Оқыту процесінде сынып жетекшісінің мұғалім және ата-аналармен бірлесіп жүргізетін жұмыстары

Жоспар
Кіріспе

Кіріспе 3.6

I . Тарау. Педагогика ғылымындағы сынып жетекші жұмысының орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7.25
І.І.Жалпы білім беретін мектептерде тәрбие жұмысына
сипаттама 7.11
1.2.Мектептегі сынып жетекшісі жұмысының мазмұны мен
түрлері 12.17
1.3. Сынып жетекшінің тәрбие жұмысын жоспарлау.

II . Тарау. Сынып жетекшісі мен ата . аналардың байланысы .
тәрбие жұмысының жемісі 18.38
2.1. Оқыту процесінде сынып жетекшісінің мұғалім және ата.аналармен бірлесіп жүргізетін жұмыстары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 18.25
2.2. Сынып оқушыларының тәрбиелік дағдысын
қалыптастыру 26.34
2 З. Сынып оқушылардың білім, білік, сапасын
бақылауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 35.38
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 39.41
Пайдаланған әдебиеттер ..42.44

Республика экономикасының өркендеуі кезеңіндегі жалпы білім беретін мектептерінің педагогикалық проблемаларын айқындау, жас буынды оқыту және тәрбиелеу процестерін жетілдіру тәсілдерін көрсету, оны іске асыру аса маңызды педагогикалық проблема болып отыр.
Мектеп — өскелең ұрпақты тәрбиелеу жүйесіндегі шешуші буын. Оның жас ұрпақты тәрбиелеудегі рөлі өте зор. Еліміздің бүкіл жастары мектеп арқылы өмірге жолдама алады. Мектеп ешуақытта ата-аналардың қоғамнан бөлініп, өз бетінше жеке дербес мекеме болған емес. Сондықтан оның іс-әрекеті отбасымен, жұртшылықпен, еңбек ұжымдарымен табиғи байланысты. Міне, мектептің тәрбиелік функциясы осында.
Мектептің тәрбиеге байланысты барлық қоғамдық күштерді ұйымдастыру және біріктіру ролін атқарады. Ол ішкі тәрбие процесін басқарып қана қоймай, сонымен бірге мөлтек аудандарда, кәсіпорындарда жүргізілетін тәрбие жұмысының мақсатқа бағыттылығын қамтамасыз
етеді. Осы тұрғыдан мектеп оқушыларымен тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың жеке адамның дамуында және қалыптасуында класс жетекшісінің негізгі функциясы ата-аналардың ықпалын үйлестіріп, біріктірудің орталығы болып табылады.
Әрбір отбасы (жанұя) бүкіл ғасырлар бойы адам баласы тәрбиесінің құралы болып келді. Сондықтан ол адам үшін ең жақын әлеуметтік орта.
Жанұя, отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің ұзақтығы мұраладың сақтаушысы. Онда бала алғаш рет өмір жолымен танысады, моральдық нормаларын игерді. Сондықтан үйелмендік өмір жеке адамның
азамат болып өсуінің негізі.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 19 бет
Таңдаулыға:

Мазмұны
Кіріспе 3-6
I - Тарау. Педагогика ғылымындағы сынып жетекші жұмысының
орны ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... .7-25

І.І.Жалпы білім беретін мектептерде тәрбие жұмысына
сипаттама 7-11

1.2.Мектептегі сынып жетекшісі жұмысының мазмұны мен
түрлері 12-17

1.3. Сынып жетекшінің тәрбие жұмысын жоспарлау.

II - Тарау. Сынып жетекшісі мен ата - аналардың байланысы -
тәрбие жұмысының жемісі 18-38

2.1. Оқыту процесінде сынып жетекшісінің мұғалім және ата-аналармен
бірлесіп жүргізетін жұмыстары ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ..18-25

2.2. Сынып оқушыларының тәрбиелік дағдысын
қалыптастыру 26-34

2 З. Сынып оқушылардың білім, білік, сапасын
бақылауы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... .. 35-38

Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
39-41

Пайдаланған әдебиеттер ..42-44

1

Кіріспе

Тақырыптың көкейкестілігі;
Республика экономикасының өркендеуі кезеңіндегі жалпы білім беретін
мектептерінің педагогикалық проблемаларын айқындау, жас буынды оқыту және
тәрбиелеу процестерін жетілдіру тәсілдерін көрсету, оны іске асыру аса
маңызды педагогикалық проблема болып отыр.
Мектеп — өскелең ұрпақты тәрбиелеу жүйесіндегі шешуші буын. Оның жас
ұрпақты тәрбиелеудегі рөлі өте зор. Еліміздің бүкіл жастары мектеп арқылы
өмірге жолдама алады. Мектеп ешуақытта ата-аналардың қоғамнан бөлініп, өз
бетінше жеке дербес мекеме болған емес. Сондықтан оның іс-әрекеті
отбасымен, жұртшылықпен, еңбек ұжымдарымен табиғи байланысты. Міне,
мектептің тәрбиелік функциясы осында.
Мектептің тәрбиеге байланысты барлық қоғамдық күштерді ұйымдастыру
және біріктіру ролін атқарады. Ол ішкі тәрбие процесін басқарып қана
қоймай, сонымен бірге мөлтек аудандарда, кәсіпорындарда жүргізілетін тәрбие
жұмысының мақсатқа бағыттылығын қамтамасыз
етеді. Осы тұрғыдан мектеп оқушыларымен тәрбие
жұмыстарын ұйымдастырудың жеке адамның дамуында және қалыптасуында класс
жетекшісінің негізгі функциясы ата-аналардың ықпалын үйлестіріп,
біріктірудің орталығы болып табылады.
Әрбір отбасы (жанұя) бүкіл ғасырлар бойы адам баласы тәрбиесінің
құралы болып келді. Сондықтан ол адам үшін ең жақын әлеуметтік орта.
Жанұя, отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің ұзақтығы
мұраладың сақтаушысы. Онда бала алғаш рет өмір жолымен танысады, моральдық
нормаларын игерді. Сондықтан үйелмендік өмір жеке адамның
азамат болып өсуінің негізі.

2
Сынып жетекшісінің жұмысы оқыту мен тәрбие жұмысындағы мектептің
одақтасы. Ол бала тәрбиесі жөнінде мектеппен тығыз байланысты болуды өте
жақсы түсінеді. Өйткені, бала тәрбиесінің мектепте нәтижелі болуы осындай
ынтымақтастыққа негізделеді.
Отбасы тәрбиесі - бұл қоғамдық тәрбиенің бір бөлігі, мемлекет
алдьщдағы ата-аналардың борышы. Өкімет отбасына үнемі қамқорлық жасауды.
Оған дәлел: балалар мекемелері жөнінде халықтың қажеттілігін толық
қанағаттандыру, балалардың еңбек, спорт лагерлерін, жас натуралистер
стансияларының, ғылыми техникалық және көркем шығармашылық үйірмелерінің
жұмысының кеңейту: ананы, балалық шақты қорғау ерекше көңіл бәлуі: үйелмен
мүшелерінің дем алуы үшін синаторилардің демалыс үйлерінің жүйесінің
кеңейту: аналар жағдайын еске алып, әйелдердің халық шаруашылығына қатысуын
үйлестіру.
Отбасында басты мәселердің бірі: баланың оқу іс-әрекетін
ұйымдастыру. Бұған баланың күн кестесі, міндеттері, қойылатын талаптар,
оның үй еңбегіне қатысуы, оқу әрекеті, бос уақытын ұйымдастыру жатады.
Бала өмірін және іс-әрекетін ұйымдастыруда негізгі жағдайлардың
ұтымды болуы сынып жетекшісінің ұйымдастыру жұмысына байланысты. Күн
кестесі, өмір тәртібі, оқу мен демалыстың үйлесімділікпен кезектесіп
өтуі, талаптардың орындалуы, оның жақсы әдеттерді қалыптастыруы.
Балалардың қүн кестсі И.П.Павловтың іліміне негізделеді. Ол жұмыс
қабілетін толық сақтау үшін еңбек пен демалыстың кезектесуінің қажет екенін
көрсетті.

Күн кестесі баланы жинақтылыққа, тіл алғышқа, дәлдікке, мүқияттылыққа
үйретеді, ден саулығын нығайтады, еңбек қабілетін

3
жақсартады. Күн кестесін жасаудың ата-ана баланың жасын, үй жағдайын,
ден саулығын, мұғалімдер мен сынып жетекшілер кеңесіп отбасы мен
мектеп ережесін бірлігіп еске алуы тиіс. Отбасында күн режимі негізгі
құрамды элементері - еңбек, демалыс, сабаққа дайындалу, тамақтану,
ұиқы, т.б. дұрыс алмасып отыруы қажет. Күн режимін сақтау негізінде
мидың үлкен жарты шарының қабында шартты рефлекстер жүйесі (динамикалық
стереотип) пайда болады. Мысалы, бала белгілі бір уақытта ұйықтауға
үйренсе, оның ми қабында тежелу процесі басым болады да тез ұйқыга
кіріседі. Сондықтан ата-аналар балаларын белгілі уақытта сабаққа
дайындалуга, ұйықтауға, тұруға үйретулері, яғни, ырғақ элементтері берік
орындалуы тиіс.
Сонымен, сынып жетекші мен ата-аналардың бірігіп дұрыс ұйымдастырылған
күн кестесі белгілі дағдыға үйретеді, дағды эдетке айналады, ал
әдет келешекте бала қажетін қанағаттандырады.
Отбасы жағдайын және баланың жас ерекшелігін ескере отырып,
оны ата-аналар түрлі еңбек іс-әрекеттеріне үйретуі қажет, Бала жанұя
мүшесі, өз міндетін адал ниетпен орындауы зор қуаныш. Жанұяның бала
еңбегіне артық салмақ түсірмей парасатты ұйымдастырылғаны жөн. Үйге
берілген оқу тапсырмаларын үнемі орындап отыруға бақылау жасау, көмектесу,
балаларды өз бетімен жұмыс істей білуге үйрету.
Балардың бос уақыты - бұл шығармашылық елігу, қызығу дүниесі.
Бала бос уақытында қоғамдық пайдалы істерге, спорт ойындарына, кино
фильмдерге, спектакльдерге қатысады. Көптеген жанұяларда ата- аналардың
балалармен бірігіп серуендеуі ізгі дәстүрге айналады. Егер ата- аналар
қоршаған табиғат және өз өлкесінің тартарлық көрнекі орындары жөнінде
әңгіме өткізсе, мұндай серуендердің танымдық маңызы зор болады.

4
Үйелмендік отбасы тәрбиенің басты жағдайларының бірі бұл ерлі-зайыптының өз
– ара махаббатына, көз қарастарының, мүдделерінің себептіліктерінің және
ұжымдық іс-әрекеттерін бірлігіне негізделген татулық. Мұндай ортада
қиыншылықты жеңе білетін қабілетті, байсалды, ақжарқын адамдар өседі. Олар
ұжымда жеке басының қамын ойламайды, басқа адамдар үшін өмір сүре алады
Ата – аналардың балаларға тәрбие процесіне табысты ықпал жасауына және
басқа да жағдайларды сипаттайтын белгілерді атауға болады. Оларға мына
мәселелер жатады:
- Жанұяның этикалық құрамы және құрылымы: толық емес отбасы, бір балалы,
көп балалы үйелмен, бір ұлттық, көп ұлттық үйелмен.
- Ата – ананың іс-әрекетінің және ортаның жағдайлары: жанұя мүшелерінің
білім дәрежесі, еңбектену, кәсіптік құрамы бюджетті, жалпы,
материалдық әл-ауқатты, селолық және қалалық жанұялар.
- Ата-ананың мәдени потенциялдығы: күнделікті тұрмыстың жалпы мәдениеті,
күн кестесі, демалыс, оның формалары, кітапханаларды, теледидарды,
музыка аспаптардың пайдалана білуді, спортпен айналысу, отбасылық
дәстүр мерекелер.
- Отбасылық қатынастар микроклиматының сипаттамасы, бір-бірінің көз-
қарасын білуі және айырмашылығы, отбасы мүшелерінің өз міндеттеріне
жауапкершілігі.
- Қоғамға көз қарасы: еңбек және қоғамдық міндеттерге, қоғамдық тәрбие
мекемелеріне қатысты.
- Үй – ішіндегі тәрбиелік потенциалы: ондағы қалыптасқан тәрбие,
қолданылатын әдістер, ата – аналардың және басқа мүшелердің

5
педагогикалық мәдени дәрежесі.
Мектеп оқу-тәрбие жұмысының мазмұнын жақсартуға қамқорлық жасайды, ата-
аналардың, барлық жұртшылықты қатыстырады.
Мектеп пен отбасының ынтымақтастығының бірнеше формалары бар. Сынып
пен отбасының байланысының басты формасы ата-аналар жиналысы. Онда көптеген
мәселелер, мысалы, күнделікті өмір, еңбек демалыс, оқушылардың бос уақыты,
кәсіптік бағдар, оқу және тәрбие жұмысы, т.б. талқыланады, оларды одан әрі
жетілдірудің нақты жолдары қарастырылады.
Байланыс формаларының бірі – сынып жетекшісінің оқушылар үйіне баруы.
Мақсаты, оқушылардың үй жағдайымен, күнделікті өмірмен, тұрмысымен танысу,
оқу және тәрбиеге байланысты әр түрлі тақырыптарда ата-аналармен әңгіме
өткізу, пікір алмасу.
Қазіргі кезде пайдаланылып жүрген мектеп бағдарламаларын жете
зерттеудегі аса бір күрделі міндет педагогикалық жағынан дұрыс деп табылған
ғылыми негіздерінің жетерліктей болуы мен ғылымилылығын үйлестіруді іске
асыру болып отыр.
Дегенмен, сынып жетекшілер мен ата-аналардың арасындағы жұмыстар әліде
болса өз деңгейінде педагогикалық талаптарға сәйкес жүргізілмейді. Клас
жетекшілер көп жағдайда ата-аналар мен оқушылар арқылы немесе оқушы
тарапынан бұзақылық жасаған уақытта кездеседі, жүйелі түрде ата-аналарға
педагогикалық көмек беру сияқты тәрбие жұмысының комплексті түрде іске
асырылу талабы сақталып отырылмайды. Сол себептен көптеген мектептерде
оқушылар арасында нашақорлыққа, атыстарға душар болып жүрген оқушылар
баршылық. Осындай мектептің, оның ішінде сынып жетекшілерінің жұмысындағы
қарама-қайшылықтар мен кемшіліктер тәрбие жұмысының сапасын жақсарту
міндетін барлық білім беру жүйесіне үлкен міндет артып отыр.

6
Жоғарыдағы мәселелерді талдай отырып біз диплом жұмысымыздың тақырыбын
Сынып жетекшісінің ата-аналармен тәрбие жұмысын ұйымдастыру ерекшеліктері
деген тұжырымға келдік.
Зерттеудің мақсаты. Мектепте сынып жетекшісіне жүктелген тәрбие
жұмысының пән мұғалімдері мен ата-аналарды ұйымдастыруда тәрбие әдіс-
тәсілдерін жетілдіру және оны тәжірибеге ендіру.
Зерттеудің объектісі. Жалпы білім беретін орта мектептердегі сынып
жетекшісінің тәлім-тәрбие беру жұмысының сапасын жетілдіру.
Зерттеудің міндеттері:
- Сынып жетекшісі жұмысының оқу-тәрбиесіндегі негізгі қызметі мен
міндеттерін анықтау.
- Сынып жетекшісінің ата-аналар (жанұямен) мен тәрбие жұмысының сапасын
жетілдіріп жаңарту.
- Пән мұғалімдерімен сынып жетекшісінің тәрбие жұмыстарының өзара
тиімділік байланыстары.
- Сынып жетекшісінің жұмысын жоспарлау және оны есепке алу.
Диплом жұмысының теориялық маңыздылығы: Зерттеу жұмысымыздың
нәтижелері педагогика және психология теориясына үлес қосып, оның тәрбие
мәселерінің әдіс-тәсіл қорын байытып, теориялық және әдістемелік
жүйелерінің дамуын кеңітеді.
Диплом жұмысының тәжірибелік құндылығы: Мектептердегі сынып
жетекшілерінің тәрбие жұмыстарына әдіс – тәжірибелік көмек, күрделі атқарып
жүрген іс-шараларына диплом жұмысындағы құнды піріклерді пайдалануға ұсыну.
Диплом жұмысының базасы: Оңтүстік Қазақстан облысы Мақтаарал ауданы,
Жетісай қаласы, М. Байзақов атындағы №11 орта мектепте өтті.

7
Диплом жұмысының құрылымы:
Зерттеу жұмысымыз кіріспеден, екі тараудан, қортынды және пайдаланған
әдебиеттер тізімінен тұрады.

8
І – тарау. Педагогика ғылымындағы сынып жетекші
жұмысының орны.

1. Жалпы білім беретін мектептерде тәрбие жұмысына сипаттама.

Сынып жетекшісі өте маңызды да әрі жауапты міндеттерді атқарады. Ол
кластағы жұмыстарының ұйымдастырушы және оқушылардың ұстазы болып табылады.

Бұрынғы орта оқу орындарында оқушыларды тәрбиелеу міндеті ерлер
гимназиясында үйретуші ұстаздарына, негізінен, гимназистердің тәртібі мен
оқуына және жалпы саяси көзқарастарына бақылау жүктелген.
Жаңа мектептің құрылу жағдайында олардың бақылау фнкциялары саяси-
әлеуметтік міндеттерге жауап бермеді де ондай қызметтер қысқартылды.
Совет мектептері өмір сүре бастаған алғашқы жылдарда сабақ үстіндегі
және оқудан тыс уақыттағы тәрбие жұмыстарын ұйымдастыру мен өткізу барлық
мұғалімдерге жүктеліп, ол міндеттер жүзеге асырылады.
Мектеп басшылығымен жүргізілетін тәрбие жұмыстарының формалары көптеп
саналады. Олар: ата-аналармен жұмыс: сынып жетекшілерінің және
мұғалімдердің жанұямен жұмысы; сыныптан және мектептен тыс жұмыстары. Осы
жұмыстардың барлығына мектепте сынып жетекшісі басшылық жасайды,
көмектеседі, тиісті адамдармен, ұйымдармен бірігіп іске асыруды қамтамасыз
етеді.
Тәрбие жүйесінде, әсіресе, жеке адамның жоғары моральдық
қасиеттерінің қалыптастыруды, адамгершілік сезімін, эстетикалық талғамын
дамытуда қоғамдық тәрбие институттарының алатын орны ерекше. Олардың
ынтымақтастығын істейтін жұмыстарының негізгі бағыттары: педагогикалық
ұжым, ата-аналар комитеті тәрбие жұмысының жоспары жасалып, оны
9
басшылыққа алады.
Мектептерде сынып жетекшісі деген қызмет алғашқы кезде болмады. Өмір
мұғалімдердің тәрбиешілік қызметін үйлестіруді және біріктіруді, әсіресе,
оқушыларды сабақтан тыс уақыттарда тәрбиелеуді ұйымдастырудағы кемшілікті
жоюды талап етті. Сондықтан көптеген мектептерде 20-жылдары стихия түрде
тәрбие жұмыстарының жетекшілері пайда бола бастады. Олар оқу топтарына
бекітіліп, топ жетекшілері деп аталды. Топ жетекшілері негізінен
оқушылардың сабаққа қатысуымен үлгірімдеріне бақылау жасау міндеттерін
атқарды.
Мамандардың аздығына байланысты жаңа мектептерге ескі мектеп
мұғалімдері қабылданды. Әрине, олар жаңа идеологияны қабылдамаған болатын,
сондықтан олар (мұғалімдер) консультанттар міндетін атқарды, мектептерде
оқушылардың өзін-өзі басқару органы (оқушылар комитеті) болды. Біртіндеп
оқушылармен өткізілетін сыныптан тыс тәрбие жұмыстары да ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.