Қазақ әдебиет сабақтарында азаматтық сапаларды дамыту жолымен оқушының субъективтік тәжірибиесін байыту

Жоспар
Кіріспе

1 ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТ САБАҚТАРЫНДА АЗАМАТТЫҚ САПАЛАРДЫ ДАМЫТУ ЖОЛЫМЕН ОҚУШЫНЫҢ СУБЪЕКТИВТІК ТӘЖІРИБИЕСІН БАЙЫТУ
2 ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Субъектілік тәжірибиенін білім мазмұнын компоненті ретіндегі ерекшелегі ол тұлға қызметін, қасиетін қалыптастыратын материал. Бірақ кешегі тұлғалар тәжірибиесі білім беру мазмұнын құрамдас бөлігі болғанымен, білім мазмұнының тұлғалық компоненті бола алмайды. тұлғалық компоненттің мәні әр оқушының өзіндік тәжіреби білім мазмұнына немесе оқулықта берілетін тапсырмаларға ендірілген жағыдайда ғана ашылады. Бұл тікелей мұғалімнің күнделікті 45-минуттық қызметі барысында ашылатын ішкі мотив. «Құзырлылық» ұғымы соңғы жылдары педагогика саласында тұлғаның субъектілік тәжірибиесіне ерекше көңіл аудару нәтижесінде ендіріліп отырған ұғым. Құзырылықтың (латын тілінде «competens» тікелей аудармасы белгілі сала бойынша жан-жақты хабарлар білгір деген мағынаны қамти отырып, қандай да бір сұрақтар төңірігінде беделді түрде үкім шығара алады дегенді білдіреді. Қазақ әдебиеті сабағында сөйлеу мәдениетінің әсерлі болуы үшін сабақты теориялық-практикалық жақтан үйрету әдістеріне байланыстырып өту, түсінікті сөздерді үйрету, ауызша, жазбаша түсіндіру, ауызша мазмұндай, мәнерлеп оқу, талдау, шығарма жаздыру, көшіру, т.б. көңілді көбірек бөлгеніміз жөн. Ол үшін оқытудың жаңа әдістерін пайдалану арқылы мұғалім оқушының белсенділігн, шығармашылық ізденісін, пәнге деген қызығушылығын арттырады.
Білімділік мақсаты: әдебиеттің адамзат қауымы ғасырлар бойы жасаған өнердің бір түрі екендігі туралы және сөз өнері туралы мағлұмат беру.
Дамытушылық мақсаты: өз пікірі, эстетикалық талғамы бар сауатты, мәдениетті оқушы дайындау.
Тәрбиелік мақсаты: эстетикалық сездерім, талғамдарын тәрбиелеу, адамгершілік, имандылыққа, адамға тән барлық қасиеттерге баулу.
Осы мақсатқа жету барысында мына міндеттерді шешу көзделеді:
- Қазақ әдебиеті шығармаларын оқыту арқылы мектеп қабырғасында қазақ тілінің қолдану аясын кеңейту;
- Оқушылардың қазақ халқының ауыз әдебиетімен, қазақтың бай классикалық әдеби құндылықтармен түпнұсқада таныстыру;
- Көркем әдебиетті оқыту барысында оқушының қатысымдық, эстетикалық, этикалық, қызметінің меңгеруін қамтамасыз ету.
- Қазақ тілінде ауызша, жазбаша сөйлеу тілін дамытуң;
- Қазақ әдебиетінің шығармаларын қазақ тіліде оқу, баяндап айту деңгейіне жеткізу.
- Оқушылардың көркем шығармалары оқуға деген қызығушылығын ояту;
- Қазақ әдебиетін терең білуге үйрету;
- Оқушыларды мәтінді түсініп, шапшаң және мәңерлеп оқуға дағдырландыру;
- Әдеби шығармаларды оқыту арқылы оқушылардың бойына ізгілік, имандылық, адамдық, мейірімділік сияқты адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру.

Пән: Әдебиет
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:

Білім процессінің субъектерінін құзыретін дамыту.
Мектептің білім беру ортасын қалыптастыруға білім процессінің
субъектерінің даму шарты.
Мектеп тақырыбы: Азаматтық және әскери-патриоттық білім беру
жағыдайында оқушылар мен педагоктардың субъектілігін дамыту.

Мырзагалиева А.Е.
Мемлекеттік мекеме № 4 орта мектебі

ВС -1 ГЭ

ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТ САБАҚТАРЫНДА АЗАМАТТЫҚ САПАЛАРДЫ ДАМЫТУ ЖОЛЫМЕН ОҚУШЫНЫҢ
СУБЪЕКТИВТІК ТӘЖІРИБИЕСІН БАЙЫТУ

Субъектілік тәжірибиенін білім мазмұнын компоненті ретіндегі ерекшелегі
ол тұлға қызметін, қасиетін қалыптастыратын материал. Бірақ кешегі тұлғалар
тәжірибиесі білім беру мазмұнын құрамдас бөлігі болғанымен, білім
мазмұнының тұлғалық компоненті бола алмайды. тұлғалық компоненттің мәні әр
оқушының өзіндік тәжіреби білім мазмұнына немесе оқулықта берілетін
тапсырмаларға ендірілген жағыдайда ғана ашылады. Бұл тікелей мұғалімнің
күнделікті 45-минуттық қызметі барысында ашылатын ішкі мотив. Құзырлылық
ұғымы соңғы жылдары педагогика саласында тұлғаның субъектілік тәжірибиесіне
ерекше көңіл аудару нәтижесінде ендіріліп отырған ұғым. Құзырылықтың (латын
тілінде competens тікелей аудармасы белгілі сала бойынша жан-жақты
хабарлар білгір деген мағынаны қамти отырып, қандай да бір сұрақтар
төңірігінде беделді түрде үкім шығара алады дегенді білдіреді. Қазақ
әдебиеті сабағында сөйлеу мәдениетінің әсерлі болуы үшін сабақты теориялық-
практикалық жақтан үйрету әдістеріне байланыстырып өту, түсінікті сөздерді
үйрету, ауызша, жазбаша түсіндіру, ауызша мазмұндай, мәнерлеп оқу, талдау,
шығарма жаздыру, көшіру, т.б. көңілді көбірек бөлгеніміз жөн. Ол үшін
оқытудың жаңа әдістерін пайдалану арқылы мұғалім оқушының белсенділігн,
шығармашылық ізденісін, пәнге деген қызығушылығын арттырады.
Білімділік мақсаты: әдебиеттің адамзат қауымы ғасырлар бойы жасаған
өнердің бір түрі екендігі туралы және сөз өнері туралы мағлұмат беру.
Дамытушылық мақсаты: өз пікірі, эстетикалық талғамы бар сауатты,
мәдениетті оқушы дайындау.
Тәрбиелік мақсаты: эстетикалық сездерім, талғамдарын тәрбиелеу,
адамгершілік, имандылыққа, адамға тән барлық қасиеттерге баулу.
Осы мақсатқа жету барысында мына міндеттерді шешу көзделеді:
- Қазақ әдебиеті шығармаларын оқыту арқылы мектеп қабырғасында қазақ
тілінің қолдану аясын кеңейту;
- Оқушылардың қазақ халқының ауыз әдебиетімен, қазақтың бай классикалық
әдеби құндылықтармен түпнұсқада таныстыру;
- Көркем әдебиетті оқыту барысында оқушының қатысымдық, эстетикалық,
этикалық, қызметінің меңгеруін қамтамасыз ету.
- Қазақ тілінде ауызша, жазбаша сөйлеу тілін дамытуң;
- Қазақ әдебиетінің шығармаларын қазақ тіліде оқу, баяндап айту
деңгейіне жеткізу.
- Оқушылардың көркем шығармалары оқуға деген қызығушылығын ояту;
- Қазақ әдебиетін терең білуге үйрету;
- Оқушыларды мәтінді түсініп, шапшаң және мәңерлеп оқуға дағдырландыру;
- Әдеби шығармаларды оқыту арқылы оқушылардың бойына ізгілік, имандылық,
адамдық, мейірімділік сияқты адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру.
Орыс сыныптарындағы қазақ әдебиеті пәнінде деңгейлік жұмыстар жүйесін
дұрыс орындай білгенде ғана түпкі нәтижеге, яғни коммуникативтік
біліктілікке жетуге болады. Сыныптағы оқушыларды коммуникативтік іс-
әрекетке жұмылдыру үшін В.П. Беспалько ұсынған оқытудың төрт деңгейлік
жүйесінің идеяларын негізге ала отырып, сондай-ақ М. Жанпеисова
технологиясын қолжана отырып, 1 деңгеді қарапайым (стандарттан төмен) 2-
деңгеді орта (стандарттық, 3-деңгейді жоғары стандартты) деп алуға болады.
М. Жанпеисованың модульдік оқыту технологиясы құрылымдық жағынан орыс
сыныптарындағы қазақ әдебиеті үшін қолайлы десе болады. Онда оқу модулі үш
сатыдан құрылады: кіріспе сатысы (тақырыпқа оқушыларды ендіру); диалогтық
саты (басым көпшілігінде оқу материалын меңгеруде диалогтық қарым-қатынас,
сұхбаттар арқылы оқушылардың оқу әрекеттерін ұйымдастыру; қорытынды саты
(тақырыпты жинақтап сомдау, нәтижені бақылау). Диалогтық қарым-қатынаста
оқу материалы диалогқа түсудің әрі құралы, әрі нысаны ретінде қолданылып,
оқыту коммуникаивтік технология сипатына ие болады. Диалогтық қарым-қатынас
– екі я одан көп тұлғалардың тіл үйрену мақсатында сөйлесу, әңгімелесу, тіл
қатысу үрдесі. Диалогтық қарым-қатынас оқытудың субъект-субъект қағидасының
орындалу шарты ретінде де қаралады. Мысал үшін жоғарыда айтылған диалогтық
қарым-қатынас әдісін орыс сыныбында қолдану жолын көрсетуге болады.
Сабақтың тақырыбы: Қазақ халқының ауыз әдебиеті.
Стандарттық деңгей (СД) үшін ұсынылатын мәтін үлгісі: 1) стандарттан
төмен деңгей үшін сұрыпталып бейімдел-ген мәтін және оған қосымша толықтыру
қосылады.
2) толықтыру:
Ауыз әдебиеті – халық мұрасы.
Ауыз әдебиеті ұрпақтан-ұрпаққа ауызша жеткен.
Қазақ халқының ауыз әдебиеті бай.
Оның түрлері көп. Мысалы, тұрмыс-салт жырлары, мақал-мәтелдер,
жұмбақтар, жанылтпаштар, ертегілер және тағы басқалар.
Диалогы: Ауыз әтебиеті кімнің мұрасы? Ауыз әдебиеті ұрпақтан-ұрпаққа
қалай жеткен?
Стандарттың жоғары деңгейі үшін (СДЖ):
1) Алдыңғы екі деңгейдін мәтіні және оларға қосымша толықтыру қосылады.
Толықтыру: Барлық халықтарда ауыз әдебиеті бар. Ол – халықтың ауызша
шығарып, ауызша сақтаған мұрасы. Қазақ халқының тұрмысы, салты, мәдениеті
ауыз әдебиетінде көрініс тапқан.
Диалог үшін сұрақтар: Барлық халықтарда не бар?
1) Ол халықтың қалай шығарып, қалай сақтаған мұрасы?
2) Қазақ халқының нелері ауыз әдебиетінде көрініс тапқан?
3) Мәтінге берілген оқулықтағы тапсырмаларды деңгейлеу.

Сабақтың барысы:

1) Кіріспе сатысы. Оқушылардың ана тіліне сүйене отырып:
а) сабақтың мақсаты және қол жетуге тиіс нәтижесімен таныстырады;
ә) оқулықтың мәтінді оқып, мағынасын түсіндіріп шығады. Сүйтіп, тұтас
әдеби-мазмұндық функционалдық түсінік қалыптастырады;
б) лексикалық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.