Сервистік қызмет

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ

Еліміздің экономикасы ашық әрі нарықтық экономика элементтері бар дамушы сипаттағы экономика болып табылады. Бұрынғы одақтас мемлекеттер басынан кешкен нарықтық өзгерістер біздің елімізді де айналып кеткен жоқ. Постиндустриалдық қоғам сапында ашық бағыттағы экономикалық саясат ұстанған еліміз, өкінішке орай, әлі де өңдеушіге қарағанда өндіруші ретінде өмір сүріп келеді. Соған қарамастан елімізде қызмет көрсету нарығы біршама жақсы дамыған және де жұмысқа жарамды тұрғындардың біраз бөлігін жұмыспен қамтып отырған сала болып табылады. Қызмет көрсету саласы өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығымен қатар дамып келеді. Жалпы алғанда елдің даму дәрежесін анықтағанда қызмет көрсету саласында жұмыс істейтін адамдардың үлесі өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығына тартылған адамдардан біршама көп болуы керек. Сондықтан да кез-келген ел, соның ішінде біз де, осы салаға көп көңіл бөліп, дамуына қолайлы жағдайлар жасауы тиіс. Экономика дамыған сайын тұрғындардың да әлеуметтік жағдайы өсетіні белгілі, яғни бұл сұраныс көлемін жоғарылатады. Осы үдерістің тұрақты өсуін қамтамасыз ету үшін уақытылы және толық ұсынысты қамтамасыз ету керек. Бұл деген тұрғындардың жаңа қызметке деген қажеттіліктерін барынша қанағаттандыру деген сөз, бұл нәтижесінде жалпы елдің экономикасының эоғарылауына әкеледі.

Дипломдық жұмыс тақырыбының өзектілігі. Еліміз ашық экономикалы ел болғандықтан әлеммен импортты-экспортты қатынастарды жүзеге асырады. Бұл тек шикізат пен тауарға ғана әсер етпейді, сонымен қатар қызмет көрсету саласына да өз әсерін тигізеді. Нақтырақ айтқанда осы салада қызмет көрсететін отындық кәсіпорындар. Яғни, шетелдік қызмет көрсету кәсіпорындар отандық кәсіпорындармен қызметті тұтынушыларды бөлісіп, бәсекелес болып табылады. Оның үстіне еліміз экономикалық ықпалдастықты алға қойып, Кедендік Одақ пен Дүниежүзілік сауда ұйымына мүше болуды көздеп отыр. Экономикалық жағынан қарағанда бұл қадам, әрине, тиімсіз, бірақ та саяси институттардың экономикалық жағдайдан гөрі саяси бағытты көбірек ұстануы салдарынан келешекте осы ұйымдарға мүше болуымыз отандық кәсіпорындарға қосымша бәсекелестік тудырады. Егер осы қызмет көрсету саласында, жоғарыда айтқандай, жұмыспен қамтылғандардың жартысынан көбі жұмыс істейді, яғни орта тап өкілдері, ал еліміз басты тірек деп осы орта тапты санайтынын ескерсек, бұл үлкен бір мәселенің шеті екендігін түсіну үшін көп білімнің қажеті жоқ. Отандық қызмет көрсету кәсіпорындарының экономикасын көтеру, олардың бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Сондықтан да сервистік кәсіпорындардың экономикасын басқару қазіргі таңда өте өзекті әрі оны дамыту кезек күттірмейтін істердің бірі.

Жұмыстың басты мақсаты - еліміздегі отандық қызмет көрсету кәсіпорындарының сервистік қызмет экономикасын жетілдіру арқылы тұрғындардың қалтасы көтеретіндей деңгейге жеткіу арқылы сыртқы шетелдік қызмет көрсету кәсіпорындарымен бәсекеге түсе алатындай деңгейге жеткізу. Нақтырақ айтқанда дипломдық жұмыс негізделіп жазылған кәсіпорын экономикасының құраушысы шығындарды азайтудың жолдарын табу. Яғни, осы арқылы шығындарды жабудың қызмет көрсету бағасына әсер етпей механизмдерін табу. Сол арқылы кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін арттыру.

Дипломдық жұмыста қойылған мәселеге байланысты келесідей міндеттер қойылды:

1. Кәсіпорынның сервистік қызметінің әдіснамалық аспектісін қарастыру;
2. Темір жол саласындағы («Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамы («ҚТЖ» ҰК» АҚ) мысалында) басты мәселелерді анықтау;
3. Темір жол саласының басты мәселелерін шешу, атап айтқанда шығындарды қысқарту мен кірістерді көбейту;

Бұл жұмыстың Қазақстан Республикасы үшін жаңашылдығы болып темір жол туризмін дамыту болып табылады. Бұл сала әлемдік көлемде көп зерттелмеген және отандық авторлар бұл саланы қарастырмаған. Посткеңестік кеңістік елдерінде зерттеген ғалымдардан ресейлік М. В. Биржаков пен В. Г. Гуляевті және украин авторларынан А. А. Фастовецтің «Көліктік сапар шегу мен тасымалдарды ұйымдастыру» еңбегін тілге тиек етуге болады. Және де осы дипломдық жұмыста ұсынылған ұсыныстарды отандық темір жол саласында қолданудың мүмкіндігі зор. Атап айтқанда жұмыста қарастырылған темір жол туризмі мен мерекелік және демалыс күндері қосымша қаламаңдық тасымалдарды ұйымдастыруды нақты компания тәжірибесіне енгізуге болады.

«ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның ағымдағы жағдайында бастан кешіріп жатқан басты мәселесі - жолаушылар тасымалының шығындығы және оны жүк тасымалы қызметтерінен түсетін кірістер есебінен айқаспа қаржыландырылуы. Сала инфрақұрылымын дамытуға мемлекет тарапынан қаржылық көмектің жоқтығы, сонымен қатар жолаушылар тасымалында интермодальді бәсекенің жоғары болуы. Тарифтерді белгілеуді мемлекет тарапынан қатаң қадағалау мен жоғарыда аталған бәсекелестік салдарынан тасымал бағасының жоғарыта алмау жағдайларын атауға болады.

Жұмыстың зерттеу объектісі болып темір жол саласында жолаушылар тасымалы және оны оңтайландыру мен осы саланың экономикасын дамыту болып табылады. Ал практикалық базасы темір жол саласы тасымалының отындық ұлттық операторы «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамы, соның ішінде жолаушылар тасымалын ұйымдастыратын еншілес компания «Жолаушылар тасымалы» акционерлік қоғамы.

Теориялық негізін жалпылай үшке бөліп қарастыруға болады. Алғашқысы жалпы қызмет көрсету саласын негізінде Г. А. Аванесованың «Сервисная деятельность: историческая и современная практика, предпринимательство, менеджмент» оқулығы, И. М. Калякинаның «Сервисная деятельность» дәрістер конспектісі, Ж. А. Романовичтің «Сервисная деятельность» оқулығы. Екінші бағыт компанияның ағымдағы жағдайы мен экономикасын талдау барысында қолданылған «Большая энциклопедия транспорта» энциклопедиясының төртінші томы - «Железнодорожный транспорт» кітабы, сонымен қатар статистикалық мәліметтер мен көрсеткіштер сүйенген «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамының 2008 жылға арналған есебі және Қазақстан Республикасының заңдары. Үшінші бағытта әлемдік деңгейдегі төрт үлгі негізінде жекелеген елдердің тәжірибесін атауға болады.

Дипломдық жұмыс құрылымы кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды, пайдаланылған әдебиеттер тізімі және қосымшалардан тұрады. Жұмыс барысында 16 сурет, 12 кесте, 5 қосымша қарастырылады. Жұмыстың негізгі бөлімі 3 бөлімнен тұрады:

1. Сервистік қызметтің мазмұны мен ерекшеліктері және оның ел экономикасында алатын орны. Сервистік қызмет түсінігі және мазмұны, сервистік кәсіпорынды басқарудың ерекшеліктері мен көлік тасымалының сервистік қызметтің бір түрі ретінде қарастырылды.
2. Сервистік кәсіпорынның жалпы шаруашылық әрекеті мен экономикасы және оны басқару ерекшеліктері. «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы» акционерлік қоғамының жалпы сипаттамасы мен сервистік қызметінің мінездемесі, оның ағымдағы жағдайы мен экономикасын талдау және экономикасын басқару мен қаржыландырудың тетіктері қарастырылады.
3. Темір жол саласы жолаушылар тасымалы сервисінің экономикасын дамыту. Жолаушы тасымалының экономикалық әлеуетін темір жол туризмін ұйымдастыру арқылы дамыту, демалыс және мерекелік күндері қаламаңындағы тасымалды ұйымдастыру және жолаушылар тасымалын қаржыландыру тәжірибесін ұлттық жолаушылар тасымалында қолдану үлгілерін қолдану мүмкіндіктері қарастырылады.

1 СЕРВИСТІК ҚЫЗМЕТТІҢ МАЗМҰНЫ МЕН ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ОНЫҢ ЕЛ ЭКОНОМИКАСЫНДА АЛАТЫН ОРНЫ

1. 1 Сервистік қызмет түсінігі және мазмұны

Сервис терминін ең алғаш рет француз экономисі Жан Батист Сэй (1767-1832) саяси экономия бойынша трактат еңбегінде 1803 жылы енгізген. Оның ойынша, қызметті тек адам ғана емес, заттар да, табиғи күштер де көрсете алады. Кейіннен Сэйдің ізбасары француз экономисі Фрэдерик Бастиак (1801-1850) жеке кызметтер мен қызығушылықтардың үйлесімдігі, олардың рөліне басты назар аударады. Яғни, оның ойынша, нақты еңбек шығынын жұмсау нәтижесі емес, сонымен қатар, қызмет бұл біреу арқылы жүзеге асырылатын және келесі бір адамның оны тұтынуы болып табылыды. Бастияның пікірінше, Буржуазиялық қоғам бұл - өз қызметтерімен айырбастайтын әрбір топтардың «Үйлесімдігі қауымдастығы» болатын қоғам. ХХ ғасырда қызмет көрсету түрлері кеңінен дами бастады.

Қызмет саласы - экономика секторының бір түрі және оның жағдайы қалған секторлардың дамуына байланысты болады. Сервистік қызметтегі өзгерістер әрдайым әлемдік экономика дамуының құрамдас бөлігі болған.

Американдық экономист Джон Гэлбрейт постиндустриалдық қоғамдағы сервистің ерекшеліктеріне келесідей сипаттама береді: «постиндустриалдық кезеңде ауылшаруашылыққа жатпайтын экономикалық қызметтің көп бөлігі бір адамның басқа адамдарға жеке қызмет көрсетуімен айналысқан. Мұнда азық даярлау, гардеробты бақылау, жеке әжетханаға және тазалыққа көмек, білім беру аясындағы қызмет көрсетулер және тағы басқа көптеген қызметер кірді. Қызмет көрсететін адамдар қызметті тұтынушыларға қатысты тәуелді қатынаста болды». «Төмен деңгейлі өнімділік пен қоныстанудың тығыздығы, кейін ауылшаруашылығы мен тұрмыстық қызмет көрсетуге үйлестірілетін халықтың жұмыссыздық үлесінің жоғары болуына себеп болады - деп, постиндустриалдық қоғам теориясының негізі қалаушы Даниел Белл әлеуметтік жүйені сипаттайды, - Сол себепті, қызмет көрсету саласындағы жұмысбастылықтың жоғары деңгейі орын алады, ол көбінде жеке қызмет түрінде қалады. Жұмысшылар азықтануға жететін ақымен қанағаттанатындықтан, үй қызметі арзан және кең таралған. Англияда үй қызметшілері табы кең таралып отырды» - деген [ 1] .

Сервистік қызмет - жеке қызметтер көрсету арқылы адамдардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған қызмет түрі, яғни қоғамдық, топтық және жеке қызметтер көрсетуді жүзеге асыру бойынша ерекше өзара әрекетке түсетін адамдар белсенділігі. Бұл бір тараптың, әр түрлі қажеттіліктері болғанымен, нақты игіліктерді алуды қалайды, екінші тарап нақты қызмет көрсете отырып, осындай игіліктерді алуға өзара әрекеттер мүмкіндік береді. Осындай қатынастардың мақсаты - материалдық құндылықтар құру емес, адамдық қажеттіліктерді қанағаттандыру. Өзін - өзі қамтамасыз ету және туыстық өзара көмектесу үрдістерінен тарихи дами отырып, сервистік қызмет нарықтық айырбас қатынасына сәтті жетілді. Қызмет көрсететін жұмысшылардың еңбегінің бөлінуі мен кәсібиленуін, сонымен қатар олардың қызмет көрсету нарығындағы кәіспкерлік белсенділігін қамтамасыз етеді.

Сервистік қызметпен жеке кәсіпкерлер мен сервистік ұйымдар айналысады. Олардың еңбегінің нәтижесі қызмет болып табылады. Қызмет еңбектің өнімін білдіреді, оның мақсаты адамдардың нақты қажеттіліктерін қанағаттандыру болып табылады.

Сервисология - әлемдік сараптамада тәртіпаралық, теориялық және зерттеудің қолданбалы саласы ретінде қалыптасатын сервистік қызмет туралы ғылым. Ертеректе сервис саласындағы еңбек өнеркәсіптік және ауылшаруашылық саласындағы еңбекке қарағанда ерекшеленетіні анықталған.

Қазіргі кезде сервистік қызметтің ғылыми талдауы өзінің пәнін қарастыруда әр түрлі деңгейлер мен құраушыларынан тұрады. Талдаудың эмпирикалық деңгейінде сервистік қызмет туралы деректер жинақталады - оның негізгі қасиеті анықталады, оны сипаттайтын фактілері, процесстері мазмұндалады, оның шекарасы мен құрамдас бөліктері бекітіледі.

Танымның келесі деңгейінде күрделі талдау жүргізіледі, ол сервистік қызмет туралы уәделі теориялық көзқарастарды қалыптастырумен байланысты.

Жалпы теориялық талдау - қоғамның тұтас феномені ретінде сервистік қызметті ең жоғары деңгейде пайымдау. Бұл жағдайда сервистік қызметті шаруашылықтың, әлеуметтік қатынастардың, рухани белсенділіктің құбылысы ретінде қарастыратын теориялар жасалады, сонымен қатар оның тарихи дамуының заңдылықтары бекітіледі, сыртқы өзгерістерге байланысты өзгеру сипаты зерттеледі. Бұл деңгейдің теориялық аспектілерін танып білу қызметті талдау әдіснамасын жасауға мүмкіндік береді.

Сервистік қызметті талдау әдіснамасы деп жалпы теориялық негіздердің, оның мазмұнын зерттеуде қолданылатын танымдық қағидалар мен тарихи дамуының заңдылықтарының, сонымен қатар қоғамдық өндірістегі, әлеуметтік құрылымдағы және мәдени тәжірибедегі орнының жүйесін түсінеміз.

Сервистік қызмет туралы ғылымда қолданбалы деңгей сервистік қызметті жетілдіруі осы саланың жұмысшылары үшін өзекті болғандықтан, үлкен маңызға ие.

Қызмет туралы теориялық түсініктер талдаудың бірінші кезеңінде экономикалық - орталықтандырылған бағыттылықта болды. ХХ ғасырдың екінші жартысында сервистік қызмет туралы түсінік тәртіп аралық сипат алады, оның шеңберінде талдаудың экономикалық, әлеуметтік аспектілері тең құқықты болып қарастырылады.

Қызметті ғылыми талдау эмпирикалық факторларды жинақтаудан емес, оның әлеуметтік және экономикалық мазмұнын жинақтаудан басталды. Бұл үрдіс ХVІІІ-ХІХ ғасырларда ағылшындық саяси экономияда жүзеге асырылды. Ағылшындық саяси экономия қызмет көрсетуді экономикалық қатынастардың құрамдас бөлігі ретінде қарастырған. Ғалымдар қызмет көрсетуді материалдық емес игіліктерге жатқызды. Қызмет көрсету сипаттамасының ерекшелігі болып келесі есептеледі: техниканы, күнделікті сұранысқа ие тауарларды құрумен байланысты өндірістік еңбек.

А. Смит былай деп жазған: «Тұрмыстық қызмет сияқты қоғамның кейбір ең сыйлы таптарының еңбегі ешқандай құн өндірмейді және еңбек тоқтап қалған жағдайда сатылуы мүмкін ешбір ұзақ өмір сүруші затта немесе тауарда сақталмайды және орындалмайды . . . » [2] .

Көптеген қызмет көрсетулер кезінде еңбектің болмашы, затсыз нәтижелері сервистік қызметті материалдық өндірістегі өндірістік еңбекке қарағанда өндірістік емес еңбек деп санаудың себебі болды.

Кез келген объектіні ғылыми талдауда заттық - тәртіптік бағытты анықтау маңызды болып табылады. Ол сервисті тепе - тең сипаттауды қамтамасыз етеді [3] .

Қызмет көрсету - бұл орындаушы мен тұтынушының тікелей өзара әрекеттесуінің, сонымен қатар орындаушының адам қажеттілігін қанағаттандырудағы жеке іс-әрекетінің нәтижесі. Қызмет көрсету - бұл адамдардың қажеттіліктері мен мұқтаждықтарын қамтамасыз етудегі іс-әрекеті екендігі жоғарыда аталып көрсетілді.

Бұл іс-әрекет өнім түрінде (материалдық қызмет көрсетулер) жүзеге асырылуы мүмкін, бірақ еңбек процесі кезінде тұтынылатын еңбектің тиімді нәтижесі ретінде (материалдық емес қызмет көрсетулер) де көрініс таба алады.

Қызмет көрсетудің маңызды ерекшелігі тұтынушы үшін пайдалы ықпал ету болып табылады, сонымен қоса, бұл нақты еңбек ретінде де, затталған еңбек ретінде де қызмет көрсете алады. Осында қызмет көрсетудің қағидалы міндеті жатыр. Олардың қоғамдық функциясы - халыққа тікелей қызмет көрсету, тіршілік әрекеті үшін қолайлы жағдай жасау: көлікте, қоғамдық орындарда, демалыс кезінде.

Қызмет көрсетуден пайдалы әсер - бұл адамның барынша барлық қажеттіліктерін қанағаттандыруға тікелей бағытталған қызмет көрсетудің пайдалы қасиеттерінің жиынтығы.

Қызметтерді тұтынушы - бұл жеке мұқтаждықтарын алатын, тапсыратын немесе алуға, тапсыруға ниеттенген азамат.

Қызметті орындаушы - тұтынушыға қызмет көрсететін кәсіпкер, ұйым немесе кәсіпорын.

Қызмет көрсетудің нәтижесі тауардың тұтынушылық қасиеттерін қалпына келтіру (өзгерту, сақтау), тапсырыс бойынша жаңа өнімді жасау, тұтыну шарттарын құру, орын ауыстыру, денсаулық сақтау және қамтамасыз ету, тұлғаның рухани немесе физикалық дамуы, кәсіби біліктілікті арттыру.

Сервисологияда таза және нақты қызмет түсініктері бар.

Таза қызмет - сервистік қызметтің абстрактілі, теориялық үлгісі. Оған халыққа қызмет көрсетудің ережелері, сапа стандарттары, қызмет көрсету технологиясы кіреді.

Нақты қызмет - тұтынушының қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған нақты материалдық қызметтер. Бұл қызметтер орындаушылары, тұтынушылары, оларға қызмет көрсету шарттары бойынша жекеленген.

Сервистік ұйымдар материалдық және әлеуметтік - мәдени қызметтер көрсетеді.

Материалдық қызметтер - бұл адамдардың материалдық қажеттіліктерін қанағаттандыратын қызметтер. Материалдық қызметтер өнімдердің тұтынушылық қасиеттерін қалпына келтіруге (өзгертуге, сақтауға) немесе тұтынушылардың тапсырыстары бойынша жаңа өнімдерді жасауға, сонымен қатар адамдар мен жүктерді тасымалдауға, тұтынуға жағдайлар жасауға ықпал етеді. Материалдық қызметтерге тұрмыстық қызмет көрсетулер (жөндеу жұмыстары бойынша қызметтер және өнімді, ғимаратты және құрылысты техникалық жағынан қызмет көрсету, фотоқызметтер, шаштараз), тұрғынүй-коммуналдық қызметтер, қоғамдық тамақтандыру қызметтері, көлік қызметтері, ауылшаруашылық қызметтері жатады.

Әлеуметтік-мәдени қызметтерге медициналық қызметтер, мәдени қызметтер, туризм және білім беру қызметтері жатады.

Материалдық қызметтер нәтижесі болып жасалған жұмыс немесе өнімдер табылады. Әлеуметтік-мәдени қызметтердің нәтижесінің материалдық формасы болмайды (туристтік немесе экскурсиялық қызмет көрсетудің қорытындысы) .

Материалдық және әлеуметтік-мәдени қызметтер бірін-бірі толықтырушы болып табылады. Тауарларды тұтынуға қызметтерді тұтыну жалғасып келеді, мысалы сатудан кейінгі қызмет көрсету, ал қызметтерді тұтыну ілеспелі тауарларды тұтынумен қоса жүреді. Мысалы, қоғамдық тамақтану қызметтерін тұтынғанда, тұтынушы тауарды - азық-түлік өнімдерін, азық- түлік тауарларын тұтыну орнын, асты және сусындарды жеткізу қызметтерін, психологиялық жеңілдену қызметтерін алады.

Қызметтер тұтынушыларға қызмет көрсету барысында көрсетіледі.

Қызметті ұсыну - қызметті орындауды қамтамасыз ету үшін қажетті қызметті орындаушының іс-әрекеті. Қызметті ұсыну жеке кезеңдерге бөлінеді: қажетті ресурстармен қамтамасыз ету, атқарудың технологиялық үрдісі, бақылау және бағалау, қызметті көрсету үрдісі. Қызметтер тұтынушылардан мен орындаушылардан ажыратылмайды.

Қызметтің өмірлік циклі бірнеше кезеңдерге бөлінеді:

1. тұтынушыларға ұсынылатын қызметтер туралы ақпаратпен қамтамасыз ету;
2. қызметке тапсырыс беру кезі;
3. қызметті орындау;
4. қызметтің орындалуының сапасын бақылау;
5. тұтынушыға тапсырысты беру.

Тұтынушы мен орындаушы арасындағы өзара ірекет қызмет көрсету процессі кезінде болады. өзара әрекеттің сипаты қызметті көрсету формасына байланысты болады және тікелей және делдалдар арқылы жүргізілуі мүмкін. Тікелей өзара әрекет кезінде тұтынушы мен орындаушы арасында тікелей қатынас жүреді, ал делдалдар арқылы жүргізілгенде қатынас делдалдар арқылы немесе орындаушының көмекші персоналы арқылы жүргізіледі.

Қызмет көрсету - бұл тұтынушыға тікелей қызмет көрсеткен кездегі қызметті орындаушының әрекеті. Қызмет көрсету процесі өндіріс құралдары мен сервистік ұйым персоналымен қамтамасыз етіледі. Қызмет көрсету тұтынушының тапсырысын талдаудан, қызмет көрсету жобаларын құрудан (қызмет көрсетудің техникалық міндеттері мен үрдісі), қызмет көрсетудің көптеген тәсілдері болған жағдайда келісімдік шешімдерді іздеу, қызметтердің қажетті сапасын қамтамасыз ету, тұтынушы қызметін келісу, рәсімдеу және жеткізуден тұрады.

Сервис көрсету мамандары қызмет көрсету бойынша кәсіби біліктілікке сай келу керек. Мысалы, мейрамхананың келушісіне қызмет көрсету кезінде даяшы келушімен сөйлесу мәнерімен, этикет бойынша біліктілігін, асты және сусындарды ұсыну және жинау біліктіліктерін қолданады. Қызмет көрсетудің сапасы көп жағдайда қызмет көрсетуді қабылдауға байланысты. Қызмет көрсетуді қабылдау кәсіпорынның түріне байланысты келісіледі. Мысалы, жылдам қызмет көрсететін қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарында даярлау мен ұсынудың жоғары жылдамдығы қажет, ал мейрамханаларда кешкі немесе түнгі келушілерге асты кезекпен беру, дастарханды әзірлеу, асты ұсыну этикеті ережелерін ескере отырып жоғары білікті қызмет көрсету талап етіледі.

Келушілерге қызмет көрсету сервистік кәсіпорынның арнайы мекемлерінде немесе қызметтің түрі мен тапсырыс берушінің қажеттілігіне байланысты қызметті орындауға қажетті кез келген жерде жүргізіледі. Қызмет көрсетудің сапасына тұтыушыға қызмет көрсету үрдісі әсер ететін қызмет көрсету шарттары ықпал жасайды.

Осылайша, сервистік қызметтің негізі болып қызмет көрсететін персонал, қызмет көрсету құралдары мен қызмет көрсету шарттары табылады.

Сервистік кәсіпорын жұмысының тиімділігі басшылардың ұйымдастыру-басқарушылық қызметінің дұрыстығына байланысты. Ұйымдастыру-басқарушылық жұмыс келесілерден тұрады:

• ұйымның сервистік қызметін жоспарлау, қызмет нарығының және ассортиментінің өзгеруі жағдайында ұйымның дамуын болжау;
• өндірісітк және өндірісітк емес шығындарды бағалау;
• қызметтің сапа деңгейі мен ассортиментін ескере отырып, техникалық құралдар мен технологиялық жабдықтар құрамының тиімділігін арттыру;
• қызметті тұтынушымен қатынас үшін байланыс аймағын ұйымдастыру;
• тұтынушылармен жұмыс жүргізу үшін психологиялық қабілеттері бар қызметкерлерді таңдау.
• Осылайша, сервистік қызмет кәсіпорынның персоналы мен ресурстарын сауатты басқарумен қамтамасыз етілетін көпқырлы күрделі үрдіс болып табылады [4] .

Сервистің түрлері:

---

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс