Су қоры жерлерінің құқықтық режимі және оның құрамдас элементтері
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
2.1. Судың құқықтық режимі;
2.2. Қазақстан Республикасының су заңнамасы және су пайдалану;
3. Қорытынды
4. қолданылған әдебиеттер тізімі
2.Негізгі бөлім
2.1. Судың құқықтық режимі;
2.2. Қазақстан Республикасының су заңнамасы және су пайдалану;
3. Қорытынды
4. қолданылған әдебиеттер тізімі
ҚР Су заңнамасы ҚР Конституциясына негізделеді және 2003 жылы 9 шілдеде қабылданған ҚР Су Кодесінен және өзге де нормативтік құқықтық актілерден тұрады.Су Кодексінде көзделген нормалардан өзге ережелер Қазақстан Республикасымен ратификацияланған халықаралық шарттарда көзделсе,халықаралық шарт ережелері қолданылады.Суды пайдалану және қорғау жөніндегі экологиялық талаптарға байланысты қатынастар ҚР Экалогиялық кодексімен реттеледі. ҚР Су Кодексінің 1-бабына сәйкес барлық су обьектілерінде орналасқан су ресурстары сулар болып табылады.Қоршаған ортаны және халықтың тұрмыс тіршілігін жақсарту үшін су қорын қорғау және суды эканомикалық ұтымды пайдалану,сонымен қатар экалогиялық қауіпсіздікке қол жеткізу ҚР Су заңнамасының негізгі мақсаттары болып табылады. Су қоршаған ортаның құрамдас бөлігі ретінде – Жер биосферасының компоненті, жердегі өмірдің табиғи негізі, барлық тірі организмдер мен өсімдіктер дүниесінің өмір сүруін қамтамасыз етеді, адамдардың өмір сүру негізі, қоғамның экономикалық, әлеуметтік және экологиялық салауаттылығының негізі болып табылады. Сулар шектеулі қалпына келтіретін, бірақ зиян шеккіш табиғи ресурс, сондықтан да экологиялық заңдар оларды ұтымды пайдалану мен жан-жақты қорғаумен айналысады. Осыған орай мемлекетімізде ҚР Үкіметі 21.01.2002 жылы «Қазақстан Республикасының экономиканың су секторын және су шаруашылығы саясатын дамытудың тұжырымдамасын бекіту туралы» қаулысын қабылдады. Ондағы қойылып отырған мақсат – еліміздің су ресурстарын қорғау мен ұтымды пайдалану мәселелерін шешудің неггізгі жолдарын анықтау. Су шаруашылығы құрылыстары және су қорының жерлерi су қатынастарының объектiлерi - Су объектiлерi болып табылады. Қоршаған ортада орналасқан химиялық құрамды сулар және су объектілерінен алынған суларға қатысты қатынастар экологиялық заңдармен емес, ҚР-ның азаматтық және өзге де заңдардың салаларымен реттеледі. ҚР Су кодексінің 5-бабы бойынша, шекарасы, көлемi мен су режимi бар құрлық бетi бедерлерiндегi және жер қойнауындағы су шоғырланымдары Қазақстан Республикасының су объектiлерiне жатады. Олар: теңiздер, өзендер, соларға теңестiрiлген каналдар, көлдер, мұздықтар және басқа да жер үстi су объектiлерi, жер асты сулары бар жер қойнауының бөлiктерi.
1. Əбенов Ө.А. Қоршаған ортаға қамқорлық қажет: Жезқазған қал. қоршаған ортаны қорғау бөлiмiнiң бастығы Ө.А.Əбеновпен əңгiме / Əңгiмелескен А.Құрмансейiтов// Сарыарқа.- 2002.- 7 тамыз
2. Əбенов Ө.А. Табиғат тепе-теңдiгi - ұрпақ мүддесi: Жезқазған қал. қоршаған ортаны қорғау бөлiмiнiң бастығы Ө.А.Əбеновпен əңгiме / Əңгiмелескен А.Құрмансейiтов// Сарыарқа.- 2002.- 5 маусым
3. Əшеева Р. Ғарыш айлағының əсерi// Сарыарқа.- 2002.-16 қаңтар
4. Айтуғанов Қ. Ресей зымырандарын құлатпауға мүдделi: Экология жəне бизнес// Орталық Қазақстан.- 2000.-26 қаңтар
5. Аққұлұлы С. Байқоңыр мəселесi Парламентте қаралды // Қазақстан ZAMAN.- 2002.-8 ақпан (N6).-3 б.
6. Ақпамбетова К. Гептилдiң зардабы зор: Ғалым көзқарасы // Орталық Қазақстан.- 2002.- 12 қазан.-8 б.
2. Əбенов Ө.А. Табиғат тепе-теңдiгi - ұрпақ мүддесi: Жезқазған қал. қоршаған ортаны қорғау бөлiмiнiң бастығы Ө.А.Əбеновпен əңгiме / Əңгiмелескен А.Құрмансейiтов// Сарыарқа.- 2002.- 5 маусым
3. Əшеева Р. Ғарыш айлағының əсерi// Сарыарқа.- 2002.-16 қаңтар
4. Айтуғанов Қ. Ресей зымырандарын құлатпауға мүдделi: Экология жəне бизнес// Орталық Қазақстан.- 2000.-26 қаңтар
5. Аққұлұлы С. Байқоңыр мəселесi Парламентте қаралды // Қазақстан ZAMAN.- 2002.-8 ақпан (N6).-3 б.
6. Ақпамбетова К. Гептилдiң зардабы зор: Ғалым көзқарасы // Орталық Қазақстан.- 2002.- 12 қазан.-8 б.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
СОӨЖ
Тақырыбы: Су қоры жерлерінің құқықтық режимі және оның құрамдас элементтері
Орындаған: Иргебекова Ф.Б.-сырттай бөлім,2-курс
Тексерген: Агыбаев Арыкбай Нусупалиевич
Алматы 2017ж.
Жоспары:
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
0.1. Судың құқықтық режимі;
2.2. Қазақстан Республикасының су заңнамасы және су пайдалану;
3. Қорытынды
4. қолданылған әдебиеттер тізімі
КІРІСПЕ
ҚР Су заңнамасы ҚР Конституциясына негізделеді және 2003 жылы 9 шілдеде қабылданған ҚР Су Кодесінен және өзге де нормативтік құқықтық актілерден тұрады.Су Кодексінде көзделген нормалардан өзге ережелер Қазақстан Республикасымен ратификацияланған халықаралық шарттарда көзделсе,халықаралық шарт ережелері қолданылады.Суды пайдалану және қорғау жөніндегі экологиялық талаптарға байланысты қатынастар ҚР Экалогиялық кодексімен реттеледі. ҚР Су Кодексінің 1-бабына сәйкес барлық су обьектілерінде орналасқан су ресурстары сулар болып табылады.Қоршаған ортаны және халықтың тұрмыс тіршілігін жақсарту үшін су қорын қорғау және суды эканомикалық ұтымды пайдалану,сонымен қатар экалогиялық қауіпсіздікке қол жеткізу ҚР Су заңнамасының негізгі мақсаттары болып табылады. Су қоршаған ортаның құрамдас бөлігі ретінде - Жер биосферасының компоненті, жердегі өмірдің табиғи негізі, барлық тірі организмдер мен өсімдіктер дүниесінің өмір сүруін қамтамасыз етеді, адамдардың өмір сүру негізі, қоғамның экономикалық, әлеуметтік және экологиялық салауаттылығының негізі болып табылады. Сулар шектеулі қалпына келтіретін, бірақ зиян шеккіш табиғи ресурс, сондықтан да экологиялық заңдар оларды ұтымды пайдалану мен жан-жақты қорғаумен айналысады. Осыған орай мемлекетімізде ҚР Үкіметі 21.01.2002 жылы Қазақстан Республикасының экономиканың су секторын және су шаруашылығы саясатын дамытудың тұжырымдамасын бекіту туралы қаулысын қабылдады. Ондағы қойылып отырған мақсат - еліміздің су ресурстарын қорғау мен ұтымды пайдалану мәселелерін шешудің неггізгі жолдарын анықтау. Су шаруашылығы құрылыстары және су қорының жерлерi су қатынастарының объектiлерi - Су объектiлерi болып табылады. Қоршаған ортада орналасқан химиялық құрамды сулар және су объектілерінен алынған суларға қатысты қатынастар экологиялық заңдармен емес, ҚР-ның азаматтық және өзге де заңдардың салаларымен реттеледі. ҚР Су кодексінің 5-бабы бойынша, шекарасы, көлемi мен су режимi бар құрлық бетi бедерлерiндегi және жер қойнауындағы су шоғырланымдары Қазақстан Республикасының су объектiлерiне жатады. Олар: теңiздер, өзендер, соларға теңестiрiлген каналдар, көлдер, мұздықтар және басқа да жер үстi су объектiлерi, жер асты сулары бар жер қойнауының бөлiктерi.
2.1. Судың құқықтық режимі;
Судың құқықтық режимі - Қазақстан Республикасындағы су және су ресурстары қатынастарын, олардың заңмен қорғалуын қамтамасыз ету, белгілі бір жүйеде жүзеге асырылуы болып табылады. KP-ның Су кодексіне сәйкес судың құқықтық режиміне мыналар жатады:
су пайдаланушыдан Казақстан Республикасының салық заңдарында көзделген төлемдер мен алымдарды алу;
су объектілерін ұгымды пайдалану мен қорғаудың бекітілген бағдарламаларын әзірлеу және қаржыландыру;
Кдзақстан Республикасының заңдарына сәйкес жеке және заңцы тұлғалардың ресурстар сақгауға қалдығы аз технологиялар-ды және энергияның дәстүрден тыс түрлерін енгізу және игеруі, су ресурстарын қорғау мен үгымды пайдалану жөніндегі басқа да тиімді шараларды жүзеге асыруы кезінде оларға кредиттік және өзге де жеңілдіктер беру;
қоғамдық қорлар кұру және оларды су объектілерін қалпына келтіру мен қорғау үшін пайдалану болып табылады.
Табиғат пайдалану мен қоршаған ортаны қорғауды қамтама-сыз етуде экономикалық шаралар рөлін сипаттаған кезде мынаны атап көрсету керек: табиғат қорғау қызметін басқарудың экономи-калықжәне әкімшілік әдістері бір-біріне баламалы болып табыл-майды. Керісінше, олар бір-бірін толықтырады және табиғат қорғау қызметімен басқарудың әкімшілік және экономикалық әдістерін қолдануды оларды оңтайлы ұштастыру бағытында реттеудің маңызы зор.
Петров В.В. сондай-ақ былай деп пайымдайды: "қазіргі кезең-де экологиялыққатынастарды ретгеудің негізгі белгісі экономика-лық ынталандыру арқылы қоршаған табиғи ортаны қорғауда әкім-шілік-құқықгық кұралдарды ұштастыра жүргізуде болады".
Экономикалық тетіктің ынталандырушьшық қызметі олардың атына қойылған экономикальіқзаңньщталаптарын табиғат пайдалау-шылардың ынталылығы жағдайын жасауда болып табылады.
ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының 31-бабына сәйкес қоршаған ортаньцқорғауды экономикалық ынталандыру Кдзақстан Республикасының заңында көзделген экономикалық ынталандыру қоршаған ортаны және ынталандыру сипатындағы өзге де шараларды тиімді жүзеге асыратын завды түлғаларға -- табиғат пайдаланушыларға жеңілдіктер мен артықшылықгар беру арқылы жүзеге асырылады.
Экономикалық ынталандыруға:
жеке және занды түлғаларға аз қалдықты және қалдықсыз технологаяларды енгізген кезде салық және өзге де жеңіддіктерін белгілеу, қайталама ресурстарды пайдалану, табиғат қорғау тиім-ділігін қамтамасыз ететін өзге де қызметті жүзеге асыру;
ұйымдар мен азаматтарға ластайтын заттардың шығарын-дылары мен тастандыларын кепілді түрде төмендету жөніндегі шараларды жүзеге асыру үшін қаржы каражаттарын шарт талапта-рында беру;
меншіх нысанына кдрамастан қоршаған ортаны тиімді жүзеге асыратын ұйымдардың жеңілдікпен кредит беруін қолдану;
экологиялық жағынан таза өнімге мадақтау бағалары мен үстемелерді қолдану;
экологиялықжағынан зиянды өнімге, сондай-ақ экология-лық жағынан қауіпті технологияны қолдана отырып, шығарыл-ған өнімге арнайы салық салуды енгізу және басқалары жатуы мүмкін.
Сонымен бірге экономикалықынталандыру шаралары салалық нормативтік-күқықтық актілерде де көзделуі мүмкін. Мысалы, КР-ның Орман кодексінің 106- бабына сәйкес Қазақстан Респуб-ликасының орманды аумағын арттыруды экономиклық жағынан ынталандыру мыналар арқылы:
1) Кдзақстан Республикасының заңцарына сәйкес босалқы жер-
лерден ауыл шаруашылығында пайдалануға жарамсыз өзге де жер санаттарынан орман қорына жер бөлу;
Қазақстан Республикасының салық зандарына сәйкес, ор-ман өсіруді ынталандыру және арнайы мақсаттағы плантациялар, агроорман мелиорациялық және өзге де қораншылық екпелер жасау;
Республикасының сүрек ресурстарына мұқгажын қамтама-сыз ету мақсатында өнімі жоғары плантациялық екпелер отырғы-зуға ынталандыру;
селекциялық-гендік негіздегі түқым қуалау сапасы жақсар-тылған орман тұқымдарын және отырғызылатын материалдарды өндіру мен қолдануды ынталандыру;
орман шаруашылығына инвестициялар тарту үшін қолайлы жағдайлар жасау жолымен жүзеге асырылады.
Сайып келгенде қоршаған ортаны қорғау тетігі міндетінің мә-ні мынада болып табылады: экономикалық шаралардың көме-гімен экологиялық заңмен және басқа да нормативтік-құқықгық актілермен анықталатын мемлекеттің экологиялық саясаты мақ-сатына қол жеткізуді қамтамасыз ету. Бүл міндет экономикалық тетіктің жекелеген элементтері неғұрлым оңтайлы реттеліп, іске асырылатын болса, соғұрлым табысты шешілетін болады. Республикада әлеуметтік және экономикалық процестердің дамуы мен күшеюі жүріп жатқан қазіргі кезенде қоршаған ортаға антропогендік ыкдалдың келеңсіз зардаптарын мейлінше азай-туға мүмкіндік беретін табиғат ресурстарын пайдалануда салақ-тықкд жол бермейтін жоспарлау, сондай-ақкатынастардың карас-тырылып отырған саласында құқықтық талаптардың негізгі кепілдіктерінің бірі болып табьшатын қоршаған ортаны қорғау-дың тиімділігіне қол жететін болады.
ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының 27-ба-бына сәйкес қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар болжау және мақсаттық-бағдарламалық құжаттар мен материалдарда ескеріледі, Казақстан Республикасының әлеуметгік-экономикалық дамуын индикативті жоспарлауының жобаларына, табиғат пай-даланудың әр түрлі бағыттары бойынща мемлекеттік бағдарлама-лар мен тұжырымдамаларына енеді.
Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар -- бұл қоршаған ортаны қорғауға және оның сапасын жақсартуға бағытгалған тех-нологиялық, техникалық, ұйымдық, әлеуметтік және экономи-калық шаралардың жиынтығы.
Жоспарлау процесі экономикалық қажеттіктері мен қоршаған ортаның жай-күйі және оның компоненттері арасындағы оңтай-лы ара қатыстылығының үйлесімін қамтамасыз ететін экологи-ялық болжамдардың алдағы әзірленуі үшін сапалық сипаттама-лары мен көрсеткіштерінің болуын көздейді.
Қазіргі кезде табиғи ресурстарды пайдаланатын салалық ведомстволар мен шаруашылық жүргізуші субъектілердің, сон-дай-ақ ғылыми-зерттеу мекемелері мен қоғамдық табиғат қорғау үйымдары арасындағы өзара нашар байланысы сияқты фактор-лар, ғылыми-негізделген экологиялық көрсеткіштер жүйесінің шектеліп әзірленуі қоршаған ортаны жоспарлау процесіне келеңсіз ықпал етуі мүмкін.
Осының салдарынан бұл саладағы қазіргі таңда неғұрлым бо-лашағы бар бағыттар мыналар болып табылады: жоспарлаудың ғылыми негізділігін жақсарту, әр түрлі ведомстволардың жос-парланған шараларын іске асыру процесіне ғылыми-зерттеу және мамандандырылған қоғамдық ұйымдардың белсенді түрде қатысуы, оларды іске асырудың кешенді-мақсатты бағдарламалары мен құқықгық кепілдіктерін бекіту, Қазақстан Республикасы дамуы-ның стратегиялары мен тұжырымдамалары бар осы бағдарламалар-дың өзара іс-қимылын анықгайтын айқын құқықгық ережелерін әзірлеу, мүның өзің өз кезегінде қарастырылып отырған сала-дағы салааралық мүдделерді келісуді жөне үйлестіруді қамтама-сыз етуге мүмкіндік береді.
Табиғат пайдаланудың әр түрлі бағыттары бойынша экология-лық бағдарламалар мен түжырымдамаларды әзірлеу мен іске асы-ру саласындағы мемлекеттік органдардың түжырымдамасы ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының 3-тарауында баянды етілген. Мысалы, ҚР-ның үкіметі мемлекеттік экология-лық бағдарламаларды әзірлейді және оларды ҚР Президентіне бекітуге үсынады, шараларды табиғат қорғау шараларына жатқызу тәртібін белгілейді, шараларды қоршаған ортаны қорғау жөніңцегі шараларға жатқызу ережелерін бекітеді.
Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган (ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігі) қоршаған ортаны қорғау саласывдағы біріыңғай мемлекеттік саясатты жүргізеді және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі стратегиялық міндеттерді шешу үшін мемлекеттік экологиялық бағдарламалар-ды орындауды үйымдастырады, жергілікті маңызы бар қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралардың бағдарламаларымен жос-парларын келіседі, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар-дың тізбесін әзірлеп, бекітеді.
Облыстардың жергілікті өкілді органдары (республикалық маңызы бар қалалар, астана) экологиялық кауіпсіздіктің тактика-лық міндеттерін шешу үшін бағдарламалар мен тиісті аумақгар-дағы қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану жөніндегі шаралардың тізбесін бекітеді, ал облыстардың жергілікті атқару-шы органдары (республикалық маңызы бар қалалар, астана) атал-ган өкілді органдардың бекітуіне облыстың қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органымен келісілген қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану жөніндегі шараларды көздейтін бағдарламалар мен өзге де құжаттарды әзірлеу мен енгізуді ұйымдастырады және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды тікелей шараларды жүргізеді.
ҚР Үкіметінң 2005 жылғы 1 шілдедегі N 674 "Шараларды қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларға жатқызудың Ереже-лерін бекіту туралы" Қаулысына сәйкес , егер осы шара мына өлшемдерге сәйкес келетін болса, шара қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларға жатқызылуы мүмкін:
1) экологиялық кауілсіздікті камтамасыз етуге бағытталған және табиғат пен адамның үйлесімді өзара іс- қимылы;
2. қоршаған ортаның сапалық сипаттамаларын (атмосфералық ауа, Жердің озон қабаты, су және жер ресурстары, жер қойнау, і жануарлар мен өсімдіктер дүниесі, сондай-ақ климат) жақсарту арқылы қоршаған орта компоненттерінің жай-кұйін жақсарту;
экологиялық жүйенің жай-күйін тұрақгандыруға және жақ-сартуға, биологиялық әралуанкдықты сақтауға, табиғат ресурста-рын ұтымды пайдалануға және молайтуға жәрдемдеседі;
қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына нұқсан кел-тірудің алдын алады және болдырмайды;
қоршаған ортаны қорғауға және табиғатты ұтымды пайда-лануға бағытталған әдістер мен технологияларды жетілдіреді;
6) экологялықбілімдерді, халыққа экологиялықәрбие беруді
насихаттауға жәрдемдеседі.
Шараларды қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларға жатқызу Ережелері негізінде облыстың қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органы қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларның тізбесінә әзірлеп, бекітеді. ҚР-ның Қоршаған ортаны қорғау министрінің 2004 жылғы 4 қазандағы N 269- п "Шараларды табиғат қорғау шараларына жатқызу тәртібін және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар тізбесін бекіту тура-лы" бұйрығына сәйкес бұл тізбекке мынадай шаралар жатады:
Су ресурстарын қорғау және үтымды пайдалану, тазарту құрылыстарын (жобалау, салу және қайта құру, барлық түрдегі айналым және сарқынсыз сумен жабдықгау жүйелерін енгізу мен қайта құру; сарқынды су жинағыштарын қайта құру мен жою және олардың қоршаған ортаға ықпалының зардаптарын жоюға бағытталған шараларды жүргізу; сапаны бақылаудың, ағынды сулар тастандыларының қүрамы мен көлемдерінің автоматтанды-рылған жүйесін құру және енгізу; жер үсті және жер суларынң арының ластануын болдырмайтын және жоятын осы суларды қор-ғау жөніндегі шараларды орындау; судың сапасын жақсарту жөнін-дегі шараларды жүзеге асыру; су тұтынуды, ағызып жіберілетн ластанған сулардың сапасын және т.б. нормалау).
Ауа бассейнін қорғау ( атмосфераға зиянды шығарындылардан кететін газдарды тазарту әдістерін әзірлеу жөніндегі тәжіри-белік-өнеркөсіптік қондырғыларын салу, атмосфералық ауаның ластағгуын бақылаудың автоматтандырылған жүйесін құру; отын-ның баламалы түрлеріне көшу және қоғамдық электр көлігін пайдалануды ұлғайту, тозаң-газ бөлетін ұйымдасқан және ұйым-даспаған көздерді бітеу және жою; жер қойнауын пайдалану объектілерінде шанды басу жөніндегі шараларды жүргізу; атмос-фералық ауаның жай-күйін байқау бекеттерін салу мен қалпына келтіру; санитарлық-қорғаныш аймақгарын жобалау, салу және абаттау; ілеспе газдарды кәдеге жарату немесе қайталап пайдала-ну; атмосфералық ауаның ластау көздерінің шығарыңдьшарын нор-малаужәнет.т.)-Жер ресурстарын қорғау (жерді тозудан, шөлейттенуден, су және жел эрозиясынан, өндіріс және тұтыну қалдықтарының басып қалуынан және химиялық, биологиялық , радиоактивті және басқа да зиянды затгармен ластануынан қорғау; бұзылған жерлерді қалпына келтіру, жердің қүнарлылығы мен басқа да пайдалы қасиеттерін қалпына келтіру мен жақсарту және оны қазіргі талапқа сай шаруашылық айналымына енгізу; жер ресурс-тарын кешенді әрі ұтымды пайдалану жөніндегі шаралар, сондай-ақ олардың жай-күйін бағалау жүмыстарын жүргізу; топырақ-
тың ластануын бақылау жүйесін құру, топырақгың ластануын ба-қьшау жөніндегі зертханаларды сатып алу мен жарақгандыру және т.б.).
Жануарлар мен өсімдіктер дүниесін қорғау (шаруашылық қызметін жүзеге асыру кезінде биологиялық әралуандықка катерді болғызбау; қоршаған ортаның ортадағы жай-кұйін анықгау үшін экологиялық зерттеулер жүргізу, өнеркәсіп қызметінің экологи-ялық жүйеге ықтимал келеңсіз ықпалын анықтау және осындай жағдайлар жөніндегі шараларды жоспарлау; жабайы жануарлар-дың, құстар мен балықтардың санын молайту, қалпына келтіру жөніндегі биотехникалық шараларды жүргізу; ерекше қорғала-тын аумақгарды құру мен жайғастыру үшін табиғи-ғьшыми және техникалық-экономикалық негіздемелерді әзірлеу; шөлейттену-ге және басқа да қолайсыз экологиялық факторларға бейімделген жерді көгалдандыру; аумақгарды орман өрттерінен кейін, орман-ды қалпына келтіруден кейін оңалту және т.б.).
Өндіріс пен тұтыну қалдықгарын пайдалану (қалдықгардың кез келген түрлерін өңцеу, сұрыптау және жағу жөніндегі зауыт-тарды жобалау, салу және жаңғырту; иесіз қалдықгардың кез кел-ген түрлерін жинау, тасымалдау мен зиянсыздандыру жөніндегі технологияларды сатып алу мен енгізу: өндіріс пен тұтыну қалдыкарынан шикізат немесе дайын өнім алу үшін қондырғылар-ды орнату; рұқсат қоқыс төгінділерін жою жөніндегі шаралар; үймектелетін қалдықтар құрамын бақылау жүйелерін құру, қал-дықгар құрамын бақылау жөніндегі зертханаларды сатып алу мен жарақтандыру; иесіз объектілерді орналастыру мен қалдықтарды көмуді экологиялық және санитарлық талаптарға сәйкес келтіру мен оларды жайғастыру жөніндегі шаралар және т.б.).Ғылыми-зерттеу және жобалау-іздестіру жұмыстары ("та-рихи" ластанулар технологиялары мен жою әдістерін жасау; та-биғат қорғау жабдықгары мен объектілерін, прогемті табиғат қоғау технолгиясын құру жөніндегі жобалау-іздестіру және тәжірибелік-констукциялықжұмыстар; ресурс сақтайтын, сондай-ақ эколо-гиялық таза технологияларды әзірлеу мен енгізу; тектік қор мен биологиялық әралуандықты сақгау жөніндегі ғылыми жүмыстар-ды жүргізу; табиғи ресурстарды қорғаудың, ұтымды пайдалану мен молайтудың аумақгық кешенді схемалары мен бағдарлама-ларьш әзірлеу; қоршаған ортаньщ компоненттеріне келеңсіз ықпал-дарды -- ластайтын заттардың шығарындьшары мен тастандыла-рын және өндіріс қалдықтарының көлемдерін азайту жөніндегі өңірлік кешенді бағдарламаларды әзірлеу; қоршаған орта мен та-биғи ресурстарды ұтымды пайдалану жөніндегі құқықгық және нормативтік-әдістемелік қүжаттарды әзірлеу; экологиялық аудан-дастыруды жүргізу, табиғи ресурстарды қоршаған ортаны үтым-ды пайдалану жөніндегі өңірлік бағдарламаларды өзірлеу жөне т.б.). Радиациялық қауіпсіздік жөніндегі шаралар (қоршаған ортаның радиациялық ластануының алдын алу мен оны жою; қоршаған орта объектілерінің радиоактивтік ластануын анықтау мақсатыңда радиациялық кдуіпті объекгілерді зертгеу; радиоактив-тік ластану шақгарын зарарсыздандыру; ионданатын сәулеленудің ампулдық. банкротқа ұшыраған кәсіпорындардың және бүрынғы әскери объектілердің радиоактивтік қалдықгары көздерін көму, кайтадан көму; қалдықгарды қоса алғанда, радиацияның еске-рілген және ескерілмеген көздерін радиациялық қауырттьшықгы азайту мақсатында жою жөніндегі шаралар; радиаметрикалық ас-паптарды сатып алу немесе оларды неғұрлым жетіддірілген түрле-ріне ауыстыру; радиациялық қауіпсіздіклі баідылау жүйесін құру мен енгізу және т.б. ).
Қоршаған ортаны қорғау мен табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану жөніндегі шараларды жоспарлау ұзақ болашаққа есеп-теліп жүргізіледі және мүндай жоспарлау неғұрлым егжей-тегжейлі әрі айқын тәртіптеуді қажет етеді, оның болмауы табиғатты құқықгық қорғау проблемаларын әдістемелік жағынан негізделген, бәрін кдмтитын шешімді қамтамасыз етуге мұмкіндік бермейді. Осымен байланысты қоршаған ортаның жай-күйі туралы бастапқы материалды жинауды, талдау мен ғылыми жинақтауды одан әрі жетілдіру қажет, сондай-ақ болашақтағы және ағымдғы тиісті жобаларды жасау ұшін негіз болып табылатын көрсеткіштер жүйесін әзірлеудің және одан әрі дамытудың зор маңызы бар.
ҚР Үкіметінің 2004 жылғы 6 желтоқсанда N 1278 қаулысы-мен бекітілген "Қазақстан Республикасының 2005-2007 жылдарға арналған қоршаған ортаны қорғау" Бағдарламасы Казақстан Рес-публикасьшың 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық кдуіпсіз-дігі Түжырымдамасын жүзеге асыру жөніндегі шаралары Жоспа-рының 1-тармағына сәйкес әзірленген және қоршаған ортаның ластану деңгейін төмендетуді, Қазақстанның қазіргі бар барлық экологиялық проблемаларын талдауды және қоршаған ортаны қорғауды басқарудың жүйесін оңтайландыруды қоса алғанда, оларды шешу жөніндегі кешенді шараларды әзірлеуді көздейді.
Бұл Бағдарлама қоршаған ортаның сапасын тұрақтандыру, экологиялық ахуалды одан әрі нашарлату мен Қазақстан Республи-касы халқының денсаулығына ыкцальшьщ нақгы және әлуетгі катерін болдырмау жөніндегі міндеттерін шешу үшін жағдайлар жасауға бағытталған. Сондай-ақ, Бағдарлама табиғат жуйелерінің азғьшдау қарқынын баяулату және экологиялық ахуалды түрақгаңцыруға мүмкіндік беретін тиімді тетіктер мен шараларды жасау жөніндегі кешенді шаралар жүргізуге бағдарланған, өйткені бүгініі куні елдің аса өткір экологаялықпроблемалары ауа райы мен озон кабатының өзгеруімен байланысты биологиялық әралуандықгың қысқаруы, шөлейтгену, топырақ беіінің, судың, ауаның ластануы, калдықгар-дың жиналуы және баскалары болып табылады.
Нақты іс-қимылдардың тиімділігі шешуші дәрежеде экологиялық-экономикалық проблемаларды кешенді шешуге бағытталған басқару жүйесінің дайындылығымен, қажетті зандық және нормативтік-әдістемелік базаның, экономикалық және қаржы түтқалары мен табиғат қорғау жұмысындағы ынталандырудың болуымен анықталады. Қоршаған ортаны қорғаудың мақсатына ауа бассейнін ластайтын заттардың, соның ішінде парник газда-ры мен озонды бұзатын заттар, ластанулар тастандылары көлемдерінің су көздеріне түсуі, өндіріс пен тұтыну қалдықтары жиналуының қарқынын төмендету және басқаларының шыға-рывдыларьш тұрақгандыруға бағытталған іс-қимылдарды іске асы-ру арқылы қол жеткізуге болады.
Осы Бағдарламада ұсынылған шаралар комплексін іске асыру нәтижесінде қоршаған ортаның сапасын түрақгандыру жөніндегі міндеттерді шешу үшін жағдайлар жасалатын болады, соған сәй-кес экологиялық ахуалды одан әрі нашарлату мен Қазақстан Рес-публикасы халқының денсаулығына ықпалының нақты және әлуетті қатері жойылатын болады.
Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралардың іске асырылу-ына қарай елде болып жатқан әлеуметтік-экономикалық және экологиялық қайта құруларды, сондай-ақ денсаулық пен қорша-ған ортаның жекелеген сапаларының өзгерістерін ескере отырып, оларды тұзету керек. Халықгың денсаулығын қамтамасыз ету үшін мемлекет ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
СОӨЖ
Тақырыбы: Су қоры жерлерінің құқықтық режимі және оның құрамдас элементтері
Орындаған: Иргебекова Ф.Б.-сырттай бөлім,2-курс
Тексерген: Агыбаев Арыкбай Нусупалиевич
Алматы 2017ж.
Жоспары:
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
0.1. Судың құқықтық режимі;
2.2. Қазақстан Республикасының су заңнамасы және су пайдалану;
3. Қорытынды
4. қолданылған әдебиеттер тізімі
КІРІСПЕ
ҚР Су заңнамасы ҚР Конституциясына негізделеді және 2003 жылы 9 шілдеде қабылданған ҚР Су Кодесінен және өзге де нормативтік құқықтық актілерден тұрады.Су Кодексінде көзделген нормалардан өзге ережелер Қазақстан Республикасымен ратификацияланған халықаралық шарттарда көзделсе,халықаралық шарт ережелері қолданылады.Суды пайдалану және қорғау жөніндегі экологиялық талаптарға байланысты қатынастар ҚР Экалогиялық кодексімен реттеледі. ҚР Су Кодексінің 1-бабына сәйкес барлық су обьектілерінде орналасқан су ресурстары сулар болып табылады.Қоршаған ортаны және халықтың тұрмыс тіршілігін жақсарту үшін су қорын қорғау және суды эканомикалық ұтымды пайдалану,сонымен қатар экалогиялық қауіпсіздікке қол жеткізу ҚР Су заңнамасының негізгі мақсаттары болып табылады. Су қоршаған ортаның құрамдас бөлігі ретінде - Жер биосферасының компоненті, жердегі өмірдің табиғи негізі, барлық тірі организмдер мен өсімдіктер дүниесінің өмір сүруін қамтамасыз етеді, адамдардың өмір сүру негізі, қоғамның экономикалық, әлеуметтік және экологиялық салауаттылығының негізі болып табылады. Сулар шектеулі қалпына келтіретін, бірақ зиян шеккіш табиғи ресурс, сондықтан да экологиялық заңдар оларды ұтымды пайдалану мен жан-жақты қорғаумен айналысады. Осыған орай мемлекетімізде ҚР Үкіметі 21.01.2002 жылы Қазақстан Республикасының экономиканың су секторын және су шаруашылығы саясатын дамытудың тұжырымдамасын бекіту туралы қаулысын қабылдады. Ондағы қойылып отырған мақсат - еліміздің су ресурстарын қорғау мен ұтымды пайдалану мәселелерін шешудің неггізгі жолдарын анықтау. Су шаруашылығы құрылыстары және су қорының жерлерi су қатынастарының объектiлерi - Су объектiлерi болып табылады. Қоршаған ортада орналасқан химиялық құрамды сулар және су объектілерінен алынған суларға қатысты қатынастар экологиялық заңдармен емес, ҚР-ның азаматтық және өзге де заңдардың салаларымен реттеледі. ҚР Су кодексінің 5-бабы бойынша, шекарасы, көлемi мен су режимi бар құрлық бетi бедерлерiндегi және жер қойнауындағы су шоғырланымдары Қазақстан Республикасының су объектiлерiне жатады. Олар: теңiздер, өзендер, соларға теңестiрiлген каналдар, көлдер, мұздықтар және басқа да жер үстi су объектiлерi, жер асты сулары бар жер қойнауының бөлiктерi.
2.1. Судың құқықтық режимі;
Судың құқықтық режимі - Қазақстан Республикасындағы су және су ресурстары қатынастарын, олардың заңмен қорғалуын қамтамасыз ету, белгілі бір жүйеде жүзеге асырылуы болып табылады. KP-ның Су кодексіне сәйкес судың құқықтық режиміне мыналар жатады:
су пайдаланушыдан Казақстан Республикасының салық заңдарында көзделген төлемдер мен алымдарды алу;
су объектілерін ұгымды пайдалану мен қорғаудың бекітілген бағдарламаларын әзірлеу және қаржыландыру;
Кдзақстан Республикасының заңдарына сәйкес жеке және заңцы тұлғалардың ресурстар сақгауға қалдығы аз технологиялар-ды және энергияның дәстүрден тыс түрлерін енгізу және игеруі, су ресурстарын қорғау мен үгымды пайдалану жөніндегі басқа да тиімді шараларды жүзеге асыруы кезінде оларға кредиттік және өзге де жеңілдіктер беру;
қоғамдық қорлар кұру және оларды су объектілерін қалпына келтіру мен қорғау үшін пайдалану болып табылады.
Табиғат пайдалану мен қоршаған ортаны қорғауды қамтама-сыз етуде экономикалық шаралар рөлін сипаттаған кезде мынаны атап көрсету керек: табиғат қорғау қызметін басқарудың экономи-калықжәне әкімшілік әдістері бір-біріне баламалы болып табыл-майды. Керісінше, олар бір-бірін толықтырады және табиғат қорғау қызметімен басқарудың әкімшілік және экономикалық әдістерін қолдануды оларды оңтайлы ұштастыру бағытында реттеудің маңызы зор.
Петров В.В. сондай-ақ былай деп пайымдайды: "қазіргі кезең-де экологиялыққатынастарды ретгеудің негізгі белгісі экономика-лық ынталандыру арқылы қоршаған табиғи ортаны қорғауда әкім-шілік-құқықгық кұралдарды ұштастыра жүргізуде болады".
Экономикалық тетіктің ынталандырушьшық қызметі олардың атына қойылған экономикальіқзаңньщталаптарын табиғат пайдалау-шылардың ынталылығы жағдайын жасауда болып табылады.
ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының 31-бабына сәйкес қоршаған ортаньцқорғауды экономикалық ынталандыру Кдзақстан Республикасының заңында көзделген экономикалық ынталандыру қоршаған ортаны және ынталандыру сипатындағы өзге де шараларды тиімді жүзеге асыратын завды түлғаларға -- табиғат пайдаланушыларға жеңілдіктер мен артықшылықгар беру арқылы жүзеге асырылады.
Экономикалық ынталандыруға:
жеке және занды түлғаларға аз қалдықты және қалдықсыз технологаяларды енгізген кезде салық және өзге де жеңіддіктерін белгілеу, қайталама ресурстарды пайдалану, табиғат қорғау тиім-ділігін қамтамасыз ететін өзге де қызметті жүзеге асыру;
ұйымдар мен азаматтарға ластайтын заттардың шығарын-дылары мен тастандыларын кепілді түрде төмендету жөніндегі шараларды жүзеге асыру үшін қаржы каражаттарын шарт талапта-рында беру;
меншіх нысанына кдрамастан қоршаған ортаны тиімді жүзеге асыратын ұйымдардың жеңілдікпен кредит беруін қолдану;
экологиялық жағынан таза өнімге мадақтау бағалары мен үстемелерді қолдану;
экологиялықжағынан зиянды өнімге, сондай-ақ экология-лық жағынан қауіпті технологияны қолдана отырып, шығарыл-ған өнімге арнайы салық салуды енгізу және басқалары жатуы мүмкін.
Сонымен бірге экономикалықынталандыру шаралары салалық нормативтік-күқықтық актілерде де көзделуі мүмкін. Мысалы, КР-ның Орман кодексінің 106- бабына сәйкес Қазақстан Респуб-ликасының орманды аумағын арттыруды экономиклық жағынан ынталандыру мыналар арқылы:
1) Кдзақстан Республикасының заңцарына сәйкес босалқы жер-
лерден ауыл шаруашылығында пайдалануға жарамсыз өзге де жер санаттарынан орман қорына жер бөлу;
Қазақстан Республикасының салық зандарына сәйкес, ор-ман өсіруді ынталандыру және арнайы мақсаттағы плантациялар, агроорман мелиорациялық және өзге де қораншылық екпелер жасау;
Республикасының сүрек ресурстарына мұқгажын қамтама-сыз ету мақсатында өнімі жоғары плантациялық екпелер отырғы-зуға ынталандыру;
селекциялық-гендік негіздегі түқым қуалау сапасы жақсар-тылған орман тұқымдарын және отырғызылатын материалдарды өндіру мен қолдануды ынталандыру;
орман шаруашылығына инвестициялар тарту үшін қолайлы жағдайлар жасау жолымен жүзеге асырылады.
Сайып келгенде қоршаған ортаны қорғау тетігі міндетінің мә-ні мынада болып табылады: экономикалық шаралардың көме-гімен экологиялық заңмен және басқа да нормативтік-құқықгық актілермен анықталатын мемлекеттің экологиялық саясаты мақ-сатына қол жеткізуді қамтамасыз ету. Бүл міндет экономикалық тетіктің жекелеген элементтері неғұрлым оңтайлы реттеліп, іске асырылатын болса, соғұрлым табысты шешілетін болады. Республикада әлеуметтік және экономикалық процестердің дамуы мен күшеюі жүріп жатқан қазіргі кезенде қоршаған ортаға антропогендік ыкдалдың келеңсіз зардаптарын мейлінше азай-туға мүмкіндік беретін табиғат ресурстарын пайдалануда салақ-тықкд жол бермейтін жоспарлау, сондай-ақкатынастардың карас-тырылып отырған саласында құқықтық талаптардың негізгі кепілдіктерінің бірі болып табьшатын қоршаған ортаны қорғау-дың тиімділігіне қол жететін болады.
ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының 27-ба-бына сәйкес қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар болжау және мақсаттық-бағдарламалық құжаттар мен материалдарда ескеріледі, Казақстан Республикасының әлеуметгік-экономикалық дамуын индикативті жоспарлауының жобаларына, табиғат пай-даланудың әр түрлі бағыттары бойынща мемлекеттік бағдарлама-лар мен тұжырымдамаларына енеді.
Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар -- бұл қоршаған ортаны қорғауға және оның сапасын жақсартуға бағытгалған тех-нологиялық, техникалық, ұйымдық, әлеуметтік және экономи-калық шаралардың жиынтығы.
Жоспарлау процесі экономикалық қажеттіктері мен қоршаған ортаның жай-күйі және оның компоненттері арасындағы оңтай-лы ара қатыстылығының үйлесімін қамтамасыз ететін экологи-ялық болжамдардың алдағы әзірленуі үшін сапалық сипаттама-лары мен көрсеткіштерінің болуын көздейді.
Қазіргі кезде табиғи ресурстарды пайдаланатын салалық ведомстволар мен шаруашылық жүргізуші субъектілердің, сон-дай-ақ ғылыми-зерттеу мекемелері мен қоғамдық табиғат қорғау үйымдары арасындағы өзара нашар байланысы сияқты фактор-лар, ғылыми-негізделген экологиялық көрсеткіштер жүйесінің шектеліп әзірленуі қоршаған ортаны жоспарлау процесіне келеңсіз ықпал етуі мүмкін.
Осының салдарынан бұл саладағы қазіргі таңда неғұрлым бо-лашағы бар бағыттар мыналар болып табылады: жоспарлаудың ғылыми негізділігін жақсарту, әр түрлі ведомстволардың жос-парланған шараларын іске асыру процесіне ғылыми-зерттеу және мамандандырылған қоғамдық ұйымдардың белсенді түрде қатысуы, оларды іске асырудың кешенді-мақсатты бағдарламалары мен құқықгық кепілдіктерін бекіту, Қазақстан Республикасы дамуы-ның стратегиялары мен тұжырымдамалары бар осы бағдарламалар-дың өзара іс-қимылын анықгайтын айқын құқықгық ережелерін әзірлеу, мүның өзің өз кезегінде қарастырылып отырған сала-дағы салааралық мүдделерді келісуді жөне үйлестіруді қамтама-сыз етуге мүмкіндік береді.
Табиғат пайдаланудың әр түрлі бағыттары бойынша экология-лық бағдарламалар мен түжырымдамаларды әзірлеу мен іске асы-ру саласындағы мемлекеттік органдардың түжырымдамасы ҚР-ның "Қоршаған ортаны қорғау туралы" Заңының 3-тарауында баянды етілген. Мысалы, ҚР-ның үкіметі мемлекеттік экология-лық бағдарламаларды әзірлейді және оларды ҚР Президентіне бекітуге үсынады, шараларды табиғат қорғау шараларына жатқызу тәртібін белгілейді, шараларды қоршаған ортаны қорғау жөніңцегі шараларға жатқызу ережелерін бекітеді.
Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті орган (ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігі) қоршаған ортаны қорғау саласывдағы біріыңғай мемлекеттік саясатты жүргізеді және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі стратегиялық міндеттерді шешу үшін мемлекеттік экологиялық бағдарламалар-ды орындауды үйымдастырады, жергілікті маңызы бар қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралардың бағдарламаларымен жос-парларын келіседі, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар-дың тізбесін әзірлеп, бекітеді.
Облыстардың жергілікті өкілді органдары (республикалық маңызы бар қалалар, астана) экологиялық кауіпсіздіктің тактика-лық міндеттерін шешу үшін бағдарламалар мен тиісті аумақгар-дағы қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану жөніндегі шаралардың тізбесін бекітеді, ал облыстардың жергілікті атқару-шы органдары (республикалық маңызы бар қалалар, астана) атал-ган өкілді органдардың бекітуіне облыстың қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органымен келісілген қоршаған ортаны қорғау және табиғат пайдалану жөніндегі шараларды көздейтін бағдарламалар мен өзге де құжаттарды әзірлеу мен енгізуді ұйымдастырады және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларды тікелей шараларды жүргізеді.
ҚР Үкіметінң 2005 жылғы 1 шілдедегі N 674 "Шараларды қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларға жатқызудың Ереже-лерін бекіту туралы" Қаулысына сәйкес , егер осы шара мына өлшемдерге сәйкес келетін болса, шара қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларға жатқызылуы мүмкін:
1) экологиялық кауілсіздікті камтамасыз етуге бағытталған және табиғат пен адамның үйлесімді өзара іс- қимылы;
2. қоршаған ортаның сапалық сипаттамаларын (атмосфералық ауа, Жердің озон қабаты, су және жер ресурстары, жер қойнау, і жануарлар мен өсімдіктер дүниесі, сондай-ақ климат) жақсарту арқылы қоршаған орта компоненттерінің жай-кұйін жақсарту;
экологиялық жүйенің жай-күйін тұрақгандыруға және жақ-сартуға, биологиялық әралуанкдықты сақтауға, табиғат ресурста-рын ұтымды пайдалануға және молайтуға жәрдемдеседі;
қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына нұқсан кел-тірудің алдын алады және болдырмайды;
қоршаған ортаны қорғауға және табиғатты ұтымды пайда-лануға бағытталған әдістер мен технологияларды жетілдіреді;
6) экологялықбілімдерді, халыққа экологиялықәрбие беруді
насихаттауға жәрдемдеседі.
Шараларды қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларға жатқызу Ережелері негізінде облыстың қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органы қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шараларның тізбесінә әзірлеп, бекітеді. ҚР-ның Қоршаған ортаны қорғау министрінің 2004 жылғы 4 қазандағы N 269- п "Шараларды табиғат қорғау шараларына жатқызу тәртібін және қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралар тізбесін бекіту тура-лы" бұйрығына сәйкес бұл тізбекке мынадай шаралар жатады:
Су ресурстарын қорғау және үтымды пайдалану, тазарту құрылыстарын (жобалау, салу және қайта құру, барлық түрдегі айналым және сарқынсыз сумен жабдықгау жүйелерін енгізу мен қайта құру; сарқынды су жинағыштарын қайта құру мен жою және олардың қоршаған ортаға ықпалының зардаптарын жоюға бағытталған шараларды жүргізу; сапаны бақылаудың, ағынды сулар тастандыларының қүрамы мен көлемдерінің автоматтанды-рылған жүйесін құру және енгізу; жер үсті және жер суларынң арының ластануын болдырмайтын және жоятын осы суларды қор-ғау жөніндегі шараларды орындау; судың сапасын жақсарту жөнін-дегі шараларды жүзеге асыру; су тұтынуды, ағызып жіберілетн ластанған сулардың сапасын және т.б. нормалау).
Ауа бассейнін қорғау ( атмосфераға зиянды шығарындылардан кететін газдарды тазарту әдістерін әзірлеу жөніндегі тәжіри-белік-өнеркөсіптік қондырғыларын салу, атмосфералық ауаның ластағгуын бақылаудың автоматтандырылған жүйесін құру; отын-ның баламалы түрлеріне көшу және қоғамдық электр көлігін пайдалануды ұлғайту, тозаң-газ бөлетін ұйымдасқан және ұйым-даспаған көздерді бітеу және жою; жер қойнауын пайдалану объектілерінде шанды басу жөніндегі шараларды жүргізу; атмос-фералық ауаның жай-күйін байқау бекеттерін салу мен қалпына келтіру; санитарлық-қорғаныш аймақгарын жобалау, салу және абаттау; ілеспе газдарды кәдеге жарату немесе қайталап пайдала-ну; атмосфералық ауаның ластау көздерінің шығарыңдьшарын нор-малаужәнет.т.)-Жер ресурстарын қорғау (жерді тозудан, шөлейттенуден, су және жел эрозиясынан, өндіріс және тұтыну қалдықтарының басып қалуынан және химиялық, биологиялық , радиоактивті және басқа да зиянды затгармен ластануынан қорғау; бұзылған жерлерді қалпына келтіру, жердің қүнарлылығы мен басқа да пайдалы қасиеттерін қалпына келтіру мен жақсарту және оны қазіргі талапқа сай шаруашылық айналымына енгізу; жер ресурс-тарын кешенді әрі ұтымды пайдалану жөніндегі шаралар, сондай-ақ олардың жай-күйін бағалау жүмыстарын жүргізу; топырақ-
тың ластануын бақылау жүйесін құру, топырақгың ластануын ба-қьшау жөніндегі зертханаларды сатып алу мен жарақгандыру және т.б.).
Жануарлар мен өсімдіктер дүниесін қорғау (шаруашылық қызметін жүзеге асыру кезінде биологиялық әралуандықка катерді болғызбау; қоршаған ортаның ортадағы жай-кұйін анықгау үшін экологиялық зерттеулер жүргізу, өнеркәсіп қызметінің экологи-ялық жүйеге ықтимал келеңсіз ықпалын анықтау және осындай жағдайлар жөніндегі шараларды жоспарлау; жабайы жануарлар-дың, құстар мен балықтардың санын молайту, қалпына келтіру жөніндегі биотехникалық шараларды жүргізу; ерекше қорғала-тын аумақгарды құру мен жайғастыру үшін табиғи-ғьшыми және техникалық-экономикалық негіздемелерді әзірлеу; шөлейттену-ге және басқа да қолайсыз экологиялық факторларға бейімделген жерді көгалдандыру; аумақгарды орман өрттерінен кейін, орман-ды қалпына келтіруден кейін оңалту және т.б.).
Өндіріс пен тұтыну қалдықгарын пайдалану (қалдықгардың кез келген түрлерін өңцеу, сұрыптау және жағу жөніндегі зауыт-тарды жобалау, салу және жаңғырту; иесіз қалдықгардың кез кел-ген түрлерін жинау, тасымалдау мен зиянсыздандыру жөніндегі технологияларды сатып алу мен енгізу: өндіріс пен тұтыну қалдыкарынан шикізат немесе дайын өнім алу үшін қондырғылар-ды орнату; рұқсат қоқыс төгінділерін жою жөніндегі шаралар; үймектелетін қалдықтар құрамын бақылау жүйелерін құру, қал-дықгар құрамын бақылау жөніндегі зертханаларды сатып алу мен жарақтандыру; иесіз объектілерді орналастыру мен қалдықтарды көмуді экологиялық және санитарлық талаптарға сәйкес келтіру мен оларды жайғастыру жөніндегі шаралар және т.б.).Ғылыми-зерттеу және жобалау-іздестіру жұмыстары ("та-рихи" ластанулар технологиялары мен жою әдістерін жасау; та-биғат қорғау жабдықгары мен объектілерін, прогемті табиғат қоғау технолгиясын құру жөніндегі жобалау-іздестіру және тәжірибелік-констукциялықжұмыстар; ресурс сақтайтын, сондай-ақ эколо-гиялық таза технологияларды әзірлеу мен енгізу; тектік қор мен биологиялық әралуандықты сақгау жөніндегі ғылыми жүмыстар-ды жүргізу; табиғи ресурстарды қорғаудың, ұтымды пайдалану мен молайтудың аумақгық кешенді схемалары мен бағдарлама-ларьш әзірлеу; қоршаған ортаньщ компоненттеріне келеңсіз ықпал-дарды -- ластайтын заттардың шығарындьшары мен тастандыла-рын және өндіріс қалдықтарының көлемдерін азайту жөніндегі өңірлік кешенді бағдарламаларды әзірлеу; қоршаған орта мен та-биғи ресурстарды ұтымды пайдалану жөніндегі құқықгық және нормативтік-әдістемелік қүжаттарды әзірлеу; экологиялық аудан-дастыруды жүргізу, табиғи ресурстарды қоршаған ортаны үтым-ды пайдалану жөніндегі өңірлік бағдарламаларды өзірлеу жөне т.б.). Радиациялық қауіпсіздік жөніндегі шаралар (қоршаған ортаның радиациялық ластануының алдын алу мен оны жою; қоршаған орта объектілерінің радиоактивтік ластануын анықтау мақсатыңда радиациялық кдуіпті объекгілерді зертгеу; радиоактив-тік ластану шақгарын зарарсыздандыру; ионданатын сәулеленудің ампулдық. банкротқа ұшыраған кәсіпорындардың және бүрынғы әскери объектілердің радиоактивтік қалдықгары көздерін көму, кайтадан көму; қалдықгарды қоса алғанда, радиацияның еске-рілген және ескерілмеген көздерін радиациялық қауырттьшықгы азайту мақсатында жою жөніндегі шаралар; радиаметрикалық ас-паптарды сатып алу немесе оларды неғұрлым жетіддірілген түрле-ріне ауыстыру; радиациялық қауіпсіздіклі баідылау жүйесін құру мен енгізу және т.б. ).
Қоршаған ортаны қорғау мен табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану жөніндегі шараларды жоспарлау ұзақ болашаққа есеп-теліп жүргізіледі және мүндай жоспарлау неғұрлым егжей-тегжейлі әрі айқын тәртіптеуді қажет етеді, оның болмауы табиғатты құқықгық қорғау проблемаларын әдістемелік жағынан негізделген, бәрін кдмтитын шешімді қамтамасыз етуге мұмкіндік бермейді. Осымен байланысты қоршаған ортаның жай-күйі туралы бастапқы материалды жинауды, талдау мен ғылыми жинақтауды одан әрі жетілдіру қажет, сондай-ақ болашақтағы және ағымдғы тиісті жобаларды жасау ұшін негіз болып табылатын көрсеткіштер жүйесін әзірлеудің және одан әрі дамытудың зор маңызы бар.
ҚР Үкіметінің 2004 жылғы 6 желтоқсанда N 1278 қаулысы-мен бекітілген "Қазақстан Республикасының 2005-2007 жылдарға арналған қоршаған ортаны қорғау" Бағдарламасы Казақстан Рес-публикасьшың 2004-2015 жылдарға арналған экологиялық кдуіпсіз-дігі Түжырымдамасын жүзеге асыру жөніндегі шаралары Жоспа-рының 1-тармағына сәйкес әзірленген және қоршаған ортаның ластану деңгейін төмендетуді, Қазақстанның қазіргі бар барлық экологиялық проблемаларын талдауды және қоршаған ортаны қорғауды басқарудың жүйесін оңтайландыруды қоса алғанда, оларды шешу жөніндегі кешенді шараларды әзірлеуді көздейді.
Бұл Бағдарлама қоршаған ортаның сапасын тұрақтандыру, экологиялық ахуалды одан әрі нашарлату мен Қазақстан Республи-касы халқының денсаулығына ыкцальшьщ нақгы және әлуетгі катерін болдырмау жөніндегі міндеттерін шешу үшін жағдайлар жасауға бағытталған. Сондай-ақ, Бағдарлама табиғат жуйелерінің азғьшдау қарқынын баяулату және экологиялық ахуалды түрақгаңцыруға мүмкіндік беретін тиімді тетіктер мен шараларды жасау жөніндегі кешенді шаралар жүргізуге бағдарланған, өйткені бүгініі куні елдің аса өткір экологаялықпроблемалары ауа райы мен озон кабатының өзгеруімен байланысты биологиялық әралуандықгың қысқаруы, шөлейтгену, топырақ беіінің, судың, ауаның ластануы, калдықгар-дың жиналуы және баскалары болып табылады.
Нақты іс-қимылдардың тиімділігі шешуші дәрежеде экологиялық-экономикалық проблемаларды кешенді шешуге бағытталған басқару жүйесінің дайындылығымен, қажетті зандық және нормативтік-әдістемелік базаның, экономикалық және қаржы түтқалары мен табиғат қорғау жұмысындағы ынталандырудың болуымен анықталады. Қоршаған ортаны қорғаудың мақсатына ауа бассейнін ластайтын заттардың, соның ішінде парник газда-ры мен озонды бұзатын заттар, ластанулар тастандылары көлемдерінің су көздеріне түсуі, өндіріс пен тұтыну қалдықтары жиналуының қарқынын төмендету және басқаларының шыға-рывдыларьш тұрақгандыруға бағытталған іс-қимылдарды іске асы-ру арқылы қол жеткізуге болады.
Осы Бағдарламада ұсынылған шаралар комплексін іске асыру нәтижесінде қоршаған ортаның сапасын түрақгандыру жөніндегі міндеттерді шешу үшін жағдайлар жасалатын болады, соған сәй-кес экологиялық ахуалды одан әрі нашарлату мен Қазақстан Рес-публикасы халқының денсаулығына ықпалының нақты және әлуетті қатері жойылатын болады.
Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі шаралардың іске асырылу-ына қарай елде болып жатқан әлеуметтік-экономикалық және экологиялық қайта құруларды, сондай-ақ денсаулық пен қорша-ған ортаның жекелеген сапаларының өзгерістерін ескере отырып, оларды тұзету керек. Халықгың денсаулығын қамтамасыз ету үшін мемлекет ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz