Өндірістік жарақаттар және кәсіби аурулар туралы негізгі түсініктер

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

І. Кіріспе бөлім

ІІ. Негізгі бөлім

2. 1. Өндірістік жарақаттанудың себептері

2. 2. Жарақат алу қауіпсіздігін бағалау

2. 3. Еңбек тиімділігін жоғарылатуда кәсіби ауру мен жарақаттандыруды төмендету және болдырмау шаралары

ІІІ. Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Өндірістік жарақат дегеніміз - қауіпсіздік техникасының талаптарын ескермегендіктен болатын жарақат.

Өндірістік зақымданулардың мынадай түрлері болуы мүмкін, механикалық, химиялық, термиялық, акустикалық, психиатрлық және т. б.

Өндіріс саласы оның ішінде химия өндірісінің саласы әртүрлі
болғандықтан, ондағы болған өндірістегі жарақаттану мен кәсіби ауруларда
әртүрлі сипатта болады.

Өндірістік жарақат алу - бұл жұмысшыға өндірістегі қауіпті фактор әсер етуіне байланысты болған жағдай. Олар: өндірістік және өндірістік емес деп бөлінеді. Егер бір смена уақытында бақытсыздық жағдайлар болса, өткір аурулар, ал ұзақ уақыт нәтижесінде болса, созылмалы деп атайды. Егер санитария ережесі бұзылса, адамға еңбектің кеселді жағдайы әсер етіп мамандық ауруларына ұшырайды.
Кәсіби аурулар - белгілі бір мамандыққа байланысты кәсіпорынның зиянды әсерінен болатын кесел. Кәсіби аурулар кәсіпорындардағы санитарлық-гигиеналық ережелердің дұрыс орындалмауынан, шу, діріл, тағы басқа әсерінен пайда болады. Мысалы, шаң-тозаңы көп жерде жұмыс істеген адамның өкпесі пневмокониозға (өкпені шаң басу), ал радиоактивті препараттармен жұмыс істейтіндер сәуле ауруына шалдығады. Қатты дірілдейтін аспаптармен ұзақ уақыт жұмыс істеу тамыр неврозына (ангионеврозға) ұшыратады. Кәсіптік зиянды әсерлер тек Кәсіби ауруларды ғана емес, басқа аурулардың да пайда болуына әкеліп соқтырады.

Кәсіби аурулардың әсерінен:

1. Химиялық факторлардың әсерінен туындаған аурулар: өткір және созылмалы интоксикациялар, тері аурулары.

2. Өнеркәсіптік аэрозольдердің әсерінен туындайтын аурулар: пневмокониоз, силикоз, биссиноз, кәсіби бронхит, эмфизема, жоғарғы тыныс алу жолдарының күрт дистрофикалық аурулары.

3. Физикалық факторлардың әсерінен туындайтын аурулар: вибрациялық ауру, иондайтын және иондамайтын сәулелену, лазерлік сәулелену, нейросенсорлық кереңдік, электроофтальмия, катаракта, декомпрессионалдық ауру және оның салдары, қызу, тоңазу т. б.

4. Жеке органдар мен жүйелердің зорығуы және физикалық жүктемеге байланысты аурулар: невроздар, радикулиттер, тірек қимыл аппаратының аурулары және т. б.

5. Биологиялық факторларының әсерінен туындайтын аурулар: инфекциялық және паразиттік аурулар, жұмыс кезінде жұмысшылардың байланыста болатын инфекция біртектілері (туберкулез, вирусты гепатит, қышыма, сифилис және т. б. ), терінің ашық бөліктерінің микоздары (саңырауқұлақ тудыратын аурулар), дисбактериоз.

6. Аллергиялық аурулар: конъюнктивит, ринит, экзема, бронхиалдық астма және т. б.

7. Жаңа түзілімдер: тері, ауыз қуысы, тыныс алу мүшелерінің ісіктері, бауыр ісігі, асқазан рагы, лейкоз(қан рагы), сүйек ісіктері.

Жарақаттану, кәсіби ауруға ұшыраудың факторларының негізгі түрлері:

1. машина, механизмдер, құралдар, қосымша құралдар;

2. транспорт жабдықтары, автотранспорт, жүк көтеруші қондырғылар;

3. құлаған, жарылған, ұшқан заттар және олардың жарықшалары;

4. үймереттердің немесе оның бөліктерінің құлауы;

5. адамның биіктен құлауы;

6. электр тоғы;

7. термиялық фактор ( күйік) ;

8. заттар, жүктер қозғалыста болуы;

9. уланған заттар.

ІІ. Негізгі бөлім

2. 1. Өндірістік жарақаттанудың себептері

Тәжірибе жазатайым оқиғаның себептерін немесе шынайы себебін айқындау үшін осы әдісті қолданудың мақсатқа сәйкестігін көрсетті. Жазатайым оқиғаларды талдау үшін оның себептері бойынша классификацияланады. Қазіргі кезде ортақ қабылданған өндірістік жарақаттанудың себептерінің классификациясы жоқ, бірақ көптеген авторлар бірнеше топтарға бөлген.

Техникалық себептер - еңбектің өндірістегі ұйымдастырылу дәрежесіне тәуелесіз деп сипаттауға болатын себептер.

Өндірістік жарақаттану себептері

Ұйымдас-:

Ұйымдас-

Техни-:

Техни-

Санитар:

Санитар

Табиғи:

Табиғи

Экономи -:

Экономи -

Психо-:

Психо-

Ұйымдас-:

тырушы-

Техни-:

калық

Санитар:

лық-

Табиғи:

фактор

Экономи -:

калық

Психо-:

физиология

Ұйымдас-:

лық

Техни-:

Санитар:

гигиеналық

Табиғи:

лар

Экономи -:

Психо-:

-лық

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Техноло-

Санитар:

Артық шу,

Табиғи:

Табиғи

Экономи -:

Психо-: Өндірістік

Психоло-

Ұйымдас-:

Техни-:

гиялық -

Санитар:

діріл, газ

Табиғи:

апаттар

Экономи -:

Психо-: экономи-

гиялық

Ұйымдас-:

Техни-:

Конструк-

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-: калық

Ұйымдас-:

Техни-:

торлық

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Иондау-

Табиғи:

Жаппай

Экономи -:

Психо-:

Әлеумет-

Физиоло-

Ұйымдас-:

Техни-:

Машина-

Санитар:

Табиғи:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

шы

Табиғи:

індеттер

Экономи -:

тік эконо-

Психо-:

гилық

Ұйымдас-:

Техни-:

ларды

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

сәулелер

Табиғи:

Экономи -:

микалық

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

күту

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Ұйымдас-:

Техни-:

Санитар:

Табиғи:

Экономи -:

Психо-:

Атап айтқанда: құрал-жабдықтардың, аспаптардың, тетіктердің конструктивті жетіспеушілігі, технологиялық процестердің жетілмегендігі; механикалық ауыр жұмыстардың жетілмегендігі; қоршаулардың, сақтану құрылғыларының, дабыл қағу жүйелерінің және блокировкалау шектеу құралдарының жетілмегендігі; материалдардың ақаулары; өңдеу ортасының бұрын белгісіз болған қауіпті қасиеттері және т. с. с. бұл себептер кейде инженерлік немесе конструкторлы себептер деп аталады.

2. 2. Жарақат алу қауіпсіздігін бағалау

Өндірістік объектілердің жарақаттану қауіпсіздігін бағалауды ұйымдар жеке жүргізеді, және ол жарақат қауіпсіздігінің 2 нысаны бойынша рәсімделеді.

Жарақат алу қауіпсіздігі, жарақат алу, кәсіптік ауру деңгейіне қарай кәсіптік тәуекелдіктің сыныбына және жабдықтардың, машиналардың, тетіктердің қауіпсіздігінің техникалық жағдайына қарай кәсіптік тәуекелдік сыныбына сүйене отырып бағаланады.

Жабдықтардың, машиналардың, тетіктердің техникалық жағдайына қарай кәсіптік тәуекелдіктің сыныбы зерттелетін техникалық құралдардың өндірістік объектілерге сертификатталу деңгейіне сүйене отырып анықталады. Әрбір жабдыққа, машинаға, тетікке сертификаттың болуы, нормативтік құжаттардың дұрыс жүргізілуі мен оған қойылатын талаптардың орындалуы еңбек қауіпсіздігінің қамтамасыз етілу дәрежесін сипаттайды, бұл ретте кәсіптік тәуекелдік сыныбы ең төменгі деп саналады.

Жабдықтардың, машиналардың, тетіктердің барлық түріне сертификат түбірінен болмаған жағдайда өндірістік объектілердегі жабдықтардың, машиналардың, тетіктердің техникалық жағдайына қарай кәсіптік сыныбы барынша жоғары шкала бойынша бағаланады.

Жазататайым оқиғаны зерттеудің ең жауапты және қины тұсы - оның себептерін айқындау болып табылады. Осы себептерді айқындау барысында жиі өрескел қателердің болуы салдарынан, жарақаттанумен күресудің шараларын өңдеу артта қалып отыр.

Жазатайым оқиғаның себептерін айқындау үшін жүйелік талдау әдістемесі - желілік жоспарлау мен басқару (ЖЖБ) көмектесуі мүмкін.

Модельды талдау екі бағытта жүргізіледі: қауіпті аймақтың пайда болу немесе болған себептерін анықтау және адамның қауіпті аймаққа келуінің себептерін табу.

Тізбектік- бірінші себеп екінші себепті тудырып, екіншісі - үшіншісін т. с. с. жарақаттануға әкеп соғатын соңғы себепке дейін болатын форма;

Параллельды - екі немесе одан да көп параллель байланыстар арқылы, жарақаттануға әкеп соғатын орта себеп тудыратын форма;

Дөңгелек - бірінші себеп екінші себепті тудырып, екіншісі - үшіншісін т. с. с. өз кезеңінде бірінші себеп екіншісін, соңғы себепке дейін тереңдетіп, жазатайым оқиғаға алып келетін форма түрі.

Аталған себеп формалары әр түрлі комбинацияда күрделі желілік модельдердің құрама элементтері ретінде қызмет етуі мүмкін.

2. 3. Еңбек тиімділігін жоғарылатуда кәсіби ауру мен жарақаттандыруды төмендету және болдырмау шаралары

Жұмыс орындарындағы тәуекелді тікелей бағалау.

Тәуекелдерді бағалау кәсіптік тәуекелдердің өндірістегі жазатайым оқиғаларға немесе кәсіби ауруларға айналмауы және шектеу үшін жасалынады. Тәуекелді тура немесе жанама әдістермен есептейді. Осы дипломдық жобада, ГРС-ның жұмыс орындарының тәуекелдері тура әдіспен алынады.

1) Қауіптіліктер мен туындауы мүмкін қауіптіліктерді анықтаймыз.

Жұмысшалар:

Жұмысшалар

Қауіптілік:

Қауіптілік

Жұмысшалар:

Бас маман

1. Қозғалмалы механизмдер мен көліктер;

Жұмысшалар:

2.

Қауіптілік:

Қысқыш, сығымдағыш механизмдер;

Жұмысшалар:

3.

Қауіптілік:

Едендердің сырғанақ болуы;

Жұмысшалар:

4.

Қауіптілік:

Жарықтандырудың жетіспеушлігі;

Жұмысшалар:

5.

Қауіптілік:

Шу мөлшерінің жоғары деңгейі;

Жұмысшалар:

6.

Қауіптілік:

Дірілдің жоғары болуы ;

Жұмысшалар:

7.

Қауіптілік:

Ұшқыш заттардың болу;

Жұмысшалар:

Газды

1.

Қауіптілік:

Жұмыс орны температурасының жоғары болуы;

Жұмысшалар:

бақылаушы

2.

Қауіптілік:

Жарықтандырудың жетіспеушлігі;

Жұмысшалар:

3.

Қауіптілік:

Монотонды шудың әсері;

Жұмысшалар:

4.

Қауіптілік:

Физикалық және ой жүктемелері.

1 кесте- Жұмыс орындарындағы туындауы мүмкін қауіптіліктердің тізімі.

2) Әрбір анықталған қауіптілікке туындауы мүмкін зақымына сай ауырлық коэффицентін қоямыз.

Зақымның:

Зақымның

Ауырлық:

Ауырлық

Зақымның ауызша сипатталуы:

Зақымның ауызша сипатталуы

Зақымның:

ауырлығы

Ауырлық:

коэффиценті

Зақымның ауызша сипатталуы:

Зақымның:

Болмашы

Ауырлық:

5

Зақымның ауызша сипатталуы:

Жарақаттанған жұмысшыға медициналық көмек

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

көрсетудің қажеті жоқ. Жұмысқа келмейтін күндер ары

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

барса 3 күн.

Зақымның:

Орташа

Ауырлық:

10

Зақымның ауызша сипатталуы:

Жарақаттанған жұмысшыны денсаулық сақтау

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

мекемесіне алып баруға тиіс, жұмысқа бармайтын күндері

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

30 күнге дейін созылуы мүмкін, созылмалы ауруға

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

шалдығуы мүмкін.

Зақымның:

Үлкен

Ауырлық:

15

Зақымның ауызша сипатталуы:

Жазатайым оқиға денсаулыққа өте ауыр ( жазылмайтын)

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

зақым тигізуі мүмкін. Ал, емделуі стационарлық емді

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

қабылдауды қажет етеді. Жұмысқа бармайтын күндері 30

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

күннен асады. Еңбеккке жарамсыз немесе қайтыс болуы

Зақымның:

Ауырлық:

Зақымның ауызша сипатталуы:

мүмкін.

2 кесте-Үш дәрежелі шкаладағы зақымның ауырлығы

2) Туындауы мүмкін зақымдардың ықтималдығының орташа деп алып, соған сай ауырлық коэффицентін (жиілік) ықтималдылықтың ауызша сипатталуын (3-кесте) сапалық мағынасын анықтаймыз.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.