Банкаралық ақша аударымдары жүйесі
1 Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы ақпарат
2 ҚР.ның Ұлттық Банкі Басқармасының құрамы
3 Басқарма қызметі туралы ақпарат
4 Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ)
5 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АҚША.КРЕДИТ САЯСАТЫНЫҢ 2011 ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ
2 ҚР.ның Ұлттық Банкі Басқармасының құрамы
3 Басқарма қызметі туралы ақпарат
4 Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ)
5 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ АҚША.КРЕДИТ САЯСАТЫНЫҢ 2011 ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН НЕГІЗГІ БАҒЫТТАРЫ
Қазақстан Республикасының екі деңгейлік банк жүйесі бар. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі - Ұлттық Банк) Қазақстан Республикасының орталық банкі болып табылады және Қазақстан Республикасы банк жүйесінің жоғарғы (бірінші) деңгейін білдіреді. Ерекше құқықтық мәртебесі бар Қазақстанның Даму Банкін қоспағанда, барлық өзге банктер банк жүйесінің төменгі (екінші) деңгейін білдіреді.
Ұлттық Банк өзінің құзыреті шегінде басқа елдердің орталық банктерімен және банктерімен қарым-қатынастарда, халықаралық банктерде және өзге қаржы-кредиттік ұйымдарда Қазақстан Республикасының мүддесін білдіреді.
Ұлттық Банк өзінің міндеттерін орындау кезінде пайда алу мақсатын басшылыққа алмауы тиіс.
Ұлттық Банк Қазақстан Республикасының Президентіне бағынышты, бірақ өз қызметін жүзеге асыруда оған заңнамада берілген өкілеттіктер шегінде тәуелсіз.
Ұлттық Банк өз қызметін Қазақстан Республикасының Үкіметімен үйлестіреді, өзінің қызметінде Үкіметтің экономикалық саясатын ескеріп отырады және егер өзінің негізгі функцияларын орындауға және ақша-кредит саясатын жүзеге асыруға қайшы келмейтін болса, оны іске асыруға жәрдемдеседі.
Ұлттық Банк сатылап бағыну схемасы бар біртұтас орталықтандырылған құрылымнан тұрады. Ұлттық Банктің жоғары органы Басқарма, ал жедел басқару органы Директорлар кеңесі болып табылады.
Ұлттық Банктің негізгі мақсаты Қазақстан Республикасында баға тұрақтылығын қамтамасыз ету болып табылады. Негізгі мақсатын іске асыру үшін Ұлттық Банкке мынадай міндеттер жүктеледі:
Ұлттық Банк өзінің құзыреті шегінде басқа елдердің орталық банктерімен және банктерімен қарым-қатынастарда, халықаралық банктерде және өзге қаржы-кредиттік ұйымдарда Қазақстан Республикасының мүддесін білдіреді.
Ұлттық Банк өзінің міндеттерін орындау кезінде пайда алу мақсатын басшылыққа алмауы тиіс.
Ұлттық Банк Қазақстан Республикасының Президентіне бағынышты, бірақ өз қызметін жүзеге асыруда оған заңнамада берілген өкілеттіктер шегінде тәуелсіз.
Ұлттық Банк өз қызметін Қазақстан Республикасының Үкіметімен үйлестіреді, өзінің қызметінде Үкіметтің экономикалық саясатын ескеріп отырады және егер өзінің негізгі функцияларын орындауға және ақша-кредит саясатын жүзеге асыруға қайшы келмейтін болса, оны іске асыруға жәрдемдеседі.
Ұлттық Банк сатылап бағыну схемасы бар біртұтас орталықтандырылған құрылымнан тұрады. Ұлттық Банктің жоғары органы Басқарма, ал жедел басқару органы Директорлар кеңесі болып табылады.
Ұлттық Банктің негізгі мақсаты Қазақстан Республикасында баға тұрақтылығын қамтамасыз ету болып табылады. Негізгі мақсатын іске асыру үшін Ұлттық Банкке мынадай міндеттер жүктеледі:
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы ақпарат
Қазақстан Республикасының екі деңгейлік банк жүйесі бар. Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі - Ұлттық Банк) Қазақстан
Республикасының орталық банкі болып табылады және Қазақстан Республикасы
банк жүйесінің жоғарғы (бірінші) деңгейін білдіреді. Ерекше құқықтық
мәртебесі бар Қазақстанның Даму Банкін қоспағанда, барлық өзге банктер
банк жүйесінің төменгі (екінші) деңгейін білдіреді.
Ұлттық Банк өзінің құзыреті шегінде басқа елдердің орталық банктерімен
және банктерімен қарым-қатынастарда, халықаралық банктерде және өзге
қаржы-кредиттік ұйымдарда Қазақстан Республикасының мүддесін білдіреді.
Ұлттық Банк өзінің міндеттерін орындау кезінде пайда алу мақсатын
басшылыққа алмауы тиіс.
Ұлттық Банк Қазақстан Республикасының Президентіне бағынышты, бірақ өз
қызметін жүзеге асыруда оған заңнамада берілген өкілеттіктер шегінде
тәуелсіз.
Ұлттық Банк өз қызметін Қазақстан Республикасының Үкіметімен үйлестіреді,
өзінің қызметінде Үкіметтің экономикалық саясатын ескеріп отырады және
егер өзінің негізгі функцияларын орындауға және ақша-кредит саясатын
жүзеге асыруға қайшы келмейтін болса, оны іске асыруға жәрдемдеседі.
Ұлттық Банк сатылап бағыну схемасы бар біртұтас орталықтандырылған
құрылымнан тұрады. Ұлттық Банктің жоғары органы Басқарма, ал жедел басқару
органы Директорлар кеңесі болып табылады.
Ұлттық Банктің негізгі мақсаты Қазақстан Республикасында баға тұрақтылығын
қамтамасыз ету болып табылады. Негізгі мақсатын іске асыру үшін Ұлттық
Банкке мынадай міндеттер жүктеледі:
- мемлекеттің ақша-кредит саясатын әзірлеу және жүргізу;
- төлем жүйелерінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
- валюталық реттеуді және валюталық бақылауды жүзеге асыру;
- қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге жәрдемдесу.
Ұлттық Банк өзiне жүктелген мiндеттерге сәйкес мынадай негiзгi
функцияларды орындайды:
– Қазақстан Республикасында мемлекеттiк ақша-кредит саясатын жүргiзедi;
– Қазақстан Республикасының аумағында банкноталар мен монеталардың
эмиссиясын жүзеге асырады;
– банктердiң банкі функциясын жүзеге асырады;
– Қазақстан Республикасының Yкiметі және келісімдері бойынша басқа да
мемлекеттiк органдар үшін банк, қаржы жөнiндегi кеңесшi және Үкіметтің
агенті функцияларын жүзеге асырады;
– төлем жүйелерінің жұмыс істеуін ұйымдастырады;
– Қазақстан Республикасында валюталық реттеудi және валюталық бақылауды
жүзеге асырады;
– Ұлттық Банктің алтынвалюта активтерiн басқарады;
– қаржы ұйымдарының қызметін бақылауды және қадағалауды, сондай-ақ олардың
Ұлттық Банктің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша қызметін реттеуді
және т.б. жүзеге асырады;
– Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенімгерлік баcқаруды жүзеге
асырады.
Ұлттық Банктің құрылымына мыналар кіреді:
12 департаменттен (1 департамент Астана қаласында), 9 дербес
басқармадан тұратын орталық аппарат·
16 аумақтық филиал және Алматы қаласындағы екі филиал - Кассалық
операциялар және құндылықтарды сақтау орталығы және Ұлттық Банктің
қызметін қамтамасыз ету орталығы;
Ұлттық Банктің Ресей Федерациясындағы өкілдігі;
4 есеп беретін ұйым:
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан банкаралық есеп
айырысу орталығы шаруашылық жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік
кәсіпорны
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Банктік сервис бюросы
шаруашылық жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік кәсіпорны
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан теңге сарайы
шаруашылық жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік кәсіпорны
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Банкнот фабрикасы шаруашылық
жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік кәсіпорны
Ұлттық Банк:
Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Q-BRO Резервтік
Орталығы акционерлік қоғамдарының құрылтайшысы болып табылады.
Ұлттық Банк "ГНПФ" жинақтаушы зейнетақы қоры" акционерлік қоғамының
акционерлерінің бірі болып табылады.
Мекен-жайы: 050040, Қазақстан Республикасы, Алматы қаласы, Көктем-3
шағын ауданы, 21 үй
Факс: + 7 (727) 2704-703, +7 (727) 2617-352, + 7 (727 ) 2704-799
Телекс: 251130 BNK KZ
Анықтама қызметінің телефоны: + 7 (727) 2704-591
e-mail: hq@nationalbank.kz
ҚР-ның Ұлттық Банкі Басқармасының құрамы
1.
Марченко Григорий Александрович
- ҚР ҰБ Төрағасы
2.
Сұлтанов Бақыт Тұрлыханұлы
- ҚР Президентінің көмекшісі
3.
Жәмішев Болат Бидахметұлы
- ҚР Қаржы министрі
4.
Бахмутова Елена Леонидовна
- ҚР қаржы нарығын және қаржылық ұйымдарды реттеу мен
қадағалау жөніндегі Агенттігінің Төрағасы
5.
Бишімбаев Қуандық Уәлиханұлы
- ҚР экономикалық даму және сауда вице-министрі
6.
Ақышев Данияр Талғатұлы
- ҚР ҰБ Төрағасының орынбасары
7.
Ғалиева Дина Түлеубекқызы
- ҚР ҰБ Төрағасының орынбасары
8.
Тәжіяқов Бисенғали Шамғалиұлы
- ҚР ҰБ Төрағасының орынбасары
Егер Сіз қатені байқап қалсаңыз - оны
белгілеп, "Ctrl + Enter" басыңыз
© Қазақстан Ұлттық Банкі, 2011
Басқарма қызметі туралы ақпарат
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы Қазақстан
Республикасы Заңының (бұдан әрі - Заң) 12-бабына сәйкес Басқарма және
Директорлар кеңесі Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің (бұдан әрі -
Ұлттық Банк ) органдары болып табылады.
Заңның 15-бабында өкілеттілігі айқындалған Ұлттық Банктің Басқармасы
(бұдан әрі – Басқарма) Ұлттық Банктің жоғары органы болып табылады.
Басқарма құрамында 9 адам бар. Басқарма құрамына Төраға және Ұлттық
Банктің төрт лауазымды тұлғасы (Төрағаның орынбасарлары, Қазақстан
Республикасының Президентінен бір өкіл, Қазақстан Республикасының
Үкіметінен екі өкіл және Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және
қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің төрағасы кіреді (Заңның
16-бабы).
Басқарма өзінің құзыретіне жататын мәселелер бойынша қаулы қабылдайды.
Басқарманың отырыстары мен жұмыс тәртібі, қаулыларды ресімдеу, Басқарма
мүшелерімен келісу және қабылдау тәртібі Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкі Басқармасының 2009 жылғы 26 қаңтардағы № 5 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Регламентімен
айқындалады.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы I тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 28 қаулы қабылданды:
1) мынадай мәселелер бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерін
қабылдау:
инвестициялық портфельді басқаруды және зейнетақы активтерін инвестициялық
басқаруды жүзеге асыратын ұйымдардың бухгалтерлік есепті жүргізуі;
өзара сақтандыру;
қызметінің айырықша түрі шетел валютасымен айырбастау операцияларын
ұйымдастыру болып табылатын заңды тұлғалардың жарғылық капиталының ең
төменгі мөлшері;
банктер арасында, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге
асыратын банктер мен ұйымдар арасында корреспонденттік қарым-қатынастарды
орнату;
электрондық терминал және қашықтан кіру жүйесі арқылы жүзеге асырылатын
ақша төлемдері мен аударымдары бойынша мәліметтерді беру тәртібі, нысаны
және мерзімдері;
2) мынадай мәселелер бойынша Ұлттық Банктің құқықтық актілерін қабылдау:
Қазақстан Республикасының 2010 жылға арналған ақша –кредит саясатының
негізгі бағыттарын мақұлдау;
Ұлттық Банктің ресми қайта қаржыландыру ставкасын бекіту;
Ұлттық Банктің 2009 жылға арналған жылдық есебі және шоғырландырылған
қаржылық есептілік аудитінің нәтижелері;
Қазақстан Республикасының Ұлттық қоры;
Қазақстан Республикасының қаржы нарығының жекелеген субъектілері үшін
бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспары;
екінші деңгейдегі банктердің және ипотекалық ұйымдардың Бас бухгалтерлік
кітабын жасау үшін шоттарды нақтылай отырып бухгалтерлік есептің Үлгі шот
жоспары;
екінші деңгейдегі банктердегі және ипотекалық ұйымдардағы бухгалтерлік
есептің Үлгі шот жоспары;
Брокерлік қызмет бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу мен
жария ету 33 бухгалтерлік есеп стандарты;
Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сенімгерлік басқару
бойынша операцияларды есепке алу жөніндегі есеп саясаты;
ескерткіш және инвестициялық монеталарды айналысқа шығару;
инвестициялық монеталарды дайындау;
монетарлыққа қатысты қызмет;
Ұлттық Банктің Директорлар кеңесінің құрамын бекіту;
Ұлттық Банктің ішкі қызметі.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы IІ тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 34 қаулы қабылданды:
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының инвестициялық операцияларын жүзеге асыру
ережесін бекіту туралы 2006 жылғы 25 шілдедегі № 65 қаулысына өзгеріс пен
толықтыру енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау
ережесін бекіту туралы 2006 жылғы 25 шілдедегі № 66 қаулысына
толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкiнің алтынвалюта активтерін басқарудың негізгі
принциптері туралы ережені бекіту туралы 2003 жылғы 29 мамырдағы № 165
қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің банктік, банктік емес активтерін, талаптарын
жіктеу және олар бойынша провизиялар құру ережесін бекіту туралы 2001
жылғы 28 маусымдағы № 259 қаулысына өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде банк заемдарын беру ережесін
бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдарында заңды және жеке тұлғалармен
кассалық операциялар жүргізу ережесін бекіту туралы 2003 жылғы 26
желтоқсандағы № 467 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін
анықтау ережесін бекіту туралы 2003 жылғы 26 желтоқсандағы № 477
қаулысына толықтырулар мен өзгеріс енгізу
туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына
өзгерістер енгізу туралы (Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен
банктер, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын
ұйымдар арасында корреспонденттік қатынастар орнату жөніндегі ережелеріне,
Банк болып табылмайтын заңды тұлғалардың банкноттарды, металл ақшаны және
құндылықтарды инкассациялау жөніндегі қызметін лицензиялау және реттеу
ережесіне қатысты мәселелер бойынша);
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде ішкі аудитті ұйымдастыру
ережесін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қызметкерлерін оқытуды және
біліктілігін арттыруды ұйымдастыру ережесін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің атаулы стипендиясын тағайындау ережесін
бекіту туралы 2008 жылғы 23 маусымдағы № 43 қаулысына өзгерістер мен
толықтыру енгізу туралы;
- Ұлттық Банктің ішкі қызметінің кейбір мәселелері туралы;
2) Ұлттық Банктің құқықтық актілері:
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми қайта қаржыландыру
ставкасын белгілеу туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық қорын сенімгерлік басқару нәтижелері
туралы 2009 жылғы есебін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының негізгі кастодианын бекіту
туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сенімгерлік басқару
нәтижелері туралы 2010 жылғы бірінші тоқсандағы есепті бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің алтынвалюта активтерін басқару бойынша
инвестициялық стратегияны бекіту туралы 2006 жылғы 27 қазандағы №105
қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы;
- Сәйкестендіру нөмірлерін пайдалануға өтуге байланысты дайындық
іс-шаралары тураалы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкі қызмет көрсететін заңды тұлғалардың
санаттарын бекіту туралы 2006 жылғы 5 маусымдағы № 52 қаулысына
толықтырулар мен өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаржылық есептілігіне аудит
жүргізу туралы;
- Әзірбайжан Республикасымен мемлекетаралық есеп айырысуларды реттеу
туралы";
- 2011 жылы Қазақстан Республикасында өтетін 7-ші Қысқы Азия ойындарына
арналған ескерткіш монеталарды айналысқа шығару туралы;
- Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 20 жылдығына арналған ескерткіш
монеталарды айналысқа шығару туралы;
- Әлемнің әйгілі мешіттері сериясынан ескерткіш алтын монеталарды
айналысқа шығару туралы;
- Еуразия экономикалық қоғамдастығының құрылғанына 10 жыл толуына
арналған ескерткіш монетаны айналысқа шығару туралы;
- Қазақстанның қызыл кітабы монеталар сериясынан Қаршыға реңді жапалақ
ескерткіш монеталарын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстанның флорасы мен фаунасы монеталар сериясынан Бекіре
ескерткіш күміс монетасын айналысқа шығару туралы;
- Номиналдық құны 1 теңге Күміс барыс инвестициялық монеталарын дайындау
туралы;
- Мыс-никель қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың
2011-2013 жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ішкі аудит департаментінің 2009
жылғы істеген жұмысы туралы есебі;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ішкі қызметінің кейбір мәселелері
туралы.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы IІІ тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 23 қаулы қабылданды, оның ішінде:
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Уәкілетті
банктердің ішкі валюта нарығында сұраныс пен ұсыныс көздері бойынша есеп
беру тізбесі, нысандары және ұсыну мерзімдері туралы нұсқаулықты бекіту
жөнінде 2005 жылғы 29 қазандағы № 135 қаулысына толықтырулар мен
өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің балансынан негізгі құрал-жабдық
объектілерін, материалдық емес активтерді, қорларды және монетарлық емес
қызметтің нәтижесінде пайда болған дебиторлық берешекті шығынға жазу және
есептен шығару туралы ережені бекіту туралы 2009 жылғы 9 шілдедегі № 59
қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің қарсы әріптестерімен және кастодиандарымен
операциялар бойынша кредиттік тәуекелді басқару тәртібі туралы нұсқаулықты
бекіту жөнінде 2005 жылғы 9 шілдедегі № 85 қаулысына өзгерістер енгізу
туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сәйкестендіру нөмірлерінің
мәселелері жөніндегі кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер мен
толықтырулар енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына
төлемдер жөнінде мәліметтер беру мәселелері бойынша толықтырулар мен
өзгерістер енгізу және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының қолма-қол жасалмайтын төлемдер мен ақша аударымдары
тәсілдері бойынша төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және ұсыну
мәселелері бойынша кейбір қаулыларының күші жойылды деп тану туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми қайта қаржыландыру
ставкасын белгілеу туралы;
- Қазақстан Республикасы Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығының
қызметін реттеу агенттігінің, Қазақстан Республикасы Байланыс және ақпарат
министрлігінің, Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар
министрлігінің, Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің, Қазақстан
Республикасы Қаржы нарығы және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау
агенттігінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері
агенттігінің, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің,
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және Қазақстан Республикасы
Экономикалық даму және сауда министрлігінің 2010-2012 жылдарға арналған
Қазақстан Республикасында исламдық қаржыландыруды дамыту бойынша бірлескен
іс-шаралар жоспарын бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенімгерлік басқару нәтижелері
туралы 2010 жылғы екінші тоқсандағы есепті бекіту туралы;
- Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры акционерлік қоғамының
жарғылық капиталын ұлғайту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Мыс-никель
қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы ұлттық
валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың 2011-2013
жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы 2010 жылғы 26
cәуірдегі № 38 қаулысына толықтыру енгізу туралы;
- Ғарыш монеталар сериясынан Тұңғыш ғарышкер ескерткіш монеталарын
айналысқа шығару туралы;
- Шығыс күнтізбесі монеталар сериясынан Қоян жылы ескерткіш
монеталарын айналысқа шығару туралы;
- Көшпенділер алтыны монеталар сериясынан Бұланның басы ескерткіш
монетасын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Мыс-никель
қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы ұлттық
валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың 2011-2013
жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы 2010 жылғы 26
сәуірдегі № 38 қаулысына өзгерістер енгізу және Республика игілігі
монеталар сериясынан Есік көсемі ескерткіш монетасын айналысқа шығару
туралы;
- 2011 жылғы 7-ші қысқы Азия ойындарына арналған номиналдық құны 2000
теңге ескерткіш банкнотаның дизайнын және айналысқа шығару күнін айқындау
туралы;
- Қазақстанның қалалары монеталар сериясынан Ақтөбе, Қарағанды,
Өскемен ескерткіш монеталарын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстан халықтарының ертегілері монеталар сериясынан Алдар-Көсе
ескерткіш күміс монетасын айналысқа шығару туралы;
- Ұлттық Банктің ішкі қызметінің кейбір мәселелері туралы.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы IV тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 29 қаулы қабылданды, оның ішінде:
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының активтерімен операциялар бойынша Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкінде бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын
және Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін басқару бойынша
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің операцияларын есепке алу жөніндегі
нұсқаулықты бекіту туралы 2009 жылғы 29 желтоқсандағы № 120 қаулысына
өзгерістер енгізу туралы;
- Валюталарды айырбастаудың нарықтық бағамын анықтау және қолдану
тәртібін белгілеу туралы Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2009
жылғы 28 қаңтардағы № 36 бұйрығына және Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкі Басқармасының 2009 жылғы 26 қаңтардағы № 4 қаулысына толықтыру және
өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми қайта қаржыландыру
ставкасын белгілеу туралы;
- Екінші деңгейдегі банктердің, Қазақстан Даму Банкі акционерлік
қоғамының жә����е ипотекалық ұйымдардың Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкіне қаржы секторының шолуын қалыптастыру үшін мәліметтерді ұсыну
ережесін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасы ақша-кредит саясатының 2011 жылға арналған
негізгі бағыттары туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенімгерлік басқару нәтижелері
туралы 2010 жылғы үшінші тоқсандағы есепті бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкінің туынды қаржы құралдарымен операциялар
жүргізу ережесін бекіту туралы 2002 жылғы 13 сәуірдегі № 133 қаулысына
өзгерістер енгізу туралы;
- Халықаралық қаржы ұйымдарымен мәмілелерді мақұлдау туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының инвестициялық операцияларын жүзеге асыру
ережесін бекіту туралы 2006 жылғы 25 шілдедегі № 65 қаулысына өзгеріс
енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің вексельдерді қайта есепке алу ережесін бекіту
туралы 2004 жылғы 16 сәуірдегі № 57 қаулысына өзгерістер енгізу туралы;
- Өкімдердің нысандарын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Қаржы
министрінің 2009 жылғы 23 қаңтардағы № 27 бұйрығына және Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2009 жылғы 27 ақпандағы №16
қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы;
- Сәйкестендіру нөмірлерін пайдалануға көшуге байланысты дайындық
іс-шараларын жүргізу туралы;
- Шанхай ынтымақтастық ұйымының құрылғанына 10 жыл толуына арналған
ескерткіш күміс монетаны айналысқа шығару туралы;
- Банкноталардағы портреттер монеталар сериясынан ӘЛ-ФАРАБИ ескерткіш
алтын монетасын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстанның әдет-ғұрыптары, ұлттық ойындары монеталар сериясынан
Айтыс ескерткіш монеталарын айналысқа шығару туралы;
- 2011 жылы Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноталарын
дайындау туралы;
- 2011 жылы Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының айналыстағы
монеталарын дайындау туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Номиналдық құны 1
теңге Күміс барыс инвестициялық монеталарын дайындау туралы 2010 жылғы
21 мамырдағы № 49 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Әлемнің әйгілі
мешіттері сериясынан ескерткіш алтын монеталарды айналысқа шығару
туралы 2010 жылғы 21 мамырдағы № 47 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Мыс-никель
қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы ұлттық
валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың 2011-2013
жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы 2010 жылғы 26
сәуірдегі № 38 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Регламентін бекіту туралы 2009
жылғы 26 қаңтардағы № 5 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы ережеге және құрылымына
өзгерістер мен толықтыруларды мақұлдау туралы;
- Ұлттық Банктің ішкі қызметінің кейбір мәселелері туралы.
© Қазақстан Ұлттық Банкі, 2011
Егер Сіз қатені байқап қалсаңыз -
оны белгілеп, "Ctrl + Enter" басыңыз
Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ)
Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ) елдің нақты уақыт режиміндегі
жалпы есеп айырысулар жүйесі (бұдан әрі – RTGS) болып табылады, яғни құжат
жеке өңделеді және ақша аудару әрбір төлем құжатының негізінде жүзеге
асырылады.
Жүйедегі ақша аударымы пайдаланушының Ұлттық Банкте ашылған өзінің
корреспонденттік шотынан Ұлттық Банктегі жүйенің арнайы белгіленген шотына
аударылған ақша сомасы, сондай-ақ БААЖ басқа пайдаланушыларынан түскен ақша
сомасы шегінде жүзеге асырылады. Жүйенің шоты Ұлттық Банкте жүйедегі ақша
аударымдарын орындау кезеңінде пайдаланушылардың ақшасын есепке алу үшін
қызмет етеді.
БААЖ-дың мақсаты елдегі неғұрлым ірі және басымдыққа ие төлемдерді өңдеу
болып табылады. БААЖ арқылы кредиттік, сол сияқты дебеттік аударымдарды
жүргізуге болады. Жүйе операциялық күн ішінде ұлттық валютамен (теңгемен)
есеп айырысулар жүргізудің түбегейлілігін қамтамасыз етеді. БААЖ-да
төлемдер тек қана электрондық тәсілмен жүзеге асырылады.
БААЖ-ды Ұлттық Банк басқарады, ал жүйенің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін
оператор Қазақстан банкаралық есеп айырысу орталығы (ҚБЕО) болып табылады.
БААЖ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы Заңда, Қазақстан
Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы Заңда және Ақша төлемі
мен аударымы туралы Заңда көрсетілген берік құқықтық базаға негізделген.
Сондай-ақ БААЖ-да Ақша аудару ережесі, Қазақстан Республикасының аумағында
төлем құжаттарын пайдалану және қолма-қол жасалмайтын төлемдер мен ақша
аударымдарын жүзеге асыру ережесі, сондай-ақ басқа ережелер мен стандарттар
әзірленді және қолданылуда, мұнда жүйенің жұмыс істеу рәсімдері жан-жақты
ашылған.
БААЖ-де ҚБЕО бекіткен ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету рәсімдері
сақталады, электрондық хабарларды өткізу фактісін растауға және оларды
өткізу кезінде қателерді анықтауға бағытталады. ҚБЕО және пайдаланушылар
жіберілетін және алынатын электрондық хабарларды есепке алуды қамтамасыз
етеді және бақылауды жүзеге асырады. БААЖ-де өңделген барлық электрондық
хабарлар аудиторлық із қалдырады.
1-сурет. БААЖ пайдаланушыларының электрондық хабарлар алмасуы.
Күнде таңертең операциялық күн басталар алдында (таңертеңгі 8-ден 9-ға
дейін) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі БААЖ пайдаланушылары
қаражатының белгілі бір бөлігін олардың Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкіндегі корреспонденттік шоттарынан ҚҰБ-ның белгілі бір арнайы шотына –
БААЖ-дың ҚҰБ-дағы шотына аударады. БААЖ-дың операциялық күні сағат 9:00-де
басталады. БААЖ-да ақша аудару Ұлттық Банктегі БААЖ шотына пайдаланушы
аударған ақша, сондай-ақ БААЖ-дың басқа пайдаланушыларынан түскен ақша
сомасы шегінде операциялық күн ішінде жүзеге асырылады. Төлемді жүзеге
асыру үшін ақша жетіспеген жағдайда, төлем құжаттары кезекке тұрады.
Кезектегі төлем құжаттары басымдық кодтарына сәйкес өңделеді. Төлем
құжаттарын басымдық кодтары шегінде орындау олардың кезекке келіп түсу
тәртібімен FIFO қағидаты (кіріске бірінші, шығысқа бірінші) бойынша жүзеге
асырылады. Жүйе пайдаланушылары төлем құжаттарын орындау кезегін белгілеуге
және ауыстыруға құқылы. Бұдан басқа, пайдаланушылар кезекте тұрған төлем
құжаттарын қайтарып ала алады. Операциялық күн ішінде пайдаланушыларға
олардың сұраулары бойынша кезекке тіркелген орындалған төлемдер, төлем
құжаттары және пайдаланушының жүйеде қалған ақша қалдықтары туралы ақпарат
ұсынылады.
Операциялық күн сағат 19:00-де жабылады. Алайда, жүйе пайдаланушысының
өтінімі бойынша Ұлттық Банк операциялық күнді ұзарта алады. Операциялық күн
аяқталғаннан кейін БААЖ әрбір пайдаланушыға операциялық күнді аяқтайтын
құжаттарды қалыптастырады. Бұл ретте Ұлттық Банкке пайдаланушылардың сальдо
позициялары бар электрондық ведомость жіберіледі. Ұлттық Банк осы ведомосты
тексеріп, тексерудің нәтижелері туралы ҚБЕО-ға хабарлайды, содан соң Ұлттық
Банк пайдаланушылардың сальдо позицияларының сомасында БААЖ-дың Ұлттық
Банктегі шотынан осы пайдаланушылардың Ұлттық Банкте ашылған
корреспонденттік шоттарына ақша аударымын жүзеге асырады.
БААЖ жүйесінің жұмыс істеуі және операциялық күні туралы барынша толық
ақпарат ҚБЕО-ның: www.kisc.kz сайтында берілген.
Егер Сіз қатені байқап қалсаңыз -
оны белгілеп, "Ctrl + Enter" басыңыз
© Қазақстан Ұлттық Банкі, 2011
БААЖ және БКЖ дамыту
Тұтастай алғанда, Қазақстанның төлем жүйелері (Банкаралық ақша
аударымдары жүйесі және Банкаралық клиринг жүйесі) арқылы 2010 жылы
187 704.4 млрд. теңге (немесе 1 273.9 млрд. АҚШ долл.) сомаға 29.7 млн.
транзакция өткізілді. 2009 жылмен салыстырғанда төлем жүйелеріндегі
төлемдер сомасы 17.5% (27 958.8 млрд. теңгеге) көтерілді, төлемдер саны
14.6% (3 785.4 мың транзакцияға) ұлғайды.
Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ)
Қатысушыларының саны 2011 жылғы 1 қаңтарындағы жағдай бойынша 511 болды,
оның ішінде: ... жалғасы
Қазақстан Республикасының екі деңгейлік банк жүйесі бар. Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі - Ұлттық Банк) Қазақстан
Республикасының орталық банкі болып табылады және Қазақстан Республикасы
банк жүйесінің жоғарғы (бірінші) деңгейін білдіреді. Ерекше құқықтық
мәртебесі бар Қазақстанның Даму Банкін қоспағанда, барлық өзге банктер
банк жүйесінің төменгі (екінші) деңгейін білдіреді.
Ұлттық Банк өзінің құзыреті шегінде басқа елдердің орталық банктерімен
және банктерімен қарым-қатынастарда, халықаралық банктерде және өзге
қаржы-кредиттік ұйымдарда Қазақстан Республикасының мүддесін білдіреді.
Ұлттық Банк өзінің міндеттерін орындау кезінде пайда алу мақсатын
басшылыққа алмауы тиіс.
Ұлттық Банк Қазақстан Республикасының Президентіне бағынышты, бірақ өз
қызметін жүзеге асыруда оған заңнамада берілген өкілеттіктер шегінде
тәуелсіз.
Ұлттық Банк өз қызметін Қазақстан Республикасының Үкіметімен үйлестіреді,
өзінің қызметінде Үкіметтің экономикалық саясатын ескеріп отырады және
егер өзінің негізгі функцияларын орындауға және ақша-кредит саясатын
жүзеге асыруға қайшы келмейтін болса, оны іске асыруға жәрдемдеседі.
Ұлттық Банк сатылап бағыну схемасы бар біртұтас орталықтандырылған
құрылымнан тұрады. Ұлттық Банктің жоғары органы Басқарма, ал жедел басқару
органы Директорлар кеңесі болып табылады.
Ұлттық Банктің негізгі мақсаты Қазақстан Республикасында баға тұрақтылығын
қамтамасыз ету болып табылады. Негізгі мақсатын іске асыру үшін Ұлттық
Банкке мынадай міндеттер жүктеледі:
- мемлекеттің ақша-кредит саясатын әзірлеу және жүргізу;
- төлем жүйелерінің жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
- валюталық реттеуді және валюталық бақылауды жүзеге асыру;
- қаржы жүйесінің тұрақтылығын қамтамасыз етуге жәрдемдесу.
Ұлттық Банк өзiне жүктелген мiндеттерге сәйкес мынадай негiзгi
функцияларды орындайды:
– Қазақстан Республикасында мемлекеттiк ақша-кредит саясатын жүргiзедi;
– Қазақстан Республикасының аумағында банкноталар мен монеталардың
эмиссиясын жүзеге асырады;
– банктердiң банкі функциясын жүзеге асырады;
– Қазақстан Республикасының Yкiметі және келісімдері бойынша басқа да
мемлекеттiк органдар үшін банк, қаржы жөнiндегi кеңесшi және Үкіметтің
агенті функцияларын жүзеге асырады;
– төлем жүйелерінің жұмыс істеуін ұйымдастырады;
– Қазақстан Республикасында валюталық реттеудi және валюталық бақылауды
жүзеге асырады;
– Ұлттық Банктің алтынвалюта активтерiн басқарады;
– қаржы ұйымдарының қызметін бақылауды және қадағалауды, сондай-ақ олардың
Ұлттық Банктің құзыретіне жатқызылған мәселелер бойынша қызметін реттеуді
және т.б. жүзеге асырады;
– Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенімгерлік баcқаруды жүзеге
асырады.
Ұлттық Банктің құрылымына мыналар кіреді:
12 департаменттен (1 департамент Астана қаласында), 9 дербес
басқармадан тұратын орталық аппарат·
16 аумақтық филиал және Алматы қаласындағы екі филиал - Кассалық
операциялар және құндылықтарды сақтау орталығы және Ұлттық Банктің
қызметін қамтамасыз ету орталығы;
Ұлттық Банктің Ресей Федерациясындағы өкілдігі;
4 есеп беретін ұйым:
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан банкаралық есеп
айырысу орталығы шаруашылық жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік
кәсіпорны
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Банктік сервис бюросы
шаруашылық жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік кәсіпорны
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан теңге сарайы
шаруашылық жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік кәсіпорны
– Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Банкнот фабрикасы шаруашылық
жүргізу құқығы бар республикалық мемлекеттік кәсіпорны
Ұлттық Банк:
Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Q-BRO Резервтік
Орталығы акционерлік қоғамдарының құрылтайшысы болып табылады.
Ұлттық Банк "ГНПФ" жинақтаушы зейнетақы қоры" акционерлік қоғамының
акционерлерінің бірі болып табылады.
Мекен-жайы: 050040, Қазақстан Республикасы, Алматы қаласы, Көктем-3
шағын ауданы, 21 үй
Факс: + 7 (727) 2704-703, +7 (727) 2617-352, + 7 (727 ) 2704-799
Телекс: 251130 BNK KZ
Анықтама қызметінің телефоны: + 7 (727) 2704-591
e-mail: hq@nationalbank.kz
ҚР-ның Ұлттық Банкі Басқармасының құрамы
1.
Марченко Григорий Александрович
- ҚР ҰБ Төрағасы
2.
Сұлтанов Бақыт Тұрлыханұлы
- ҚР Президентінің көмекшісі
3.
Жәмішев Болат Бидахметұлы
- ҚР Қаржы министрі
4.
Бахмутова Елена Леонидовна
- ҚР қаржы нарығын және қаржылық ұйымдарды реттеу мен
қадағалау жөніндегі Агенттігінің Төрағасы
5.
Бишімбаев Қуандық Уәлиханұлы
- ҚР экономикалық даму және сауда вице-министрі
6.
Ақышев Данияр Талғатұлы
- ҚР ҰБ Төрағасының орынбасары
7.
Ғалиева Дина Түлеубекқызы
- ҚР ҰБ Төрағасының орынбасары
8.
Тәжіяқов Бисенғали Шамғалиұлы
- ҚР ҰБ Төрағасының орынбасары
Егер Сіз қатені байқап қалсаңыз - оны
белгілеп, "Ctrl + Enter" басыңыз
© Қазақстан Ұлттық Банкі, 2011
Басқарма қызметі туралы ақпарат
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы Қазақстан
Республикасы Заңының (бұдан әрі - Заң) 12-бабына сәйкес Басқарма және
Директорлар кеңесі Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің (бұдан әрі -
Ұлттық Банк ) органдары болып табылады.
Заңның 15-бабында өкілеттілігі айқындалған Ұлттық Банктің Басқармасы
(бұдан әрі – Басқарма) Ұлттық Банктің жоғары органы болып табылады.
Басқарма құрамында 9 адам бар. Басқарма құрамына Төраға және Ұлттық
Банктің төрт лауазымды тұлғасы (Төрағаның орынбасарлары, Қазақстан
Республикасының Президентінен бір өкіл, Қазақстан Республикасының
Үкіметінен екі өкіл және Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және
қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігінің төрағасы кіреді (Заңның
16-бабы).
Басқарма өзінің құзыретіне жататын мәселелер бойынша қаулы қабылдайды.
Басқарманың отырыстары мен жұмыс тәртібі, қаулыларды ресімдеу, Басқарма
мүшелерімен келісу және қабылдау тәртібі Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкі Басқармасының 2009 жылғы 26 қаңтардағы № 5 қаулысымен бекітілген
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Регламентімен
айқындалады.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы I тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 28 қаулы қабылданды:
1) мынадай мәселелер бойынша Ұлттық Банктің нормативтік құқықтық актілерін
қабылдау:
инвестициялық портфельді басқаруды және зейнетақы активтерін инвестициялық
басқаруды жүзеге асыратын ұйымдардың бухгалтерлік есепті жүргізуі;
өзара сақтандыру;
қызметінің айырықша түрі шетел валютасымен айырбастау операцияларын
ұйымдастыру болып табылатын заңды тұлғалардың жарғылық капиталының ең
төменгі мөлшері;
банктер арасында, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге
асыратын банктер мен ұйымдар арасында корреспонденттік қарым-қатынастарды
орнату;
электрондық терминал және қашықтан кіру жүйесі арқылы жүзеге асырылатын
ақша төлемдері мен аударымдары бойынша мәліметтерді беру тәртібі, нысаны
және мерзімдері;
2) мынадай мәселелер бойынша Ұлттық Банктің құқықтық актілерін қабылдау:
Қазақстан Республикасының 2010 жылға арналған ақша –кредит саясатының
негізгі бағыттарын мақұлдау;
Ұлттық Банктің ресми қайта қаржыландыру ставкасын бекіту;
Ұлттық Банктің 2009 жылға арналған жылдық есебі және шоғырландырылған
қаржылық есептілік аудитінің нәтижелері;
Қазақстан Республикасының Ұлттық қоры;
Қазақстан Республикасының қаржы нарығының жекелеген субъектілері үшін
бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспары;
екінші деңгейдегі банктердің және ипотекалық ұйымдардың Бас бухгалтерлік
кітабын жасау үшін шоттарды нақтылай отырып бухгалтерлік есептің Үлгі шот
жоспары;
екінші деңгейдегі банктердегі және ипотекалық ұйымдардағы бухгалтерлік
есептің Үлгі шот жоспары;
Брокерлік қызмет бойынша операциялар туралы ақпаратты есепке алу мен
жария ету 33 бухгалтерлік есеп стандарты;
Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сенімгерлік басқару
бойынша операцияларды есепке алу жөніндегі есеп саясаты;
ескерткіш және инвестициялық монеталарды айналысқа шығару;
инвестициялық монеталарды дайындау;
монетарлыққа қатысты қызмет;
Ұлттық Банктің Директорлар кеңесінің құрамын бекіту;
Ұлттық Банктің ішкі қызметі.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы IІ тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 34 қаулы қабылданды:
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының инвестициялық операцияларын жүзеге асыру
ережесін бекіту туралы 2006 жылғы 25 шілдедегі № 65 қаулысына өзгеріс пен
толықтыру енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының активтерін сыртқы басқарушыларды таңдау
ережесін бекіту туралы 2006 жылғы 25 шілдедегі № 66 қаулысына
толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкiнің алтынвалюта активтерін басқарудың негізгі
принциптері туралы ережені бекіту туралы 2003 жылғы 29 мамырдағы № 165
қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің банктік, банктік емес активтерін, талаптарын
жіктеу және олар бойынша провизиялар құру ережесін бекіту туралы 2001
жылғы 28 маусымдағы № 259 қаулысына өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде банк заемдарын беру ережесін
бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің филиалдарында заңды және жеке тұлғалармен
кассалық операциялар жүргізу ережесін бекіту туралы 2003 жылғы 26
желтоқсандағы № 467 қаулысына толықтырулар мен өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы ұлттық валютасының банкноттары мен монеталарының төлемділігін
анықтау ережесін бекіту туралы 2003 жылғы 26 желтоқсандағы № 477
қаулысына толықтырулар мен өзгеріс енгізу
туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына
өзгерістер енгізу туралы (Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі мен
банктер, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын
ұйымдар арасында корреспонденттік қатынастар орнату жөніндегі ережелеріне,
Банк болып табылмайтын заңды тұлғалардың банкноттарды, металл ақшаны және
құндылықтарды инкассациялау жөніндегі қызметін лицензиялау және реттеу
ережесіне қатысты мәселелер бойынша);
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде ішкі аудитті ұйымдастыру
ережесін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қызметкерлерін оқытуды және
біліктілігін арттыруды ұйымдастыру ережесін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің атаулы стипендиясын тағайындау ережесін
бекіту туралы 2008 жылғы 23 маусымдағы № 43 қаулысына өзгерістер мен
толықтыру енгізу туралы;
- Ұлттық Банктің ішкі қызметінің кейбір мәселелері туралы;
2) Ұлттық Банктің құқықтық актілері:
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми қайта қаржыландыру
ставкасын белгілеу туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық қорын сенімгерлік басқару нәтижелері
туралы 2009 жылғы есебін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының негізгі кастодианын бекіту
туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін сенімгерлік басқару
нәтижелері туралы 2010 жылғы бірінші тоқсандағы есепті бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің алтынвалюта активтерін басқару бойынша
инвестициялық стратегияны бекіту туралы 2006 жылғы 27 қазандағы №105
қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы;
- Сәйкестендіру нөмірлерін пайдалануға өтуге байланысты дайындық
іс-шаралары тураалы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкі қызмет көрсететін заңды тұлғалардың
санаттарын бекіту туралы 2006 жылғы 5 маусымдағы № 52 қаулысына
толықтырулар мен өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қаржылық есептілігіне аудит
жүргізу туралы;
- Әзірбайжан Республикасымен мемлекетаралық есеп айырысуларды реттеу
туралы";
- 2011 жылы Қазақстан Республикасында өтетін 7-ші Қысқы Азия ойындарына
арналған ескерткіш монеталарды айналысқа шығару туралы;
- Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 20 жылдығына арналған ескерткіш
монеталарды айналысқа шығару туралы;
- Әлемнің әйгілі мешіттері сериясынан ескерткіш алтын монеталарды
айналысқа шығару туралы;
- Еуразия экономикалық қоғамдастығының құрылғанына 10 жыл толуына
арналған ескерткіш монетаны айналысқа шығару туралы;
- Қазақстанның қызыл кітабы монеталар сериясынан Қаршыға реңді жапалақ
ескерткіш монеталарын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстанның флорасы мен фаунасы монеталар сериясынан Бекіре
ескерткіш күміс монетасын айналысқа шығару туралы;
- Номиналдық құны 1 теңге Күміс барыс инвестициялық монеталарын дайындау
туралы;
- Мыс-никель қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы
ұлттық валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың
2011-2013 жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ішкі аудит департаментінің 2009
жылғы істеген жұмысы туралы есебі;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ішкі қызметінің кейбір мәселелері
туралы.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы IІІ тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 23 қаулы қабылданды, оның ішінде:
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Уәкілетті
банктердің ішкі валюта нарығында сұраныс пен ұсыныс көздері бойынша есеп
беру тізбесі, нысандары және ұсыну мерзімдері туралы нұсқаулықты бекіту
жөнінде 2005 жылғы 29 қазандағы № 135 қаулысына толықтырулар мен
өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің балансынан негізгі құрал-жабдық
объектілерін, материалдық емес активтерді, қорларды және монетарлық емес
қызметтің нәтижесінде пайда болған дебиторлық берешекті шығынға жазу және
есептен шығару туралы ережені бекіту туралы 2009 жылғы 9 шілдедегі № 59
қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің қарсы әріптестерімен және кастодиандарымен
операциялар бойынша кредиттік тәуекелді басқару тәртібі туралы нұсқаулықты
бекіту жөнінде 2005 жылғы 9 шілдедегі № 85 қаулысына өзгерістер енгізу
туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сәйкестендіру нөмірлерінің
мәселелері жөніндегі кейбір нормативтік құқықтық актілеріне өзгерістер мен
толықтырулар енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының кейбір қаулыларына
төлемдер жөнінде мәліметтер беру мәселелері бойынша толықтырулар мен
өзгерістер енгізу және Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі
Басқармасының қолма-қол жасалмайтын төлемдер мен ақша аударымдары
тәсілдері бойынша төлем айналымын бөлу жөнінде есеп жасау және ұсыну
мәселелері бойынша кейбір қаулыларының күші жойылды деп тану туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми қайта қаржыландыру
ставкасын белгілеу туралы;
- Қазақстан Республикасы Алматы қаласының өңірлік қаржы орталығының
қызметін реттеу агенттігінің, Қазақстан Республикасы Байланыс және ақпарат
министрлігінің, Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар
министрлігінің, Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің, Қазақстан
Республикасы Қаржы нарығы және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау
агенттігінің, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері
агенттігінің, Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің,
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және Қазақстан Республикасы
Экономикалық даму және сауда министрлігінің 2010-2012 жылдарға арналған
Қазақстан Республикасында исламдық қаржыландыруды дамыту бойынша бірлескен
іс-шаралар жоспарын бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенімгерлік басқару нәтижелері
туралы 2010 жылғы екінші тоқсандағы есепті бекіту туралы;
- Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры акционерлік қоғамының
жарғылық капиталын ұлғайту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Мыс-никель
қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы ұлттық
валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың 2011-2013
жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы 2010 жылғы 26
cәуірдегі № 38 қаулысына толықтыру енгізу туралы;
- Ғарыш монеталар сериясынан Тұңғыш ғарышкер ескерткіш монеталарын
айналысқа шығару туралы;
- Шығыс күнтізбесі монеталар сериясынан Қоян жылы ескерткіш
монеталарын айналысқа шығару туралы;
- Көшпенділер алтыны монеталар сериясынан Бұланның басы ескерткіш
монетасын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Мыс-никель
қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы ұлттық
валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың 2011-2013
жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы 2010 жылғы 26
сәуірдегі № 38 қаулысына өзгерістер енгізу және Республика игілігі
монеталар сериясынан Есік көсемі ескерткіш монетасын айналысқа шығару
туралы;
- 2011 жылғы 7-ші қысқы Азия ойындарына арналған номиналдық құны 2000
теңге ескерткіш банкнотаның дизайнын және айналысқа шығару күнін айқындау
туралы;
- Қазақстанның қалалары монеталар сериясынан Ақтөбе, Қарағанды,
Өскемен ескерткіш монеталарын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстан халықтарының ертегілері монеталар сериясынан Алдар-Көсе
ескерткіш күміс монетасын айналысқа шығару туралы;
- Ұлттық Банктің ішкі қызметінің кейбір мәселелері туралы.
Ұлттық Банк Басқармасының отырыстарында 2010 жылғы IV тоқсанда мынадай
мәселелер топтары бойынша 29 қаулы қабылданды, оның ішінде:
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының активтерімен операциялар бойынша Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкінде бухгалтерлік есептің үлгі шот жоспарын
және Қазақстан Республикасы Ұлттық қорының активтерін басқару бойынша
Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің операцияларын есепке алу жөніндегі
нұсқаулықты бекіту туралы 2009 жылғы 29 желтоқсандағы № 120 қаулысына
өзгерістер енгізу туралы;
- Валюталарды айырбастаудың нарықтық бағамын анықтау және қолдану
тәртібін белгілеу туралы Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2009
жылғы 28 қаңтардағы № 36 бұйрығына және Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкі Басқармасының 2009 жылғы 26 қаңтардағы № 4 қаулысына толықтыру және
өзгерістер енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми қайта қаржыландыру
ставкасын белгілеу туралы;
- Екінші деңгейдегі банктердің, Қазақстан Даму Банкі акционерлік
қоғамының жә����е ипотекалық ұйымдардың Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкіне қаржы секторының шолуын қалыптастыру үшін мәліметтерді ұсыну
ережесін бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасы ақша-кредит саясатының 2011 жылға арналған
негізгі бағыттары туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық қорын сенімгерлік басқару нәтижелері
туралы 2010 жылғы үшінші тоқсандағы есепті бекіту туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкінің туынды қаржы құралдарымен операциялар
жүргізу ережесін бекіту туралы 2002 жылғы 13 сәуірдегі № 133 қаулысына
өзгерістер енгізу туралы;
- Халықаралық қаржы ұйымдарымен мәмілелерді мақұлдау туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық қорының инвестициялық операцияларын жүзеге асыру
ережесін бекіту туралы 2006 жылғы 25 шілдедегі № 65 қаулысына өзгеріс
енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің вексельдерді қайта есепке алу ережесін бекіту
туралы 2004 жылғы 16 сәуірдегі № 57 қаулысына өзгерістер енгізу туралы;
- Өкімдердің нысандарын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Қаржы
министрінің 2009 жылғы 23 қаңтардағы № 27 бұйрығына және Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2009 жылғы 27 ақпандағы №16
қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы;
- Сәйкестендіру нөмірлерін пайдалануға көшуге байланысты дайындық
іс-шараларын жүргізу туралы;
- Шанхай ынтымақтастық ұйымының құрылғанына 10 жыл толуына арналған
ескерткіш күміс монетаны айналысқа шығару туралы;
- Банкноталардағы портреттер монеталар сериясынан ӘЛ-ФАРАБИ ескерткіш
алтын монетасын айналысқа шығару туралы;
- Қазақстанның әдет-ғұрыптары, ұлттық ойындары монеталар сериясынан
Айтыс ескерткіш монеталарын айналысқа шығару туралы;
- 2011 жылы Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының банкноталарын
дайындау туралы;
- 2011 жылы Қазақстан Республикасы ұлттық валютасының айналыстағы
монеталарын дайындау туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Номиналдық құны 1
теңге Күміс барыс инвестициялық монеталарын дайындау туралы 2010 жылғы
21 мамырдағы № 49 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Әлемнің әйгілі
мешіттері сериясынан ескерткіш алтын монеталарды айналысқа шығару
туралы 2010 жылғы 21 мамырдағы № 47 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Мыс-никель
қоспасынан және қымбат металдардан Қазақстан Республикасы ұлттық
валютасының мерейтойлық және ескерткіш монеталарын шығарудың 2011-2013
жылдардағы кезеңге арналған тақырыбын айқындау туралы 2010 жылғы 26
сәуірдегі № 38 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының Регламентін бекіту туралы 2009
жылғы 26 қаңтардағы № 5 қаулысына өзгеріс енгізу туралы;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы ережеге және құрылымына
өзгерістер мен толықтыруларды мақұлдау туралы;
- Ұлттық Банктің ішкі қызметінің кейбір мәселелері туралы.
© Қазақстан Ұлттық Банкі, 2011
Егер Сіз қатені байқап қалсаңыз -
оны белгілеп, "Ctrl + Enter" басыңыз
Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ)
Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ) елдің нақты уақыт режиміндегі
жалпы есеп айырысулар жүйесі (бұдан әрі – RTGS) болып табылады, яғни құжат
жеке өңделеді және ақша аудару әрбір төлем құжатының негізінде жүзеге
асырылады.
Жүйедегі ақша аударымы пайдаланушының Ұлттық Банкте ашылған өзінің
корреспонденттік шотынан Ұлттық Банктегі жүйенің арнайы белгіленген шотына
аударылған ақша сомасы, сондай-ақ БААЖ басқа пайдаланушыларынан түскен ақша
сомасы шегінде жүзеге асырылады. Жүйенің шоты Ұлттық Банкте жүйедегі ақша
аударымдарын орындау кезеңінде пайдаланушылардың ақшасын есепке алу үшін
қызмет етеді.
БААЖ-дың мақсаты елдегі неғұрлым ірі және басымдыққа ие төлемдерді өңдеу
болып табылады. БААЖ арқылы кредиттік, сол сияқты дебеттік аударымдарды
жүргізуге болады. Жүйе операциялық күн ішінде ұлттық валютамен (теңгемен)
есеп айырысулар жүргізудің түбегейлілігін қамтамасыз етеді. БААЖ-да
төлемдер тек қана электрондық тәсілмен жүзеге асырылады.
БААЖ-ды Ұлттық Банк басқарады, ал жүйенің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін
оператор Қазақстан банкаралық есеп айырысу орталығы (ҚБЕО) болып табылады.
БААЖ Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі туралы Заңда, Қазақстан
Республикасындағы банктер және банк қызметі туралы Заңда және Ақша төлемі
мен аударымы туралы Заңда көрсетілген берік құқықтық базаға негізделген.
Сондай-ақ БААЖ-да Ақша аудару ережесі, Қазақстан Республикасының аумағында
төлем құжаттарын пайдалану және қолма-қол жасалмайтын төлемдер мен ақша
аударымдарын жүзеге асыру ережесі, сондай-ақ басқа ережелер мен стандарттар
әзірленді және қолданылуда, мұнда жүйенің жұмыс істеу рәсімдері жан-жақты
ашылған.
БААЖ-де ҚБЕО бекіткен ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету рәсімдері
сақталады, электрондық хабарларды өткізу фактісін растауға және оларды
өткізу кезінде қателерді анықтауға бағытталады. ҚБЕО және пайдаланушылар
жіберілетін және алынатын электрондық хабарларды есепке алуды қамтамасыз
етеді және бақылауды жүзеге асырады. БААЖ-де өңделген барлық электрондық
хабарлар аудиторлық із қалдырады.
1-сурет. БААЖ пайдаланушыларының электрондық хабарлар алмасуы.
Күнде таңертең операциялық күн басталар алдында (таңертеңгі 8-ден 9-ға
дейін) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі БААЖ пайдаланушылары
қаражатының белгілі бір бөлігін олардың Қазақстан Республикасының Ұлттық
Банкіндегі корреспонденттік шоттарынан ҚҰБ-ның белгілі бір арнайы шотына –
БААЖ-дың ҚҰБ-дағы шотына аударады. БААЖ-дың операциялық күні сағат 9:00-де
басталады. БААЖ-да ақша аудару Ұлттық Банктегі БААЖ шотына пайдаланушы
аударған ақша, сондай-ақ БААЖ-дың басқа пайдаланушыларынан түскен ақша
сомасы шегінде операциялық күн ішінде жүзеге асырылады. Төлемді жүзеге
асыру үшін ақша жетіспеген жағдайда, төлем құжаттары кезекке тұрады.
Кезектегі төлем құжаттары басымдық кодтарына сәйкес өңделеді. Төлем
құжаттарын басымдық кодтары шегінде орындау олардың кезекке келіп түсу
тәртібімен FIFO қағидаты (кіріске бірінші, шығысқа бірінші) бойынша жүзеге
асырылады. Жүйе пайдаланушылары төлем құжаттарын орындау кезегін белгілеуге
және ауыстыруға құқылы. Бұдан басқа, пайдаланушылар кезекте тұрған төлем
құжаттарын қайтарып ала алады. Операциялық күн ішінде пайдаланушыларға
олардың сұраулары бойынша кезекке тіркелген орындалған төлемдер, төлем
құжаттары және пайдаланушының жүйеде қалған ақша қалдықтары туралы ақпарат
ұсынылады.
Операциялық күн сағат 19:00-де жабылады. Алайда, жүйе пайдаланушысының
өтінімі бойынша Ұлттық Банк операциялық күнді ұзарта алады. Операциялық күн
аяқталғаннан кейін БААЖ әрбір пайдаланушыға операциялық күнді аяқтайтын
құжаттарды қалыптастырады. Бұл ретте Ұлттық Банкке пайдаланушылардың сальдо
позициялары бар электрондық ведомость жіберіледі. Ұлттық Банк осы ведомосты
тексеріп, тексерудің нәтижелері туралы ҚБЕО-ға хабарлайды, содан соң Ұлттық
Банк пайдаланушылардың сальдо позицияларының сомасында БААЖ-дың Ұлттық
Банктегі шотынан осы пайдаланушылардың Ұлттық Банкте ашылған
корреспонденттік шоттарына ақша аударымын жүзеге асырады.
БААЖ жүйесінің жұмыс істеуі және операциялық күні туралы барынша толық
ақпарат ҚБЕО-ның: www.kisc.kz сайтында берілген.
Егер Сіз қатені байқап қалсаңыз -
оны белгілеп, "Ctrl + Enter" басыңыз
© Қазақстан Ұлттық Банкі, 2011
БААЖ және БКЖ дамыту
Тұтастай алғанда, Қазақстанның төлем жүйелері (Банкаралық ақша
аударымдары жүйесі және Банкаралық клиринг жүйесі) арқылы 2010 жылы
187 704.4 млрд. теңге (немесе 1 273.9 млрд. АҚШ долл.) сомаға 29.7 млн.
транзакция өткізілді. 2009 жылмен салыстырғанда төлем жүйелеріндегі
төлемдер сомасы 17.5% (27 958.8 млрд. теңгеге) көтерілді, төлемдер саны
14.6% (3 785.4 мың транзакцияға) ұлғайды.
Банкаралық ақша аударымдары жүйесі (БААЖ)
Қатысушыларының саны 2011 жылғы 1 қаңтарындағы жағдай бойынша 511 болды,
оның ішінде: ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz