“КОМПЬЮТЕРЛІК САУАТТЫЛЫҚ” ДЕГЕН НЕ?



АЛҒЫ СӨЗ
“КОМПЬЮТЕРЛІК САУАТТЫЛЫҚ” ДЕГЕН НЕ?
Ақпараттық технологиялардың және компьютерлердің өміріміздің барлық дерлік деңгейлеріне кірігіп кеткені жат нәрсе емес, білім беру саласында да осы жаңалық өз орнын тапты. Телекоммуникациялар жүйесі мен есептеу техникасы мұнда қолданудың әртүрлілігін табуда. Көп жағдайларда, бұлар білім беру жүйесінің тек тиімділігін жақсартумен ғана шектелмейді, сонымен қоса жастарға бұл жүйенің ұғынылықты және түсінікті етуіне жәрдемдеседі. Айтуға тұрарлық жағдайлардың бірі, қазаіргі заман талаптарына сәйкес ақпараттарды өңдеу және берілудің техникалық заттарын және технологияларын үйрену қандай да бір білім беру жүйесінде өте маңызды сипатқа ие, тіпті әліппені үйренудің маңыздылығымен салыстыруға болады.
Басқа да жүйелерде сияқты, олардың кең көлемде қолданылуы көбіне мәтіндік құжаттарды – шығармаларды, рефераттарды, курстық және дипломдық жұмыстарды – дайындау барысында қолданылады. Мұндай жай қолданудың өзі, көптеген технологиялық тізбекті қодануды және оны меңгеруді талап етеді, атап айтқанда, сканерді, мәтінді тану программасын, мәтін редакторын, суреттерді өңдеу программасын, принтерді, т.б. қолдану сияқтылар. Мұның бәрін үйренуде қиыншылық туғызғанымен, кейін мәтін құжатымен жұмыс жасау, «қайшы мен желім» көмегімен жұмыс жасауға қарағанда, әлдеқайда тез және қызықты болады.
Компьютерлік сауаттылықтың маңызын ескергендіктен, мектеп және гимназия басшылары өз оқу орындарында компьютерлік сыныптарды ашуда.
Білім беру жүйесінде компьютерлерді қолдану соңғы жылдары мултимедиа мүмкіндікиерінің пайда болуымен тығыз байланысты. Яғни мәтіндік, аудио және видео материалдардың бірыңғай электронды оқу құралында жиналуы деген сөз. Қазіргі кезде мультимедиа мүмкіндіктерін ескеретін арнайы мектеп бағдарламалары пайда бола бастады.
Интернет желісінде білім беру сайттарының саны әрдайым өсу үстінде. Олардың көбінің негізгі мазмұны білім беру жүйесіне тікелей қатысты, мәселен, әдебиеттер тізімі, оқу крстарының бағдарламалары, әдістемелік құралдар, оқу орындары жайлы мәліметтер, газет пен журналдардың электронды түрлері және т.б.
Еуразия ұлттық университетінің аса маңызды инновациялық жобасы – жалпы ЕҰУнің білім беру жүйесінің ұйымдасуы мен ғылыми-әдістемелік құралдардың жаңа жоғары деңгейге көтерілуі.
Бұл жобаның іске асуында ЕҰУ ұстанған стратегиясы білім беру жүйесін ұйымдастыру және инновациялық жолдарға үйрету мен оларды жобалау және ЕҰУнің барлық факультеттерінің ғылыми методикалық жұмыстарына оқыту методикалық оқыту ұйымдастырушылық жұмыстарының енгізілуі (инновациялық жобада факультеттің қатысу қатыспауына қарамастан).
Жоба көлемінде университет ЕҰУнің ректорат пен барлық факультеттерінде масштабты деңгейде оқыту методикалық және әкімшілік басқару персоналының квалификацияларын көтеруді жүзеге асырды.
Инновациялық білім беру бағдарламаларының тиімді жүзеге асырылуын, сол секілді білім беру сапасын басқарудың автоматтандырылғаны жүйесін жасамдау мен енгізуге қажетті негізді жасау үшін ЕҰУ оқу кешенінің автоматтандырылған білім беру жүйесін жетілдіру, қайтадан қалыптастыру мен дамыту жұмыстарын жүргізу керек.
Көптеген әрекеттердің сапасы мен жылдамдығы ақпараттың тез қолға түсушілік мүмкіндігімен, сақталуымен және сапалы өңделуімен белгіленеді. Қазіргі кездегі ақпараттық технологиялар бұл әрекеттерді айтарлықтай жеңілдетуге, бірыңғай ішпыстырарлық жұмыстарды азайтуға, ақпараттың статистикалық мағлұматы жөніндегі жұмысты тез әрі жылдам мүмкіндік туғыздыруға, қателер санын азайтуға көмектеседі.
Жоғары оқу орындарында білім беру жүйесінің ұйымдасуында өзіндік айырым белгілері мен ерекшеліктері бар, соның ішінде педагогикалық жүктеменің жоспарлануы мен реттелуін айтуға болады.

Кіріспе

Ақпараттық технологиялардың және компьютерлердің өміріміздің барлық дерлік
деңгейлеріне кірігіп кеткені жат нәрсе емес, білім беру саласында да осы
жаңалық өз орнын тапты. Телекоммуникациялар жүйесі мен есептеу техникасы
мұнда қолданудың әртүрлілігін табуда. Көп жағдайларда, бұлар білім беру
жүйесінің тек тиімділігін жақсартумен ғана шектелмейді, сонымен қоса
жастарға бұл жүйенің ұғынылықты және түсінікті етуіне жәрдемдеседі. Айтуға
тұрарлық жағдайлардың бірі, қазаіргі заман талаптарына сәйкес ақпараттарды
өңдеу және берілудің техникалық заттарын және технологияларын үйрену қандай
да бір білім беру жүйесінде өте маңызды сипатқа ие, тіпті әліппені
үйренудің маңыздылығымен салыстыруға болады.
Басқа да жүйелерде сияқты, олардың кең көлемде қолданылуы көбіне мәтіндік
құжаттарды – шығармаларды, рефераттарды, курстық және дипломдық жұмыстарды
– дайындау барысында қолданылады. Мұндай жай қолданудың өзі, көптеген
технологиялық тізбекті қодануды және оны меңгеруді талап етеді, атап
айтқанда, сканерді, мәтінді тану программасын, мәтін редакторын, суреттерді
өңдеу программасын, принтерді, т.б. қолдану сияқтылар. Мұның бәрін үйренуде
қиыншылық туғызғанымен, кейін мәтін құжатымен жұмыс жасау, қайшы мен
желім көмегімен жұмыс жасауға қарағанда, әлдеқайда тез және қызықты
болады.
Компьютерлік сауаттылықтың маңызын ескергендіктен, мектеп және гимназия
басшылары өз оқу орындарында компьютерлік сыныптарды ашуда.
Білім беру жүйесінде компьютерлерді қолдану соңғы жылдары мултимедиа
мүмкіндікиерінің пайда болуымен тығыз байланысты. Яғни мәтіндік, аудио және
видео материалдардың бірыңғай электронды оқу құралында жиналуы деген сөз.
Қазіргі кезде мультимедиа мүмкіндіктерін ескеретін арнайы мектеп
бағдарламалары пайда бола бастады.
Интернет желісінде білім беру сайттарының саны әрдайым өсу үстінде. Олардың
көбінің негізгі мазмұны білім беру жүйесіне тікелей қатысты, мәселен,
әдебиеттер тізімі, оқу крстарының бағдарламалары, әдістемелік құралдар, оқу
орындары жайлы мәліметтер, газет пен журналдардың электронды түрлері және
т.б.
Еуразия ұлттық университетінің аса маңызды инновациялық жобасы – жалпы
ЕҰУнің білім беру жүйесінің ұйымдасуы мен ғылыми-әдістемелік құралдардың
жаңа жоғары деңгейге көтерілуі.
Бұл жобаның іске асуында ЕҰУ ұстанған стратегиясы білім беру жүйесін
ұйымдастыру және инновациялық жолдарға үйрету мен оларды жобалау және
ЕҰУнің барлық факультеттерінің ғылыми методикалық жұмыстарына оқыту
методикалық оқыту ұйымдастырушылық жұмыстарының енгізілуі (инновациялық
жобада факультеттің қатысу қатыспауына қарамастан).
Жоба көлемінде университет ЕҰУнің ректорат пен барлық факультеттерінде
масштабты деңгейде оқыту методикалық және әкімшілік басқару персоналының
квалификацияларын көтеруді жүзеге асырды.
Инновациялық білім беру бағдарламаларының тиімді жүзеге асырылуын, сол
секілді білім беру сапасын басқарудың автоматтандырылғаны жүйесін
жасамдау мен енгізуге қажетті негізді жасау үшін ЕҰУ оқу кешенінің
автоматтандырылған білім беру жүйесін жетілдіру, қайтадан қалыптастыру мен
дамыту жұмыстарын жүргізу керек.
Көптеген әрекеттердің сапасы мен жылдамдығы ақпараттың тез қолға түсушілік
мүмкіндігімен, сақталуымен және сапалы өңделуімен белгіленеді. Қазіргі
кездегі ақпараттық технологиялар бұл әрекеттерді айтарлықтай жеңілдетуге,
бірыңғай ішпыстырарлық жұмыстарды азайтуға, ақпараттың статистикалық
мағлұматы жөніндегі жұмысты тез әрі жылдам мүмкіндік туғыздыруға, қателер
санын азайтуға көмектеседі.
Жоғары оқу орындарында білім беру жүйесінің ұйымдасуында өзіндік айырым
белгілері мен ерекшеліктері бар, соның ішінде педагогикалық жүктеменің
жоспарлануы мен реттелуін айтуға болады.
Қойылған мақсатқа сәйкес зерттелуге жататын диплом жұмысының міндеттерін
анықтайық:
- білім беру жүйесінде ақпараттық технологиялардың қолданылуын анықтау;
- оқыту жүйесінің ұйымдасу және оқытушыларға, кафедра мен жоғары оқу
орынның факультеттеріне берілген оқыту жүктемесінің қалыптасу ретін
қарастыру;
- педагогикалық жүктеме журналының автоматты түрде толтыруын қамтамасыз ету
үшін мәлімен қоры арасындағы қатынасты әзірлеу;
- педагогикалық журналдың автоматты түрде толтыруын іске асыратын
бағдарламалық өнімді әзірлеу және сипаттау;

Компьютерлік желі дегеніміз — бір-бірімен мәлімет алмаса алатын кем дегенде
екі компьютердің байланыс құралдары көмегімен қарым-қатынас жасауына
арналған акпарат өңдеудің тармақталған жүйесі.
Басқаша айтқанда желі деп дербес компьютерлердің және принтер, модем,
факсимильдік аппарат тәрізді есептеу құрылғыларының бір-бірімен байланысқан
жиынын айтады. Желілер әрбір қызметкерге басқалармен мәлімет алмасып
құрылғыларды ортақ пайдалануға, қашықта орналасқан қуатты компьютерлердегі
мәліметтер базасымен қатынас құруға және тұтынушылармен тұрақты байланыс
жасауға мүмкіндік береді.

Желі құрамына кіретін компьютерлер мынадай жұмыстар атқарады:

• желімен қатынас құруды ұйымдастыру;

• олардың арасында мәлімет алмасуды басқару;

• желі тұтынушыларына есептеу құрылғыларын пайдалануға беріп,
• оларға әртүрлі қызмет көрсету.

• Жергілікті және аймақтық-таратылған желілер.

Жергілікті желі (LAN) бір ғимарат ішіндегі немесе қатар орналасқан
ғимараттардағы дербес компьютерлер мен принтерлерді бір-бірімен
байланыстырады. Аймақтық-таратылған желілер (WAN) географиялық тұрғыдан
алғанда бір-бірінен қашықта орналасқан, бірақ бір компанияға немесе
фирмаға, мекемеге қатысты бірнеше жергілікті желілерді байланыстырады.
Жергілікті желінің барлық компьютерлері серверде жазылған колданбалы
программаларды жөне принтер, факс тәрізді шеткері кұрылғыларды ортақ
пайдалана алады. Желідегі әрбір дербес компьютер жұмыс станциясы немесе
желі түйіні деп аталады.
Жергілікті жері әрбір тұтынушыға бір-бірімен өте жылдам қатынасуға
мүмкіндік жасайды. Оның мынадай ерекшеліктерін атап етуге болады:

• құжаттарды бірге пайдалану;

• құжат айналымын жеңілдету: тұтынушы жұмыс орнынан
• тұрмай-ақ, жиналыс жасамай-ақ әртүрлі құжаттарды оқуға,
• тузетуге, түсініктеме беруге мүмкіндік алады;

• компьютер дискісіндегі орынды тиімді пайдаланып, өз жұмыс нәтижелерін
серверде сақтау және архивтеу;

• сервердегі қолданбалы программалармен оңай байланысу;

Кез келген компьютерлік желі жұмысы топология хаттама (протокол),
иптерфейс, желілік программалык, және техниялық қуралдар тәрізді
сипаттамалармен көрсетіледі.

Желі топологиясы онын негізгі функциональдық элеменгтерінің бір-бірімен
байланысу құрылымын анықтайды.

Желілік техникалык құралдар - компьютерлерді бір желіге ұйымдастыруды
қамтамасыз ететін әртүрлі құрылғылар жиыны.

Желілік программалык құралдар - компьютерлік желі жұмысын басқарып, әрбір
тұтынушыны қажетті интерфейспен қамтамасыз етеді.

Интерфейстер - желінің функциональдық элементерін бір-бірімен үйлестіру
құралдары.

Протоколдар - желінің функциональдық элеменгтерін бір-бірімен қатынас жасау
ережелері. Функиональдық элеменгтер рөлін әртүрлі құрылғылар және де
программалық модульдер атқара алады. Сол себепті ақпараттық және
программалық интерфейстер қарастырылады.

Жұмыстың мақсаты мен міндеті: Интернеттің, желілердің ерекшеліктерін,
атқаратын қызметтерін, тиімділігін сипаттау және соны ашып көрсету.

АЛҒЫ СӨЗ

Қазақстан Республикасының бәсекеге қабілетті ел ретінде даму стратегиясы ҚР
Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауларында атап
өтілгендей, қоғамымыздың басым міндеттерінің бірінің жүзеге асырылуы –
халықтың компьютерлік сауаттылығын қалыптастырумен байланысты.
Қоғамның ақпараттануы бүкіл дүние жүзінде шексіз ақпараттық кеңістік
қалыптастыра отырып, өндірісті, білім беруді және адамдардың тұрмыс-
тіршілігін түбегейлі өзгертуде. Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар
және ғаламдық Internet желісінің дамуы еліміздің халық шаруашылығының
барлық салаларындағы қызметтің тиімділігін недәуір арттыруға мүмкіндік
беріп отыр. Бүгінде әлемнің 200-ден астам елі электрондық үкімет
қалыптастырып отыр. Қазақстан Республикасында “электрондық үкіметтің” пайда
болуы ашық құқықтық қоғамның, азаматтар мен мемлекеттік органдар арасындағы
екі жақты қатынасты талап ететін интерактивті қызметтер көрсетудің
тәжірибелік механизмі болып табылады.
Компьютерді және басқа да ақпараттық-коммуникациялық технологияларды (АКТ)
пайдалану дағдыларын меңгеру қазіргі өмірдің ажырамас бөлшегіне айналып
отыр.
Әйтсе де, бүгінгі таңда Қазақстанда қалыптасып отырған ақпараттық кеңістік
біртұтастығының жоқтығымен, ақпараттың біркелкі таратылмауымен, халықтың
Internet-ке қол жеткізудегі, АКТ қолдану дағдыларын меңгерудегі
теңсіздігімен сипатталуда.
Осыны ескере отырып, елімізде ақпараттық теңсіздікті жоюға, ақпараттық-
коммуникациялық және инновациялық технологияларды кеңінен қолдануға,
халықтың мүмкіндіктерін күшейтуге және компьютерлік сауаттылығын арттыруға
бағытталған Қазақстан ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Функционалдық сауаттылықтың сипаттамалық белгілері
Бастауыш сынып оқушыларының цифрлық сауаттылығын қалыптастырудың маңызы
Бастауыш мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын қалыптастыру әдістемесі. Әдістемелік құрал
Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану – кәсіптік білім мамандығы студенттерінің кәсіби құзырлылығын қалыптастырудың маңызды элементі
Ақпараттық мәдениетті қалыптастыру
Жалпы білім беретін орта мектепте информатика пәнін кәсіптік оқыту
Бастауыш мектептерде компьютерлік техниканы тиімді қолдану негізінде оларға компьютерлік сауаттылық элементтерін меңгеру, ақыл-ойы мен шығармашылық қабілеттерін дамыту
Мектеп оқушыларының кәсіби құзырлығын қалыптастыруды теориялық тұрғыдан негіздеу
Жаңа медиа және ақпараттық мәдениет
Математиканы оқытуда АКТ қолдану
Пәндер