Педагогикалық біліктілік

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 38 бет
Таңдаулыға:

ЛЕКЦИЯ ТЕЗИСТЕРІ

Педагогикалық біліктілік және тәрбиедегі оның мәні. Біліктілік -педагогикалық іс-әрекеттің жоғарғы деңгейі және оның түрлері

Педагогикалық шеберлік туралы.

Педагогикада кәсіби қызметтің сапасын анықтайтын біртұтас әрі жүйелі түсінік «педагогикалық шеберлік» болып табылады. Орыс тілінің сөздігінде «шеберлік - белгілі бір саладағы өнер деп анықтама берілген, ал шебер өз ісінде жоғары нәтижеге қол жеткізген маман делінген (С. И. Ожегов, 1990) . Педагогикалық шеберлікті адамның педагогикалық жұмысындағы жоғары өнерге қол жеткізген ерекше қалпы ретінде қарастыра отырып, оның кәсіби қызметтік және тұлғалық тұрғыдан өзіндік өлшемі бар екенін ескеру қажет.

Педагог түрлі ғылым саласында озық білімді меңгеруімен шеберлікке қол жеткізе алады ма? Өз әріптестеріміздің тәжірибесінде кәсіби қызметінен көре аламыз ба? Жоқ, себебі педагог сағат сайын айналадағы өзгерістерді, жаңалықтарды қамтып, ғылымның заңдылықтарына сүйену арқылы әдемілік пен тәрбиелілікті жеткізе білуі керек. Бұл жағдайда ең объективті заңдар туралы сөз болып отырғанын, яғни нақты бір адамның-педагогтық өмірге көзқарасы, қарым-қатынасы туралы екенін түсіну маңызды болмақ.

Педагогикалық шеберліктің кейбір анықтамаларының мазмұнын кеңес дәуірі мен қазіргі отандық ғылыми-әдістемелік әдебиеттерден қарастырамыз.

Педагогқа қойылатын талаптар туралы ағарту саласы бойынша халық комиссары А. В. Луначарскийдің мақалалары мен басылымдарда жарияланған сөздерінен білеміз. 1928 жылы тәрбиешілер мен қоғам қайраткерлерінің мәжілісіндегі сөзінде ол педагогқа жүктелетін жауапкершілік ерекше екенін атап айтқан: «егер алтын құятын шебер оны бүлдіріп алса, оны қайта құюға болады, егер асыл тастар бүлінсе іске алғысыз болып қалады, бірақ ең зор баға жетпес гауһар - өмірге келген адам. Адамды бұзу ең ауыр қылмыс немесе күнәсыздықтың үлкен күнәсы. Бұл материалмен алдын ала не істейтінді анықтап нақты, айқын жұмыс істеу керек»- дейді.

Н. К. Крупская (1960) 1932 жарыққа шыққан «Мұғалім туралы» деген мақаласында «үлгілі мұғалімнің мерилі» ретінде төмендегі критерийлерді анықтады: мұғалім өз пәнін әрбір оқушыны, еңбекті ұйымдастырудың ғылыми негіздерін білуі керек, оқытудың әдістемесін меңгеруі, оқу және тәрбие жұмыстарын ұштастыра білуі, оқушының қабілетін оята білуі, беделді бола білуі қажет.

Педагогикалық шеберлік мәселесі туралы А. С. Макаренконың (1988) пікірлеріне сүйенер болсақ, оның дәлелдеуінше шеберлік - бұл «тәрбие процесін шын мәнінде білу, тәрбие ісінде біліктің болуы». Бұл жөнінде ол: «Мен білік пен дағдыға негізделген шеберлік қана мәселені шеше алатынына өз тәжірибемде көз жеткіздім» дейді. Одан әрі жоғарыда келтірілген шеберлік туралы түсінікті нақтылайтын ережелер қатары кездеседі, «дауысты келтіру - өнер, көзқарасы мен қозғалысы, тұру, отыру, орындықтан көтерілуі, күлу бәрі-өнер болып табылады. Мен өзімді нағыз шебер болдым деп есептедім, тек «мында кел» деген сөзді 15-20 түрлі құбылта отырып, кімді болса да өзіме шақырғанда келетіндей және не істеу керек екенін бірден түсінетіндей дәрежеге жеткенде ғана дейді.

В. А. Сухомлинский (1981) бұл түсінікке нақты анықтама бермейді дегенмен ол педагог тұлғасы тәрбиеленуші тәнті ететін, өзіне тарта білетін рухтандыратын болуы керек деген пікір айтады. Ол идеалдар мен қағидалардың көзқарастары мен талғамының симпатия мен антипатияның моральдық әдептілік қағидаларының педагогтың сөзі мен ісіндегі гармоналды тұтастығы міне. Осындай қасиеттер жалындаған жас ұрпақтың жүрегіне жол табатын шоқ жұлдыз болады» дейді. Сондай-ақ ауызбіршілік тәрбиеші үшін органикалық қажеттілігі ретінде өте маңызды әрі жан дүниесін, жеке бақытын, ой-санасын онсыз елестете алмайтын өмір заңы екенін айтады.

А. И. Щербаков (1968) педагогикалық шеберлік -« мұғалімнің ғылыми, әдістемелік өнерінің, білігі мен дағдысының, жеке қасиеттерінің үндесіп, үйлесуі» - деп есептейді. Мұндай үйлесімді тұтас әдістемелік өнер тек шығармашылықпен ғана туындайтыны айдан анық. Бұл өнердің басты атрибуты - өз жұмысын үлкен жауапкершілікпен орындау дейді.

Ю. П. Азаров (1971) тәрбиешінің шеберлігінің маңызы туралы айта келіп, оның мәнін төмендегіше ашады педагогикалық шеберліктің негізі бала тәрбиесінің заңдылығын білу болып табылады дейді. Одан әрі шеберлікті құрайтын құрамдас бөліктерінің өзара әрекеті туралы айта келіп, шеберлікке берген анықтамасын дамыта түседі сезім мен техниканың өзара әрекеті педагогтың жеке тұлғаға немесе ұжымға жаппай эмоционалды образды ықпал жасауына әкелетінін айтады.

Міне, шеберліктің құдыреті - осындай тұтасқан үйлесімде Ю. П. Азаров (1989) қалың оқырман қауымына арнаған публицистикалық басылымында: «мен шеберліктің формуласын қайта-қайта айта беруге дайынмын, оның мәні технология, қарым-қатынас, тұлға сияқты үштікте» дейді. Шеберлік істейтін ісіміздің материалдық жағында болуы керек. Бұл технологияны кешіктірмей іске асырсақ, соның арқасында қарым-қатынас жасалады. Ал бұл қарым-қатынас мәні және балаларды қалыптастырады деген екен.

Н. В. Кузьмина (1972, 1980) шеберлікті маманның өз жұмыс жағдайын зерттеп, зерделей білуі, кәсіптік міндеттерін оңтайлы шешу үшін кәсіби біліктілікті, дағды мен білікті меңгеруі деп анықтайды.

Н. В. Кузьминаның пікірінше (1980) педагогтың кәсіби шеберлігі тәжірибе мен оқу міндеттерін оңтайлы шеше білуді жоғары деңгейде меңгеру. Бұл жалпы еңбек пен жалпы интелектуалдық білік қалыптасқанда ғана жеткілікті биік дәрежеге ие болады, (талдау синтездеу, жалпылау, ауыстыру, нақтылау саласында) .

Ю. К. Бабанский (1989) «мұғалім - кәсіби технологияны еркін меңгеруімен, шығармашылығымен бала оқытуда және тәрбиелеуде ерекше шебер» деп көрсетеді. Сондай-ақ автор педагог еңбегінің қарапайым қырларын дұрыс талдау және педагогтық оптималды шешім жасау мен оқушының жеке басы сияқты қасиеттерге тоқталады.

Н. В. Кухарев (1990) мұғалімнің белгілі дәрежедегі педагогтық шеберлігін қарастырудың дұрыстығын айта келіп, оның шеберлігі психологиялық-педагогтік дайындығының жоғары деңгейіне негізделуі шарт дейді.

Павлютенкованың ойынша (1990) мұғалімнің кәсіби шеберлігін төмендегі компоненттер құрайды: а) тұлғаның қажеттілік мотивациялық саласы, б) операциялық-техникалық саласы (интегралдық бірігу, жалпы арнайы білім мәнділігімен сипатталады) в) тұлғаның өзін-өзі тануы.

В. А. Сластениннің (1998) педагогикалық шеберлікке берген анықтамасы Ю. П. Азаровтың (1989) пікіріне жақын, ол педагогтік шеберлікті педагогикалық технологиямен өзара байланыстырады, дегенмен ол тек операциялық компоненттермен шектелмеуі керек, адамның жеке іскерлігі мен оның бойында педагогтік процестің жоғары тиімділігін анықтайтын қасиеттерінің сабақтасып жатуы керек деген пікір айтады.

И. П. Андриади (1999) педагогикалық шеберлікті жеке тұлғаның рухани-әдеп және интелектуалдық дайындылығы, қоғамның әлеуметтік-мәдени құндылықтарын шығармашылықпен ұғындыратын қасиеті деп қарастырады. Және де теориялық білімді тәжірибемен ұштастыруда кәсіби білік, дағдының болуы маңызды деп атап көрсетеді.

В. А. Мижериков и М. И. Ермоленко (1999) педагогикалық шеберлік педагогтік қызметін дамуының биік сатысын жасай отырып, педагогтың педагогикалық технологияны игеруін, кәсіби және азаматтық бағытын тәжірибесін бүтіндей тұлғасын көрсете алатынын айтады. Педагогтік шеберліктің мәні жоғары нәтижеге қол жеткізетін білімді, білік пен дағдыға ұштастыру арқылы жүзеге асқан қызметтің деңгейімен анықталады.

В. П. Куравлеваның (2000) анықтамасында педагогтік шеберлік « . . . теориялық негіздемелер және мұғалім мен оқушының арасын жоғары ақпараттық дәрежеде байланыстыратын педагогикалық іс-тәжірибелер мен операциялардың тұрақты жүйесі» делінген. Осы анықтаманы өрбіте отырып, автор теориялық білім мен жоғары дамыған практикалық біліктің үйлесіп біртұтас болуы шығармашылықпен бекітіледі деп ой қосады. Шеберліктің нақты көрсеткіштері оқытушының ісінде, оқу-тәрбие жұмыстарында, еңбек сапасында, міндеттерін жауапкершілікпен орындау кезінде көрінеді.

А. А. Сидоров, М. В. Прохорова и Б. Д. Синюхин (2000) педагогтік шеберлік педагогикалық мәдениеттің тірек компоненті деп есептейді және шеберлік сан алуан оқу-тәрбие ісіне байланысты міндеттерді табысты шешуде педагогтың жеке басының қасиеттерімен қоса оның песихологиялық-педагогикалық ойлауы, кәсіби білігі, дағдысы мен эмоциясы өзара сабақтастық табатын ерекшеліктері деп анықтайды.

Л. А. Байкова, Л. К. Гребенкиннің (2000) дәлелдеулерінше педагогикалық шеберлік - бұл мұғалімнің шығармашылығымен оқыту өнерін үздіксіз жетілдірумен пайда болатын педагогикалық шеберліктің жоғары дейгейі деседі. Алғашқы анықтаманы нақтылай келе, олар педагогикалық жеке тұлғасына жеке басының қасиеттеріне байланысты, оның бұл қасиеттері кәсіптік қызметін өз бетінше ұйымдастырудың жоғары сатысына қол жеткізуіне жол ашады дейді. Яғни шебер-педагог бойындағы жеке қасиеттер жиынтығы, оның оған оқу-тәрбие жұмысын жақсы жүргізуіне септігін молынан тигізбек. Олардың ішіндегі ең маңыздылары азаматтық және патриотизм, гуманизм және зиялылық жоғары рухтағы мәдениеттілік пен жауапкершілік. Өте маңызды деп адамсүйгіштік және адамдармен тіл табысу атап айтылған.

Тақырыбы: Педагогикалық біліктілік және оның тәрбиедегі мәні

Жоспар:

Мұғалімнің біліктілігі жайлы жалпы түсінік.
Мұғалімнің кәсіби білімі.
Тұлғаны тәрбиелеудегі мұғалімнің біліктілігінің мәні.

4. Педагогикалық шеберлік және оның әлеуметтік маңызы.

Мұғалімнің біліктілігі жайлы жалпы түсінік

Қазіргі әлемде шығармашылық әлеуметті тану әрі дамудың жоғары деңгейіне көтерілу үшін тұлғаға өмір бойы оқу қажеттілігін сезіне отырып, өзін-өзі дамыту үлкен мәселе болып табылады. Нәтижесінде жаңа құндылықтар пайда болды: өзін-өзі дамыту, өзін-өзі білімдендіру, өзін-өзі таныту. Олар тұлғаға бағытталған білім беру парадигмасының негізіне айналды.

Білім беру талаптарын өзгерту біліктілікті арттыру жүйесін жаңашаландыру міндетін қояды, ал оның мақсаты - кадрлардың кәсіптік жеке дамуына арналған жағдай туғызу, бұл - өзіне-өзі дамыту, бойындағы кәсіптік қасиеттерін жетілдіру үшін қайта білім алу, барлық білім беру үрдісі субъектілерінің ұстанымдары мен іс-әрекеттерінің құндылық-мәндік келісімдер механизмін меңгеру деген сөз.

Білім беру қызметкерлерінің кәсіптік біліктілігін арттыру және қайта даярлау үздіксіз үрдіс болып табылады.

Педагогика саласында «біліктілік» термині әр түрлі аспектіде, соның ішінде кәсіби даярлық, кәсіби шеберлік мәселелеріне жақын қарастырылады.

Н. Кузьмина «кәсіби біліктілік - іс-әрекеттің сапалылығының сипаттамасы және еңбектің ең жоғарғы бағасы, ал іс-әрекеттегі кәсіби біліктілік - бұл маманның кәсіби міндеттерді шешуде бүгінгі заманға сай мазмұн мен жаңа әдіс-құралдарды, оларды жүзеге асырудың тиімді тәсілдерін меңгеру дәрежесімен сараланатын, іс-әрекеттің субъектісіне, нақты мамандық өкіліне, сапалы мінездеме мен баға беру» деп атап көрсетті.

Кәсіби біліктілік - бұл кәсіби іс-әрекеттегі субъекттің үнемі өсу үстінде болатынын өзін-өзі дамыту үрдісі. Осыдан келіп кәсіби біліктілікті іс-әрекеттегі субъекттің жеке интегративті қасиеттерінің мінездемесі ретінде қарастырудың өзектілігі туындайды.

Оқытушының кәсіби біліктілігіне сипаттама жасағанда, педагог тұлғасына тән педагогикалық міндеттерді тиімді түрде шешуге себепкер болатын немесе керісінше кедергі келтіруі мүмкін қасиеттерді ерекше атап көрсеткен жөн. Тұлғаның кәсіби шеберлігінің негізі іс жүзінде педагогиканың барысында қаланып, нақты бір педагогтың іс-тәжірибе барысында байқалады.

Біздің ойымызша, мұғалімнің «кәсіби біліктілігі» оның оқушыларға білім беру мен тәрбиелеу ісінде биік нәтижелерге қол жеткізуіне мүмкіндік беретін, әрі мұғалімнің жеке тұлғалық қасиеттерін жарыққа шығарып, педагогикалық қарым-қатынасы мен педагогикалық іс-тәжірибесін жоғары деңгейде жүзеге асыратын еңбегі болып табылады. Онымен қатар мұғалімнің біліктілігі, бір жағынан, оның кәсіби білімі мен біліктілігін, екінші жағынан, кәсіби ұстанымдары мен психологиялық қасиеттерінің, яғни оның шынайы еңбегіндегі арақатынасымен өлшенеді.

ХХІ ғасыр маманның кәсіби шеберлігіне өте жоғары талаптар қойып отыр. Қазіргі қазақстандық қоғам жаңа мыңжылдықта білім беру нарығы жағдайында жеке тұлғаның кәсіби қызметі мен детерминацияланған талаптарымен өлшенетін оның өн бойындағы жалпы адамзаттық құндылықтардың танудың қажеттілігін айқындап берді. Бұл жерде нақты айтып өтетін болсақ, қазіргі таңда қоғам өзгеріске түсіп, адам саласы да өзгерді, қоғамдағы өзекті деген мәселелерді шешудің жаңа жолдары табылады. Бұл шешімдердің қатарына жаңа технологиялар арқылы білім беру идеяларын жүзеге асыруға, оқу-тәрбие үрдісінің барлық деңгейлерін интенсификациялауға, оның сапасы мен тиімділігін көтеруге арналған жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мүмкіндігін қолдану жолдарын ұсынуда.

Мұғалімнің кәсіби білімі

Кәсіби білім беруде қашанда мұғалімдерді қалай дайындау керек деген сұрақ тұрды және ол маңызды мәселенің бірі болып саналады.

Қоғамда болып жатқан әр түрлі өзгерістерге байланысты мұғалімдерді даярлауға қойылатын талаптарды жаңарту көкейтесті мәселелердің бірі.

Мұғалімнің кәсіби қалыптасуын бейнелейтін - білім стандарты.

Соңғы жылдары мұғалімдердің біліктілігі едәуір арттырылды, қазір олардың көпшілігінде жоғары педагогикалық білім бар.

Ең бастысы, білім беру қызметкерлерінің кәсіби деңгейіндегі біліктілікті арттыру жүйесінің сапалы өзгерістеріне қол жеткізу үшін әдістемелік-ұйымдастырушылық іс-әрекеттен зерттеу-әдістемелік іс-әрекетіне көшу қажеттігі туындап отыр.

Қоғам жоғары білімді, рухани адамгершілігі мол, өзгермелі өмір жағдайында өздігінен шешім қабылдай алатын, ынтымақтастыққа қабілетті, бейімділігімен, жылдамдығымен, ой-өрісінің нақтылығымен ерекшеленген, көп мәдениеттілікке едәуір жауапкершілік сезімі жоғары адамдарды қамтамасыз ете бастады.

Тұлғаны тәрбиелеудегі мұғалімнің біліктілігінің мәні

Тұлғаны жан-жақты дамыған «жеке тұлға» ретінде қалыптастыруда мұғалімнің біліктілігі, яғни оның оқу-тәрбие жұмыстарын дұрыс жүргізуде болып отыр.

Біліктілік - меңгерілген білім, дағды және тәжірибе негізінде практикалық және теориялық іс-әрекеттерді нақты және саналы түрде орындауға дайындық арқылы анықталады.

Тұлғаның, шынын айтқанда, адамзаттық позициясын, жетістіктері мен кемшіліктерін байқау, бағалау өте қиын. Тұлға көбінесе ұжымда, еңбекте іс-әрекет барысында өмірдің қиын-қыстау сәттерінде ашылады. Десекте, адамның шын бет-бейнесін көру барлық уақытта мүмкін де емес. Тұлғаны зерделей отырып, біріншіден оның психологиялық ерекшеліктерін: бағыттылығы, мінезіндегі басты ерекшелігі - табандылығын, қабілетін, идеялық және практикалық ұстанымын анықтап алу керек.

Тұлғаны тану-білу біліктілігі, оны «өз орнына» қоюдағы іс-әрекеті - педагог, ұстаз, ұйымдастырушы маманның басты таланты.

Білік - әйтеуір бір ережеге және нақты міндеттерді шешу барысында лайықты пайдалануға негізделген жаңа әрекетті меңгерудің нәтижесі . Білікті әрекет іс-әрекеттің орынды тәсілдерін таңдай білуден, тек қана таңдай білуден емес, оларды тәжірибеде орындаудан көрінеді. Біліктілік тәсілдерін таңдай білуден басқа мақсатқа жету үшін қажетті шарттарды білуді қажет етеді. Біліктің қалыптасуының және дамуының ең тиімділігін қамтамасыз ететін жалпы шарттар:

тұжырымдалған ережені түсіну;
орындайтын, қажет әрекет бейнесін қалыптастыру;
жаңа міндеттерді шешу барысында әрекетті орындаудың нәтижелілігі жөнінде хабар алып отыру болады. Бұлар педагог, студенттердің т. б., оқу-тәрбие процесіндегі біліктілігі негіздерін құрайды.

Күрделі біліктіліктер қатарына педагогтың тек атқаратын негізгі функциясына қатысты іс-әрекеттерден де басқа әр түрлі іс-шараларды ұйымдастырушылығы да жатады.

Қандай да болмасын іс-шаралар жоспарлы, күн тәртібіне негізделеді. Сондықтан да мұндай іс-шаралардың күн-тәртібінің дұрыс ұйымдастырылуы, босқа уақыт өткізуден, жаңалықтан, формалдықтан сақтандырады. Мұндай іс-шараларда сөз өнерінің, тілдің маңызы зор.

«Көңілдегі көрікті ой ауыздан шыққанда өңі қашпас» үшін, сөз сөйлей білушілікті алдымен саналыққа бастайтынын, тіршілікке өмірлік мән әкелетінін, өзара қарым-қатынасымыздың жанды көпірі, - деп түсінген жөн. Дәмді сөйлеп дәйекті бол! - дейтін қағиданың да астарында қарапайым өмірлік сыр-сабақ жатыр. Сөздің қадір-қасиетінің мәнін жоймау себебін адам жаратылысының ұдайы саналылыққа ұмтылуымен ғана түсіндіруге болады. Ал сөзбен іс сана мен ақылдан нәр алады.

Мұндай тіл тазалығына мән берген дұрыс, өйткені, тіл - халықтың сонау ғасырлық сана мен зердесінен сүзіліп өтіп, шыңдалудан танбаған, тарихтың мұратты болуы мүмкін, бірақ та табандылық көрсете алмаса оның аталмыш қасиетінің практикалық құны бола алмайды. Сонымен қатар табандылық, атаққұмарлық менмендікпен ұштасып, қалыптасқан бір қатар қайраткерлерде белгілі, оның ішінде, саяси аренада көрініп жүргендері де аз емес және олардың көбі зияннан басқа келтірері шамалы. Сондықтан, жігерлік пен табандылықты зерделеуде, тұлғаның моралдық бағыттылығы қасиеттерін есепке алу керек. Оның ішінде ең құндысы тұлғаның табандылығының қоғамдық бағыттылығымен ұштасуы құнды.

Халықтардың рухани мәдениеті артқан сайын тәрбиеленушілердің мінез-құлқына талдау жасауды олардың интеллектуалдық және эмоционалдық (сезімталдық) ерекшеліктерін зерделеу және есепке алып отыру қажет.

Психологтар адамның интеллектуалдық ерекшеліктеріне - ой, сана сапасы көрсеткіштерін: талғампаздығы, икемділік, өзін-өзі мінеушілігі т. б. жатқызады. Сезімталдық ерекшеліктері жанжақты болуы мүмкін. Ең жоғары сезім - өмірлік белсенділік ұстанымы арқылы Отанға сүйіспеншілігі, оның алдындағы парызы. Көптеген басшыларға, педагогтарға адамдармен тәрбие жұмысы барысында, сол сияқты өзінің әрекетіне баға беруде, жаңалықты сезіну, әзіл-оспақты мысқылды түсіне білу жетісе бермейді.

Абайдың: «адамның адамшылығы істі бастағанынан білінеді, қалайша бітіргендігенен емес . . . », «адам баласын замана өсіреді, кімде-кім жаман болса, замандастарының бәрі виноват», А. Байтұрсыновтың : « . . . адамның мінезі ойының түрінен, көңілінің күйінен, істеген ісінен білінеді» - деген сөздерін тіршілік қағидасына айналдырған жөн.

Әрине, әр адамның өз өмірін құруда тәрбиенің рөлі ерекше, тәрбиесіз адам қанша білімді болғанымен, оған тәрбие керек, тәрбиені дұрыс жеткізу үшін педагогтың біліктілігі керек.

4. Педагогикалық шеберлік және оның әлеуметтік маңызы.

Бүгінгі қоғам адамдық ресурстарды, яғни экологиялық, демографиялық және әлеуметтік сияқты жаһандық дағдарыстарды негізгі фактор ретінде қарастырады. Психологтар да, педагогтарда адамның рухани интеллектуальдық, кәсіби шығармашылықпен өзін-өзі дамытуы өмірінің әр кезеңінде әр қалай деп көрсетеді. Мысалы: әрбір маман иесі өз мамандығына сәйкес шығармашылық жолдарда өзін-өзі анықтаудан кәсіби әрекет негіздерін меңгеріп, кәсіби шеберліктің баспалдақтарымен өту арқылы кәсіби шығармашылықты жетілдірудің шыңына көтеріледі. Мұнда адамдағы шығармашылық кәсіби шыңына жетеді. Бұл ретте адам шығармашылығының даму заңдылықтарын зерттейтін жаңа интерактивті-кешенді ғылым акмеологияның алар орны ерекше. Адамтану саласының педагогика ғылымы мен практикасы үшін аса маңызды басылымдылықтары мен стратегиялық бағыттары да осы акмеология болып табылады.

Халықаралық акмеология академиясының президенті Н. В. Кузмина акмеологияны «адам дамуының заңдылықтары, шығармашылық әлеуетті жасампаздықпен жүзеге асыруда жетістіктерге жету туралы ғылым» - ретінде тануды ұсынады. Ал, белгілі ғалым В. Н. Андреев «педагогикалық акмеология» деп аталатын ғылымда адамның өмірінде жеткен табыстары мен оған бастап апаратын ішкі мүмкіндіктер мәселесі қарастырылатындығы атап өтіледі. Сонымен қатар, мұғалімнің шығармашылық шыңға көтерілуі шеберлік пен кәсібилік сияқты сатылардан тұратындығына тоқталады.

Кәсіби шеберліктің шыңына шығу туралы ғылым «Акмеология» грек тілінен аударғанда «шың», «биіктік» деген мағынаны береді. Демек акмеология - шың туралы ғылым, кемел адамның дамуы мен өмірлік әрекеті барысындағы биіктерге шығуы туралы ілім. Акмеологияда адам өзін-өзі дамыту мен шығармашылыққа қабілетті өзінің өмірі мен кәсіби әрекетін ұйымдастыра алатын өз әрекетінің субъектісі ретінде қарастырылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.