Тауарлардың импорты бойынша жасалатын операциялардың есебі



1. Тауарлардың импорты бойынша жасалатын операциялардың есебі
2. Кедендік төлемдердің және салықтардың есеп айырысу
Шетелдерден материалдарды, құрал-жабдықтарды, тауарларды, материалдық емес активтерді және басқа да мүліктерді сатып алумен байланысты импорттау операциялары жасалады, олармен есеп айырысудын есебі 671 "Мердігерлермен және жабдықтаушылармен есеп айырысу" шотында жүреді, ал ол келесі аналитиқалық тұрғыда топтастырылады:
- шетелдік жабдықтаушылармен есеп айырысу - есеп айырысу алдында инкассалық тәртіпте есептелінеді, содан сон акцептеу, аккредитив, шотты ашу, сондай-ақ аванстық төлем жасау шаралары бойынша жүреді.
- Коммерциялық несие бойынша шетелдік жабдықтаушылармен есеп айырысу.
Есеп есеп айырысу операциялары бойынша жүреді, онда олардың аударма векселінің (тратта) акцептелген немесе акцептелмеген жағдайында импорттық тауарлар жеткізіледі.
- Шетелдік валютада берілген вексельдер (траттатғар). Есеп айырысу, шетел жабдықтаушыларына берілген коммерциялық несие бойынша есептелінеді және олар бойынша есептелген пайызға вексель немесе шетел жабдықтаушыларымен акцептеліп жазылған аударма векселін (траттарын) береді.
Келіп түскен импорттауарларын есепте көрсету кезінде олардың сатып алынған құнын дұрыс көрсетүін манызы зор, өйткені онда контракт бойынша сатып алу бағасымен қоса, әкелінген тауарға баж салығы, комиссиондық марапаттау, жабдықтау, делдал, транспорттық-дайындау шығыстары және басқа шығыстар кіреді. Сондықтан әрбір тауар түрінін сатып алу құнын есептеуге тура келеді. Бірақ олардың кұнын тек жабдықтаушының бағасынан ғана анықтауға болады, ал ол мына формула бойынша есептелінеді:

Мұнда:
Се — тауар бірлігінің құны;
ЦП — жабдықтаущының бағасы;
К — жалпы шығынның жабдықтаушының шотында көрсетілген жалпы шығын сомасына қатынастық коэффициенті. Өз кезегінде,

К = ОЗ/СП,
Мұнда:
0З — жалпы шығын;
СП — жабдықтаушының шотында көрсетілген жалпы сомасы.
Бұл жерде жабдықтаушылармен есеп айырысу тек шетелдік валютада жүреді, сондықтан есеп жазбаларын қалыптастырған кезде мынаны ескерген жөн.
Ал олар бухғалтерлік есепте тек теңгемен ғана көрсетіледі, яғни ҚР ҰБ белгілеген бағам бойынша операцияның болған құніне сәйкес шетелдік валютадан теңгеге ауыстырылады. Шетелден әкелінген тауарға тиісті кеден төлемі мен салығын төлеген сон, олар Қазақстан Республикасының аймағына еркін айналысқа түседі.
Қазақстан Республикасының әрекет етіп тұрған заңдарымен сәйкес кедендік төлемдер мен салымдардан басқа тауарларды импорттау кезінде қосылған кұн салығын (осы салықтан босатылғандардан басқасы) және акцизделетін тауарлар бойынша акцизін төлейді.

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Тауарлардың импорты бойынша жасалатын операциялардың есебі

Шетелдерден материалдарды, құрал-жабдықтарды, тауарларды, материалдық емес активтерді және басқа да мүліктерді сатып алумен байланысты импорттау операциялары жасалады, олармен есеп айырысудын есебі 671 "Мердігерлермен және жабдықтаушылармен есеп айырысу" шотында жүреді, ал ол келесі аналитиқалық тұрғыда топтастырылады:
шетелдік жабдықтаушылармен есеп айырысу - есеп айырысу алдында инкассалық тәртіпте есептелінеді, содан сон акцептеу, аккредитив, шотты ашу, сондай-ақ аванстық төлем жасау шаралары бойынша жүреді.
Коммерциялық несие бойынша шетелдік жабдықтаушылармен есеп айырысу.
Есеп есеп айырысу операциялары бойынша жүреді, онда олардың аударма векселінің (тратта) акцептелген немесе акцептелмеген жағдайында импорттық тауарлар жеткізіледі.
Шетелдік валютада берілген вексельдер (траттатғар). Есеп айырысу, шетел жабдықтаушыларына берілген коммерциялық несие бойынша есептелінеді және олар бойынша есептелген пайызға вексель немесе шетел жабдықтаушыларымен акцептеліп жазылған аударма векселін (траттарын) береді.
Келіп түскен импорттауарларын есепте көрсету кезінде олардың сатып алынған құнын дұрыс көрсетүін манызы зор, өйткені онда контракт бойынша сатып алу бағасымен қоса, әкелінген тауарға баж салығы, комиссиондық марапаттау, жабдықтау, делдал, транспорттық-дайындау шығыстары және басқа шығыстар кіреді. Сондықтан әрбір тауар түрінін сатып алу құнын есептеуге тура келеді. Бірақ олардың кұнын тек жабдықтаушының бағасынан ғана анықтауға болады, ал ол мына формула бойынша есептелінеді:

Мұнда:
Се — тауар бірлігінің құны;
ЦП — жабдықтаущының бағасы;
К — жалпы шығынның жабдықтаушының шотында көрсетілген жалпы шығын сомасына қатынастық коэффициенті. Өз кезегінде,

К = ОЗСП,

Мұнда:
0З — жалпы шығын;
СП — жабдықтаушының шотында көрсетілген жалпы сомасы.
Бұл жерде жабдықтаушылармен есеп айырысу тек шетелдік валютада жүреді, сондықтан есеп жазбаларын қалыптастырған кезде мынаны ескерген жөн.
Ал олар бухғалтерлік есепте тек теңгемен ғана көрсетіледі, яғни ҚР ҰБ белгілеген бағам бойынша операцияның болған құніне сәйкес шетелдік валютадан теңгеге ауыстырылады. Шетелден әкелінген тауарға тиісті кеден төлемі мен салығын төлеген сон, олар Қазақстан Республикасының аймағына еркін айналысқа түседі.
Қазақстан Республикасының әрекет етіп тұрған заңдарымен сәйкес кедендік төлемдер мен салымдардан басқа тауарларды импорттау кезінде қосылған кұн салығын (осы салықтан босатылғандардан басқасы) және акцизделетін тауарлар бойынша акцизін төлейді.
Импортталатын акцизделген тауарлар бойынша кеден заңдарымен сәйкес анықталатын құн немесе натуралдық көлем салық салынатын объект болып табылады.
Әкелінген тауарлар бойынша ҚКС мына формула бойынша анықталады:
мұнда:
Тет- кедендік құны;
И тп —импорттық кедендік баж салығы; . Тс6 — кедендік алымдар;
А - акциздер;

Н — КҚС мөлшерлемесі.
Қосылған құн салығын және акцизді импорттаушы (декларант), не кедендік төлемін қосып төлеген басқа тұлғалар төлейді және оған зачетка немесе төлемі кейінге (3 айға дейін) қалдырылатын қосылған құн салығы қосылмайды.
Мысал. Қазақстан Республикасының аймағына 2002 жылы 10 акпанда тауар импортталды (әкелінді) делік. Ол тауар өндеу өнеркәсібіне арналған. Осы тауарға салынатын ҚҚС салық төлеушінің өтініші бойынша үш айға кейінге қалдырылған.
Оның кейінге қалдырылған сомасы 160 мың теңге құраған. Бірақ салык төлеушінің бұған дейін және үш ай барысында КҚС бойынша артық төлемдері болса, онда кейінге қалдырылған ҚҚС зачетка жатқызылады. Ал егер де үш ай барысында ҚҚС бойынша төлеген сомасы кем болса, яғни бар болғаны 100 мың теңге төлесе, онда кәсіпорын 11 мамырдан бастап 60 мың теңгеге айыппұл төлей бастайды.
Өз өндірісінің қажеттілігі үшін әкелінген запас бөлшектер, құрал-жабдықтар үшін қосылған құн салығын төлеген кезде зачеттық әдісін пайдалана алмайды. Бірақ құрал-жабдықтардын және запас бөлшектердің тізімін Казақстан Республикасының Ұқіметі анықтайды. ҚҚС зачет әдісімен төлеген кезде салық төлеуші кеден орғандарына КҚС бойынша есепке тұрғандығы туралы куәлігінің көшірмесін және импортталған тауарларға қатысты ҚҚС декларациясын ұсынуы тиіс. Осы құжаттардың негізінде ҚҚС төленбеген, бірақ еркін айналыска жіберілген тауарлар бойынша міндеттемесін анықтайды. Осы аталған міндеттеме 633 шотының дебеті мен кредиті бойынша көрініс табады. Одан әрі қарай КҚС жалпы қабылданған тәртіпте ұсталынады.
Кедендік төлемдердің және салықтардың есеп айырысу базасы болып кедендік құн саналады, ал жабдықтаушылармен есеп айырысуды көрсету үшін фактуралық құн пайдаланылады.
Кедендік құнды анықтаудың негізгі әдісі сырттан әкелінетін тауарларға жасалған мәміленін бағасы бойынша анықтау әдісі болып табылады. Негізгі әдісті пайдаланудың мүмкіндігі болмаған жағдайда төменде аталған әдістердің әрқайсысы рет-ретімен пайдаланды. Мұндайда кедендік құн алдыңғы әдісті қолдану жолымен анықтала алмайтын болса, әрбір келесі өдіс қолданады. Құнды шегеру және қосу әдістері кез келген ретте қолданылады.
1. Кедендік құнды сырттан әкелінетін тауарларға жасалған мәміленің бағасы бойынша анықтау әдісі. Нақты төленген немесе Қазақстан Республикасының кедендік шеқарасынан өткен кезде төленуге тиісті баға Қазақстан Республикасының аумағына әкелінетін тауардың кедендік құны болып табылады.
Кедендік құнды анықтағанда мәміле бағасы бұдан бұрын қосылмаған болса, онда оған мынадай шығындар қосылады:
тауарды әуе және су немесе басқа да жолдар арқылы Қазақстан
Республикасының кедендік аймағына дейін жеткізуге жұмсалатын шығындар;
- тасымалдау құны; тауарларды тиеуге, түсіруге, қайтадан тиеуге және төгуге жұмсалатын шығындар; сақтандыру сомасы;
сатып алушының жұмсаған шығындары: комиссиондық және брокерлік сыйакылар, тауарларды сатып алғанда төленетін комиссиондық алым бұған жатпайды; егер Сыртқы экономиқалық қызмет номенклатурасына сәйкес бағаланатын тауарлармен біртұтас нәрсе деп қаралатын болса, контейнерлердің немесе басқадай көп қолданатын ыдыстардың құны; буын-түю жұмыстарының құны да енеді;
- тікелей немесе жанама түрінде сатып алушыларға сыртқа шығарып сатуына немесе өндірісіне пайдалануына байланысты төмендетілген бағасына немесе тегін берілуіне келесі тауарлардын, және қызметтердің құнының біршама, тиісті бөлігі: шикізаттар, материалдар, деталдар (түйектер), шала өнімдер және бағаланатын тауарлар, аспаптар, штамптар, қалыптар, бағаланатын тауарларды өндірген кезде пайдаланылған басқа да осындай нәрселердің құрамдас бөлігі болып табылатын жинастыру бұйымдары; бағаланатын тауарларды өндіру кезінде жұмсалған
материалдары (жағу материалдары, отындар және басқалары); Қазақстан Республикасы аумағынан тысқары және бағаланатын тауарларды өндіруге тікелей қажетгі инженерлік зерттеулер, конструкторлық тәжірибе жұмысының, дизайнның, көркем безендірудің, нобайлар (эскиздер) мен сызбалардың өзіндік құны жатады;
Бұл әдіс келесі бес жағдайды сақтаған кезде қолданылуы мүмкін:
- тауар Қазақстан Республикасында экспорт үшін сатылса;-
импортердің кұқына қатысты бағаланатын тауарға шектеулер жоқ болса (Қазақстан Республикасының заң актілерімен белгіленген шектеулерді қоспағанда; географиялық аймақтың шектеулері болған жағдайда тауардын қайта сатылуы мүмкін; бірақ ол тауар бағасына елеулі ықпал етпейтін болса);
сату немесе мәміле бағасы белгілі бір жағдайды сақтағанға байланысты болмаса, егер де олардың тигізетін әсерін есептеу мүмкіндігі болмаса;
кеден құнын жария еткен кезде декларанттың пайдаланған мәліметін тиісті құжаттармен қуатталып, анықталуы керек;
мәмілеге қатысушылар бір-біріне тәуелді тұлғалар болмауы тиіс, егер де олардың тәуелділігі болса, онда ол мәміленің бағасына әсер етпеуі керек.
2. Кедендік құны ұқсас тауарлар жөнінде жасалған мәміле бағасы бойынша анықтау әдісі. Ұқсас тауарлар жөнінде жасалған мәміле бағасы бойынша бағалау әдісін тауардың кедендік құнын анықтау үшін негіз ретінде паидаланғанда ұқсас тауарлар жөнінде жасалған мәміле бағасын осы топта көрсетілген ережелерін сақтаған жөн. Мұндайда ұқсас тауарлар деп бағаланатын тауарлармен кай жағынан алып қарағанда да, оның ішінде мынадай белгілері барынша ұқсас болғаны жөн: физиқалық сипаттамасы; сапасы және нарықтағы орны (атағы); шығарған елі; өндірушісі бірдей тауарларды ұғынады (санайды).
Егер мұндай тауарлар негізінен осы баптың талаптарына сәйкес келсе, сыртқы түрлеріндегі аздаған (ептеген) өзгешеліктері олардың ұқсас тауарлар ретінде қарастырынуынан бас тартуға негіз болмайды. Егер де мұндай тауарлар Қазақстан Республикасының аумағына сату үшін әкелінсе; бағаланатын тауарлармен бір мезгілде немесе бағаланатын тауарлар әкелінге дейінгі 90 құн ішінде жеткізілсе;
. З.Евдендік құнды бірыңғай тауарлар жөнінде жасалған мәміле бағасы бойынша аныяспі әдісі. Бірыңғай тауарлар жөнінде жасалған мәміле бағасы бойынша бапшвәдісін тауардын кедендік құнын анықтау үшін негіз ретінде пайдаланғанда бірььпнайтауарлар жөнінде жасалған мәміле бағасы осы бапта көрсетілген ережелер сакттажан жағдайда қабылданады.
'. Мрдайда бірыңғай тауарлардеп кай жағынан алып қарағанда, біршама бірдей болгыжкелетін, ұқсас сипаттары бар және ұқсас компоненттерден түратын тауғазшрды атайды, бұл бағаланатын тауарлар кандай кызметте пайдаланса, оларрздаажаратын кызметі және коммерциядықтурғысынан бір-біріне ауыстыру мүмгвдгі бар тауарларды атайды.
'іТэтарлардың бірыңғайлығын анықтағанда олардың мындай белгілері: сапасы, тауааршқ белгісінің бар-жоғы және нарықтағы орны (атағы); шығарған елі; өнді ірті кәсіпорындары ескеріледі.
ІКетядік құны бірыңғай тауарлар жөнінде жасалған мәміле бағасы бойынша анынэч әдісін пайдаланғанда осы параграфтың 2-пунктіндегі ережелер қол;дайылады: егер тауарлар бағаланатын тауарларды шығарған елде шығғарнямаса, олар біркелкі бағаланатын немесе солармен бірыңғай тауарлар болкзШжептелмейді; бағаланатын тауарлардың өндірушісі емес, басқа біреулер өндігргжболса және бірыңғай тауарлар болмаған жағдайда, олар назарға алынады; егерзтжарлардын жобалануы, олардың көркем безендендірілуі, дизайны, нобайлары мен і. сызбалары және басқа да жұмыстары Қазақстан Республикасында орындалса, ондаайвіарлар біркелкі, не бірыңғай болып есептелмейді.
44. Жннан шегеру негізінде кедендік кұнды анықтау әдісі. Құннан шегеру негі~зікіе.бағалау әдісі бойынша кедендік құнды анықтау бағаланатын біркелкі немеесебірынғай тауарларды бастапкы қалыптарынан өзгермей сатынған жағдайда қолдданвиады. Құннан шегеру әдісін тауардың кедендік құнын анықтау үшін негіз ретікажиайдаланғанда тауар бірлігінің бағасы алынады, бағаланатын, біркелкі немкесебірыңғай тауарлар сатушы адаммен өзара тәуелді немесе мәмілеге қатыісжыға бағаланатын тауарлар әкелінген құннен бастап, 90 құннен әрі асырзмж, сол баға бойынша мейлінше көп партиямен сатылады.
ТІЪ^Ч бірлігі бағасынан мына компоненттер шегеріледі: ко\шссиялық сыйеікдатөленген шығындар, пайдаға байланысты үстеме ақы және сол топтағы жәнее іщдегі тауарларды сатуға байланысты жалпы шығындар; тауарларды әкелдгешегі пошлиндер, сальнсғар, алымдар және тауарларды сырттан әкелуге не
сатуға байланысты Қазақстан Республикасындатвяенуге тиісчі аеака дат-г^емдер; Қазақстан Республикасында тасымалдауға. сактандыруға. -тщфгжші түсріу жұмыстарына жұмсалатын әдеттегі шығындар.
Бағаланатын, біркелкі не бірыңғай тауарлар-зееяген кезде каззае күек болса, сондай күйде сататывдай жағдайлары болмасг. мииімдеушінш яиввіш й аынша қосылған құнға енгізілген түзетулермен, ссы баптың екінва ж&а- даінші бөлімдеріндегі ережелерді сактаған жағдайда өшкуден өткен тауагйірліпн-; бағасы пайдаланылуы мүмкін.
Құнға қосу негізінде кедендік құнды анықтау әдісі. Кұнзг кос- ггізінде
бағалау әдісін тауардың кедендік құнын анықтз;" үшін негіз ре~аде паиішіанған кезде материалдардың құндары және бағаланзташ тауарды өнхпэтге бгшғащысты дайындаушының шығарған шығындары; сонаай тауар түрдег: даварзтіш елден ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Сыртқы сауда
Кәсіпорынның сыртқы экономикалық қызметінің жалпы мәселелері
Қазақстан Республикасы аймағындағы тауарлардың кедендік бақылауы
Шетелдік валютамен
Сырқы экономикалық қызметінің жалпы мәселелері
Қазақстан Республикасының кедендік аумағынан тысқары жерлерге шығарылатын тауарлардың кедендік құны
Сыртқы экономикалық қызметінің есебі мен аудиті
Валюта бағамының өзгеруінің бухгалтерлік есебі
СЫРТҚЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТЕР ЕСЕБІ
Шетелдік валюта - ұйымның қоланыстағы валютасынан өзгеше валюта
Пәндер