Өндірістік дірілдің шығу себептері мен физикалық сипаттамалары

І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Өндірістік дірілдің шығу себептері мен физикалық сипаттамалары
1.1. Өндірістік дірілден қорғану.
1.2. Қол дірілі.
1.3.Дірілді оқшаулау.
2. Өндірістік дірілдің адамға әсері.
3. Машиналар мен қондырғылардың дірілдерін төмендету әдістері.
4. Дірілді өлшеу және діріл өлшеуіш аппараттар.
ІІІ Қорытынды
ІV Пайдаланылған әдебиеттер

Адам ағзасына қажетті терморегуляциялық гомеостазды қамтамасыз ету, температуралық диапазонның қысқа болуына байланысты қиын. Микроклимат жылулық баланс әсеріне байланысты келесі дәрежелер бойынша ерекшелінеді - нейтралды, жылытушы және суықтаушы. Өндіріс орындарындағы микроклиматқа арнайы гигиеналық талаптар даярланады.
Діріл – қатты байланыстары бар жүйелердің тербеліс қозғалыстары. Дірілдің таралуына байланысты – жалпы және локальді дірілді ажыратады. Спектрдің қасиетіне байланысты дірілдер тар жолақты және кең жолақты, жиілікті құрамына байланысты – төмен жиілікті (октавты жолақта максималды жиіліктердің болуымен 8 – 16 Гц сипатталады), ортажиілікті ( 31,5 және 63 Гц ),жоғары жиілікті (125, 250, 500 және 1000Гц) - локальді діріл үшін , жұмыс орындарының дірілі үшін – 1 және 4 Гц, 8 және 16 Гц, 31,5 және 63Гц. Уақыт бойынша дірілдер тұрақты, олар үшін виброжылдамдық 2 еседен көп өзгермейді ( 6 дб – ға ) бақыланған уақыт аралығында (1 мин.кем), және тұрақсыз – виброжылдамдық 2 еседен кем емес өзгереді (6 дб –ға) бақыланған уақыт аралығында 1 мин.кем емес. Тұрақсыз дірілдер уақытта тербелетін келесілерге бқлінеді : үзілмелі және импульсті. Діріл көзі –ұрмалы аспаптар ( барабан ), ұрмалы - айналмалы әсері бар машиналар, механизацияланған айналмалы машиналар.
Жалпы діріл тасымалданушы, тасымал – технологиялық және технологиялық болып бөлінеді. Діріл – серпінді заттарда пайда болатын кішігірім механикалық тербелістер. Діріл медицинада – діріл массажы және техникада - вибратор кең қолданылады. Бірақ дірілдің әсері кәсіптік науқасқа – діріл ауруына әкелу мүмкін. Діріл науқасының даму қауіптілігі дірілдің 16-20 Гц жиілігі кезінде байқалады. Кәсіптік діріл ауруы машина жасау, металлургиялық, тау-кен өнеркәсіптерінде, көлікте және ауылшаруашылықта даму мүмкін.
Діріл көліктегі 80% апаттардың себебі болып табылады.
Дірілден қорғану шаралары тербеліс көздерінің дірілизоляциясы болып табылады. (рессорлар, серіппелер, серпімді төсем және т.б.)
Санитарлы ережелерімен діріл қауіпті қондырғылармен адамның байланыс ұзақтылығын төмендетуі қарастырылады.
Діріл адам ағзасына әсер еткенде діріл ауруы пайда болады. Діріл ауруының ең маңыздысы, айқын қан тамыр өзгерістеріне алып келетін және полиневропатиялық симптоматикамен кездесетін түрлері.

1. Жаданов Н.Еңбек қорғау Қызылорда қаласы 1995 ж
2. Таңжарықов П.А. Мұнай газ саласындағы еңбекті және қоршаған ортаны қорғау Қызылорда қаласы 2009ж Тұмар баспасы.
3. Жантасов Қ.Т. Кочеров Е.Н. Еңбекті қорғау және тіршілік қауіпсіздігі Алматы 2012 ж
4. Төлеубаев Б.Ә. Радиациялық экология жайлы қысқаша таным Павлодар 2008ж

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
І Кіріспе
ІІ Негізгі бөлім
1. Өндірістік дірілдің шығу себептері мен физикалық сипаттамалары
1.1. Өндірістік дірілден қорғану.
1.2. Қол дірілі.
1.3.Дірілді оқшаулау.
2. Өндірістік дірілдің адамға әсері.
3. Машиналар мен қондырғылардың дірілдерін төмендету әдістері.
4. Дірілді өлшеу және діріл өлшеуіш аппараттар.
ІІІ Қорытынды
ІV Пайдаланылған әдебиеттер

І Кіріспе
Адам ағзасына қажетті терморегуляциялық гомеостазды қамтамасыз ету, температуралық диапазонның қысқа болуына байланысты қиын. Микроклимат жылулық баланс әсеріне байланысты келесі дәрежелер бойынша ерекшелінеді - нейтралды, жылытушы және суықтаушы. Өндіріс орындарындағы микроклиматқа арнайы гигиеналық талаптар даярланады.
Діріл - қатты байланыстары бар жүйелердің тербеліс қозғалыстары. Дірілдің таралуына байланысты - жалпы және локальді дірілді ажыратады. Спектрдің қасиетіне байланысты дірілдер тар жолақты және кең жолақты, жиілікті құрамына байланысты - төмен жиілікті (октавты жолақта максималды жиіліктердің болуымен 8 - 16 Гц сипатталады), ортажиілікті ( 31,5 және 63 Гц ),жоғары жиілікті (125, 250, 500 және 1000Гц) - локальді діріл үшін , жұмыс орындарының дірілі үшін - 1 және 4 Гц, 8 және 16 Гц, 31,5 және 63Гц. Уақыт бойынша дірілдер тұрақты, олар үшін виброжылдамдық 2 еседен көп өзгермейді ( 6 дб - ға ) бақыланған уақыт аралығында (1 мин.кем), және тұрақсыз - виброжылдамдық 2 еседен кем емес өзгереді (6 дб - ға) бақыланған уақыт аралығында 1 мин.кем емес. Тұрақсыз дірілдер уақытта тербелетін келесілерге бқлінеді : үзілмелі және импульсті. Діріл көзі - ұрмалы аспаптар ( барабан ), ұрмалы - айналмалы әсері бар машиналар, механизацияланған айналмалы машиналар.
Жалпы діріл тасымалданушы, тасымал - технологиялық және технологиялық болып бөлінеді. Діріл - серпінді заттарда пайда болатын кішігірім механикалық тербелістер. Діріл медицинада - діріл массажы және техникада - вибратор кең қолданылады. Бірақ дірілдің әсері кәсіптік науқасқа - діріл ауруына әкелу мүмкін. Діріл науқасының даму қауіптілігі дірілдің 16-20 Гц жиілігі кезінде байқалады. Кәсіптік діріл ауруы машина жасау, металлургиялық, тау-кен өнеркәсіптерінде, көлікте және ауылшаруашылықта даму мүмкін.
Діріл көліктегі 80% апаттардың себебі болып табылады.
Дірілден қорғану шаралары тербеліс көздерінің дірілизоляциясы болып табылады. (рессорлар, серіппелер, серпімді төсем және т.б.)
Санитарлы ережелерімен діріл қауіпті қондырғылармен адамның байланыс ұзақтылығын төмендетуі қарастырылады.
Діріл адам ағзасына әсер еткенде діріл ауруы пайда болады. Діріл ауруының ең маңыздысы, айқын қан тамыр өзгерістеріне алып келетін және полиневропатиялық симптоматикамен кездесетін түрлері.

ІІ Негізгі бөлім.
1.Дірілдің шығу себептері мен физикалық сипаттамалары
Діріл дегеніміз - машинаның немесе оның кез-келген бөлшектерінің, сондай -ақ, олар орналаскан жердің серіппелі толқуы (колебание).
Дірілдің екпіні оның амплитудасы мен жиілігіне байланысты болып келеді.
Дірілдің екпінін анықтау

Амплитудасы, мм
Жиілігі,
Гц
Жылдамдығы,
ммс
Дц
1300
2
112
107
0300
4
5
100
0050
8
2
92
0030
16
2
92
0010
315
2
92
0006
63
2
92

Дірілдің деңгейі 16 -20 Гц-тен асқанда дыбыс пайда болады, ал жылдамдығы 1мс болғанда денені ауыртады, жүйке жүйелері мен жүрек буын жүйелеріне әсер етеді.
Дірілдің деңгейі түрлі виброметр, вибрографтармен (ВР-І) және шу мен діріл өлшегіштерімен (ШИВ -- I) өлшенеді.
Бұл жұмыстарда жұмыс істеу үшін қосымша арнайы киімдер, мәселен, дірілден қорғайтын аяқ киім, колғап, резеңке төсегіштер т.с.с. колданылады (көкірекше, белдік, арнайы костюмдер).
Дірілдің адамға ұзақ әсер етуі адамның физиологиялық функцияларын өзгертеді. Дірілдің әсерін бағалауда жалпы дірілді айыру керек, олар адамның бүкіл денесіне және қолына әсер етеді. Машиналардың дірілді бөлшектері де адамның орталық ми жүйесіне және сол арқылы басқа органдарға шартты түрде барады. Негізінен діріл соққанда адамда шаршаңқылык, бас, буын аурулары пайда болады. Ауыр жағдайда адам мүгедек қалыпка түсуі мүмкін.
Егер техникалық әдістер, мысалы, қол машинасының дірілі түспесе және жұмыс орнында гигиеналық норма сақталмаса, онда дірілден қорғану колғаптары және киімдері қолданылады. Бұл күшті бекітілген дірілден қорғану қолғаптарының мықтылығы мен дірілден қорғану тұғырларының қалыңдығы және қол машиналарының басылу күшінің шарттарына сәйкес ГОСТ 12.1.012-90 ЕҚСЖ. Діріл қауіпсіздігі. Жалпы талаптар және ГОСТ 12.4.020-82 ЕҚСЖ. Қолды жеке корғау құралы. Сапа көрсеткішінің номенклатурасы кұжаттарында көрсетіледі. Дірілден қорғану қолғаптары жұмысқа ыңғайлы болуы шарт. Оның мықты материалы теріні тітіркенуден және ылғалдан сақтайды. Дірілден сақтану киімдерін таза теріден тігеді. Ол 11 Гц жоғары жиілікті өткізеді. Дірілден қорғану киімдері 16; 31, 5; 6ЗГц және 7... 10 дБ жиіліктермен өтеді.
Дірілдің зиянын азайту әдістерін екі топка бөледі. Бірінші-дірілді күшейтетін әдісті азайтып, оны болдырмау, екінші-дірілді әлсірететін жолдарды қарастырып, машинамен байланысын және құрылыс конструкциясын қарастыру. Дірілді азайтуға болмайтын жағдайда немесе діріл технологиялық компоненттің құрамына кіретін болса, онда діріл әлсіздігі -діріл азайтқыш кұрылғысымен, діріл сорғыш, діріл өшіргіштермен қолданылады.
МЕСТ 24346 -80 (СТ СВ 1926 - 79) Діріл. Терминдер мен анықтамалар бойынша діріл дегеніміз нүктенің немесе механикалық жүйенің кемінде бір координатадағы уақытқа тәуелді қозгалысының кезектесіп өсуі немесе кемуі.
Діріл, машиналар мен агрегаттардың жүмысы істеу кезінде теңгерілмеген күш сипатының әсерінен пайда болады. Кейбір жағдайларда олардың көзі болып жүйелердің ары-бері қозғалысы болса, кейбір жағдайларда теңгерілмеген айналатын массалар, ал кейбір жағдайларда діріл бұйымдардың соққысынан да пайда болады. Жалпы барлық жағдайларда да дисбаланстың шамасы дірілді туындататын теңгерілмеген күштің пайда болуына соқтырады. Дисбаланстың себептері болып айналып тұрған дененің материалдарының біртекті болмауы, айналу білігі мен дене массасының орталығының сәйкес келмеуі, бұйымдардың ыстық және суық температуралық жағдайда бірқалыпты қыздырылмауынан деформацияға ұшырауы болуы мүмкін.
Дірілдің адамға әсері көбінен машинаға немесе оның бөлек бір жүйесіне әсер беретін шарттыланған ішкі айнымалы күштің тербелісімен байланысты болады.
Мұндай тербелістер тек күшпен емес, кинематикалық әсермен де, мысалы транспорттық құралдарда байланысты болуы мүмкін.
Синусоидалы заң бойынша жүретін дірілдің негізгі көрсеткіштері: дірілдік орын ауыстыру амплитудасы Хт, тербелмелі жылдамдық амплитудасы Uт, тербелмелі үдеу амплитуасы ат, тербелу кезеңі Т, жиілік f болып табылады. Тербелу кезеңі мен жиілік арасындағы байланыс төменде келтірілген өрнекпен анықталады:
f= 1Т
Дірілдік ауысу синусоидалды тербелу жағдайында келесі формуламен анықталады:
Х=Хт sin(wt + )
мұндагы, - бұрыштық жиілік (= 2);
- дірілдік ауысудың алғашқы фазасы көп жағдайда еңбекті қорғау есептерінде алгашқы фаза үлкен мәнге ие болмайды да оны ескермейді.
Жалпы жағдайда дірілді сипаттайтын физикалық шама уақытқа тәуелді бірқатар функция болып табылады и = и(і).
Г армоника амплитудасын белгілі формула Фурье қатарына жіктеу арқылы анықтайды.
Кезеңді емес немесе квазитұрақты тербелу процесінің спектрі дискретті болады да, кездейсоқ немесе қысқа уақытты бір реттік процестер спектрі- үздіксіз болады.
Үздіксіз спектрдің бейнесі, бейне қатысты элементар жиілік жолағының ені туралы айтып өтуді талап етеді. Егер 1 - берілген жиілік жолағының төменгі шекаралық жиілігі, ал f2 - жоғарғы шекаралық жиілігі болса, жолақты толықтай сипаттау үшін орташа геометриялық жиілік алынады да ол төменде келтірілген теңдікпен анықталады.
=12

Акустикалық дірілді зерттеу тәжірибесінде оның барлық жиілік диапазоны октавалық диапазондарға бөлінеді. Октавалық диапазонда төменгі шекаралық жиілікке қараганда жоғарғы шекаралық жиілік, екі есе үлкен болады 2\2 =2. Діріл көрсеткіштерінің спектрін түрғызу және талдау өткізу үштен бір октавалық жиілік жолағында да жүргізілуі мүмкін 12=32. Үштен бір октавалық жиілікте о.г.62f1
Діріл жиілігінің орташа геометриялық жиілігі стандартталған жэне ол
1; 2; 4; 16; 31,5; 63; 125; 250; 500; 1000 Герцті (Гц) құрайды.
Дірілді сипаттайтын көрсеткіштердің абсолюттік мәндері өте үлкен шектерде өзгеретінін ескере отырып, дірілдік акустиканы зерттеу тәжірибесінде тербелістің логарифмдік деңгейі деген ұғым қолданылады. Тербелістің логарифмдік деңгейі дегеніміз бағалайтын және алғашқы шама мәндерінің қатынасының ондық логарифмге пропорционал екі бірдей физикалық шаманы салыстыратын тербелісінің сипаттамасы. Тербеліс деңгейі децибеллмен (дБ) өлшенеді. Діріл жылдамдығының деңгейі төменде келтірілген мәндермен анықталады:
L=10lq(u2u02)=20lq(u2u0)
мұндағы, и2 - сәйкес жиілік жолағынан алынатын діріл жылдамдығының орташа квадраты;
и0 - діріл жылдамдығының алғашқы мәні мсек; халықаралық көлемде стандартталған, 5*108 мсек.
Діріл жылдамдығыны деңгейінің спектрі дірілдің негізгі сипатамаларының бірі болып табылады. Діріл деңгейін төмендетуді Lи1 = Lи1 -Lи2 айырмасымен анықтайды, мұндағы, Lи1, Lи2 - сәйкесінше дірілді төмендету іс-шараларын жүргізгенге дейін және одан кейінгі діріл деңгейі.
Дірілдің сипаттары, оның адамға əсері жəне дірілді нормалау. Дірілдің басты сипаттаушы көрсеткіштері: ығысу амплитудасы, тербеліс жылдамдығы, жиіліктің тербелісінің үдеуі. Адам денесіне дірілді беру əдісіне байланысты келесі түрге бөлінеді: -жеке (жергілікті) діріл,адам қолы арқылы берілетін, берілу бағытының бойымен тура əсер етеді немесе күш түсіреді; - жалпы, дененің тіреуіш аппараты арқылы тұрып тұрған немесе отырған адам денесіне беріледі, Х,У,Z координаталар мен тура əсер етеді. Нақты жағдайларда осы дірілдердің өзіндік орны бар. Жалпы діріл оның пайда болу көзіне байланысты үш категорияда болуы мүмкін:
-қозғалмалы машиналардың қозғалысы кезіндегі операторға əсер ететін, көліктік дірілдер;
- шектелген қозғалысты (экскаваторлар, жүк көтергіш крандар, бетон салғыштар) машиналардың операторларына əсер ететін, көліктік технологиялық діріл;
- тұрақты машиналардың операторларына əсерететін, технологиялық діріл. Жұмыс орындарының сипаттамасына байланысты осы категория келесі топтарға бөлінеді За, Зб, Зв, Зг .
1.1. Өндірістік дірілден қорғану.
Адам ағзасына дірілдің əсер ету сипаты мен дəрежесі дірілдің түріне, оның көрсеткіштеріне жəне əсер ету бағытына байланысты болады.Дірілдің ұзақ уақыт əсері адам денсаулығының түрлі өзгерістеріне жəне ең соңында кəсіби ауруларға-діріл ауруына алып келеді. Ең көп тараған аурулар, көбінесе тұрақты дірілдерден болады. Қолдық машиналармен жұмыс істеген кезде діріл жоғары жиелікті спектрлер аймағында қарқынды болады (125 Гц-тан жоғары), соның салдарынан қан тамырларының жұмысы бұзылады. Соққылы кең жиілікті спектрі бар, тұрақты діріл (соққылау, бұғылау, аршу), əртүрлі қан тамырларның, жүйке- бұлшық еттерінің, сүйек- буындарының бұзылуына алып келеді. Жалпы діріл жүйке жүйесіне жағымсыз əсер етеді, жүрек-қан тамырлары қызметінің өзгеруіне, вестибулярлық аппараттардың жəне зат алмасу үрдісінің бұзылуына алып келеді. МЕСТ 12.1.012-90* -ға сəйкес ТҚСЖ. Діріл. Жалпы еңбек қауіпсіздігіжəне ҚР ТС 1763-1-2008 Адам ағзасына жалпы дірілдің əсерін бағалау адамға əсер ететін дірілді гигиеналық бағалаумен келесі əдістердіанықтауға болады: нормаланатын көрсеткішті жиілік бойынша интегарлды бағалау; діріл дозасы бойынша бағалау. Нормаланатын көрсеткішімен жиілікті талдау кезінде (спектральді) діріл жылдамдығының орташа квадраттық мəні (жəне олардың лографмдік деңгейі)немесе жиіліктің октавалы жолағында тұрақты дірілдер үшін діріл жылдамдағы, ал жалпы дірілде октавалы немесе жиіліктің 1 3 октавалы жолағы нормаланады. Интегралды бағалау мен діріл дозасы əдісін нормаланатын көрсеткіш жиілігі бойынша қолдану кезінде бақыланатын көрсеткіштердің түзетілген мəндері болады U (діріл жылдамдығы немесе діріл үдеу). Адамға əсер ететін діріл, əрбір орнатылған бағыттар үшін жеке нормаланады, сонымен бірге жалпы діріл кезінде оның категориясын, ал жүйелі діріл кезінде нақты əсерету уақытын ескеру қажет. Дірілден қорғаныс. Дірілден қорғаныс құралдары екіге бөлінеді: ұжымдық жəне жеке. Өз кезегінде ұжымдық құралдары əсер ету құралына, қозу көзіне жəне дірілдің таралуы жолындағы қорғаныс құралдарына сай. Олардың біріншілері машиналарды дайындау мен жобалау кезінде қолданылады, оларды шудан қорғануға да қолданады.
Ұжымдық қорғаныс құралдары келесілерге бөлінеді 50 - дірілдеуіш объектінің операторға тікелей əсері кезіндегі қорғаныс құралдары.Оларға жататындары антифазалы синхронизацияда, діріл демпфирлеу (діріл жұту), діріл оқшаулау жəне динамикалық дірілді басу,соңғысы кең қолданыс тапқан. Діріл оқшаулау белсенді (машинадан құрылымға немесе негізге берілетін дірілді азайту кезінде) жəне пассивті (машинадан жəне аспаптан құрылымға немесе негізге берілетін дірілді азайту кезінде). Пассивті діріл оқшаулау құрылымдар мен негіздің тербелісінен өндірістік жабдықтардың жұмыс орындарында адамдарды қорғау үшін қолданылады. Əртүрлі агрегаттардың дірілін оқшаулауға, тербеліс көзі мен оның құрылымының арасындағы діріл оқшаулауыштарды орнату жолымен қол жеткізуге болады. Тұрақты технологиялық жабдықтардың дірілін оқшаулау құралы ретінде діріл оқшаулағыштар ретінде іс-жүзінде əрқашанда болат серіппелері,тығындар, резеңке немесе металлдық резеңке астарлар қолданылады. Динамикалық діріл басу (діріл басқыштар). Олар массасымен mжəне қаттылығымен q, қосымша тербелістік жүйені құрайды да, олардың өзіндік жиілігі агрегаттың теблесінің басты жиілігіне f қосымшаəсер етіп діріл төмендейді: Діріл демпфирлегіш қаптамалар мен құрылымдардың өзіндік ішкі үйкелісі болады, соның нəтижесінде тікелей таралу көздерінде жəне олардың таралуы жолында тербеліс амплитудасы азаяды. Оларға қатты жəне жұмсақ бір текті діріл жұтқыш қаптамалар деп бөлуге болады: - дірілдегіш объектімен оператордың байланысы жоқ кезіндегі қорғаныс құралдары мен əдістері; - жұмыс орындары шектерінде діріл қауіпті объектілерді қоршаулармен, жазбалармен, белгілермен, бояулармен бөлу; - тиімді жұмыс режимін жəне демалысты бекіту (дірілдегіш механизммен жалпы байланыс уақыты діріл əсерінің үздіксіз ұзақтығы 15 ... 20 мин кезінде 2 3-тен аспауы қажет, ал сонымен бірге ғимараттағы ауа температурасы - 160С, ылғалдылық 40 ... 60% жəне желдің жылдамдығы 0,3 мс-тан аспауы керек; - ЖҚҚ ретінде операторлардың қолына қолғаптар, аяқтарына - етіктер жəне серпімді демпфирлі табанды жартылай еітктер, ал денеге - кеуде жапқыштар, белдеулер, арнайы киімдер берілуі қажет.
Діріл-дегеніміз қатты денелердің тербелісі ретінде адам ағзасына әсер ететін шайқалудың шамасы.
Дірілдің салыстырмалы жылдамдық дәрежесі және салыстырмалы үдеуі дәрежесі децибелмен беріліп, төмендегі формуламен анықталады:

Lυ=20 lg υ5*10[-8]; La=20 lg a3*10[-4];

мұндағы 5*10-8 мс тербеліс жылдамдығының ең төменгі (0) деңгейі.
3*10-4-тербеліс үдеуінің ең төменгі деңгейі мсек2.
Діріл ауруы дербес нозологиялық бірлік ретінде 50-ші жылдардың ортасында жалпы танылда (Е.Ц. Андреева-галанина). Оған дейін діріл әсерінің физикалық сипаттамалары мен организмнің жауап реакцияларының симптомдық кешендерінің арасындағы себептік байланыстарын зерттеу бойынша ғылыми фактілерді жинау кезеңі өтті. Діріл ауруының симптомдық кешендерінің құралуы маңызды вариацияланып, дірілдің физикалық параметрлеріне, оның әсерінің жұмыс ауысымының ішінде бөлінуіне, діріл беруші аспаптың конструкциясына, денеге түсуші күштің ауырлығына, өндірістіғк ортаның басқа жағымсыз физикалық және химиялық факторларының барына, басқа аурулармен сырқаттануына, жеке сезімталдығына, жасына, жынысына т.б. байланысты болады.
Діріл белгілі бір жиілік диапазонда және белгілі жеделдігінде көру функциясының нашарлауына келтіреді. Бұл мынамен түсіндіріледі - діріл жағдайында көздің тор қабатында бейнелердің ауысу шапшаңдығы өте жоғары болады.
Вертикальді дірілдің әсерінен көру өткірлігінің өзгеруі 15 Гц биік жиіліктерде байқалады, әсіресе 25-40 және 60-90 Гц, бұл дененің механикалық резонансымен байланысты. Дірілмен туған көру өткірлігінің нашарлануын объектінің жарықтануын жоғарылату арқылы компенсациялауға болады.
Объектінің синусоидальды салыстырмалы қозғалысына көздің бақылау қабілеті 1-2 Гц жоғатыла бастайды, ал 4Гц жиілікте мүлдем жойылады.
Сөйлеп тұрған адамда қатты дірілдің немесе селкілдетудің әсерінен оның сөзі айтарлықтай бұзылып, тіпті бөлініп кетуі мүмкін. Сөйлеп тұрған адамның денесіне 20 Гц-тен төмен жиіліктегі, әсіресе 4-10 Гц диапазондағы дірілдің әсері сөздің сапасын бұзады және сипатын өзгертеді. Ол сөйлеушінің дене қалпына (поза) және де дірілдің бағытына, қарқындығына және мерзімдігіне байланысты болады. Қауіптік жиілік диапазонының ішінде діріл деңгейі 0,3 Q жоғары болған түсінікті сөйлеу қиынға созылады. Осындай жағдайда жоғары артикуляцияны қалыпта ұстауына сөз, шу қатынасын жақсарту, сөйлеушінің және тыңдаушының дірілдік сөзді қабылдауына дағдылануы және осындай текті сөз үшін шектеулі лексиконды қолдану ықпал етеді.
Дірілдің әсерінде күрделі тапсырмаларды орындау тиімділігі (ұшқышткардың мысалында). Үнделенуі (жеделденуі) 0,1Q жоғары 1-30 Гц жиілік диапазонындағы синусоидальдың дірілдің денеге әсерінде, кейіннен компенсацияланатын, бақылау жұмыстарын (ұшқынтардың) орындауда қателерді көп жіберуіне келтіреді.
Көлденең діріл немесе шайқалу (тербелу) вертикальді дірілге қарағанда тапсырмаларды орындаудың тиімділігін маңызды төмендетеді. Сонымен қатар тапсырмаларды орындау сапасы дірілдің әсері ұзарған айын нашарлай түседі.
Нерв жүйесі тұрғысынан өзгерістер дірілдің әсері және діріл ауруы үшін өте тән болып келеді. Локальді дірілдің әсерінен орталық нерв жүйесінің функциональдық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.