Маркетингтің жалпы сипаттамасы

Пән: Маркетинг
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 54 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны

Кіріспе . . . 3

I тарау. Маркетинг

1. 1. Маркетингтің жалпы сипаттамасы . . . 4

1. 2. Маркетингтің түрлері мен типтері, негізгі принциптері . . . 6

1. 3. Маркетингті шешім қабылдау процесі . . . 10

II тарау. Маркетингтің стратегиясы

2. 1. Стратегиялық жоспарлау процесі . . . 14

2. 2. Маркетингтегі стратегиялық жоспарлаудың ерекшеліктері мен міндеттері . . . 16

2. 3. Маркетинг стратегиясын жасауда қолданылатын модельдер . . . 17

III тарау. Маркетинг жүйесіндегі тауар және тауар саясаты

3. 1. Тауар және оның ассортименті . . . 20

3. 2. Тауардың өмірлік циклі . . . 33

3. 3. Тауар белгісі және брендинг . . . 43

Қорытынды және ұсыныстар . . . 53

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі . . . 54

Кіріспе

Қазіргі кезде маркетинг кәсіпорындардың шаруашылық қызметін жоспарлау, өндірісті ұйымдастыру мен басқарудың барлық жақтарын қамтуы тиіс. Бұл жағдай осы заманғы маркетингтің ролі мен маңызы туралы көзқарастарға сәйкес келеді. Шындығында кәсіпорын тиімді қызметін басқару үшін қазіргі замандағы маркетинг біртұтас және жүйелі бағытта дамуы қажет, бірақ мұндай бағыт әзірге жүзеге асырыла қойған жоқ.

Осыған байланысты біздің ел басымыз өзінің халыққа жолдауында былай деген: «Біз Қазақстанды экономикалық дамудың «өңірлік локомотивіне» және оны элемдік экономиканың табысты «ойыншысына» айналдыра аламыз.

Бізде әлемдік шаруашылық жүйесінде нақтылы қазақстандық «тауашаларды» іздестіру мен игеру, шетелдік әріптестермен ірі озық жобаларға қатысу, сондай- ақ біздің экономикамызға қатысушуларды жан- жақты және жауаптылықпен қолдау, соның ішінде, оларға сапалы инфрақұрылымдық қызмет көрсету арқылы қолдау жөнінде ең таяудағы және алыс болашақтағы иіндеттер бағдарламалары болуы керек. »

[«Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» Қ. Р. Президенті Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы 2007ж 15 б. ]

Елімізде жаңа өмір басталалып, оңды экономикалық саясат, озық қоғамдық сана деңгейіне көтеріліп, жан - жақты өркендеп, ғылыми - техникалық прогресті барынша дамытып, қоғамның сапалық жаңа экономикалық типіне көшу кезінде, яғни қазіргі таңдағы нарықтық экономикалық жағдайда, тұтынушылардың қажеттіліктері жоғары деңгейге көтерілу барысында, сұранысы өткерілген жағдайда тауарды тиімді өндіріп, тиімді сату жеткіліксіз. өндірілген тауарлар мен қызметтерді нарыққа ендіріп, тұтынушыларды тауарлармен, қызметтермен жете таныстырып, хабардар етіп, сатып алуға ынталандырып, фирма мен оның тауары туралы жақсы қарым - қатынасты қалыптастыру - маркетинг жүйесіндегі тауар саясатының ең негізгі міндеті мен мақсаты болып саналады.

Қазақстан Республикасының саяси, экономикалық және қоғамдық өмірінде өтіп жатқан іргелі өзгерістер кәсіпорындардың шаруашылық іскерліктің жаңа жолдарын қарастырумен қатар, экономикалық тиімділікті қамтамасыз етуде бірқатар маңызды мәселелердің шешімін табуын талап етеді. Ол үшін осы жүйе қызметін талдау және оны маркетингті кәсіпорынның өндірістік - өткізу қызметінде қолдану технологиясын әзірлеген жөн.

I тарау. Маркетинг

1. 1. Маркетингтің жалпы сипаттамасы

Барлық мемлекеттің экономикалық саясаттың маңызды міндеті тұрғындар мен халықтың тұрмыс деңгейін көтеруде экономикалық даму стратегиясын жүзеге асырып оны өңдей болып табылады. Осы міндеттерді шешуде маңызды рөл кәсіпорын қызметінің дамуына, заманауи ақпараттық технологияларды қолдану, марктингтің және логисткиаға жатқызылады.

Кәсіпорындар мен менеджерлердің көп бөлігі маркетингті кәсіби түрде оқуды жобалайды, өкінішке орай кәсіпорынды стратегиялық дамыту мақсатын жүзеге асырудағы маркетингтің мәні мен мағынасын түсінбейді.

Маркетинг дайын өнімдерді нақты ұйымдарға нақты белгіленген уақытта бермегендіктен болады, ол тек қана мәселені шешудің жаңа нұсқаларын, тиімді жақтарын іздеуге бағытталған. Бұл ізденіс маркетинг концепциясының

негізіндегі замауаи шарттар болып табылады, яғни табысты, егер тауарлар

және фирма қызметтері өте тиімді болған жағдайда артып жатқан қажеттіліктерді қанағаттандырады. Бұл жағдайда тек қана қажетті кіріс алауға үміттену керек.

Адамның тамаққа, киімге, баспанаға, мәдени құндылықтарға және басқа тауарлар мен қызметтерге қажеттлігін қанағаттандыру кәсіпорынның

маңызды міндеттері болып табылады. Кәсіпорын табыч табыу үшін бизнеспен айналысса тұтынушылардың сұраныстарын қанағаттандыру үшін зор күш жұмсайды. Осы жағдайда қажеттіліктерді ғана айқындап қоймай, сонымен қатар оларды қанағаттандыру процестерін басқару керек.

Басқарудың маңызды объектісі өңдей процесі, өндіріс және тауарды жүзеге асыру зор табыс алу үшін болады. Ол үшін не және кімге өндіру қажеттігін, тауарды қалай қолайлы қылу керектігін, олармен сатып алушыларды қалай қамтамасыздандыру керектігін және берілген тауарды қалай сатуды білу керек.

Нарық жүйесінде мұндай басқару қызмет процестері ортасында тауар «маркетинг» деген атауға ие болды. Ағылшын тілінен аударғанда market сөзі «нарық, сатылым» деген мағынаны береді. «Маркетинг» ұғымының классикалық анықтамасы адамдардың қажеттілігінен туындаған фирма әкелінетін табыс болып табыалды.

Заманауи маркетингтің әдістері мен принциптерін қолдану, сонымен қоса отандық экономиканың ерекшеліктері мен шет елдің тәжірибесі сапалырақ және жалпы халықтың қажеттілігін қанағаттандырады.

Маркетингті игерудің ерекшелігі ұлттық және әлемдік нарықтағы табысты бизнестің кепілі болып табылады. Маркетинг кез келген мәселені болжау және осы мәселені шешу бағдарламасы бойынша жоспар құрыпқандай ақпарат керек екнедігін шешуге мүмкіндік береді. Маркетингті қолдану ұйымдарға әрқашан бір қадам алда болуға мүмкіндік береді, яғни

нақты жағдайды игере алады.

«Маркетинг» пәнін оқудың мақсаты негізгі маркетингті қызметті игеру болып табылады, олары қарайғы алынған білімін пайдалану және әр түрлі

деңгейдегі нарықтағы субъектілердің шаруашылық басқару қызметін дағдылау үшін.

Пәннің микродеңгейдегі рөлі шаруашылық басқару субъектісі процесін

жүзеге асыру үшін кәсіби білім қалыптастыру керек және нарық қызметінде

тиімділігін жоғарылату. Маркетингтің принциптері мен құралдарын игеру жоғары бәсекеге қабілеттілікке ие кәсіпорын болады, сонымен қоса сәтсіз нарық ортасында да өзінің деңгейін төмендетпейді. Маркетинг шынайы өндіріс бағдарламаларын өңдейді және өнімдерді жүзеге асыруға көмектеседі, бағалардың оптимальды деңгейін құрады, жоғары табыс табуға ынталандырады.

Аймақтық деңгейде пәнді білу аймақтағы әлеуметтік - экономикалық саясатты өңдеуге әсерін тигізеді. Маркетингтің негізін меңгеру болашақ мамандарға сұанымға қатысты нақты аймақтық нарықта және оны дамыту келешегіне мүмкіндік береді.

Маркетингті макродеңгейде білу мамандарға өндірістің әлеуметтік маңыздылығын ашып көрсетеді, яғни мемлекеттік қолдауды қажет етеді, өнімнің бәсекелестікке қабілеттілігін бағалайды және ішкі және сыртқы нарықта оның позициясына қажетті өлшемін өңдейді, сонымен қатар оптимальды көлемін және келешегі бар өндірістің дамуы үшін инвестицияның бағытын анықтау, өнімді жүзеге асыру үшін және өндірістің жеке бағдарламалына экономикалық бағалау жүргізу және т. б.

«Маркетинг» пәнін оқу «Экономикалық теория», «Микроэкономика», «Макроэкономика», «Әлемдік экономика», «Менеджмент», «Құқықтану», «Әлеуметтану», «Статистика» және т. б. пәндермен өзара байланысты.

Бұл оқулық өзінің мазмұнына қарай білім беру стандартына сәйкес мамандарды экономика және қаржы салаларында оқытуға сай келеді. Осында айтылған сұрақтар маркетинг туралы нарық шартындағы басқар технологиясы түрінде толықтай қалыптастыруға мүмкіндік береді.

1. 2. Маркетингтің түрлері мен типтері, негізгі принциптері

Экономикалық даму ерекшелігі мен динамикасы жаңа формаларды және кәсіпкерлік қызмет ұйымдарының тәсілін талап етеді, заманауи маркетингті технологияларын пайдалануға бейімделген, ғылыми - техникалық прогресті жылдамдату, халықтың қажеттілігін қамтамасыздандыру және талдау, тауарлар қоғамы мен қызметтері.

Кәсіпкерлердің маркетингті талдауға үндеудің алғышарттары маркетингтің аспаптары болып табылады:

• экономиканы жоспарлау жүйесі мен бақылау әкімшілігін жекелендіру;

• ертеде құрылған басқару жүйесін конкуренттік жағдайда тиімді қызмет істеу мүмкін емес;

• кәсіпорынға тиісті мемлекеттік қолдау жүйесінің жоқтығы және тиімді мемлекеттік реттеу формаларын реттеу қажеттілігі;

• тәжірибе немесе интуицияны ескермей кәсіпкерлік қызмет басқармасының тиімділігі жеткіліксіз;

• кішігірім және орташа бизнесті кеңейтуге байланысты, қызмет көрсету саласының дамуы мен инновациясындағы экономикадағы болып жатқан өзгерістердің қайтымсыздығы.

Бұл жағдайлар маркетинг жүйелерінің тұтынушылармен қоса барлық

субъектілердің өзара байланыстыру механизмдерін мінсіздігін талап етеді,

сонымен қатар сол тауардың өндіріле бастағанға дейін олардың

сипаттамасын оқып білу.

Негізгі орны мен талаптары, яғни маркетигнтің

негізінде жатыр, оның мәні мен тағайындалуын ашады.

Маркетингтің мәні тауарлардың өндірісі мен қызмет көрсету тұтынушыларға міндетті түрде бағытталуда жатыр. Маркетингтің мәніне байланысты оның келесідей негізгі принциптері ерекшеленеді:

• тұтынушыға қажеттілерді ғана өндіру;

• нарыққа тауарлар мен қызметтерді ұсыну үшін емес, ал тұтынушылардың мәселелерін шешетін құралдармен шығу керек;

• сұраныс пен қажеттліктерді зерттегеннен кейін тауарлар өндірісін ұйымдастыру;

• фирманың өндірістік сату қызметінің соңғы нәтижесіне жету үшін күш жұмсау;

• қойылған мақсатқа жету үшін мақсаттыжәне кешенді тәсіл қолдану;

• нарықтың талабына сай тауарлар өндірісінің белсенді қабілетті страегияға және тактикаға ауыстыру;

• стратегиялық жоспарлау және нарықтағы тауарларды болжау негізінде өнеркәсіп қызметін ұзақ уақытты келешекке бағдарлау;

• өндірістің әлеуметтік және экономикалық факторларды ескеру және тауарларды барлық кезеңдерге бөлу;

• ұйым жоспарлары мен тармақтарына қатысты нарықтың басты екенін еске сақтау (оның қарама - қарсылығынсыз) ;

• сұраныс пен ұсынысты тепе - теңдігін қамтамасыздандыру мақсатында өзара іс - қимылдар мен тармақ аралық бағдар жоспарларын ұстану;

• нарықтағы фирманың имиджі мен бәсекелестікті қалыптастыру және белсенді ізденіс процестеріне талпыну;

Бұл принциптер қоғамның тарихи даму процесінде және маркетингті

қызметтердің эволюциясы бойынша қалыптасты. Маркетинг эволюциясы этаптарына, тауарлар мен қызметтердің нарықтағы сұраныс сипаттамалры мен оның пайдалану аймағына байланысты маркетингтің негізгі түрлері болып келесілер табылады:

• сараланбаған маркетинг. Маркетингтің бұл түрі 1950 жылдары белсенді даму жолында болды және нарқтың сегменттерге бөлінуін қарастырады. Бұл маркетинг өз мазмұнына байланысты «өндірістің максимумы және кезекті өткізу» қағидасымен сипатталды және кешенді қағидаға, «тауар - сатып алушы - өтім - жарнама» элеменнтерімен өзара байланысты әрекетке ауысу;

• сараланған маркетинг. Маркетингтің бұл түрі нарық сегментациясы маркетингтегі маңызды атрибутты алғанда және сатып алушыларды іздеу проесі басталған уақытта 1960 жылдары пайда болды. Бұл уақытта өнеркәсіп

тауарларды нарыққа жеткізу түрінде қарастырыла бастады, әртүрлі сатып алушылар тобының сұраныстарын зерттеу ашыла бастады, сегменттеудің ғылыми тұрғыдан үш бағыт дәлелденді: аумақтық, тауарлық және тұтынушылық;

• шоғырландырылған маркетинг. Маркетингтің бұл түрі сегментацияның дамуын және оның мақсатты сипаттамасын тереңірек оқуда және алынған нарық сегментінде ұсынады («ақ дақ»), жақсы сатып алушылық қабілеттілікке ие. Бұл кезең бәсекелстіктің күшеюімен және өнім түрлерінің әртараптануымен, әр түрлі өнімдердің қолайлы үлгіленуімен сипатталады;

• кешенді маркетинг (микс - маркетинг) . Маркетингтің бұл түрін маркетинтің барлық элементтерін басқару жүйесінің интегралды іс - әрекеті деп қарастыруға болады (тауар - сатып алушы - өтім - жарнама), маркетинті қолданғанда синергетикалық әсер алу мүмкіндігімен қамтамасыздандырады;

• өзара байланысқан маркетинг (өзара байланыс маркетингі, коммуникативтік) . Бұл жағдайда маркетинг функциялары маркетингті қызмет шегінен тыс шығу керек, барлық кәсіпорындарға, оның бөлімшелері мен барлық тұлғаларына, өнімді құру және өткізу процесіне қатысқандарға жеткізілу қажет. Сұраныс сипаттамасына байланысты маркетингтің келесідей түрлерін айыруға болады:

• конверсиялық маркетинг. Маркетингтің бұл түрі тұтынушылардың бөлігі тауарға теріс қараумен сипатталады. Мысалы, оны темекі фирмаларында, денсаулық сақтау органдары темекі бұйымдарын қолданатын адамдардың тізімін бір сәтте төмендеткен жағдайда қолданады. Вегетариангылдар, мысалы, ет пен ет өнімдерінің сұранымына кері әсерін тигізетіндер қатарына жатады;

• ынталандырушы маркетинг. Маркетингтің бұл түрі сұраныс болмаған жағдайда пайдаланылады. Оның мақсаты потенциалды нарық жүйесіндегі маңызды сегменттерде нақты тауарға тұтынушылардың қызуғышылығын туғызатын іс - шаралар ұйымдастыру. Ынталандыру маркетингтің міндеті потенциалды сатып алушылардың немқұрайлы қатынасын өзгерту болып табылады. Мұндай тәсіл бағаның тез төмендеуімен, жарнама кампанияларының күшеюімен, қоғаммен байланыс арқылы жүргізіледі;

• дамытушы маркетинг. Маркетингтің бұл түрі жасырын сұраным шартымен қолданылады. Оның міндеті тұтынушыларды тану және потенциалды нарық өлшемін білу болып табылады, сонымен қатар потенциалды сұранымды шынайыға ауымтыру үшін жаңа тиімді тауарларды жасап шығару қажет;

• ремаркетинг. Маркетингтің бұл түрі сұраныс төмендеген жағда айда қолданылады. Оның міндеті жаңа нарықтарға ену арқылы сұранымдарды қайта қалыптастыру болып табылады, сонымен қатар сатып алушылардың

жаңа қажеттіліктеріне бағдарлана отырып тауарлардың қасиеттерін өзгерту керек;

• синхромаркетинг. Маркетингтің бұл түрі сұранымның мезгілдік ауытқуы болған жағдайда ұсынылады. Оның міндеті икемді бағаның көмегімен сұранысты деңгейлестіру, нарықтағы басқа сегменттерге ауысу, жеке жылжыма тәсілдерді іздестіру және тауарларды өткізуге ынталандыру болып табылады;

• қолдаушы маркетинг. Маркетингтің бұл түрі фирма өзінің іс - әрекетінің нәтижелерімен, өндіріс көлемімен және көрсеткіш сапаларымен қанағаттанған жағдайда пайдаланылады. Қолдаушы маркетингтің міндеті бар сұранымды тұтынушылардың қалауын ескере отырып және нарықтағы бәсекелестік ортаны қолдау болып табылады;

• демаркетинг. Маркетингтің бұл түрі сұраныстың шектен тыс болған жағдайында қолданылады. Оның міндеті сұранысты төмендететін тәсілдер мен әдістерді іздеу және қолдану болып табылады. Мұндай әдістер ретінде

бағалардың өсуі, жарнама жұмыстарының уақытша тоқтауы, берілген өнімнің құқығын өндіріске беру, лицензиясын, ноу - хау басқа фирмаларға;

• қарсы әрекет етуші маркетинг. Маркетингтің бұл түрін теріс салдардың нәтижесінде сұранымды орынсыз етіп көрсету жағдайларында пайдаланылады (мысалы, ішімдік сусындары, есірткілер, темекі бұйымдары және т. б. ) . Маркетинг түрлерін дұрыс таңдау және оны нарық конъюнктурасын ескере отырып қолдану болып жатқан нарықтағы тауарлар мен қызметтердің өзгерісіне және динамикасына тиімді әсерін тигізеді.

1. 3. Маркетингті шешім қабылдау процесі

Фирманың негізгі функциялары өндірістік, өткізетін, тұрақты, материалды - техникалық қорлармен қамтамасыздандыратын функциялар, бухгалтерлік есеп - қисап енгізу және т. б. болып табылады.

Маркетинг функцияларының басқа фирмалардың функцияларынан басты айырмашылығы маркетингтің функциясы сұранымдарды оқуға, өткізуді ұйымдастыруға және пайда түсіруге бағытталғандығында. Осыған

орай маркетингтің негізгі функциясы құру, реттеу, дамыту және қзгертіліп отыратын қажеттіліктерге байланысты сұранымды қанағаттандыру болып табылады.

Маркетингтің функциялары келесідей қосалқы фуекцияларды құрады: маркетингті зерттеу, шығарылымды және ассортиментті жоспарлау, баға белгілеу, өткізу және тарату, тауардың алға жылжуы және маркетинг - менеджмент (кестеден қарау) .

Маркетинг функциясының болжалды құрылымы

№ п/п

Маркетингтің қосалқы функциялары

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны

№ п/п: 1

Маркетингтің қосалқы функциялары: 2

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны: 3

№ п/п: 1

Маркетингтің қосалқы функциялары: Маркетингті зерттеу

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны:

Ішкі және сыртқы ортаны зерттеу

Халықаралық нарық анализі

Нарық тауарларын және нарық қорларын зерттеу

Сатылым мен қажеттлікті зерттеу

Жарнама және өнімді тарату жолын зерттеу

Тауарлар мен қаптамаларды зерттеу

Ақпараттарды өңдеу және жинау

Бәсекелестікті зерттеу

Сұраныс болжамы және сатылым, т. б.

№ п/п: 2

Маркетингтің қосалқы функциялары: Шығырылым және ассортиментті жоспарлау

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны:

Тауар саясатын өңдеу

Өндірістегі ассортиментті құрылымды анықтау

Тауардың сапасы мен бәсекеге қабілеттілігін жақсарту

Жаңа өнімдерді өңдеу және т. б.

№ п/п: 3

Маркетингтің қосалқы функциялары: Баға белгілеу

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны:

Баға қалыптастыру стратегиясы мен тактикасын өңдеу

Тауардың ір түрлі этаптағы өмірлік кезеңдегі бағаларын дәлелдеу

Ағымдағы бағаның өзгеру механизімін өңдеу

Бәсекелестердің бағасын анализдеу

Жаңа өнімге бағаларды болжау және т. б.

№ п/п: 4

Маркетингтің қосалқы функциялары: Өткізу және тарату

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны:

Өткізу саясатын өңдеу және тауарларды тарату

Өткізуді тарату желісі арқылы ұйымдастыру

Өткізу және жүк тасымалдау каналдарын таңдау

Тауар айналымдары мен сауда бюджеттерін анықтау

Өткізу анализі мен физикалық ағымдарды жүйеде таратуды бақылау

№ п/п: 5

Маркетингтің қосалқы функциялары: Алға басу (жарнама және өткізуге ынталандыру)

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны:

Жарнама қызметінің аясындағы саясатты өңдеу және өткізуге ынталандыру

Тиімді құрылғылар мен өткізуге ынталандыру тәсілін дәлелдеу

Сауда агенттіктерінің жұмыс жасау аймағы

Тауардың алға жылжу жүйесін дәлелдеу

Тұтынушыларды ынталандыру

Жарнамаларды ұйымдастыру және өткізуге ынталандыру

№ п/п: 6

Маркетингтің қосалқы функциялары: Маркетинг - менеджмент

Маркетингті кәсіпорын қызметінің мазмұны:

Маркетингті басқаруды ұйымдастыру

Маркетинг қызметінің құрылымын қалыптастыру

Басқару шешімін оңтайландыру

Маркетинг қызметінің тиімді бағасы

Маркетингтің барлық функциялары тұрақты кәсіпорын қызметін қамтамасызд андыру үшін тиімді маркетингті шешім қабылдау және даярлау

мақсатымен жүзеге асырылады.

Осы процесті қабылдау қатысында маркетингті шешімнің барлық маркетинг тапсырмасын шешуге әкелетін рәсім түсіндіріледі.

Маркетингті қызмет өндіруші мен тұтынушы (жеткізуші және тапсырыс беруші) өзара қарым - қатынасын тиімді шешу жолын іздеумен байланысты. Сондықтан маркетингті шешімдердің үлкен бөлігін күрделі басқару шешімі тобына жатқызады.

Маркетингті шешімді қабылдау процесі екі негізгі шешім қабылдауға бағытталған теорияға негізделген: рационалды шешім қабылдау теориясы және психологиялық шешім қабылдау теориясы.

Бірінші бағыт келесідей сұрақтарға жауап беруге мүмкіндік береді:

- рационалды шешімді қалай қабыдау керек?

- қандай таңдау

- балама қолайлы?

Маркетингті шешім бұл жағдайда барлық факторлардың және кәсіпорын мұмкіндіктерінің негізінде жүйелі сараптама қабылданады.

Екінші бағыттағы шешім қабылдау теориясы келесідей сұрақтарға жауап беруге мүмкіндік береді:

- адамдар тақдауды қалай жасайды?

- олар қалай шешім қабылдауды?

Шешім қабылдау технологиясы келесідей сұрақтарға жауап даярлайды:

- не істеу керек (қандай мөлшерде және тауар сапасын шығару) ?

- қандай шығындар қажет (қорлар) ?

- қалай жасау қажет (қандай технологиямен) ?

- кімге жасау керек (орындаушылар) ?

- қашан жасау керек (мерзімі) ?

- кім үшін жасау керек (тұтынушылар) ?

- қайда жасау керек (орны) ?

- бұл не береді (қандай экономикалық, әлеуметтік, экологиялық, техникалық тиімділік алуға болады) ?

Маркетингті шешімдердің тиімділігі мен жоғары сапасын қамтамасыздандыру үшін келесідей шарттарды ұстану қажет:

- шешім қабылдау теориясында қылыми жұмыстар мен негізгі

қағидаларды ұстану керек;

- маркетингті шешім тиімділігі үшін экономикалық заңдардың әсерін

оқу керек;

- сапалы ақпарат, шешім қабылдаушы жағын қамтамасыздандыру;

- нарықты болжау мен сараптау тәсілдерінің тиімді жағын пайдалану;

- шешімді көп нұсқамен қамтамасыздандыру;

- жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану;

- тиімді жауапты жүйелерді және дамытуды енгізу.

Маркетингті шешімнің альтернативті нұсқасы болған жағдайда салыстырмалы түріне нұсқа жүргіе керек және осыдан кейін ғана шешімді салыстырып, таңдау жүргізу қажет.

II тарау. Маркетингтің стратегиясы

2. 1. Стратегиялық жоспарлау процесі

Стратегиялық жоспарлау деп - басқармамен ерекше маманданған жоспарлауға негіз болатын іс-әрекеттер мен шешімдердің жиынтығын айтады. Әдетте компаниялар жылдық, ұзақ мерзімді және стратегиялық жоспарлар құрады.

Жылдық жоспар - қысқа мерзімге өңделіп, ағымдық ситуацияны, компания мақсаттарын, алдыңғы жылға қоылған стратегия мен бюджетті, бақылау формасын анықтайды.

Ұзақ мерзімді жоспар - болашақтағы ұзақ жылдар бойы компанияға әсе ететін негізгі факторлар мен күштерді анықтайды. Онда негізгі ұзақ мерзімді мақсаттар, негізгі маркетингтік стратегиялар көрсетіледі. Бұл жоспарға жыл сайын өзгертулер мен түзктулер енгізіліп отырады.

Стратегиялық жоспар - компанияға өз мүддесі үшін өзергмелі сыртқы ортаның барлық мүмкіндіктерін қолдануға бағытталған. Бұл- компанияның мүмкіндіктері мен мақсаттары арасында стратегиялық байланыстар орнатуға бағытталған.
Стратегиялық жопарлау - компанияның басқа да жоспарларының негізін қалайды.

1) Ол жаһандық мақсаттар мен компания миссиясын анықтаудан басталады;
Миссия деп - компания мақсаттарын белгілі бір нақышқа келтіруді айтады. Миссия компания ұжымын белгілі бір ортақ бағытқы қарай беттейді;
2) Нақты мақсаттар қойылады және ұымның ішкі ортасы мен бәсекелестер туралы барлық ақпараттар жинастырылады. Мұнда «мақсаттар ағашы» жасалуы тиіс;

3) SWOT - талдау жасалып, барлық мүмкіндіктер мен қауіп - қатерлер анықталады;
4) Бақарма нақты қай тауарлармен және қандай іс-әрекеттермен айналысу керектігін анықтайды;

5) Тауарға қатысты әр бөліңмше жалпы жоспарға сай келетін тағы да өз маркетингтік және басқа да жоспарын өңдейді.

SWOT - ТАЛДАУ - ұйымның мықты және әлсіз жақтарын, мүмкіндіктері мен қауіп-қатерлерін анықтауға мүмкіндік береді. Типтік жобасы:
Экономикалық ситуация. Экономикалық жағдайдың жақсаруына байланысты Қазақстандағы барлық аймақтардағы тұтынушылардың сатып алу қабілеттері арта түспек.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.