Кісі өлтіру қылмысын тергеу, жаңа туған сәбиді анасының өлтіру қылмысы

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 57 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ

ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

Д. А. Қонаев атындағы Университет

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Тақырыбы: «Кісі өлтіру қылмысын тергеу, жаңа туған сәбиді анасының өлтіру қылмысы»

Орындаған:

Ғылыми жетекші : Кусаинов С. Ж.

Қорғауға жіберілсін : « Уголовного права,

криминалистики и правоохранительной

деятельности» кафедрасының меңгерушісі

з. ғ. к., доцент Варенникова С. П.

«»2009 жыл.

Алматы 2009ж.

Мазмұны

Кіріспе

I Бөлім. Жаңа туған сәбиді анасының өлтіруі қылмысына жалпы сипаттама

1. 1. Нәрестені анасының өлтіру қылмысына арналған заңнаманың даму тарихы . . .

1. 2. Жаңа туған сәбиді анасының өлтіру қылмысына қылмыстық - құқықтық және криминалисттік сипаттама . . .

II Бөлім. Алғашқы тергеу сатысының ерекшеліктері

2. 1. Типтік тергеу жағдайлары, тергеу әрекеттерін жоспарлау және болжау ұсыну . . .

2. 2. Алдын - ала тергеу әрекеттері және жедел іздестіру шаралары . . .

2. 3. Жаңа туған баланы анасының өлтіруі қылмысының алдын - алу шаралары . . .

Қорытынды . . .

Қолданылған әдебиеттер . . .

Кіріспе

Тақырыптың өзектілігі. Бүгінгі таңда балалар өлімі және демографиялық көрсеткіштердің төмендігі жағынан ҚР алдыңғы орындардың бірін иеленді. Осыған сәйкес және тұлғаның құқықтары мен бостандықтарын, оның ішінде жаңа туған баланың өмірі мен денсаулығын қорғаудың маңызы артып отыр.

Әрбір адамның жасына, нәсіліне, діни ұстанымына, саяси көзқарасына, экономикалық немесе әлеуметтік жағдайына қарамастан өмір сүруге қүқығы бар. Осыған байланысты Қазақстан Республикасы 1948 жылы 7 желтоқсанда Адам қүқығының жалпы деклорациясын, 1966 жылғы Адам құқықтары туралы актілері ратификацияланды.

Қазақстан Республикасының конституциясының 2 тарау 15 бабында «Әркімнің де өмір сүруге құқығы бар. Ешкімнің адамды өмірінен айыруға құқығы жоқ» -деп нақты көрсеткен.

Қазақстан Республикасының тәуелсіздік алуы, саяси бағытты өзгертіп қана қоймай, сонымен қатар қылмыстық - құқықтық саясатқа да өзгерістер енгізді. Ендігі жерде адамның өмірі мен абыройын қорғау басты мақсатқа айналды, соған сәйкес қылмыстық заңнамаға біршама өзгерістер енгізілді. Осылайша, қазіргі қолданыстағы Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексінің 2 бабында көрсетілген мақсаттардың ішінде: «адам мен азаматтың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін қорғау» басымдылыққа ие болды. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексінің ерекше бөлімі «Жеке адамға қарсы қылмыс» тарауынан басталады, бұл тараудың қорғайтын құндылықтарының маңыздылығын көрсетеді.

Адам өлтіру-жеке тұлғағаға қарсы бағыттылған аса ауыр қылмыстардың бірі болып табылады, себебі адамды - «табиғаттың баға жетпес сыйы» өмірінен айырып, қоғамға көп зиян келтіреді. Адамды өлтіру нәтижесінде туындайтын салдарды қалпына келтіруге немесе оның орнын толтыруға болмайды, себебі өлген адамды қайта тірілте алмайсың.

Осыған байланысты «адам өлтіру» мәселесі қоғам мен заң шығарушының назарын өзіне аударып, сотқа мұндай қылмыстарды саралау кезінде орын алатын. Қылмыскердің тұлғасы, кінә нысаны, қолданылған тәсілі, ауырлататын немесе жеңілдететін жағдайларды ескеру мүмкіндігі берілді. Қолданыстағы заңнама жеңілдетілген жағдайда жасалатын қылмыстар қатарына, анасының жаңа туған баласын өлтіру қылмысын жатқызады. Қазақстан Республикасының 1998 жылы 10 қаңтарда күшіне енген жаңа қылмыстық кодексінде, анасының жаңа туған баласын өлтіргені үшін алғаш рет, жеке құраммен қылмыстық жауаптылық қарастырылды.

Бұған дейінгі заңнамада бұл қылмыс түрі жеке қарастырылып, ол үшін жауаптылық көзделмеген болатын.

Қазіргі таңда жаңа туған сәбиді анасының өлтіруі қылмысына, әлеуметтік-экономикалық жағдайдың нашарлауы және өмір сүру деңгейінің төмендеуіне байланысты кеңінен таралған, жеке түлғаның өміріне қауіп төндіретін аса қауіпті қылмыстардың бірі болып отыр.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 97-бабында, анасының жана туған сәбиін қасақана өлтіру қылмысы «бала туылып жатқан кезінде немесе туғаннан соң бірден, сол сияқты одан кейінгі кезенде психикасын зақымдайтын жағдай үстінде немесе есінің дұрыстығын жоққа шығармайтын психикасының бұзылуы жағдайында» жасалатыны нақты көрсетілді.

Алайда анасының жаңа туған нәрестесін өлтіру қылмысын, жалпы бала өлтіру қылмысынан айыра білу керек. Себебі жалпы бала өлтіру қылмысына кез келген 14 жасқа дейінгі бала өлтіру қылмыстары кіреді және қылмыс субъектісі - жалпы болып келеді. Осыған байланысты, анасының жана туған баласын өлтіру қылмысы жан-жақты және жетік зерттелмегендіктен, бұл қылмыс түрі ерекше қызығушылық тудыруда. Күнделікті тәжірибеде алдын-ала тергеу, анықтау және сот органдары бұл қылмыстарды тергеу барысында, ауырлататын және жеңілдететін жағдайларды бағалау және жаза тағайындауға байланысты туындайтын сұрақтарды шешуде көптеген қиындықтармен кездесуде. Анасының жаңа туған баласын өлтіру қылмысы, өзге қылмыстарға қарағанда, бертін келе ғана көпшілік назарына ілінді. Бұған: «бұл қылмыс түрінің қоғамға қауіптілік деңгейі төмен және криминогендік жағдайға елеулі әсер етпейді» -деген пікірлердің кеңінен таралуы себеп болды. Алайда бұл мәселені жан-жақты талдау барысында, жағымсыз құбыластардың орын алатындықтары анықталды. Жаңа туған нәрестелерді өлтіру қылмыстары адамгершілікке жат, қатыгез тәсілдермен жасалады. Бұндай қылмысқа барған әйелдің жүріс-тұрысы қоғамға және жанұяға жағымсыз әсер етіп, әдептілік нышандарына нұқсан келтіреді. Әйелдермен жасалатын қылмыстар, оның ішінде нәрестені өлтіру қылмыстары қоғамдағы әдептіліктің, руханилылықтың және адамзаттық құндылықтардың көрсеткіші болып табылады.

Айта кететін бір жәйт, нәрестелерді өлтіру қылмыстары соңғы кездері маргиналды (әлеуметтік тұрақсыз) ортада кеңінен таралуы елеңдетіп отыр. Бұл орта өкілдері тұлғаға қарсы қолданылатын зорлық-зомбылықты қоғамда қалыптасқан қалыпты көрініс ретінде қабылдайды. Нәрестелерін өлтірген әйелдер арасында жүйелі түрде есірткі қабылдайтын алкогольдік тәуелділікке түскен, психопатия және өзге де жүйке жүйесін зақымдайтын дерттерге шалдыққан әйелдер саны жылдан жылға артып барады.

Осыған байланысты жаңа туған баласын анасының өлтіруі қылмысымен күресуде алдын-алу шараларын дамытудың маңызы зор.

Ең алдымен бұл қылмыс түрінің кеңінен таралуына қолайлы жағдай жасайтын және әйелдің өзінің жаңа туған баласын өлтіруге итермелейтін себептерді анықтау керек.

Статистикалық көрсеткіштерді және тәжірибені салыстырмалы талдау нәтижесінде, анасының жаңа туған баласын өлтіруі-жоғары латентті қылмыс болып табылатындығы болып анықталды. Себебі әйел өзінің жүктілік туралы жақындарына және туысқандарына айтпай жасырын түрде босанады. Нәтижесінде жаңа туған нәрестенің мәйіті табылғанда, оның анасын анықтау қиынға соғады. Анасының жаңа туған баласын өлтіру қылмысының алдын-алу шараларын ғылыми тұрғыдан дамыту және бұл қылмыс түрі үшін белгіленген қылмыстық жауаптылықты зерттеуге. Келесідей шетел ғалымдары: Ю. М. Антонян, М. Н. Гернет, А. К. Звирбуль, Е. Б. Кургузкина, К. Ш. Курманов, О. В. Люкичев, Л. И. Тимина, Т. Д. Цыбуленко, Г. Фабриц, Г. Шарипова және т. б. елеулі ғалымдар үлестерін қосты. Алайда бұл зерттеулер өзге тарихи кезеңде және өзге әлеуметтік жағдайларда жүргізілгенін ескеру керек.

Жұмыстың методологиялық негізі. Анасының жана туған нәрестесін өлтіру қылмысына арналған арнайы зерттеулер Қазақстан Республикасында әлі кезге дейін толығымен жүргізілмеген. Алайда бұл қылмыс түрін зерттеуге, келесідей Қазақстандық ғалымдар - З. О. Ашитов, Б. И Ахметов, Б. С. Бейсенов, А. П Болат, А. А Гаитов, У. С Джекебаев, С. М Рахметов, Г. Р. Рустемова, В. А. Сергиевский, А. Б. Скаков, Д. С. Чукмаитов және т. б. барынша ат салысты. Осы себептерге байланысты мен «анасының жаңа туған сәбиін өлтіру» тақырыбын таңдап, оны жан-жақты және тереңдеп зерттеуге барынша тырыстым.

Жұмыстың құрамы: Кіріспе, екі бөлім, қортынды және қолданылған әдебиеттер тізімі.

I Бөлім. Жаңа туған сәбиді анасының өлтіруі қылмысына жалпы сипаттама.

1. 1. Нәрестені анасының өлтіруі қылмысына арналған заңнаманың даму тарихы.

Ғасырлар бойы жеке тұлғаға қарсы қылмыстар, заңгерлер мен философтардың, психологтар мен жазушылардың, суретшілер мен тарихшылардың назарын өзіне аударып келеді. О бастан, қылмыстық құқықта жеке тұлғаға қарсы қылмыстардың, оның ішінде өмірге қарсы қылмыстардың алатын орны ерекше болған. Өмірге қарсы қылмыстардың ішіндегі аса қауіптісі - адам өлтіру болып табылады. Қазақстан Республикасының 1997 жылғы жаңа қылмыстың кодексінде тұңғыш рет адам өлтірудің заңдылық түсінігі берілген. "Кісі өлтіру, яғни басқа адамға құқыққа қарсы қаза келтіру" деп қылмыстық кодекстің 96 - бабында тура көрсетілген. Бұрынғы қылмыстық заңнамада "адам өлтірудің" анықтамасы болмады, себебі "абайсыз да қаза келтіру" де адам өлтіру деп есептелінді. Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексінің Ресей Федерациясының қылмыстық кодексінен басты айырмашылығы болып, бұл адам өлтіру қылмысының анықтамасына "құқыққа қарсы" деген белгінің енгізілуі табылады. Бұндай белгіні енгізудің себебі, қылмыстық заңнамада заңдастырылған қаза келтірудің келесідей түрлері бар:

1 Сот үкімімен адамды өмірінен айыру

2 Аса қажеттілік (ҚР қыл. код. 34-бабы) ;

3 Қаж етті қорғану (ҚР қыл. код. 32-бабы) ;

4 Адамды тұтқындау кезінде қаза келтіру (ҚР ҚК ЗЗ-бабы) . Заңдастырылған қылмыстар тізімі әр түрлі тарихи кезендерде

өзгерістерге ұшырап отырды. Қылмыстьқ - құқықтық заңнамаға тарихи талдау жасау нәтежесінде, "анасының жаңа туған баласын өлтіру қылмысы" әр түрлі тарихи кезендерде әдептілік пен заңдар тұрғысынан түрлі қарастырылғанын көреміз.

Қоғамның түрлі даму сатыларында анасының жаңа туған баласын өлтіру қылмысы, діни және әлеуметтік көзқарастардың арақатынасына байланысты, әр түрлі дәрежеде бағаланып отырды.

Бүгінгі таңда көптеген елдердің қылмыстық заңнамасында нәрестені өлтіру қылмысына келесідей анықтама берілген:

"Анасының баласын туып жатқан кезде немесе туғаннан соң бірден, сол сияқты одан кейінгі кезеңде психикасын зақымдайтын жағдай үстінде немесе есінің дұрыстығын жоққа шығармайтын психикасының бұзылуы жағдайында өлтіруі".

Түрлі тарихи кезендерде анасының жаңа туған баласын өлтіру қылмысын саралау кезінде, баланың заңды некеде немесе некеден тыс туылғанына көп көңіл бөлінді.

Бұл қылмыстың қоғамдық қауіптілігі денгейіне байланысты бір уақыттарда некеден тыс туылған баланы өлтіретіні үшін қатаңырақ жаза қолданылса, басқа бір уақыттарда керісінше жаза жеңілдетілді. Сонымен қатар, жаңа туған сәбиін өлтірген анадан басқа, қоса орындаушылар да жауапкершілікке тартылды.

Өмірге қарсы қылмыстардың ішінде "анасының жаңа туған баласын өлтіру қылмысы", қылмыстық заңмен жазаланатын қылмыстар қатарына

салыстырмалы түрде кейіннен енгізілді. Бұл қылмыс түріне алғаш ерекше көңіл бөліп, жан-жақты зерттеулер жүргізген ғалымдар - неміс құқықтанушылары Кохлер мен Б. Г. Боде және Ресей заңгер-қүқықтанушысы М. Н. Гернет болды.

Алғашқы қауымдық құрылыста нәрестені өлтіруге байланысты таралған көзқарастар туралы еш мәліметтер болмады.

Кохлер алғашқы қауымдық құрылыс сатысында өмір сүріп жатқан тайпалардың өмір салты мен дәстүрлерін зерттеуді, бұл тайпалардың ежелгі ата-бабалары "анасының жаңа туған сәбиін өлтіруіне" байланысты ұстанған көзқарастарын анықтау мақсатымен жүргізді.

Папуастар мен өзге де тайпаларды зерттеудің нәтежесінде, ол келесідей мәліметтерді анықтады: Алғашқы қауымдық құрылыста жанұяда - екі баланың, яғни қыз бен ұлдың болуы жеткілікті деп есептеліп, бұдан артық бала өсіруді қажетсіз деп санаған. Сол себепті заңды некедегі ерлі-зайыптылардың өздері, түсік түсіру мен нәрестені өлтіру сияқты әрекеттерді жасап отырған. Некеден тыс туылған балалар тұншықтырылды немесе тірідей көмілді, ал нәрестенің анасы және "әкесі" деп таңылған адам - өлім жазасына кесілді. Егер ұл баланың тууылуы күтіліп отырып, алайда нәтижесінде қыз бала туылса және анасы оны бірде бір рет емізіп үлгермеген жағдайда, ол өлтіріліп отырды, бірақ анасы нәрестені емізіп үлгерген болса, онда оны өсіруге міндетті болды. Ал матриархат кезенінде шешім қабылдау құқығы, жаңа туылған баланың анасына берілді. Ал егіз балалар тууылған жағдайда, «олар жамандық алып келеді» деген қорқыныштан өлтіріліп отырды. Сонымен қатар, кемтар немесе көріксіз балалар да өлтіріліп отырды. Тек сирек жағдайларда, өсе келе "көріпкелдік қасиеті" дамиды деген үмітпен, нәрестеге өмір сыйланды.

Б. Г. Боде; "Жаңа туған нәрестені өлтіру қылмысы - Фиджи аралдарында кеңінен таралған" - деп өз еңбектерінде көрсеткен. Арал тұрғындарының арасьнда "антропофагия" (адам етін жеу), жесір әйелдер мен жаңа туған нәрестерді өлтіру -дәстүрге айналып, аралдықтар қанішерлік қасиеттерімен өзге тайпалар арасында үрей туғызатын танымалдылыққа ие болған. Көрші тайпалармен арадағы қақтығыстарда кедергі болмасындеген мақсатпен, жаңа туылған нәрестелердің үштен екісі өлтіріліп отырды.

Полинезия аралдарының тұрғындары нәрестелерді өлтіруді қалыпты жағдай ретінде қабылдаған: себебі балалар ата-аналардың жеке меншігі ретінде қарастырылып, олар кез келген уақытта балаларын, өздерінің итттері немесе шошқалары сияқты өлтіріп тастауға құқытары бар деп есептеген. Анасы баласын туып жатқан кезде немесе туғаннан соң бірден өлтірген. Алайда арал дәстүрлеріне сәйкес егер бала ширек сағат өмір сүріп үлгерсе, онда оны өлтіруге ешкімнің құқығы болмаған.

Ал "Моршаль" аралдарында; нәрестенің анасы қайтыс болып, оны басқа әйел бауырына баспаған жағдайда, ол анасымен бірге тірідей көміліп отырған - бұндай дәстүр өзінше қалыптасып, кейіннен өзге аралдарда жалғасын тапты. Бұл дәстүр Америкадағы үнді тайпалары мен Мадагаскар аралының тұрғындары арасында да кеңінен таралды.

Бір жағдайда бала көз жұмған анасының қолына салынып, онымен бірге өртелгеннен кейін ғана бірге көмілді, ал екінші бір жағдайда нәрестені өмірінен айырғаннан кейін ғана, ол анасымен бірге бір қабірге көмілді. Бұл дәстүрдің Британ аралына дейін жеткені, археологтардың ескі қабірларда жүргізген қазба жұмыстарының нәтежесінде тапқан анасы мен баласының бір қабір ішіндегі мәйіті дәлел болады.

Аралдардың тұрғындары дәстүрдің кеңінен таралуын:

1. «Туылған кезінде анасын өмірден айырған нәресте, бұл өмірге жамандықтан басқа ештене әкелмейді»;

2. «Анасының өмірін қиған баланың өмір сүруге кұқығы жоқ »-деген пікірлермен түсіндіреді. /3/

Әйгілі криминолог Э. Ферри пайымдауынша: "Аралдарда адам санының артуы, азық-түлік тапшылығын туғызды. Сол себепті жаңа туған нәрестені өлтіру дәстүрі өмір қажеттілігінен туындаған заңдылык болды".

Дамудың төменгі сатысында болған тайпалардың арасында бұл дәстүрдің кеңінен таралғандығы түсінікті болғанымен, мәдиниеті жақсы дамыған елдерде де бұндай дәстүрлердің орын алғандығы ойландыратын жәйт.

Ежелгі египеттіктер, өздері өмір сыйлаған балаларын өлтіргендері үшін, ата-аналар жазалануға тиіс емес деп есептеген. Жаңа туған нәрестені өлтіру қылмыс болып саналмағандақтын, ол үшін қылмыстық жауапкершілік көзделмеді, алайда кейіннен балаларын өлтірген ата-аналар, 3 тәулік бойы нәрестенің мәйітімен бірге байланып, жан күйзелісі жағдайын кешетін болды. Бұндай шараны қолдану мақсаты - балаларын өлтірген ата-аналарға, істеген қылмыстарының ауырлығын сезіндіру болды. Ежелгі гректер мен римдіктер және олармен көршілес тайпаларда, нәрестені өмірінен айыру немесе оған өмір сыйлау мәселесін шешу құқығы, жанұяның жасы үлкен мүшесіне берілді, бірақ кемтар немесе әлсіз балалар әрдайым өлтіріліп отырды. Нәрестені өлтіру қылмысына грек және рим философтары жеңіл-желпі қарағандықтарын, олардың еңбектерінінен байқауға болады.

Платон "идеалды мемлекет" еңбегінде 40-тан асқан әйелдерге бала тууға және заңды некеден тыс балалардың туылуына тыйым салған. Алайда бұндай балалар туылған жағдайда, олар өлтірілуі тиіс - деп көрсеткен. Платонның шәкірті Аристотель: "Әлсіз немесе көріксіз нәрестелерді өлтіру және түсік түсіру - мемлекет халқының азық - түлікпен камтамасыз етілуінше және тепе-теңдікті орнауына өз септігін тигізеді -деп санаған.

Цицерон, Сенека, Тацит және Плутарх сияқты ойшыл-философтар да нәрестені өмірінен айыруға және түсік түсіруге кешірімді қарап, бұндай кұ-былыстардың орын алуын қалыпты жағдай ретінде қабылдаған. Плутархтың пайымдауынша: "Нәрестелерді өлтіруге итермелейтін басты фактор болып - кедейшілік табылады. Кедейлер өз балаларының тәрбиесіз бұзылып, жаман жолға түскенін және тән азабын шегіп, жан күйзелісіне ұшырағанын қаламады. Алайда ең бастысы кедейлер қауымы - өз ұрпақтарының қайғы - қасіретке толы өмір сүріп, жоқшылық күйін бастан кешіруді мұра етіп қалдырғысы келмей, оларды нәресте кездерін де өмірлерінен айырған". /5/

Рим империясының императоры ¥лы Константин билік басына келесімен, нәрестелерін өлтірген ата-аналарды жауаптылыққа тарту үшін, заңнамаға өзгертулер енгізді. Император 319 жылы нәрестені өмірінен айыруды қылмыстар санатына қосып, ол келесідей іс жүзіне асты: қылмыскер - әйел, әтеш, маймыл мысық және жыланмен бірге бір қапқа салынып, суға тасталды. .

Кедейшілік себебінен жаңа туған нәрестелерін аналарының өлтіруі қылмыстарының кеңінен таралуын тоқтату мақсатымен, ¥лы император Константин 329 жылы ата-аналардың, балаларын сатуға құқықтарын бекітетін заң шығырды. Сонымен қатар, император нәрестелерді өмірінен айыру қылмыстарының себептеріне назар аударып, 315 жылы "Әлеуметтік жағдайларының нашарлығынан, күн көрісі ауырлап кеткен ата-аналардың балаларын мемлекет есебінен тамақтандырып, оларға қамқорлық жасау" туралы заң шығарды.

Христиандықтың алғашқы ғасырларында балаларды қорғаудың күшейгендігі байқалды. Лактаций (3-4ғғ) : "Егер кедейшілік баланы тамақтандырып", өсіру мүмкіндігінен айырса, онда неке құру не қажет" - деп нәрестелерді өлтіруге дейін баратын дінсіздерді (христиан дінінде емес адамдар) айыптаған.

Францияның заңнамасына 1250 жылы Помпей заңы қайта енгізіліп, ол бойынша жаңа туған нәрестесін екінші рет өлтірілген ана, жылан, маймыл, әтеш және итпен бір қапқа салынып, суға тасталуы тиіс болды. Ал бірінші рет баласын өлтірген аналар шіркеуге берілді. Дінбасылары қылмыскер -анаға отта өртелу жазасын қолданды, әрине егер ол баласын аса қатыгездікпен өлтіргені дәленденсе.

Ал 16 ғасырдың Заңнамалық ескерткіштерінде нәрестелерді өлтіру қылмыстарына көп көңіл бөлініп: оны жәй қылмыстан бөлек, өмірге қарсы ерекше қылмыс ретінде қарастырған.

Карл V Бамберг қылмыстық кодексінің әсерімен, 1532 жылы Регенсбургте әйгілі Каролина кодексін қабылдайды. Жоғарыда аталған заңнамалық ескерткіштердің екеуі де жаңа туған сәбилерін өлтірген аналарға тағайындалатын жазаларымен ұқсас болып келеді. Каролина кодексінің 35-бабы: "Тұрмысқа шықпаған әйел жасырын босанып, туған нәрестесін өлтірді деген күдік туса, онда бұл жағдайдың рас-өтірігін білу мақсатымен, ол әйелдің таныстарының арасында сұрастыру жүргізу қажет. Егер күдікті жағдайдың орын алғаны анықталса, онда босануға көмектесетін әйелдер көмегіміен күдік келтірген әйелді жасырын жерде тексеру керек. Егер тексеру барысында әйелдің жақында босанғаны дәлелденсе, бірақ ол бұны мойындаудан бас тартса және баланы қайда жібергенін айтпаса, онда ол әйелді күш қолдану арқылы қинау керек".

Каролинаның 131-бабы; "Егер әйел өзінің жаңа туған баласын қатыгездікпен өлтірсе, оған тірідей көму немесе суда тұншықтыру сияқты жазаларды қолдану керек".

Каролиның 132 - бабы: «Егер әйел жаңа туған нәрестесін қауіпті жағдайда қалдырса және қорғансыз сәби мерт болса, онда ол әйел өлім жазасына кесілуі қажет. Алайда бала тірі қалған күннін өзінде, әйел өзінің касақана әрекеттері үшін жазалануы тиіс".

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.