Математика оқу бағдарламасы 1 - 4 сыныптар

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 26 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

МАТЕМАТИКА ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ 1 -4 сыныптар

I. Түсінік хат

«Математика» оқу пәнінің нысаны. «Математика» оқу пәні өзінің дербестігін сақтай отырып, «Математика және информатика» білім беру саласының мазмұнына енеді, оқушылардың математикалық сауаттылығын қалыптастыруға бағытталған. Кіші мектеп жасындағы оқушының математикалық сауаттылығы математикалық тілді, математикалық ұғымдар мен амал тәсілдерін меңгеру, алынған білім мен амал тәсілдерін күнделікті өмірдің түрлі жағдайларында қолдануда көрінеді.

Математикадан пәндік стандарттың мазмұны Мемлекеттік жалпыға міндетті орта білім беру стандартында көрсетілген түйінді құзыреттіліктерді қалыптастыратын білім беру нәтижелеріне қол жеткізуге бағытталған.

«Математика» пәні. Математика - мазмұнына сандар мен оларға қолданылатын амалдарды, шамаларды, есептерді, алгебра, геометрия, комбинаторика, ықтималдықтар және математикалық статистика элементтерін біріктірген, олардың өзара байланысы мен өзара әсерлесуін жүзеге асыратын кіріктірілген оқу пәні.

Бастауыш білім берудің базалық пәні болып табылатын математика, бір жағынан, өзге пәндерді (информатика, қоршаған орта, көркем еңбек, т. б. ) оқытудың алғышартын және негізін қалайды, ал екінші жағынан, осы пәндерді оқытып-үйретуде қалыптасатын білім, білік, іс-әрекет тәсілдерін тұтынушы болып табылады.

Бастауыш мектеп математикасы негізгі мектеп математикасының табиғи бір бөлігі болып табылады. Бұл бастауыш мектепте математиканы оқытудың төмендегідей мақсаты мен міндеттеріне жетудің қажеттілігін қамтамасыз етеді.

Мақсаты: Кіші мектеп жасындағы оқушыны математикалық дамыту, практикалық міндеттерді шешуге қажетті математикалық ұғымдарды, білім мен білікті, іс-әрекет тәсілдері жүйесін игерген білімді тұлға қалыптастыру және негізгі мектептің математикасын оқытуға дайындау, математика пәні арқылы түйінді құзіреттіліктерді қалыптастыру.

Математиканы оқытудың негізгі міндеттері:

Жалпыадамзаттық мәдениеттің бір бөлігі ретінде, қоршаған ортаны сипаттау нысаны мен таным әдістері ретіндегі математика туралы түсінік қалыптастыру;
Оқыту барысы мен нақты өмірде қолдануға қажет болатын математикалық білім, білік, іс-әрекет тәсілдері жүйесін берік әрі саналы түрде игеруді қамтамасыз ету;
Математикалық іс-әрекетке тән ойлау сапасын қалыптастыру, қоршаған ортаны танып-білуге арналған нысандарды бақылай, өлшей және модельдей алу мен оларды практикалық өмірде қолдану.

Кіші мектеп жасындағы оқушыларға математикалық білім берудің мазмұнын іріктеудің негізіне оқытуға құзіреттілік тұрғыдан қарауды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін ұстанымдар алынған. Курстың практикалық бағыты мен өмірмен байланысы күшейтілген, меңгеру деңгейінің төмендеуіне байланысты алгебралық және геометриялық материал жеңілдетілген, математикалық дамытуға қажет болатын баланың ойлау стилін қалыптастыру арқылы игеруді жеңілдетуге мүмкіндік беретін материал ендірілген.

Оқу бағдарламасы оқу материалының мазмұнын және пәннің құрылымын іріктеудің төмендегідей негізгі ұстанымдарына сүйенеді: ғылымилық, білім берудің үздіксіздігі, іс-әрекеттік, пәнішіндік және пәнаралық интеграция, қолжетерлік, оөушылардың дара жетістіктері мен шығармашылығын ескеру.

Ғылымилық ұстанымы кіші жастағы оқушылардың күнделікті өмірде және оқу барысында ғылыми терминдер мен ұғымдарды меңгеру және қолданысқа енгізу үшін қажетті жағдайлар жасауға негізделеді.

Үздіксіздік ұстанымы мектепке дейінгі дайындық, бастауыш және негізгі мектеп («Математика» 5-6 сыныптар) математикасы курсындағы барлық мазмұндық-әдістемелік желілердің үздіксіз дамуын қамтамасыз етеді, оқытудың әдіснамасы, мазмұны, әдістемесі мен технологиясы деңгейінде оқытудың барлық сатылары арасындағы сабақтастықты білдіреді.

Іс-әрекеттік ұстанымы математикалық ұғымдар мен амал-тәсілдерін саналы әрі берік игеруге арналған негізді қамтамасыз етеді. Оқушыларды белсенді оқу-танымдық іс-әрекетке тарту арқылы жаңа білімді «ашуға», өзін-өзі бағалау мен өз әрекетін бақылауды қалыптастыруға мүмкіндік береді.

Пәнаралық интеграция ұстанымы математикалық білім беру мазмұнын құрайтын жиындар теориясының элементтері мен сандар, теріс емес бүтін сандар арифметикасы, алгебра, геометрия, комбинаторика мен шамалардың элементтері арасындағы табиғи бірлікті қамтамасыз етеді. Пәнаралық интеграция балаларда әлемнің біртұтастығы көрінісін қалыптастыруға мүмкіндік береді, әр түрлі оқу пәндердің өзара байланысын сезінуге көмектеседі. Аталмыш принциптің маңызды компоненті қарым-қатынас жасаудың ерекше құралы ретіндегі математикалық тілді меңгеру болып табылады.

Қолжетерлік ұстанымы бастауыш мектеп математикасын оқыту барысында психологиялық жағдай туғызуға мүмкіндік береді. 6-10 жастағы балалардың жас ерекшелігін ескеру жетістікке жетуге, тілектес болуға көмектеседі, оқушының жеке білім беру траекториясы бойынша өз қозғалыс бағытын сезінуіне көмек береді.

Оқушының дара ерекшеліктерін ескеру ұстанымы қиындық деңгейі әр түрлі тапсырмаларды, өзіндік, зерттеу және жобалық жұмыстарды қолдануды қамтамасыз етеді, оқытудың тұлғалық-маңызды мотивін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Мұғалімнің тиімді оқыту технологияларын, оқу материалдарын іріктеуге және жоспарланған нәтижеге жету үшін оқу үдерісінде оларды бейімдеу деңгейін анықтауға, сондай-ақ әр түрлі іс-әрекетті (жасау, түрлендіру, алгоритмдік және шығармашылық) ұйымдастыруға мүмкіндігі бар. Оқу материалдары оқушылардың әр түрлі деңгейлеріне лайықталуы тиіс.

Шығармашылық ұстанымы оқушылардың өз бетімен стандартты емес, шығармашылық, логикалық есептердің шешуін табу қабілеттерін қалыптастыруға, жаңа амал-тәсілдерін «ашуға», жаңаны жасай алуға, нақты өмірлік жағдаяттардың стандартты емес шешімін табуға, құзіреттілікке бағытталған тапсырмаларды орындауға мүмкіндік береді.

Оқу пәнінің мазмұндық желілері:

Сандар мен өрнектер. Теріс емес бүтін сандар және шамалар (ұзындық, масса, сыйымдылық, уақыт) . Өлшем бірліктері мен олардың арақатынасы. Шамалар арасындағы тәуелділік (бір қалыпты түзу сызықты қозғалыстағы жылдамдық, уақыт және қашықтық; заттың бағасы, саны мен құны, жұмыс, еңбек өндірісі мен жұмыс уақыты арасындағы және т. б. ) . Сандарға және шамалардың мәніне амалдар қолдану. Арифметикалық амалдардың қасиеттері. Есептеу тәсілдері. Өрнектер (санды және әріпті) . Есептер және оларды шешу тәсілдері.

Теңдеулер мен теңсіздіктер. Санды теңдіктер мен санды теңсіздіктер. Теңдеулер.

Геометриялық фигуралар. Геометриялық шамаларды өлшеу. Кеңістіктік қатынастар. Қоршаған ортадағы заттардың бейнесі ретіндегі геометриялық фигуралар және олардың қасиеттері. Геометриялық шамалар. Көпбұрыштың периметрі. Көпбұрыштың ауданы. Тік бұрышты параллелепипедтің көлемі. Геометриялық шамаларды өлшеу. Қарапайым салулар.

Ықтималдықтар теориясы мен математикалық статистиканың элементтері. Қызықты жаттығулар мен шығармашылық тапсырмаларды орындаудағы комбинаториканың, ықтималдықтардың және статистиканың элементтері. Кестелер, диаграммалар.

Пән бойынша оқу жүктемесі

1 сынып - аптасына 4 сағат, жылына 128 сағат
2 сынып - аптасына 4 сағат, жылына 128 сағат
3 сынып - аптасына 5 сағат, жылына 160 сағат
4 сынып - аптасына 5 сағат, жылына 160 сағат

«Математика» оқу пәні мазмұнының вариативті бөлігі

Бастауыш сыныптардағы математиканың вариативті мектептік компоненті бағдарлама мазмұнының стандарт деңгейін меңгеруді көздейді, сондай-ақ пәнді тереңдете оқытуға бағытталуы мүмкін. Пәнді тереңдете оқыту математиканың бастауыш курсының негізгі математикалық мазмұнын кеңейту арқылы мынадай бағыттар бойынша жүзеге асырылуы мүмкін: стандартты емес және қызықты есептерді шешу, қиындығы жоғары есептер; тиімді есептеу тәсілдері; сандардың бөлінгіштігі; ықтималдықтар теориясы мен математикалық статистиканың элементтері және т. б.

Вариативті оқушылық компоненті базалық мазмұн негіздерін оқытуға бағытталған.

II. «Математика» пәнін оқытуда күтілетін нәтижелер

Оқушы 2-сыныптың соңына қарай «Математика және информатика» білім беру аймағында түйінді құзіреттер аспектісіндегі түйінді пәндік құзіреттіліктерді көрсетеді:

а) ақпараттық құзіреттер :

айналадағы заттар мен құбылыстардан мәліметтер алады, 100-ге дейінгі нумерациялық, шамалар (ұзындық, масса, сыйымдылық, уақыт) және геометриялық фигуралар жөніндегі білімді пайдаланып, оларды сипаттайды және оларды жіктемелейді, оқу іс-әрекеті үдерісінде қолданады.

ә) коммуникативтік құзіреттер :

оқу және өмірлік міндеттердің шешулерін пайымдау, түсіндіру және жазу барысында математикалық тілді қолданады (қосу мен азайту амалдарына берілген 1-2 амалды өрнектер мен есептерді шығару барысында; 100-ге дейінгі сандарды және шамалардың мәндерін қосу мен азайту барысында; уақытты анықтау, ұзындықты, массаны, сыйымдылықты өлшеу барысында; геометриялық фигураларды (нүктелерді, сызықтарды, кесіндіні, тік төртбұрышты) тану және салу барысында) .

б) проблемалардың шешімін табу құзіреттері :

шарты мен талабын табады, оқу міндеттерін шешу үшін әрекеттердің ретін анықтайды, шешуін орындайды және оны қосу мен азайту амалдарына берілген 1-2 амалды есептер мен өрнектерді орындау, ұзындықты, массаны, уақытты, сыйымдылықты өлшеу және салыстыру, шаршы мен тік төртбұрыштың периметрін табу, кесінді мен тік төртбұрыш (шаршы) салу барысында тексеруді жүзеге асырады.

Оқушы 4-сыныптың соңына қарай «Математика және информатика» білім беру аймағында түйінді құзіреттер аспектісіндегі түйінді пәндік құзіреттіліктерді көрсетеді:

а) ақпараттық құзіреттер :

айналадағы заттардан, процестер мен құбылыстардан (теріс емес бүтін сандар, 4 арифметикалық амал, қатынастар, өзара байланысты шамалар, қозғалыс, сауда-саттық, жұмыс процесі, геометриялық фигуралар, геометриялық шамалар) мәліметтер алады, оларды жіктемелейді, математика тіліне аударады және оқу мен күнделікті іс-әрекетте қолданады.

б) коммуникативтік құзіреттер :

2-3 амалды өрнектер мен есептерді (оқытылған түрлерін) шешу барысында; 1000 000 көлеміндегі сандармен 4 арифметикалық амал орындау барысында; геометриялық шамаларды (аудан, көлем) өлшеу барысында; геометриялық фигураларды салу барысында; пропорционал шамалар арасындағы тәуелділікті тағайындау барысында оқу және өмірлік міндеттердің шешулерін пайымдау, түсіндіру және жазу барысында математикалық тілді қолданады

в) проблемалардың шешімін табу құзіреттері:

шарты мен талабын табады, оқу міндеттерін (стандартты және стандартты емес жағдайларда) шешу үшін әрекеттердің ретін анықтайды, шешуін орындайды және төмендегідей математикалық әдістерді қолдана отырып, оны тексеруді жүзеге асырады: 2-3 амалды өрнектерді құрады және мәнін табады, 2-3 амалды есептерді шығарады, теңдіктер мен теңсіздіктерді құрады, теңдеуді шешеді, шамаларды өлшейді және салыстырады, геометриялық фигураларды салады.

III. «Математика» оқу пәнінің базалық мазмұны

3. 1 Оқытудың екі циклының әрқайсысына арналған базалық масзмұнының тарауларына сипаттама

Оқытудың бірінші циклы бойынша (1- 2 сыныптар) «Математика» оқу пәнінің базалық білім мазмұны тарауларына сипаттама

Сандар және өрнектер.

Оқытудың бірінші циклы екі концентр сандарын от 0-ден 100-ге дейінгі және 1000-ға дейінгі сандар аймағын қарастыруды көздейді. Бірінші сыныпта бір таңбалы сандар, толық ондықтар және 100 саны қарастырылады, ондықтармен және бірліктермен санау оқытылып-үйретіледі. Осы тараудың алдында дайындық кезеңі қарастырылады, онда «Жалпы ұғымдар» тарауы - объектілер, олардың белгілері мен қатынастары қарастырылады. Сан заттарды және құбылыстарды санаудың, шаманы өлшеудің және амал орындаудың нәтижесі ретінде қарастырылады.

Екінші сыныпта жүздіктермен, ондықтармен және бірліктермен санау оқытылады. Балалар екі таңбалы, үш таңбалы сандарды шығарып алумен, олардың атауымен, ретімен, оқылуымен, жазылуымен және салыстырумен танысады. Екі және үш таңбалы сандарды разрядтық қосылғыштарға жіктеуге үйренеді. Бірліктер класының жүздіктер, ондықтар және бірліктер разрядтарымен танысу жүзеге асырылады. Жүз және мың сандарын шығарып алу қарастырылады. «Разряд» және «класс» терминдері оқытудың бірінші циклында негізілмейді.

Оқытудың аталмыш сатысында сандарды қосу және азайту амалдары қарастырылады.

Бірінші сыныпта арифметикалық амалдардың - «қосу», «азайту» - қосуға кері амал ұғымдары енгізіледі. Қосуды тексеру. Азайтуды тексеру. Қосудың ауыстырымдылық қасиеті бірінші сыныпта, терімділік - екінші сыныпта оқытылып-үйретіледі. Бірінші сыныпта 10 көлеміндегі бір таңбалы сандарды қосудың кестелік жағдайлары және азайтудың сәйкес жағдайлары оқытылады, толық ондықтарды қосу және азайту, нөл мен 1-ге амалдар қолдану. Екінші сыныпта ондықтан аттайтын жағдайлардағы бір таңбалы сандарды қосудың кестелік жағдайлары және азайтудың сәйкес жағдайлары, 11-ден 20-ға дейінгі сандардың құрамы оқытылады. Толық жүздіктерді қосу және азайту.

Екінші сыныпта екі және үш таңбалы сандарды қосу мен азайтудың разрядтан аттамайтын және разрядтан аттайтын ауызша жағдайлары енгізіледі. Екі және үш таңбалы сандарды қосу мен азайтудың алгоритмі (жазбаша тәсілдері) оқытылады. Балалар тиімді есептеу тәсілдерімен (қосудың ауыстырымдылық және терімділік қасиеттері негізінде) танысады. 100 көлеміндегі амалдарға және кестелік жағдайларға келтірілген үш таңбалы сандарды қосу мен азайтудың ауызша тәсілдері қарастырылады. Қосу мен азайтудың әлдеқайда қиын ауызша және жазбаша тәсілдері келесі сыныпта оқытылады. Алайда есептеу тәсілдері жөніндегі білімді 1000-ға дейінгі сандар аймағында балалар өз бетімен қолданулары мүмкін.

Бірінші сыныпта бағдарлама тек санды өрнектер қарастыруды көздейді. Оқушылар санды өрнектерді құрастырады, оқиды, жазады, мәнін табады. Екінші сыныпта санды өрнектермен қатар әріпті өрнектер де оқытылады. Санды және әріпті (әріптің берілген мәніне сәйкес) өрнектердің мәнін табу қарастырылған. Балалар амалдардың орындалу ретін белгілеу үшін жақшаларды қолданумен танысады, жақшалы және жақшасыз екі немесе одан да артық амалмен берілген өрнектердегі амалдардың орындалу рет тәртібін оқып-үйренеді.

Бірінші сыныпта «есеп» ұғымы және оны шешу процесі енгізіледі. Жай есептің: арифметикалық қосу және азайту амалдарының мән-мағынасын ашуға, «артық», «кем»» қатынастарымен байланысты бірнеше түрлері қарастырылады. Оқытудың бірінші циклында есепті шығарудың арифметикалық тәсілі басым болады. Практикалық және графикалық, аралас тәсілдері қолданылуы мүмкін. Екінші сыныпта қосу мен азайту амалдарының және тура және жанама түрде тұжырымдалған «артық», «кем» қатынастарының мән-мағынасын ашуға, айырмалық салыстыруға, амалдардың белгісіз компоненттерін (белгісіз қосылғыштар, азайғыш, азайтқыш) табуға арналған бір амалмен шығарылатын есептерді шығарумен байланысты жұмыстар жалғастырылады. Екінші сыныпта балалар «берілгенге кері есептер» ұғымымен танысады. Өзара кері есептерді шығарады және құрастырады. Екі амалмен шығарылатын есептер және есепті әр түрлі арифметикалық тәсілмен шығару енгізіледі.

Оқытудың бірінші сатысында ұзындық, масса, уақыт, сыйымдылық сиқты шамалар, ұзындықтың (сантиметр, дециметр, метр), массаның (килограмм), сыйымдылықтың (литр), уақыттың (сағат, минут, секунд, тәулік, апта, ай, жыл, ғасыр, мүшел) өлшем бірліктері оқытылады. Оқушылар шамаларды өлшеуге үйренеді, ұзындықтың, массаның, уақыттың өлшем бірліктері арақатынасын меңгереді. Есептерді шығару мен тапсырмаларды орындау барысында шаманың мәнін салыстыру және қосу мен азайту жүзеге асырылады.

Шамалар және оларға арифметикалық амалдар қолдану сандар және оларға амалдар қолданумен қатар оқытылып-үйретіледі. Бұл ондық санау жүйесін игеруге және шамалардың өлшем бірліктері арасындағы қатынасты игеруге негіз болады.

Теңдеулер және теңсіздіктер.

Бірінші сыныпта балалар «>», «<», «=» таңбаларымен, «теңдік», «теңсіздік» терминдерімен танысады. 1-2-сыныптарда қарапайым теңсіздіктерді құрады және оқиды. Екінші сыныпта алғаш рет «теңдеу» ұғымы енгізіледі және теңдеуді шешудің әр түрлі: «сынап көру», қосу мен азайту амалдарының өзара кері екендігіне және тура теңдіктің қасиетіне сүйеніп шешу тәсілдері қарастырылады.

Геометриялық фигуралар. Геометриялық шамаларды өлшеу.

Оқытудың осы деңгейінде нүкте; сәуле; кесінді; түзу, қисық, сынық сызықтар (тұйықталған, тұйықталмаған) сияқты фигуралар оқытылады. Тік, сүйір және доғал бұрыштар, көпбұрыштар және олардың түрлері; көпбұрыштың төбелері, қабырғалары және бұрыштары. Бірінші сыныпта оқушылар заттар мен кесінділерді өлшейді, берілген өлшемі бойынша кесінділер сызады, жазықтықта көпбұрыш салады.

Екінші сыныпта тік төртбұрыш (шаршы) және оның қасиеттері оқытылып-үйретіледі. Тор көзі бар қағазда тік төртбұрышты (шаршыны) салу орындалады. Оқушылар сынық сызықтың ұзындығын және көпбұрыштың периметрін табады.

Ықтималдықтар теориясы мен математикалық статистиканың элементтері.

Бірінші сыныпта оқушылар кестенің элементтері: қатарлар мен бағандарды ажыратуға үйренеді. Екінші сыныптың соңына қарай ақпаратты кестелерде көрсету тәсілдері туралы түсінік кеңейтіледі. Кестеде берілген ақпаратты оқу мен жазуға, түрлі схемаларды (есептер, өрнектер, «артық», «кем» қатынастарының графтары және т. б. ) оқуға жаттықтыру қажет. Практикалық тәсілмен (ретсіз және жүйелі іріктеу) шығаруға болатын комбинаторикалық есептердің қарапайым түрлері ұсынылады. Балалар заттармен, олардың модельдерімен әрекеттер жасауы және нұсқаларды бояулары мүмкін.

Оқытудың екінші циклы (3-4 сыныптар) бойынша «Математика» оқу пәнінің базалық мазмұнының тарауларына сипаттама

Сандар мен өрнектер.

Үшінші сыныпта қарастырылатын сандар аймағы кеңейтілмейді. Үшінші сыныпта үш таңбалы сандарды қосу мен азайтуды (әлдеқайда қиын ауызша және жазбаша тәсілдерді) оқыту аяқталады және есептеу біліктері мен дағдыларын бекіту жүзеге асырылады. 1000 көлеміндегі сандарға қосу, азайту, көбейту, бөлу амалдарын қолдану оқытылады. 4-сыныпта балалар «разряд» және «класс» ұғымдарымен және терминдерімен танысады. Көп таңбалы сандарды жазудағы орнына қарай цифрдың мәні көп таңбалы сандарды оқи, жаза, салыстыра, сандарды разрядтық қосылғыштарға жіктей алу біліктерін қалыптастыруға негіз болады. Оқытудың екінші циклында барлық натурал сандар мен нөл санын оқыту жүзеге асырылады. 1 000 000 көлеміндегі нумерациялық материалдарды игеру міндетті болып табылады. 4-сыныптың соңына қарай оқушылардың теріс емес бүтін сандар нумерациясы жайлы түсінігі болуы тиіс.

4-сыныпта оқушылар 1 көлеміндегі көп таңбалы сандарға арифметикалық амалдар қолдануды оқып-үйренеді, теріс емес бүтін сандарды қосуға, азайтуға, көбейтуге және бөлуге үйренеді. Арифметикалық амалдардың қасиеттері ауызша және жазбаша есептеу тәсілдерін енгізудің теориялық негізі болып табылады.

Үшінші сыныпта көбейту және бөлу амалдарын оқыту басталады. Көбейту және бөлу амалдарының мән-мағынасы ашылады, көбейту және бөлу амалдарының компоненттері мен нәтижелерінің атаулары енгізіледі. Оқушылар бір таңбалы сандардың көбейту кестесін құрады және дағды деңгейіне дейін көбейту кестесін және бөлудің сәйкес жағдайларын игереді. Көбейту мен бөлуді орындау барысында 0 мен 1-дің қасиетін қолдану, көбейтудің ауыстырымдылық, терімділік және үлестірімділік қасиеттері есептеу тәсілдерін енгізуде негіз болып табылады. Үшінші сыныпта оқушылар мың көлеміндегі сандарға ауызша кестелік және оған келтірілген жағдайлардағы төрт арифметикалық амалды орындауға, көбейту мен бөлудің дұрыс орындалғандығын тексеруге үйренеді. 4-сыныпта сандарды қосу мен азайту тәсілдерін оқыту жалғасады. Бұл - 100 және 1000 көлеміндегі амалдарға, кестелік жағдайларға келтірілген көп таңбалы сандарды қосу мен азайтудың ауызша тәсілдері. Көп таңбалы сандарды қосу мен азайтудың жазбаша тәсілдерін оқыту барысында 3-сыныпта оқытып-үйретілген 1000 көлеміндегі белгілі есептеу тәсілдері үлкен сандар аймағына көшіріледі. Тиімді есептеу тәсілдері жөнінде түсінік беріледі. Көбейту мен бөлудің ауызша және жазбаша тәсілдері қарастырылатын сандар аймағының кеңейтілумен байланысты. Сандарды көбейту мен бөлудің төмендегідей тәсілдері енгізіледі: сандарды 10-ға, 100-ге, 1000-ға көбейту және бөлу; көп таңбалы сандарды бір таңбалы санға көбейту мен бөлудің алгоритмі (жазбаша тәсілдер) ; нөлмен аяқталатын сандарға амалдар қолдану; көп таңбалы сандарды екі таңбалы санға көбейту және бөлу; көп таңбалы сандарды үш таңбалы санға көбейту және бөлу.

Оқытудың екінші циклында оқушылар әр түрлі жай және құрама есептерді шығаруға жаттығады. Бір және екі амалмен шығарылатын есептерді салыстыру және түрлендірумен байланысты жұмыс жүргізіледі. 3-сыныпта қатынастармен байланысты (тура және жанама түрде тұжырымдалған) бір амалмен шығарылатын есептерді салыстыру және түрлендіру жүзеге асырылады, өзара кері есептердің үштігі құрастырылады.

3-сыныптағы жай есептің жаңа түрі шамалар арасындағы тәуелділікке (баға, сан, құн; бір заттың массасы, заттың саны, барлық заттың массасы және т. б. ) негізделген есептер болып табылады. 4-сыныпта жай есептің жаңа түрі жылдамдық, уақыт, қашықтық сияқты шамалар арасындағы тәуелділікке негізделген бір амалмен шығарылатын есептер болып табылады. Олардың арасындағы тәуелділік оқытылып-үйретіледі, «жақындау жылдамдығы» және «алыстау жылдамдығы» ұғымдарымен таныстырылады. Осы мақсатпен кері есептер құрастыру, есептерді салыстыру және түрлендіру қарастырылады.

4-сыныпта бір бағыттағы және қарама-қарсы бағыттағы қозғалысқа берілген 2-3 амалмен шығарылатын есептер оқытылады. Қозғалысқа берілген, біріге жұмыс жасауға арналған, пропорционал бөлуге берілген есептер әр түрлі тәсілмен шығарылады.

Есепті әр түрлі тәсілмен шығару, берілген есепке кері есептер құрастыру және шығару сияқты есеппен жүргізілетін түрлі іс-әрекет барысында барлық арифметикалық амалдар арқылы шығарылатын 3-4 амалды есептердің әр түрлерін шығаруға машықтандырылады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.