Қос қанаттылар отрядының негізгі топтарын анықтау және олардың сипаттамасымен танысу

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім 2.1. Қос қанаттылар отрядының негізгі топтарын анықтау және олардың сипаттамасымен танысу
2.2. Тахиналар немесе кірпі шыбындар тұқымдасы
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Өсімдіктерді биологиялық жолмен қорғаудың мақсаты - ауыл шаруашылық дақылдарының негізгі топтары энтомофагтар, гербифагтар, маңызды зиянды патогендері мен антогонистердің арамшөптер мен ауру қоздырғыштың жүйенелуін биологиялық, экономикалық дәрежесін саңырауқұлақтың, вирустың және бактериялық препарат алу және сақтау технологияларын энтомофагтар, акарифагтар, гербифагтарды жаппай көбейту, сақтау жәнеқолдану, биофабрикалар мен биозертханалар машиналарын білу. Өсімдіктерді биологиялық қорғау тарихы- 1962 жылы Үндістанда Маврий аралында қызыл шегірткмен күресу үшін майна құсын жерсіндірілген Францияда «қан қызы қоңызы»жегені үшін «Құдай ана» деп атаған. Биологиялық күрес тәсіліне қолданылатын организмдер-риккетсиялар, микоплазма, нематода, вирус, бактерия, жыртқыш өрмекші, қарапайымдар, саңырауқұлақтар, энтомофагтар, бунақдене мен акарифагтар. Өсімдік қорғаудың биологиялық тәсілінің басқа бір амалы ауру насеком-зиянкестер денесінен бөлінетін этомопатогендік микроорганизмдер негізінде биодәрмектер жасау. Кеңес Одағы кезінде осындай жолмен жалпыға мәлім энтобактерин, дендробакциллин, битоксибакциллин, дипел, лепидоцид т.б. биологиялық дәрмектер жасалған. Олар ауыл шаруашылығы дақылдарының зиянкестеріне қарсы кеңінен қолданылған, қазір де қолданылуда. Өсімдікті биологиялық қорғауды қарқынды дамыту, оның тиімділігін көтеру және өндіріске кең ауқымды енгізу үшін тікелей қаржыландыратын мемлекеттік қолдау керек.Адам денсаулығына улы химикаттар әсері бүрку кезінде адамның улануы, өсімдіктер мен жануарлар өліміне токсикологиялыққалдықтардың жиналу әсерінен әртүрлі онкологиялық және аллергиялық аурудың жаңа туылған балада потологиялық белгілердің пайда болуы.

1. Р.Ә. Искендирова. Өсімдікті биологиялық қорғау, Алматы,2013ж. 115-118 бет
2. www.google.kz

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:

Жоспары:
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім 2.1. Қос қанаттылар отрядының негізгі топтарын анықтау және олардың сипаттамасымен танысу
2.2. Тахиналар немесе кірпі шыбындар тұқымдасы
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Өсімдіктерді биологиялық жолмен қорғаудың мақсаты - ауыл шаруашылық дақылдарының негізгі топтары энтомофагтар, гербифагтар, маңызды зиянды патогендері мен антогонистердің арамшөптер мен ауру қоздырғыштың жүйенелуін биологиялық, экономикалық дәрежесін саңырауқұлақтың, вирустың және бактериялық препарат алу және сақтау технологияларын энтомофагтар, акарифагтар, гербифагтарды жаппай көбейту, сақтау жәнеқолдану, биофабрикалар мен биозертханалар машиналарын білу. Өсімдіктерді биологиялық қорғау тарихы- 1962 жылы Үндістанда Маврий аралында қызыл шегірткмен күресу үшін майна құсын жерсіндірілген Францияда қан қызы қоңызыжегені үшін Құдай ана деп атаған. Биологиялық күрес тәсіліне қолданылатын организмдер-риккетсиялар, микоплазма, нематода, вирус, бактерия, жыртқыш өрмекші, қарапайымдар, саңырауқұлақтар, энтомофагтар, бунақдене мен акарифагтар. Өсімдік қорғаудың биологиялық тәсілінің басқа бір амалы ауру насеком-зиянкестер денесінен бөлінетін этомопатогендік микроорганизмдер негізінде биодәрмектер жасау. Кеңес Одағы кезінде осындай жолмен жалпыға мәлім энтобактерин, дендробакциллин, битоксибакциллин, дипел, лепидоцид т.б. биологиялық дәрмектер жасалған. Олар ауыл шаруашылығы дақылдарының зиянкестеріне қарсы кеңінен қолданылған, қазір де қолданылуда. Өсімдікті биологиялық қорғауды қарқынды дамыту, оның тиімділігін көтеру және өндіріске кең ауқымды енгізу үшін тікелей қаржыландыратын мемлекеттік қолдау керек.Адам денсаулығына улы химикаттар әсері бүрку кезінде адамның улануы, өсімдіктер мен жануарлар өліміне токсикологиялыққалдықтардың жиналу әсерінен әртүрлі онкологиялық және аллергиялық аурудың жаңа туылған балада потологиялық белгілердің пайда болуы.

II. Негізгі бөлім 2.1. Қос қанаттылар отрядының негізгі топтарын анықтау және олардың сипаттамасымен танысу
Қос қанаттылар ( Diptera ) - жәндіктер класының бір отряды.
Жер шарында кең таралған, 150-дей тұқымдасы 100 мыңнан астам түрі белгілі. Қазақстанда 2 отряд тармағы (ұзын мұрттылар және қысқа мұрттылар), 114 тұқымдасы, 5 мыңға жуық түрі бар. Қазба қалдықтары триас кезеңінен белгілі. Атауы қос қанатына орай қойылған (кейбір түрлерінің қанаты жоқ), көздері фасетке ұқсайды. Мұртшасы үш не одан да көп бунақтан тұрады. Аузы шаншып тесуге, жалауға бейімделген. Толық түрленіп дамиды. Дернәсілі құртқа ұқсас, аяқтары болмайды. Қуыршағы бос жатады не ең соңғы дернәсіл қабығымен (піллә) қапталады. Кейбір қос қанаттылар түрлерінің дернәсілдері өсімдіктер мен жануарлар денесінде өсіп жетіледі, ересек жәндіктер өсімдік шірігімен, жануар қанымен қоректенедіГессен шыбыны, швед шыбыны, ұзынсирақты бақша шыбыны, тері бөгелегі, қарын бөгелегі - аулы шаруашылығы мен мал шаруашылығының зиянкестері. Бірқатар қос қанаттылар пайдалы жәндіктер: гүл шыбыны - өсімдіктерді тозаңдандырады; жеміс шыбыны ( дрозофила ) генетикалық зерттеулерде пайдаланылады; кейбір қосқанаттылар дернәсілдері (тахина) зиянкес жәндіктермен қоректеніп, шаруашылыққа пайда келтіреді; Тіршілігі мен қоректенуі алуан түрлі қосқанаттылардың ішінде адамның және жануарлардың қанын сорып, жұқпалы ауру тарататын, мәдени өсімдіктермен қоректеніп, ауыл шаруашылығына зиян келтіретін түрлерімен қатар, гүлді өсімдіктердің шырынын сорып, оларды айқас тозаңдатып, паразиттік және жыртқыштық тіршілік ететін энтомофаг түрлері кездеседі. Биологиялық әдіспен өсімдік қорғаудың маңызды түрлері: галлицалар, барылдақ, ызылдақ, кірпі шыбындар, ктырлар, күміс шыбындар тұқымдасына жатады.

2.2. Тахиналар немесе кірпі шыбындар тұқымдасы (Tachinidae).

Денесінің ұзындығы 3-20 мм 1-сурет. Ұзын қыл тәрізді қылшықтар денесін түгелдей жауып тұрады. Дернәсілдері құрт тәрізді, ақшыл немесе сарғыштау, аяқтары жоқ. Қуыршақтары жабық, жалған пілләнің ішінде болады.

1-сурет. Тахиналар немесе кірпі шыбындар тұқымдасы (Tachinidae).

Ересек шыбындар гүлді өсімдіктердің шырынымен, бал шығымен, иелерінің гемолимфаларымен қоректенеді. Шыбындар әсіресе шатыршагүлді өсімдіктерге әуес. Қосымша тамақ ретінде саңырауқұлақтарды және басқада микроорганизмдерді қажет етеді. Дернәсілдердің барлығы дерлік әртүрлі бунақнелердің ішкі паразиттері. Сыртқы паразиттік тіршілік ететіндері өте сирек кездеседі. Тахиналардың дернәсілдері қандалалардың, қоңыздардың (барлық, тақта мұртты, жапырақ жегі қоңыздар) ересектер мен дернәсілдерін, көбелектердің жұлдызқұрттарын залалдайды. Тахиналардың, әсіресе өте маңызды түрлері астықтың аса қауіпті зиянкестері-бақашық, бізтұмсықты, айқышгүлді қандалаларды залалдайды. Оларға жататындар фазия шыбындары: сұр фазия (Alophore subcolloptrafa L): алтын фазия (Clytiomyia helluo F ): шұбар фазия (Phasia crassipennis F.). сонымен қатар тахиналардың көбелектерді залалдайтын түрлерінің маңызы өте зор. Мысалы, эрнестия шыбыны (Ernestia consobrina Mg.) қырыққабат көбелегінің жұлдызқұртын, фороцера шыбыны (Phorocera agilis R.) жұпсыз жібек көбелегінің жұлдызқұртын залалдайды.
Эрнестия (Ernestia consobrina Mg) шыбындары қырыққабат көбелегі жұлдызқұрттарының ішінде паразиттік тіршілік етіп, олардың өсімталдығын 80 пайызға дейін залалдай алады 2-сурет.

2-сурет. Эрнестия шыбыны (Ernestia consobrina Mg)

Эрнестия топырақ арасында жалған піллә күйінде қыстайды. Ересек паразиттер маусым айының аяғында шығады. Ұрғашыларының жыныс бездері жетілуі үшін қосымша қоректенуді қажет етеді. Олардың қоректенуі 20-25 күнге созылады. Осы кезеңде шыбындарды шатыршагүлді өсімдіктердің гүл шоғында жиі кездестіруге болады. Олар шырынмен қоректенеді. Сондықтан қырыққабат егістігінің маңайында гүлді өсімдіктердің болуы эрнестияның нәтижелілігін арттырады. Паразиттер өздерінің дернәсілдерін қырыққабат қоңыр көбелегінің жұлдызқұрттары қоректенетін өсімдіктерге салады. Жұлдызқұрттар сол маңайдан өте бергенде паразиттің дернәсілдері олардың денесіне жабысады, терісін тесіп, ішіне енеді. Эрнестия шыбынының да өсімталдығы өте жоғары-3500 жұмыртқаға дейін барады. Дернәсілдері қырыққабат қоңыр көбелегінің барлық жастағы жұлдызқұрттарына шабуыл жасайды, бірақ солардың ішінде ұнататыны ІІІ жастағы жұлдызқұрттар. Қоректенуін тоқтатып, есейген дернәсілдер иесінің денесінен шығады да, топырақ арасында қуыршаққа айналады. Қырыққабат көбелегі жұлдызқұрттарының паразиттермен залалдануын жоғарғы жастағы жұлдызқұрттардың даму немесе олардың жаппай қуыршақтану кездерінде анықтайды.
Фороцера (Porocera agilis R.) шыбыны сыңар көбелек пен буынтық көбелек жұлдызқұрттарының бейімделген сыртқы паразиті. Паразит шыбындардың әрекеті, әдетте зиянкестердің жоғарғы жастағы жұлдызқұрттарының даму кезеңінде немесе олардың қуыршаққа айналған кезінде білінеді. Фороцераның даму кезеңі біржылдық. Олар маусым айынан бастап, келесі жылғы көктемге дейін диапауза күйінде жатады. Шыбындар қыстаған мекендерінен маусым айының басында сыңар көбелектің екінші және үшінші жастағы жұлдызқұрттарының дамуы кезінде шығады. Фороцера ұшып шыққаннан кейін 5-7 күн өткен соң жұмыртқалауға кіріседі. Шыбындар жұмыртқаларын үшінші-бесінші жастағы жұлдызқұрттарда аяқтайды да топырақ арасына жалған піллә жасап, сонда қыстайды. Блепфарипода ( Blevariphoda schineri Mesn) сыңар көбелек пен буынтық көбелек жұлдызқұрттарының ішкі паразиті. Шыбындардың жыныс мүшелерінің жетілуі бір айға созылады және ол үшін олар міндетті түрде долана, шеңгел, сүттіген және басқа гүлді өсімдіктердің гүл шырындарымен қоректенуі керек. Блефариподаның өсімталдығы өте жоғары - 1 аналық шыбын 500 жұмыртқаға дейін салады. Жұмыртқаларын өсімдік жапырақтарының үстіңгі бетіне орналастырады, жұмыртқаларының түсі қара, өте ұсақ келеді. Көбелек жұлдызқұрттары жапырақпен паразиттердің жұмыртқаларын қоса жұтады. Паразит ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.