Дәстүрлі және қазіргі отбасыларға салыстырмалы талдау
1 Некенің маңызды принциптері
2 Отбасының құрылымы
3 Отбасы құндылықтары
2 Отбасының құрылымы
3 Отбасы құндылықтары
Отбасы - ұш махаббаттың: ерлi-зайыптылардың, ата-ананың, баланың махаббаттарының қорытпасы. Ол парыздан, берiлгендiктен, мақсат-мұдделердiң бiрлiгiнен ажырамайды.
Қазiргi кезде отбасыны әлеуметтiк-таптық белгiсiне – жұмысшы отбасыны, ауыл-шаруашылық қызметкерлерiнiң (фермер, кооператор, арендатор) отбасысы; екiншiден, қалалық, ауылдық (орналасу тұрiне қарай); ұшiншiден бiр ұлтты, ұлтаралық (ұлттық белгiсiне), төртiншiден, өмiр сүру кезеңiнде (жас отбасы, бала кұтiп отырған отбасы, орта жастағылар отбасысы, үлкен жастағылар отбасысы, қарттық жастағылар отбасысы т.б.); отбасы мүшелерiнiң санына қарай (баласыз отбасы, аз балалы, көп балалы отбасы т.б.) сипатталады.
Егер отбасының ұш тұрiнiң (әлеуметтiк-таптық белгiсiне, орналасу тұрiне, ұлттық белгiсiне) сипаты қарапайым болса, өмiр сүру кезеңi мен сандық құрамына байланысты түрлерi көп айырмашылыққа ие:
- Жас жұбайлар отбасы. Бұл ендi ғана пайда болған отбасы.
- Жас отбасы. Бұл көтпеген кедергiлерде (отбасылық) жұбайлық өмiрде кездестiрген олардың әрқайсысы өмiрде тек бiр махаббаттың аз екендiгiн тұсiнген отбасы.
- Бала кұтiп отырған отбасы. Бұл кезеңде әйелдiң өзгеруi байқалады, болашақ әке де өзгерiстер болады. Бiр-бiрiне шектен тыс қамқорлық пайда болады. Мұндай қатынас болашақ ана мен балаға екi есе керек.
- Жұбайлық өмiрдiң орта жасындағы отбасы (ұш жылдан он жылға дейiнгi бiрге өмiр сүргендер). Бұл кезең бұл отбасылар ұшiн жауапты да қиын кезең. Нелiктен? өйткенi тап осы кезеңде жұбайлық өмiрiне пыстырады, өзара қатынастағы бiрқалыптылық жалағастырады. Дау-жанжалдар туа бастайды, осы кезеңге отбасының ажырауы, бұзылуы тап келедi.
- Жұбайлық өмiрдiң үлкен жасындағы отбасы (он-жиырма жылдық бiрге өмiр сүргендер). Мұндай отбасылардағы ерлi - зайыптылардың моральды - психологиялық ахуалының сәттi болуы – көбiне олардың адамгершiлiк қасиеттерiнiң байлығына, өзара көнбiстiгiне, қажеттiлiктерi мен мұдделерiнiң сай келуiне байланысты.
Қазiргi кезде отбасыны әлеуметтiк-таптық белгiсiне – жұмысшы отбасыны, ауыл-шаруашылық қызметкерлерiнiң (фермер, кооператор, арендатор) отбасысы; екiншiден, қалалық, ауылдық (орналасу тұрiне қарай); ұшiншiден бiр ұлтты, ұлтаралық (ұлттық белгiсiне), төртiншiден, өмiр сүру кезеңiнде (жас отбасы, бала кұтiп отырған отбасы, орта жастағылар отбасысы, үлкен жастағылар отбасысы, қарттық жастағылар отбасысы т.б.); отбасы мүшелерiнiң санына қарай (баласыз отбасы, аз балалы, көп балалы отбасы т.б.) сипатталады.
Егер отбасының ұш тұрiнiң (әлеуметтiк-таптық белгiсiне, орналасу тұрiне, ұлттық белгiсiне) сипаты қарапайым болса, өмiр сүру кезеңi мен сандық құрамына байланысты түрлерi көп айырмашылыққа ие:
- Жас жұбайлар отбасы. Бұл ендi ғана пайда болған отбасы.
- Жас отбасы. Бұл көтпеген кедергiлерде (отбасылық) жұбайлық өмiрде кездестiрген олардың әрқайсысы өмiрде тек бiр махаббаттың аз екендiгiн тұсiнген отбасы.
- Бала кұтiп отырған отбасы. Бұл кезеңде әйелдiң өзгеруi байқалады, болашақ әке де өзгерiстер болады. Бiр-бiрiне шектен тыс қамқорлық пайда болады. Мұндай қатынас болашақ ана мен балаға екi есе керек.
- Жұбайлық өмiрдiң орта жасындағы отбасы (ұш жылдан он жылға дейiнгi бiрге өмiр сүргендер). Бұл кезең бұл отбасылар ұшiн жауапты да қиын кезең. Нелiктен? өйткенi тап осы кезеңде жұбайлық өмiрiне пыстырады, өзара қатынастағы бiрқалыптылық жалағастырады. Дау-жанжалдар туа бастайды, осы кезеңге отбасының ажырауы, бұзылуы тап келедi.
- Жұбайлық өмiрдiң үлкен жасындағы отбасы (он-жиырма жылдық бiрге өмiр сүргендер). Мұндай отбасылардағы ерлi - зайыптылардың моральды - психологиялық ахуалының сәттi болуы – көбiне олардың адамгершiлiк қасиеттерiнiң байлығына, өзара көнбiстiгiне, қажеттiлiктерi мен мұдделерiнiң сай келуiне байланысты.
1. Әбсаттаров, Дәкенов Әлеуметтану. Алматы, 2007
2. Әлеуметтану. Оксфорд сөздігі. А.- 2000
3. Икенов Д., Жүсіпова И. Әлеуметтану негіздері, Алматы, 2004ж.
4. Кравченко А.И. Социология. М.- 2002
5. Тажин М., Аяғанов Б. Социология негіздері. А. - 1993
6. Тұрғынбеков А. Социология. Алматы, 2002ж.
2. Әлеуметтану. Оксфорд сөздігі. А.- 2000
3. Икенов Д., Жүсіпова И. Әлеуметтану негіздері, Алматы, 2004ж.
4. Кравченко А.И. Социология. М.- 2002
5. Тажин М., Аяғанов Б. Социология негіздері. А. - 1993
6. Тұрғынбеков А. Социология. Алматы, 2002ж.
Кафедра: Әлеуметтік-саяси пәндер
Дисциплина: Әлеуметтану
Мамандығы: Жалпы медицина
Курс: 2
Тақырыбы: Дәстүрлі және қазіргі отбасыларға салыстырмалы талдау
Орындау түрі: кесте
Отбасы - белгілі бір әлеуметтік нормалар, санкциялар, мінез-құлық, ерлі
зайыптылар, ата-аналар мен балалар арасында ғы қарым-қатынастарды
реттеушілікпен сипатталатын әлеуметтік институт болып табылады.
Сонымен қатар отбасы - некеге немесе қаны бір туыстыққа негізделген,
ал оның мүшелері тұрмыстың ортақтығымен, өзара жауапкершілікпен және өзара
көмек көрсетумен байланысқан шағын то п. Неке отбасындағы қатынастарды
қалыптастырушы болып саналады.
Некенің маңызды принциптері бар. Олардың қатарына жар таңдау еркіндігі,
сұйіспеншілік , өзара сыйластық жатады.
Ал оның негiзгi белгiлерi:
а) некелiк немесе оның барлық мүшелерiнiң қандық туыстық байланысы;
б) бiр жердегi бiрге өмiр сүруi;
в) ортақ отбасылық бюджет (қазына).
Бұл жерде заңдық жақтары мiндеттi емес. Басқа да белгiлерi нақты емес:
бiрге өмiр сүру қашанға дейiн созылады бiр апта әйтпесе бiрнеше жыл; бұкiл
отбасы бюджетiнiң қанша бөлiгiне әрбiр мүше кiредi т.б. Мұндай белгiлер
объективтiлеу боп көрiнер едi.
Ұлгiлi отбасы-адамның бақытының маңызды, жақсы бiр бөлiгi. Қоғам сондай
мықты, жақсы отбасыға назар аударады. Отбасының құрылуы, некеге
тұруы заңмен реттелсе де жетекшi рол атқаратын мораль (адамгершiлiк).
Мынаны атап айту керек, некенiң көптеген жақтары оған отыратын
адамдардың арымен бақыланады. Ойланып, ақылменен отырған неке-сәттi, жақсы
болады, ал ойланбай отырған неке-елiктiргiш болады.
Неке-бұл тарихи келiсiлген, қоғамдық рұқсат етiлген және реттелген әйел мен
еркек арасындағы қатынастар, олардың құқығын бiр-бiрiне
мiндетiн, балаларына, өз ұрпақтары на, ата-аналарына қатынастарын орнатады.
Басқаша айтсақ, неке-ол отбасының дәстұрлi құрылу құралы,
оны қоғамдық бақылау қоғамның өзiн өзi сақтауы мен дамуының бiрден
бiр қаруы, жолы.
Адамгершiлiкпен некеге тұру реттелiп отырса, айырылысу яғни ажырасу
да адамгершiлiкпен жұргiзiледi. Егер ерлi-зайыптылар арасындағы сыйластық,
достық, татулық, сұйiспеншiлiк жойылса, отбасы емес, онда некенiңбұзылуы
адамгершiлiк боп есептеледi.Отбасы көптеген қоғамдық ғылымдардың:
әлеуметтанудың, құқықтанудың, этнографияның психологияның, демографияның
зерттеу обьектісі болып саналады.
Әлеуметтану отбасының функциялары на, отбасы саласындағы келеңсі з құб
ылыстарға (ажырасу санының артуы,жалғыз бастылардың санының өсуі)
талдау жасауға да үлкен көңі л аударады.
Отбасының локалдануы - бұл тек туыстық қарым-қатынастармен
шектеліп қалмай туыстардың бірле се өмір сүретіндігін де мойындайды,
сондықтан олардың тұрмысында ортақ элемент тердің болуы, отбасы
мүшелерінің экономикалық өзара к өмек көрсетуі ұнемі ұшырасып тұрады.
Отбасының құрылымы - бұл оның негізгі элементтерінің тұтастығын қамтамасыз
ету тәсілі болып саналады.
Отбасының қызметi функциясы (мiндетi)-оның белсендiлiгiн көрсету
құралы. Барлық қоғамда отбасы өз мiндетiн орындайды: халық санын ұдайы
өсiру, бұған физикалық (бала туу) және адамның отбасыда рухани-
адамгершiлiктi ұдайы өндiру; Шаруашылық–тұрмыстық. Отбасының шаруашылық-
тұрмыстық мiндетi жеке қосалқы шаруашылығымен, бау-бақшасымен, отбасы
мүшелерiнiң өз-өзiне қызмет етуiмен, тұрғын жайдағы санитарлық-гигиеналық
тазалық, отбасы бюджетiн сақтаумен көрсетiледi; Тәрбие. Отбасының
әлеуметтiк тәрбиелiк мiндетi ата-аналардың балаларға рухани – адамгершiлiк,
саяси, әдептi тәрбие берумен айқындалады; Бос уақытты пайдалану мен
ұйымдастыру. Оның мақсаты - отбасы мүшелерiнiң таланттарын, мұмкiндiктерiн
жемiстi ету, рухани байлықтарын белсендi демалуға пайдалану.
Отбасының тиiмдi және экономикалық iс-әрекетi қоғам өмiрiмен тығыз
байланысты, сондықтан да мемлекет немқұрайлы қарап отырмайды. Егер ұзақ
уақыт бала тәрбиесiне мемлекет онша қатысты болмаса, қазiр ол мемлекеттiк
және отбасылық iс боп саналады. Отбасы балаға адамдар арасында өмiр сүруге
үйретедi, оған белгiлi саяси-идеялық көзқарастарды, әлемдi танушылықты,
адамгершiлiк нормалар мен ережелердi егедi.
Отбасы - ұш махаббаттың: ерлi-зайыптылардың, ата-ананың, баланың
махаббаттарының қорытпасы. Ол парыздан, берiлгендiктен, мақсат-мұдделердiң
бiрлiгiнен ажырамайды.
Қазiргi кезде отбасыны әлеуметтiк-таптық белгiсiне – жұмысшы отбасыны, ауыл-
шаруашылық қызметкерлерiнiң (фермер, кооператор, арендатор) отбасысы;
екiншiден, қалалық, ауылдық (орналасу тұрiне қарай); ұшiншiден бiр ұлтты,
ұлтаралық (ұлттық белгiсiне), төртiншiден, өмiр сүру кезеңiнде (жас отбасы,
бала кұтiп отырған отбасы, орта жастағылар отбасысы, үлкен жастағылар
отбасысы, қарттық жастағылар отбасысы т.б.); отбасы мүшелерiнiң санына
қарай (баласыз отбасы, аз балалы, көп балалы отбасы т.б.) сипатталады.
Егер отбасының ұш тұрiнiң (әлеуметтiк-таптық белгiсiне, орналасу тұрiне,
ұлттық белгiсiне) сипаты қарапайым болса, өмiр сүру кезеңi мен сандық
құрамына байланысты түрлерi көп айырмашылыққа ие:
Жас жұбайлар отбасы. Бұл ендi ғана пайда болған отбасы.
Жас отбасы. Бұл көтпеген кедергiлерде (отбасылық) жұбайлық өмiрде
кездестiрген олардың әрқайсысы өмiрде тек бiр махаббаттың аз екендiгiн
тұсiнген отбасы.
Бала кұтiп отырған отбасы. Бұл кезеңде әйелдiң өзгеруi байқалады, болашақ
әке де өзгерiстер болады. Бiр-бiрiне шектен тыс қамқорлық пайда болады.
Мұндай қатынас болашақ ана мен балаға екi есе керек.
Жұбайлық өмiрдiң орта жасындағы отбасы (ұш жылдан он жылға дейiнгi бiрге
өмiр сүргендер). Бұл кезең бұл отбасылар ұшiн жауапты да қиын кезең.
Нелiктен? өйткенi тап осы кезеңде жұбайлық өмiрiне пыстырады,
өзара қатынастағы бiрқалыптылық жалағастырады. Дау-жанжалдар туа бастайды,
осы кезеңге отбасының ажырауы, бұзылуы тап келедi.
Жұбайлық өмiрдiң үлкен жасындағы отбасы (он-жиырма жылдық бiрге өмiр
сүргендер). Мұндай отбасылардағы ерлi - зайыптылардың моральды -
психологиялық ахуалының сәттi болуы – көбiне олардың адамгершiлiк
қасиеттерiнiң байлығына, өзара көнбiстiгiне, қажеттiлiктерi мен
мұдделерiнiң сай келуiне байланысты.
Жұбайлық өмiрдiң қарттық жасындағы отбасы. Бұлар бiрнеше он жылдар
бiрге өмiр сүргендер. Уақыттың екi қанаты бар: бiрi-қуанышыңды әкетедi,
екiншiсi-көз жасыңда сүртедi, құрғатады. Мұндай жағдай олардың
балалары некеге тұрып, немерелерiнiң пайда болуымен пайда болады. Ерлi-
зайыптылар өмiрдiң жаңа кезеңiн бастайды, бiрi-ата, екiншiсi-әже болады,
отбасыда жаңа мiндеттер қалыптасады.
Отбасының белгiлi бiр бөлiгi баласыз, аз балалы, көп балалы отбасыны
құрайды.
Баласыз отбасы-мұнда он жылға дейiн бiрге тұрып бала болмағандар
жатады. Мұндай отбасылардың әрбiр ұшiншiсi ерлер тарапының талабымен
ажырасады.
1. Бiр балалы отбасы. Мұндай отбасылар қалады 53,6%, ал ауылдың жерде
39-40% құрайды. Мұндай отбасының әрбiр екiншiсi ажырасады. Бұдан бала
санының аздығына байланысты отбасы ажырасады деп қарамау керек, ерлi-
зайыптылар осылайша ұзақ уақыт бiрге тұра алмайтындықтан
келесi баланы өмiрге әкелуге тәуекел етпейдi. Мұндай отбасыдан шыққан
балалардың жан-жақты дамыған, моральды-психологиялық жақсы қалыпт асқан адам
болуы екiталай. Көптеген психологтар мен социологтар мұндай адамдарда
жауапкершiлiктiң болмауы, еңбек сұйгiш еместiгi, жеке басып ойлаушылық,
адамдармен қалыпты қатынас жасау алмауын көрсетедi.
2. Аз балалы отбасы (бiр, екi балалы). Социологтар мен политологтардың
бақылауы бойынша екiншi баланың туылуы бiр балалы отбасыға қарағанда
отбасының тұрақтылығын 3 есеге артады екен. Бұл отбасылардың әрбiр алтыншы,
жетiншi жұбы ғана ажырасады.
3. Көп балалы отбасы-ұш баладан көп балалы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Дисциплина: Әлеуметтану
Мамандығы: Жалпы медицина
Курс: 2
Тақырыбы: Дәстүрлі және қазіргі отбасыларға салыстырмалы талдау
Орындау түрі: кесте
Отбасы - белгілі бір әлеуметтік нормалар, санкциялар, мінез-құлық, ерлі
зайыптылар, ата-аналар мен балалар арасында ғы қарым-қатынастарды
реттеушілікпен сипатталатын әлеуметтік институт болып табылады.
Сонымен қатар отбасы - некеге немесе қаны бір туыстыққа негізделген,
ал оның мүшелері тұрмыстың ортақтығымен, өзара жауапкершілікпен және өзара
көмек көрсетумен байланысқан шағын то п. Неке отбасындағы қатынастарды
қалыптастырушы болып саналады.
Некенің маңызды принциптері бар. Олардың қатарына жар таңдау еркіндігі,
сұйіспеншілік , өзара сыйластық жатады.
Ал оның негiзгi белгiлерi:
а) некелiк немесе оның барлық мүшелерiнiң қандық туыстық байланысы;
б) бiр жердегi бiрге өмiр сүруi;
в) ортақ отбасылық бюджет (қазына).
Бұл жерде заңдық жақтары мiндеттi емес. Басқа да белгiлерi нақты емес:
бiрге өмiр сүру қашанға дейiн созылады бiр апта әйтпесе бiрнеше жыл; бұкiл
отбасы бюджетiнiң қанша бөлiгiне әрбiр мүше кiредi т.б. Мұндай белгiлер
объективтiлеу боп көрiнер едi.
Ұлгiлi отбасы-адамның бақытының маңызды, жақсы бiр бөлiгi. Қоғам сондай
мықты, жақсы отбасыға назар аударады. Отбасының құрылуы, некеге
тұруы заңмен реттелсе де жетекшi рол атқаратын мораль (адамгершiлiк).
Мынаны атап айту керек, некенiң көптеген жақтары оған отыратын
адамдардың арымен бақыланады. Ойланып, ақылменен отырған неке-сәттi, жақсы
болады, ал ойланбай отырған неке-елiктiргiш болады.
Неке-бұл тарихи келiсiлген, қоғамдық рұқсат етiлген және реттелген әйел мен
еркек арасындағы қатынастар, олардың құқығын бiр-бiрiне
мiндетiн, балаларына, өз ұрпақтары на, ата-аналарына қатынастарын орнатады.
Басқаша айтсақ, неке-ол отбасының дәстұрлi құрылу құралы,
оны қоғамдық бақылау қоғамның өзiн өзi сақтауы мен дамуының бiрден
бiр қаруы, жолы.
Адамгершiлiкпен некеге тұру реттелiп отырса, айырылысу яғни ажырасу
да адамгершiлiкпен жұргiзiледi. Егер ерлi-зайыптылар арасындағы сыйластық,
достық, татулық, сұйiспеншiлiк жойылса, отбасы емес, онда некенiңбұзылуы
адамгершiлiк боп есептеледi.Отбасы көптеген қоғамдық ғылымдардың:
әлеуметтанудың, құқықтанудың, этнографияның психологияның, демографияның
зерттеу обьектісі болып саналады.
Әлеуметтану отбасының функциялары на, отбасы саласындағы келеңсі з құб
ылыстарға (ажырасу санының артуы,жалғыз бастылардың санының өсуі)
талдау жасауға да үлкен көңі л аударады.
Отбасының локалдануы - бұл тек туыстық қарым-қатынастармен
шектеліп қалмай туыстардың бірле се өмір сүретіндігін де мойындайды,
сондықтан олардың тұрмысында ортақ элемент тердің болуы, отбасы
мүшелерінің экономикалық өзара к өмек көрсетуі ұнемі ұшырасып тұрады.
Отбасының құрылымы - бұл оның негізгі элементтерінің тұтастығын қамтамасыз
ету тәсілі болып саналады.
Отбасының қызметi функциясы (мiндетi)-оның белсендiлiгiн көрсету
құралы. Барлық қоғамда отбасы өз мiндетiн орындайды: халық санын ұдайы
өсiру, бұған физикалық (бала туу) және адамның отбасыда рухани-
адамгершiлiктi ұдайы өндiру; Шаруашылық–тұрмыстық. Отбасының шаруашылық-
тұрмыстық мiндетi жеке қосалқы шаруашылығымен, бау-бақшасымен, отбасы
мүшелерiнiң өз-өзiне қызмет етуiмен, тұрғын жайдағы санитарлық-гигиеналық
тазалық, отбасы бюджетiн сақтаумен көрсетiледi; Тәрбие. Отбасының
әлеуметтiк тәрбиелiк мiндетi ата-аналардың балаларға рухани – адамгершiлiк,
саяси, әдептi тәрбие берумен айқындалады; Бос уақытты пайдалану мен
ұйымдастыру. Оның мақсаты - отбасы мүшелерiнiң таланттарын, мұмкiндiктерiн
жемiстi ету, рухани байлықтарын белсендi демалуға пайдалану.
Отбасының тиiмдi және экономикалық iс-әрекетi қоғам өмiрiмен тығыз
байланысты, сондықтан да мемлекет немқұрайлы қарап отырмайды. Егер ұзақ
уақыт бала тәрбиесiне мемлекет онша қатысты болмаса, қазiр ол мемлекеттiк
және отбасылық iс боп саналады. Отбасы балаға адамдар арасында өмiр сүруге
үйретедi, оған белгiлi саяси-идеялық көзқарастарды, әлемдi танушылықты,
адамгершiлiк нормалар мен ережелердi егедi.
Отбасы - ұш махаббаттың: ерлi-зайыптылардың, ата-ананың, баланың
махаббаттарының қорытпасы. Ол парыздан, берiлгендiктен, мақсат-мұдделердiң
бiрлiгiнен ажырамайды.
Қазiргi кезде отбасыны әлеуметтiк-таптық белгiсiне – жұмысшы отбасыны, ауыл-
шаруашылық қызметкерлерiнiң (фермер, кооператор, арендатор) отбасысы;
екiншiден, қалалық, ауылдық (орналасу тұрiне қарай); ұшiншiден бiр ұлтты,
ұлтаралық (ұлттық белгiсiне), төртiншiден, өмiр сүру кезеңiнде (жас отбасы,
бала кұтiп отырған отбасы, орта жастағылар отбасысы, үлкен жастағылар
отбасысы, қарттық жастағылар отбасысы т.б.); отбасы мүшелерiнiң санына
қарай (баласыз отбасы, аз балалы, көп балалы отбасы т.б.) сипатталады.
Егер отбасының ұш тұрiнiң (әлеуметтiк-таптық белгiсiне, орналасу тұрiне,
ұлттық белгiсiне) сипаты қарапайым болса, өмiр сүру кезеңi мен сандық
құрамына байланысты түрлерi көп айырмашылыққа ие:
Жас жұбайлар отбасы. Бұл ендi ғана пайда болған отбасы.
Жас отбасы. Бұл көтпеген кедергiлерде (отбасылық) жұбайлық өмiрде
кездестiрген олардың әрқайсысы өмiрде тек бiр махаббаттың аз екендiгiн
тұсiнген отбасы.
Бала кұтiп отырған отбасы. Бұл кезеңде әйелдiң өзгеруi байқалады, болашақ
әке де өзгерiстер болады. Бiр-бiрiне шектен тыс қамқорлық пайда болады.
Мұндай қатынас болашақ ана мен балаға екi есе керек.
Жұбайлық өмiрдiң орта жасындағы отбасы (ұш жылдан он жылға дейiнгi бiрге
өмiр сүргендер). Бұл кезең бұл отбасылар ұшiн жауапты да қиын кезең.
Нелiктен? өйткенi тап осы кезеңде жұбайлық өмiрiне пыстырады,
өзара қатынастағы бiрқалыптылық жалағастырады. Дау-жанжалдар туа бастайды,
осы кезеңге отбасының ажырауы, бұзылуы тап келедi.
Жұбайлық өмiрдiң үлкен жасындағы отбасы (он-жиырма жылдық бiрге өмiр
сүргендер). Мұндай отбасылардағы ерлi - зайыптылардың моральды -
психологиялық ахуалының сәттi болуы – көбiне олардың адамгершiлiк
қасиеттерiнiң байлығына, өзара көнбiстiгiне, қажеттiлiктерi мен
мұдделерiнiң сай келуiне байланысты.
Жұбайлық өмiрдiң қарттық жасындағы отбасы. Бұлар бiрнеше он жылдар
бiрге өмiр сүргендер. Уақыттың екi қанаты бар: бiрi-қуанышыңды әкетедi,
екiншiсi-көз жасыңда сүртедi, құрғатады. Мұндай жағдай олардың
балалары некеге тұрып, немерелерiнiң пайда болуымен пайда болады. Ерлi-
зайыптылар өмiрдiң жаңа кезеңiн бастайды, бiрi-ата, екiншiсi-әже болады,
отбасыда жаңа мiндеттер қалыптасады.
Отбасының белгiлi бiр бөлiгi баласыз, аз балалы, көп балалы отбасыны
құрайды.
Баласыз отбасы-мұнда он жылға дейiн бiрге тұрып бала болмағандар
жатады. Мұндай отбасылардың әрбiр ұшiншiсi ерлер тарапының талабымен
ажырасады.
1. Бiр балалы отбасы. Мұндай отбасылар қалады 53,6%, ал ауылдың жерде
39-40% құрайды. Мұндай отбасының әрбiр екiншiсi ажырасады. Бұдан бала
санының аздығына байланысты отбасы ажырасады деп қарамау керек, ерлi-
зайыптылар осылайша ұзақ уақыт бiрге тұра алмайтындықтан
келесi баланы өмiрге әкелуге тәуекел етпейдi. Мұндай отбасыдан шыққан
балалардың жан-жақты дамыған, моральды-психологиялық жақсы қалыпт асқан адам
болуы екiталай. Көптеген психологтар мен социологтар мұндай адамдарда
жауапкершiлiктiң болмауы, еңбек сұйгiш еместiгi, жеке басып ойлаушылық,
адамдармен қалыпты қатынас жасау алмауын көрсетедi.
2. Аз балалы отбасы (бiр, екi балалы). Социологтар мен политологтардың
бақылауы бойынша екiншi баланың туылуы бiр балалы отбасыға қарағанда
отбасының тұрақтылығын 3 есеге артады екен. Бұл отбасылардың әрбiр алтыншы,
жетiншi жұбы ғана ажырасады.
3. Көп балалы отбасы-ұш баладан көп балалы ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz