Азаматтар және қоғамдық бірлестіктер

Жоспар
Кіріспе
1. Қоғамдық бірлестіктердің құқықтық мәртебесінің негіздері
2. Шетел азаматтрарының және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтық жағдайлары
3. Қоғамдық бірлестіктер ұғымы және олардың түрлері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Азаматтар және қоғамдық бірлестіктер. Азаматтардың мемлекеттік басқару аясындағы құқықтық жағдайы. Қазақстан Республикасының Конституциясы азаматтың құқықтық мәртебесін және оның маңызды бөлігі ретінде — азаматтың мемлекеттік басқару аясындағы құқықтық жағдайын, оның әкімшілік-құқықтық мәртебесін айқындайды, бекітеді және оған кепілдік береді. Әкімшілік заңнама азаматтың мемлекеттік басқарудағы құқықтық жағдайының негізгі екі сәтін — оның әкімшілік құқық қабілеттілігін және іс-әрекет қабілеттілігін айқындайды.
Әкімшілік құқық қабілеттілігі оның өзіне кұқық және міндеттер алу мүмкіндігін білдіреді. Ол азаматтың тумысынан басталып, қайтыс болуымен аяқталады. Азаматты әкімшілік құкық қабілеттілігінен айыруға немесе оны басқа біреуге беруге болмайды. Оны жекелеген азаматтарға ғана қатысты және белгілі бір уақытка (мысалы, заң бас бостандығынан айыру, әкімшілік тұтқындау сияқты санкцияларды көздейтін қылмыстың немесе әкімшілік құқық бұзушылыққа байланысты) шектеуге ғана болады. Әкімшілік іс-әрекетке қабілеттілік — бұл азаматтың басқару аясында өзінің құқықтары мен міндеттерін саналы және дербес түрде жүзеге асыруға қабілеттілігі. Әкімшілік іс-әрекетке қабілеттіліктің туындауы азаматтың белгілі бір жасқа толуына байланысты (мысалы, мемлекеттік қызметке орналасуы) болады.
Азаматтың әкімшілік іс-әрекетке қабілеттілігі толық көлемінде ол 18 жасқа толғанда көрінеді. Әр түрлі салаларда азаматтың іс-әрекетке ішінара қабілеттілігі 16 жасқа толғанда көрінуі мүмкін, өйткені жасы 16-ға толған адам әкімшілік құқық бұзушылықтың субъектісі деп танылады. Қазақстан Республикасының барлық азаматтары бірдей тең іс-әрекет қабілеттілігіне ие. Бірақ олардың кейбіреулері денсаулығына байланысты ішінара немесе толықтай іс- әрекетке қабілетсіз деп танылуы мүмкін (мысалы, ақыл-есі кем, есі ауысқандар).
Іс-әрекетке қабілетті азаматтар әкімшілік-құқықтық қабілеттілік негізінде нақты әкімшілік-құқықтық қатынастарға түсе отырып, өздерінің субъективтік құқыктары мен міндеттерін жүзеге асырады. Әкімшілік-құқықтық катынастардың бір тарабы — азаматтар, екінші тарабы — мемлекеттік орган және оның лауазым иесі араларында қалыптасады[1].

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Сапарғалиев Ғ. Қазақстан Республикасының Конститутциялық құқығы. Алматы. Жеті жарғы. 1998ж 3 бет
2. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Ғылыми құқықтық түсініктеме. Алматы. Жеті жарғы.1999ж 4 бет
3. www.stud.kz 5 бет, 9 бет
4. http://kk.wikipedia.org 6 бет
5. unesco.kz 7 бет
6. Сапарғалиев Ғ. Қазақстан Республикасының Конститутциялық құқығы. Алматы. Жеті жарғы. 1998ж 8 бет
7. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Ғылыми құқықтық түсініктеме. Алматы. Жеті жарғы.1999ж 9 бет.
8. Қазақстан Республикасының шетел азаматтары туралы заңы.
9. Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктер туралы заңы.
10. Қазақстан Республикасының саяси партиялар туралы заңы.