Маркстік-лениндік саяси-құқықтық идеология



1. К. Маркс пен Ф. Энгельстің дуниеге коммунистік көзқарастары
2 Мемлекет туралы Маркс пен Энгельстің ілімі
К. Маркс пен Ф. Энгельстің дуниеге коммунистік көзқарастары принциптерін баяіндаған "Европаны елес кезіп жүр, бұл — коммунизмелесі" деп басталатын атақты "Коммунистік партияның манифесі" ұзақ жылдар бойы марксизмнің жұмысшы табын азат ету жолындағы күрес бағдарламасы ретінде дәріптеліп келді. Социалистік жүйе елдерінде дүниедегі бірден-бір дұрыс, әділетті ілім ретінде насихатталған маркстік ілімдүние мен қоғамның даму заңдары туралы жаңа — коммунистік көзқарастың кенін қалады. Маркстік Ілім саяси ғылымдағы бос кеңістікте пайда болған жоқ. Бұл ілімнің алғы шарттары тарихи дамудың оған дейінгі сатыларында қалынтасқан болатын.
XVIII ғасырдың соңы мен XIX ғасырдың басы Батыс EВропада бұрын болмаған әлеуметтік козғалыстарға толы болды. Ескі феодалдық тәртіптердің күні өтіп, абсолюттік биліктердің тақтары шайқалып, құлаіп жатты. Қанаудың ауыртпалығынан азап пен кайыршылық көрген, адам құқықтары шектелген халык, бұқарасы жаркын болашақ туралы армандады. Миллиондаған халық бұкарасы қанауға, сол кездегі тәртіпке қарсыкүреске көтеріліп артықшылықтар мен жеңілдіктерге ие болған таптарға өз күшін көрсетті. Мұның бастамасын ұлы француз революциясы салып берді.
XIX ғасырдың алғашқы отыз жылында Францияның саяси жәнс рухаии өмірінде жаңа өрлеу байқалды. Француз ұлы социалист-утопистеріСен-Симон мен Шарль Фурье капиталистік құрылысты аяусыз сынап, игілікті қоғамның жоспарларын жасады. Олар коғамды қанауға жәые жеке адамның пайдасына емес, ортақ мүддеге негізделген әділетті қоғамдық құрылыс негізінде қайта құру жоспарын ұсынды. Сол дәуірдің тарихшылары О. Тьерри, О. Мине, Ф. Гизо және т.б. қоғам дамуын жаңаша ұғуға түйін іздеп, тап күресінс назар аударды.
1.Алексеев С.С. Философия права. –М.; 1997.
2.История полттических и правовых учений. Домарксистский период\
Под ред. О. Э. Лейста. – М.; юрид. Лит. 1991.
3.Нерсесянц В.С. Философия права. Учебник для вузов. – М.; Издательская группа ИНФРА-М-НОРМА,1997.
4 История политических и правовых учений.\ Под ред. В.С. Нерсесянца. – М.; НОРМА-ИНФРА – М, 2000.
5. Керимов Д.А. Филослфские основания политико-правовых исследований. –М.; 1986.
6. Кохановский В.П. Философия и методология наки: Учебник для высших учебных заведений. – Ростов н\Д.; Феникс. 1999.
7.Антология мировой философии. В 4-х т. Т.1. –М.; Мысль, 1969.
8.Антология мировой политической мысли: в 5-ти томах. Т.1. – М.; Мысль, 1997.
9.Черниловский З.М. Всеобщая история госуударства и права. – М.; Юристъ. 1996.

Қосымша әдебиет:
1. Маркс К. Энгельс Ф. Манифест коммунистической партии. – М.; 1976.
2. Маркс К., Энгельс Ф., Ленин В.И. О коммунистической общественной формации: в 4-х томах. – М.; Политиздат,1987.
3. Энгельс Ф. Происхождение семьи, частной собственности и государства. – М.; Политиздат, Соч. Т.21.
4. Мамут Л.с. Карл Маркс как теоретик государства. – М.; 1979.
5. Марксистко-ленинское учение о государстве и праве: история развития и современность\ Редкол.: Витрук Н.В. и др. – М.; Наука; 1977.

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:   
Маркстік-лениндік  саяси-құқықтық идеология

1. К. Маркс пен Ф. Энгельстің дуниеге коммунистік көзқарастары
принциптерін баяіндаған "Европаны елес кезіп жүр, бұл — коммунизмелесі" деп
басталатын атақты "Коммунистік партияның манифесі" ұзақ жылдар бойы
марксизмнің жұмысшы табын азат ету жолындағы күрес бағдарламасы
ретінде дәріптеліп келді. Социалистік жүйе елдерінде дүниедегі бірден-бір
дұрыс, әділетті ілім ретінде насихатталған маркстік ілімдүние мен
қоғамның даму заңдары туралы жаңа — коммунистік көзқарастың кенін қалады.
Маркстік Ілім саяси ғылымдағы бос кеңістікте пайда болған жоқ. Бұл ілімнің
алғы шарттары тарихи дамудың оған дейінгі сатыларында қалынтасқан болатын.
XVIII ғасырдың соңы мен XIX ғасырдың басы Батыс EВропада бұрын болмаған
әлеуметтік козғалыстарға толы болды. Ескі феодалдық тәртіптердің күні өтіп,
абсолюттік биліктердің тақтары шайқалып, құлаіп жатты. Қанаудың
ауыртпалығынан азап пен кайыршылық көрген, адам құқықтары шектелген халык,
бұқарасы жаркын болашақ туралы армандады. Миллиондаған халық бұкарасы
қанауға, сол кездегі тәртіпке қарсыкүреске көтеріліп артықшылықтар мен
жеңілдіктерге ие болған таптарға өз күшін көрсетті. Мұның бастамасын
ұлы француз революциясы салып берді.
XIX ғасырдың алғашқы отыз жылында Францияның саяси жәнс рухаии өмірінде
жаңа өрлеу байқалды. Француз ұлы социалист-утопистеріСен-Симон мен Шарль
Фурье капиталистік құрылысты аяусыз сынап, игілікті қоғамның жоспарларын
жасады. Олар коғамды қанауға жәые жеке адамның пайдасына емес, ортақ
мүддеге негізделген әділетті қоғамдық құрылыс негізінде қайта құру жоспарын
ұсынды. Сол дәуірдің тарихшылары О. Тьерри, О. Мине, Ф. Гизо және т.б.
қоғам дамуын жаңаша ұғуға түйін іздеп, тап күресінс назар аударды.
Маркстік ілім бойынша аламзат қоғамының өмір суруінің шарты —
материалдық игіліктерді үнемі өндіріп отыру болып табылады. Маркстің
айтуынша қоғам дамуы өндірістік қатынастар мен өндіргіш күштердің дамуының
сипаты мен деңгейіне сәйкес келуіне байланысты болмақ. Бұл мәселе бойынша
ол былай деп жазды: "өз өміріндегі қоғамдық әсіресе адамдар өз
дегендеріне карамайтын, белгілі бір қажетті қатынастарда — өндірістік
қатынастарда болады. Бұл қатынастар олардың материалдық өндіргіш күштері
дамуының белгілі бір сатысына сай келеді. Осы өндірістік қатынастардын,
жиынтығы қоғамның экономикалық құрылымы, реалдық базисі болып табылады,
осыған келіп заңдық және саяси қондырма орнайды және бұған қоғамдық сапа-
ның белгілі бір формалары сай келеді".
Өндіргіш күштер — өндіріс әдісінің неғғұрлым өзгермейтін жағы. Оның
әрдайым өзгеріске ұшырауы өндірістік қатынастардың артта калуына акеліп
соғады. Мұның өзі өндірістік катынастардың заңдық жағынан алғандағы бейнесі
болып табылатын меншікті қатынастарға қайшы келеді.
Өндірістік қатынастардың өндіргіш күштердің сипаты мен деңгейіне сәйкес
келу заңы, Маркстің айтуынша, тарихи прогрестің итермелеуші күші
бодып табылады.
Қоғам дамуы мен формациялардың алмасуы туралы Маркс былай деп жазды;
"Бірде-бір қоғамдық формация өркендеу үшін өзі өріс ашып беретін ондіргіш
күштердің бөрі кемеліне кел-местен бурын жойылмайды, ол жаңа, неғүрлым
жоғары өндірістік қатынастар ескі қоғамның өз ішінде өмір сүруіне
материалдық жағдайлар пісіп жетілместен бұрын ешкашанда пайда болмайды.
Сондыктан да адамзат өзінің алдына әрқашан тек өзі шеше алатын міндеттерді
ғана қояды, өйткені анықтап қарағанда, әркашан да оны шешуге қажетті
материалдық жағдайлар болып отырған кезде ғана, ең болмағанда, болып келе
жаткан кезде ғана туады. Жалпы алғанда, азиялык, ежелгі замандық, феодалдық
және қазіргі буржуазиялық өндіріс әдісгерін экономикалық қоғамдық
формацияның прогресшіл замандары деп айтуға болады. Буржуазиялық өндірістік
қатынастар — коғамдық өндіріс процесінің соңғы антагонистік формасы.
Антагонистік балғанда жеке антагонизм мағынасында емес, жеке адамдардың
өмірінің коғамдық жағдайларынан өсіп шығатын антагонизм мағынасында. Бірақ
буржуазиялық қоғамның қойнауында дамитын өндіргіш күштер, сонымен бірге бұл
антагонизмді шешу үшін материалдық жағдайлар жасайтын антагонистік
формасы. Сондықтан да адамзат коғамының алғы тарихы буржуазиялық қоғамдық
формациямен аяқталады".
Маркс пен Энгельс қоғамдық-экономикалық формациялардың алмасуына сол
коғамдағы әртүряі топтар мсн күштердін қалай карайтындығын және олардың
белсенді әрекеттерін де атап көрсетті. Олар "осы күнге дейін өмір сүрген
барлық қоғамдар тарихы таптар күресінің тарихы болғандығын" ерекшс атай
отырып, "бұл күрес әрқашан да бүкіл қоғам құрылысын революциялық жолмен
қайта құрумен немесе күресушітаптардың жалпы жойылуымен тынып отырды"
деп жазды.
Коммунистік қоғамда жстекші тапқа айналған пролетариат қана басқа
таптарды да азат етедІ
Марксизм ілімІ бойынша, мемлекет алғашқы кезден-ақ карама-
карсылық пен кайшылыққа толы қоғамдык дамудың жемісі. Рулық коғамның
ыдырауы мен мемлекеттің пайда болуының алғашқы белгілсрі туралы Ф.
Энгельс "Семьяның, жеке меншіктің және мемлекеттің шығуы туралы" еңбегінде
былай деп жазады: "Өзінің бүкіл экономикалық тұрмыс жағдайларынан келіп,
еріктілер мен құлдарға, қанаушы байлар мен қаналушыкедейлерге белінуге
тиісті қоғам — бұл қарама-қарсылықтарды кайтадан ымыраластыра алмайтыны
былай тұрсын, қайта оларды барған сайын шиеленістіре түсуге тиісті қоғам
пайда болды.
Энгельстің пікірі бойынша, мемлекет қоғамға сырттан таңылған әлдебір күш
болып табылмайды. Мемлекет сондай-ақ Гегель айтқандай, "адамігршілік
идеясының шындығы" да, "парасат бейнесі мен шындығы" да емес. Мемлекет —
дамудың белгілі бір сатысындағы қоғам жемісі, мемлекет — сол қоғамның өз-
өзінен шешілмейтін қайшылықтарға келіп шырмалғанын, ымыраласпайтын қарама-
карсылықтарға бөлінгенін, құтылуға дәрмені жоқ карама-кайшылықтарға
бөлінгенін мойындағандық еді. Ал осы карама-қарсылыктар, экономикалық
мүдделері бір-біріне кайшы таптар потижесіз күресте бірін-бірі жонс
қогамды жалмап қоймауы үшін, қоғамнан жоғары тұратын күш, яғни қақтығысты
тежей алатын, оны тәртіптің шегінен шығармай ұстап тұра алатын күш кажет
болды. Марксшілдер ойлап тапқап бұл күш қоғамның өз ішінен шыққан, бірақ
өзін одан жоғары қоятын, өзін одан барған сайын оқшаулай беретін күні
— мемлекет еді.
Мемлекет туралы Маркс пен Энгельстің ілімін одан әрі жалғастырған
Ленин "Мемлекет туралы" еңбегінде "Қай жерде, қай кезде қоғам тап-тапқа
бөлінсе, қай кезде қанаушылар мен қаналушылар пайда болса, сол жерде, сол
кезде мемлекет пайда болды" деген қорытынды ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
В. И. Ленин
Қазақстандағы кеңес өкіметінің алғашқы жылдарындағы ислам дініне қарсы бағытталған саясат және оның салдары
Мұхамеджан Сералиннің қоғамдық - саяси қызметі
Мемлекет және құқық туралы маркстiк ойдың теориялық бастаулары
Соғыстан кейінгі Қазақстан ауыл шаруашылығы
Қоғамның саяси жүйесіндегі мемлекеттің орны, тарихи түрлері, ұғымы, мәні, белгілері
Қоғам туралы Карл Маркстің ілімі және оның қазіргі жағдайы
Кеңестік Қазақстандағы атеистік насихат
Кітаппен тұлға тарихы
Қазақстандағы күштеп ұжымдастыру және оған қарсылық мәселелері бойынша
Пәндер