Қазақ хандығының жойылуы



1 Тарихи тағдырдың қиын . қыстауы кезеңі
2 Қазақ хандығы жойылуға бет алды
1718- жылы қазақтың ұлы ханы Әз Тәуке қайтыс болған соң, Қазақ хандығында туылған ішкі енжарылық, қазақ жүздерінің үсақ иеліктерге жіктеліп ыдырауы, жоңғар ақсүйектерінің шапқыншылығы, « ақтабан шұбырында» апаты Қазақ хандығының күш – қуатын құлдыратқан еді. Осы мезгілде кіші жүз ханы Әбілқайыр өзіне қараған елдің бір бөлігін ( 40 мың адамды) бастап батысқа қарай ауып барып, орыс патшасына бағынуға ант берді.
Жоңғар феодалдарының шапқыншылығына қарсы күрестің қан майданында өзінің жан қиярлық ерлігімен ел – жұртқа танылып, қазақа хан болған Абылай қазақтың елдік еркін қорғау жолында қажырлы күрес жүргізіп, Қазақ хандығын біртұтас, іргелі ел етуге ұмтылды.
Тарихи тағдырдың қиын – қыстауы кезенінде, қазақ ханы Абылайдың жонғар ақсүйектерімен қарсы жүргізген күресі Ежен ханның жонғарларға қарсы жорығына ласты. Ежен әскерінінің жонғар әскерлерін женуіне Абылай да ат салысты.

Пән: Қазақстан тарихы
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Қазақ хандығының жойылуы.
1718- жылы қазақтың ұлы ханы Әз Тәуке қайтыс болған соң, Қазақ
хандығында туылған ішкі енжарылық, қазақ жүздерінің үсақ иеліктерге
жіктеліп ыдырауы, жоңғар ақсүйектерінің шапқыншылығы, ақтабан шұбырында
апаты Қазақ хандығының күш – қуатын құлдыратқан еді. Осы мезгілде кіші жүз
ханы Әбілқайыр өзіне қараған елдің бір бөлігін ( 40 мың адамды) бастап
батысқа қарай ауып барып, орыс патшасына бағынуға ант берді.
Жоңғар феодалдарының шапқыншылығына қарсы күрестің қан майданында
өзінің жан қиярлық ерлігімен ел – жұртқа танылып, қазақа хан болған Абылай
қазақтың елдік еркін қорғау жолында қажырлы күрес жүргізіп, Қазақ хандығын
біртұтас, іргелі ел етуге ұмтылды.
Тарихи тағдырдың қиын – қыстауы кезенінде, қазақ ханы Абылайдың
жонғар ақсүйектерімен қарсы жүргізген күресі Ежен ханның жонғарларға қарсы
жорығына ласты. Ежен әскерінінің жонғар әскерлерін женуіне Абылай да ат
салысты. Ежен хан жонғар бөлігін тыныштандырғанан кейін 1757 – жылы Абылай
Қазақ хандығы атынан арнаулы хат жолдап ,елші жіберіп, Ежен ханға бағынды.
Абылай ханның бағыныштылық білдірген хатын тапсырып Ежен үкіметі
арнаулы жарлық жариялап.:Қазақ хандығының бағынуын сол кездегі аннам, сиям
сияқты бодан ретінде қабылдап, сырттай емделу сайасатын қолданды . Ресей
патша өкіметі 1731-жылы Әбілқайыр бастаған кіші жүзді қол астына
қаратқаннан кеиін қазақ жерлеріне ішкерілей, еніп қадам жеткен жеріне
бәріне қамал бекіністер сала бастады . 18-ғ. 30-40 ж. Қазіргі Верхний
Уральскіде Зоварино-Головский қамалына дейін жалпы ұзындығы 770км. болатын
Виский бекініс шебі салынды.Виский шебіне қараған Қаракөл, Грутоярский,
Виский қамалдары және басқа қамалдар кірді. Дәл осы жылдары Омбыны Семей
және Өскеменмен жалғастырған, ұзындығы 930км. Ертіс шегі салынды. 1752 –
1755 жылдары Тобылдағы Звериноголовский қамалынан Ертіске дейін ұзындығы
562 км. жаңа Есіл шебі салынды. Бұл шеп Виский шебін Ертіс шебімен қосты
қазақ жерлерінің Ресейге қосылу барысында патша үкіметі отарлар мақсатын
көздеп, қосып алған территорияға бекініс шептері мен қалалар салды. Бұл
бекініс шептері патша үкіметінің отарлау саясатының тіреу пунктеріне
айналды. 19ғасырдың басында Қазақ хандығы жойылуға бет алды. Ал кіші жүздін
кейінгі хандарының бірі – Айшуақ 1805 – жылы әбден қартайып, тағынан тайды.
1812 – жылы тағайындалған кіші жүздің ақырғы ханы Шерғазының билігі ел –
жұртқа өтпеді. 1781 – жылы Абылай хан қайтыс болғанан кейін орта жүз де
ыдырай бастады 1781 – жылы әкесі Абылай ханның орнына отырған орта жүз ханы
Уәли 1818 – жылы қайтыс болды. Орта жүздің екінші ханы Бөкей (Барақ
сұлтанның баласы) де 1818 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Кіші жүз хандығындағы көтерілістер
Нұралы хан
Қазақ этнонимі, қазақ жүздері
Қазақстанның Ресейге қосылуы, отарлау саясаты
Хандар
Мауараннахрда Абдолла хан мен оның баласы
Қазақ халқының және қазақ хандығының қалыптасуы
Қазақстанның Ресейге қосылуы және оның саяси-құқықтық салдары
Қазақ хандығының тарихы
Xvi-xviіі ғғ. қазақ-орыс елдері арасындағы дәстүрлі елшілік байланыстар тарихы
Пәндер