Жерге орналастыруды жобалаудың теориялық негізі

Кіріспе

Өндірістік мақсат үшін жобалау. Ауылшаруашылыққа жатпайтын жерді пайдаланулар бойынша олар өндірістік, тасымалдау, энергетикалық, табиғатты қорғау, орман шаруашылық, сушаруашылық және т.б. болып бөлінеді. Параметрі мен мінездемлері бойынша олар әр түрлі және көпсанды, олардың шаруашылық жерге орналасуымен байланысуы мен түзілуі кезінде әр түрлі спецификалық ерекшелітерге ие болады.
Өндіріс орындарында жерді пайдалану екі үлкен топқа бөлінеді: қайта өңдейтін өндірістерде жерді пайдалану және өндіріс кәсіпорындарында жерді пайдалану. Олар өлшемдері, конфигурациясы, қоршаған ортаға әр түрлі қозғалыс түрлерімен бөлінеді.
Қайта өңдейтін өндіріс орындарында жерді пайдалануды жобалау кезінде оларды өндірістік сызық бойынша араластырады және ірі территориялы өндірістік комплекстерде жүреді, яғни көмекші өндіріс объектілерімен кәсіпорын тобы, инженерлі байланыс пен коммуникация, қызмет утудің тұрмыстық және басқа да жүйелері.
Қазақстанда ірі ТПК түзілген: Алтай кені, полиметалды кендерді қайта өңдеу жәнеоларды алу, Қарағанды- -Теміртау және Павлодар-Экибастұз энергетикасы және т.б. кәсіпорындарды территорияны – өндіріс кәсіпорындар құрамына кіргізу тек қана негізгі өндірістік көзқарас бойынша кең тарамаған, сонымен қатар үнемдеудің тиімді әдісі болып табылады: құрылыс ауданы өндіріс орындары мен салыстырғанда 10% төмендейді, көлік жлоы 9-11% қысқарады, теміржол 8-20%, Ғимарат саны 25%. Осылайша территориялы – өндірістік кооперативтік өндіріс орындары құрылыс құнының төмендеуімен және олардың кемеюіне қажет жер бөлімдерінің азаюмен жүреді.
Өндіріс орындарында жерді пайдаланудың өлшемін бекіту 3 әдіс бойынша жүруі мүмкін:
өндіріс орындарының аудандарын өлшем бойынша бекіту;
есеп жолымен, бөлщек өлшемі жер сыйымдылығы бойынша анықталады, объектілердің орналасуына сәйкес аудандарды таңдау кезінде есептер бойынша қабылданған.
Техникалық жобалауды құру процесін құру кезінде бөлімшет жерлерінің өлшемі өндіріс ауданындағы барлық құрылыс объектілерінің басжоспарына

Пән: Өнеркәсіп, Өндіріс
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жерге орналастыруды жобалаудың теориялық негізі.

Өндірістік мақсат үшін жобалау. Ауылшаруашылыққа жатпайтын жерді
пайдаланулар бойынша олар өндірістік, тасымалдау, энергетикалық, табиғатты
қорғау, орман шаруашылық, сушаруашылық және т.б. болып бөлінеді. Параметрі
мен мінездемлері бойынша олар әр түрлі және көпсанды, олардың шаруашылық
жерге орналасуымен байланысуы мен түзілуі кезінде әр түрлі спецификалық
ерекшелітерге ие болады.

Өндіріс орындарында жерді пайдалану екі үлкен топқа бөлінеді: қайта
өңдейтін өндірістерде жерді пайдалану және өндіріс кәсіпорындарында жерді
пайдалану. Олар өлшемдері, конфигурациясы, қоршаған ортаға әр түрлі
қозғалыс түрлерімен бөлінеді.

Қайта өңдейтін өндіріс орындарында жерді пайдалануды жобалау кезінде
оларды өндірістік сызық бойынша араластырады және ірі территориялы
өндірістік комплекстерде жүреді, яғни көмекші өндіріс объектілерімен
кәсіпорын тобы, инженерлі байланыс пен коммуникация, қызмет утудің
тұрмыстық және басқа да жүйелері.

Қазақстанда ірі ТПК түзілген: Алтай кені, полиметалды кендерді қайта
өңдеу жәнеоларды алу, Қарағанды- -Теміртау және Павлодар-Экибастұз
энергетикасы және т.б. кәсіпорындарды территорияны – өндіріс кәсіпорындар
құрамына кіргізу тек қана негізгі өндірістік көзқарас бойынша кең
тарамаған, сонымен қатар үнемдеудің тиімді әдісі болып табылады: құрылыс
ауданы өндіріс орындары мен салыстырғанда 10% төмендейді, көлік жлоы 9-11%
қысқарады, теміржол 8-20%, Ғимарат саны 25%. Осылайша территориялы –
өндірістік кооперативтік өндіріс орындары құрылыс құнының төмендеуімен және
олардың кемеюіне қажет жер бөлімдерінің азаюмен жүреді.

Өндіріс орындарында жерді пайдаланудың өлшемін бекіту 3 әдіс бойынша
жүруі мүмкін:

өндіріс орындарының аудандарын өлшем бойынша бекіту;

есеп жолымен, бөлщек өлшемі жер сыйымдылығы бойынша анықталады,
объектілердің орналасуына сәйкес аудандарды таңдау кезінде есептер бойынша
қабылданған.

Техникалық жобалауды құру процесін құру кезінде бөлімшет жерлерінің
өлшемі өндіріс ауданындағы барлық құрылыс объектілерінің басжоспарына
сәйкес нақты әдістемелер бойынша бөлінеді.

Бөлініп алынған аудандардың нәтижесі бойынша жобалау экспликациясы
құрылады.

Өндіріс аудандарының шектулі өлшемдердің нормативінің қатысуы – өндіріс
орындарында жерді пайдалануды тиімдеудің ерекшеліктерінің бірі. Ауданның
оңғайлы ауданы тік бұрышты. Бірақ бөлім конфигурациясы өндірістің
техникалық ерекшеліктеріне байланысты болады, бұл жерде өндіріс корпусының
өлшемі мен пішіні және мөлшері құрылады.

Өндіріс ауданынан басқа өндіріс орындарында жерді пайдалану территориясы
негізгі өндіріске арналған, өндіріске қызмет ететін объектілердің кеңеюі
үшін қосымша жер бөлімшелерін құрайды: жөндеу бөлімшелері, қоймалар жүру
жолдары және басқа да коммуникация, тұрғын орындар және тағы басқа.

Өндіріс орындарында жерді пайдалануды жобалауда және таңдауда негізгі
мынадай факторларға ие, яғни құрылыс кезектілісі, территория бойынша
өндірістің кеңеюперспективасы және берілген өндірістің қоршаған ортаға
әсері.

Өндіріс үшін жерлер құрылыс кезектіліліне сәйкес кезең бойынша жүріп
отырады. Өндірістің перспективасының өсуінің есебі резервті аудандардың
түзілуімен қамтамасыз етіледі.

Өндіріс комплекстерінің консентрациясы мен өндіріс түрлерімен, әр түрлі
өсімдегі бөлек кәсіпорындар аздаған территорияға қатысты қоршаған ортаға
белгілі негативті қозғалысты жүргізеді. Сондықтан өндіріс комплексі мен
бөлек кәсіпорындарды орналастыру кезінде міндетті түрде санитарлы зонаны
белгілеу керек, ол жерде өндірісті ұйымдастыру кезде және жерді
пайдаланудың негізгі құқықтық режимі бекітіледі. Зона өлшемі жобалан.атын
өндірістің санитарлы нормасы бойынша бекітіледі.

Үлкен специфика ретінде тауды жеріне жерді пайдалану кәсіпорындардың
түзілуімен ерекшеленеді. Қазып алынған өндірістік үлес таулы шығынды
пішіндегеннен кейін және таулы пульстарды ұйымдастыруды атқару кезіндегі
жер бөлімдерін ретімен орналастыруды алғаннан кейін басталады. Таулы жыныс,
пайдалы қазбалардан тұратын өндірістік өңдеуді көрсетеді. Тау жыныстары
мамандырылған тау органдары бойынша қарастырылады. Жерді игеру
өндірістерінің қажеттіліктері үшін жерді көрсету бойынша бастапқы жоба
жұмысына қажетті шарттар болып заңның талаптарына сәйкес өңделген таулы
жыныс актісі болып табылады. Актте пайдалы қазбаларды өндіруге қажетті
бөлімшелердің орналасу жағдайы мен шекараларды суреттейтын сызба
көрсетілген. Тау-кен өндірістерінде жерді пайдалануды формалау үшін жер
жыныстары кезінде карьера бойынша конфигурация бөлімшесін және ауданын,
орналасу жағдайын орындау кезінде ең маңызды шарт болып пайдалы қазбалардың
дұрыс орналасуы болып табылады. Бұл жерде қандай да бір жағдайды өзгерту
мүмкін емес, тіпті өңдеу бағалы ауылшаруашылық мәселесі қозғап отырса да.
Жобаны құру кезінде карьердің перспективті ауданы және оның орналасу орны
белгіленеді, сонымен қатар жинағыш-буландырғыш. Сонымен қатар сұрап отырған
аудан өлшемі берілген құрылыс нормасына, аудан территориясын құру кезіндегі
нормативтің тығыздығы мен бекітілген құрылыс нормасына сәйкес болады.
Берілген талапты орындау үшін өндірістің технологиясын ескеру қажет,
инженерлі коммуникацияны, подьезді жолдарды, аудандардың ішке орналасуының
типті жобасын пайдалану.

Жерді игеруші өндірістерде жерді пайдалану: көп жылға пайдалану үшін
жерді беру, үлестің ашық әдісін пайдаланғанда, кеңістік және уақыт бойынша
жерді пайдалану динамикасы, белгіленген бөлімдерді пайдалануда мезгілдің
тектеулігі; қажетті жер ресурстарын өндіру қажеттілігі, рекультивация,
қоршаған ортаға негативті жері.

Тау-кен өндіріснде жерді пайдалану формалаудың мінездемелік ерекшелігі –
карьердің, ысырылыстардың, алынған қазбаларды қоймалайтын аудандардың
функциональды бөлек орналасуы. Бұл жер бөлімшелерінің иеленушілерімен жерді
пайдаланушыларды жер ауданын бөлу болып табылады.

Тауды игеретін өндірістерде жерді пайдалану динамикасы кеңістік пен
уақыт бойынша жердің жағдайын бұзу мен пайдалы қазбалардың орнын өңдеу
бойынша жаңа жерлердің қосылуымен түсіндіріледі. Әсірісе бұрышты жерлерді
ашық өңдеуде бұзылған жерлердің ауданы үлкен.

Жер бөліктерін пайдалану мерзімінің шектеулігі оны ұзақ уақыт бойы
пайдалануын қарастырады, яғни олар ауылдық орманды, су шаруашылығында
немесе басқа мақсаттарда рекреациялау кезінде пайдалану үшін олар
рекультивациялану керек. Бұзылған жерлерді рекультивациялау ашық орындарды
қайта өңдеу кезінде – ол өте жоғары шығындармен байланысқан еңбекті қажет
етеді. Тауды игеруші өндірістерді түзу ауылшаруашылық өндірісіне, жер
ресурсына, қоршаған ортаға белгілі әсерін көрсетеді. Пайдалы қазбалар үшін
жаңа технология бойынша өндіріледі, ол жер астына қарағанда арзандау
болады. Бірақ ол жерлердің жоғары шығындары мен байланысқан: жер беттігінің
бөлшектері карьермен бузылады, олардың тереңдігі 200м және одан жоғарыға
жетеді, ал биіктігі 50м болады. Ашық тау жұмыстары гидрологиялық шарттарды
бұзады, қоршаған ортаны бұзады.

Энергетикалық мақсаттар үшін шығындарды жобалау. Энергетика – ол
өндірістің жер жағынан дамыған бір түрі. Гидроэлектростанция (ГЭС) құрылысы
бойынша электроэнергияны өндіру су қоймасында жер қойнауының үлкен
аудандарын толтырумен қамтамасыз етіледі. Жерді шығару су қоймасы бойынша
шаруа аралық жерге орналастыруда ең қиын есептердің бірі болып табылады.
Республикада ірі су қоймалары негізінде Батыс және Оңтүстік Қазақстанда кең
өріс алған. Су қоймасын түзетін тік қозғалыс мінездемесі территроияда әр
түрлі: жердің алдын ала толуы, жағалауларды бұзу, климаттық шарттарды
өзгерту. Су қоймасының байланысы жер ауданының қайтпас шығынын туындатады,
соның ішінде жанық бөлімшелерін, жолды, өндірісті, ұйымдастырушы орындарды
және әр түрлі байланыстарды орнынан ауыстырады. Қисық жер фауна, флора,
микроклимат және территорияның гидрологиялық режимінің өзгеруін көрсетеді.
Толтыру зонасында жаңа орындарға 38 жерді пайдаланушылар, әр түрлі
өндірістер мен кәсіпорындар көшірілді. Бұхтарма су қоймасының қисық жері
климаттың жаймен өзгертілуі бойынша көрсетіледі, олбалықтардың түрлерінің
қысқаруымен түсіндіріледі. Бұл жерге территорияның мәнді бөлігінің су
қоймасының түзілуін әкеледі, оларды пайдалану өте қиын немесе мүлдем мүмкін
емес. Сонымен бірге, Иртыштық су мөлшері азайып кеткен. Ол үлкен жерлерде
Иртыш өзенімен Семипалатинск Павлодар облысы шегінде оның өнімділігі 30цга
дан 4-6 цгатөмендеп кетті. Су қоймасында түзілген кері жерлер аз мөлшерде
жерге орналастыру шаруа қожалығымен көрсетіледі, сонымен қатар арнайы
орындардың комплексі іске асып, пайда табады; оларға жатқызуға болады:
аудандардың өлшемін анықтау, жылыту кезінде ауылшаруашылықта ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.