Турбо Паскальда тест дайындау

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2

І тарау
1.1 Турбо Паскаль программалау тілі туралы мағлұмат ... ... ... 3
1.2 Турбо Паскальда жұмыс жасау ортасы ... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.3 Турбо Паскаль алфавиті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6

ІІ тарау
2.1 Берілгендердің күрделі типі . массивтер ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
2.2 Турбо Паскальдағы Көмекші программа ... ... ... ... ... ... ... ... .9
2.3 Турбо Паскальдағы тест программасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16

Әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..17

Қосымшалар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18

Кіріспе.
Информацияны өңдеу, сақтау, қажеттісін дер кезінде тауып беру үшін пайдаланатын жоғарғы деңгейлі программалау тілдерінің бірі – Паскаль тілі. Осы Паскаль тілінің алғашқы варианты 70 – жылдары Швейцария ғалымы Н. Вирт жарыққа шығарды. Қазіргі кезде оның кеңейтілген ондаған диалектісі бар, оның ішінде IBM PC – ге үйлесімді дербес компьютер жұмыс істей алатын турбо паскаль диалектілері де жеткілікті. Бұл тіл дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі болып табылады. Паскаль тілінің ыңғайлығы: тіл алгоритм құрылымын сақтап құрылған. Бұл жерде программаны бірте – бірте дамыту арқылы жинақты түрде құруға болады. Ол программалау тәсілін үйрену үшін керек.
Тілге дамытылған берілгендер типтері енгізілген. Олар өңделетін берілгендер элементтерін толық сәйкестендіріп сипаттауға және берілгендер типтерін енгізуге мүмкіндік береді.
Мұнда кішігірім жеңіл программалармен бірге күрделі құрылымды программаларды да құруға болады. Паскаль тілінің тіл синтаксисі қиын емес. Міне, мен осындай мүмкіндіктерді пайдаланып, Паскаль да тест дайындау тақырыбынан курстық жұмысымды жаздым.
Менің қурстық жұмысымның мақсаты: Турбо Паскальда тест дайындау, яғни оқушылардың, студенттердің білім деңгейінің қаншалықты екенін айқындайтын тест программасын жасау болып табылады. Курстық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттерден, қосымшалардан тұрады.
Бірінші тарауда Турбо Паскаль программалау тілі жайлы, оның жұмыс істеу ортасы және де алфавиті жайында материалдар қарастырылған.
Екінші тарауда Турбо Паскальдың берілгендердің күрделі типтері, яғни массивтер, комекші программа – процедура, функция жайында, сондай – ақ тест программасы берілген.

Пайдаланылған әдебиттер.
1. Ғ. Ш. Тойкенов. Паскаль тілінде программалау. Алматы: Дәнекер, 2001. – 130 бет.
2. Б. Қ. Нақыбеков, Е. Қ. Балапанов, Қ. З. Халықова, А. Б. Дәулетқұлов. Паскаль тілінің негіздері. Алматы: Рауан, 1998. – 150 бет.
3. Қ. З. Халықова. Паскаль тілінде программалау. Алматы, 2002. – 148 бет.
4. г. Г. Рапоков, С. Ю. Ржеуцкая. Turbo Pascal для студентов. Петербург, 2004. – 352 стр.
5. О. Камардинов. Паскаль тілінде программалау. Алматы: Республикалық баспа кабинеті, 1994. – 106 бет.
6. Е. Б. Шаметов. Паскаль тілін үйренейік. Шымкент, 1993. – 204 бет.
7. В. А. Избозчикова, И. В. Симоновой. Информология, Информатика и образование. Справочное учебное пособие. Санкт – Петербург, 2004. – 293 бет.
8. А. В. Дәулетқұлов, С. С. Алғазы. Паскаль тілінде программалау негіздері. Алматы, 2004. – 154 бет.
9. Васюкова Н.Д., Туляева В.В. Практикум по основам программирования ЯЗЫК ПАСКАЛЬ. - М., Высшая школа, 1991.
10. О. Камардинов Паскаль шымкент 2000.
11. Кауфман В. Ш. Языки программирования. Концепций и принципы. М. 1993.- 432с.
12. О. Камардинов, С. Азаматов. Информатика негіздері. Алматы, - Рауан, 1993.
13. Ж. Джонсон. К. Харрау. Решение задач в системе Турбо Паскаль. Москва Финансы и Статистика, 1991
14. Фаронов В.В. Программирование на персональных ЭВМ в среде Турбо-Паскаль. Москва изд-во МГТУ, 1990.

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 15 бет
Таңдаулыға:

Турбо Паскальда тест дайындау

Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ..2
І тарау
1.1 Турбо Паскаль программалау тілі туралы мағлұмат ... ... ... 3
1.2 Турбо Паскальда жұмыс жасау ортасы
... ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.3 Турбо Паскаль
алфавиті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .6

ІІ тарау
2.1 Берілгендердің күрделі типі -
массивтер ... ... ... ... ... ... .. ... ... 7
2.2 Турбо Паскальдағы Көмекші
программа ... ... ... ... ... ... .. ... ...9
2.3 Турбо Паскальдағы тест
программасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... .16
Әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... 17
Қосымшалар ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ..18

Кіріспе.
Информацияны өңдеу, сақтау, қажеттісін дер кезінде тауып беру үшін
пайдаланатын жоғарғы деңгейлі программалау тілдерінің бірі – Паскаль тілі.
Осы Паскаль тілінің алғашқы варианты 70 – жылдары Швейцария ғалымы Н. Вирт
жарыққа шығарды. Қазіргі кезде оның кеңейтілген ондаған диалектісі бар,
оның ішінде IBM PC – ге үйлесімді дербес компьютер жұмыс істей алатын турбо
паскаль диалектілері де жеткілікті. Бұл тіл дүние жүзінде көп тараған
тілдердің бірі болып табылады. Паскаль тілінің ыңғайлығы: тіл алгоритм
құрылымын сақтап құрылған. Бұл жерде программаны бірте – бірте дамыту
арқылы жинақты түрде құруға болады. Ол программалау тәсілін үйрену үшін
керек.
Тілге дамытылған берілгендер типтері енгізілген. Олар өңделетін берілгендер
элементтерін толық сәйкестендіріп сипаттауға және берілгендер типтерін
енгізуге мүмкіндік береді.
Мұнда кішігірім жеңіл программалармен бірге күрделі құрылымды
программаларды да құруға болады. Паскаль тілінің тіл синтаксисі қиын емес.
Міне, мен осындай мүмкіндіктерді пайдаланып, Паскаль да тест дайындау
тақырыбынан курстық жұмысымды жаздым.
Менің қурстық жұмысымның мақсаты: Турбо Паскальда тест дайындау, яғни
оқушылардың, студенттердің білім деңгейінің қаншалықты екенін айқындайтын
тест программасын жасау болып табылады. Курстық жұмыс кіріспеден, екі
тараудан, қорытындыдан, пайдаланған әдебиеттерден, қосымшалардан тұрады.
Бірінші тарауда Турбо Паскаль программалау тілі жайлы, оның жұмыс істеу
ортасы және де алфавиті жайында материалдар қарастырылған.
Екінші тарауда Турбо Паскальдың берілгендердің күрделі типтері, яғни
массивтер, комекші программа – процедура, функция жайында, сондай – ақ тест
программасы берілген.

1.1 TURBO PASCAL программалау тілі.
Қазіргі кезде кеңінен қолданылатын программалау жүйесінің бірі-Турбо
Паскаль. Американың Borland корпорациясының бұл өнімі сол корпорацияның
қызметкері Андерсон Хейлсбергтің жетекшілігімен құрастырылған. Турбо
Паскальдың түп нұсқасы Швейцария ғалымы Никлаус Вирт жасаған Паскаль
программалау тілінен тарайды. Паскаль тілі алғаш үйренушілер үшін өте
тиімді құрал және ол түрлі салалық информациямен жұмыс істеуде нәтижелі
болғандықтан дүние жүзінде көп тараған тілдердің бірі.
Турбо Паскаль-жоғары деңгейлі программалау тілі. Оның логикалық құрылысы
әр түрлі есептеуді шешуге көмегін тигізеді. Сондықтан, оқушылар мен
студенттерге программалаудың негізімен Турбо Паскаль тілін оқытып
үйретуден бастап программалаудың қыр-сырын шешудің маңызы зор.
Паскаль тілінің кеңейтілген ондаған диалектісі бар. Оның ішінде IBM PC-
ге үйлесімді дербес компьютерлер жұмыс істей алатын Турбо Паскаль
диалектісінің варианттары да бар.
Паскаль тілінде құрылған програманы мәшинелік кіріспе тілге аудару үшін
компильятор пайдаланылады.
Бұл бөлімде Турбо Паскальда программалау тәсілдері баяндалып, жиі
кездесетін қызметші сөздер мен стандартты атаулар арқылы информацияны
өңдеу программалары құрылған.

1.2 Турбо Паскальда жұмыс жасау ортасы.
Турбо Паскальдың интегралдық ортасы пайдаланушының сұраныстарын
операциялық жүйесіз – ақ қамтамасыз етеді.
Интегралдық ортаға кіру. DOS – тің командалық қатарына C:\TP\NURBO
EXAMPLE1.PAS (TP - әдеттегі Турбо Паскаль директориясының атауы), деп
теріп, Enter пернесін басу керек. Бір сәттен кейін экранның жоғарғы
бөлігінде EXAMPLE1.PAS жазуы бар Текстік Редактор терезесі пайда болады.
Егер программа аты көрсетілмесе бос терезе жиегінде Noname00.pas –
стандартты атауы тұрады.
Редактордың терезе терілетін мәтінін қабылдауға немесе бұрыңғы бар
программаны редакциялауға дайындығын жанып - өшіп тұратын курсор арқылы
білуге болады. Редактордан шықпай – ақ, программаны компиляциялау немесе
орындау командасын бере аламыз.
Белсенді терезе. TP интегралдық ортасы тереземен жұмыс жасауға
мүмкіндік береді. Егер ортада бірнеше терезе ашылған болса, онда біреуі
ғана, яғни қос жиекті терезе белсенді деп есептелінеді. Жоғарыдағы
әрекеттердің барлығы белсенді тереземен орындалады. F6 пернесін басып, кез
– келген терезені белсенді етуге болады.
Белсенді терезеде программа мәтінін көру. Егер терезе программа
мәтіні симаса, онда оны PgDn(алға), PgUp(кейін қарай) пернелерін басу
арқылы парақтап көруге болады.
Программаны сақтау. Терілген (редакцияланған) программа белсенді
терезеден F2 пернесін басу арқылы файлға сақталады. Егер файлға атау
берілмеген болса, онда TP файл атауын енгізуді сұрайды. F2 пернесін
әрдайым басып отырған жөн.
Программаны компиляциялау. F9 не ALT+F9 пернесі басылғанда компилятор
программаны тексереді. Егер қате табылса, әдетте терезе шекарасында,
хабарлама шығады. Ал қате жоқ болса Compil successful. Press any key
хабарламасы шығады.
Программаны орындау. Программаны орындау командасы Ctrl+F9 пернелер
комбинациясымен іске асады. Нәтиже ALT+F5 пернелері арқылы көрінеді
(редактор терезесі ашылады). Редактор қайта өту үшін кез – келген
литерлік перне шертілуі керек.
Көшірме алу. Жұмыс соңында дискіде файл көшірмесін алған дұрыс. ALT+F
пернелерін шертіп, пайда болған File мәзірінен save as ... қатары
таңдалынып, Enter шертілген соң, файлдың толық атауын теру керек. Мысалы
a:\Example.pas деп теріп Enter пернесі басылса, белсенді терезе мазмұны
көшірмесі дискетке жазылады.
Файл ашу. TP – да дискіде сақталған программа мәтінін редактор
терезесіне шығару (файл ашу) F3 пернесін шерту арқылы орындалады. Алдымен
енгізу өрісі бар сұхбат терезесі пайда болады. Мысалы, сақталған
Example1.pas файлын ашу үшін a:\Example1.pas теріп, Enter – ді басу керек.
Жаңа экранды ашу. ALT+F пернелерін басып, File мәзірінен New қатарын
таңдалынған жағдайда жаңа экранда бос файл Nonamexx атымен пайда болады.
Мұндағы хх- цифрлар.
Тексті баспаға шығару. Принтерді іске қосып, File мәзіріндегі
Print қатары таңдалса, белсенді терезе мазмұны қағаз бетіне басылып
шығады.
Турбо Паскальдан шығу – ALT+X пернелерін басу арқылы орындалады. Егер
ашылған терезе мазмұндарын сақтау ұмытылса, оны сақтау туралы хабарлама
шығады.

1.3 Паскаль тілінің алфавиті.

Паскаль тілінде қолданылатын символдар. 1) 26 үлкен және кіші латын
әріптер; 2) 0,1,2, ... ,9 – араб цифрлары; 3) арнайы символдар (1- кесте);
4) Кілттік сөздер.

Арнайы символдар Мағынасы
‘ Дәйекше (апостроф)
= Тең
Кіші
Үлкен
= Кіші не тең
= Үлкен не тең
:= Меншіктеу
- Азайту
* Көбейту
Бөлу
(,) Жай жақшалар
[,] Тік жақшалар
: Қос нүкте
, Нүкте
; Үтір
+ Қосу

1- кесте

Паскаль тіліндегі программа – сипаттау және операторлар бөлімдерінен
тұрады. Программа орындау барысында Const кілттік сөзінен басталатын мәні
өзгермейтін деректер – тұрақтылар. Тұрақтылар программаның сипаттау
бөлімінде сипатталады.
Мысалы, Const K=150; Z=88; Lmp=’p’;
Программалауда айнымалы деп мәлемет үшін жадтан бөлінген орынды
айтады. Айнымалылардың мәні программа барысында өзгеруі мүмкін. Айнымалылар
латын әріпінен басталған әріптер мен цифрлар және ‘_’ символы комбинациясы
арқылы белгіленуі мүмкін. Мысалы, x,xy,x3,x_8 т. с. с. Мұндай белгілемені
айнымалы атауы не идентификатор деп атайды. Идентификатор айнымалылармен
бірге, тұрақтыларға, программаға, процедураға, функцияға, тағы басқаларға
да беріледі.
Илентификатор ретінде кілт сөздерді қолдануға болмайды. Айнымалылар
жай және индексті болып бөлінеді. Жай айнымалылар өз атымен жазылады, ал
индексі бар айнымалыларда оның атауы мен индексі көрсетіледі.
Мысалы, Тор, X, Z5, Vol, F[1] , B[2,1].

2.1 Берілгендердің күрделі типі – массивтер.
Паскаль тілінде массив деп, бір типті реттелген шамалардың шектелген
жиынтығын айтады. Массивтің әрбір элементі массив аты және индекс арқылы
анықталады. Егер программада массив қолданылса онда ол Var айнымалылар
бөлімінде немесе Type типтер бөлімінде сипатталуы тиіс. Массивтің сипатталу
түрі:
A: array [Type1, Type2, ... Type n] Of Type c;
Мұндағы А – массив аты; Type1, Type2,... Type ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.