Салық жүйесінің теориялық аспектілері мен салық жүйесінің қалыптасуы жағдайын талдау негізінде салықтық реформаларды сипаттау, шетелдік салық салу ерекшеліктерін талдау және оларды шешуге бағыттылған оңтайлы шараларды ұсыну

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 65 бет
Таңдаулыға:

Қысқартылған сөздер тізімі

ҚҚС - қосымша құнға салынатын салық

ТМД - Тәуелсіз мемлекеттер достастығы

ӘАБ - әкімшілік аумақтық бірліктер

АҚШ - Америка Құрама Штаты

РФ - Ресей Федерациясы

БҒМ -Білім және ғылым министрлігі

ТЖМ - Төтенше жағдайлар министрлігі

ҚМ - Қорғаныс министрлігі

ЭБЖМ - Экономика министрлігі

АҚ - акционерлік қоғам

АЕК - айлық есептік көрсеткіш

Кіріспе

Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық экономикалық қозғалысы мен саяси іс бағытына қарамастан ұлттық мемлекет әдістерінің негізгі көзі - ұлттық табысты қайта бөлудің басты қаржылық инструменті, мемлекеттің кірістерін және бюджеттін әдістерін қалыптастырудың шешуші көзі болып табылады.

Салық салу жүйесін жекелей алғанда, оны нарықтық қатынастардың жаңалықтарына жатқызуға болмайды, бірақ жаңалық болып тәуелсіз бақылаудың пайда болуы табылады. Ол қоғамдық тәжірибелік қажеттілікті жүзеге асыруды - пайдаланушылар қызығушылығындағы экономикалық субъектілер ісі жөніндегі қаржылық ақпараттардың нақтылығын растауды қамтамасыз етті.

Мемлекет басшысы Қазақстан халқына Жолдауында Салық кодексінде күрделі, көпқұрамалы міндет - бір мезгілде салық жүйесінің ашықтығын, салық салудағы бейтараптықты, салықтық әкімшілендірудің қарапайымдылығы мен тиімділігін қамтамасыз етіп, экономиканың сапалы дамуы үшін ынталандыру жүйелерін құруды тапсырды [1] .

Елімізде жүзеге асырылып жатқан нарықты экономикаға көшу кезеңі өмірімізге жаңалықтар, қалтарысы көп құбылыстар мен сан-алуан атаулар алып келді. Бұлардың көпшілігі қалың жұртшылыққа мүлдем таңсық дүние. Осыған байланысты жалпы қоғамдағы оның ішінде осы нарықты экономикада салықтың алатын орны туралы, пайдасы мен кемшілігі туралы жәмиғатты таныстырып, аз да болса мағлұмат беруді өзіме парыз санадым.

Салық - нарықтық экономиканың аса маңызды жүйелерінің бірі болып саналады. Салық салу әрекетінің тиімділігі әлеуметтік және экономикалық саясаттың жетістіктеріне әкеледі. Сондықтан да кез-келген елде мемлекеттік шығындар мен салық салу мәселелеріне өте үлкен көңіл бөлінеді. Сонымен қатар салық экономикалық белсенділікті реттей отырып, өндірістің процестеріне де қатты әсер етеді.

Бүгінгі күні барлық салық жүйелерінің міндеті салық жинау жұмысын одан әрі жақсарту, жетілдіру болып табылады. Экономиканы қайта құруда, оны реттеуде, ел бюджетінің кірісін құрастыруда «Жалпы мемлекеттік салықтың» алатын орны ерекше. Себебі бүгінгі таңда еліміздің бюджетінің 70%-тен астамы салықтардан құралады, ал салықтық түсімдердің үштен екі бөлігін жалпы мемлекеттік салықтың үлесі алады.

Мемлекеттік басқарудың сәттілігі бюджеттің өте ұшқыр және маңызды мәселерін шешуден тәуелді. Сондықтан салықтардың көптеген елдердің әлеуметтік-экономикалық саладағы ролінің өсуімен тығыз байланысты. Қай бір кезең мен уақытты алсақ та салық өз маңыздылығын жоғалтпауда. Ол әрқашан ғылыми зерттеулер мен талдауда теориясы мен тәжірибесін ұштастыра жетілуде.

Халықаралық тәжірибесі дәлелдегендей нарықты экономиканың дамуы мен одан әрі жетілуі салық жүйесінің әділетті болуымен сипатталады. Дамыған өркениетті елдердегі өзіндік ерекшеліктер бар.

Диплом жұмысының мақсаты - салық жүйесінің теориялық аспектілері мен салық жүйесінің қалыптасуы жағдайын талдау негізінде салықтық реформаларды сипаттау, шетелдік салық салу ерекшеліктерін талдау және оларды шешуге бағыттылған оңтайлы шараларды ұсыну.

Бұл мақсатқа жету үшін келесідей міндеттер шешімін табуы тиіс:

Салық және салық жүйесінің түсінігі мен оның экономикалық мәнін қарастыру;
салық жүйесінің принциптеріне сипаттама беру;
салық салу функцияларын ашып көрсету;
салық жүйесінің шетелдік тәжірибесі;
салық жүйесінің реформаларына талдау жасау;
мемлекеттік бюджеттің кірісі мен шығысы бойынша салық түсіміне талдау жасау;
мемлекеттік бюждетті қалыптастырудағы салықтардың рөлін анықтау;
салық жүйесінің өзекті проблемаларын қарастыру.

Зерттеу объектісі - Қазақстан Республикасының салық жүйесі мен реформалау кезеңдері.

Диплом жұмысы кіріспеден, үш тараудан, қорытынды мен ұсыныстар, қосымшалардан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады.

Экономикалық дамуға салық салудың тигізетін кері әсерлерін төмендетуге ат салысып және сол бойынша Қазақстандағы салық жүйесін реформалауға үлкен үлес қосқан әдебиеттер мен ғылыми еңбектері пайдаланылды, соның ішінде аталған зерттеулерге С. Ш. Әуелбаев, У. Б. Баймуратов, А. Б. Зейнелгабдин, С. Ж. Интыкбаева, Ж. О. Ихданов, Г. Карагусова, Н. К. Кучукова, С. Қ. Құлпыбаев, В. Д. Ли, Н. К. Мамыров, В. Д. Мельников, А. А. Нурумов, К. С. Сағадиев, Х. Н. Сансызбаева, Р. У. Смагулова, Э. Қ. Ыдырысова және т. б. авторлардың еңбектерін жатқызуға болады.

Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізі қазіргі кездегі салық жүйесіндегі салықтық реформаларының жетістіктерінен құралды. Нарықтық қатынастарды салықтық реттеуге байланысты жазылған алыс - жақын шет елдердің және отандық ғалымдардың іргелі ғылыми еңбектері пайдаланылды, сонымен бірге, салық жүйесіне қатысты Қазақстан Республикасының заңдары, Мемлекеттік бағдарламалар, Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлықтары мен Халыққа жолдауы, ҚР Қаржы Министрлігінің статистикалық бюллетені және ҚР статистика жөніндегі Агенттігінің ресми мәліметтері қолданылды.

1 Қазақстан Республикасы салық жүйесінің қалыптасуы мен реформалау кезеңдері

1. 1 Салықтардың және салық жүйесінің экономикалық мәні

Салықтар дегеніміз - мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан белгілі бір мөлшерде түсетін міндетті төлемдер.

Салықтар - шаруашылық жүргізуші субьектілердің, жеке тұлғалардың мемлекет пен екі арадағы мемлекеттік бюджет арқылы жүзеге асырылатын, қаржы қатынастарын сипаттайтын экономикалық категория. Салықтардың экономикалық мәні мынада: салықтар шаруашылық жүргізуші субьектілер мен халық табысының қалыптасуындағы қаржылық қатынастардың бір бөлігін білдіреді. Сондай-ақ шаруашылық жүргізуші субьектілер мен халық табысының белгілі бір мөлшерін мемлекет үлесіне жинақтап, жиынтықтаудың қаржылық қатынастарын көрсетеді.

Салықтар мемлекеттің құрылуымен бірге пайда болады және мемлекеттің өмір сүріп, дамуының негізі болып табылады. Мемлекет құрылымының өзгеруі, өркендеуі қашан да болса оның салық жүйесінің қайта құрылуымен, жаңаруымен бірге қалыптасады.

Әрбір мемлекетке өзінің ішкі және сыртқы саясатын жүргізу үшін белгілі бір мөлшерде қаржы көздері қажет. Салықтар-мемлекеттің тұрақты қаржы көзі.

Мемлекет салықтарды экономиканы дамыту, тұрақтандыру барысында қуатты экономикалық тетік ретінде пайдаланады.

Салықтардың мәнін толық түсіну үшін, олардың экономикалық маңызын түсіну қажет. Ал салықтардың экономикалық маңызы олардың атқаратын қызметіне тікелей қатысты.

Салықтардың мынадай негізгі қызметтері (функциялары) бар:

реттеушілік:
фискалдық;
қайта бөлу.

Ескерту: автормен құрастырылған.

Кесте 1 - Салықтың негізгі қызметтері

Жоғарыда көрсетілген негізгі функциялармен қатар салықтардың ынталандыру, бақылау функцияларын да атауға болады.

Реттеушілік қызметі - салықтың ең негізгі қызметі. Осы қызмет арқылы салықтар ел экономикасына өз ықпалын тигізеді, яғни салықтық реттеу жүзеге асырылады. Салықтық реттеудің ең басты мақсаты - өндірістің дамуына ықпал ету. Салық түрлері, салық ставкалары, салық жеңілдіктері, салық салу әдістері салықтық реттеудің тетіктері болып саналады.

Жоғарыда көрсетілген салықтық реттеудің тетіктері тек қана өндірістің дамуын реттеп қана қоймайды. Сонымен қатар, ақша және баға саясаты, шетелдік инвесторларды ынталандыру, шағын және кіші кәсіпкерлікті дамыту жұмыстарын жүзеге асырады. Әрине, салықтық реттеу тетіктері тиімді қызмет атқару үшін олардың басқа да экономикалық тетіктермен тығыз байланыста болуы қажет. Салықтық реттеуде салық ставкалары мен салық жеңілдіктерінің алатын орны ерекше. Себебі, ғылыми негізделмеген, шектен тыс жоғары қойылған ставкалар кәсіпкерлердің ынтасын төмендетіп, өндірістің қарқынын бәсеңдетеді, ал шектен тыс төмен қойылған ставкалар салық төлеушілердің жауапкершілігін азайтып, өндірістің төмендеуіне және мемлекеттік бюджет кірісінің азаюына әкеліп соқтырады. Осы сияқты салық жеңілдіктерінің де тиімсіз жағы және бар. Дамыған елдердің тарихынан салық ставкалары жөнінде мынаны байқауға болады:

егер төленетін салық мөлшері салық төлеуші табысының 50 процентінен асып кетсе, онда ол өндірістің тоқтап қалуына соқтырады;
егер салық мөлшері салық төлеуші табысының 45-50 проценті аралығында болса, онда жай ұдайы өндірістке әкеледі.
егер салық мөлшері салық төлеуші табысының 35-40 проценті мөлшері аралығында болса, онда ұлғаймалы ұдайы өндіріске әкеледі.

Салықтардың екінші қызметі - фискалдық немесе бюджеттік қызметі. Бұл қызметі (функциясы) арқылы мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігі құрылып, салықтардың қоғамдық міндеті артады, себебі, салықтар мемлекеттік бюджеттің кірісін топтастыра отырып, әлеуметтік, әскери - қорғаныс тағы басқа да шаралардың іске асуын қамтамасыз етеді. Қайта бөлу қызметі арқылы түрлі субъектілер табысының бір бөлігі мемлекет пайдасына өтеді.

Бұл қызметтің іс-әрекетінің көлемі ішкі жалпы өнімді салықтардың алатын үлес салмағы арқылы анықтайды. Соңғы жылдардағы мәліметтер бойынша Қазақстан Республикасының ішкі жалпы өнімдегі салықтардың үлес салмағы 40 проценттен көбірек болып отыр. Бұл экономикасы дамыған басқа елдерден әлде қайда жоғары.

Еліміздегі мемлекет мүддесі үшін қаржы көздерін орталықтандырудың бір айғағы осы.

Мемлекет мына жоғарыда көрсетілген салықтардың қызметін пайдалана отырып еліміздің салық жүйесін анықтайды. Салық механизмінің қызмет ету жолдарын белгілейді, жалпы экономикалық саясатты негізге ала отырып, салық саясатын анықтайды.

Салықтардың анықтамасы, мәні және мазмұны жоғарыда айтылған болатын. Оған тоқталмай, енді салықтарды топтастыру туралы айтып өтеміз.

Салықтарды мынадай нышаны, белгілері бойынша топтастырамыз немесе жіктейміз:

Салық салу объектісіне байланысты;
Қолданылуына қарай;
Салық салу органына байланысты;
Экономикалық ерекшелігіне байланысты;
Салық салу объектісін бағалай дәрежесіне қарай.

Салық салу объектісіне қарай салықтар тікелей және жанама салықтар болып жіктеледі.

Ескерту: автормен құрастырылған

Кесте 2 - Салықтың түрлері

Тікелей салықтар жалғаусыз немесе тікелей табысқа немесе мүлікке салынады.

Тікелей салықтарға мына салықтар жатады:

заңды және жеке тұлғалардың табысына салынтаын салық;
мүлік салығы;
жер салығы;
бағалы қағаздармен жүргізілетін операцияларға салынатын салық;
жер қойнауын пайдаланушылардың арнайы салықтары мен төлемдері;
көлік құралдарына салынатын салық және тағы басқа.

Жанама салықтар - тікелей емес жанама түрде тауар немесе қызмет құны арқылы алынады.

Жанама салықтарға мына салықтар жатады:

қосылған құнға салынатын салық;
акциздер;
баж салығы.

Жанама салықтарды сатушы емес, сатып алушы, яғни тұтынушы төлейді. Тауар немесе қызмет бағасына алдын ала салық енгізілмегендіктен, іс жүзінде оны бюджетке сатушы аударады. Бюджетке түскен соң қандай шараларға жұмсалатын белгісіне қарай салықтар жалпы және арнайы салықтарға бөлінеді.

Жалпы салықтар бюджетке түскен соң ешқандай дербессіз жалпы мақсатта жұмасалады.

Жалпы салықтарға жататын салықтар: корпоративтік және жеке табыс салықтары, қосылған құнға салынатын салық, акциздер және тағы басқа.

Арнайы салықтар бюджетке түскен соң алдын ала белгіленген міндеттер бойынша, нақтылы шараларға жұмсалады. Мысалы, жол салығы. Мұндай салықтар жол құрын құрауға жұмсалады. Салықты жинайтын салыққа иелік ететін органдардың ерекшелігіне қарай салықтар жалпы мемлекеттік және жергілікті салықтар болып бөлінеді.

Жалпы мемлекеттік салықтарға Қазақстан Республикасында мына салықтар жатады:

Корпоративтік табыс салығы;
Жеке табыс салығы;
ҚҚС;
Акциздер;
Жер қойнауын пайдаланушылардан алынатын арнайы төлемдер мен салықтар;
Әлеуметтік салық.

Жергілікті салықтарға келесі салық түрлері жатады:

Жер салығы;
Көлік құралдарына салынатын салық;
Мүлік салығы.

Ескерту: автормен құрастырылған

Кесте 3 - Мемлекеттік және жергілікті салықтар

Экономикалық белгісіне байланысты салықтар табысқа салынатын салық және тұтынуға салынатын салық болып бөлінеді.

Табысқа салынатын салықтар салық төлеушінің кез-келген салық салынатын объектісінен түсетін табысынан алынады. Олардың қатарына мына салықтар кіреді: заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы, жер салығы, мүлік салығы, т. б.

Ал тұтынуға салынатын салықты, салық төлеуші тұтынушы ретінде тауар немесе қызмет ақысын төлеген кезде өзінің шығынынан төлейді.

Тұтынуға салынатын салыққа қосылған құн салығы және акциздер жатады.

Салық салу объектісін бағалау дәрежесіне қарай салықтар нақтылы және дербес салықтар болып жіктеледі.

Нақтылы салықтар - салық төлеушінің салық салу объектісінен алынатын табысының мөлшеріне байланысты емес, яғни салық төлеушінің мүлкінің сыртқы белгісіне қарай алынады. Оларға жер салығы, мүлік салығы, бағалы қағаздарды тіркегені үшін алымдар жатады.

Дербес салықтар салық төлеушінің салық төлейтін объектісінен алынатын табысының мөлшеріне байланысты алынады. Оларға заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы мысал бола алады.

Нарықтық экономиканың қалыптасу кезеңінде салық саясатының негізгі бағыты немесе салық саясатының басты мақсаты - салық жүйесін құру және оның тиімді қызмет етуіне мүмкіншілік беретін салық механизмін іске асыру.

Салық жүйесі өзінің құрамы жағынан бірнеше компоненттерден тұратын күрделі модель.

Салық жүйесі компоненттерінің құрамы мынадай: қаржы қатынастары және осы қатынасты анықтайтын салықтары; салық механизмі және, яғни салық салу әдістері мен жолдары; нұсқаулар мен әдістемелік құжаттар; салық салуды басқару және салық қызметі органдары. Салық салудың әдістері мен жолдары, нұсқаулар мен әдістемелік құжаттар, салық салуды ұйымдастыру, салық салудың негізгі принциптері және тағы басқа да компоненттер салық механизміне жатады. Салық жүйесінің жақсы да тиімді жұмыс істеуіне салық салу механизмінің тигізер ықпалы өте зор.

Енді осы салық жүйесінің құрамы мен салық салу механизміне кеңірек тоқталайық.

Қандай да бір механизмнің құрамында бірнеше тетіктер және элементтер болады. Салық салу механизмі де сол сияқты белгілі бір салық элементтерінен құралады.

Салық салу элементтері мыналар:

салық салу субъектісі;
салық салу объектісі;
салық салу көзі;
салық ставкасы;
салық бірлігі;
салық оклады;
салық жеңілдіктері;
салық төлеу мерзімі мен тәртібі;
салық төлеушінің және салық қызметі орагндарының құқы мен міндеттері;
салықтық төлеуін бақылау;
салықтық жазалау шаралары.

Салық субъектісі (салық төлеуші) дегеніміз - заң бойынша салық төлеу міндеті жүктелген жеке және заңды тұлғалар.

Салық объектісі - табыс, мүлік, қызмет түрлері, ақшамен жасалатын операциялар, мүлікті басқаға беру, табиғи қорларды пайдалану, қосылған құн, айналым және тағы басқалар.

Салық көзі, бұл салық салынатын табыс.

Салық ставкасы бұл салық бірлігінен алынатын салық мөлшері.

Ставкалар тұрақты түрде немесе процентпен белгіленеді.

Тұрақты ставкалар салық объектісінен түсетін табыстың мөлшеріне байланыссыз, салық бірлігіне тұрақты сомамен тағайындалады.

Проценттік ставкалар үш түрге бөлінеді: үдемелі немесе прогрессивті; регрессивті және пропорционалды.

Үдемелі немесе прогрессивті ставкалар салық салынатын табыстың өсуіне сәйкес ұдайы үдеп, ұлғайып отырады.

Регрессивті ставкалар, керісінше, салық салынатын табыстың төмендеуіне сәйкес, азайып отырады.

Пропорционалдық ставкалар салық салу объектісінің мөлшеріне байланыссыз, тұрақты бір процентпен тағайындалады.

Салық оклады - салық төлеушінің белгілі бір салық объектісінен төлейтін салық сомасы.

Салық жеңілдіктері дегеніміз - заңға сәйкес салық төлеушіні біртіндеп немесе салық төлеуден түгел босату. Салық жеңілдіктеріне салықтан босатылатын, салық салынбайтын минимум, шегерістер, салық ставкасын төмендету, салық төлеу мерзімін ұзарту, яғни салық каникулдары мен салық несиелері жатады.

Салық төлеу мерзімі - салық төленетін уақыт.

Салық төлеу тәртібі - белгіленген мерзімде салықты төлеген кезде алдымен бюджетке қандай салықтар төлеу керек екендігін, яғни төлеу кезінде белгілі бір дәйектілікті белгілейді.

Салық төлеудегі дәйектілік заң жүзінде бекітіледі де, мынадай тәртіппен жүзеге асырылады:

а) бірінші кезеңде барлық мүлікке салынатын салық төленеді, сонан соң акциздер және баж салығы төленеді;

ә) екінші кезеңде жергілікті салықтар мен алымдар.

Б) үшінші кезеңде басқа салықтар мен алымдар.

Салық төлеушілер мен салық қызметі органдарының құқығы мен міндеттері салық заңдары арқылы белгіленеді және реттеледі.

Салық салу мемлекеттік реттеудің маңызды тәсілі ретінде орын алып, оның әрекет етуінің тиімділігі әлеуметтік және экономикалық саясаттың жетістіктеріне әкеледі. Кез келген елде мемлкеттік шығындар мен салық салу мәселелеріне өте үлкен көңіл бөлінеді. Экономикасы дамыған елдерде салықтар мемлекеттік және муниципалдық табыстарды қалыптастыруда басты роль атқарады да, экономиканы басқарудың күшті ынталандырушы құралы болып келеді, әсіресе олар ғылыми-техникалық прогрессті жеделдетуге, антиинфляциялық және құрылымдық саясатты жүзеге асыруда белсенді қызмет жасап, маңызды орын алады. Сондықтан да салықтарды төлеу өте қажетті де маңызды іс болып табылады.

Дүниежүзілік тәжірибеде көрініп отырғандай бүкіл өркениетті мемлекеттердегі салықтық реттеу несие-қаржылық реттеумен бірігіп әрекет еткенде ғана нарықтық экономиканы жүргізудің аса тиімді нысана болып табылады. Ол нарықтық қатынастардың қалыптасуына әсерін тигізіп, мемлекеттік экономикаға тигізетін әсерін реттеп отырады.

Салықтар - қоғамның экономикасын тұрақтандырудың және әлеуметтік теңдікті оған қоса реформалаудың тиімділігін қамтамасыз ететін маңызды элементтері болып табылады.

Қазіргі кезеңдегі жағдайларда салықтардың мәні мен ролі мемлекеттік органдарды қаржылық ресурстармен қамтамасыз ету шегінен шығып отыр. Салықтар ұлттық табысты мемлекеттендірудің маңызды құралы бола бастады. Салықтар макроэкономикалық реттеуге белсенді араласа отырып, ішкі ұлттық табыстың жалпы көлемінде салықтық төлемдердің салыстырмалы мөлшерін қамтамасыз етіп отырады.

Салықтар экономикалық белсенділікті реттеп отырып, өндірістің процесстеріне де қатты әсер етеді. Бұл әсер жан-жақты болып табылады. Салынатын салықтармен әсер ете отырып, мемлекет капиталының қорланылуына асқан ықпал етеді.

Салықтық реттеу шаралары әртүрлі салалардың бәсекелесу мүмкіндіктерін кеңінен ынталандыра отырып, капиталдың қорлануына тиімді жағдайлар жасап, кәсіпорындардың іс әрекеттерінің әлеуметтік қажеттіліктерін қанағатандыруға ықпалын тигізеді. Бұл мақсатта салықтарды төлеуге түрлі жеңілдіктер пайда болады. Салықтық жеңілдіктердің көмегімен мемлекет өндіргіш күштері территориалдық орналасуға, инфрақұрылымдық объектілерді құруға және тағы басқа да іс әрекеттерді жүзеге асыруға толығымен мүмкіндік алады.

1. 2 Нарықтық экономикадағы салық реформалары және салықтық қатынастар

Салықтар мемлекет қазынасына қоғамның жиынтық табысының бөлігін мәжбүрлеп алудың нақты нысаны ретінде мемлекеттік құрылым және басқару жүйесінің экономикалық кеңістіктің барлық артықшылықтары мен кемшіліктерін бейнелейді.

Салық реформасы салық салу жүйесінің қызмет ету жүйесін ауқымды қайта құру және оны басқару механизмін өзгерту негізінде салық қатынастарын шектеулі немесе түбегейлі қайта құруды білдіреді. Аталған қайта құруды салық қатынастары мемлекет дамуының экономикалық, әлеуметтік немесе саяси жадайларының елеулі өзгерістерге сәйкес келмеуімен байланысты салық саясатының негіздерін қайта қарастыру қажеттілігімен шарттастырылған. Кез келген салық реформасын жүргізудің, соңғы нәтижесі ел экономикасын дамытудың басым міндеттерін шешуге бағытталған. Ол - мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігін толтыру үшін салық түсімдерінің қажетті деңгейін қамтамасыз ете отырып, ұлттық экономиканы көтеру.

Салық кірістерінің қажетті көлемін қамтамасыз ету, салық жүйесінің фискалды функциясының тиімділігіне тәуелді. Сондай-ақ экономикалық өрлеу басым дәрежеде салық салу жүйесінің басқа функцияларын, яғни реттеуші және ынталандырушы функцияларын табысты жүзеге асырумен анықталады. Сондықтан салық реформалары, ең алдымен, салық жүйесі өзінің функцияларын тиімді орындауымен тығыз байланысты.

Экономикалық ғылым және тәжірибе салық реформаларының жалпы сыныптамасын ұсынған. Мазмұны бойынша салық реформалары жүйелік және құрылымдық реформаларға бөлінеді. Жүйелі салқ реформасы кезінде бүкіл салық салу жүйесінің тұжырымдамалық және әдістемелік ережелерінің ауқымды құрылымдануы жүргізіледі. Бұл кезде салықтар тізбесі түбегейлі өзгереді, тікелей және жанама салықтардың ұзақ мерзімді басымдықтары белгіленеді. Құрылымдық салық реформалары неғұрлым жалпы нысанда салықтар құрылымымен және салықты ұйымдастыруға байланысты салық салуды қайта құруды білдіреді. Бұл салықты қайта құрулар ең бірінші, салық салу базасын анықтау бойынша, салық мөлшерлемелерін тағайындау, салық жеңілдіктерін ұсыну тетіктерін түбегейлі ұайта құру бойынша өзгерістерді қамтамасыз етуге бағытталған.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.