Қазақтардың е.пугачев бастаған шаруалар соғысына қатысуы



1 Қазақтардың көтеріліске қатысуының алғы шарттары мен себептері
2 Жеңілу себептері және тарихи маңызы
Ресейде болған 1773-1775 жылдары қамтыған Пугачев көтерілісінің негізгі себебі саяси жағынан басыбайлылыққа, орыс еңбекшілерінің патша үкіметінің қыспағына қарсы бағытталған бұқаралық қозғалыс.
Қазақтардың көтеріліске қатысуының алғы шарттары мен себептері:
1742 жылы қазан айының 19-да патша үкіметінің Жайық өзені бойында қазақтардың мал жаюына тиым салуы. ХVІІ ғ-дың 60 жылдарындағы Ертістің оң жағасындағы жақсы жерлерді казактарға таратып беруі. 1756 жылы Жайық өзенінің оң жағына көшіп қонуға рұқсат етпеуі. Жайық қазақтары мен Орынбор қазақ әскерлерімен арадағы тартыс.
Пугачев көтерлісін қазақ шаруаларының қолдауының алғышарты:
Кіші жүздің ірі ақсүйектері-сұлтандар Ералы, Досалы, Айшуақтың көтерлісті қолдау себебі, патша үкіметінің билігін әлсірету еді. Ал, Пугачевтың қазақ жерін қайтарып беруге уәде беруі шаруалар көтерлісін пайдаланып, қазақтарға тартып алынған жайлымдарды қайтару еді.
Кіші жүз қазақтарының шаруалар соғысына қатысу барысы:
Пугачев қолымен қосылып Жайық бекінісін қоршауға қатысты. Кулагин бекінісін алуда басты күш қазақтар болды. 1773 жылы қазан айында Пресногорьковск бекінісі маңында топтасты.
Пугачев Жайық қалашығына аттанар алдында Жоғары Богдан бекінісі жанындағы Көшім сайында Пугачевке Нұралы ханнан сыйлықтар алып, Зәбір молда мен қазақ Оразгелді Аманов барады. Осы жерде 1773 ж. 6 қыркүйекте Е.Пугачев қазақтарға арналған манифесін жазды. Онда былай делінген: «Мен сендердің бәріңді қалдырмай адал, алдамай жер, су мен шөп, азық-түлік, жылғалар мен өзендер, тұз бен нан, қорғасын беремін, бастан аяққа дейін киіндіремін». Е.Пугачев өзін III Петр патшамын деп жариялады. Ол Жайық бекінісіне шабуыл жасап, басып ала алмады. Оның әскерінің негізгі күші Орынборға қарай бет түзеді.

Пән: Қазақстан тарихы
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
ҚАЗАҚТАРДЫҢ Е.ПУГАЧЕВ БАСТАҒАН ШАРУАЛАР СОҒЫСЫНА ҚАТЫСУЫ
                                                                         
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                                                              
                                         
Ресейде болған 1773-1775 жылдары қамтыған Пугачев көтерілісінің негізгі
себебі саяси жағынан басыбайлылыққа, орыс еңбекшілерінің патша үкіметінің
қыспағына қарсы бағытталған бұқаралық қозғалыс.
Қазақтардың көтеріліске қатысуының алғы шарттары мен себептері:
1742 жылы қазан айының 19-да патша үкіметінің Жайық өзені бойында
қазақтардың мал жаюына тиым салуы. ХVІІ ғ-дың 60 жылдарындағы Ертістің оң
жағасындағы жақсы жерлерді казактарға таратып беруі. 1756 жылы Жайық
өзенінің оң жағына көшіп қонуға рұқсат етпеуі. Жайық қазақтары мен Орынбор
қазақ әскерлерімен арадағы тартыс.
Пугачев көтерлісін қазақ шаруаларының қолдауының алғышарты:
Кіші жүздің ірі ақсүйектері-сұлтандар Ералы, Досалы, Айшуақтың
көтерлісті қолдау себебі, патша үкіметінің билігін әлсірету еді. Ал,
Пугачевтың қазақ жерін қайтарып беруге уәде беруі шаруалар көтерлісін
пайдаланып, қазақтарға тартып алынған жайлымдарды қайтару еді.
Кіші жүз қазақтарының шаруалар соғысына қатысу барысы:
Пугачев қолымен қосылып Жайық бекінісін қоршауға қатысты. Кулагин
бекінісін алуда басты күш қазақтар болды. 1773 жылы қазан айында
Пресногорьковск бекінісі маңында топтасты.
Пугачев Жайық қалашығына аттанар алдында Жоғары Богдан бекінісі
жанындағы Көшім сайында Пугачевке Нұралы ханнан сыйлықтар алып, Зәбір молда
мен қазақ Оразгелді Аманов барады. Осы жерде 1773 ж. 6 қыркүйекте Е.Пугачев
қазақтарға арналған манифесін жазды. Онда былай делінген: Мен сендердің
бәріңді қалдырмай адал, алдамай жер, су мен шөп, азық-түлік, жылғалар мен
өзендер, тұз бен нан, қорғасын беремін, бастан аяққа дейін киіндіремін.
Е.Пугачев өзін III Петр патшамын деп жариялады. Ол Жайық бекінісіне шабуыл
жасап, басып ала алмады. Оның әскерінің негізгі күші Орынборға қарай бет
түзеді.
Е.И.Пугачевтің қазақтарға арналған алғашқы үндеулері рулар мен жүздер
арасында қолдау тапты. Қазақтарға қатысты патша өкіметінің саясаты мен
казактардың әрекеті жергілікті тұрғындардың желілерге, станциялар мен
кардондарға қашуын көбейтіп жіберді. Құжат мәліметтерге қарағанда,
өздігінен құралған қазақ қосындары Жайық қаласында, Озерная, Сахарная
бекіністеріне, Коехаровский форпостына, Красногорский дистанциясындағы
бекіністер мен форпостарына жақын келіп, Жайық өзенінен өтіп, адамдарды
тұтқынға алды, малдарын даланың ішкі түпкіріне айдап әкетті.
1773 жылы 5 қазанда Орынборда қоршауға алу басталды және ол 1774 жылдың
наурызына дейін бес айға созылды. Орынборды қоршауға алуға Е.Пугачевтің үш
мыңға жуық әскері қатысты. Олар зеңбіректермен де қаруланды. Қазанның
келесі күні қаланы шабуылмен басыл алу әрекеті жасалды, бірақ ол сәтсіз
аяқталды.
1773 жылы қазанда Сейдалы сұлтан бастаған 200 адамнан құралған қосын
қоршаудағы Жайық бекінісіне келді. Е.Пугачевтің жағында Досалы сұлтанның
өзі мең оның қосыны Е. Пугачев жақтастарымен бірге Жайық бекінісін алу үшін
жасалған шабуылға қатысты. Қазақтар сондай-ақ Кулагин бекінісін алу үшін
жасалған шабуылға қатысты. Бұл шабуылдарға атаман Толкачев бірнеше
Е.Пугачев жақтастарымен бірге басшылық жасады. Татищев бекінісін қоршауға
алуға да қазақ жасақтары қатысты, оған басшылық еткен "кырғыз ханының ұлы"
болды. Орынбор қоршауының әр түрлі кезеңінде көтерілісшілердің қатарында
2000-ға жуық қазақтар болды.
Е.Пугачевтің табыстарына тұрғындардың көтерілісшілерге деген
жанашырлықтары себепші болды. Қазақтардың ендігі бір бөлігі Жайық өзеніне
жақын Жоғарғы Жайық және Төменгі Жайық желілеріне қарай жылжыды. Қазақтар
жаппай Жайық өзенінен өте бастады. Жайық өзенінен өтіп көше бастаган
қазақтардың жаппай көшін тоқтату үлкен қиышылықтарға әкелді. Малды бір
жерден екінші жерге айдау үнемі қазақ қосындарымен жанжалдасу, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақтардың Е.И.Пугачев басқарған шаруалар соғысына қатысуы
Қазақтардың Е.И.Пугачев көтерілісіне үн қосуы
Қазақтардың Орынборды қоршауға қатысуы
Қазақтардың Е. И. Пугачев бастаған шаруалар соғысына қатысуы (1773 - 1775 жж)
Е.И.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісі
Көтерілістің 1774 жылы қазақ жүздерінде дамуын теориялық зерделеу
Қазақ халқының патша үкіметінің отаршылдық саясатына қарсы азаттық күресі
Е.Пугачев басқарған шаруалар соғысында қазақтардың қатысуы
Е. Пугачев көтерілісінің сипаты
Сырым Датұлының өмірі
Пәндер