Майлықожа Сұлтанқожаұлы

1 Майлықожа Сұлтанқожаұлы өмірі
2 Майлықожа Сұлтанқожаұлы өлеңдері

Майлықожа Сұлтанқожаұлы — өткен ғасырдың екінші жартысында күнгей Қазақстанда жасаған көрнекті ақынңың бірі. Оның өнегелі сөздерін халық өз қазынасы қатарында сапап, сап алтындай сақтап, ауыздан-ауызға көшіріп, атадап балаға мирас етіп қалдырып келеді. Жол саны жүздеп емес, мыңдап саналып, Қазақ ССР Ғылым академиясы ғылыми кітапханасының қолжазба-лар қорында жатқаң ақын жырлары бұл пікірімізді толық растайды.
Майлықожа 1835 жылы Сырдария өзенінің бойында, қазіргі Шымкент облысы, Қызылқұм ауданына қарасты «Қожатоғай» қаракөл қой совхозы тұрған жерде туған. Акынның әкесі Сұлтанқожа Атақожа баласы орта ша-руалы, ұрт мінезді, тура сөзді кісі болыпты. Оның кейбір оқыс қылықтарын көрсететін аныз-әнгімелер ел ішінде: осы күнге дейін сақталып қалған. Соның бірі, мысалы, былай айтылады: сәске түс кезінде шағын қараша үй алдынан өтіп бара жатқан Сұлтанқожа әлгі үйдін табалдырығынан асып, сыртқа шығып жатқан біреудің аяғын көреді. Табанда аяқтан алып тысқа сүйреп шығарса — солақпандай жігіт. Апалақтап қалған жігіттен жасын сұраса «жиырма бестемін» деп жауап беріпті. Сонда ол кісі: «Саған қор болған қайран жиырма бес»,— деп қамшымен батырлата жөнелтіпті. Қызметіке қырсыз, жалқау жан өз жазасын осылай тартыпты.
Осындай оқиғалардың салдарынан болса керек, ел-жұрт Сұлтанқожанық атын да өзгертіп алып кетіпті. Ана тілімізде архаизмге айналып бара жатқан тентек-шатақ деген мағынада колданылатын «шата» деген сөз бар. Міне, осыдап шығарып халық Сұлтанқожаны әуелі «Шатан» кейін келе «Шотан» атандырып жіберген. Қазақ ССР Ғылым академиясы кітапханасының қолжазба қорындағы Майлықожа материалдарының бәрінде дерлік ақын әкесінің аты «Шотан» деп көрсетіліп жүргенінің негізгі себебі осы.

1. Өсиет-нама.-Алматы,1982.
2. Оспанұлы Ә. Қаратау шайырлары.-Алматы,1991.
3. Рүстемов М. Жылдардың жол таңбасы.-Оңтүстік Қазақстан,1 желтоқсан,1988.