Макроэкономикалық көрсеткіштердің жалпы сипаттамасы

Жоспар
Кіріспе

1 Макроэкономикалық көрсеткіштердің жалпы сипаттамасы
2. Ж¥Ө және оны өлшеу әдістері

Ұлттық экономиканың қызмет етуінің жинақтаушы нәтижесі ретінде Б¥Ү сипаттамасы бойынша Үлттық есеп агрегаттары қолданылады. 1998 ж. есеп жүргізудің халықаралық жүйесіне Қазақстан да көшті.
Ұлттық байлық - бұл қоғамның бүкіл ғүмырында жинаған түтыну қүралдарының жиынтығы. Ол мүлік (негізгі және айнымалы қорлар, үй шаруашылығының мүліктері), табиғи байлықтарды (жер, минералды қорлар және орман ресурстары), заттық емес байлықтарды (ұлттың денсаулық потенциалы, рухани байлықтар, білім мен ғылым потенциалы) қамтиды.
Шаруашылық кызметтің непзгі көрсеткіші - бір жылдық қоғамдық өнім болып табылады. Оны бірнеше көрсеткіштер көмегімен көрсетеді: жалпы ұлттық өнім (Ж¥Ө), ұлттық табыс (¥Т), таза ұлттық өнім (Т¥Ө), жалпы ішкі өнім (ЖІӨ).
Жалпы улттық онш (Ж¥Ө) - белгілі бір уақытта елдің ішкі ресурстарын қолданумен өндірілген тауарлар мен қызметтердін нарықтық құны. Өндіріс факторлары осы елдің резиденттеріне тиесілі болуы мүмкін және тек қана өз территориясында емес, шетелде де бола алады.
Үлпипьщ табыс (¥Т) - жалпы ұлттық өнім мен оны құруға кеткен материалдық шығындар арасындагы айырмашылық. Шетелдік статистикада оны барлық табыстар сомасы ретінде анықтайды: жалақы, пайда, рента, процент.
Таза улпгтық онім (ТУӨ) - үлттық экономика салаларының таза шаруашылық кызмет нәтижесін сипаттайтын көрсеткіш. Жалпы ұлттық өнімнен амортизациялық төлемдерді алып тастау арқылы немесе ұлттық табыс пен жанама салықтардың қосындысы ретінде анықтауға болады.
Жалпы ііикі онім (ЖІӨ) - белгілі бір кезеңде мемлекет аумағында өндірілген соңғы тауарлар мен қызметтердің жиынтық кұны. ЖІӨ құрамына тек елдің ішінде өзінің меншік өндіріс факторларын қолдану арқылы өндірілген өнімдер мен қызметтер жатады. Ж¥Ө мен ^(ІӨ арасында белгілі бір айырмашылықтар болады. Мысалы: Қазақстанның резиденті АҚШ территориясында орналасқан фирманы иемденеді. Оның өнім өндірісінен алған табысы американдық ЖІӨ - ге қосылады, өйткені өндіріс факторлары АҚШ территориясында орналасқан. Бірақ бұл табыстың көлемі Американың Ж¥Ө кұрамына кірмейді, өйткені фирманың иесі қазақстандық азамат.
Ж¥Ө мен ЖЮ өзара байланысын схема түрінде көрсетуге болады.
Ж¥Ө = ЖІӨ + шетелден келетін таза факторлық табыстар
Ж¥Ө (ЖЮ) есептеуде одан әрі қарай өңдеу үшін немесе кайта сатылу үшін белгіленген арадағы өнімдер ескірілмейді. Бүл қайталап (екі рет) есептеуді болдырмауға мүмкіндік береді, себебі ол өндіріс көлемін тым көтеріп жібереді.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Макроэкономикалық көрсеткіштердің жалпы сипаттамасы
Ұлттық экономиканың қызмет етуінің жинақтаушы нәтижесі ретінде Б¥Ү
сипаттамасы бойынша Үлттық есеп агрегаттары қолданылады. 1998 ж. есеп
жүргізудің халықаралық жүйесіне Қазақстан да көшті.
Ұлттық байлық - бұл қоғамның бүкіл ғүмырында жинаған түтыну
қүралдарының жиынтығы. Ол мүлік (негізгі және айнымалы қорлар, үй
шаруашылығының мүліктері), табиғи байлықтарды (жер, минералды қорлар және
орман ресурстары), заттық емес байлықтарды (ұлттың денсаулық потенциалы,
рухани байлықтар, білім мен ғылым потенциалы) қамтиды.
Шаруашылық кызметтің непзгі көрсеткіші - бір жылдық қоғамдық өнім болып
табылады. Оны бірнеше көрсеткіштер көмегімен көрсетеді: жалпы ұлттық өнім
(Ж¥Ө), ұлттық табыс (¥Т), таза ұлттық өнім (Т¥Ө), жалпы ішкі өнім (ЖІӨ).
Жалпы улттық онш (Ж¥Ө) - белгілі бір уақытта елдің ішкі ресурстарын
қолданумен өндірілген тауарлар мен қызметтердін нарықтық құны. Өндіріс
факторлары осы елдің резиденттеріне тиесілі болуы мүмкін және тек қана өз
территориясында емес, шетелде де бола алады.
Үлпипьщ табыс (¥Т) - жалпы ұлттық өнім мен оны құруға кеткен материалдық
шығындар арасындагы айырмашылық. Шетелдік статистикада оны барлық табыстар
сомасы ретінде анықтайды: жалақы, пайда, рента, процент.
Таза улпгтық онім (ТУӨ) - үлттық экономика салаларының таза шаруашылық
кызмет нәтижесін сипаттайтын көрсеткіш. Жалпы ұлттық өнімнен амортизациялық
төлемдерді алып тастау арқылы немесе ұлттық табыс пен жанама салықтардың
қосындысы ретінде анықтауға болады.
Жалпы ііикі онім (ЖІӨ) - белгілі бір кезеңде мемлекет аумағында өндірілген
соңғы тауарлар мен қызметтердің жиынтық кұны. ЖІӨ құрамына тек елдің ішінде
өзінің меншік өндіріс факторларын қолдану арқылы өндірілген өнімдер мен
қызметтер жатады. Ж¥Ө мен ^(ІӨ арасында белгілі бір айырмашылықтар болады.
Мысалы: Қазақстанның резиденті АҚШ территориясында орналасқан фирманы
иемденеді. Оның өнім өндірісінен алған табысы американдық ЖІӨ - ге
қосылады, өйткені өндіріс факторлары АҚШ территориясында орналасқан. Бірақ
бұл табыстың көлемі Американың Ж¥Ө кұрамына кірмейді, өйткені фирманың иесі
қазақстандық азамат.
Ж¥Ө мен ЖЮ өзара байланысын схема түрінде көрсетуге болады.
Ж¥Ө = ЖІӨ + шетелден келетін таза факторлық табыстар
Ж¥Ө (ЖЮ) есептеуде одан әрі қарай өңдеу үшін немесе кайта сатылу үшін
белгіленген арадағы өнімдер ескірілмейді. Бүл қайталап (екі рет) есептеуді
болдырмауға мүмкіндік береді, себебі ол өндіріс көлемін тым көтеріп
жібереді.
Халықтың өмір сүру деңгейін сипаттау үшін 3 көрсеткіш қолданылады: жеке
табыс, қолда қалатын табыс, таза экономикалық түрмыс.
Жеке табыс - бұл салықты төлегенге дейінгі жеке тұлғалар мен
жанұялардың алатын барлық табысы. Оған алынған табыс пен жанұялар мен жеке
тұлғалардың мемлекеттен алатын зейнетақы, стипендия, жәрдем ақы және т.б.
трансферттік төлемдер кіреді.
Қолда қалатын табыс - бұл салықты төлегеннен кейінгі қалатын табыс.
ЖҮӨ мен экономикалық тұрмыс арасында тікелей байланыс бар: Ж¥Ө көп болған
сайын экономикалық тұрмыс жоғары болады.
Таза экономикальщ турмыс қоғамның экономикалық түрмысын тек табыс
емес, өмір сүру сапасының көрсеткіштерін есепке ала отырып өлшеу.
Жеке табыс - бұл салықты төлегенге дейінгі жеке тұлғалар мен
жанұялардың алатын барлық табысы. Оған алынған табыс пен жанұялар мен жеке
тұлғалардың мемлекеттен алатын зейнетақы, стипендия, жәрдем ақы және т.б.
трансферттік төлемдер кіреді.
Қолда қалатын табыс — бұл салықты төлегеннен кейінгі қалатын табыс. Ж¥Ө мен
экономикалық тұрмыс арасында тікелей байланыс бар: Ж¥Ө көп болған сайын
экономикалық тұрмыс жоғары болады.
Таза экономикалық пгурмыс қоғамның экономикалық тұрмысын тек табыс емес,
өмір сүру сапасының көрсеткіштерін есепке ала отырып өлшеу.

Жеке табыс - бүл салықты төлегенге дейінгі жеке тұлғалар мен жанұялардың
алатын барлық табысы. Оған алынған табыс пен жанұялар мен жеке тұлғалардың
мемлекеттен алатын зейнетақы, стипендия, жәрдем ақы және т.б. трансферттік
төлемдер кіреді.
Қолда қалатын табыс - бұл салықты төлегеннен кейінгі қалатын табыс. ЖҮӨ мен
экономикалық тұрмыс арасында тікелей байланыс бар: ЖҮӨ көп болған сайын
экономикалық тұрмыс жоғары болады.
Таза экономикалық турмыс қоғамның экономикалық түрмысын тек табыс емес,
өмір сүру сапасының көрсеткіштерін есепке ала отырып өлшеу.

18.3. Ж¥Ө және ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.