Менеджменттегі мотивация жайлы



1. Менеджменттегі мотивация
2. Мотивацияныц мазмұндык теориялары
Мотивацияның процессуалдық теориялары.
Мотив дегеніміз - адамардың белгілі бір іс-қимыл (әрекет) жасауларына итермелейтін (негіз). Мотив- адамның ішкі хал-ахуалының жеке тұлғалык сипат алу болып табылады.
Мотив тек кана адамдарды іс-әрекетке оятып қана қоймайды, сонымен бірге, ол не істеу керек екендігін және оның қалай орындалатындығын да анықтайды.
Адамның мінез-құлқы тез бірғана себеппен (мотивпен) аныкталмайды, ол жиынтық ретінде қарастырылады. Сондықтан адамдардың мотивациялык кұрылымы олардың іс-әрекеттін орындалу негізгі ретінде қарастырлады. Адамның мативациялык құрылымы негізінен тұрақты кұбылыс ретінде қалыптасады, бірак ол саналы турде өзгеріп отырады. Мысалы, тәрбиелеу және оқу процесі үстінде.
Мотивациялау - бұл адамдардың бойындағы мотивтерді козғау арқылы оларға әсер ету процесі.
Мотивациялау - адамдарды басқару негізін құрайды.
Мотивациялаудың екі типі бар:
- сыртқы күштердің әсерінен адамдардағы белгілі іс-қимыл мотивтерін (ояту) козғау. (Мысалы, сауда келісімі) екі жақ бір-біріне мүдделі қарым-қатынаста болмаса мотивациялық процесс болмайды;
- адам бойында белгілі мотивациялык кұрылымның қалыптасуы. Бұл тип-тәрбиелеу және оқыту процестеріне байланысты. Адам еңбегінің нәтижесіне де байланысты.
Мотивация кызметтің төмендегідей сипаттамаларына ықпал етеді:
- ынта-жігер;
- талпыну,
- тырысу;
- табандылық;
- жауапкершілік;
- бағыттылық.
Қорыта айтканда, мотивация дегеніміз - бір бағыттағы мақсатка жету үшін адамдардың белгілі бір дәрежеде жұмсаған ынта-жігері, көрсеткен табандылығы және талпыну деңгейі немесе әркімнің өз мақсаттарына және ұйым мақсаттарына жету үшін өзін және өзгелерді кызметке тарту процесі. Мотивацияны процесс ретінде карастырғандыктан, оны бір бірімен тығыз байланысқан алты кезен ретінде қарастыру керек. "Қамшы" және "пряник" саясаты.
Мұның мәне мұнда: жеке бастары мен жан ұялар күн көруі үшін адамдар бәріне де риза болып, көнуге мәжбүр болады.
Үнемі "пряник" әдістері адамдарды жақсы еңбектенуге мәжбүр ете алмайды. Осы факт баскару саласындағы мамандарды психологиялық аспектідегі мотивация мәселелерінің жаңа шешімдерін іздеуге мәжбүр етеді.
Психологиялық әдістерді басқаруда паидалану талпыныстары.
Біз әр түрлі мотивация теорияларын екі категорияға бөлеміз: мазмұндық және процессуалдық. Мотивацияның мазмундылық теориялары адамдарды дәл солай әрекет жасауға мәжбүр ететін ішкі оянуларға негізделген. Бұл орайда Абрахам Маслоу, Дэвид Мак, Клелланд, Фредерик Герцберг еңбектері карастырылады.

Пән: Менеджмент
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:   
Менеджменттегі мотивация
Мотив дегеніміз - адамардың белгілі бір іс-қимыл (әрекет) жасауларына итермелейтін (негіз). Мотив- адамның ішкі хал-ахуалының жеке тұлғалык сипат алу болып табылады.
Мотив тек кана адамдарды іс-әрекетке оятып қана қоймайды, сонымен бірге, ол не істеу керек екендігін және оның қалай орындалатындығын да анықтайды.
Адамның мінез-құлқы тез бірғана себеппен (мотивпен) аныкталмайды, ол жиынтық ретінде қарастырылады. Сондықтан адамдардың мотивациялык кұрылымы олардың іс-әрекеттін орындалу негізгі ретінде қарастырлады. Адамның мативациялык құрылымы негізінен тұрақты кұбылыс ретінде қалыптасады, бірак ол саналы турде өзгеріп отырады. Мысалы, тәрбиелеу және оқу процесі үстінде.
Мотивациялау - бұл адамдардың бойындағы мотивтерді козғау арқылы оларға әсер ету процесі.
Мотивациялау - адамдарды басқару негізін құрайды.
Мотивациялаудың екі типі бар:
сыртқы күштердің әсерінен адамдардағы белгілі іс-қимыл мотивтерін (ояту) козғау. (Мысалы, сауда келісімі) екі жақ бір-біріне мүдделі қарым-қатынаста болмаса мотивациялық процесс болмайды;
адам бойында белгілі мотивациялык кұрылымның қалыптасуы. Бұл тип-тәрбиелеу және оқыту процестеріне байланысты. Адам еңбегінің нәтижесіне де байланысты.
Мотивация кызметтің төмендегідей сипаттамаларына ықпал етеді:
- ынта-жігер;
- талпыну,
- тырысу;
- табандылық;
- жауапкершілік;
- бағыттылық.
Қорыта айтканда, мотивация дегеніміз - бір бағыттағы мақсатка жету үшін адамдардың белгілі бір дәрежеде жұмсаған ынта-жігері, көрсеткен табандылығы және талпыну деңгейі немесе әркімнің өз мақсаттарына және ұйым мақсаттарына жету үшін өзін және өзгелерді кызметке тарту процесі. Мотивацияны процесс ретінде карастырғандыктан, оны бір бірімен тығыз байланысқан алты кезен ретінде қарастыру керек. "Қамшы" және "пряник" саясаты.
Мұның мәне мұнда: жеке бастары мен жан ұялар күн көруі үшін адамдар бәріне де риза болып, көнуге мәжбүр болады.
Үнемі "пряник" әдістері адамдарды жақсы еңбектенуге мәжбүр ете алмайды. Осы факт баскару саласындағы мамандарды психологиялық аспектідегі мотивация мәселелерінің жаңа шешімдерін іздеуге мәжбүр етеді.
Психологиялық әдістерді басқаруда паидалану талпыныстары.
Біз әр түрлі мотивация теорияларын екі категорияға бөлеміз: мазмұндық және процессуалдық. Мотивацияның мазмундылық теориялары адамдарды дәл солай әрекет жасауға мәжбүр ететін ішкі оянуларға негізделген. Бұл орайда Абрахам Маслоу, Дэвид Мак, Клелланд, Фредерик Герцберг еңбектері карастырылады.
Мотивацияның процессуалдық теориялары адамдардың түсінігі мен дүние танымына байланысты өздерін калай ұстайтындығына негізделінеді.
Мотивацияның мазмұндық немесе процессуалдық теорияларынын мағынасын түсіну үшін алдымен мына тусініктердің мағынасын меңгеріп алу қажет. Олар - қажеттіктер және сыйлықтар тапсыру. Бірінші және екінші қажеттіліктер. Бастапқы және қосымша қажеттіліктер.
Психологтардың айтуынша, адамдар физиологиялык және психологиялык жетіспеушіліктер салдарынан қажеттілікті сезінеді.
Алғашқы немесе бірінші қажеттілік табиғаты жағынан физиологиялық болып табылады және туа пайда болады. Бұған: тамак ішуге, суға, ауаға, ұйкы, тыныштық қажеттіліктерін жаткызуға болады.
Қосымша қажеттілік табиғаты жағынан психологиялық болып келеді. Мысалы, табысқа жету, құрметке ие болу, үстемдік қажеттіктер.
Бастапқы қажеттіліктер адамдарға ген (тұқым қуалаушылық) арқылы беріледі, ал қосымша қажеттіліктер тәрбие арқылы жинакталады.
Қажеттіліктер және мотивациялык мінез-кұлық, тәртіп. Қажеттіліктерді тікелей бакылау немесе өлшеу мүмкін емес.
"Бес саусақ бірдей емес", ал адамдардың мінез-кұлкы тіптен алуан түрлі. Осыған байланысты әр бір адамның қажеттілігі де әр түрлі және оларды қанағаттандыру де түрліше. Яғни тұрақты, ең жақсы дейтін әдіс мотивацияда жоқ.
Жұмыстардың өзара байланыстығы акпараттың жеткіліксіздігі, технологияның жаңаруына байланысты кызметкерлердің жиі ауысуы-осының барлығы мотивацияның күрделігін арттырады.
Сыйлықтар тапсыру (марапаттаулар). Адамдарды тиімді қызметке тарту үшін сыйлықтар тапсыру қолданылады. Мотивация мәселелерін талдау барысында осы әдіске сүйенеміз.
"Сыйлыктар тапсыру" дегенді жай ғана ақшалай сыйлык деп түсінуге болмайды, мұның мағынасы үлкен. Сыйлыктар тапсыру-әрбір адам үшін маңызды, өте қымбат. Адамдардың талғамдары әртүрлі болғандыктан, сыйлықтарда әртурлі болу кажет.
Ішкі және сыртқы марапаттаулар. Ішкі марапат жұмыстың өзінен жузеге асады. Мысалы нәтижеге қол жеткізу сезімі-өзін құрметтеу. Жұмыс барысындағы достык пен қарым-қатынас.
Сыртқы марапаттауды ұйымдар жүзеге асырады. Мысалы еңбек ақы, қызметті жоғарлату, мадақтау және қосымша төлемдер (демалыс, және кабинет беру). Ішкі және сыртқы марапаттарды анықтау үшін, әкімшілік жұмысшылардың кажеттігін ажырата білу кажет. Осы мотивацияның мазмұндық теорияларының мақсаты болып табылады.

2. Мотивацияныц мазмұндык теориялары

Мотивацияның мазмұндык теориялары бірінші кезекте адамдарды әрекетке итермелеитін қажеттіліктерді аныктауға бағытталған. Мотивацияның қазіргі заманғы тұжырымдамаларының ең негізін қалаушылардың ішінен үш адамды атап айтуға болады: Абрахам Маслоу, Фредерик Герцберг жене Дэвид Мак Клелланд.
Маслоудың кажеттілік теориясы (иерархиясы). Басшылар адамдардың қажеттіліктерінің күрделіктерін және олардың мотивацияға ыкпалын ен алғаш рет Абрахам Маслоу есімді бихевиористің еңбектерінен білді. Бихевиоризм - ағылшынша мінез-кұлық. Бұл американ психологиясының XX ғасырдың басында пайда болған бір бағыты. Онын басқа теориялардан айырмашылығы, психология пән ретінде сана мен ойлауды ғана емес, мінез-кұлыктары да қарастырады деп дәлелдейді. 40-шы жылдары өзінің мотивация теориясын құра отырып. Маслоу кажеттіліктерді 5 негізгі теорияларға белген.
1. Физиологиялық қажеттіліктер өмір сүру үшін кажет. Оларға: тамақтану, су, демалыс, тыныштык, сексуалдық қажеттіліетер жатады:
2. Қауіпсіздік және болашаққа деген сенім кажеттілігі.
Қоршаған ортадағы физикалық және психологиялық қауіптерден қорғану және физиологиялық қажеттіліктер болашақта да қанағаттандырылатынына сену жатады. Оған мысал ретінде сақтандыру полисін сатып алу немесе жақсы зейнетакыны камтаммасыз ететін сенімді жұмысты айтуға болады;
3. Әлеуметтік кажеттіліктер. Баскарудың сені кабылдауы, түсінуі, қолдауы. Адам өзін әлеуметтік қатынастардың мүшесімен деп сезінуі жатады. Сенім артар біреуді кажет етеді;
4. Құрметке ие болу қажеттілігі. Өзін-өзі сыйлау жеке басының жетістіктері, біліктілігі, баскалардың көрсететін кызметі және құрметі;
5. Өзін-өзі көрсете білуге деген қажеттілік. Адам ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Экономика мамандықтарының студенттеріне арналған оқу-әдістемелік кешеннің жинағы
Менеджменттегі жігерлендіру (мотивация)
Менеджменттегі жігерлендіру туралы
Менеджменттегі ынталандыру қызметі жайлы
Басқару іс-әрекетінің интеллектілі негізі
Ұйым элементтері және басқару үрдісі
Педагогика және психология мамандығына арналған Психологиялық менеджмент
Менеджменттегі коммуникация
Менеджменттің қалыптасуы және оның алғышарттары. Тейлоризм
Мотивация жайлы мәлімет
Пәндер