Қытайдағы «мәдени революция»

1) XX ғасырдың феномені
2) Қытай капиталистік мемлекеттердің отарлық экспансиясының обьектісі

Адамзат тарихы әр түрлі революцияларға толы. Солардың бірі 1966-1976 жылдары Қытайда болған «мәдени революция». Қазіргі таңда бұл революцияның тарихи шындығына әр зерттеушілер әр түрлі баға беруде. Жазылған көптеген монографияларда кеңестік идеологияның иісі аңқып тұр. Кейбір зерттеушілер жалпы революцияларға тән белгілерді таба алмай, болған көтерілістің қаншалықты атына заты сай екенін ажырата алмауда. Аталған революция қазіргі заманда, жаңаша көрініс табатыны ақиқат.
«Үлкен секіріс» жылдарындағы экономиканың құлдырауы, елдің дамуын 7 жылға кейін шегерді. 1961-1965 ж.ж. экономиканы қалпына келтіруге тырысқан Қытай еңбекшілері, «үлкен секіріс» науқаны әкелген қиыншылықтарды тікелей маоистік саясаттан көрді. Бұл саясаттың салдары еңбекшілердің әлеуметтік жағдайын нашарлатып қана қоймай, жұмысшы-шаруалар мен интелигенцияның билікке деген қарсылығын өршелендіре түсті. Елде оппозициялық күштер көбейді. Партия қызметкерлері мен қатар, өкімет аппаратындағы кадрлар да оппозицияның құрамын толықтырды. Мао Цзедун билігіне қарсылық елдің ішкі жағдайы мен қатар, мемлекеттің сыртқы саясатына да байланысты болды. Бұлай дейтін себебіміз Мао Цзедунның әлемдік аренадағы бірнеше акцияларды құлдыратып, Вьетнамдағы АҚШ агрессиясына немқұрайдылық танытуы еді. 1963-1964 ж.ж. КОКП мен ҚКП өкілдері арасында сөзталас жүрді. 1965 жылы көктемде екі жақ мемлекет басшылықтары арадағы қатынасты үзеді. Мао Қытайдың Кеңес одағы көлеңкесінде қалуынан қорықты. Әлемдік сахна төрінен орын алған қос держава КСРО мен АҚШ-тан кейінгі, «үшінші күш» ретінде өзін танығысы келмеді.

1. kaznex Қазақстан үшін инвестициялық мүмкіндіктер.
2. “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том