Қылмыстық заң жайында

Жоспар
Кіріспе

1 Қылмыстық заңның түсінігі
2 ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢНЫҢ КЕҢІСТІКТЕГІ КҮШІ.
3 ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢНЫҢ МЕЗГІЛДЕГІ КҮШІ
4 ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢДЫ ТҮСІНДІРУ

Қылмыстық заң  Қазақстан Республикасының Конститутциясына
сәйкес Республика Парламентті қабылдаған құқылық акті болып
табылады. Қылмыстық заңның міндеттері  бейбітшілікті және
адамзаттың қауіпсіздігін, адам мен азаматтардың құқықтарын,
бостандықтары мен заңды мүдделерін, меншікті аумақтық тұтастық-
ты, конституциялық құрылысты, қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті,
табиғи ортаны қылмыстық қол сұғушылықтан қорғау және қылмыс-
тың алдын алу болып табылады.
Бұл міндеттерді жүзеге асыру үшін қылмыстық заңдар қылмыстық
жауаптылықтың негіздерін белгілейді. Жеке адамға, мемлекетке
немесе қоғамға қауіпті іс - әрекеттердің қандайы қылмыс болып
табылатынын айқындайды. Қылмыс істеген адамдарға қолданылуы
мүмкін және өзге де ықпал ету шараларын белгілейді.
Қылмыстық заң жазалау қатерімен тыйым салу арқылы адамның
жеке басына, қоғамға, мемлекетке кінәлі түрде зиян келтіретін
немесе зиян келтіру қаупін тудыратын қылмысты әрекеттерді істеуге
тыйым салады. Қылмыстық заң сонымен қатар тиісті органдарға
және лауазымды адамдарға іс - әрекетінде қылмыс белгісі бар
кінәлі адамды қылмыстық жауапқа тарту немесе көрсетілген
негізге сүйеніп, оларды қылмыстық жауаптылықтан және жазадан
босатуды міндеттейді. Сонымен қылмыстық құқықтық норма бір
мезгілде тыйым салушы және міндеттеуші нормалар болып табылады
Бұл нормалардың тағы да сақтандырушылық және тәрбиелік мәні бар
Қылмыстық құқықтық норманың сақтандырушылық функциясы –
істелген іс- әрекеті үшін тиісті баптардың санкциясында көрсетілген
жазаны кінәлі адамға тағайындау мүмкіндігі арқылы өз көрінісін
табады, осы арқылы барлық азаматтарды қылмыс істеуден күні
бұрын сақтандыру арқылы тәрбиелік ықпал ету шарасы жүзеге
асырылады. Қылмыстық – құқықтық норма, сонымен бірге кез келген
азаматтарды заңды бұлжытпай орындауға күрес жүргізу рухына
баулиды. Қылмыстық құқықтық норма қоғамдық қатынастарды
қорғап қана қоймайды, ол сонымен бірге мұндай қатынастарды
ретке келтіреді, өйткені қоғамдық қатынастарды қорғаудың өзі
соны ретке келтіру арқылы жүзеге асырылады. Қылмыстық
құқық белгілі бір қоғамдық мінез - құлық өрелерін белгілеумен
бірге, осы өрелерді бұзушыларға қарсы қылмыстық құқықтық
нормаларды қолдану арқылы өз міндеттерін жүзеге асырады.
Қылмыстық құқықтық норма өзінің реттеушілік ықпалымен,
кез келген азаматтарды қылмысты құбылысқа тқзімсіз болуға,
олармен ымырасыз күрес жүргізуге баулу арқылы іске асырады.
Қылмыстық заң  қылмыстық құқықтың ең негізгі көзі. Сот
үкімі, ұйғаруы немесе қаулысы құқықтың көзі болып табылмайды.
Олардың нақты қылмыстық істер бойынша ғана заңдылық күші бар.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:

Қылмыстық заң.
Қылмыстық заңның түсінігі.
Қылмыстық заң  Қазақстан Республикасының Конститутциясына
сәйкес Республика Парламентті қабылдаған құқылық акті болып
табылады. Қылмыстық заңның міндеттері  бейбітшілікті және
адамзаттың қауіпсіздігін, адам мен азаматтардың құқықтарын,
бостандықтары мен заңды мүдделерін, меншікті аумақтық тұтастық-
ты, конституциялық құрылысты, қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті,
табиғи ортаны қылмыстық қол сұғушылықтан қорғау және қылмыс-
тың алдын алу болып табылады.
Бұл міндеттерді жүзеге асыру үшін қылмыстық заңдар қылмыстық
жауаптылықтың негіздерін белгілейді. Жеке адамға, мемлекетке
немесе қоғамға қауіпті іс - әрекеттердің қандайы қылмыс болып
табылатынын айқындайды. Қылмыс істеген адамдарға қолданылуы
мүмкін және өзге де ықпал ету шараларын белгілейді.
Қылмыстық заң жазалау қатерімен тыйым салу арқылы адамның
жеке басына, қоғамға, мемлекетке кінәлі түрде зиян келтіретін
немесе зиян келтіру қаупін тудыратын қылмысты әрекеттерді істеуге
тыйым салады. Қылмыстық заң сонымен қатар тиісті органдарға
және лауазымды адамдарға іс - әрекетінде қылмыс белгісі бар
кінәлі адамды қылмыстық жауапқа тарту немесе көрсетілген
негізге сүйеніп, оларды қылмыстық жауаптылықтан және жазадан
босатуды міндеттейді. Сонымен қылмыстық құқықтық норма бір
мезгілде тыйым салушы және міндеттеуші нормалар болып табылады
Бұл нормалардың тағы да сақтандырушылық және тәрбиелік мәні бар
Қылмыстық құқықтық норманың сақтандырушылық функциясы –
істелген іс- әрекеті үшін тиісті баптардың санкциясында көрсетілген
жазаны кінәлі адамға тағайындау мүмкіндігі арқылы өз көрінісін
табады, осы арқылы барлық азаматтарды қылмыс істеуден күні
бұрын сақтандыру арқылы тәрбиелік ықпал ету шарасы жүзеге
асырылады. Қылмыстық – құқықтық норма, сонымен бірге кез келген
азаматтарды заңды бұлжытпай орындауға күрес жүргізу рухына
баулиды. Қылмыстық құқықтық норма қоғамдық қатынастарды
қорғап қана қоймайды, ол сонымен бірге мұндай қатынастарды
ретке келтіреді, өйткені қоғамдық қатынастарды қорғаудың өзі
соны ретке келтіру арқылы жүзеге асырылады. Қылмыстық
құқық белгілі бір қоғамдық мінез - құлық өрелерін белгілеумен
бірге, осы өрелерді бұзушыларға қарсы қылмыстық құқықтық
нормаларды қолдану арқылы өз міндеттерін жүзеге асырады.
Қылмыстық құқықтық норма өзінің реттеушілік ықпалымен,
кез келген азаматтарды қылмысты құбылысқа тқзімсіз болуға,
олармен ымырасыз күрес жүргізуге баулу арқылы іске асырады.
Қылмыстық заң  қылмыстық құқықтың ең негізгі көзі. Сот
үкімі, ұйғаруы немесе қаулысы құқықтың көзі болып табылмайды.
Олардың нақты қылмыстық істер бойынша ғана заңдылық күші бар.
онда-ақ Республика Жоғарғы Соты Пленумының басшы қаулы-
олары да құқық нормасы болып табылады. Мұндай қаулылар
белгілі бір қылмыстық - құқылық норманың түпкі мәнін ашып
көрсетеді, оларды түсіндіреді. Сондықтан да ондай қаулдылардың
Республиканың бүкіл аумағында міндетті күші болады. Сот пре-
цеденті біздің Республикамызда құқық нормасы болып саналмайды.
Ол Ұлыбритания, Канада сияқты мемлекеттерде ғана құқық норма-
сы болып табылады. Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексі-
нің 52-бабында сот айыпты деп танылған адамға жазаны Қылмыс-
тық кодекстің Жалпы бөлімінің ережелеріне сәйкес істелінген
қылмысы үшін жауаптылық қаралған Ерекше бөлімінің тиісті
баптарында көрсетілген шектен шықпай тағайындайды деп белгі-
ленген. Жаза тағайындағанда сот істелген қылмыстың сипаты
мен қоғамдық қауіптілік дәрежесін, айыпкердің жеке басының
ерекшеліктерін, мінез-құлқын, жауаптылықты жеңілдететін және
ауырлататын мән-жайлар, сондай-ақ тағайындалған жазаның сот-
талған адамның түзелуіне және отбасының немесе асырауындағы
адамдардың тіршілік жағдайына ықпалын толық есепке алады.
Қылмыс істеген адамға оның түзелуіне немесе жаңа қылмыс
істеуден сақтандыруына қажетті және жеткілікті әділ жаза та-
ғайындауы керек. Мұның соттың жаза тағайындауында заң талап-
тарымен қоса өзінің құқықтық сана-сезімін басшылыққа алатынын
көрсетеді. Алайда, құқықтық сана-сезім құқық нормасы болып
табылмайды. Ол сотқа тек қана қылмыстық құқықтық норманың
мазмұның дұрыс түсінуге жөн сілтейді. Қылмыстық заң, басқа
заңдар сияқты барлық лауазым адамдары, азаматтар, заңды тұлға-
лар үшін міндетті күші бар заң номасы болып табылады. Оны
қандай да бір болмасын сылтаумен бұзуға немесе орындамауға жол
берілмейді. Қылмыстық заң қылмыстық құқықтық норманы білдіру
дің нысаны, ал оның нормасы оның мазмұнының көрінісі болып
табылады.
Қазақстан Республикасында қылмыспен күрес жүргізу қылмыс-
тық құқық норма ережесіне сәйкес жүзеге асырылады. Заңды күші
не енген үкім бойынша тағайындылған қылмыстық жазалардың
орындалуы басқадай, арнайы заңдылық актімен де белгіленуі
мүмкін. Қазақстан Республикасының 1993 жылы 15 қазанда бекіт-
лген Төтенше жағдайдың құқықтық режимі туралы заңына сәйкес
төтенше жағдай кезінде істелген қылмыс үшін сот ісін жүргізу-
дің төтенше түрлерін енгізуге жол берілмейді деп белгіленген.
1995 жылы 30 тамызда қабылданған Қазақстан Республикасының
жаңа Конститутциясына сәйкес қылмыстық заңдар Республика
Парламентінде қабылданады. Қазақстан Республикасы Консти-
тутциясының 61-бабының 1-тармағына сәйкес заң шығару, оның
ішінде қылмыстық заң шығару бастамасыда құқығы да Қазақстан
Республикасы Парламентінің депутаттарына, Республика Үкіметіне
беріледі және тек қана Мәжілісте жүзеге асырылады. Ұсынылған
заңдардың жобаларын қарауға қабылдау және қарау Мәжілістің
ерекше қарауында болады ( 56-бап, 1-тармақ ). Республика Кон-
ститутциясының 54-бабының 1)-тармақшасына сәйкес заңдар
Парламент Палаталарының бөлек отырысында әуелі Мәжілісте,
одан кейін Сенатта өз кезегімен қаралып қабылданады.
Президент Парламент Сенаты ұсынған заңға он бес жұмыс күні
қояды, заңды халыққа жария етеді не заңды немесе оның жеке-
леген баптарын қайтадан талқылап, дауысқа салу үшін қайтарады.
Республика Президентінің қарсылығын туғызған заңдар немесе заң
баптары бойынша ол қарсылық жіберген күннен бастап бір ай
мерзім ішінде қайталап талқылау мен дауысқа салуды өткізеді.
Бұл мерзімнің сақталмауы Президент қарсылығының қабылдан-
ғанын білдіреді. Егер Парламент әр Палата депутаттарының жалпы
санының үштен екісінің көпшілік даусымен бұрын қабылданған
шешімді растайтын болса, Президент жеті күн ішінде заңға қол
қояды. Егер Президенттің қарсылығы ескерілмесе, заң қабылдан-
байды немесе Президент ұсынған редакцияда қабылданады деп
есептелінеді. (53-бап, 3)-тармақша ). Конститутцияның 53-бабының
4)-тармақшасында көзделген ретте Республика Президенті заңдар
шығарады, ал 61-баптың 2-тармағында көзделген ретте Республика
ның заң күші бар жарлықтары шығарылады. Бұрын қолданылған
Қазақ ССР Қылмыстық кодексі 1959 жылы қабылданған еді.Жаңа
Қылмыстық кодекс 1997 жылы 16 шілдеде қабылданды.Қылмыстық
кодекс дегеніміз барлық қылмыстық заңдардың белгілі бір жүйеге
келтірілген жиынтығы болып табылады. Кодексте қылмыстық
құқықтың жалпы ережелері мен принциптері, қылмыстық-құқықтық
қатынастарды реттейтін және қандай қоғамға қауіпті іс-әрекеттердің
қылмыс болып табылатынын анықтайтын ұғымдар, қылмыс істеген
адамдарға қолданылуы мүмкін жазалар белгіленеді. Қылмыстық
кодекс Жалпы және Ерекше бөлімнен тұрады. Қылмычтық кодекс-
тің Жалпы бөлімінде жоғарыда айтылған қылмыстық құқықтың
жалпы ережелері, міндеттері, қылмыс пен жазаның түсінігі, қылмыс
пен жазаны жоятын мән-жайлар, т. б. мәселелер қарастырылады.
Жалпы бөлімнің баптары өзара бір-бірімен байланыста болады.
Мысалы, жауаптылықты жеңілдететін және ауырлататын жағдайлар
жаза тағайындауда және шартты жазаны қолдануда міндетті түрде
есепке алынады.
Ерекше бөлімде жекеленген нақты қылмыс түрлері үшін
жауаптылықты және жаза белгіленген. Қылмыстық кодекстің
Ерекше бөлімі бірнеше тарауларға бөлінген. Әр тарауға бір
объектінің маңыздылығына қарай тиісінше орын берілген. Қылмыс
тық заңның заң шығарушының еркін білдіретін белгілі бір техника-
лық ережелерге негізделген өзіндік құрылымы бар. Қылмыстық-
құқылық нормалар мазмұнына қарай үш түрлі топқа бөлінеді:
І. Декларативті – яғни, қылмыстық құқықтың жалпы міндеттерін
айқындайтын нормалар (Қылмыстық кодекстің 2-бабы ).
II. Анықтаушы – яғни, қылмыстық құқықтың түсінігі мен жеке-
ленген институттарына айқындама беретін нормалар (Қылмыстық
кодекстің 9-бабы – қылмыс ұғымы ).
ІІІ. Арнаулы – яғни, нақты қылмыс құрамына және оған тағайын-
дайтын жазаға сипаттама беретін нормалар (мысалы, Қылмыстық
кодекстің Ерекше бөліміндегі, барлық нақты, жекелеген қылмыс
құрамдары ). Қылмыстық кодекстің Жалпы бөлімінің бабы өзінің
құрылысы жағынан Ерекшк бөлімдегі баптың құрылысынан өзгеше
болады. Жалпы бөлімнің бабы тек қана диспозициядан құралса, ал
Ерекше бөлімнің бабында диспозицияға қоса санкция да болады.
Қылмыстық Кодекстің Ерекше бөлімінің баптары топтық және
түрлік болып екіге бөлінеді. Топтық баптар біртектес қылмыстардың
ортақ соларға тән белгілерін анықтайды. Мысалы, Қылмыстық
кодекстің 366-бабында - әскери қылмыстардың түсінігі берілген.
307-бапта лауазым адамның түсінігі айтылған. Топтық баптардың
түсінігі әр түрлі тарауда орналасқан, әр түрлі қылмыс топтарын
бір-бірінен жіктеуге мүмкіндік береді. Түрлік баптар бойынша
заңдар көрсетілген жекелеген қылмыстың атауын және оның белгі-
лері және осы қылмысты істегенде қандай жаза тағайындалу керек
екендігі көрсетіледі. Қылмыстық кодекстің Ерекше бөлімінің бап-
тары диспозициядан және санкциядан құралады. Кодекстің Ерекше
бөлімі бабындағы қылмыстың атауын және оның белгілеріне сипат-
тама беретін жағын диспозиция деп атаймыз. Мысалы, Қылмыстық
кодекстің 120-бабындағы әйелді зорлаудың диспозициясы былай:
зорлау, жәбірленушіге немесе басқа адамдарға күш қолданып
немесе қолданбақшы болып қорқытып, не жәбірленушінің дәрмен-
сіз күйін пайдаланып, жыныстық қатынас жасау деп көрсетілген.
Диспозицияның төрт түрі бар:
I. Жай диспозиция. Жай диспозиция қылмысты іс-әрекеттің
атын ғана айтып қояды, оның нақты белгілерін ашып көрсетпейді.
Жай диспозиция қылмысты іс-әрекеттің мазмұны оның белгілерін
ашып көрсетілмегеннің өзінде жеткілікті түрде түсінікті болған
жағдайда қолданылады. Мысалы, 96-баптағы Адам өлтіру, 175-
баптағы Ұрлық.
ІI. Сипаттамалы диспозиция. Қылмыстың барлық белгілерін
заңның өзінде нақтылап көрсететін диспозицияны сипаттамалы
диспозиция деп атаймыз. Жай диспозицияға қарағанда қылмыс
құрамын айқындайтын сиаттамалы диспозицияның артықшы-
лығында дау жоқ. Сипаттамалы диспозицияға 166-бапта көрсетілген
шпиондық жасау құрамы мысал бола алады. Мұнда шпиондық
жасау аталып қана қоймай, оған мемлекеттік немесе әскери
құпияны құрайтын мәліметтерді шетелдік мемлекетке, шетелдік
ұйымға немесе олардың өкілдеріне беру, сол сияқты оларға беру
мақсатында жинау, ұрлау немесе сақтау, сондай-ақ шетелдік бар-
лаудың тапсырмасы бойынша өзге де мәліметтерді Қазақстан
Республикасының сыртқы қауіпсіздігі мен егемендігіне зиян келтіре
отырып пайдалану үшін беру немесе жинау, егер осы әрекеттерді
шетелдік азамат немесе азаматтығы жоқ адам жасаса деп толық
түсінікті сипаттама беріп отыр.
ІІІ.Бланкеттік диспозиция. Бланкеттік диспозиция бойынша бап-
та көрсетілген нақты қылмыстың құрамына анықтау үшін басқа
заңдарға немесе нормативті актілерге, үкімет қаулылары мен жар-
лықтарына, бұйрықтар мен ережелерге, нұсқауларға жүгіну қажет.
Яғни, қылмыстық заңның талаптарының бұзулуы орын алғандығы
туралы мәселені шешу басқа заңдармен немесе нормативті акті-
лермен анықталады. Мысалы, Қылмыстық кодекстің 295-бабындағы
темір жолы, әуе немесе су көлігі қозғалысы мен оларды пайдалану
қауіпсіздігінің ережелерін бұзуы. Бұл қылмыс құрамын анықтау
үшін көлік құралдарының осы түрлерінің қауіпсіздігі мен пайдалану
ережесін реттейтін тиісті нормативті актіні басшылыққа алу қажет.
Егер осы сияқты бланкеттің нормаларды ҚК-тің өзінде тізіп көрсе-
те берсек, сонда кодекстің баптарының көлемі тым ұлғайып, оны
пайдаланудың өзі қиынға түсер еді. Мысалы, тау - кен немесе
құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде қауісіздік ережелерін бұзу-
дың өзі осы баптың диспозициясында көптеген қиын әрі күрделі
ережелер мен бұйрықтарды көрсететін жазуды талап етер еді.
Сондықтан да заң шығарушы мұндай реттерде бланкеттік диспози-
цияны пайдаланудың тиімділігіне жол беріп отыр.
ІV. Сілтемелі диспозиция нақты қылмыс құрамын анықтайды.
Бұл диспозиця бойынша қайталап жатпау үшін қылмыстың осы
құрамын анықтаған қылмыстық заңның тиісті бабына, баптың
тармағына сілтеме жасайды. Мысалы, Қылмыстық кодекстің 96-
бабы, 2-бөлігіндегі кісі өлтіруді алайық. Онда Н тармағында осы
Кодекстің 97  100 - баптарында көзделген әрекеттерді қоспағанда,
бұрын адам өлтірген адам жасаған адам өлтіру делінген. Бұл
жерде бұрын адам өлтірген деген ұғымға қатысы болатын құрам-
дарды қайталап жатпас үшін, заң шығарушы сол ұғымдарға анық-
тама берілген баптарға тисінше сілтеме жасап отыр.
Қолданып жүрген Қылмыстық кодексте санкцияның екі түрі
көрсетілген. Салыстырмалы – айқындалған (относительно – оп-
ределенно) және балама (альтернативные). Салыстырмалы – айқын-
далған санкция жазаның мөлшерін белгілі бір шектен шықпайтындай
етіп реттейді. Кейбір реттерде бапта жазаның ең жоғарғы шегі
ғана көрсетіледі. Мұндай жағдайда жазаның ең төменгі шегі
қылмыстық құқықтың жалпы бөлімінің ережелеріне сәйкес: бас бос-
тандығынан айыру үшін – 6 ай, түзеу жұмысы үшін – 2 ай мерзім
деп есептеу керек. Көп жағдайларда қылмыстық заң нормаларында
жазаның төменгі және жоғарғы шегі көрсетіледі.Мысалы, кісі өлтіру,
яғни басқа адамға құқыққа қарсы қасақана қаза келтіру алты
жылдан он бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға
жазаланады делінген. Санкцияның мұндай түрі жазаны даралап
тағайындауға зор мүмкіндік туғызады. Балама санкция Қылмыстық
кодекстің Ерекше бөлімінің тиіті бабындағы жазаның екі немесе
одан да көп түрінің біреуін қолдануға мүмкіндік береді.Өзінде соз
ауруы бар екендігін білген адамның оның басқа адамға жұқтыру
жүз айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде немесе сотталған
адамның екі айдан бес айға дейінгі кезеңдегі жалақысынан немесе
өзге табысының мөлшерінде айыппұл салуға, не бір жылдан екі
жылға дейінгі мөлшерде түзеу жұмаыстарына не алты айға дейінгі
мерзімге қамауға, не бір жылға дейінгі мерзімге бас бостандығы-

нан айыруға жазаланады деп көрсетілген (115-бап, 1-бөлігі). Балама
санкциялар сотқа кінәлі адамға бірнеше жазалардың ең әділін,
тиімдісін таңдап алуға жол береді.

ҚЫЛМЫСТЫҚ ЗАҢНЫҢ КЕҢІСТІКТЕГІ КҮШІ.
Қылмыстық заңның кеңістіктегі күші Қылмыстық кодекстің 6-бабы
ндағы (аумақтық), 7-бабындағы (азаматтық) және 8-бабаындағы
(қылмыскерді ұстап беру туралы халықаралық шарт) принциптеріне
сәйкес жүзеге асырылады. Қылмыстық кодекстің 6,7,8-баптарда
бекітілген осы принциптердің кеңістіктегі қолданылуын жүзеге
асыру үшін төмендегі мынадай түсініктерді анықтап алу қажет:
1. Қазақстан Республикасының аумағы; 2.Қазақсан Республикасы-
ның қылмыстық заңы қолданылатын жерлер мен объектілер;3.қыл-
мыс істеу орны; 4. шет мемлекеттердің дипломатиялық өкілдерінің
және иммунитетті пайдаланатын өзге де азаматтарының жауапты-
лығы ; 5. қылмыскерді ұстар беру туралы халықаралық шарт туралы.
Қылмыстық кодекстің 6-бабының 4-бөлігінде Қазақстан Республика-
сының аумағында қылмыс жасаған адамдарға, республика қылмыс-
тық заңының ережелерінің қолданылу шарты көрсетілген.Бұл бапта
1. Қазақстан Республикасының аумағында қылмыс жасаған адам
осы Кодекс бойынша жауапқа тартылуы тиіс.
2. Қазақстан Республикасының аумағында басталған немесе жал-
ғастырылған не аяқталған әрекет Қазақстан Республикасының
аумағында жасалған қылмыс деп танылады. Осы кодекстің күші
Қазақстан Республикасының құрлықтық шельфінде және ерекше
экономикалық аймағында жасалған қылмыстарға да қолданылады.
3. Қазақстан Республикасының портына тіркелген, Қазақстан
Республикасының шегінен тыс ашық су немесе әуе кеңістігінде
жүрген кемеде қылмыс жасаған адам, егер Қазақстан Республика-
сының халықаралық шартында өзгеше көзделмесе, осы Кодекс
бойынша қылмыстық жауапқа тартылады. Қазақстан Республикасы-
ның әскери корабілінде немесе әскери әуе кемесінде қылмыс жаса-
ған адам да оның қай жерде болуына қарамастан, осы Кодекс
бойынша қылмыстық жауапқа тартылады.
4. Шет мемлекеттердің дипломатиялық өкілдерінің және

иммунитетті пайдаланатын өзге азаматтардың қылмыстық жауапты-
лығы туралы мәселе осы адамдар Қазақстан Республикасының
аумағында қылмыс жасаған жағдайда халықаралық құқық норма-
ларына сәйкес шешіледі делінген.
Қазақстан Республикасының 1993 жылғы 13-қаңтардағы Қазақстан
Республикасының мемлекеттік шекарасы туралы заңының 1-бабына
сәйкес Республика аумағының шегін құрғақ құрлық , су, жер қойнауы
және әуе кеңістігі шегін айқындайтын сызық және осы сызық
бойынша өтетін беткі қабат құрайды. Ашық теңізде жүзіп немесе
оның әуе кеңістігінің үстінде ұшып жүрген әскери емес корабьлдер
ұшақтар немесе қандай жерде тұрғанына қарамастан Қазақстанның
әскери корабьлдері мен ұшақтары Республика Қылмыстық заңының
күші қолданылады.Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекара-
сы аумақтың заң жүзінде баянды етілген кеңістігі шегінде қара-
стырылады. Құрғақ аумаққа Қазақстан Республикасының жер бедері-
нің сипатты нүктелері мен сызықтары жатады. Су аумағына Рес-
публиканың ішкі суларынан басқа, аумақтық теңіз жағалауындағы
теңіз сулары, олардың тиесілі ені жатады. Қазақстан Республикасы
әуе кеңістігі аумағына – Қазақстан Республикасы құрғақ немесе су
аумағы үстіндегі берілген аспан кеңістіктері жатады. Жер қойнауы-
ның тереңдігіне Қазақстан Республикасында ешқандай шек қойыл-
майды. Қазақстан Республикасының қылмыстық заңының күші
Республиканың кез келген аумағында немесе объектілерінде істелген
қылмыстық іс-әрекеттің бәріне де ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.