Рнр технологиясының электронды оқулығын жасау
2 АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1 Электрондық жайлы жалпы кіріспе бөлім
2.2 Есептің жалпы қойылымы
2.2.1. Электронды оқыту құралдарына қойылатын міндеттер мен талаптар.
2.3. Енгізілетін және шығарылатын құжаттардың
сипаттамалары
2.3.1 «Тестілеу» құжатының сипаттамасы
2.3.2 Кешен программасының сипаттамасы
2.4 Электронды оқыту құралдары және олардың жалпы
құрылымы.
2.5 Лабораториялық сабақтар. Оларға қойылатын негізгі міндеттер мен талаптар.
2.5.1 Лабораториялық сабақтар жасауда ескерілген міндеттер мен талаптар
2.6 Электронды оқыту құралдарын жасау жолдары. HTML . гипперсілтемелер тілі және қызметі
2.7 Түсініктемелер
2.1 Электрондық жайлы жалпы кіріспе бөлім
2.2 Есептің жалпы қойылымы
2.2.1. Электронды оқыту құралдарына қойылатын міндеттер мен талаптар.
2.3. Енгізілетін және шығарылатын құжаттардың
сипаттамалары
2.3.1 «Тестілеу» құжатының сипаттамасы
2.3.2 Кешен программасының сипаттамасы
2.4 Электронды оқыту құралдары және олардың жалпы
құрылымы.
2.5 Лабораториялық сабақтар. Оларға қойылатын негізгі міндеттер мен талаптар.
2.5.1 Лабораториялық сабақтар жасауда ескерілген міндеттер мен талаптар
2.6 Электронды оқыту құралдарын жасау жолдары. HTML . гипперсілтемелер тілі және қызметі
2.7 Түсініктемелер
Менің дипломдық жұмысымның тақырыбы РНР технологиясының электронды оқулығын жасау. Соның негізінде мен арнайы РНР технологиясын алу себебім, бұл технология қазіргі кездегі ең қолайлы да ыңғайлы, көптеген мүмкіндіктерге ие технология.
Біз жаңа мемлекетті, жаңа нарықтық экономика мен жаңа демократияны құру үстіндеміз.
Қазіргі таңда біздің дамушы елдер қатарымыздағы жарқын мемлекетіміздің Президентінің Қазақтанның «Қазақстан - 2030» ұзақ жылдарға арналған дамуының стратегиясын құрған болатын. Осы стратегия мемлекетіміздің барлық қырларын қамтитын салаларға бөлінген. Қарастырылған салалардың ішінен «Ақпараттындыру саласын» ерекше бөлгім келіп отыр. Осы салаға байланысты үзінді келтірейін:
«Ауқымдану және ғылыми-техникалық прогресс процесі, әсіресе жаңа ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялардың дамуы біздің аумақты, әрі аз қоныстанған еліміз үшін бірегей мүмкіндіктер ұсынады. Алайда біздің осы процестермен қатар адымдайтынымызға ешкім кепілдік бере алмайды. Демек, осы технологияларды ұғыну, олардың біздің қоғамымызға толық кіруіне қол жеткізу, ғылыми-техникалық кадрларды қолдау маңызды».
Менің осы стратегия мәселесін қозғаған себебім, аталған сала бойынша Қазақстанның көркеюіне үлес қосатын бүкіл Жоғарғы Оқу Орындарында интранет-порталды құру жобасын ұйымдастыру.
Қазіргі заманға сай ақпараттық технологияларды енгізу бірнеше кезеңдерден тұрады: телефонизация, жалпы тетефондық кеңістікті ұйымдастыру, компьютеризация, жергілікті желіге жалпы папкалар мен принтерлермен компьютерлерді біріктіру, корпоративті электронды почта мен интернетке орталықтанған шығу.
Электронды оқулықтар қазіргі таңда білімді меңгеретін жоғарғы оқу орындарының әрекетінің жүргізуші бағыты болып табылады. Сонымен қатар осындай оқу құралдарының теориясының жоқтығы күрделі кемшіліктер қатарына алып келеді. Міне осылай «электронды оқулық» дефинициясы жоқ, оны құру принциптері мен оқу процесінде пайдаланылуы құрылмады. Бұл статья бізбен аталған теоретикалық проблемалардың өңделуіне сырайы үлесіміз ретінде қарастырып жатырмыз. Біздің көзқарастар электронды оқулық жасаудың практикалық әрекетінің тәжірибесіне, әдеби қайнар талдауына және біздің коллегаларымыздың жұмыстарымыздың тәжірибесіне негізделген.
Біз жаңа мемлекетті, жаңа нарықтық экономика мен жаңа демократияны құру үстіндеміз.
Қазіргі таңда біздің дамушы елдер қатарымыздағы жарқын мемлекетіміздің Президентінің Қазақтанның «Қазақстан - 2030» ұзақ жылдарға арналған дамуының стратегиясын құрған болатын. Осы стратегия мемлекетіміздің барлық қырларын қамтитын салаларға бөлінген. Қарастырылған салалардың ішінен «Ақпараттындыру саласын» ерекше бөлгім келіп отыр. Осы салаға байланысты үзінді келтірейін:
«Ауқымдану және ғылыми-техникалық прогресс процесі, әсіресе жаңа ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялардың дамуы біздің аумақты, әрі аз қоныстанған еліміз үшін бірегей мүмкіндіктер ұсынады. Алайда біздің осы процестермен қатар адымдайтынымызға ешкім кепілдік бере алмайды. Демек, осы технологияларды ұғыну, олардың біздің қоғамымызға толық кіруіне қол жеткізу, ғылыми-техникалық кадрларды қолдау маңызды».
Менің осы стратегия мәселесін қозғаған себебім, аталған сала бойынша Қазақстанның көркеюіне үлес қосатын бүкіл Жоғарғы Оқу Орындарында интранет-порталды құру жобасын ұйымдастыру.
Қазіргі заманға сай ақпараттық технологияларды енгізу бірнеше кезеңдерден тұрады: телефонизация, жалпы тетефондық кеңістікті ұйымдастыру, компьютеризация, жергілікті желіге жалпы папкалар мен принтерлермен компьютерлерді біріктіру, корпоративті электронды почта мен интернетке орталықтанған шығу.
Электронды оқулықтар қазіргі таңда білімді меңгеретін жоғарғы оқу орындарының әрекетінің жүргізуші бағыты болып табылады. Сонымен қатар осындай оқу құралдарының теориясының жоқтығы күрделі кемшіліктер қатарына алып келеді. Міне осылай «электронды оқулық» дефинициясы жоқ, оны құру принциптері мен оқу процесінде пайдаланылуы құрылмады. Бұл статья бізбен аталған теоретикалық проблемалардың өңделуіне сырайы үлесіміз ретінде қарастырып жатырмыз. Біздің көзқарастар электронды оқулық жасаудың практикалық әрекетінің тәжірибесіне, әдеби қайнар талдауына және біздің коллегаларымыздың жұмыстарымыздың тәжірибесіне негізделген.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 18 бет
Таңдаулыға:
2 АРНАЙЫ БӨЛІМ
2.1 Электрондық жайлы жалпы кіріспе бөлім
Менің дипломдық жұмысымның тақырыбы РНР технологиясының электронды
оқулығын жасау. Соның негізінде мен арнайы РНР технологиясын алу себебім,
бұл технология қазіргі кездегі ең қолайлы да ыңғайлы, көптеген
мүмкіндіктерге ие технология.
Біз жаңа мемлекетті, жаңа нарықтық экономика мен жаңа демократияны
құру үстіндеміз.
Қазіргі таңда біздің дамушы елдер қатарымыздағы жарқын
мемлекетіміздің Президентінің Қазақтанның Қазақстан - 2030 ұзақ
жылдарға арналған дамуының стратегиясын құрған болатын. Осы стратегия
мемлекетіміздің барлық қырларын қамтитын салаларға бөлінген. Қарастырылған
салалардың ішінен Ақпараттындыру саласын ерекше бөлгім келіп отыр. Осы
салаға байланысты үзінді келтірейін:
Ауқымдану және ғылыми-техникалық прогресс процесі, әсіресе жаңа
ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялардың дамуы біздің аумақты,
әрі аз қоныстанған еліміз үшін бірегей мүмкіндіктер ұсынады. Алайда біздің
осы процестермен қатар адымдайтынымызға ешкім кепілдік бере алмайды. Демек,
осы технологияларды ұғыну, олардың біздің қоғамымызға толық кіруіне қол
жеткізу, ғылыми-техникалық кадрларды қолдау маңызды.
Менің осы стратегия мәселесін қозғаған себебім, аталған сала бойынша
Қазақстанның көркеюіне үлес қосатын бүкіл Жоғарғы Оқу Орындарында интранет-
порталды құру жобасын ұйымдастыру.
Қазіргі заманға сай ақпараттық технологияларды енгізу бірнеше кезеңдерден
тұрады: телефонизация, жалпы тетефондық кеңістікті ұйымдастыру,
компьютеризация, жергілікті желіге жалпы папкалар мен принтерлермен
компьютерлерді біріктіру, корпоративті электронды почта мен интернетке
орталықтанған шығу.
Электронды оқулықтар қазіргі таңда білімді меңгеретін жоғарғы оқу
орындарының әрекетінің жүргізуші бағыты болып табылады. Сонымен қатар
осындай оқу құралдарының теориясының жоқтығы күрделі кемшіліктер қатарына
алып келеді. Міне осылай электронды оқулық дефинициясы жоқ, оны құру
принциптері мен оқу процесінде пайдаланылуы құрылмады. Бұл статья бізбен
аталған теоретикалық проблемалардың өңделуіне сырайы үлесіміз ретінде
қарастырып жатырмыз. Біздің көзқарастар электронды оқулық жасаудың
практикалық әрекетінің тәжірибесіне, әдеби қайнар талдауына және біздің
коллегаларымыздың жұмыстарымыздың тәжірибесіне негізделген.
ЮНЕСКО-ның анықтамасы бойынша, дистанциондық оқу студенттердің
индивидуалды және өзіндік оқу принциптеріне негізделген. Оқу процесінің
жаңа ұйымдастығы.
Бұл талаптардың максималды тиімді жүзеге асырылуы оқуда компьютерлік
құралдар мен технологияларды негізделген дидактикалық жүйені жасау жолымен
мүмкін болады. Оларға электронды почта, телекоммуникациялар, электронды
кітапханалар, деректер қоры, электронды оқулықтар, видео және
аудиоматериалдар, т.б. жатады.
ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет
дәуірі, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениеттілігіне
мұқият қарайтын дәуір. Бүгінгі білім мазмұны мұғалім мен оқушының
арасындағы байланысты субъективті деңгейде көтерудегі демократиялық
бастамалардың барлығы мұғалімдер арқылы жүзеге асырылады. Бүгінгі мұғалімге
тек пән мұғалімі ретінде қабылдау олқылық көрсетеді. Мұғалім қоғам айнасы.
Ертеңгі күнімізге аттамас бұрын бүгінгі ұстаздың кім екендігіне баға
беріп көрейік. Бүгінгі мұғалім ата-ана, бала бағбаны, қоғам қайраткері.
Мұғалім – оқытушы, мұғалім – ұстаз, мұғалім – оқулық авторы, мұғалім –
технолог, мұғалім-жаңалықты дәріптеуші, таратушы.
Қазіргі таңда дәстүрлі оқыту әдістемесінің заман талабына сай толық
білім беруге, меңгертуге кепілдік бермейтіндігін мектеп тәжірибесі көрсетіп
отыр. Сондықтан жаңартылған әдістемелік жүйенің оқыту процесінде іске асу
үшін оны технологияландыру қажеттілігі туады.
Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа ақпараттық технологияларды
пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын
жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі
мен сапасын жоғарлатуды көздейді.
Жаңа ақпараттық технологияларға (ЖАТ) ғалымдар әр түрлі анықтама
беріп отыр. Мысалы, Н.Макарова ЖАТ – қысқаша компьютер негізіндегі
технология деп тұжырымдайды. М.И.Жильдак бұл терминнің неғұрлым кеңірек
анықтамасын береді. Ол ЖАТ – адамдардың білімін кеңейтіп, олардың
техникалық және әлеуметтік үрдістерді басқару мүмкіндігін дамытатын,
ақпаратты жинау, ұйымдастыру, сақтау, өңдеу, тасымалдау және жеткізудің
техникалық құралдары мен әдістерінің жиынтығы дейді.
Біз жоғарыдағы анықтамаларды өз іс-тәжірибемізге қолдану бағытында
оларды негізге ала отырып жұмыс істеп жатырмыз. Әсіресе ақпаратты оқушыға
компьютер арқылы әзірлеу мен тарату үрдісіне ерекше мән беріп отырамын.
Себебі әр түрлі зерттеулерге қарағанда дәстүрлі оқыту кезінде кез келген
жақсы оқитын оқушы информатика заңдылықтарын тұжырымдайды, мысалдар
келтіреді. Оқушылардың көпшілігі алған білімдерін практикада қолдана алады.
Бұл оқушылардың оқу материалын формальды жағынан да жақсы білетінін
көрсетеді. Кез келген сабақта электронды оқулықты пайдалану оқушылардың
танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін
қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуге жағдай жасайды.
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты: Оқыту үрдісін үздіксіз
және толық деңгейде бақылау, сонымен қатар ақпараттық ізденіс қабілетін
дамыту.
2.2 Есептің жалпы қойылымы
Қазіргі заманғы ғылыми-техникалық үрдістің қарқыны жедел даму үстінде.
Дәрістік-семинарлық оқыту түрі өзінің тиімділігін күннен-күнге жоғалтып
барады. Шет ел тәжірибесімен таныса отырып келесі маңызды жайтты бөліп
көрсетуге болады: оқытушы ақпаратты таратушы рөлінде емес (бұл дәстүрлі
қабылданған), кеңесші, ақыл беруші, кейде тіпті әріптестерін оқытушы
рөлінде болады.
Ал қазіргі заманғы жаңа технологиялар электрондық оқулықты пайдалану,
ақпаратпен жұмыс істей білу. Қазіргі таңда білім беру жүйесі ақпараттық
технологиялар мен компьютерлік телекоммуникацияны қарқынды түрде пайдаланып
келеді. Электрондық оқулық студенттің өз бетімен жұмыс істеуіне
мүмкіндік туғызады. Электрондық оқулықтарды соңғы кезде қолданысқа
енгізілген жоғары деңгейлі компьютерлік программалармен қатар, қарапайым
программалармен де құрастыруға болады.
Бұның салдарынан бірнеше пайдалы кезеңдерді көруге болады.
▪ студенттер оқу барысына белсене араласады;
▪ өз бетінше ойлауға үйренеді;
▪ өзінің көзқарасын дамытады;
▪ шындық жағдайларды саралай алады.
Электрондық оқулықтың негізгі тиімділігі:
➢ Тәжірибелік кері байланысты қамсыздандыру;
➢ Қажетті ақпаратты тез табуға көмектеседі
Бұл оқытуда нақты нәтижеге қол жеткізуде ақпаратты талдау, ой түйіндеу,
мультимедиа өнімдерін қолдануды білу арқылы жүзеге асады.
Электрондық оқулықтардың негізі дыбыстық фрагменттерден, мультипликация
және видеофрагменттерден тұратындықтан оларды дайындау оңай болмаса да
оқулықта тіл жетпейтін кезеңдер оңай түсіндіріледі. Электрондық
оқулықтардың ең негізгі ерекшелігі де осында.
Электрондық оқулық студенттерге қажетті нақты білім негізін жинақты
ұсынады, қол жеткен нәтижені студент өзі анықтай алады.
– Егер материал дыбыстық болса, онда адам оның көлемінің 14 бөлігін есте
сақтаған;
– Егер ақпарат визуальді түрде болса, онда - 13;
– Аралас әрекет түрінде (есту және құру) жартысына дейін есте сақтау
жоғарлайды, ал егер адам оқу үрдісінде белсенді әрекет жасаса, онда
материалды игеру 75% дейін жоғарлайды.
2.2.1. Электронды оқыту құралдарына қойылатын міндеттер мен талаптар.
Электронды оқулық қоғамымыздың бүгінгі талаптарына сай келетін жаңа
кітап. Электронды оқулық – дисплей экранында көрінетін жай ғана мәтін емес,
ол оқушыларға өз жолымен керекті материалды жеке меңгеруге арналған
күрделі, көпсатылы жүйе. Яғни, оқушылардың сыныптан тыс өз бетімен жұмыс
істеуіне толық мүмкіндік туғызады. Сондай – ақ оқушылар қажетті бөлімдерін
қайталап игеру тәсілі мен керекті материалдарды қарап шығуға мүмкіндік
беретін көмекші құрал.
Электронды оқулық – бұл күнбе–күн дамытылып отыратын ашық түрдегі
әдістемелік жүйе, оны әрбір оқытушы өз педегогикалық тәжірибесіндегі
материалдармен толықтыра отырып әрі қарай жетілдіре алады. Сол себепті
электронды оқулықтарды Республикалық білім беруді ақпараттандыру ғылымы
әдістемелік орталықтардан келіп түсіп жатқан ұсыныстар мен пікірлерге сай
тиімділігін бірте – бірте арттыруға болатыны талам тудырмаса керек.
Электронды оқулық мына жағдайларда аса тиімді болып табылады:
• Тез арада қайтарма байланыс болуын қамтамасыз еткенде (интерактивті
қасиеті).
• Қарапайым оқулықтарда іздеу қиыншылық тудыратын ақпаратты жылдам табуға
көмектескенде (іздеу өнімділігінің көтерілуі).
• Гипертекстік түсіндірмеге көп мәрте қарауда уақытты үнемдеуге
көмектеседі.
• Сабақты иллюстрациялық материал ретінде жабдықтауға көмектеседі.
• Сабақта және сабақтан тыс уақытта өз бетімен әртүрлі деңгейлі тапсырмалар
орындауға мүмкіндік берілген.
• Емтиханға дайындық кезінде пайдаланылады.
• Тестті экранға шығарып қана қоймай, оны әңгімелеп, көрсетіп, модельдеуге
және т.б. Мультимедиялық технологиялардың артықшылықтары мен
мүмкіндіктерін қолдануға болады.
Сонымен электронды оқулық жасау болашақ мұғалімдерге үлкен білім
алқабына жол ашады.
Электронды оқулықтың талаптары
Қазіргі таңда дайындалған электронды оқулықтардың көпшілігі білім беру
стандартына сәйкес келмейді. Электронды оқулықтарды дайындаудың бір жүйеге
келтірілген заңдылығы болуы керек. Осыған байланысты оларды дайындауда
мынандай дидактикалық шарттар ескерілуі керек:
• Белгілі бір пәнге байланысты дайындалған оқулық сол пәннің типтік
бағдарламасына сай болуын
• Таңдап алынған ақпаратты көшіру, оны блакнотта редакциялау және оны
оқулықтан шықпай – ақ басып шығару мүмкіндігі болуы керек. Ол кітап
арқылы рефераттар дайындауға мүмкіндік береді.
• Оқулықтарда курста оқытылатын тараулар мен тақырыптарға
қатысты дәріс конспектісін қамтитын негізгі зертханалық және
практикалық тапсырмаларды орындауға көмектесетін әдебиеттер тізімінің
болуы.
• Белгілі бір тақырыпқа қатысты материал – екі – үш экрандық беттен
артық болмауы тиіс. Егер мәтін көлемі бірнеше экрандық бетті қамтитын
болса, онда Мәтінді жоғары – төмен, оңға – солға жылжыта беру
пайдаланушының шыдамдылығына кері әсерін тигізеді және материалға қатысты
ойын бөледі.
• Қажетті материалды принтер көмегімен басып шығару мүмкіндігін
қамтамасыз ету қажет. Монитор экранынан оқыған көз тез шаршайды, ал
төменгі сапалы мониторды қолдануда көздің көруі нашарлайды. Сондай-ақ бұл
біздің кітапты оқығанда мәтінді кескінделген түрде, ал монитор экранынан
өтпелі түрде қабылдауымызға байланысты.
• Электронды баспа қарастырылған тақырып бойынша толық
ақпаратты қамтуы керек. Келтірілген иллюстрациялар мен видео үзінділер
қосымша ақпарат беруі қажет және дыбыстық комментарийлер текстік ақпараттың
қайталамасы болмауы керек.
• Электронды оқулық баспа кітаптың толық көшірмесі болмауы
керек. Ол басқалармен салыстырғанда жаңа қасиеттерге ие болуы қажет.
Аталған қасиеттер қолданушыға электронды оқулық жасауда жоспар құруға
мүмкіндіктер береді. Бірақ мұның барлығы электронды оқулық құрудың алғашқы
кірпіштері ғана.
Көмекші құрал жасауда ескерілген талаптар:
1. Титулдық бетте: оқулық аты, ұйым және жасалған жері мен уақыты
туралы мәліметпен қамтылған. Оқулықты ашқанда оқушының зейінін өзіне
аударатын дыбыспен қамтылған.
Бүгінгі таңда есептеу техникасының қарыштап дамуына байланысты және
оқу орындарын қаржыландырудың жетіспеушілігінен оқыту мақсатында әртүрлі
программаларды жазу, пәндерді әртүрлі әдістермен оқыту негізгі мәселе
болып отыр. Осындай мәселені есептеу техникаларын және әртүрлі программалау
тілдерін, қолданбалы программаларды қолданып шешуге болады.
Электронды оқу әдістемелік кешен:
бөлімдерінен тұрады.
– Кіріспе;
– Жоспар;
– Тестілеу;
– Тапсырма;
– Әдебиет;
– Автор.
2.3. Енгізілетін және шығарылатын құжаттардың
сипаттамалары
2.3.1 Тестілеу құжатының сипаттамасы
Тесттер құжатында дәріс сабақтары мен зертханалық жұмыстардың
тапсырмаларын қалай түсінгендігін тексеруге болады. Бұл құжат әрбір
студентке осы пәнді оқу барысында оқытушының көмегінсіз өз бетімен жұмыс
істеуге және қажетті білімді алуына көмектеседі.
Бұл құжаттардың мәтіндік редакторға көшіп, баспаға шығарып,
студенттердің алған білімдерін тексеру кезінде қолдануларына көмегі зор.
Қосымшалар ретінде оқулыққа кіріспе, оқулықтың мазмұны, оқулықтағы
терминдердің қазақша-орысша сөздігі, оқулыққа қосымша әдебиеттер тізімі
келтірілген.
Бұл құжат қосымшада келтірілген.
2.3.2 Кешен программасының сипаттамасы
Бұл программалық кешен PHP тілінің күрделі деректерімен жұмыс істеуді
оқытуға арналған. Программаның көлемі жаңа ақпараттарды қосуға байланысты
өзгеріп отырады.
2.4 Электронды оқыту құралдары және олардың жалпы
құрылымы.
Ақпараттық қоғамның негізгі бағыттарының бірі – білім саласын
ақпараттандыру болып саналады, яғни білім жүйесін жаңа ақпараттық
технологияларды тиімді пайдалану методологиясымен және және оны жүзеге
асыру практикасымен қамтамасыз ету процесі болып саналады.
Қазіргі кезде ашық және басқа да оқыту жүйесінде қолданылатын
ақпараттық компьютерлік технологиялық (АКТ) құралдарға электронды оқыту
басылымдары (ЭОБ) жатады. ЭОБ – ын жасау ҚР білім жүйесінің барлық түрлері
мен деңгейлерін ақпараттандырудағы негізгі стратегиялық бағыты болып
саналады. Электронды оқыту құралдарын жасау және пайдалану екі бағыт
бойынша дамиды:
1. Әртүрлі оқыту пәндері бойынша автоматтандырылған оқыту жүйелері
құрылады. Автоматтандырылған оқыту құралдарының негізі ретінде педагог –
құрушыларға өздерінің әдістемелік материалдарын мәліметтер қорына
енгізіп, арнайы тіл немесе инструментальдық құралдар арқылы оларды
оқытудың алгоритмін беруге болатын авторлық жүйелер жатады.
2. Адамзат жұмысының әртүрлу саласын ақпараттандырумен байланысты. Бұл
бағытты компьютерлік оқыту программалары, программалар пакеті, көп еңбек
етуді қажет ететін есептеулерді, оптимизациялауды, математикалық
модельдерді жеңілдету үшін автоматтандыру жүйелерінің элементтері
дамығын.
Қазіргі заманғы ЭОБ оқушыға ыңғайлы индивидуалды қарқынмен теорияны
оқуға, эксперименталды зерттеулер жүргізуге, практикалық дағдыларды
қалыптастыруға, өзін - өзі тексеруге мүмкіндік береді.
ЭОБ – ң компонентері ретінде қарастыруға болатын компьютердің көмегімен
оқытуға арналған түрлерінің негізгілеріне келесілер жатады:
- сервистік программалық құралдар.
- оқушының білім деңгейін, дағдысын және іскерлігін бақылауға және
бағалауға арналған программалық құралдар.
- электронды жаттықтырушы
- математикалық және иммитациялық модельдеуге арналған программалық
құралдыр.
- қашықтықтан лабораторияларды оқытуға арналған программалық құралдар
- ақпараттық – іздеу анықтамалық жүйелері
- электронды оқулықтар
- интеллектуалды оқыту жүйелері
- мамандық бойынша автоматтандыру құралдары (өндірістік жұйелер немесе
оларды оқыту аналогтары)
1. Ортақ қолдануға арналған сервистік программалық құралдар көп ойлануды
қажет ететін есептеулерде, эксперименттік бақылаулардың берілгендерін
өңдеуде автоматтандыру үшін қолданылады. Олар лабораториялық, практикалық
сабақтарда, студенттік өзіндік жұмысын ұйымдастыруда қолданылады.
2. жаттықтырушылар іскерлік пен дағдыны өңдеуге арналған. Бұндай құралдар
өте қиын және төтенше жағдайларда апатқа қарсы жағдайды өңдеуді оқытуда
әсіресе тиімді. Нақты құралдарды жаттығу үшін қолдану көптеген
жағдайларға байланысты қолайсыз (тоқ берудегі үзіліс, авариялық жағдайлар
туғызу қаупі, үлкен қауіптілік т. б.). Сондай – ақ электронды
жаттықтырушыны есептеулерде іскерлік пен дағдыны қалыртастыру үшін
қолданылады.
3. Математикалық модельдеуге арналған құралдар эксперименттік және
теориялық зеттеулер шекараларын кеңейтуге, физикалық экспериментті
есептеуге мүмкіндік береді. Бұндай құралдар қымбат лабораториялық
құрылғыларды алуды шектеуге көмектеседі, зертханаларда жұмыс істеу қаупі
азаяды.
4. Ақпараттық – іздеу анықтамалық жүйелері қолданушыға әртүрлі ақпаратты
енгізуге, сақтауға және беруге арналған. Оларға әртүрлі белгілері бойынша
ақпаратты тез тез табуға көмектесетін иерархиялық ұйымдастырылған
гиппертекстік және гипермедиялық программалар әртүрлі мәліметтер қорлары
жатады.
5. Автоматтандырылған оқыту жүйелеріне, әдетте аз көлемді, оқушыға
теориялық материалдармен танысуды, жаттығуды және білім деңгейін
тексеруді ұйымдастыратын оқыту программалары жатады.
Электронды оқыту құралдарын лекцияларда, лабораторияларда,
лабораториялық жұмыстарда, өз бетімен оқуда немесе нәтижелік бақылау
жүргізгенде пайдалана беруге болады. Негізінен оқушының білім деңгейін
бақылауға және тестілеуге арналған программалық оқыту құралдары, сондай ... жалғасы
2.1 Электрондық жайлы жалпы кіріспе бөлім
Менің дипломдық жұмысымның тақырыбы РНР технологиясының электронды
оқулығын жасау. Соның негізінде мен арнайы РНР технологиясын алу себебім,
бұл технология қазіргі кездегі ең қолайлы да ыңғайлы, көптеген
мүмкіндіктерге ие технология.
Біз жаңа мемлекетті, жаңа нарықтық экономика мен жаңа демократияны
құру үстіндеміз.
Қазіргі таңда біздің дамушы елдер қатарымыздағы жарқын
мемлекетіміздің Президентінің Қазақтанның Қазақстан - 2030 ұзақ
жылдарға арналған дамуының стратегиясын құрған болатын. Осы стратегия
мемлекетіміздің барлық қырларын қамтитын салаларға бөлінген. Қарастырылған
салалардың ішінен Ақпараттындыру саласын ерекше бөлгім келіп отыр. Осы
салаға байланысты үзінді келтірейін:
Ауқымдану және ғылыми-техникалық прогресс процесі, әсіресе жаңа
ақпараттық және телекоммуникациялық технологиялардың дамуы біздің аумақты,
әрі аз қоныстанған еліміз үшін бірегей мүмкіндіктер ұсынады. Алайда біздің
осы процестермен қатар адымдайтынымызға ешкім кепілдік бере алмайды. Демек,
осы технологияларды ұғыну, олардың біздің қоғамымызға толық кіруіне қол
жеткізу, ғылыми-техникалық кадрларды қолдау маңызды.
Менің осы стратегия мәселесін қозғаған себебім, аталған сала бойынша
Қазақстанның көркеюіне үлес қосатын бүкіл Жоғарғы Оқу Орындарында интранет-
порталды құру жобасын ұйымдастыру.
Қазіргі заманға сай ақпараттық технологияларды енгізу бірнеше кезеңдерден
тұрады: телефонизация, жалпы тетефондық кеңістікті ұйымдастыру,
компьютеризация, жергілікті желіге жалпы папкалар мен принтерлермен
компьютерлерді біріктіру, корпоративті электронды почта мен интернетке
орталықтанған шығу.
Электронды оқулықтар қазіргі таңда білімді меңгеретін жоғарғы оқу
орындарының әрекетінің жүргізуші бағыты болып табылады. Сонымен қатар
осындай оқу құралдарының теориясының жоқтығы күрделі кемшіліктер қатарына
алып келеді. Міне осылай электронды оқулық дефинициясы жоқ, оны құру
принциптері мен оқу процесінде пайдаланылуы құрылмады. Бұл статья бізбен
аталған теоретикалық проблемалардың өңделуіне сырайы үлесіміз ретінде
қарастырып жатырмыз. Біздің көзқарастар электронды оқулық жасаудың
практикалық әрекетінің тәжірибесіне, әдеби қайнар талдауына және біздің
коллегаларымыздың жұмыстарымыздың тәжірибесіне негізделген.
ЮНЕСКО-ның анықтамасы бойынша, дистанциондық оқу студенттердің
индивидуалды және өзіндік оқу принциптеріне негізделген. Оқу процесінің
жаңа ұйымдастығы.
Бұл талаптардың максималды тиімді жүзеге асырылуы оқуда компьютерлік
құралдар мен технологияларды негізделген дидактикалық жүйені жасау жолымен
мүмкін болады. Оларға электронды почта, телекоммуникациялар, электронды
кітапханалар, деректер қоры, электронды оқулықтар, видео және
аудиоматериалдар, т.б. жатады.
ХХІ ғасыр – бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет
дәуірі, айналадағы дүниеге, адамның денсаулығына, кәсіби мәдениеттілігіне
мұқият қарайтын дәуір. Бүгінгі білім мазмұны мұғалім мен оқушының
арасындағы байланысты субъективті деңгейде көтерудегі демократиялық
бастамалардың барлығы мұғалімдер арқылы жүзеге асырылады. Бүгінгі мұғалімге
тек пән мұғалімі ретінде қабылдау олқылық көрсетеді. Мұғалім қоғам айнасы.
Ертеңгі күнімізге аттамас бұрын бүгінгі ұстаздың кім екендігіне баға
беріп көрейік. Бүгінгі мұғалім ата-ана, бала бағбаны, қоғам қайраткері.
Мұғалім – оқытушы, мұғалім – ұстаз, мұғалім – оқулық авторы, мұғалім –
технолог, мұғалім-жаңалықты дәріптеуші, таратушы.
Қазіргі таңда дәстүрлі оқыту әдістемесінің заман талабына сай толық
білім беруге, меңгертуге кепілдік бермейтіндігін мектеп тәжірибесі көрсетіп
отыр. Сондықтан жаңартылған әдістемелік жүйенің оқыту процесінде іске асу
үшін оны технологияландыру қажеттілігі туады.
Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа ақпараттық технологияларды
пайдалану арқылы дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын
жүзеге асыра отырып, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерінің тиімділігі
мен сапасын жоғарлатуды көздейді.
Жаңа ақпараттық технологияларға (ЖАТ) ғалымдар әр түрлі анықтама
беріп отыр. Мысалы, Н.Макарова ЖАТ – қысқаша компьютер негізіндегі
технология деп тұжырымдайды. М.И.Жильдак бұл терминнің неғұрлым кеңірек
анықтамасын береді. Ол ЖАТ – адамдардың білімін кеңейтіп, олардың
техникалық және әлеуметтік үрдістерді басқару мүмкіндігін дамытатын,
ақпаратты жинау, ұйымдастыру, сақтау, өңдеу, тасымалдау және жеткізудің
техникалық құралдары мен әдістерінің жиынтығы дейді.
Біз жоғарыдағы анықтамаларды өз іс-тәжірибемізге қолдану бағытында
оларды негізге ала отырып жұмыс істеп жатырмыз. Әсіресе ақпаратты оқушыға
компьютер арқылы әзірлеу мен тарату үрдісіне ерекше мән беріп отырамын.
Себебі әр түрлі зерттеулерге қарағанда дәстүрлі оқыту кезінде кез келген
жақсы оқитын оқушы информатика заңдылықтарын тұжырымдайды, мысалдар
келтіреді. Оқушылардың көпшілігі алған білімдерін практикада қолдана алады.
Бұл оқушылардың оқу материалын формальды жағынан да жақсы білетінін
көрсетеді. Кез келген сабақта электронды оқулықты пайдалану оқушылардың
танымдық белсенділігін арттырып қана қоймай, логикалық ойлау жүйесін
қалыптастыруға, шығармашылықпен еңбек етуге жағдай жасайды.
Электрондық оқулықпен оқытудың негізгі мақсаты: Оқыту үрдісін үздіксіз
және толық деңгейде бақылау, сонымен қатар ақпараттық ізденіс қабілетін
дамыту.
2.2 Есептің жалпы қойылымы
Қазіргі заманғы ғылыми-техникалық үрдістің қарқыны жедел даму үстінде.
Дәрістік-семинарлық оқыту түрі өзінің тиімділігін күннен-күнге жоғалтып
барады. Шет ел тәжірибесімен таныса отырып келесі маңызды жайтты бөліп
көрсетуге болады: оқытушы ақпаратты таратушы рөлінде емес (бұл дәстүрлі
қабылданған), кеңесші, ақыл беруші, кейде тіпті әріптестерін оқытушы
рөлінде болады.
Ал қазіргі заманғы жаңа технологиялар электрондық оқулықты пайдалану,
ақпаратпен жұмыс істей білу. Қазіргі таңда білім беру жүйесі ақпараттық
технологиялар мен компьютерлік телекоммуникацияны қарқынды түрде пайдаланып
келеді. Электрондық оқулық студенттің өз бетімен жұмыс істеуіне
мүмкіндік туғызады. Электрондық оқулықтарды соңғы кезде қолданысқа
енгізілген жоғары деңгейлі компьютерлік программалармен қатар, қарапайым
программалармен де құрастыруға болады.
Бұның салдарынан бірнеше пайдалы кезеңдерді көруге болады.
▪ студенттер оқу барысына белсене араласады;
▪ өз бетінше ойлауға үйренеді;
▪ өзінің көзқарасын дамытады;
▪ шындық жағдайларды саралай алады.
Электрондық оқулықтың негізгі тиімділігі:
➢ Тәжірибелік кері байланысты қамсыздандыру;
➢ Қажетті ақпаратты тез табуға көмектеседі
Бұл оқытуда нақты нәтижеге қол жеткізуде ақпаратты талдау, ой түйіндеу,
мультимедиа өнімдерін қолдануды білу арқылы жүзеге асады.
Электрондық оқулықтардың негізі дыбыстық фрагменттерден, мультипликация
және видеофрагменттерден тұратындықтан оларды дайындау оңай болмаса да
оқулықта тіл жетпейтін кезеңдер оңай түсіндіріледі. Электрондық
оқулықтардың ең негізгі ерекшелігі де осында.
Электрондық оқулық студенттерге қажетті нақты білім негізін жинақты
ұсынады, қол жеткен нәтижені студент өзі анықтай алады.
– Егер материал дыбыстық болса, онда адам оның көлемінің 14 бөлігін есте
сақтаған;
– Егер ақпарат визуальді түрде болса, онда - 13;
– Аралас әрекет түрінде (есту және құру) жартысына дейін есте сақтау
жоғарлайды, ал егер адам оқу үрдісінде белсенді әрекет жасаса, онда
материалды игеру 75% дейін жоғарлайды.
2.2.1. Электронды оқыту құралдарына қойылатын міндеттер мен талаптар.
Электронды оқулық қоғамымыздың бүгінгі талаптарына сай келетін жаңа
кітап. Электронды оқулық – дисплей экранында көрінетін жай ғана мәтін емес,
ол оқушыларға өз жолымен керекті материалды жеке меңгеруге арналған
күрделі, көпсатылы жүйе. Яғни, оқушылардың сыныптан тыс өз бетімен жұмыс
істеуіне толық мүмкіндік туғызады. Сондай – ақ оқушылар қажетті бөлімдерін
қайталап игеру тәсілі мен керекті материалдарды қарап шығуға мүмкіндік
беретін көмекші құрал.
Электронды оқулық – бұл күнбе–күн дамытылып отыратын ашық түрдегі
әдістемелік жүйе, оны әрбір оқытушы өз педегогикалық тәжірибесіндегі
материалдармен толықтыра отырып әрі қарай жетілдіре алады. Сол себепті
электронды оқулықтарды Республикалық білім беруді ақпараттандыру ғылымы
әдістемелік орталықтардан келіп түсіп жатқан ұсыныстар мен пікірлерге сай
тиімділігін бірте – бірте арттыруға болатыны талам тудырмаса керек.
Электронды оқулық мына жағдайларда аса тиімді болып табылады:
• Тез арада қайтарма байланыс болуын қамтамасыз еткенде (интерактивті
қасиеті).
• Қарапайым оқулықтарда іздеу қиыншылық тудыратын ақпаратты жылдам табуға
көмектескенде (іздеу өнімділігінің көтерілуі).
• Гипертекстік түсіндірмеге көп мәрте қарауда уақытты үнемдеуге
көмектеседі.
• Сабақты иллюстрациялық материал ретінде жабдықтауға көмектеседі.
• Сабақта және сабақтан тыс уақытта өз бетімен әртүрлі деңгейлі тапсырмалар
орындауға мүмкіндік берілген.
• Емтиханға дайындық кезінде пайдаланылады.
• Тестті экранға шығарып қана қоймай, оны әңгімелеп, көрсетіп, модельдеуге
және т.б. Мультимедиялық технологиялардың артықшылықтары мен
мүмкіндіктерін қолдануға болады.
Сонымен электронды оқулық жасау болашақ мұғалімдерге үлкен білім
алқабына жол ашады.
Электронды оқулықтың талаптары
Қазіргі таңда дайындалған электронды оқулықтардың көпшілігі білім беру
стандартына сәйкес келмейді. Электронды оқулықтарды дайындаудың бір жүйеге
келтірілген заңдылығы болуы керек. Осыған байланысты оларды дайындауда
мынандай дидактикалық шарттар ескерілуі керек:
• Белгілі бір пәнге байланысты дайындалған оқулық сол пәннің типтік
бағдарламасына сай болуын
• Таңдап алынған ақпаратты көшіру, оны блакнотта редакциялау және оны
оқулықтан шықпай – ақ басып шығару мүмкіндігі болуы керек. Ол кітап
арқылы рефераттар дайындауға мүмкіндік береді.
• Оқулықтарда курста оқытылатын тараулар мен тақырыптарға
қатысты дәріс конспектісін қамтитын негізгі зертханалық және
практикалық тапсырмаларды орындауға көмектесетін әдебиеттер тізімінің
болуы.
• Белгілі бір тақырыпқа қатысты материал – екі – үш экрандық беттен
артық болмауы тиіс. Егер мәтін көлемі бірнеше экрандық бетті қамтитын
болса, онда Мәтінді жоғары – төмен, оңға – солға жылжыта беру
пайдаланушының шыдамдылығына кері әсерін тигізеді және материалға қатысты
ойын бөледі.
• Қажетті материалды принтер көмегімен басып шығару мүмкіндігін
қамтамасыз ету қажет. Монитор экранынан оқыған көз тез шаршайды, ал
төменгі сапалы мониторды қолдануда көздің көруі нашарлайды. Сондай-ақ бұл
біздің кітапты оқығанда мәтінді кескінделген түрде, ал монитор экранынан
өтпелі түрде қабылдауымызға байланысты.
• Электронды баспа қарастырылған тақырып бойынша толық
ақпаратты қамтуы керек. Келтірілген иллюстрациялар мен видео үзінділер
қосымша ақпарат беруі қажет және дыбыстық комментарийлер текстік ақпараттың
қайталамасы болмауы керек.
• Электронды оқулық баспа кітаптың толық көшірмесі болмауы
керек. Ол басқалармен салыстырғанда жаңа қасиеттерге ие болуы қажет.
Аталған қасиеттер қолданушыға электронды оқулық жасауда жоспар құруға
мүмкіндіктер береді. Бірақ мұның барлығы электронды оқулық құрудың алғашқы
кірпіштері ғана.
Көмекші құрал жасауда ескерілген талаптар:
1. Титулдық бетте: оқулық аты, ұйым және жасалған жері мен уақыты
туралы мәліметпен қамтылған. Оқулықты ашқанда оқушының зейінін өзіне
аударатын дыбыспен қамтылған.
Бүгінгі таңда есептеу техникасының қарыштап дамуына байланысты және
оқу орындарын қаржыландырудың жетіспеушілігінен оқыту мақсатында әртүрлі
программаларды жазу, пәндерді әртүрлі әдістермен оқыту негізгі мәселе
болып отыр. Осындай мәселені есептеу техникаларын және әртүрлі программалау
тілдерін, қолданбалы программаларды қолданып шешуге болады.
Электронды оқу әдістемелік кешен:
бөлімдерінен тұрады.
– Кіріспе;
– Жоспар;
– Тестілеу;
– Тапсырма;
– Әдебиет;
– Автор.
2.3. Енгізілетін және шығарылатын құжаттардың
сипаттамалары
2.3.1 Тестілеу құжатының сипаттамасы
Тесттер құжатында дәріс сабақтары мен зертханалық жұмыстардың
тапсырмаларын қалай түсінгендігін тексеруге болады. Бұл құжат әрбір
студентке осы пәнді оқу барысында оқытушының көмегінсіз өз бетімен жұмыс
істеуге және қажетті білімді алуына көмектеседі.
Бұл құжаттардың мәтіндік редакторға көшіп, баспаға шығарып,
студенттердің алған білімдерін тексеру кезінде қолдануларына көмегі зор.
Қосымшалар ретінде оқулыққа кіріспе, оқулықтың мазмұны, оқулықтағы
терминдердің қазақша-орысша сөздігі, оқулыққа қосымша әдебиеттер тізімі
келтірілген.
Бұл құжат қосымшада келтірілген.
2.3.2 Кешен программасының сипаттамасы
Бұл программалық кешен PHP тілінің күрделі деректерімен жұмыс істеуді
оқытуға арналған. Программаның көлемі жаңа ақпараттарды қосуға байланысты
өзгеріп отырады.
2.4 Электронды оқыту құралдары және олардың жалпы
құрылымы.
Ақпараттық қоғамның негізгі бағыттарының бірі – білім саласын
ақпараттандыру болып саналады, яғни білім жүйесін жаңа ақпараттық
технологияларды тиімді пайдалану методологиясымен және және оны жүзеге
асыру практикасымен қамтамасыз ету процесі болып саналады.
Қазіргі кезде ашық және басқа да оқыту жүйесінде қолданылатын
ақпараттық компьютерлік технологиялық (АКТ) құралдарға электронды оқыту
басылымдары (ЭОБ) жатады. ЭОБ – ын жасау ҚР білім жүйесінің барлық түрлері
мен деңгейлерін ақпараттандырудағы негізгі стратегиялық бағыты болып
саналады. Электронды оқыту құралдарын жасау және пайдалану екі бағыт
бойынша дамиды:
1. Әртүрлі оқыту пәндері бойынша автоматтандырылған оқыту жүйелері
құрылады. Автоматтандырылған оқыту құралдарының негізі ретінде педагог –
құрушыларға өздерінің әдістемелік материалдарын мәліметтер қорына
енгізіп, арнайы тіл немесе инструментальдық құралдар арқылы оларды
оқытудың алгоритмін беруге болатын авторлық жүйелер жатады.
2. Адамзат жұмысының әртүрлу саласын ақпараттандырумен байланысты. Бұл
бағытты компьютерлік оқыту программалары, программалар пакеті, көп еңбек
етуді қажет ететін есептеулерді, оптимизациялауды, математикалық
модельдерді жеңілдету үшін автоматтандыру жүйелерінің элементтері
дамығын.
Қазіргі заманғы ЭОБ оқушыға ыңғайлы индивидуалды қарқынмен теорияны
оқуға, эксперименталды зерттеулер жүргізуге, практикалық дағдыларды
қалыптастыруға, өзін - өзі тексеруге мүмкіндік береді.
ЭОБ – ң компонентері ретінде қарастыруға болатын компьютердің көмегімен
оқытуға арналған түрлерінің негізгілеріне келесілер жатады:
- сервистік программалық құралдар.
- оқушының білім деңгейін, дағдысын және іскерлігін бақылауға және
бағалауға арналған программалық құралдар.
- электронды жаттықтырушы
- математикалық және иммитациялық модельдеуге арналған программалық
құралдыр.
- қашықтықтан лабораторияларды оқытуға арналған программалық құралдар
- ақпараттық – іздеу анықтамалық жүйелері
- электронды оқулықтар
- интеллектуалды оқыту жүйелері
- мамандық бойынша автоматтандыру құралдары (өндірістік жұйелер немесе
оларды оқыту аналогтары)
1. Ортақ қолдануға арналған сервистік программалық құралдар көп ойлануды
қажет ететін есептеулерде, эксперименттік бақылаулардың берілгендерін
өңдеуде автоматтандыру үшін қолданылады. Олар лабораториялық, практикалық
сабақтарда, студенттік өзіндік жұмысын ұйымдастыруда қолданылады.
2. жаттықтырушылар іскерлік пен дағдыны өңдеуге арналған. Бұндай құралдар
өте қиын және төтенше жағдайларда апатқа қарсы жағдайды өңдеуді оқытуда
әсіресе тиімді. Нақты құралдарды жаттығу үшін қолдану көптеген
жағдайларға байланысты қолайсыз (тоқ берудегі үзіліс, авариялық жағдайлар
туғызу қаупі, үлкен қауіптілік т. б.). Сондай – ақ электронды
жаттықтырушыны есептеулерде іскерлік пен дағдыны қалыртастыру үшін
қолданылады.
3. Математикалық модельдеуге арналған құралдар эксперименттік және
теориялық зеттеулер шекараларын кеңейтуге, физикалық экспериментті
есептеуге мүмкіндік береді. Бұндай құралдар қымбат лабораториялық
құрылғыларды алуды шектеуге көмектеседі, зертханаларда жұмыс істеу қаупі
азаяды.
4. Ақпараттық – іздеу анықтамалық жүйелері қолданушыға әртүрлі ақпаратты
енгізуге, сақтауға және беруге арналған. Оларға әртүрлі белгілері бойынша
ақпаратты тез тез табуға көмектесетін иерархиялық ұйымдастырылған
гиппертекстік және гипермедиялық программалар әртүрлі мәліметтер қорлары
жатады.
5. Автоматтандырылған оқыту жүйелеріне, әдетте аз көлемді, оқушыға
теориялық материалдармен танысуды, жаттығуды және білім деңгейін
тексеруді ұйымдастыратын оқыту программалары жатады.
Электронды оқыту құралдарын лекцияларда, лабораторияларда,
лабораториялық жұмыстарда, өз бетімен оқуда немесе нәтижелік бақылау
жүргізгенде пайдалана беруге болады. Негізінен оқушының білім деңгейін
бақылауға және тестілеуге арналған программалық оқыту құралдары, сондай ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz