Азаматтар және қоғамдық бірлестіктер

Кіріспе
Азаматтар және қоғамдық бірлестіктер. Азаматтардың мемлекеттік басқару аясындағы құқықтық жағдайы. Қазақстан Республикасының Конституциясы азаматтың құқықтық мәртебесін және оның маңызды бөлігі ретінде — азаматтың мемлекеттік басқару аясындағы құқықтық жағдайын, оның әкімшілік-құқықтық мәртебесін айқындайды, бекітеді және оған кепілдік береді. Әкімшілік заңнама азаматтың мемлекеттік басқарудағы құқықтық жағдайының негізгі екі сәтін — оның әкімшілік құқық қабілеттілігін және іс-әрекет қабілеттілігін айқындайды.
Әкімшілік құқық қабілеттілігі оның өзіне кұқық және міндеттер алу мүмкіндігін білдіреді. Ол азаматтың тумысынан басталып, қайтыс болуымен аяқталады. Азаматты әкімшілік құкық қабілеттілігінен айыруға немесе оны басқа біреуге беруге болмайды. Оны жекелеген азаматтарға ғана қатысты және белгілі бір уақытка (мысалы, заң бас бостандығынан айыру, әкімшілік тұтқындау сияқты санкцияларды көздейтін қылмыстың немесе әкімшілік құқық бұзушылыққа байланысты) шектеуге ғана болады. Әкімшілік іс-әрекетке қабілеттілік — бұл азаматтың басқару аясында өзінің құқықтары мен міндеттерін саналы және дербес түрде жүзеге асыруға қабілеттілігі. Әкімшілік іс-әрекетке қабілеттіліктің туындауы азаматтың белгілі бір жасқа толуына байланысты (мысалы, мемлекеттік қызметке орналасуы) болады.
Азаматтың әкімшілік іс-әрекетке қабілеттілігі толық көлемінде ол 18 жасқа толғанда көрінеді. Әр түрлі салаларда азаматтың іс-әрекетке ішінара қабілеттілігі 16 жасқа толғанда көрінуі мүмкін, өйткені жасы 16-ға толған адам әкімшілік құқық бұзушылықтың субъектісі деп танылады. Қазақстан Республикасының барлық азаматтары бірдей тең іс-әрекет қабілеттілігіне ие. Бірақ олардың кейбіреулері денсаулығына байланысты ішінара немесе толықтай іс- әрекетке қабілетсіз деп танылуы мүмкін (мысалы, ақыл-есі кем, есі ауысқандар).
Іс-әрекетке қабілетті азаматтар әкімшілік-құқықтық қабілеттілік негізінде нақты әкімшілік-құқықтық қатынастарға түсе отырып, өздерінің субъективтік құқыктары мен міндеттерін жүзеге асырады. Әкімшілік-құқықтық катынастардың бір тарабы — азаматтар, екінші тарабы — мемлекеттік орган және оның лауазым иесі араларында қалыптасады[1].

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Сапарғалиев Ғ. Қазақстан Республикасының Конститутциялық құқығы. Алматы. Жеті жарғы. 1998ж 3 бет
2. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Ғылыми құқықтық түсініктеме. Алматы. Жеті жарғы.1999ж 4 бет
3. www.stud.kz 5 бет, 9 бет
4. http://kk.wikipedia.org 6 бет
5. unesco.kz 7 бет
6. Сапарғалиев Ғ. Қазақстан Республикасының Конститутциялық құқығы. Алматы. Жеті жарғы. 1998ж 8 бет
7. Қазақстан Республикасының Конституциясы. Ғылыми құқықтық түсініктеме. Алматы. Жеті жарғы.1999ж 9 бет.
8. Қазақстан Республикасының шетел азаматтары туралы заңы.
9. Қазақстан Республикасының қоғамдық бірлестіктер туралы заңы.
10. Қазақстан Республикасының саяси партиялар туралы заңы.

Пән: Құқық, Криминалистика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
Кіріспе
1. Қоғамдық бірлестіктердің құқықтық мәртебесінің негіздері
2. Шетел азаматтрарының және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтық
жағдайлары
3. Қоғамдық бірлестіктер ұғымы және олардың түрлері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе
Азаматтар және қоғамдық бірлестіктер. Азаматтардың мемлекеттік басқару
аясындағы құқықтық жағдайы. Қазақстан Республикасының
Конституциясы азаматтың құқықтық мәртебесін және оның маңызды бөлігі
ретінде — азаматтың мемлекеттік басқару аясындағы құқықтық жағдайын, оның
әкімшілік-құқықтық мәртебесін айқындайды, бекітеді және оған кепілдік
береді. Әкімшілік заңнама азаматтың мемлекеттік басқарудағы құқықтық
жағдайының негізгі екі сәтін — оның әкімшілік құқық қабілеттілігін және іс-
әрекет қабілеттілігін айқындайды.
Әкімшілік құқық қабілеттілігі оның өзіне кұқық және міндеттер алу
мүмкіндігін білдіреді. Ол азаматтың тумысынан басталып, қайтыс болуымен
аяқталады. Азаматты әкімшілік құкық қабілеттілігінен айыруға немесе оны
басқа біреуге беруге болмайды. Оны жекелеген азаматтарға ғана қатысты және
белгілі бір уақытка (мысалы, заң бас бостандығынан айыру, әкімшілік
тұтқындау сияқты санкцияларды көздейтін қылмыстың немесе әкімшілік құқық
бұзушылыққа байланысты) шектеуге ғана болады. Әкімшілік іс-әрекетке
қабілеттілік — бұл азаматтың басқару аясында өзінің құқықтары мен
міндеттерін саналы және дербес түрде жүзеге асыруға қабілеттілігі.
Әкімшілік іс-әрекетке қабілеттіліктің туындауы азаматтың белгілі бір жасқа
толуына байланысты (мысалы, мемлекеттік қызметке орналасуы) болады.
Азаматтың әкімшілік іс-әрекетке қабілеттілігі толық көлемінде ол 18
жасқа толғанда көрінеді. Әр түрлі салаларда азаматтың іс-әрекетке ішінара
қабілеттілігі 16 жасқа толғанда көрінуі мүмкін, өйткені жасы 16-ға толған
адам әкімшілік құқық бұзушылықтың субъектісі деп танылады. Қазақстан
Республикасының барлық азаматтары бірдей тең іс-әрекет қабілеттілігіне ие.
Бірақ олардың кейбіреулері денсаулығына байланысты ішінара немесе толықтай
іс- әрекетке қабілетсіз деп танылуы мүмкін (мысалы, ақыл-есі кем, есі
ауысқандар).
Іс-әрекетке қабілетті азаматтар әкімшілік-құқықтық қабіле ттілік
негізінде нақты әкімшілік-құқықтық қатынастарға түсе отырып, өздерінің
субъективтік құқыктары мен міндеттерін жүзеге асырады. Әкімшілік-құқықтық
катынастардың бір тарабы — азаматтар, екінші тарабы — мемлекеттік орган
және оның лауазым иесі араларында қалыптасады[1].

Қоғамдық бірлестіктердің құқықтық мәртебесінің негіздері
Заңнама азаматтардың мемлекеттік басқару саласындағы құқықтары мен
міндеттерін бекітеді. Азаматтардың бұл саладағы негізгі құқықтары мен
міндеттерін Қазақстан Республикасының Конституциясы бекітеді. Азаматтардың
аса маңызды конституциялық құқықтары мыналар:
тікелей немесе өздерінің өкілдері арқылы мемлекет істерін басқаруға қатысу
құқығы. Ол азаматтардың мемлекеттік органдарды, жергілікті өзін-өзі басқару
органдарын сайлауға және оларға сайлануға, сондай-ақ
республикалык референдумға қатысу құқығымен қуатталады. Республика
азаматтарының мемлекеттік қызметке кіруге құқығы бар;
Қазақстан Республикасы азаматтарының бірігуге еріктілік құқығы бар;
Қазақстан Республикасының азаматтары — бейбіт әрі қарусыз жиналуға,
жиналыстар, митингілер мен шерулер өткізуге және тосқауылдарға тұруға
қақылы;
азаматтардың мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару
органдарына тікелей өзі жүгінуге, сондай-ақ жеке және ұжымдық өтініштер
жолдауға құқығы бар.
Қазақстан Республикасының азаматтары осындай құқықтарға ие болумен қатар,
өздеріне заңмен жүктелген міндеттерді де орындайды. Конституция мынадай
міндеттерді айқындайды:
занды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды ж әне өзге де міндетті
төлемдерді төлеу міндеттілігін;
табиғатты сақтауға және табиғат байлықтарына ұқыпты қарауға міндеттілікті;
Отанын қорғауға міндеттілікті;
тарихи және мәдени мұраларды сақтауға қамкорлықпен карау міндеттілігін.
Азаматтардың құқықтарын жүзеге асыруы және міндеттерін орындауы заңға
сыйымды, яғни заң тыйым салмаған іс-әрекеттерді жасау жолымен жүреді.
Азаматтар мемлекеттік басқару саласында заңға сыймайтын іс-әрекеттер
жасаған жағдайда өкімшілік жауапқа тартылады[2].

Шетел азаматтрарының және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтық жағдайлары
Шетел азаматтары және азаматтығы жоқ адамдар да әкімшілік құқықтың
субъектілері болып табылады және Қазақстан Республикасы азаматтарының
құкығындай құқықты пайдаланады. Сонымен бірге оларға қойылатын кейбір
шектеулер де бар. Мысалы, олар мемлекеттік билік органдарын сайлай алмайды
және оған сайлана да алмайды, әскери міндет атқармайды, Қазақстан аумағында
еркін жүріп-тұра алмайды, саяси мақсаттарды көздейтін қоғамдық бірлестіктер
құруға қақы жоқ. Олар Қазақстан Республикасының Конституциясын кұрметтеуге
міндетті, Қазақстан аумағында тұру және орын ауыстыру үтттін рұксат алуға
міндетті. Бұл талаптарды бұзғаны үшін жауапкершілікке (әкімшілік және
қылмыстық) тартылуы мүмкін. Дипломаттардың кұкықтық жағдайы халықаралық
ережелермен реттеліп отырады.
Шетел азаматтарын және азаматтығы жоқ адамадарды Қазақстан
Республикасында тұрақты тұруға рұқсат беру және тіркеуді реттейтін
сұрақтарға байланысты заңнамалар. Қазақстан Республикасы Президентінің
19.06.1995 жылғы №2337 Шетелдік азаматтардың Қазақстан Республикасындағы
құқықтық жағдайы туралы Заң күші бар Жарлығы. Қазақстан Республикасының
22.07.2011 жылғы Халықтың көші-қоны туралы Заңы Шетелдік азаматтардың
Қазақстан Республикасында жүріп-тұруларын құқықтық реттеудің кейбір
мәселелері туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 28.01.2000 жылғы №136
қаулысымен бекітілген Шетелдік азаматтардың Қазақстан Республикасына келу
және онда болу, сондай-ақ Қазақстан Республикасынан кету ережелері.
Шетел азаматтарына ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.