Мультиплексорлар



Мазмұны

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...5

1. Негізгі бөлім ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
1.1. Мультиплексорларға сипаттама ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
1.2. Мультиплексорлардың қолданылуы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
1.3. Мультиплексорлардың түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
1.4. . ММХ мультиплексорларын каналдарды ADPCM алгоритмі
бойынша сығу үшін қолдану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...13
1.5. Демультиплексорлар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15
1.6. Мультивибраторлардың жалпы сипаттамасы ... ... ... ... ... ... .16

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 19

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20
Кіріспе

Қазіргі кезде өнеркәсіптік электроникада негізінен жартылай өткізгіштен жасалған аспаптар мен құрылғылар қолданылады. Мұның себебі вакуумдық құрылғыларға қарағанда жартылай өткізгіштен жасалған аспатардың габариті әлдеқайда кіші, сенімділігі жоғары, энергияны аз жұмсайды және арзан. Сондықтан бұл тарауда жартылай өткізгіштен жасалған аспаптар мен қарапайым құрылғылар ғана қолданылады.
Электрондық аппараттарға қойылатын талаптар қарапайым радиоқабылдағыштан ең жаңа электронды есептеуіш машинаға дейін кез- келген элетрондық аппарат жеке элементтерден құралып, оларды активті және пассивті болып бөлінеді.
Электрониканың дамуы мен аппаратураның күрделенуі, әсіресе электронды- есептеуіш машиналардың қанат жаюы мен оларды техника мен өмірдің барлық салаларына ендіру арқылы оларға миниатюрлеу, сенімділігін арттыру, тұтынатын қуатын азайту және аппаратура элементтерін арзандату сияқты қатаң талаптар қоюға саяды. Осы талаптарды орындаудағы алғашқы жартылай өткізгіш приборлар шыққанға дейін аппаратуралардың габаритін кішірейтуге, монтаж тығыздығын арттыруға әкеледі. 40-50 жылдағы шамдар мөлшері диаметрі мен биіктігі бойынша 3-4 есе кішірейтілді. Әйтсе де, осындай аппаратураның құны өте жоғары болды, мысалы ауыр самолеттерде электрондық аппаратура оның жарты құгыга тең, ал жады қазіргі тәуір микрокалькулятордың жадына тең мөлшері одан 30000 есе үлкен алғашқы үлкен ЭВМ 10000 есе қымбат болып, микрокалькулятор орындайтын операцияларды жиырма есе баяу орындады, әрі тұтынатын энергиясы сол кездегі паровоздыкімен бірдей болды. 1947-1948 жылдары жартылай өткізгіш транзисторды ойлап табуына, биполярлық транзистор мен қатар басқа жартылай өткізгіштердің болашағы кең ашылды. Осы элементтер туынданатын кернеу мен қуат та көп есе төмендейді . Міне осының салдарынан барлығы монтажды тығыздауға, жалғастырғыш сымдарды баспа схемасымен ауыстыруға мүмкіндік береді. Осындай схемалардың салмағы, габариті азайып, сенімділігі арта түсті. Мұның барлығы жартылай өткізгіш техника дамуының алғашқы қадамдары еді. Басқалық монтаж конструкциялаудың жаңа сипатына- модульдік түріне әкелді. Модуль схеманың аяқталған учаскесінің айталық, генератордың көлемдік не жазық монтажы гетинакс, пластмасса, керамикадан жасалған жазық модульдің платасына байланыстың байланыстың схемасы мен пленкалық технология көмегімен бірқатар пассивті элементтері түсірілді: активті элементтер орнатылды, ал олардың ұщтары схемаға сәйкес дәнекерленді. Микромодульдік конструкциялау қабаттың микромодульдерді жасауға әкелді. Стандартты платаларда бір қатар пассивті элементтер, мысалы, резисторлар, керметтердің жұқа пленкаларын, метталдың оксидтік пленкаларын қаптау арқылы жасалды немесе платаның өз заты пайдаланылды.
Индуктивтілік орамы бар торойдалы феррит өзекшеден дайындалды; транзисторлар мен диодтар дербес әзірленді. Осылар платаға жабдықталды. Әр жағында үштен ойығы бар жиналған платалар макромодульдің және тұтас макромодульдің дербес платасының шығатын ұштары қызметін атқаратын металл стерженьмен жалғастырылды. Жұмыс қабылеті тексерілгеннен кейін макромодульдер эпоксидтік смоламен майланып, сол күйінде аппаратураға орнатылды . Микромодульдік тәсіл жартылай өткізгіш және пленкалы технологияны дамыта отырып, өзі сол дамудың нәтежесі болды. Осы жұмыс барысында сандық құрылғылардың бір түрі мультиплексорларды қарастыратын боламыз.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1. Новиков Ю.В. Основы цифровой схемотехники. Базовые элементы и схемы. Методы проектирования. М.: Мир, 2001. - 379 с.
2. Новиков Ю.В., Скоробогатов П.К. Основы микропроцессорной техники. Курс лекций. М.: ИНТУИТ. РУ, 2003. - 440 с.
3. Пухальский Г.И., Новосельцева Т.Я. Цифровые устройства: Учеб. пособие для ВТУЗов. СПб.: Политехника, 2006. - 885 с.
4. Преснухин Л.Н., Воробьев Н.В., Шишкевич А.А. Расчет элементов цифровых устройств. М.: Высш. шк., 2001. - 526 с.
5. Букреев И.Н., Горячев В.И., Мансуров Б.М. Микроэлектронные схемы цифровых устройств. М.: Радио и связь, 2000. - 416 с.
6. Соломатин Н.М. Логические

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:   
Мазмұны
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 5
1. Негізгі бөлім
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ..7
1.1. Мультиплексорларға
сипаттама ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .7
1.2. Мультиплексорлардың
қолданылуы ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...11
1.3. Мультиплексорлардың
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11
1.4. . ММХ мультиплексорларын каналдарды ADPCM алгоритмі
бойынша сығу үшін
қолдану ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
5.
Демультиплексорлар ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... ... ..15
6. Мультивибраторлардың жалпы
сипаттамасы ... ... ... ... ... ... .16
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ..1 9
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ...20

Кіріспе

Қазіргі кезде өнеркәсіптік электроникада негізінен жартылай
өткізгіштен жасалған аспаптар мен құрылғылар қолданылады. Мұның себебі
вакуумдық құрылғыларға қарағанда жартылай өткізгіштен жасалған аспатардың
габариті әлдеқайда кіші, сенімділігі жоғары, энергияны аз жұмсайды және
арзан. Сондықтан бұл тарауда жартылай өткізгіштен жасалған аспаптар мен
қарапайым құрылғылар ғана қолданылады.
Электрондық аппараттарға қойылатын талаптар қарапайым
радиоқабылдағыштан ең жаңа электронды есептеуіш машинаға дейін кез- келген
элетрондық аппарат жеке элементтерден құралып, оларды активті және пассивті
болып бөлінеді.
Электрониканың дамуы мен аппаратураның күрделенуі, әсіресе
электронды- есептеуіш машиналардың қанат жаюы мен оларды техника мен
өмірдің барлық салаларына ендіру арқылы оларға миниатюрлеу, сенімділігін
арттыру, тұтынатын қуатын азайту және аппаратура элементтерін арзандату
сияқты қатаң талаптар қоюға саяды. Осы талаптарды орындаудағы алғашқы
жартылай өткізгіш приборлар шыққанға дейін аппаратуралардың габаритін
кішірейтуге, монтаж тығыздығын арттыруға әкеледі. 40-50 жылдағы шамдар
мөлшері диаметрі мен биіктігі бойынша 3-4 есе кішірейтілді. Әйтсе де,
осындай аппаратураның құны өте жоғары болды, мысалы ауыр самолеттерде
электрондық аппаратура оның жарты құгыга тең, ал жады қазіргі тәуір
микрокалькулятордың жадына тең мөлшері одан 30000 есе үлкен алғашқы үлкен
ЭВМ 10000 есе қымбат болып, микрокалькулятор орындайтын операцияларды
жиырма есе баяу орындады, әрі тұтынатын энергиясы сол кездегі
паровоздыкімен бірдей болды. 1947-1948 жылдары жартылай өткізгіш
транзисторды ойлап табуына, биполярлық транзистор мен қатар басқа жартылай
өткізгіштердің болашағы кең ашылды. Осы элементтер туынданатын кернеу мен
қуат та көп есе төмендейді . Міне осының салдарынан барлығы монтажды
тығыздауға, жалғастырғыш сымдарды баспа схемасымен ауыстыруға мүмкіндік
береді. Осындай схемалардың салмағы, габариті азайып, сенімділігі арта
түсті. Мұның барлығы жартылай өткізгіш техника дамуының алғашқы қадамдары
еді. Басқалық монтаж конструкциялаудың жаңа сипатына- модульдік түріне
әкелді. Модуль схеманың аяқталған учаскесінің айталық, генератордың
көлемдік не жазық монтажы гетинакс, пластмасса, керамикадан жасалған жазық
модульдің платасына байланыстың байланыстың схемасы мен пленкалық
технология көмегімен бірқатар пассивті элементтері түсірілді: активті
элементтер орнатылды, ал олардың ұщтары схемаға сәйкес дәнекерленді.
Микромодульдік конструкциялау қабаттың микромодульдерді жасауға әкелді.
Стандартты платаларда бір қатар пассивті элементтер, мысалы, резисторлар,
керметтердің жұқа пленкаларын, метталдың оксидтік пленкаларын қаптау арқылы
жасалды немесе платаның өз заты пайдаланылды.
Индуктивтілік орамы бар торойдалы феррит өзекшеден дайындалды;
транзисторлар мен диодтар дербес әзірленді. Осылар платаға жабдықталды. Әр
жағында үштен ойығы бар жиналған платалар макромодульдің және тұтас
макромодульдің дербес платасының шығатын ұштары қызметін атқаратын металл
стерженьмен жалғастырылды. Жұмыс қабылеті тексерілгеннен кейін
макромодульдер эпоксидтік смоламен майланып, сол күйінде аппаратураға
орнатылды . Микромодульдік тәсіл жартылай өткізгіш және пленкалы
технологияны дамыта отырып, өзі сол дамудың нәтежесі болды. Осы жұмыс
барысында сандық құрылғылардың бір түрі мультиплексорларды
қарастыратын боламыз.

1.1. Мультиплексорлар және олардың түрлері.

Мультиплексор байланыс желісінде, телекоммуникацияда,
электроникада көптеп қолданылатын құрылғы. Байланыс желісінде
мультиплексор бір желі бойымен бір уақытта бірнеше мәліметтер тарату
үшін қолданылады. Телекоммуникацияда мультиплексордың көмегімен дәл
осындай қызметтер атқарылады, яғни бір арна бойынша бір уақытта
бірнеше мәліметтер.
Электроникада мультиплексор бірнеше кірмесі және бір шықпасы
бар, сандық команда арқылы жұмыс атқаратын компонентті айтамыз.
Сонымен мультиплексор дегеніміз бірнеше сигналдық кірмесі және бір
шықпасы бар құрылғы. Осы бірнеше кірме арқылы берілген сигнал
мультиплексордың шықпасы арқыла таратылады.
Аналогты және сандық мультиплексорларды атап өтуге болады.
Бұлардың айырмашылығы жұмыс істеу принципінде болып табылады. Аналогты
мультиплексорлар кіріс пен шықпаны электрлік байланыстырады. Ал сандық
мультиплексорларда кіріс пен щшықпаның арасында электрлік байланыс
болмайды. Сандық мультиплексорлар шықпасына сигналды ноль және бір
сандарының жиынтығы түрінде таратады. Аналогы мультиплексорларды көбіне
кілттер деп те атайды.
Осы жұмыс барысында сандық мультиплексорлар қарастырылатын
болғандықтан, келесі тақырыптарда толығырақ түсініктеме беріледі. Ал
осы мультиплексорларға қарама-қарсы жұмыс атқаратын немесе құрылысы
жағынан керісінше болып келетін компонентті демультиплексорлар деп
атайды. Төмендегі 1-суретте мультиплексордың сұлбасы көрсетілген. Ал
екінші суретте мультиплексорлардың жалпылама сұлбасы берілген. Екінші
суретте Хі логикалық кіріс сигналдары коммутатордың кірмесіне беріліп,
коммутатор арқылы У шықпасына берілетіні көрініп тұр. Суреттегі
мультиплексорда Е деп белгіленген қосымша кірісі берілген.

1-сурет. Мультиплексордың сұлбасы.

2-сурет. Мультиплексордың жалпылама сұлбасы

1.2.Мультиплексорлардың қолданылуы.

Жоғарыда атап өткендей мультиплексорлар байланыс желісінде,
телекоммуникацияда, электроникада қолданылады. Сонымен қатар
мультиплексорлардың тағы басқада қызметтері бар. Атап өтетін болсақ
мультиплексорлар жиілікті ажыратқыштарда, триггерлік құрылғыларда
қолданылады.
Мультиплексорлар көбіне параллель екілік кодтарды тізбектей екілік
кодтарға түрлендіру үшін қолданылады. Мұндай түрлендіру үшін
мультиплексорлардың ақпараттық кірмесіне параллель екілік кодтарды
беру жеткілікті.

1.3. Мультиплексорлардың түрлері

1. Симплексті және дуплексті мультиплексорлар
Симплексті мультиплексорлар видиокөріністерді түрлендіреді немесе
көруге мүмкіндік береді. Бұл мультиплексорлармен осы екі функцияны
бір мезгілде (яғни түрлендіруге және көруге) орындауға болмайды.
2. Дуплексті мультиплексорлар осы екі функцияныда бір
мезгілде атқарады. Мұндай дуплексті мультиплексорларда екі мультиплексор
орнатылады.

3-сурет. Дуплексті мультиплексорлардың сырт бейнесі
3. Желілік мультиплексорлар. Қазіргі күндері желіге қосылатын
мультиплексорлар шығарылып жатыр. Қазіргі желілік мультиплексорларда
желілік карталар болады, сол арқылы локальдық желіге 20 операторға
дейін бір уақытта қосыла алады. Осы мультиплексорлар негізінен
видеоқадағалау (видеонаблюдение) 4-суретте осы желілік мультиплексорлардың
бейнесі көрсетілген.

4-сурет. Желілік мультиплексорлардың сұлбасы

1.4. ММХ мультиплексорларын каналдарды ADPCM алгоритмі бойынша сығу
үшін қолдану

Байланыс арналарын тиімді қолдану үшін, ақпараттарды сығу қазіргі
күндері ең дұрыс әрі тиімді жол болып отыр. Мұндай жолды көбіне
интернет желілерінде қолданады. Дәстүрлі операторларда осы жолға көп
көңіл бөледі. Ақпаратты сығу үшін ең тиімді әдіс ретінде ADPCM
(адаптивная дифференциальная импульсно-кодовая модуляция) қолданылып жүр.
Әртүрлі қалаларда орнатылған ұялы байланыс коммутаторлары Е1 ағыны
арқылы байланысады. Мұнда ақпараттың жартысы сығылмай таратылады ОКС №7
арнасы арқылы.
ADPCM платалары бар НАТЕКС MMX12 мультиплексорларын екі түйінге
орнату арқылы біз информацияны керек деңгейге дейін сыға аламыз.
ADPCM платалары (СОВ).коммутация матрицасымен жалғанған жүйе болып
табылады. ММХ құрылғысына осы СОВ- тан Е1 ағынынын 64 кбитс кодтау
арналарын 16 кбитс немесе 32 кбитс кодтау арналарына түрлендіреді.

5-сурет. ADPCM платасының басқа компонентермен байланысы

1.5. Демультиплексорлар

Демультиплексорлар- мультиплексорларға қарама-қарсы функциялар
атқаратын құрылғы ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Мультиплексор және демультиплексордің жұмысын зерттеу
Цифрлық сигналдардың коммуторлары
Мультивибраторлар
Екілік дешифраторлар
Мультиплексор, демультиплексор және цифрлық компараторлар жұмысын зерттеу
Сандық құрылғылардың түйіндерінің жіктелуі
Әр түрлі функциялар арқылы мультиплексордың комбинациялық схемасын құрастыру
Электрондық кілттер. Мультивибраторлар
Дешифраторлар, шифраторлар
Мультиплексорлар мен демультиплексорлар
Пәндер