Сақтандыру ұйымының түсінігі

Жоспар:

1. САҚТАНДЫРУ ҰЙЫМЫНЫҢ ТҮСІНІГІ

2. ҚАЗІРГІ ДАМУ КЕЗЕҢІНДЕГІ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ САҚТАНДЫРУ ҰЙЫМДАРЫ

САҚТАНДЫРУ ҰЙЫМДАРЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТТЕРІ

1. Қаржы нарығындағы аса маңызды делдал – сақтандыру компаниясы. Сақтандыру нарығында сақтандыру қорын қалыптастыру және қолдану процесі жүзеге асырылып, экономикалық қатынастар пайда болады, жеке, топтық және ұжымдық қызығушылықтар (мүдделер) туады.
Сақтандыру компаниясы — сақтандыру қорының қызмет етуінің тарихи анықталған қоғамдық формасы болып табылады. Нарықтық экономикаға өту, оның рөлін, ұйымдық құрылымын және экономикалық қатынастар жүйесіндегі орнын анықтайды. Ол елдің шаруашылық өмірінің толық құқылы субъектісіне айналады.
Сақтандыру компаниясы – коммерциялық ұйым. Ол өзінің қызметін лицензия негізінде сақтандыру келісім-шарттарын жасау және орындау бойынша жүзеге асырады. Қазақстанда сақтандыру ұйымдары, олардың құрылтайшылары мен акционерлері заңды және жеке тұлғалар, Қазақстан Республикасының резидент және резидент емес тұлғалары болып табылатын акционерлік қоғам формасында құрылады. Сақтандыру ұйымының құрылтайшысы мемлекет те бола алады, бірақ, ол тек Қазақстан Республикасының Үкіметі ретінде ғана болады. Сонымен қатар, жарғылық капиталының 50%-нан астамы мемлекет меншігіндегі ұйымдар құрылтайшылар және акционерлер бола алмайды.
Сақтандыру компаниясының жарғылық капиталы тек қана ұлттық валютада төленеді. Сонымен қатар, мұнда тартылған акция мен қарыздық қаражаттарды қолдануға тиым салынады. Оның құрылуына рұқсатты Қазақстан Республикасының қаржы нарығы мен қаржылық ұйымдарды реттеу және қадағалау жөніндегі Агенттігі мынадай қажетті құжаттарды ұсынғаннан кейін береді:
• сақтандыру ұйымын құруға рұқсат алу үшін өтініш;
• құрылтайшылық құжаттар;
• сақтандыру ұйымын құру туралы шешім;
• құрылтайшылар туралы мәліметтер, т.б.
Сақтандыру қызметін жүзеге асыруға лицензия алу үшін, Агенттікке мынадай құжаттарды ұсыну қажет:
• лицензия беру туралы өтініш;
• мемлекеттік тіркеу және статистикалық карта туралы куәліктердің нотариалды куәландырылған көшірмелері;
• құрылтайшылық құжаттардың нотариалды куәландырылған көшірмелері;
• жарғылық капиталдың минималды көлемін толық төлегенін растау және меншік капиталы көлемі бойынша минималды талаптарды орындауы туралы құжаттар;
• басқару қызметіндегі жұмысшылар туралы мәліметтер;
• сақтандыру ережелері;
• ішкі аудит қызметі туралы ереже.
Сақтандыру ұйымдары өз ресурстарын сақтандыру жарналары есебінен қалыптастырады және жинақталған қаражаттарды инвестициялық салымдарды жүзеге асыруға бағыттайды. Қазақстанда сақтандыру компанияларының инвестициялық портфелінің диверсификациялануын шектеу бойынша нақты талаптар бар. Онда бағалы қағаздардың қандай түрлерінде салымдарға лимиттер бар екендігі көрсетілген.
Сақтандыру компаниясына тән ерекшеліктердің бірі – қаражаттарды тартудың ерекше формасы – сақтандыру полисін сату. Олар алынған табысты біріншіден, басқа компаниялардың облигациялары мен акцияларына және мемлекеттік бағалы қағаздарына салады. Сонымен қатар, олар мемлекет пен кәсіпорындарға ұзақ мерзімді несиелер береді.
Қазақстан Республикасы аумағындағы сақтандыру ұйымдары «өмірді сақтандыруң және «жалпы сақтандыруң салалары бойынша лицензия негізінде жұмыс істейді. «Жалпы сақтандыруң саласындағы қызмет «өмірді сақтандыруң саласындағы қызметпен бірлесе және кездейсоқ жағдайлар мен

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Ысқақов У.М., Боқаев Д.Т., Рузиева Э.А.
Қаржы нарығы және делдалдары: Оқулық. – Алматы: Экономика, 2006. – 298 бет.