Интеллектуалды желі қызметтері

1 Интеллектуалды желі қызметтері.
2 Физикалық деңгейі
3 Арналық деңгейі
4 Бақылау сұрақтары

80-шы жылдары International Organization for Standardization (ISO) ұйымымен стандартталған ашық жүйелердің өзара әрекеттесу моделі (Open System Interconnection, OSI) өңделген.
OSI моделінің негізгі тағайындалуы желілік құралдарының өзара әрекеттесу ережелерін анықтайды.
OSI моделі анықтайды:
- пакеттер коммутациясымен желілердегі жүйелердің өзара әрекеттесуін,
- деңгейлердің стандартталған аталуын,
- әр деңгейінің функцияларын.
OSI моделінде (сурет 3.5) өзара әрекеттесу құралдары жеті деңгейге бөлінеді: қолданбалы, ұсыну, сеанстық, көліктік, желілік, арналық және физикалық.
OSI моделі операциялық жүйесі мен программалы және аппаратты құралдар көмегімен іске асырылатын жүйелік өзара әрекеттесу құралдарын сипаттайды.
Бағдарламалар жүйелік құралдар қолдана отырып өзіндік өзара әрекеттесу протоколдарын іске асыра алады. Бұл мақсатпен программистттер қолданбалы программалы интерфейсті (Application Program Interface, API) қолданады.
Мысалы, А түйінінің бағдарламасы В түйініндегі бағдарламасымен өзара әрекеттесуін қарастырайық. Біріншіден А бағдарламасы қолданбалы деңгейіне сұраныс жібереді, мысалы файлдық қызметіне. Осы сұраныс негізінде қолданбалы деңгейінің программасы стандартты форматты хабарламаны өңдейді.
Хабарламаны өңдеп қолданбалы деңгейі келесі ұсыныс деңгейіне жібереді. Әр деңгейінде хабарлама құрамына әр түрлі қызметтік ақпарат қосылады (3.6 сурет).
Физикалық деңгей хабарламаны 1 компьютердің шығыс интерфейсіне жібереді, одан кейін хабарлама желі арқылы (бұл уақытқа дейін хабарлама 1 компьютердің деңгейлерінде берілетін) 2 компьютердің кіріс интерфейсіне келіп түседі.
Хабарлама физикалық деңгейімен қабылданып, жоғарыға қарай деңгейлеріне беріледі. Әр деңгейі хабарламаға анализ жасайды және өз деңгейінің тақырыбын өңдеп, сәйкесінше функцияларын орындап, тақырыбын жояды да келесі деңгейіне жібереді.
ISO стандарттарында мәліметтер алмасудың бірлігін мәліметтердің протоколдық бірлігі (Protocol Data Unit, PDU) деп атайды. Нақтылы деігейлерінде мәліметтер алмасудың бірлігін арнайы атаулар қолданады: хабарама, кадр, пакет, дейтаграмма.