Қазақстан табиғатының экологиясы және тұрақты дамуы

КІРІСПЕ
Қазақстан табиғатының экологиясы ... 3

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Адам әрекеті нәтижесінде табиғи кешендердің өзгеруі ... ... ... .. 4
2. Үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы ... ... ... 5
3. Балқаш проблемасы ... ... ... ... ... ... . 6
4. Қазақстанда тұрақты экологиялық дамудың бағдарламасы ... .. 7

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... .. 10

Қазақстандағы экологиялық жағдай қанағаттандырудан көп алшақта. Республикамыздағы қазіргі табиғи ортаның экологиялық жағдайларына шешуші әсер ететін шаруашылық салаларымен негізгі антропогендік факторларды қарастырайық.
Мұнай өнімдерімен, табиғи газдармен, атомдық отынмен, жұмыс істейтін қуатты әртүрлі көптеген электростанциялар мен жылу орталықтары көп көлемді аймақты алып жатады. Пайдалы қазба орындарындағы өндірістер жиі ғылыми-техникалық ережені бұзып жұмыс істейтіндіктен оны қазу, байыту және тасымалдау кездерінде шикі заттардың ысырап болуына алып келеді. Көптеген карьерлер, кендер, шахталар, ойылып түскен аңғарлар, қазылған бос үйінділер мен карьерлерден желмен ұшып ауа ластанады, табиғм флора мен фауналар құрып, жұмысшылар мен жергілікті халық ішінде сырқаттану көбейеді.
Адамның ретсіз шаруашылық әрекеттерінен топырақ жамылғысы бұзылады, жел және су эрозиясына ұшырайды, топырақтар өндірістік және тұрмыстық қалдықтармен ластанады.

1. С.Ж. Колумбаева, Р.М. Білдебаева, М.Ә. Шәріпова «Экология және тұрақты даму» Қазақ университеті Алматы 2012
2. http://kk.wikipedia.org/
3. http://referatikz.ru/
4. http://magister.kz/

Пән: Экология, Қоршаған ортаны қорғау
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 10 бет
Таңдаулыға:

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ География және табиғатты пайдалану факультеті
картография және геоинформатика кафедрасы
РЕФЕРАТ
Қазақстан табиғатының экологиясы және тұрақты дамуы

Алматы,2014

Орындаған: Ходжаева Р.А.
Қабылдаған: Исанова Г.Т.

Жоспар:

КІРІСПЕ
Қазақстан табиғатының экологиясы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Адам әрекеті нәтижесінде табиғи кешендердің өзгеруі ... ... ... .. 4
2. Үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
3. Балқаш проблемасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 6
4. Қазақстанда тұрақты экологиялық дамудың бағдарламасы ... .. 7

ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 9

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 10

КІРІСПЕ
Қазақстан табиғатының экологиясы
Қазақстандағы экологиялық жағдай қанағаттандырудан көп алшақта. Республикамыздағы қазіргі табиғи ортаның экологиялық жағдайларына шешуші әсер ететін шаруашылық салаларымен негізгі антропогендік факторларды қарастырайық.
Мұнай өнімдерімен, табиғи газдармен, атомдық отынмен, жұмыс істейтін қуатты әртүрлі көптеген электростанциялар мен жылу орталықтары көп көлемді аймақты алып жатады. Пайдалы қазба орындарындағы өндірістер жиі ғылыми-техникалық ережені бұзып жұмыс істейтіндіктен оны қазу, байыту және тасымалдау кездерінде шикі заттардың ысырап болуына алып келеді. Көптеген карьерлер, кендер, шахталар, ойылып түскен аңғарлар, қазылған бос үйінділер мен карьерлерден желмен ұшып ауа ластанады, табиғм флора мен фауналар құрып, жұмысшылар мен жергілікті халық ішінде сырқаттану көбейеді.
Адамның ретсіз шаруашылық әрекеттерінен топырақ жамылғысы бұзылады, жел және су эрозиясына ұшырайды, топырақтар өндірістік және тұрмыстық қалдықтармен ластанады.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1. Адам әрекеті нәтижесінде табиғи кешендердің өзгеруі
Адамның шаруашылық әрекеті табиғаттың өзгеруіне әсер ететін ерекше фактор. Адам еңбек пен ақыл ойдың арқасында қоршаған ортаға бейімделумен қатар, оны өзгертеді. Сондықтан табиғатты өзгерту барысында адамзат оның кейінгі зардаптарын да ескеруі қажет. Табиғат кешендеріне кері әсер ететін озық ғылыми-техниканың тікелей қатысы жоқ. Ол өзгеріс- терге кінәлы прогресс емес, техникалық жобаларда адамның шаруашылық әрекетінің әсері есепке алынбаған. Жауын-шашын мөлшерін, топырақ ылғалдығын ескерместен топыраққа минералды тыңайткыштар енгізу, ол заттардың шайылып, өзендер мен бөгендердің ластануын туғызды. Мұның бәрі қаншама еңбек пен шикізатты зая кетірумен бірге, қоршаған ортаның жағдайын нашарлатады. Ірі бөгендер салуда аумақтың табиғат ерекшелік -терін ескермеу мезгілсіз батпақтануға, топырак, өсімдік жамылғысы мен сол жердің микроклиматының өзгеруіне әкеп соғады. Қазіргі кезде антропогендік ландшафтар басым. Ландшафтарды жақсарту үшін оларды өзгертетін шара- лар жүргізеді. Соның бірі - мелиорация. Мелиорация жердің жағдайын жақсарту мен оны пайдалану тиімділігін арттыруға бағытталған шаралардың жиынтығы болып табылады. Табиғатты тиімді пайдалану, көркейту және қорғау кешенді түрде қарастырылуы қажет. Рио-де-Жанейро декларациясы -ның қағидаларын есепке ала отырып Қазақстанның экологиялық қауіпсіздігі проблемалары және қоршаған ортасының жағдайына ғаламдық, ұлттық және жергілікті деңгейде қаралуын қарастырады.
Ғаламдық экологиялық проблемаларға климаттың өзгеруі, озон қабатының бұзылуы, биоәртүрліліктің азаюы, шөлейттену және жердің құлдырауы (деградация) жатады. Ұлттық экологиялық проблемалар: экологиялық апатты аймақтар; Каспий теңізі қайраңы ресурстарын белсенді игерумен байланысты проблемалар; тарихи ластану; трансшекаралық мәселелер; әскери ғарыштық және тәжірибелік кешендер полигондарының әсерін жатқызуға болады. Жергілікті экологиялық проблемаларға ауа бассейнінің ластануын, радиоактивті, тұрмыстық және өнеркәсіптік қалдықтары, табиғи және техногендік төтенше жағдайларды жаткызуға болады. Адам әрекетінен Қазақстан жерінде тез шешуді қажет ететін проблемалар бар.

2. Үлкен қалалар мен өндіріс орталықтарында қоршаған ортаның ластануы
Ауаға шығатын улы заттардың концентрациясы (ауыр металдар, шаң-тозаң, күкірт тотығы, көмірқышқыл газы және т.б.) белгіленген мөлшерден он есе артық. Ең ауыр жағдай Тараз, Теміртау, Алматы, Шымкент, Балқаш, Риддер, Өскемен және басқа да қалаларда қалыптасқан. Осы қалаларда лас заттардың концентрациясы жыл бойынша белгіленген мөлшерден 5-10 есе артады. Ауа кеңістігінің ластануы пайдалы қазбалар өндіретін аудандарда да байқалады. Атмосфераның ластануы Байқоңыр космодромында ғарыш кемелерін ұшыру кезінде де байқалады. Өнеркәсіпті аудандарда ауа кеңіс -тігінің ластануымен катар ластану сол жердегі су көздерін қамтиды. Сырда -рия өзені ағысының 35-40%-ы өндіріс орындарының қалдық суларынан түрады. Өзен суында дизентерия, паратиф, гепатит, сүзек ауруы қоздырғыш -тары мен өте қатерлі гексахлоран ДДТ кездеседі. Өнеркәсіп орындарының ластаушы заттарына жер игеру нотижесінде пайда болған масштабы химия -лық ластанудың көлемдері ұлғаюда. Өсімдік жамылғысын қорғайтын әр түрлі химиялық заттар, дефолианттар, пестицидтер мөлшерден артық қолданған тыңайтқыштар, тек қана қоршаған ортаны емес, тамақ өнімдерін де ластауда.
Семей ядролық полигонында да экологиялық апатты аймақ қалыптасып отыр. 1948-1964 жылдар аралығында Семей полигонында жер бетінде ядролық сынақтар жүргізілді, ал 1964-1989 ж. аралығында жер асты сынақтары жүргізілді. Ядролық қару-жарақтарды сынау аймақтың табиғи ортасына және халықтың денсаулығына кері әсерін тигізді. Республика көлемінде қоршаған ортаны қорғауға бағытталған жұмыстар жоспарлы түрде іске асуда. Олар: жер қойнауын тиімді пайдалану (минералды шикізаттарды кешенді пайдалану, игерілген жерді рекультивациялау және көгалдандыру).

3. Балқаш проблемасы
Балқаш көлі алабында да қүрделі экологиялық жағдай қалыптасып отыр. 1970 жылы Балқашқа құятын Іле өзенінде Қапшағай бөгені мен су электр станциясының (СЭС) салынуы Іле-Балқаш су шаруашылығы кешенінде бетбұрыс кезең болды. Іле өзенінің гидрологиялық режимі өзгеріп, жалпы Іле-Балқаш алабындағы экологиялық жағдай өзгере бастады. Қапшағай су торабын жобалау кезінде Іле өзенінің атырауындағы табиғат кешенінің жағдайы ескерілмеді. Соның нәтижесінде онда тіршілік ететін жануар дүниесіне (ондатр, балық, т.б.) және ауыл шаруашылығына көп зиян келеді. Ақдала алқабын суландырып, күріш егу жобасы да толық жүзеге аспай қалды. Қыруар қаржы текке жұмсалды. Іле өзенінің атырауы кеуіп, оның ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.