Салық құқығының түсінігі және оның пәні. Салық құқығының жүйесі, қайнар көздері
1. КІРІСПЕ
2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Салық құқығының түсінігі мен ерекшелігі;
2.2. Салық құқығының әдістері;
2.3. Салық құқығының жүйесі;
3. ҚОРЫТЫНДЫ
4. ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Салық құқығының түсінігі мен ерекшелігі;
2.2. Салық құқығының әдістері;
2.3. Салық құқығының жүйесі;
3. ҚОРЫТЫНДЫ
4. ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Мемлекеттің бюджет жүйесінің аса маңызды қүраушы негізі мемлекеттің салықтық құқығының көмегімен мөжбүрлеу арқылы алынатын міндетті төлемдер - салықтар, алымдар, баждар, төлемакылар және т.б., яғни жинактап айтқанда салықтық түсімдер болып есептелінеді. Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің экономикалык-құқықтық маңызы олардық төленілуіне байланысты туындайтын каржылық-экономикалық және құкықтык катынастарда, яғни салық телеушілердін мемлекетке салыктық төлемнің затын (сомасын) берулері кезінде салық зандарымен белгіленген салықтық кұкықтық қатынасқа қатысушы мемлекет пен салық төлеушілердің арасында туындайтын қатынастарда жарқын көрініс табады.
Салықтар экономикалык және әлеуметгік-саяси катынастарды өзінің бойында жинақтаушы күрделі әрі коғам өмірінің көп аспектілі қаржылық-күкықтық құбылысы болып табылады. Сондықтан ол өзіне тән кептеген айрыкша белгілерімен ерекшеленеді.
Салықтардың белгілері:
- түсім көзі жалпы ұлттық табыстың белгіленген бөлігі болып табылатын төлем;
- міндетті телем;
- жекелей — эквивалентсіз төлем;
- қайтарылмайтын төлем;
- мемлекет кірісін қалыптастыратын төлем;
- ұдайы төлем;
- мәжбүрлі төлем;
- заң жүзінде белгіленген төлем;
- құқыққа сай төлем;
- жүзеге асырылуы кезінде төленетін салық сомасының меншік нысанының әркашанда мемлекетгік меншік нысанына ауысуымен (өзгертілуімен) көрініс табатын төлем;
- мөлшері алдын ала айқындалған төлем;
- қаттаң белгіленген мерзімде жүзеге асырылатын төлем;
- өте тұракты салыктык міндетгемелер туындататын төлем;|
- белгіленіп, бекітілуі кезінде нақты салык төлеушілердің| төлем қабілеттілігі есепке алынатын төлем;
- ақшаның телем құралы ретіндегі функциясын (акша нысанындағы кұнның біржақты козғалысын) көрсететін төлем;
- жүзеге асырылуы заңи жауапкершілік шараларымен қамтамасыз етілетін төлем;
- тек кұкыктық нысанда болатын төлем;
- біржақты-өктем төртіппен мемлекет белгілеген төлем;
- жүзеге асырылуы салык төлеушінін заңи міндеті болып табылатын төлем;
- жекелей-айкындалған сипаттағы төлем;
- материалдық-заттай төлем;
- әрдайым фискальдык нысанда болғандықтан салық әкімшілігін жүргізуге қолайлы әмірлі сипаттағы төлем;
- мемлекет тарапынан заттандырылған объективті экономикалык категория, яғни мемлекеттік казынаны толықтыру мақсатында тиісті мемлекеттік билік тармағы ұйымдастырып, құқыктык негіздеген ақша қаражаттарының арналы ағымы;
Салықтар экономикалык және әлеуметгік-саяси катынастарды өзінің бойында жинақтаушы күрделі әрі коғам өмірінің көп аспектілі қаржылық-күкықтық құбылысы болып табылады. Сондықтан ол өзіне тән кептеген айрыкша белгілерімен ерекшеленеді.
Салықтардың белгілері:
- түсім көзі жалпы ұлттық табыстың белгіленген бөлігі болып табылатын төлем;
- міндетті телем;
- жекелей — эквивалентсіз төлем;
- қайтарылмайтын төлем;
- мемлекет кірісін қалыптастыратын төлем;
- ұдайы төлем;
- мәжбүрлі төлем;
- заң жүзінде белгіленген төлем;
- құқыққа сай төлем;
- жүзеге асырылуы кезінде төленетін салық сомасының меншік нысанының әркашанда мемлекетгік меншік нысанына ауысуымен (өзгертілуімен) көрініс табатын төлем;
- мөлшері алдын ала айқындалған төлем;
- қаттаң белгіленген мерзімде жүзеге асырылатын төлем;
- өте тұракты салыктык міндетгемелер туындататын төлем;|
- белгіленіп, бекітілуі кезінде нақты салык төлеушілердің| төлем қабілеттілігі есепке алынатын төлем;
- ақшаның телем құралы ретіндегі функциясын (акша нысанындағы кұнның біржақты козғалысын) көрсететін төлем;
- жүзеге асырылуы заңи жауапкершілік шараларымен қамтамасыз етілетін төлем;
- тек кұкыктық нысанда болатын төлем;
- біржақты-өктем төртіппен мемлекет белгілеген төлем;
- жүзеге асырылуы салык төлеушінін заңи міндеті болып табылатын төлем;
- жекелей-айкындалған сипаттағы төлем;
- материалдық-заттай төлем;
- әрдайым фискальдык нысанда болғандықтан салық әкімшілігін жүргізуге қолайлы әмірлі сипаттағы төлем;
- мемлекет тарапынан заттандырылған объективті экономикалык категория, яғни мемлекеттік казынаны толықтыру мақсатында тиісті мемлекеттік билік тармағы ұйымдастырып, құқыктык негіздеген ақша қаражаттарының арналы ағымы;
1. ҚР салық кодексі 12.06.2001
2. Найманбаев С.М Салықтық құқық: Оқулық.-А: Жеті жарғы, 2005
3. Худяков А.И. Финансовое право Республики Казахстан. Особенная часть: Учебник. – Алматы: ТОО «Издательство «Норма-К», - 2002, 344 с. С.
4. Налоги и налогообложение / Под ред. Романовского М.В. – М.: Юрист, 1997.-672с.
2. Найманбаев С.М Салықтық құқық: Оқулық.-А: Жеті жарғы, 2005
3. Худяков А.И. Финансовое право Республики Казахстан. Особенная часть: Учебник. – Алматы: ТОО «Издательство «Норма-К», - 2002, 344 с. С.
4. Налоги и налогообложение / Под ред. Романовского М.В. – М.: Юрист, 1997.-672с.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Реферат
Тақырыбы: Салық құқығының түсінігі және оның пәні. Салық құқығының жүйесі, қайнар көздері
Орындаған: Иргебекова Ф.Б.-сырттай бөлім,2-курс
Тексерген: Сейтжанов Абдыкахар Ануарович
Алматы 2017ж.
МАЗМҰНЫ:
1. КІРІСПЕ
2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Салық құқығының түсінігі мен ерекшелігі;
2.2. Салық құқығының әдістері;
2.3. Салық құқығының жүйесі;
3. ҚОРЫТЫНДЫ
4. ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Мемлекеттің бюджет жүйесінің аса маңызды қүраушы негізі мемлекеттің салықтық құқығының көмегімен мөжбүрлеу арқылы алынатын міндетті төлемдер - салықтар, алымдар, баждар, төлемакылар және т.б., яғни жинактап айтқанда салықтық түсімдер болып есептелінеді. Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің экономикалык-құқықтық маңызы олардық төленілуіне байланысты туындайтын каржылық-экономикалық және құкықтык катынастарда, яғни салық телеушілердін мемлекетке салыктық төлемнің затын (сомасын) берулері кезінде салық зандарымен белгіленген салықтық кұкықтық қатынасқа қатысушы мемлекет пен салық төлеушілердің арасында туындайтын қатынастарда жарқын көрініс табады.
Салықтар экономикалык және әлеуметгік-саяси катынастарды өзінің бойында жинақтаушы күрделі әрі коғам өмірінің көп аспектілі қаржылық-күкықтық құбылысы болып табылады. Сондықтан ол өзіне тән кептеген айрыкша белгілерімен ерекшеленеді.
Салықтардың белгілері:
- түсім көзі жалпы ұлттық табыстың белгіленген бөлігі болып табылатын төлем;
- міндетті телем;
- жекелей -- эквивалентсіз төлем;
- қайтарылмайтын төлем;
- мемлекет кірісін қалыптастыратын төлем;
- ұдайы төлем;
- мәжбүрлі төлем;
- заң жүзінде белгіленген төлем;
- құқыққа сай төлем;
- жүзеге асырылуы кезінде төленетін салық сомасының меншік нысанының әркашанда мемлекетгік меншік нысанына ауысуымен (өзгертілуімен) көрініс табатын төлем;
- мөлшері алдын ала айқындалған төлем;
- қаттаң белгіленген мерзімде жүзеге асырылатын төлем;
- өте тұракты салыктык міндетгемелер туындататын төлем;
- белгіленіп, бекітілуі кезінде нақты салык төлеушілердің төлем қабілеттілігі есепке алынатын төлем;
- ақшаның телем құралы ретіндегі функциясын (акша нысанындағы кұнның біржақты козғалысын) көрсететін төлем;
- жүзеге асырылуы заңи жауапкершілік шараларымен қамтамасыз етілетін төлем;
- тек кұкыктық нысанда болатын төлем;
- біржақты-өктем төртіппен мемлекет белгілеген төлем;
- жүзеге асырылуы салык төлеушінін заңи міндеті болып табылатын төлем;
- жекелей-айкындалған сипаттағы төлем;
- материалдық-заттай төлем;
- әрдайым фискальдык нысанда болғандықтан салық әкімшілігін жүргізуге қолайлы әмірлі сипаттағы төлем;
- мемлекет тарапынан заттандырылған объективті экономикалык категория, яғни мемлекеттік казынаны толықтыру мақсатында тиісті мемлекеттік билік тармағы ұйымдастырып, құқыктык негіздеген ақша қаражаттарының арналы ағымы;
- әлеуметтік бағдарлы нарықтык экономиканың негізінде жасалынатын демократиялық коғамның өнімі;
- табыстарға салынуына байланысты тікелей, ал тұтынуға (шығынға) салынуына қарай жанама болып бөлінетін төлем;
- салық төлеушінің экономикалық-қаржылык жай-куйіне қатысты функция;
- реттеуші сипаттағы экономикалық стимул және мемлекетгік бюджеттің материалдық-заттай қаражаттарының кезі;
- қоғамдағы бөлу және қайта бөлу катынастарын білдіретін экономикалык категория;
- мемлекеттің салықтық құкығына сай мәжбүрлеп алына отырып, бюджет жүйесінің мызғымас материалдық, негізін қүрайтын төлем;
- бірыңғай салық жүйесін білдіретін мемлекеттік деңгейдегі және жергілікті салык салу жүйелеріне байланысты мемлекетгік және жергілікті болып көрініс табатын телем болып саналады.
Сонымен салық мемлекет тарапынан біржакты шығарылған заңдардың негізінде, сол заңдарда айкындалған нақтылы мөлшерде және катаң белгіленген мерзімдерде, Республикалык немесе жергілікті бюджет кірісін калыптастыру максатында салыктык міндетгемелерін орындауға тиісті занды және жеке тұлғалардан жүйеленген өрі тұрақты түрде уәкілетті мемлекетгік органдар алатын баламасыз, кайтарымсыз, ақшалай (кейде зат-тай) міндетгі төлем болып табылады.
Салык салу процесінде нақтылы салық төлеуші орындауға тиіс салықтык, міндеттемелер салықтык заң актілерінде белгіленген әрбір салықтың құрамдас бөліктерінің жиынтығы - салык элементтері аркылы айқындалады.
Салык телеушінін (оған катысты заңи фактілерге сәйкес) салык төлеу жөніндегі мемлекет алдындағы міндетін оның салыктык міндеттемелерінде нақтыландыратын, республикалық немесе жергілікті бюджетке төленетін салықтык төлем сомасына байланысты салықтық міндеттемені және оның орындалуын айкындайтын, сондай-ак мемлекеттің салық жүйесіндегі әрбір салыктын әлеуметтік-экономикалык және заңи мәнжайының тектік белгілерін, қолданылу тәртібін ашып көрсететін ҚР Салык кодексінде белгіленген әрбір салықтың кұрамдас бөліктерінің кешені -- салық элементтері болып есептелінеді.
2.1 САЛЫҚ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ТҮСІНІГІ МЕН ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ;
Қазакстан Республикасының салык жүйесіндегі салықтар мен өзге де міндетті төлемдердің жұмыс істеуінің коғамдык механизмі салык төлеушілердің келісімін кажет кылмайтын, сонымен катар әлеуметтік бағдарлы, демократиялык және күкықтык, мемлекет ретінде салық төлеушілердің экономикалық-каржылық мүдделерінің сакталуын мүмкіндігінше қамтамасыз ету жолдары катаң ескерілетін, тек коғамдык-мемлекеттік мүдделер басымдылығын максаттайтын субъектінін біржакты әмірлі ерік білдіруінің негізінде туындайтын катынастардың қалыптасып дамуын кепілдендіретін әлеуметгік-экономикалық ретгеуші қосымша кұралдың болғанын қалайды.
Демек салықтық құқык қоғамдык-мемлекеттік маңызы бар айрықша объективті-субъективтік экономикалық саланы толығымен қамти отырып осы салық салу саласындағы айтарлықтай тұрақты ұйымдастырушы және материалдық сипаттағы катынастарды реттейтін, әлеуметтік жөне фискальдық саясаттың ұстанымын көздейтін, мемлекет билігінің әкімшілік және экономикалық әлеуетінің салықтық құзырындағы зани және экономикалық мазмұнды құкықтык нормалардың жиынтығынан тұратын құкыктык, құрылым ретінде көрініс табады.
Қазакстан Республикасының қазіргі заманғы салықтык кұкығы мынадай өзіне тән ерекшеліктерімен сипатталады:
1. Салык салу процесін негіздейтін салықтық құқыктык нормаларда мүмкіндігінше мемлекет пен салык төлеушілердін, экономикалық-қаржылық мүдделерінің карама-қайшылығы ескеріледі.
2. Мемлекеттің салық саясатының экономикасы тұрғысынан Казақстан Республикасына тартылатын халықаралық инвестицияларға салық салуды төмендету немесе толығымен жою көзделінеді.
3. Салықтық кұқықтык нормалар Қазақстан Республикасы салық жүйесінін макроэкономикалық даму керсеткіштеріне байланысты жай-күйін және трансферттік қабілетін фискальдык бағдарларға сай айқындайды.
4. Салықтық кұкықтық нормалар мемлекеттік шаруашылык аясындағы, сондай-ак корпоративтік және жеке меншік шаруашылықтар аяларындағы фискальдык қатынастардың құкықтық негізін кұрайды.
5. Салықтык кұкык мемлекетгік бюджеттің салықтық кірісін реттеу аясындағы мемлекеттік императивті ерік білдірудің негізін кұрайды.
6. Салыктык құкык нормаларында салык базасын айкындау және салық ставкаларын белгілеу процесіне байланысты қағида-ережелер қатаң нактыландырылады.
7. Салыктық кұқық Казақстан Республикасындағы салық салудың заңи негізін құрайды, сондай-ақ ол мемлекеттің салықтык қызметінің кұқыктық нысаны болып табылады.
8. Салықтык кұкық мемлекеттің салық жүйесінің фискальдык негізінде қалыптастырылатын бюджетгік кірістің салыктық белігін бюджеттік шығыстың келемімен байланыстырады.
9. Салықтык құкық нормалары салықтық механизмнің барлық элементтерін айқындай отырып, мемлекеттің салыктық менеджментінің негізін құрайтын салыктык міндеттемелердін орындалуын қамтамасыз етеді.
10. Салықтық кұқык нормалары салық салу аясында туындайтын трансферттік сипаттағы салыктық қатынастардың нақтылы материалдық тиімділігін республикалық және жергілікті бюджеттер арасындағы трансфертгік реттеу көлемімен ұштастырылуын көздейді.
Салықтық кұкық мемлекеттің салық саясатының негізін айқындай отырып жалпы саяси ахуалға сай келетін фискальдық әкімшілік жүргізу мәдениетін қалыптастыруға септігін тигізеді.
Салықтық кұқық өзінің салыктық құқыктық әлеуетінің реттеуші ықпалының аукымындағы қоғамдық қатынастар, салықтык-құкықтык, реттеу әдістері, жүйесі және дерек көздері аркылы көрініс табады.
2.2. САЛЫҚ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ
Салықтық-кұкықтык реттеу әдістері салық салу саласы мен тиісті салықтық қатынастар аясындағы салықтық іс-қимылдар мен оқиғаларға қатысты, сондай-ак белгіленген тәртіптер мен негіздерге байланысты мемлекетгік өктем билік-императивтік әдіс және келісімді, шартты-диспозитивтік әдіс түрінде қолданылады.
Мемлекеттің салық жүйесінің ұйымдастырылу құрылымы императивтік сипатта болатындыктан салықтық құкык аясында көбінесе императивтік әдіс пайдаланылады.
Осы императивтік салықтық-құкыктық реттеу әдістері мына:
1) салық салу саласындағы салык төлеушілер мен өзге де қатысушылардың жүріс-тұрыстары мен қажетті іс-әрекеттері мемлекет тарапынан (әдетге уәкілетті мемлекеттік органдар) қабылданған нормативтік және жекелей салықтык-кұқықтык актілердің әмірлі-талапты нұсқамаларымен шартталынған;
2) салық төлеушілер мен салык, органдарының және өзге де қатысушылардың нормативтік-құкықтық актілерде көрініс тапқан мемлекеттің талабын орындаудан бас тартуға хақылары жоқ;
3) салықтық катынаска катысушы салык телеушілер мен салық органдарының өзара құқықтары мен міндеттері мемлекеттің талабының және тиісті нормативтік-құкықтық актінін негізінде накты әрі мұқият белгіленген;
4) мемлекеттің талабы мен езге де салықтық міндеттерін орындау мәжбүрлеу механизмімен қамтамасыз етілуіне орай тиісті салықтық міндеттемелерді мәжбүрлеп орындату уәкілетігі мемлекеттік орган тарапынан біржақты әмірлі түрде не болмаса сот аркылы жүзеге асырылады.
Алайда, мемлекеттің салықтык қызметінің аясында әлсін-әлі пайдаланылатын (пайдаланылуы ықтимал) диспозитивтік (келісімді) әдістін бар екенін жоқка шығара алмаймыз.
Осы диспозитивтікқүкықтық реттеу әдісінің мынадай өзіне тән белгілері болады:
1) салыктық қатынастағы тараптардың кұкыктары мен міндеттері осы катынастарды реттейтін салықтык заң актілерінің және жазбаша шарт нысанында ресімделген екі жақтың келісімінің негізінде қалыптасады;
2) осыған орай салықтык, қатынастар шартты сипатта болады және тараптардың екіжактык міндеттемелерін білдіреді;
3) мемлекеттің салық төлеушіге тигізетін реттеуші ықпалы тек біржақты-өктем мәжбүрлеу нысанында ғана емес, сонымен қатар экономикалык стимулдар мен материалдыққ мүдделеу арқылы қызықтыру (ынталандыру) нысанында көрініс табады;
4) диспозитивтік қүқыктық реттеу әдісінін көмегімен реттелінетін салықтық қатынастардың заңи нысаны болып табылатын салықтық шарт екі тараптың өзара құкыктары мен міндеттерін туындатады;
5) салық органдары мен салық төлеушілердің құкықтары мен міңдеттері аздап болса да теңестірілген және шарт сипатындағы жауапкершілікпен толықтырылуы мүмкін.
Мәселен, осы айтқандарымызға байланысты жер койнауын пайдаланушылардың мемлекетке төлейтін бонустарын алсак. Қол қойылатын бонус және коммерциялык табу бонусы болып бөлінетін бұл арнаулы төлемдердің ставкалары мен түпкілікті мөлшерлері жөне төлеу мерзімдері мен тәртібі тек келісім-шарт негізінде айқындалып, белгіленеді.
2.3.САЛЫҚ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ЖҮЙЕСІ
Салықтық құқықтың жүйесі -- мемлекеттің салықтық қызметі барысында туындайтын салықтык катынастарды реттеуге атсалысатын салықтык кұқыктық нормалардың өзара қарым-қатынаста бола отырып жүйеленуін және бірігуін, сондай-ак қыйсынды түрде белгіленген тәртіппен орналасуын көрсетеді.
Біз ұстанған көзқарас бойынша салықтык құқық жүйесінің кұрылымы бюджеттік құқық жүйесінің құрылымынан тым алшак кетпеуге тиіс. Сонымен, құқыктык құрылым ретінде салықтық кұкықтың жүйесі жалпы және ерекше бөлімдерден тұрады.
Жалпы бөлімге мемлекеттің салык жүйесінің үйымдастыру кұрылысын және оның күрылу принциптерін, салықтар жүйесінің топтастырылуын, салық төлеушілердің күкықтары мен міндеттерін, салык органдарының өкілеттіліктерін, салық зандарын бұзғаны үшін мемлекетгік мәжбүрлеу шараларын, салықсалу саласындағы басқаруды жүзеге асыратын уәкілетті органдардын, кызмет бағыты мен кұзыреттерін, салық әкімшілігін жүргізу тәртібін, мемлекет тарапынан жүзеге асырылатын салықтық жоспарлауды, мемлекеттік салыктық бақылауды жүзеге асыратын кұзыретті органдарды, салықтық бақылау нысандары мен түрлерін белгілейтін және салықтық тексерулерді жүргізу тәртібі мен тәсілдерін айқындайтын салыктық кұкыктык нормалар жатады.
Салыктық кұқыктың жалпы бөлімі мына:
1. Салықтар, салык салу және мемлекеттің салық жүйесі;
2. Мемлекеттің салықтык, кызметі;
3. Салықтық құқық құқықтык, құрылым ретінде;
4. Салықтык күқықтық нормалар және салықтық құқықтык қатынастар;
5.Салықтық міндеттемелер;
6. Шағын кәсіпкерлікке арналған арнаулы салык режимі;
7. Салык салу аясындағы салыктық ынталандыру және мемлекеттік мәжбүрлеу;
8. Мемлекеттіңсалықтыққұрылысы;
9. Салық салу саласындағы мемлекеттік басқару;
10.Мемлекеттік салықтық жоспарлау;
11. Мемлекеттік салыктық бақылау тәрізді институттардан құралады.
Ал ерекшебөлімнің күрылымы әдетте Салық кодексінде белгіленген және айқындалған салықтар жүйесі арқылы көрініс табады. Реті келгенде айта кету қажет, осы салықтар жүйесі мемлекеттің салык жүйесінің ең негізгі құрылымдық элементі оолып табылады.
Бүгінде, салықтық кұқықтың дерек көздері, иерархияны сақтай отырып мынадай: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Кодексі (Салык кодексі), Қазақстан Республикасының Президенті, Парламенті және Үкіметі қабылдайтын салық салу мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер, Каржы министрлігі Салық комитетінің нұсқаулық және өзге нормативтік-құқықтық актілері, жергілікті мемлекеттік басқару органдарының жергілікті салык салуға катысты нормативтік-кұкықтық актілері, халықаралық салык салуға байланысты келісім-шарттар -- салық конвенциялары түрінде көрініс табады.
9. Салық салу саласындағы мемлекеттік басқару;
10.Мемлекеттік салықтық жоспарлау;
11. Мемлекеттік салыктық бақылау тәрізді институттардан құралады.
Ал ерекшебөлімнің күрылымы әдетте Салық кодексінде белгіленген және айқындалған салықтар жүйесі арқылы көрініс табады. Реті келгенде айта кету қажет, осы салықтар жүйесі мемлекеттің салык жүйесінің ең негізгі құрылымдық элементі оолып табылады.
Бүгінде, салықтық кұқықтың дерек көздері, иерархияны сақтай отырып мынадай: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Кодексі (Салык кодексі), Қазақстан Республикасының Президенті, Парламенті және Үкіметі қабылдайтын салық салу мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер, Каржы министрлігі Салық комитетінің нұсқаулық және өзге нормативтік-құқықтық актілері, жергілікті мемлекеттік басқару органдарының жергілікті салык салуға катысты нормативтік-кұкықтық актілері, халықаралық салык салуға байланысты келісім-шарттар -- салық конвенциялары түрінде көрініс табады.
9. Салық салу саласындағы мемлекеттік басқару;
10.Мемлекеттік салықтық жоспарлау;
11. Мемлекеттік салыктық бақылау тәрізді институттардан құралады.
Ал ерекшебөлімнің күрылымы әдетте Салық кодексінде белгіленген және айқындалған салықтар жүйесі арқылы көрініс табады. Реті келгенде айта кету қажет, осы салықтар жүйесі мемлекеттің салык жүйесінің ең негізгі құрылымдық элементі оолып табылады.
Бүгінде, салықтық кұқықтың дерек көздері, иерархияны сақтай отырып мынадай: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Кодексі (Салык кодексі), Қазақстан Республикасының Президенті, Парламенті және Үкіметі қабылдайтын салық салу мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер, Каржы министрлігі Салық комитетінің нұсқаулық және өзге нормативтік-құқықтық актілері, жергілікті мемлекеттік басқару органдарының жергілікті салык салуға катысты нормативтік-кұкықтық актілері, халықаралық салык салуға байланысты келісім-шарттар -- салық конвенциялары түрінде көрініс табады.
Салықгық міндеттеменің мәнжайын заң шығарушы былайша айкындаған:
1) тиісті салық зандарына сәйкес салық төлеушінін, мемлекет алдында туындаған міндеттемесі салықтык міндеттеме бо-лыптанылады;
2) салыктық міндеттеме талаптарына сай салык төлеуші: салық органында тіркеу есебіне тұруға; салық салу объектісі мен салық салуға байланысты объектіні айқындауға; салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті телемдерді есептеп шығаруға, салық есептілігін жасауға, оны белгіленген мерзімде табыс етуге және салықтар мен бюджетке төленетін басқа ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Реферат
Тақырыбы: Салық құқығының түсінігі және оның пәні. Салық құқығының жүйесі, қайнар көздері
Орындаған: Иргебекова Ф.Б.-сырттай бөлім,2-курс
Тексерген: Сейтжанов Абдыкахар Ануарович
Алматы 2017ж.
МАЗМҰНЫ:
1. КІРІСПЕ
2. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Салық құқығының түсінігі мен ерекшелігі;
2.2. Салық құқығының әдістері;
2.3. Салық құқығының жүйесі;
3. ҚОРЫТЫНДЫ
4. ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
КІРІСПЕ
Мемлекеттің бюджет жүйесінің аса маңызды қүраушы негізі мемлекеттің салықтық құқығының көмегімен мөжбүрлеу арқылы алынатын міндетті төлемдер - салықтар, алымдар, баждар, төлемакылар және т.б., яғни жинактап айтқанда салықтық түсімдер болып есептелінеді. Салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің экономикалык-құқықтық маңызы олардық төленілуіне байланысты туындайтын каржылық-экономикалық және құкықтык катынастарда, яғни салық телеушілердін мемлекетке салыктық төлемнің затын (сомасын) берулері кезінде салық зандарымен белгіленген салықтық кұкықтық қатынасқа қатысушы мемлекет пен салық төлеушілердің арасында туындайтын қатынастарда жарқын көрініс табады.
Салықтар экономикалык және әлеуметгік-саяси катынастарды өзінің бойында жинақтаушы күрделі әрі коғам өмірінің көп аспектілі қаржылық-күкықтық құбылысы болып табылады. Сондықтан ол өзіне тән кептеген айрыкша белгілерімен ерекшеленеді.
Салықтардың белгілері:
- түсім көзі жалпы ұлттық табыстың белгіленген бөлігі болып табылатын төлем;
- міндетті телем;
- жекелей -- эквивалентсіз төлем;
- қайтарылмайтын төлем;
- мемлекет кірісін қалыптастыратын төлем;
- ұдайы төлем;
- мәжбүрлі төлем;
- заң жүзінде белгіленген төлем;
- құқыққа сай төлем;
- жүзеге асырылуы кезінде төленетін салық сомасының меншік нысанының әркашанда мемлекетгік меншік нысанына ауысуымен (өзгертілуімен) көрініс табатын төлем;
- мөлшері алдын ала айқындалған төлем;
- қаттаң белгіленген мерзімде жүзеге асырылатын төлем;
- өте тұракты салыктык міндетгемелер туындататын төлем;
- белгіленіп, бекітілуі кезінде нақты салык төлеушілердің төлем қабілеттілігі есепке алынатын төлем;
- ақшаның телем құралы ретіндегі функциясын (акша нысанындағы кұнның біржақты козғалысын) көрсететін төлем;
- жүзеге асырылуы заңи жауапкершілік шараларымен қамтамасыз етілетін төлем;
- тек кұкыктық нысанда болатын төлем;
- біржақты-өктем төртіппен мемлекет белгілеген төлем;
- жүзеге асырылуы салык төлеушінін заңи міндеті болып табылатын төлем;
- жекелей-айкындалған сипаттағы төлем;
- материалдық-заттай төлем;
- әрдайым фискальдык нысанда болғандықтан салық әкімшілігін жүргізуге қолайлы әмірлі сипаттағы төлем;
- мемлекет тарапынан заттандырылған объективті экономикалык категория, яғни мемлекеттік казынаны толықтыру мақсатында тиісті мемлекеттік билік тармағы ұйымдастырып, құқыктык негіздеген ақша қаражаттарының арналы ағымы;
- әлеуметтік бағдарлы нарықтык экономиканың негізінде жасалынатын демократиялық коғамның өнімі;
- табыстарға салынуына байланысты тікелей, ал тұтынуға (шығынға) салынуына қарай жанама болып бөлінетін төлем;
- салық төлеушінің экономикалық-қаржылык жай-куйіне қатысты функция;
- реттеуші сипаттағы экономикалық стимул және мемлекетгік бюджеттің материалдық-заттай қаражаттарының кезі;
- қоғамдағы бөлу және қайта бөлу катынастарын білдіретін экономикалык категория;
- мемлекеттің салықтық құкығына сай мәжбүрлеп алына отырып, бюджет жүйесінің мызғымас материалдық, негізін қүрайтын төлем;
- бірыңғай салық жүйесін білдіретін мемлекеттік деңгейдегі және жергілікті салык салу жүйелеріне байланысты мемлекетгік және жергілікті болып көрініс табатын телем болып саналады.
Сонымен салық мемлекет тарапынан біржакты шығарылған заңдардың негізінде, сол заңдарда айкындалған нақтылы мөлшерде және катаң белгіленген мерзімдерде, Республикалык немесе жергілікті бюджет кірісін калыптастыру максатында салыктык міндетгемелерін орындауға тиісті занды және жеке тұлғалардан жүйеленген өрі тұрақты түрде уәкілетті мемлекетгік органдар алатын баламасыз, кайтарымсыз, ақшалай (кейде зат-тай) міндетгі төлем болып табылады.
Салык салу процесінде нақтылы салық төлеуші орындауға тиіс салықтык, міндеттемелер салықтык заң актілерінде белгіленген әрбір салықтың құрамдас бөліктерінің жиынтығы - салык элементтері аркылы айқындалады.
Салык телеушінін (оған катысты заңи фактілерге сәйкес) салык төлеу жөніндегі мемлекет алдындағы міндетін оның салыктык міндеттемелерінде нақтыландыратын, республикалық немесе жергілікті бюджетке төленетін салықтык төлем сомасына байланысты салықтық міндеттемені және оның орындалуын айкындайтын, сондай-ак мемлекеттің салық жүйесіндегі әрбір салыктын әлеуметтік-экономикалык және заңи мәнжайының тектік белгілерін, қолданылу тәртібін ашып көрсететін ҚР Салык кодексінде белгіленген әрбір салықтың кұрамдас бөліктерінің кешені -- салық элементтері болып есептелінеді.
2.1 САЛЫҚ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ТҮСІНІГІ МЕН ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ;
Қазакстан Республикасының салык жүйесіндегі салықтар мен өзге де міндетті төлемдердің жұмыс істеуінің коғамдык механизмі салык төлеушілердің келісімін кажет кылмайтын, сонымен катар әлеуметтік бағдарлы, демократиялык және күкықтык, мемлекет ретінде салық төлеушілердің экономикалық-каржылық мүдделерінің сакталуын мүмкіндігінше қамтамасыз ету жолдары катаң ескерілетін, тек коғамдык-мемлекеттік мүдделер басымдылығын максаттайтын субъектінін біржакты әмірлі ерік білдіруінің негізінде туындайтын катынастардың қалыптасып дамуын кепілдендіретін әлеуметгік-экономикалық ретгеуші қосымша кұралдың болғанын қалайды.
Демек салықтық құқык қоғамдык-мемлекеттік маңызы бар айрықша объективті-субъективтік экономикалық саланы толығымен қамти отырып осы салық салу саласындағы айтарлықтай тұрақты ұйымдастырушы және материалдық сипаттағы катынастарды реттейтін, әлеуметтік жөне фискальдық саясаттың ұстанымын көздейтін, мемлекет билігінің әкімшілік және экономикалық әлеуетінің салықтық құзырындағы зани және экономикалық мазмұнды құкықтык нормалардың жиынтығынан тұратын құкыктык, құрылым ретінде көрініс табады.
Қазакстан Республикасының қазіргі заманғы салықтык кұкығы мынадай өзіне тән ерекшеліктерімен сипатталады:
1. Салык салу процесін негіздейтін салықтық құқыктык нормаларда мүмкіндігінше мемлекет пен салык төлеушілердін, экономикалық-қаржылық мүдделерінің карама-қайшылығы ескеріледі.
2. Мемлекеттің салық саясатының экономикасы тұрғысынан Казақстан Республикасына тартылатын халықаралық инвестицияларға салық салуды төмендету немесе толығымен жою көзделінеді.
3. Салықтық кұқықтык нормалар Қазақстан Республикасы салық жүйесінін макроэкономикалық даму керсеткіштеріне байланысты жай-күйін және трансферттік қабілетін фискальдык бағдарларға сай айқындайды.
4. Салықтық кұкықтық нормалар мемлекеттік шаруашылык аясындағы, сондай-ак корпоративтік және жеке меншік шаруашылықтар аяларындағы фискальдык қатынастардың құкықтық негізін кұрайды.
5. Салықтык кұкык мемлекетгік бюджеттің салықтық кірісін реттеу аясындағы мемлекеттік императивті ерік білдірудің негізін кұрайды.
6. Салыктык құкык нормаларында салык базасын айкындау және салық ставкаларын белгілеу процесіне байланысты қағида-ережелер қатаң нактыландырылады.
7. Салыктық кұқық Казақстан Республикасындағы салық салудың заңи негізін құрайды, сондай-ақ ол мемлекеттің салықтык қызметінің кұқыктық нысаны болып табылады.
8. Салықтык кұкық мемлекеттің салық жүйесінің фискальдык негізінде қалыптастырылатын бюджетгік кірістің салыктық белігін бюджеттік шығыстың келемімен байланыстырады.
9. Салықтык құкық нормалары салықтық механизмнің барлық элементтерін айқындай отырып, мемлекеттің салыктық менеджментінің негізін құрайтын салыктык міндеттемелердін орындалуын қамтамасыз етеді.
10. Салықтық кұқык нормалары салық салу аясында туындайтын трансферттік сипаттағы салыктық қатынастардың нақтылы материалдық тиімділігін республикалық және жергілікті бюджеттер арасындағы трансфертгік реттеу көлемімен ұштастырылуын көздейді.
Салықтық кұкық мемлекеттің салық саясатының негізін айқындай отырып жалпы саяси ахуалға сай келетін фискальдық әкімшілік жүргізу мәдениетін қалыптастыруға септігін тигізеді.
Салықтық кұқық өзінің салыктық құқыктық әлеуетінің реттеуші ықпалының аукымындағы қоғамдық қатынастар, салықтык-құкықтык, реттеу әдістері, жүйесі және дерек көздері аркылы көрініс табады.
2.2. САЛЫҚ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ӘДІСТЕРІ
Салықтық-кұкықтык реттеу әдістері салық салу саласы мен тиісті салықтық қатынастар аясындағы салықтық іс-қимылдар мен оқиғаларға қатысты, сондай-ак белгіленген тәртіптер мен негіздерге байланысты мемлекетгік өктем билік-императивтік әдіс және келісімді, шартты-диспозитивтік әдіс түрінде қолданылады.
Мемлекеттің салық жүйесінің ұйымдастырылу құрылымы императивтік сипатта болатындыктан салықтық құкык аясында көбінесе императивтік әдіс пайдаланылады.
Осы императивтік салықтық-құкыктық реттеу әдістері мына:
1) салық салу саласындағы салык төлеушілер мен өзге де қатысушылардың жүріс-тұрыстары мен қажетті іс-әрекеттері мемлекет тарапынан (әдетге уәкілетті мемлекеттік органдар) қабылданған нормативтік және жекелей салықтык-кұқықтык актілердің әмірлі-талапты нұсқамаларымен шартталынған;
2) салық төлеушілер мен салык, органдарының және өзге де қатысушылардың нормативтік-құкықтық актілерде көрініс тапқан мемлекеттің талабын орындаудан бас тартуға хақылары жоқ;
3) салықтық катынаска катысушы салык телеушілер мен салық органдарының өзара құқықтары мен міндеттері мемлекеттің талабының және тиісті нормативтік-құкықтық актінін негізінде накты әрі мұқият белгіленген;
4) мемлекеттің талабы мен езге де салықтық міндеттерін орындау мәжбүрлеу механизмімен қамтамасыз етілуіне орай тиісті салықтық міндеттемелерді мәжбүрлеп орындату уәкілетігі мемлекеттік орган тарапынан біржақты әмірлі түрде не болмаса сот аркылы жүзеге асырылады.
Алайда, мемлекеттің салықтык қызметінің аясында әлсін-әлі пайдаланылатын (пайдаланылуы ықтимал) диспозитивтік (келісімді) әдістін бар екенін жоқка шығара алмаймыз.
Осы диспозитивтікқүкықтық реттеу әдісінің мынадай өзіне тән белгілері болады:
1) салыктық қатынастағы тараптардың кұкыктары мен міндеттері осы катынастарды реттейтін салықтык заң актілерінің және жазбаша шарт нысанында ресімделген екі жақтың келісімінің негізінде қалыптасады;
2) осыған орай салықтык, қатынастар шартты сипатта болады және тараптардың екіжактык міндеттемелерін білдіреді;
3) мемлекеттің салық төлеушіге тигізетін реттеуші ықпалы тек біржақты-өктем мәжбүрлеу нысанында ғана емес, сонымен қатар экономикалык стимулдар мен материалдыққ мүдделеу арқылы қызықтыру (ынталандыру) нысанында көрініс табады;
4) диспозитивтік қүқыктық реттеу әдісінін көмегімен реттелінетін салықтық қатынастардың заңи нысаны болып табылатын салықтық шарт екі тараптың өзара құкыктары мен міндеттерін туындатады;
5) салық органдары мен салық төлеушілердің құкықтары мен міңдеттері аздап болса да теңестірілген және шарт сипатындағы жауапкершілікпен толықтырылуы мүмкін.
Мәселен, осы айтқандарымызға байланысты жер койнауын пайдаланушылардың мемлекетке төлейтін бонустарын алсак. Қол қойылатын бонус және коммерциялык табу бонусы болып бөлінетін бұл арнаулы төлемдердің ставкалары мен түпкілікті мөлшерлері жөне төлеу мерзімдері мен тәртібі тек келісім-шарт негізінде айқындалып, белгіленеді.
2.3.САЛЫҚ ҚҰҚЫҒЫНЫҢ ЖҮЙЕСІ
Салықтық құқықтың жүйесі -- мемлекеттің салықтық қызметі барысында туындайтын салықтык катынастарды реттеуге атсалысатын салықтык кұқыктық нормалардың өзара қарым-қатынаста бола отырып жүйеленуін және бірігуін, сондай-ак қыйсынды түрде белгіленген тәртіппен орналасуын көрсетеді.
Біз ұстанған көзқарас бойынша салықтык құқық жүйесінің кұрылымы бюджеттік құқық жүйесінің құрылымынан тым алшак кетпеуге тиіс. Сонымен, құқыктык құрылым ретінде салықтық кұкықтың жүйесі жалпы және ерекше бөлімдерден тұрады.
Жалпы бөлімге мемлекеттің салык жүйесінің үйымдастыру кұрылысын және оның күрылу принциптерін, салықтар жүйесінің топтастырылуын, салық төлеушілердің күкықтары мен міндеттерін, салык органдарының өкілеттіліктерін, салық зандарын бұзғаны үшін мемлекетгік мәжбүрлеу шараларын, салықсалу саласындағы басқаруды жүзеге асыратын уәкілетті органдардын, кызмет бағыты мен кұзыреттерін, салық әкімшілігін жүргізу тәртібін, мемлекет тарапынан жүзеге асырылатын салықтық жоспарлауды, мемлекеттік салыктық бақылауды жүзеге асыратын кұзыретті органдарды, салықтық бақылау нысандары мен түрлерін белгілейтін және салықтық тексерулерді жүргізу тәртібі мен тәсілдерін айқындайтын салыктық кұкыктык нормалар жатады.
Салыктық кұқыктың жалпы бөлімі мына:
1. Салықтар, салык салу және мемлекеттің салық жүйесі;
2. Мемлекеттің салықтык, кызметі;
3. Салықтық құқық құқықтык, құрылым ретінде;
4. Салықтык күқықтық нормалар және салықтық құқықтык қатынастар;
5.Салықтық міндеттемелер;
6. Шағын кәсіпкерлікке арналған арнаулы салык режимі;
7. Салык салу аясындағы салыктық ынталандыру және мемлекеттік мәжбүрлеу;
8. Мемлекеттіңсалықтыққұрылысы;
9. Салық салу саласындағы мемлекеттік басқару;
10.Мемлекеттік салықтық жоспарлау;
11. Мемлекеттік салыктық бақылау тәрізді институттардан құралады.
Ал ерекшебөлімнің күрылымы әдетте Салық кодексінде белгіленген және айқындалған салықтар жүйесі арқылы көрініс табады. Реті келгенде айта кету қажет, осы салықтар жүйесі мемлекеттің салык жүйесінің ең негізгі құрылымдық элементі оолып табылады.
Бүгінде, салықтық кұқықтың дерек көздері, иерархияны сақтай отырып мынадай: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Кодексі (Салык кодексі), Қазақстан Республикасының Президенті, Парламенті және Үкіметі қабылдайтын салық салу мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер, Каржы министрлігі Салық комитетінің нұсқаулық және өзге нормативтік-құқықтық актілері, жергілікті мемлекеттік басқару органдарының жергілікті салык салуға катысты нормативтік-кұкықтық актілері, халықаралық салык салуға байланысты келісім-шарттар -- салық конвенциялары түрінде көрініс табады.
9. Салық салу саласындағы мемлекеттік басқару;
10.Мемлекеттік салықтық жоспарлау;
11. Мемлекеттік салыктық бақылау тәрізді институттардан құралады.
Ал ерекшебөлімнің күрылымы әдетте Салық кодексінде белгіленген және айқындалған салықтар жүйесі арқылы көрініс табады. Реті келгенде айта кету қажет, осы салықтар жүйесі мемлекеттің салык жүйесінің ең негізгі құрылымдық элементі оолып табылады.
Бүгінде, салықтық кұқықтың дерек көздері, иерархияны сақтай отырып мынадай: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Кодексі (Салык кодексі), Қазақстан Республикасының Президенті, Парламенті және Үкіметі қабылдайтын салық салу мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер, Каржы министрлігі Салық комитетінің нұсқаулық және өзге нормативтік-құқықтық актілері, жергілікті мемлекеттік басқару органдарының жергілікті салык салуға катысты нормативтік-кұкықтық актілері, халықаралық салык салуға байланысты келісім-шарттар -- салық конвенциялары түрінде көрініс табады.
9. Салық салу саласындағы мемлекеттік басқару;
10.Мемлекеттік салықтық жоспарлау;
11. Мемлекеттік салыктық бақылау тәрізді институттардан құралады.
Ал ерекшебөлімнің күрылымы әдетте Салық кодексінде белгіленген және айқындалған салықтар жүйесі арқылы көрініс табады. Реті келгенде айта кету қажет, осы салықтар жүйесі мемлекеттің салык жүйесінің ең негізгі құрылымдық элементі оолып табылады.
Бүгінде, салықтық кұқықтың дерек көздері, иерархияны сақтай отырып мынадай: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Қазақстан Республикасының Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы Кодексі (Салык кодексі), Қазақстан Республикасының Президенті, Парламенті және Үкіметі қабылдайтын салық салу мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық актілер, Каржы министрлігі Салық комитетінің нұсқаулық және өзге нормативтік-құқықтық актілері, жергілікті мемлекеттік басқару органдарының жергілікті салык салуға катысты нормативтік-кұкықтық актілері, халықаралық салык салуға байланысты келісім-шарттар -- салық конвенциялары түрінде көрініс табады.
Салықгық міндеттеменің мәнжайын заң шығарушы былайша айкындаған:
1) тиісті салық зандарына сәйкес салық төлеушінін, мемлекет алдында туындаған міндеттемесі салықтык міндеттеме бо-лыптанылады;
2) салыктық міндеттеме талаптарына сай салык төлеуші: салық органында тіркеу есебіне тұруға; салық салу объектісі мен салық салуға байланысты объектіні айқындауға; салықтар мен бюджетке төленетін басқа да міндетті телемдерді есептеп шығаруға, салық есептілігін жасауға, оны белгіленген мерзімде табыс етуге және салықтар мен бюджетке төленетін басқа ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz