Қызметкердiң еңбек қауіпсіздiгіне және еңбекті қорғаудағы құқықтары

Кіріспе
1. Қызметкердiң еңбек қауіпсіздiгіне және еңбекті қорғаудағы құқықтары мен міндеттері.
2. Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы құқықтары.
3. Еңбек нормалары бұзған үшін жауаптылықтың түсінігі.
4. Еңбек нормаларының сақталуын мемлекеттік бақылау.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Еңбекті қорғау дегеніміз — тиісті заң және басқа да нормативтік актілердің негізінде еңбек процесінде адамның қауіпсіздігін, денсаулығы мен жұмыс қабілетін сақтауды қамтамасыз ететін, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастыру, техникалық-гигиеналык және емдеу — алдын алу шаралары.
Еңбек заңдары еңбекті қорғаудағы ұлттық саясат пен мемлекеттік басқару қағидаттарын белгілей отырып, жұмыс берушілер қызметкерлердің негізгі құқықтарының бірі -қауіпсіздік пен гигиена талаптарына сай келетін еңбек жағдайларын жасауын талап етеді.
Еңбекті қорғау саласындағы ұлттық саясат кәсіподақтар мен жұмыс берушілер қатысқан барлық деңгейдегі мемлекеттік өкімет пен басқару органдары іс-кимылының бірлігін көздейді. Бұл жүргізілетін саясат мына қағидаттарға негізделеді:
— кызметкерлердің өмірі мен денсаулығының кәсіпорынның өндірістік қызметінің нәтижелсріне қатысты артықшылығына;
— меншік иесінің немесе ол уәкілдік берген өкілдің (жұмыс берушінің) толық жауаптылығына;
— еңбекті қорғау міндеттерін бұл мәселелер жөніндегі мемлекеттік бағдарламалар негізінде кешенді шешуге және еңбекті қорғау саласындагы қызметті экономикалық және әлеуметтік саясаттың басқа бағыттарымен үйлестіруге;
— барлық кәсіпорындарға меншік пен шаруашылықты жүргізу түрлеріне қарамастан еңбекті қорғау саласында бірыңғай талап орнатуға;
— кәсіпорындарда еңбек қорғау талаптары мен қауіпсіздік
техникасының барлық жерде орындалуы үшін мемлекеттік
қадағалау мен бақылауды жүзеге асыруға;
— еңбекті қорғау жөніндегі ғылымның, техниканың жетістіктері мен ұлттық және шетелдік озық тәжірибені кеңінен пайдалануға;
— қауіпсіз техника, технология мен жұмыс істеушілерді қорғау құралдарын, еңбекті қорғау жөніндегі ғылыми-зерттеу жұмыстарын әзірлеу мен енгізуді ынталандыруға;
— мемлекеттің еңбекті қорғауды қаржыландыруға қатысуына;
— кәсіпорындардың еңбектің салауатты және қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз етуге, ал кызметкерлердің — еңбекті — еңбекті қорғау проблемаларын шешуде халықаралык ынтымақтастыққа («Еңбекті қорғау туралы» Заңнын 4-бабы).

1. Қазақстан Республикасының Конституциясы. 2007 жылы 21 мамырдағы енгізілген өзгерістер мен толықтырулар.
2. Қазақстан Республикасының 15.05.2007 жылғы N251 Еңбек кодексі. 19.12.2007. жылғы №9-ІV Заңымен мазмұны өзгертілді (2008 жылғы 1 қаңтарда қолданысқа енді), (05.05.2009 жылы өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.
3. «Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы» 2004 жылғы 28 ақпандағы N528-II Қазақстан Республикасының Заңы (05.06.2006 жылы өзгерістер мен толықтырулар енгізілді.

Пән: ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности), Защита труда
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
1. Қызметкердiң еңбек қауіпсіздiгіне және еңбекті қорғаудағы құқықтары мен
міндеттері.
2. Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы
құқықтары.
3. Еңбек нормалары бұзған үшін жауаптылықтың түсінігі.
4. Еңбек нормаларының сақталуын мемлекеттік бақылау.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Еңбекті қорғау дегеніміз — тиісті заң және басқа да нормативтік
актілердің негізінде еңбек процесінде адамның қауіпсіздігін, денсаулығы мен
жұмыс қабілетін сақтауды қамтамасыз ететін, әлеуметтік-экономикалық,
ұйымдастыру, техникалық-гигиеналык және емдеу — алдын алу шаралары.
Еңбек заңдары еңбекті қорғаудағы ұлттық саясат пен мемлекеттік басқару
қағидаттарын белгілей отырып, жұмыс берушілер қызметкерлердің негізгі
құқықтарының бірі -қауіпсіздік пен гигиена талаптарына сай келетін еңбек
жағдайларын жасауын талап етеді.
Еңбекті қорғау саласындағы ұлттық саясат кәсіподақтар мен жұмыс
берушілер қатысқан барлық деңгейдегі мемлекеттік өкімет пен басқару
органдары іс-кимылының бірлігін көздейді. Бұл жүргізілетін саясат мына
қағидаттарға негізделеді:
* кызметкерлердің өмірі мен денсаулығының кәсіпорынның өндірістік
қызметінің нәтижелсріне қатысты артықшылығына;
* меншік иесінің немесе ол уәкілдік берген өкілдің (жұмыс берушінің) толық
жауаптылығына;
* еңбекті қорғау міндеттерін бұл мәселелер жөніндегі мемлекеттік
бағдарламалар негізінде кешенді шешуге және еңбекті қорғау саласындагы
қызметті экономикалық және әлеуметтік саясаттың басқа бағыттарымен
үйлестіруге;
* барлық кәсіпорындарға меншік пен шаруашылықты жүргізу түрлеріне
қарамастан еңбекті қорғау саласында бірыңғай талап орнатуға;
* кәсіпорындарда еңбек қорғау талаптары мен қауіпсіздік
техникасының барлық жерде орындалуы үшін мемлекеттік
қадағалау мен бақылауды жүзеге асыруға;
* еңбекті қорғау жөніндегі ғылымның, техниканың жетістіктері мен ұлттық
және шетелдік озық тәжірибені кеңінен пайдалануға;
* қауіпсіз техника, технология мен жұмыс істеушілерді қорғау құралдарын,
еңбекті қорғау жөніндегі ғылыми-зерттеу жұмыстарын әзірлеу мен енгізуді
ынталандыруға;
* мемлекеттің еңбекті қорғауды қаржыландыруға қатысуына;
* кәсіпорындардың еңбектің салауатты және қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз
етуге, ал кызметкерлердің — еңбекті — еңбекті қорғау проблемаларын шешуде
халықаралык ынтымақтастыққа (Еңбекті қорғау туралы Заңнын 4-бабы).

1. Қызметкердiң еңбек қауіпсіздiгіне және еңбекті қорғаудағы құқықтары
мен міндеттері.

Қызметкердiң еңбек қауіпсіздiгіне және еңбекті қорғауға құқықтары:
1) қызметкер еңбек қауiпсiздiгiне және еңбекті қорғауға;
2) жұмыс берушіден ұйымның жұмыс орны мен аумағының сипаттамасы, еңбек
жағдайлары, еңбек қауіпсіздігi мен еңбектi қорғаудың жай-күйі туралы,
өмiрге және денсаулыққа төнетiн қауіп туралы, сондай-ақ зиянды және
(немесе) қауiптi өндiрiстік факторлардың әсерiнен оны қорғау жөніндeгi
шаралар туралы шынайы ақпарат алуға;
3) өндiрiстік жарақаттануға, кәсiби ауруға немесе жұмыс қабiлетiн
төмендетуге әкеп соқтыруы мүмкiн зиянды және (немесе) қауiптi өндiрiстiк
факторлардың әсерiнен қорғалған жұмыс oрнына;
4) Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсiздігі және еңбекті қорғау туралы
заңдарында, сондай-ақ жеке еңбек және ұжымдық шарттарда көзделген
талаптарға сәйкес жеке және ұжымдық қорғану құралдарымен, арнаулы киіммен
қамтамасыз етілуге;
5) өзінің жұмыс орнындағы еңбек жағдайына, қауіпсiздігіне және еңбектi
қорғауға тексеру жүргізу туралы уәкілеттi органға және оның аумақтық
бөлiмшелерiне өтiніш жасауға;
6) еңбек жағдайларын, қауіпсiздiгін және еңбектi қорғауды жақсартуға
байланысты мәселелердi тексеруге және қарауға өкіл ретiнде қатысуға;
7) өзiнiң денсаулығына немесе өмiрiне қатер төндіретін жағдай туындаған
кезде бұл туралы тiкелей басшыға немесе жұмыс берушінің өкiлiне хабарлай
отырып жұмысты орындаудан бас тартуға;
8) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртіппен еңбек
мiндеттерiн қауіпсіз атқару үшiн қажетті білім алуға және кәсiби даярлыққа;

9) шарттық міндеттемелерді, еңбек (қызмет) мiндеттерiн атқару кезiнде өмiрi
мен денсаулығына келтiрiлген зиянды Қазақстан Республикасының заң
актілерiне сәйкес өтетуге;
10) ұйымның жұмысы еңбек қауіпсіздігi және еңбектi қорғау жөнiндегi
талаптарға сәйкес келмегендiктен тоқтатылған уақытта орташа жалақысының
сақталуына;
11) жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы
заңсыз әрекеттеріне шағым жасауға құқығы бар.
Қызметкердің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы
міндеттерi:
Қызметкер:
1) еңбек қауiпсiздігi және еңбектi қорғау жөнiндегi нормалардың, epeжeлер
мен нұсқаулықтардың талаптарын, сондай-ақ жұмыс берушінің өндірісте жұмысты
қауіпсіз жүргізу жөніндегі талаптарын сақтауға;
2) арнаулы киімді, жеке және ұжымдық қорғану құралдарын өз мақсатында
пайдалануға;
3) өндірісте болған әрбір жазатайым оқиға туралы, кәсіби аурудың белгілері
туралы, сондай-ақ адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін
жағдайлар туралы өзінің тікелей басшысына дереу хабарлауға;
4) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, сондай-ақ
еңбек жағдайларын өзгерте отырып басқа жұмысқа ауыстырылғанда не кәсіби
аурулардың белгілері пайда болғанда жұмыс берушінің қаражаты есебінен
міндетті түрде алдын ала, мерзімдік (еңбек қызметі ішінде) медициналық
тексеруден және ауысым алдындағы медициналық куәландырудан өтуге міндетті.

2. Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы
құқықтары.

1) жұмыс беруші өз өкілеттігі шегінде еңбек қауіпсіздігі және еңбекті
қорғау мәселелері жөнінде актілер шығаруға;
2) қызметкерлерден қауіпсіздік нормаларын, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті
қорғау жөніндегі ережелер мен нұсқаулықтарды сақтауды талап етуге;
3) жұмыс орындарында қолайлы еңбек жағдайларын жасауға қосқан үлесі,
қауіпсіз еңбек жағдайларын жасау жөніндегі өнертапқыштық ұсыныстары үшін
қызметкерлерді көтермелеуге;
4) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі талаптарды бұзған
қызметкерлерді Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен
жұмыстан шеттетуге және тәртіптік жауапкершілікке тартуға құқығы бар.
Жұмыс берушінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы
міндеттері:
1) қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз етуге;
2) еңбек қауіпсіздігінің және еңбекті қорғаудың жай-күйін бақылауды жүзеге
асыруға;
3) қызметкерлерді ұйымның аумағында және жұмыс орындарында болуы мүмкін
зиянды өндірістік факторлар туралы хабардар етуге;
4) өндірістік жабдықтар мен технологиялық процестерге профилактика жүргізу,
оларды неғұрлым қауіпсізіне ауыстыру жолымен жұмыс орындарында және
технологиялық процестерде кез келген қатерді болдырмау жөнінде шаралар
қабылдауға;
5) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі қызметкерлерді ережелер
мен нормативтердің талаптарына сәйкес, соның ішінде жаңа жабдықтар мен жаңа
технологиялық процестерді енгізу кезінде оқытудан және даярлықтан өткізуге;

6) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі іс-шараларды әзірлеуге
және оларды ұйымда өткізуге арнап қаражат бөлуге;
7) өз қаражаты есебінен қызметкерді арнайы киіммен, арнаулы аяқ киіммен
және зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың әсерінен
қорғайтын жеке қорғану құралдарымен белгіленген кию мерзімінде қамтамасыз
етуге, жеке ұжымдық қорғану құралдарының, арнаулы киімнің өз мақсатында
қолданылуын бақылауды жүзеге асыруға;
8) өндірістік процестер мен жұмыстарды қауіпсіз жүргізу бойынша нұсқамалық
өткізуге, қызметкерлерді тиісті нұсқамалық құжаттармен (нұсқаулықтармен,
ережелермен, әдістемелік нұсқаулармен) қамтамасыз етуге;
9) еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелері бойынша білімдерін
тексеруден өтуге және уәкілетті орган бекіткен ережелерге сәйкес ұйымдарда
еңбек қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды қамтамасыз етуге жауапты басшылар
мен мамандардың білімін тексеруді ұйымдастыруға;
10) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, сондай-ақ
еңбек жағдайларын өзгерте отырып басқа жұмысқа ауыстырылғанда не кәсiби
аурулардың белгiлерi пайда болған кезде қызметкерлердi мiндеттi түрде алдын
ала, мерзiмдiк (еңбек қызметi iшiнде) медициналық тексеруден және ауысым
алдындағы медициналық куәландырудан өз қаражаты есебiнен өткізуге;
11) өз қаражаты есебiнен қызметкерлерге қажеттi санитарлық-гигиеналық
жағдайлар жасауға, профилактикалық тазарту құралдарымен, жуу және
залалсыздандыру құралдарымен, медициналық дәрi-дәрмек қобдишаларымен,
сүтпен, уәкiлеттi орган белгiлейтiн нормалардан кем болмайтын емдеу-
профилактикалық тағамдармен, сондай-ақ арнаулы киiмдi және аяқ киiмдi
жөндеумен қамтамасыз етуге;
12) уәкiлеттi ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.