ҚР қолма-қолсыз ақша айналысын ұйымдастыру



Кіріспе
I ҚР қолма.қолсыз ақша айналысын ұйымдастыру
1.1 Қолма.қолсыз есеп айырысу қағидалары ... ... .4.
1.2 Банктік шот ашу тәртібі ... ... ...10
2. Банкаралық есеп айырысу аудиті ... ... ...21
2.1 Қолма.қолсыз есеп айырысудың жіктелуі ... ... .22
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Қазіргі таңда, ақша шаруашылық өмірдің ажырамас бөлігі болып табылады. Сондықтан материалдық бағалылықтар мен жабдықтау қызметтеріне байланысты болатын барлың мәмілелер ақшалай есеп айырысудан тұрады. Ақшалай есеп айырысулардың өзі екі формаға: қолма-қол ақшалармен есеп айырысу және қолма-қолсыз ақшалармен есеп айырысуға бөлінеді. Қолма-қолсыз ақшаларды қолдана отырып, есеп айырысуды ұйымдастыру нақты ақшалармен есеп айырысуларға қарағанда біршама қолайлы. Мұндай есеп айырысу негізінде айналыс шығындарын үнемдеуге болады.
Біздің елімізде қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу жүйесін ұйымдастыру негізі КСРО тұсында 1930-32 жылдары несиелік реформа барысында жасалғаң болатын. Содан бері, яғни 1993 жылдарға дейін еліміздегі қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысулар шаруашылыңтың шығын механизміне бағытталған түрде және экономиканы басқарудың әкімшіл-әміршіл әдістеріне толың сәйкес келген болатын. Ол кездегі жұмыс жасаған қолма-қол-сыз ақшамен есеп айырысулар жүйесі, бірінші кезекте, өндіріске және өнімді жөнелтуге байланысты езінің жоспарлың тапсырмаларының орындалуына сәйкес, яғни жабдықтаушылардың мүддесіне қызмет еткен. Ол жүйедегі қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысуларды ұйымдастырудың қатаң қағидаларының саңталуы кәсіпорынның өзінің алдындағы келісімшарттың міндеттемелерінің орындалуы үшін экономикалың мүддесі мен жауапкершілігінің жоқтығын біршама дәрежеде орнын толтыруына мүмкіндік береді.
1. Ақша Несие Банк Сейітқасымов Ғ.С Алматы 2005 ж
2. Коммерциялық банктің операциялары Алматы 2004 ж
3. Ақша айналымы банктік есептеме Алматы 2004 ж
4. Банктегі бухгалтерлік есеп С.Т. Міржақыпова Алматы 2004 ж
5. Абрютина М.С. «Анализ финансово-экономической деятельности предприятия», Москва, 1999 г.
6. Артеменко В. Г., Беллендир М. В. Финансовый анализ – М.: «ПРИОР», 1996 г.
7. Байсеитов А.Р. «Бухгалтерский учет и Аудит», Алматы 1999 г №11 «Финансовый менеджмент, анализ и управленческий учет»
8. Балабанов И. Т. Анализ и планирование финансов хозяйствующего субъекта: Учебн. пособие. – М: Финансы и статистика, 1994.
9. Дүйсенбаев К. Ш., Төлегенов Э. Т., Жұмағалиева Ж. Г. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау. Оқу құралы. – Алматы:Экономика.2001 ж.
10. Дюсембаев К.Ш. «Аудит и анализ финансовой отчетности» Алматы «Қаржы - Қаражат», 1998 г.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 24 бет
Таңдаулыға:   
Жоспары
Кіріспе
I ҚР қолма-қолсыз ақша айналысын ұйымдастыру
1.1 Қолма-қолсыз есеп айырысу
қағидалары ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ...4.
1.2 Банктік шот ашу
тәртібі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
...10
2. Банкаралық есеп айырысу
аудиті ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... .21
2.1 Қолма-қолсыз есеп айырысудың
жіктелуі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Қазіргі таңда, ақша шаруашылық өмірдің ажырамас бөлігі болып табылады.
Сондықтан материалдық бағалылықтар мен жабдықтау қызметтеріне байланысты
болатын барлың мәмілелер ақшалай есеп айырысудан тұрады. Ақшалай есеп
айырысулардың өзі екі формаға: қолма-қол ақшалармен есеп айырысу және қолма-
қолсыз ақшалармен есеп айырысуға бөлінеді. Қолма-қолсыз ақшаларды қолдана
отырып, есеп айырысуды ұйымдастыру нақты ақшалармен есеп айырысуларға
қарағанда біршама қолайлы. Мұндай есеп айырысу негізінде айналыс шығындарын
үнемдеуге болады.
Біздің елімізде қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу жүйесін ұйымдастыру
негізі КСРО тұсында 1930-32 жылдары несиелік реформа барысында жасалғаң
болатын. Содан бері, яғни 1993 жылдарға дейін еліміздегі қолма-қолсыз
ақшамен есеп айырысулар шаруашылыңтың шығын механизміне бағытталған түрде
және экономиканы басқарудың әкімшіл-әміршіл әдістеріне толың сәйкес келген
болатын. Ол кездегі жұмыс жасаған қолма-қол-сыз ақшамен есеп айырысулар
жүйесі, бірінші кезекте, өндіріске және өнімді жөнелтуге байланысты езінің
жоспарлың тапсырмаларының орындалуына сәйкес, яғни жабдықтаушылардың
мүддесіне қызмет еткен. Ол жүйедегі қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысуларды
ұйымдастырудың қатаң қағидаларының саңталуы кәсіпорынның өзінің алдындағы
келісімшарттың міндеттемелерінің орындалуы үшін экономикалың мүддесі мен
жауапкершілігінің жоқтығын біршама дәрежеде орнын толтыруына мүмкіндік
береді.
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысулар бойынша операциялар клиенттердің
банктердегі ашқан ағымдық және басқа да шоттарында көрсетіледі.

Қолма-қолсыз есеп айырысу қағидалары
Қазіргі жағдайда ақша шаруашылық өмірдің ажырамас бөлігі болып
табылады. Сондықтан материалдық бағалылықтар мен жабдықтау қызметтеріне
байланысты болатын барлың мәмілелер ақшалай есеп айырысудан тұрады. Ақшалай
есеп айырысулардың өзі екі формаға: қолма-қол ақшалармен есеп айырысу және
қолма-қолсыз ақшалармен есеп айырысуға бөлінеді. Қолма-қолсыз ақшаларды
қолдана отырып, есеп айырысуды ұйымдастыру нақты ақшалармен есеп
айырысуларға қарағанда біршама қолайлы. Мұндай есеп айырысу негізінде
айналыс шығындарын үнемдеуге болады.
Сондықтан да болар, қолма-қолсыз ақшалар айналысы жалпы ақша
айналымының едәуір бөлігін алады. Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысулар
барысы мынадай шаруашылық аумағында жүзеге асырылады:
өнімді, қызметтерді және жұмыстарды сатуда;
ұлттың табысты бөлу және қайта бөлуде;
банк несиелерін алу және қайтаруда;
бюджетке тиісті төлемдерді аударуда;
халыңтың ақшалай табыстарын төлеу және пайдалануда;
басқа да банкаралық есеп айырысуларда. Қолма-қолсыз есеп айырысулар
толығымен банк мекемелері арқылы ұйымдастырылатындықтан да, олардың кең
көлемде қолданылуына банктердің торабының ықпалы, сондай-аң олар-дың
дамуына деген мемлекеттің мүддесінің ықпалы болады. Өйткені, банк — бұл
қолма-қол және қолма-қолсыз ақшалармен төлемдердің іске асатын орны.
Банктегі ағымдық шоттарындағы жазбаша түрдегі ақшалай қаражаттар қалдығы
қолма-қолсыз ақшаларды бейнелейді.
Қолма-қолсыз ақшалармен есеп айырысу — бұл ақшалай қаражаттарды
төлеушілер мен алушылардың шоттарына байланысты жазбаша түрде жасалатын
ақшалай есеп айырысуларды білдіреді.
Шаруашылықтағы қолма-қолсыз есеп айырысулар белгілі-бір жүйеге
байланысты ұйымдастырылады.
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысулар жүйесі — бұл қолма-қолсыз
ақшалармен есеп айырысуларды ұйымдастыру қағидаларын, оларды ұйымдастыруға
қойылатын талаптарды, сол сияңты құжат айналымына байланысты есеп айырысу
әдістері мен формаларының жиынтығы.
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысуды ұйымдастыру мынадай талаптарға
сәйкес келуі тиіс:
Біріншіден, өнімді сатудың үздіксіздігін қамтамасыз ету үшін
бірқалыпты қаражат айналымына жағдай жасау;
Екіншіден, белгіленген мерзімде төлемді жүзеге асыруға деген
төлеушілердің жауапкершілігі;
Үшіншіден, қолма-қолсыз ақшалармен есеп айырысулардың өз уақыттылығы,
яғни уақытында есеп айырысуға тиістігі.
Біздің елімізде қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу жүйесін ұйымдастыру
негізі КСРО тұсында 1930-32 жылдары несиелік реформа барысында жасалғаң
болатын. Содан бері, яғни 1993 жылдарға дейін еліміздегі қолма-қолсыз
ақшамен есеп айырысулар шаруашылыңтың шығын механизміне бағытталған түрде
және экономиканы басқарудың әкімшіл-әміршіл әдістеріне толың сәйкес келген
болатын. Ол кездегі жұмыс жасаған қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысулар
жүйесі, бірінші кезекте, өндіріске және өнімді жөнелтуге байланысты езінің
жоспарлың тапсырмаларының орындалуына сәйкес, яғни жабдықтаушылардың
мүддесіне қызмет еткен. Ол жүйедегі қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысуларды
ұйымдастырудың қатаң қағидаларының саңталуы кәсіпорынның өзінің алдындағы
келісімшарттың міндеттемелерінің орындалуы үшін экономикалың мүддесі мен
жауапкершілігінің жоқтығын біршама дәрежеде орнын толтыруына мүмкіндік
береді.
Бұл қағидалар әсіресе мыналарға қатаң қарайды:
• төлеу орны — банк яғни ол қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысуды
ұйымдастырушы және бақылаушы болады;
• төлеу уақыты — өнімді тиеген соң немесе қызметті
көрсеткен соң жүргізілді, яғни мұнда аванс және коммерциялық несиенің
қолданылуына қатаң тыйым салынды;
• төлеушінің келісімі (акцепт) — төлеудің негізіне жатады;
төлеу көзі — сатып алушының меншікті қаражаты немесе банктік несие, яғни
оны алуға құқығы бар болса ғана;
• Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу формасы, яғни олардың
пайдалану аумағы алдын ала анықталады.
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысулардың барлығы бірдей банк ішіндегі
айналымда жүретін төлем құжаттары негізінде жүзеге асырылады. Бірақ аталып
өткен қағидалар, сатып алушының төлем қабілетін және несиелік қабілетіне
қойылатын талаптарды ескермеді, соның нәтижесінде есеп айырысуға
қатысушылардың балансының өтімділігіне төлемдер кезегінің бұзылуы кері әсер
етті.
Кейіннен экономикамыздың нарыңтың қатынастарға өтуі барысында қолма-
қолсыз ақшамен есеп айырысу формалары мен әдістері, оларды ұйымдастыру
қағидалары толығымен өзгерді. Қазіргі қолма-қолсыз ақшамен есеп
айырысуларды ұйымдастыру қағидаларына мыналар жатады:
Бірінші қағидасы — барлық шаруашылық субъектілердің ақшалай
қаражаттары банк мекемелеріндегі шоттарда сақталып, Қолма-қолсыз ақшамен
есеп айырысулар сол шоттар негізінде жүзеге асырылуын көздейді.
Мұнда клиенттерге ақшалай қаражаттарды саңтау және аударымдар жасау
үшін шоттар ашылады. Бұл аталған қағиданың жоспарлы шаруашылық жүйедегі
бірінші қағидадан айырмашылығын, барлың кәсіпорындар және ұйымдардың
арасындағы қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысудың банк мекемелері арқылы
жүргізілуге міндеттілігінен байқауға болады. Барлық кәсіпорындар мен
ұйымдардың ақшаны банктегі шоттарда сақтауға міндеттілігі — бұл экономиканы
әкімшіл-әміршіл әдістер арқылы басқаруға ұқсас болып келеді.
Нарықтың шаруашылың жағдайында банк арқылы есеп айырысуды жүргізу,
шаруашылық субъектілердің экономикалық дербестігін және олардың өздерінің
іс-әрекеттері үшін материалдың жауапкершілігін ескеруі тиіс.
Нарық жағдайындағы қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысудың бірінші
қағидасының бұл жерде заңды және жеке тұлғаларға қатысы бар екендігін
ескерсеқөткен жүйедегі қағида, ақша айналысындағы нақты және қолма-қолсыз
ақшалардың арасындағы заңды түрдегі алшақтықтың болуына байланысты, тек
заңды тұлғаларға ғана қатысты болғандығын айта кету керек.
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысудың үшінші қағидасы — нарық
субъектілерінін Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу формаларын тандаудағы
еркін және оларды банктің араласуынсыз шаруашылық келісім шарттарында
бекітуді көздейді.
Бұл қағида меншік формаларына байланыссыз кез келген нарық
субъектілерінің келісімшарттық және есеп айырысу қатынастарын
ұйымдастырудағы қатынастардың нәтижелі болуы үшін, олардың материалдың
жағынан жауапкершілігін арттырудағы экономикалық дербестігін сипаттайды.
Бұл жерде банктің рөлі тек қана төлемдерді жүзеге асыруда делдал ретінде
көрінеді.
2000 жылғы 2 маусымдағы Ұлттың банк Басқармасы бекіткен Қазақстан
Республикасының банктеріндегі клиенттердің банктік шоттарын ашу, жүргізу
және жабу тәртібі туралы № 266 нұсқаулығына сәйкес төлеушінің төлем
операцияларының барлың формаларында бас субъектіге айналу тенденциясы
байқалады, себебі барлың қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу формаларында
төлеу туралы бастаманы төлеушінің өзі көтереді. Бұл шарт ел
экономикасындағы нарыңтың қатынастардың талабына толық сәйкес келеді.
Сонымен қатар, қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысуды ұйымдастырудың
мынадай екі қағидасы қолданылады:
төлемнің мерзімділігі;
төлемнің қамтамасыз етілуі.
Төлемнің мерзімділік қағидасы — шаруашылық несиелік сақтандыру
шарттарында, ұжымдық шарттарда және ҚР Қаржы министрлігінін, нүсқауларында
көрсетілген мерзімдерге сэйкес есеп айырысуды жүзеге асыру.
Бұл қағиданы бекітудің экономикалық мағынасы қаражат алушының
төленетін қаражатты қалаған уақытта ғана емес, яғни алдын ала келісілген
мерзімде аударуына мүдделі екендігін түсіндіреді.
Төлеу мерзімділігінің қағидасын енгізудің тәжірибелік маңызы бар десе
болады. Кәсіпорындар және басқа да нарықтың қатынастар субъектілері
төлемдердің мерзімділігінің дәрежелері туралы ақпараттарға ие бола отырып,
өзінің ақша айналымын үтымды пайдаланады және заемдық қаражатқа деген
қажеттілікті тура анықтайды және өз баланстарының өтімділігін басқара
алады. ,
Мерзімді төлем мынадай жағдайларда жүзеге асырылуы мүмкін:
сауда-саттық операцияларының басталуына дейін, яғни
жабдықтаушының тауарын жібергенге немесе қызметін көрсеткенге дейін, яғни
аванстың төлем түрінде;
сауда-саттың операциясы аяқталғаннан кейін, яғни
төлеушінің төлем тапсырмасы арқылы;
сауда-саттық операциясын аяқталғаннан кейін, біршама
уақыттан кейін — қарыздың міндеттемесіз немесе вексельді
пайдалану арқылы коммерциялық несие жағдайында. .
Іс жүзінде мерзімінен бұрын, мерзімі кешіктірілген және мерзімі өткен
төлемдерде кездесуі мүмкін.
Мерзімінен бұрынғы төлемдер — бұл келісілген мерзімінен бұрын ақшалай
міндеттеменің орындалысын білдіреді.
Мерзімі кешіктірілген төлемдер — бұл кезделген уақытта қарыздық
міндеттемесін орындай алмауына байланысты бастапқы мерзімнің уақытын
ұзарту, яғни жақа мерзімді белгілеуді білдіреді.
Мерзімі өткен төлемдер — бұл төлеушіде төлейтін қаржы болмауына
байланысты туындайды, сөйтіп -төлем мерзімі жеткен кезде телеушінің банктік
немесе коммерциялық несие алу мүмкіндігінің жоңтығын сипаттайды.
Қазақстандағы қолма-қолсыз ақша айналысын ұйымдастыру
Төлемнін, қамтамасыз етілу қағидасы —бұл алдындағы мерзімділік
қағидамен тыгыз байланысты. Себебі, төлемнің қамтамасыз етілуі төлем
мерзімінің сақталуы үшін ондағы өтімділік қаражаттардың кепілдеме ретінде
болуын білдіреді. Өтімділік қаражаттарының сипатына байланысты жедел түрде
және алдағы уақыттарда төлемнің қамтамасыз етілуі бір-бірінен өзара
ажыратылады.
Төлемнің жедел түрде қамтамасыз етілуі, төлеушіде бірінші класстың
етімді қаражаттар сомасының болуын түсіндіреді. Бірінші класты өтімділік
қаражаттарға: ұзақ мерзімді, орта мерзімді және қысқа мерзімді сипаттағы
ақшалай қаражаттар, сол сияқты оларды ұйымдастырудың сондай формалары
жатады.
Төлемдердің жедел түрде қамтамасыз, етілуінің әр түрлі формалары
болады (оның ішінде клиенттің немесе банктің есебінен қосқан қаражаттар
түрінде).
Төлемдердің алдағы уақыттарда қамтамасыз етілуі төлемді
кепілдендіреді, шаруашылықтағы төлем тәртібін, сонымен қатар есеп айырысуға
қатысушылардың барлығының төлем қабілеті мен несиелік қабілеттігін нығайта
түседі.
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысуға байланысты барлық аталған
қағидалар бір-бірімен өзара тығыз байланысты. Сондықтан да, бұл қағиданың
біреуінің бұзылуы басқаларының бұзылуына жол береді.
Демеқ қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысу қағидалары — бұл қолма-қолсыз
ақшамен есеп айырысулар жүйесінің конструктивтік қасиетін немесе қолма-
қолсыз ақшамен есеп айырысуда ақшалардың төлем құралы ретінде
қызмет етуін білдіреді:

Банктік шоттар ашу тәртібі
Қолма-қолсыз ақшамен есеп айырысулар бойынша операциялар клиенттердің
банктердегі ашқан ағымдық және басқа да шоттарында көрсетіледі.
Сонымен, қазіргі кездегі еліміздің екінші деңгейдегі банктерінде
шоттар ашу тәртібі 1998 жылғы 29 маусымдағы Ақшалай төлемдер мен
аударымдар туралы ҚР заңына және 2000 жылғы 2 маусымдағы Ұлттық банк
Басқармасы бекіткен Қазақстан Республикасының банктеріндегі клиенттердің
банктік шоттарын ашу, жүргізу және жабу тәртібі туралы № 266 нүсқаулығына
сәйкес жүзеге асады. Осы нүсқаулыңқа сай банктерде ашылатын шоттар мынадай
түрлерге бөлінеді: ағымдағы, жинақ және корреспонденттік.
Жоғарыдағы ережеге сәйкес ҚР-дағы екінші деңгейдегі банктерде шот ашу
мынадай құжаттарды талап етеді:
Резидент-заңды тұлғалар үшін:
Жарғысының көшірмесі (нотариалды куәландырылған);
Статистикалық карточка;
•Мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәліктің көшірмесі;
СТТН көшірмесі;
Филиалдар мен өкілеттік үшін, резидент-заңды тұлғаның
басшыларына берілген сенімхаттың көшірмесі;
Мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылатын мемлекеттік
мекемелер үшін ҚР Қаржы министрлігінен рұқсат қағаз;
Кол қою және мөр басу үлгісі бар карточка (нотариалды
куәландырылған, 3 дана);
Қол қоюшы тұлғаларға арналған бүйрыңтың көшірмесі мен
олардың төл қүжаттары мен СТТН;
Банктік шот ашу туралы өтініш;
Банктік шот туралы келісімшарт.
Бейрезидент-заңды тұлғалар үшін:
Мемлекеттік немесе орыс тілінде дайындалған Филиал немесе өкілеттік туралы
ереженің көшірмесі (нотариалды куәландырылған);
Статистикалық карточка;
•Мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәліктің көшірмесі;
СТТН көшірмесі;
Филиалдар мен өкілеттік үшін бейрезидент-заңды тұлғаның басшыларына
берілген сенімхаттың көшірмесі;
Қол қою және мөр басу үлгісі бар карточка (нотариалды
куәландырылған), 3 дана;
Жеке куәлігі (көшірмесі);
Банктік шот ашу туралы өтініш;
•Банктік шот туралы келісім шарт.
• Шаруа (фермер) шаруашылыгы:
•Мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы куәліктің
көшірмесі;
СТТН көшірмесі;
Жерді пайдалануға жер бөлімшесін беру туралы құжат-
тың кешірмесі (нотариалды куәландырылған);
Қол қою және мөр басу үлгісі бар карточка (нотариалды
куәландырылған), 3 дана;
Жеке куәлігі (көшірмесі);
Банктік шот ашу туралы өтініш;
•Банктік шот туралы келісім шарт.
Жеке кәсіпкерлер үшін:
Жеке кәсіпкерді мемлекеттік тіркеу (қайта тіркеу) туралы
куәліктің көшірмесі;
СТТН көшірмесі;
Қол қою және мөр басу үлгісі бар карточка (нотариалды
куәландырылған), 3 дана;

Ұлттық банктің Басқармасы бекіткен № 388 қаулысына сәйкес болуға тиіс.
Төлемдердің тағайындалуының бірдей классификаторы Қазақстан
Республикасындағы ақша-несие және валюта саясаты, сыртңы қарыз, төлем
балансының параметрлерін, банк жүйесінің жағдайын шұғыл түрде талдау,
жоспарлау және бақылау, сондай-ақ ақша ағымын талдауға мумкіндік беретін
көрсеткіштер жүйесін қалыптастыруға арналған.
Төлемдердің тағайындалуының бірдей классификаторының құрылымы мынадай:

I II III

3 4
6 2
Бенефициардың Аударушының банкі
банкі 5

Төлем тапсырмасы бойынша тауарлар (қызметтер) үшін төлемді сатып
алғаннан кейін төлеу барысында есеп айырысу сызбасы.
1 — тауарды (қызметті) жабдықтау;
2 — төлем тапсырмасын банкке беру және шоттан қаражатты шегеру;
3 — бенефициар банкіне қаражатты аудару және алушының шотына есептеу;
4 — бенефициардың шотына қаражат түскендігін хабарлау.
Екі жаңтың келісуі бойынша төлем тапсырмасы мерзімді, мерзімінен бүрын
және кешіктірілген болуы мүмкін. Мерзімді Қазакстандағы қолма-қолсыз ақша
айналысын ұйымдастыру төлем - бұл тауарды жөнелткенге дейін , тауарды
жөнелткеннен кейін, яғни тікелей келісім беру жолымен немесе ірі мәмілелер
барысында беліп төлеу арқылы жүргізіледі. Мерзімінен бүрын және кешіктіріп
төлеу бұл жақтың қаржылық жағдайына зиян келмеуі үшін жасалған келісім
негізінде төленуі мүмкін..
Төлеуге кепіл болуы маңсатында төлеуші мәміленің шартында төлем
тапсырмасына акцепт беруі мүмкін. Бұл жағдайда банк тапсырмадағы соманы
төлеу үшін тиісті қаражатты жеке бір шотқа аударып қояды. Төлем тапсырмасы
арқылы есеп айырысудың кемшілігіне қаражат айналымының біршама қиындығы мен
ұзақтығы және клиенттің шаруашылық айналымынан белгілі бір қаражат
бөлігінің шығып қалуы жатады.
Төлем тапсырмасымен есеп айырысудың артықшылығы, оның әмбебап есеп
айырысу формасы ретінде ішкі банкаралың есеп айырысуларда және
мемлекетаралың жабдықтауларға байланысты, тауарлы және тауарлы емес
операциялар бойынша, сатып алған тауарын төлеу және алдын ала телеу, аванс
арқылы төлеуде қолданылумен сипатталады.
Төлем тапсырмасы бойынша тауарлар (қызметтер) ұшін төлемді алдын ала
төлеу барысында есеп айырысу сызбасы.
1 — алдын ала төлеу барысында тауарды (қызметті) жабдықтау туралы
келісімшарт жасау; 2 — төлем тапсырмасын банкке беру және шоттан қара-жатты
шегеру; 3 — бенефициардың банкіне қаражатты аудару және алушының ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстан Республикасының ақша жүйесі туралы
Ақша жүйесі: экономикадағы маңызы
Ақша айналысын басқару және реттеу
Ақша айналысының эволюциясы
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ 1993 ЖЫЛҒЫ АҚША РЕФОРМАСЫ
Ақша айналысының тұрақтылығын қамтамасыз ету мәселелері
Қазақстан Республикасының ақша реформасы
Ақша айналысын реттеудегі Ұлттық банктің рөлі
Ақша реформасы: ұлттық экономиканың дамуындағы қажеттігі мен маңызы
Қазақстанда ақша айналымының жағдайы
Пәндер