Банктегі салық есебінің мәні мен принцптері



Кіріспе

1. Банктегі салық есебінің мәні мен принцптері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...4
1.1 Корпорациялық табыс салығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...7
2. Банктегі табыс салығы бойынша салық әсері ... ... ... ... ... ... ... ... ... .16
2.1 Салық төлемі бойынша үнемдеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.2 Жеке табыс салығы және басқа да салықтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..22

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Салық міндеттемесі мемлекет алдындағы әрбір салық төлеушінің міндеттемесі болып табылады және ол салық заңына сәйкес жүргізіледі.
2001 жылғы 12 маусымда №209-11 Қазақстан Республикасының "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетгі төлемдері туралы" (өзгертулермен және толықтырулармен) салық Кодексі қабылданды. Кодекске сәйкес жеке және заңцы тұлғалардан алынатын салықтар мемлекетгік бюджетті толықтырудың негізгі көзі болып табылады.
Салық кодексі республикалық және жергілікті бюджетке түсетін салықтарды, алымдар мен салымдарды және басқа да міндетті төлемдерді білгілейтін, Қазақстан Республикасы зандарымен реттелетін кеден баж салығы, алымы мен төлемдері мәселерін қоспағанда, Қазақстан Республикасындағы барлық салықтық катынастарды реттейтін бірден-бір занды құжаты болып табылады.
Салық кодексі салықтардың толық тізімін, оларды есептеу тәртібін, салық салу объектілерін, салықтың негізгі түрлері бойынша төлеушілерін анықтайды. Салықтар, алымдар мен басқа да міндетті төлемдер деп Кодексте белгіленген тәртіпке сәйкес Қазақстан Республикасының бюджет жүйесіне төлеушілерден аударылған (бөлінген) каражаттарды айтамыз.
Салықтарды, алымдарды және баска да міндетті төлемдерді енгізу және аудару немесе тоқтату құқығы Қазақстан Республикасының заң органдарының өкілетгілігіне жүктелген. Бұл құқық тек қана Салық кодексіне езгерістер мен толықтырулар енгізу арқылы жүзеге асырылады.
Салық төлеуші, салық міндеттемесін орындау барысында, салық салынатын объектісін, салық базасын, салық мөлшерлемесін, салық кезеңін білуге міндетгі болады. Бұл кезде: салық салынатын объектісі және салық салумен байланысты объектілері: мүлік және әрекеті болып табылады, егер де олар бар болса, онда салық төлеушінің міндеттемесі де пайда болады.
Курстық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған әдебиет тізімінен тұрады.
1. Абрютина М.С. «Анализ финансово-экономической деятельности предприятия», Москва, 1999 г.
2. Артеменко В. Г., Беллендир М. В. Финансовый анализ – М.: «ПРИОР», 1996.
3. Байсеитов А.Р. «Бухгалтерский учет и Аудит», Алматы 1999г №11 «Финансовый менеджмент, анализ и управленческий учет»
4. Балабанов И. Т. Анализ и планирование финансов хозяйствующего субъекта: Учебн. пособие. – М.: Финансы и статистика, 1994.
2. Дүйсенбаев К. Ш., Төлегенов Э. Т., Жұмағалиева Ж. Г. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау. Оқу құралы. – Алматы: Экономика. 2001.
3. Дюсембаев К.Ш. «Аудит и анализ финансовой отчетности» Алматы «Қаржы-Қаражат», 1998г.
4. Ковалев А.И. «Анализ финансового состояния предприятия», 1999г.
5. Крейнина М. Н. Анализ финансового сотояния и инвестиционной привлекательности акционерных обществ. – м.: АО «ДИС», «МВ-Центр», 1994.
6. Любушин Л.М. «Анализ финансово-экономической деятельности предприятия», Москва, 1997 г.
7. Маркарьян Э. А., Герасименко Г. П. Финансовый анализ – М.: «ПРИОР», 1996.
8. www. stat. ru & www. kkb.kz

Пән: Салық
Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 25 бет
Таңдаулыға:   
Жоспары
Кіріспе

1. Банктегі салық есебінің мәні мен
принцптері ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ..4
1.1 Корпорациялық табыс
салығы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ..7
2. Банктегі табыс салығы бойынша салық
әсері ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...16
2.1 Салық төлемі бойынша
үнемдеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .19
2.2 Жеке табыс салығы және басқа да
салықтар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...22

Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Салық міндеттемесі мемлекет алдындағы әрбір салық төлеушінің
міндеттемесі болып табылады және ол салық заңына сәйкес жүргізіледі.
2001 жылғы 12 маусымда №209-11 Қазақстан Республикасының "Салық және
бюджетке төленетін басқа да міндетгі төлемдері туралы" (өзгертулермен және
толықтырулармен) салық Кодексі қабылданды. Кодекске сәйкес жеке және заңцы
тұлғалардан алынатын салықтар мемлекетгік бюджетті толықтырудың негізгі
көзі болып табылады.
Салық кодексі республикалық және жергілікті бюджетке түсетін
салықтарды, алымдар мен салымдарды және басқа да міндетті төлемдерді
білгілейтін, Қазақстан Республикасы зандарымен реттелетін кеден баж салығы,
алымы мен төлемдері мәселерін қоспағанда, Қазақстан Республикасындағы
барлық салықтық катынастарды реттейтін бірден-бір занды құжаты болып
табылады.
Салық кодексі салықтардың толық тізімін, оларды есептеу тәртібін,
салық салу объектілерін, салықтың негізгі түрлері бойынша төлеушілерін
анықтайды. Салықтар, алымдар мен басқа да міндетті төлемдер деп Кодексте
белгіленген тәртіпке сәйкес Қазақстан Республикасының бюджет жүйесіне
төлеушілерден аударылған (бөлінген) каражаттарды айтамыз.
Салықтарды, алымдарды және баска да міндетті төлемдерді енгізу және
аудару немесе тоқтату құқығы Қазақстан Республикасының заң органдарының
өкілетгілігіне жүктелген. Бұл құқық тек қана Салық кодексіне езгерістер мен
толықтырулар енгізу арқылы жүзеге асырылады.
Салық төлеуші, салық міндеттемесін орындау барысында, салық салынатын
объектісін, салық базасын, салық мөлшерлемесін, салық кезеңін білуге
міндетгі болады. Бұл кезде: салық салынатын объектісі және салық салумен
байланысты объектілері: мүлік және әрекеті болып табылады, егер де олар бар
болса, онда салық төлеушінің міндеттемесі де пайда болады.
Курстық жұмыс кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, пайдаланылған
әдебиет тізімінен тұрады.

1.1 Салық есебінің мәні мен принциптері

Банктер 2002 жылдың қаңтарынан бастап Қазақстан Республикасының 2001
жылғы 12 маусымдағы №210-11 Салық және бюджетке төленетін басқа да
міндетті төлемдер туралы Кодексіне сәйкес салық саясатын жүргізеді.
Осы Кодексті іске қосумен байланысты Қазақстанда бухгалтерлік есептің
салық салу жүйесінің заң негізінде болінуі жүзеге асты, осыған байланысты,
бір уақытта екі есеп түрін бірге жүргізу қажеттілігі туындады: бухгалтерлік
және салықтық. Салық есебі салық міндеттемелерінің пайда болуын жгше
шамасын дұрыс анықтау, табыстар мен шегерімдерді есепті кезеидерге жаткызу
және ақырында заңмен бекітілген мерзімде бюджетке юлсиуі гиіс салық сомасын
алу мақсатында туындайды.
Қазақстан Республикасының салық заңы салық салу принциптеріне
негізделеді:
міндеттілік (салық төлеуші салық заңдарына сәйкес мемлекет
алдында туындайтын салық міндеттемелерін толық көлемде
және белгіленген мерзімде орындауға міндетті)
анықтаушылық (салық заңдылықтарына салық төлеушінің салық
міндеттемелерінің барлық негіздері мен туындау тәртіптерін,
орындалу мен тоқтатылуын белгілеу мүмкіндігі);
әділдік (жеке сипаттағы жеңілдіктер беруге тыйым салынады, Қазақстан
Республикасында салық салу жалпыға бірдей болып табылады);
біртұтастық (Қазақстан Республикасының салық жүйесі
республикасының бүкіл аумағында барлық салық төлеушілерге қатысты біртұтас
болып табылады);
жариялылық (салық салу мәселелерін реттейтін нормативтік
кұкықтық актілер ресми басылымдарда міндетті түрде жариялануы
тиіс).
Банк салық салу мақсатында табыстар мен шығыстарды Қазақстан
Республикасының салық занымен белгіленген тәртіпте және жағдайларда
есептеме әдісі бойынша анықтайды. Салық салу базасын анықтау бойынша салық
есебі мемлекеттің қазыналық саясатына негізделіп жүргізіледі және салық
әкімшілігінің кұралы болып табылады. Бухгалтерлік есептің басты
мақсаттарының бірі өнімнің (жұмыс және қызмет) өзіндік кұнымен және банктің
нақты қаржылық нәтижесін (табысын немесе шығынын) анықтау болып табылады,
ал салық есебі салық салынатын базаны есептеуге арналған. Соңғысы
бухгалтерлік есеп мәліметтерінен алынған банктің қаржылық нәтижесіне
байланыссыз анықталады.
Осы айырмашылықтарға қарамастан, есептің бұл екі түрі өзара тығыз
байланысты, себсбі, салық есебіиде қолданылатын ақпараттар бухгалтерлік
есеп мәлімеітерінен алынып, содан кейін салық заңның талаптарна сәйкес
түзетулер жүргізіледі.

Салық есебі және есептілік ережелері салық салу мақсатында шетел
валютасында операцияны жүргізген күні валютаны айырбастаудың нарықтық
бағамын қолдана отырып ұлттық валюта теңгеде есептелуі қадағалап отырады.
Валютаны айырбастаудың нарықтық бағамы: Қазақстанның қор биржасының иегізгі
есесиясында қарас-тырылған және ҚР Ұлттық банкпен біргс Қазақстан
Республикасының Қаржы министрлігімен бекітілетін тәртінпен анықталған шетел
валютасының теңгедегі өлшенген орташа биржалық бағамы. Қазақстанның қор
биржасымда сауда-саттық жасалмайтын Шетел валютасына шаққандағы теңге
бағамы кросс-бағамын қолдану арқылы есептелінеді.
Жаңа кодекспен салық салудың ерекше жағдайлары қарастырлған:
қаржы лизингі алушының негізгі кұралдарды сатып алуы ретінде
қарастырылады. Бұл жерде лизингті алушы негізгі құралдардың иесі,
ал лизинітік төлемдер лизинг алушыға берілген несие бойыниіа төлемдер
ретінде қарастырылады;
кәсіпкерлік қызметті бірлесіп жүргізу уағдаластық не заңды
тұлға құрмай, екі және одан да коп иеленуші болуын көздейтін
өзге уагдаластық болған жағдайда, әркайсысына салық салынады;
есеп жүргізу тәртібі бұзылған жағдайда, есеп құжаттамалары
жоғалған немесе жойылған кезде салық қызметі органдары
салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді жанама
әдістер (активтер, міндеттемелер, айналымдар, Шығындар, піығысіар)
негізіидс анықтайды.
Салық есептілігі дегеніміз салық төлеуші салық органдарына табыс
етстін, салық міндеттемелерін есептеу туралы ақиараты бар құжаттама:
салықтың әрбір түрі және бюджетке төленетін басқа да
міндезті төлемдер бойынша, сондай-ақ жииақтаушы зейнетақы қорына төлейстін
міндетті төлемдер бойынша салық төлеуші жасайтын салық декларациясы,
есеп айырысу;
арнаулы салық режимін қолдануға патент алуға өтініштер;
салық салу объектілері мен салық салуға байланысты объектілерді есепке
алуды тіркеу картозкаларын алуға өтініш; қосылған кұн салығын бюджеттен
қайтарып алуға өтініштер;
қосарланған саллық салуды болғызбау туралы келісімдер
нормаларын қолдануға берілген өтініштер;
осы кодекске сәйкес электрондық мониторингке жататын,
салық төлеушілер табыс ететін кұжаттама.
Қазақстан Республикасында колданылып жүрген салықтар, жиындар және
міндетті төлемдер Қазақстан Республикасының Бюджеттік жүйе туралы Заңымен
анықталған тәртіпке сәйкес тиісті бюджеттерге түсіп отырады.
Салықтар тура және жанама салықтарга бөлінеді. Жанама салықтарға ҚҚС
және акциздер жатады. Басқалары тура салықтарға жатады. .

Банктер резидент ретінде келесі салық түрлерін төлейді:
қорпорациялык табыс салығы;
жеке табыс салығы:
қосылған кұн салығы;
акциздер;
кен орындарын пайдаланушылардың салықтары мен арнайы
төлемдері;
әлеуметтік;
жер;
көлік күралдарына салынатын салық;
мүлік салығы;
заңмен карастырылған арнайы алымдар мен баждар.

1.1 Корпорациялық табыс салығы

Қорпорациялық табыс салығының объектісі жылдық жиынтық табыс пен
белгіленген шегерімдер арасындағы айырма ретінде есептелінген салық
сялынятын табыс болып табылады.
Корпорациялық табыс салығын төлеушілер Қазақстан Республикасының
Ұлттық банкі мен мемлекеттік мекемелерден басқа Қазақстан Республикасының
резидент заиды тұлғалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасында қызметін
тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын немесе Қазақстан Республикасыңдағы
көздерден табыс алатын бейрезидент заңды тұлғалар.
Банктің жылдық жиынтық табысы (ЖЖТ) Кодекстің 122-бабына сәйкес
жүргізілетін түзетулер есебімен Қазақстан Республикасында және одан тыс
жерлерден алынуға тиіс табыстардан тұрады.
ЖЖТ-қа келесі табыс түрлері кіреді:
• банк қызметінен:
- пайыздық;
- дилингтік опсрациялар бойынша;
басқа да операциялық;
төтенше;
айыппұл, есімпұл, тұрақсыздық шығындары түрінде;
үйлерді, ғимараттарды, құрылыстарды, сондай-ақ амортизаңиялауға жатпайтын
активтерді еткізу кезіндегі кұн өсімінен түскен табыс;
жалпы үлестік меншіктен табысты бөлу кезінде алынатын табыс;
елеусіз алынған мүліктер;
мүлікті жалға беруден түскен табыс;
банктер жасаған провизиялардың мөлшерін азайтудан түскен табыс;
күмәнді міндеттемелер бойыниіа;
міндеттемелер мен талаптарды есептен шығарудан түсетін табыстар;
айыппұлдар, өсімпұлдар және санкциялардың басқа да түрлері;
дивидендтер;
сыйақылар;
бағамдық оң айырма;
ұтыстар;
әлеуметтік сала объектілерін пайдалану кезінде алынған
табыстардың шығыстардан артылуы;
шығып қалған тіркелген активтер құнының ішкі топтың құн
балансынан асып түсуінен алынған табыстар.
Жылдық жиынтық табыс Салық кодексінің 91-бабына сәйкес түзетілуі тиіс.
Осы жерде жылдық жиынтық табыстан мыналар шегерілуі тиіс:
— Қазақстан Республикасындағы төлем көзінен бұрын салық салынған,
Қазақстан Республикасының резидент заңды тұлғаларынан алынған дивидендтер;
• эмитент өз акцияларын орналастыру кезінде алған олардың
құнының атаулы кұнынан асып кетуі және акцияларын өткізу
кезіндегі күн есімі;
қор биржасының А және В ресми тізімдерінде тұрған акциялар мен
облигацияларды өткізу ксзінде құн өсімінен алынған табыс;
мемлекеттік кәсіпорынның Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі
негізінде мемлекеттік органнан немесе мемлекеттік кәсіпорын өтеусіз
негізінде алынған негізгі кұрал-жабдықтардың кұны;
Қазақстан Респуликасының зейнетақымен қамсыздандыру
туралы зандарына сәйкес алынған және жеке зейнетақы шоттарына
жіберілген иивестициялык табыстар.
Бухгалтерлік есепте есептелген және алынған табыстар 4000-4999
баланстық шоттарда көрініс табады және банктің ағымдағы жылдағы жалпы
жылдық табысын құрайды. Бұның құрамына енгізілмеген табыстар арнайы дербес
шоттарда көрсетіледі және салық салу мақсатында ЖЖТ-қа түзетулер
жүргізіледі.
Салық кодексінің 92-бабына сәйкес шегерімге жатпайтын шығыстарды
коспағанда, салық төлеушінің жылдық жиынтық табысты алумен байланысты
шығыстары салық салынатын табысты анықтау кезінде шегерілуі тиіс.
Шегерімдер жылдық жиынтық табысты алуга байланысты шығыстарды
растайтын құжаттары болған кезде салық төлеуші жүргізеді. Бұл шығыстар
болашақтағы кезеңдердің шығыстарын қоспағанда, олар нақты жүргізілген салық
кезеңімде шегерілуге жатады. Болашақтағы кезеңдердің шығыстары қай салық
кезеңіндс болса, сол кезеңде шегерілуі тиіс.
Егер шығыстардың бірнеше баптарында белгілі бір шығындар кезделсе,
салық салынатын кірісті есептеу кезінде көрсетілген шығындар тек бір рет
шегеріледі.
Жылдық жиыитык табыс табуға байланысты салынған немесе танылған
айыппұлдар, өсімпұлдар, тұрақсыздық айыбы мемлекеттік бюджетке енгізілуіне
тиістілерінен басқасы шегеріліп тасталуға тиіс.
Шегерімге жатпайтын шығыстар:
жылдық жиынтық табыс алуға байланысты емес шығыстар;
кұрылысқа және тіркелген активтерді иемдеіп алуға
жүмсалған шығыстар мен күрделі сипаттағы басқа да шығыстар;
мемлекеттік бюджетке енгізуге жататын (енгізілген) айып-
пұлдар мен өсімпұлдар;
шегерімге жатқызудың салық кодексімен белгіленген нормасынан асып түсетін
жылдық жиынтық табыс алуға байланысты шығыстар;
- Қазақстан Республикасының нормативтік кұкықтық актілерінде
белгіленген нормадан артық теленуге тиіс (төленген) бюджетке төленетін
басқада міндетті төлемдер сомасы;
— кәсіпкерлік қызметте пайдаланылмайтын объектілердің салу,
пайдалану мен күтіп ұстау жөнідегі шығындар;
- салық төлеуінінің өтеусіз негізде берген мүлкінің, орындалған
жұмыстарының, көрсесткен қызметтерінің кұны шегерімге жатпайды.
Шегерілуі тиіс шығындар:
қызмет бабындағы іс-сапарлар кезіндегі және өкілдік шығыстар бойыніма
өтемдер сомалары;
сыйақы бойынша шегерімдер;
теленген күмәнді міндеттемелер бойынпіа шегерімдер;
күмәнді талаптар бойынша шегерімдер;
резервтік қорларға аударымдар бойынша шегерімдер;
ғылыми зерттеу, жобалау, іздену және тәжірибе-конструкторлық жұмыстарға
жұмсалатын шығыстар бойынша шегерімдер;
— сақтандыру сыйақылары бойынша шығыстарды шегеру;
әлеуметпк төлемдерге жұмсалған шығыстарды шегеру;
табиги ресурстарды геологиялық зерттеуге және оларды ендіруге
әзірлік жұмыстарына жұмсалған шығыстар бойынша шегерімдер және жер қойнауын
пайдаланушылардың басқа да шегерімдері;
теріс бағамдық айырма бойынша шегерімдер;
салықтық шегерімі;
тұрақты активтсрі бойынша;
жөндеу шығындары.
Қызмет бабы бойынша іс-сапар кезіндегі өтемақы сомасын шегеріп
тастауға келесілер жатады:
- іс-сапар орнына жету үшін жол және сақтап
қалу шығындарымен бірге тұрғын жайды жалдау бойынша нақты жасалған
шығындар;
Қазақстан шегінде тәулігіне екі айлық есеп көрсеткіштерінен
кем болмаитын көлемде іс-сапар кезінде төленетін тәуліктік;
ҚР Үкіметі бекіткен норма шегінде Қазақстан Республикасынан тыс іесапарга
шыққан уақытында төленетін тәуліктік.
Өкілдік шығыстарға салық төлеушінің өзара ынтымақтастық орнату немесе
оны колдау мақсатында адамдарды, акционерлер жиналысын өткізуге, сондай-ақ
директорлар кеңесінің, тексеру комиссиясының отырысына келген қатысушыларды
кабылдауға және оларға қызмет көрсетуге жұмсаған шығыстарға жатады. Аталған
адамдарды ресми қабылдауды өткізу, оларды көлікпен қамтамасыз ету, келіесөз
кезінде дәмхана (фуршет) кызметін көрсету, ұйым штатында тұрмайтын
аудармашылардың қызметіне ақы төлеу жөніндегі шығыстар, банкеттер, бос
уақыіта ойын-сауық немесе демалыстар ұйымдастыруға жұмсалған шығыстар
жатады. Өкілдік шығыстар Қазақстан Республикасының Үкіметімен белгілеген
нормалар шегінде шегерімге жатқызылады.
Сыйақы бойынша шегерімдерге мына сыйақылар жаткызылады:
құрылысқа алынған және кұрылыс кезінде несиелер (қарыздар) бойынша
сыйақыдан басқа, алынған несиелер (қарыздар) бойынша, оның ішінде қаржы
лизингі түріндегі сыйақы;
сенімгерлік баскаруға алынған мүлік үшін сыйақы;
депозиттер бойынша сыйақы;
борыштық бағалы кағаздар иесіне оларды шығару және
орналастыру шарттарына сәйкес эмитент төлейтін дисконт немесе купон
(дисконтты немесе сыйақыларды есепке ала отырып).
Кодекспен белгіленген көлемде сыйақы бойынша шегерімдер жасалады:
теңгемен алынған және (немесе) орналастырылған кредиттер
(қарыздар), оның ішінде қаржы лизингі бойынша, депозиттер, борыштық бағалы
қағаздар бойыніна, сондай-ақ сенімгерлік басқаруға алынған мүлік үшін -
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі белгілеген қайта қаржыландырудың
ресми мөлшерлемесін екі еселеп қолданып есептелген сома шегінде;
Шетелдік валютамен алынған және орналастырылған кредиттер, оның
ішінде қаржы лизингі бойынша, депозиттер, борыштық бағалы қағаздар бойынша
- Лондон банкаралық нарығының мөлшерін екі еселеп қолданып есептелген сома
шегінде жүргізіледі.
Сонымен катар Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі белгілеген қайта
қаржыландырудың мөлшері және Лондондық банкаралық нарығының мелшсрі
депөзиттерді, борыштық бағалы қағаздарды, мүлікті, сондай-ақ несиені беруді
рәсімдеу кезінде қолданылады. Шартқа сәйкес несие үшін сыйақыны есепгеу
үшін құбылмалы мөлшері белгіленген жағдайда, Қазақстан Республикасы Ұлттық
банкінің қайта қаржыландыру мөлшерлемесі және Лондон банкаралық нарығының
мөлшері шартқа сәйкес кұбылмалы мөлшері өзгерген куні қолданылады. Күмәнді
талаптар - Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары (резидент жәнс
бейрезидент) мен жеке кәсшкерлерін тауарлар өткізу жұмысты орындау, қызмет
көрсету нәтижесіңц туындагян және туындаған кезден бастап үш жыл ішінде
қанағаттандырылмаған талаптар. Күмәнді болып сонымен қата өткізілген
тауарлар, орындалған жұмыстар, көрестілген қызметте бойынша туындаған және
салық төлеуші дебиторды Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес банкрот
деп тануға байланысты қанағаттандырылмаған талаптар да танылады.
Күмәнді талаптар келесі шарттарды сақтағанда жылды жиынтық табыстан
шегеріледі:
— шегерімге жатқызған кезде олар бухгалтерлік есегп көрестілген
жағдайда;
- белгіленген тәртіппен рәсімделген мына құжаттар: фактура; шоттар
салық төлеуінінің тіркелген жері бойынша салық органының осы шығыстарды
шегерімге жатқызу туралы жазбаша хабарламасы болған жағдайда.
Дебитор банкрот деп тапылған жағдайда, дебиторды банкрт деп тану
туралы сот шешімі мен оны мемлекеттік тіркеліміне шығару туралы әділет
органдарының шешімін қосымша тапсыру қажет. Салық төлеушімен жоғарыда
аталған жағдайлар сақталған кезде дебитор банкрот деп танылған салық
кезеңінің қорытындылары бойынша күмәнді талагттың сомасын шегерімге
жаткызуы құқылы.
Банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын
ұйымдар төмендегі күмәнді және үмітсіз активтері шартты міндеттемелерге
басқа банктерге орналастырылып корреспонденттік шоттарды калдықтарды коса
депозиттерге; бас банктер мен клиенттерге берген несиелерге (қаржы лизингі
қоспағанда); құжаттамалық есептермен кепілдіктер бойынша дебиторлық
берешекке; шығарылған немесе кепілдіктермен расталған өтелмеген
аккредитивтер бойынша шартты міндеттемелерге қарсы мәжбүрлі шығындар
(резервтер) жасау жөніндегі шығыста сомасын шегеруге құқығы бар. Активтер
мен шартты міндеттемелерді күмәнді және үмітсіз санатқа жатқызу тәртібін
уәкілдік мемлекеттік органмен келісе отырып Қазақстан Республикасының Ұлтық
банкі анықтайды.
Ғылыми зерттеу, жобалау, іздену жәнс тәжірибе-конструкторлы жұмыстарға
жұмсалатын шығыстар - негізгі құралдарды, оларді орнатуға жұмсалатын
шығыстарды жәнс күрделі сипаттағы басқа нышандарды қоспағанда, табыс алуға
байланысты шығыстар шегерімге жатады. Жобалау сметалық құжаттама,
орындалатын жұмыстар актісі және тиісті ғылыми-зерттеу, жобалау, іздену
жәнс тәжірибе-конструкторлық жұмыстары жүргізілгенін растайтын басқа да
құжаттар осындай шығыстарды шегерімге жатқызу үшін негіз болып табылады.
Сактяндыру сыйякылары бойынша шығыстарды шегеру. Жинақтаушы сақтандыру
шарттары бойынша сақтандыру сыйақыларын қоспағанда, сақтамушының сактандыру
шарттары бойынша төленуге тиісті (төленген) сақтандыру сыйақыларын
сақтандыру кызметін реттеу және қадағалау жөншдегі уәкілетті орган
Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігімен келісе отырып, белгіленген
шектерде сақтандыру сыныптары бойынша шегсрілуі тиіс.
Жеке тұлғалардың салымдарын (депозиттерін) ұжымдық кепілдендіру
(сактандыру) жүйесіне қатысушы банктер жеке тұлғалардың салымдарын
(депозиттерін) кепілдендіруге (сақтандыруға) байланысты аударылған міндетті
күнтізбелік, қосммша және төтенше жарналардың сомаларын шегерімгс жатқызуга
құкылы.
Әлеуметтік төлемдерге жүмсалглн, яғни салық төлеуші кызметкерлердің
уақытша еңбекке қабілетсіздігіне, жүктілігіне және босануына байланысты
демалысына ақы төлеу бойынша есептелген шығыстары шегсрімге жатады.
Шегерімге сондай-ақ өзінің еңбек (қызмет) міндеттерін орындау кезінде
мертігуіне не денсаулығының өзге де зақымдануына байлаиысты қызметкерге
келтірілген зиянның өтемін төлеуге жұмсалған шығыстар да Қазақстан
Республикасының заңдарында белгілеген молшерде шегерімге жатады.
Теріс бағамдық айырма, яғни салық төлеушінің жылдық жиынтық табысты
алуына байланысты теріс бағамдық айырма келесі тәртіппен шегерімге
жаткызылады. Құрылысқа алынғап кредиттер (қарыздар) бойынша жәнс кұрылыс
ксзеңіндегі туындаған теріс бағамдық айырма обьект кұнына енгізіледі.
Шегерімге жатқызылуы тиіс теріс бағамдық айырманың ең жотары сомасы салық
салынатын табыс салық төлеушінің бағамдық айырма бойынша табыстары мен
шығыстары есепке алынбай, оның жылдық жиынтық табысы мен шегерімдері
арасындағы айырма ретінде анықталған салық твлеушінің салық салынатын
табысының 50 пайызы мелшеріндегі сома қосылған оң бағамдық айырма түрінде
алған табыс сомасымен шектеледі. Теріс бағамдық айырма орын алған салық
кезеңінде шегеруге жаткызуга болмайтын теріс бағамдық айырманың қалған
сомасы талап қою мерзімі ішінде осы тармактың ережелеріне сәйкес келесі
салық кезендерінде отеледі. Есептелген шектерде мемлекеттік бюджсткс
төленген салық, шегерімге жатпайды, оларга: жылдық жиынтық табыс анықталған
дейін есептен шығарылган салықтар, Қазақстан Республикасының аумағы мен
басқа мсмлекеттерде төленген қорпорациялық табыс салығы мен табыс салығы,
үстеме пайдаға салынатын салық.
Салықтар төлем жүргізілген салық кезеңінде шегерілуге жатады.
Тіркелген актиптер бойыніна шегерімдерге ішкі топтың барлі активтері
Інығып қалғаниаи ксйін осы шікі топтың салық кезеңй соңындағы кұн балаисы,
шікі топтың кұн балансының сома салық кезеңінің соңында 100 айлыкқ есептік
көресткіштен болмаған жағдайдағы ішкі топтың күн балансының көлемі. Салық
төлеуші тіркелген активтер бойынша қосымша шегерімдер жасауға құқылы.
Тіркелген активтер бойынша амортизаңиялық аударым; есептеу
амортизаңиялық ішкі топтар бойынша жүргізіледі. Амортизаңиялауға жатпайтын
тіркелген активтерге мыналар жатады:
жер;
онім беретін мал;
мұражай құидылықтары;
сәулет және өнер ескерткіштері;
жалпыға ортақ пайдаланылатын амтомобиль жолдары, жолдар, бұл нарлар,
саябақтар;
аяқталмаған күрделі құрылыс;
фильм қорына жататын объектілер;
Қазақстан Республикасының 2000 жылғы 1 қаңтарға да салық заңдарына
сәйкес бұрын құны толығымен жаткызылған негізгі кұралдар;
инвестициялық жоба шеңберінде пайдалануға берілген ісі
кұралдар.
Әрбір ішкі топ бойынша амортизаңиялық аударымдар са кезеңінің соцында
ішкі топтың құн балансына амортизаңия шоттарын, бірақ осы Кодекстің 1 10-
бабында белгіленген ісі асырмай, қолдану жолымен есептеледі.
Салық төлеуші тартылған немесе қайта ұйымдастыру жағдайда
амортизаңиялык аударымдар салық кезеңіндегі кезеңіне сәйкес түзетіледі.
Үйлер, кұрылыстар мен ғимарат бойынша амортизаңиялық аударымдар әрбір
объект бойынша жеке белгіленеді.
Амортизаңияға жатпайтын тіркелген активтер амортизаңия шекті
нормаларымен мынадай топтарға және ішкі топтарға бөлі (16-кесте).
16. Амортизаңияга жататын тіркелген активтер

Т Тіркелген активтер атауы Амортизаңиян
№ Ішкі ың шекті
топ N нормасы, %
9
I 1 Үйлер, кұрылыстар 4 8
Үйлер, құрылыстар
2 3 4Ғимараттар 20
Мұнай және газ скважиналары Мұнай-газ 10 10
қоймалары Кеме жүретін каналдар, су каналдары 7
Көпірлер
6 7 8Өзен жоме тедіз айлақтық құрылыстары 7 7 8 7 8
9 Кпсшорындардың темір жолдары ЖаІ~алауды
бекіткен, жагалауды қоргайіын құрылыстар
Резервуарлар, цистерналар, бактар жане басқа
да сауыттар
1 1 Шаруашылық ішіндегі және шаруашылық аралық 1
суару желісі
1213 Әуе кемслерінін ұшу-кону белдеулері, 1 8
14 олар жүретін жолдар, түратын орындар Парктер 10 10
мен хайуанаттар парктерінің ғимараттары
Спорт-сауықтыру гимараттары
III 16 12Жылыжайлар мен коктемелер Өзге де құрылыстар 10
3 Беріліс курылғылары 7 10
Электр берілісі және айкалыс кұрылғылары мен8
желілеріІшкі газ құбырлар^мен кұбыр_желілері
I V 4 1 Өзгелер Қуат машипяляры иеи жаблықтары 7 7 15
жылу-техникалық кұрал-жабдықтар
3 Турбмналық құрал-жабдықтар мен газтурбиналық 15
қондырғылар
5 Кешенді кондырғылар Өзге де куат машималары 8
мен құрал-жабдықтар (икемді коліктен баска) 7
Қызмет түрлері бпйынпіа жұмыс маншналары мен 20
құрал-жабдықтары (икемлі көліктеп баска)
Қара, түсті мсталлургия мапшмплары мен
құрал-жабдықтары
11 Химия өнеркәсібі машиналары мен 20
құрал-жабдықтары
1 2 3 4
3 Мұнай ондеу жәнс мұшй-химия онеріосібі 20
машиналары
4 Мүнай-газ ондіру машиналары мен 15
күрал-жпбдықтары
5 Кси байыту ө машиналары мен 25
құрал-жабдықтары, 40 тонна және одан да ауыр
жүк котеретш карьер автосамосваллармн қоса
алғанда
6 Элсктромдық өнеркәсіп құрал-жабдықтары 20
7 Құрылыс материалдары ойдірісінің 20
машиналары мен құрал-жабдықтары
8 Ағаш өңдеу, целлюлөза-қағаз өнеркәсібі 20
машиналары мен құрал-жабдықтары
9 Полиграфия өнеркәсібі мапікналары мси 15
құрал-жабдықтары

10 Жеңіл өнеркәсіп маімималарм мен 20
кұрал-жабдықтары
1 1 Тамақ, балык ет ж;ше сүт өнеркәсібі машиналары20
мен құрал-жабдықтары
12 Сауда ж;жс қогамдық тамақтандыру машпмалары 15
мен құрал-жабдықтары
13 Көлік, машиналар мен механшмдер 20
өпдірісімс арналған кұрал-жабдықтар
14 Ауыл шаруашылық тракторлары, машииаларымен 20
күрал-жабдықтары
15 Құю ондірісіне арналған машиналары мен 20
кұрал-жаб-дықтар, қажақ не алмас онсркосібі
құрал-жабдықтары
16 Коммутациялардың жоме леректер берудің цифрлы 25
электрондық кұрал-жабдықтары, цифрлы жүйелер,
хабар беру жаблықтары, цифрлы олшеуімі
бай-лаиыс тсхникасы
17 Спутник, үялы байланыс, радиотсфон, 15
Йейджинг және траитинг байланыс
құрал-жабдықтары
18 Хабар беру жүйесі коммутацияларының 10
ұқсас құрал-жабды қтары
19 Киностудиялардың мамаидандырылған 8
құрал-жаб-дықтары, медицина және
микробиология онер-юсібі күрал-жабдықтары
20 Өзге салалардың машиналар мен құрал-жабдықтары10
VI 21 Баска машиналар мен 20
құрал-жабдықтар (икемді коліктси баска)
өндірісітік тракторлар
22 Металл кесетін құрал-жабдықтар 15
23 Комнреесолық машиналар мен құрал-жабдықтар 15
24 Ұста-преес құрал-жабдықтар 15
25 Насостар 20

Салық төлеуші пайдалануға алған берілген ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Қазақстандағы қолма - қолсыз ақша айналысын ұйымдастыру
Туристік бизнестің бухгалтерлік есебі
Қазақстан Республикасындағы ақша қаражаттарын сақтау тәртіптерін және заңды тұлғадағы есеп айырысу
Банктегі бухгалтерлік есептің міндеттері
Ағымдағы салық активтері
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің есеп саясаты
«АТФ банктің» есебін жетілдіру шараларының методикалық нұсқаулығы
Несиенің мәні мен маңызы
Қызметкерлердің қысқа мерзімді еңбекақысының есебі
Жалақы және кәсіподақ
Пәндер