Табиғат ресурстарын кешенді зерттеуге арналған Жердің жасанды серіктері
1. Табиғат ресурстарын кешенді зерттеуге арналған Жердің жасанды серіктері.
2. Геостанционарлы жер серіктері.
2. Геостанционарлы жер серіктері.
Қазіргі кезде жерді ғаламдық шолумен қашық орбитаралды ( биіктігі шамамен 36 000 км) жұмыс жасайтын бір неше геостационар жер серіктері қамтамасыз етеді. Ондай ғарыштық аппараттарғы: GOES (АҚШ) GOMS (Ресей), INSAT (Үндістан) GMS (Жапония) FY-2 (Қытай) және METEOSAT (Европалық ғарыштық агенттік) жатады. Олар жер бетінің үздіксіз бақылап отырады, алынған бейнелер сол кезде-ақ өңделіп, жердегі метеорологиялық және ғылыми-зерттеу орталықтарына жіберіледі.
Геостационарлык жер серіктері бір-бірін "көреді" және бір-бірімен ақпарат алмасаалады.
GOES жер серіктері сериясы 1975 ж. бері қолданылып келеді. Тұракты жұмыс істейтіндері екеу, ал істен шыққандары жаңасымен алмастырылады. GOES беретін деректер өте дэл және қысқа мерзімді болжам беруге мүмкіндік береді.
Ресейлік жер ресурсты жер серіктері. Бұрынғы КСРО-да 1971-1980 жж. аралығында табиғат ресурстарын зерттеу үшін "Метеор-Природа" ("Метеор-18", "Метеор-25", "Метеор-28", "Метеор-29", Метеор-30", "Космос-1680", "Космос-1939") бағдарламасы бойынша жұмыс жасаған тәжірибелік аппаратуралары бар жер серіктері ұшырылды.
"Метеордың" алғашқы серіктері поляр орбиталарында шамамен 1000 км. биіктікте жұмыс жасады және күндік-синхронды болған жок. Сосын оларды кундік-синхронды орбиталарға 650 км. Биіктікке көтерілді және жылдамдығын күніне 15 айналымға жеткізе бастады. Трассаны коррекциялау және оны берілген ауданға кіргізу мүмкін болады.
Геостационарлык жер серіктері бір-бірін "көреді" және бір-бірімен ақпарат алмасаалады.
GOES жер серіктері сериясы 1975 ж. бері қолданылып келеді. Тұракты жұмыс істейтіндері екеу, ал істен шыққандары жаңасымен алмастырылады. GOES беретін деректер өте дэл және қысқа мерзімді болжам беруге мүмкіндік береді.
Ресейлік жер ресурсты жер серіктері. Бұрынғы КСРО-да 1971-1980 жж. аралығында табиғат ресурстарын зерттеу үшін "Метеор-Природа" ("Метеор-18", "Метеор-25", "Метеор-28", "Метеор-29", Метеор-30", "Космос-1680", "Космос-1939") бағдарламасы бойынша жұмыс жасаған тәжірибелік аппаратуралары бар жер серіктері ұшырылды.
"Метеордың" алғашқы серіктері поляр орбиталарында шамамен 1000 км. биіктікте жұмыс жасады және күндік-синхронды болған жок. Сосын оларды кундік-синхронды орбиталарға 650 км. Биіктікке көтерілді және жылдамдығын күніне 15 айналымға жеткізе бастады. Трассаны коррекциялау және оны берілген ауданға кіргізу мүмкін болады.
Табиғат ресурстарын кешенді зерттеуге арналған
Жердің жасанды серіктері.
Геостанционарлы жер серіктері. Қазіргі кезде жерді ғаламдық шолумен
қашық орбитаралды ( биіктігі шамамен 36 000 км) жұмыс жасайтын бір неше
геостационар жер серіктері қамтамасыз етеді. Ондай ғарыштық аппараттарғы:
GOES (АҚШ) GOMS (Ресей), INSAT (Үндістан) GMS (Жапония) FY-2 (Қытай)
және METEOSAT (Европалық ғарыштық агенттік) жатады. Олар жер бетінің
үздіксіз бақылап отырады, алынған бейнелер сол кезде-ақ өңделіп, жердегі
метеорологиялық және ғылыми-зерттеу орталықтарына жіберіледі.
Геостационарлык жер серіктері бір-бірін "көреді" және бір-бірімен ақпарат
алмасаалады.
GOES жер серіктері сериясы 1975 ж. бері қолданылып келеді. Тұракты
жұмыс істейтіндері екеу, ал істен шыққандары жаңасымен алмастырылады. GOES
беретін деректер өте дэл және қысқа мерзімді болжам беруге мүмкіндік
береді.
Ресейлік жер ресурсты жер серіктері. Бұрынғы КСРО-да 1971-1980 жж.
аралығында табиғат ресурстарын зерттеу үшін "Метеор-Природа" ("Метеор-18",
"Метеор-25", "Метеор-28", "Метеор-29", Метеор-30", "Космос-1680", "Космос-
1939") бағдарламасы бойынша жұмыс жасаған тәжірибелік аппаратуралары бар
жер серіктері ұшырылды.
"Метеордың" алғашқы серіктері поляр орбиталарында шамамен 1000 км.
биіктікте жұмыс жасады және күндік-синхронды болған жок. Сосын оларды
кундік-синхронды орбиталарға 650 км. Биіктікке көтерілді және жылдамдығын
күніне 15 айналымға жеткізе бастады. Трассаны коррекциялау және оны
берілген ауданға кіргізу мүмкін болады.
34-сурет. Жерді суретке тұсіретін Метеор (а) және Ландсат (б) серіктері
Бул жер серіктерінің түсіру аппаратурасы болып аз және орта
мүмкіндіктегі көп зоналы сканерлеу кұралдары табылады (КСҚ-А
және КСҚ-О). КСҚ-А спектрдің төрт каналында (0,5-0,6; 0,6-0,7; 0,7-0 8; 0,8-
1,1) жұмыс жасайды, сканерлеу элемент көлемі 11,7 км., шолу жолағы шамамен
2000 км. Аппаратура бейнені орта масштабта калыптастырады (1:12000000). КСҚ-
0 спектрдің екі каналында (0,58-0 7; 0,7-1,1) жұмыс жасайды, сканерлеу
элементі 280 м., бейне 1984 ж. дейін 1:2500000 масштабта жазылды, кейінірек
1:5000000. Олар екі 1400 км. жолақты қамтиды.
Аз және орта мүмкіндіктегі сканерлер күніне 32 және 12 сурет береді,
Ресей территориясын 4-5 күн ішінде қамтиды. Қабылдау станцияларының әрекет
ету радиусы шамамен 2500 км.
Ауыл шаруашылығындағы есімдіктердің дамуы мен өнімділігін болжауды
оперативті бакылау үшін жоғары мүмкіндіктегі сканерлеу аппаратурасы жасап
шығарылды. Ол "Метеор-30", сосын "Космос-1680" және "Космос 1939" жер
серіктерінде орнатылды. Мысалы, "Фрагмент" көпзоналы сканерлеу жүйесі
"Метеор-30" жер серігінде жұмыс істеді. Соның көмегімен интегралды (0,4-0,7
мкм.) және төрт зоналы (0,5-0,6; 0,6-0,7; 0,7-0,8; 0,8-1,1 мкм.)
диапазондардың көп зоналы суреттерін алды. Суреттердің мүмкіндігі қамту ені
90 км. тең болганда 85 м. кұрады.
Фрагмент жүйесінен алынған суреттер табиғи және антропогенді
объекттер мен үрдістерін тақырыптык орта масштабта картографиялауы мен
мониторингылауы үшін пайдаланылды. Солардың көмегімен сызықты және шеңберлі
кұрлымдар табылды, жер кыртысыныңтерендік бұзылулары анықталды.
Фрагмент аппаратураларынан басқа Метеор-30-да тағы 2
экспериментальды сканерлеу сыналды. Олардың біреуі - орта
мүмкіндіктегі оптикалык-механикалық коникалық қашау КСҚ-ОК,
оның шолу жолағы 600 км., мүмкіндігі 240 м., спектрдің төрт каналында
лаудың геометриялық және фотометриялык жагдайларының тұрактылығын және
жолақтар бойынша мүмкіндік тұрактылығы қамтамасыз
етіледі.
Экспериментальды кешеннің кұралдарының екінші турі - жоғары
мүмкіндіктегі оптикалык-электронды тегістік қашау КСҚ-Э негізіндегі
сәулеленудің көп элементті сызыкты қабылдағыштар пайдаланылды, осыған
байланысты жоғары мүмкіндіктегі суреттер алынды.
Ресурс-Ф сериясы жер серіктерінің максаты жердің табиғи ресурстарын
зерттеу болып табылады. 1974 ж. Ресурс-Ф жер серігінің бортында үш
каналды көп зоналы фотографиялык камера КАТЭ-200 және екі өте жоғары
мүмкіндіктегі КФА-1000 камерасы орнатылды, олар 270 км. биіктіктегі
спектрозоналы түсірулерді. Жүргізді. 1978 ж. бері Ресурс-ФЗ ЖЖС
бортындағы өте жоғары мүмкіндіктегі КФА-3000 бір каналды панхроматикалық
камерасынан фотофамметриялық түсірулер жүргізіліп келеді. Ал 1987 ж. бастап
МК-4 көпзоналды фотокамерасы бар Ресурс-Ф2 жер серігі пайдаланылды.
1980 жылдардың ортасында Ресурс - 0 ресурсты жер серіктері
пайдаланыла бастады. (0 индексі ақпараттың жедел берілетіндігін
көрсетеді). Осы серияның бірінші жер серігі Ресурс-01№1 1985 ж. бастап
жұмыс істей бастады.
Бүл серияның жер серіктерінің орта мүмкіндіктегі бес каналды коникалық
сканері (жылу каналын қосқан) КСҚОК және үшканалды оптикалык-электонды
сканері КСҚЭ бар. Коникалык сканер суреттердің осы екі түрі Ресейдегі
ресурсты жер серіктері суреттерінің корын қалыптастыруда негіз болды.
Ресурс-01 жер серіктерінің датчиктерінің спектр диапазоны нактылы
максатта қолдакылады:
- 0,5-0,6 мкм. диапазоны өсімдік жағдайын аныктау үшін;
- 0,6-0,7 мкм. диапазоны бойынша өсімдік түрлерінің құрамын анықтайды
(хлорофиллдің жарыкты жұтылуына қарай);
- 0,7-0,8 мкм.,
- 0,8-0,9 мкм. диапазондары жағалаулык сулардағы биомассалар құрамын
және суаттардагы жағалаулык сызық конфигурациясын анықтауда өте тиімді;
- 0,8-1,1 мкм. диапазонда жергілікті жердің бедері жақсы көрінеді;
жылу ИҚ үлескісі (10,-12,6 мкм.) жамылғы бет температурасын аныктау үшін
пайдаланылды. Ресурс-01 жер серіктерінен алынатын деректер экологиялык
жағдайларды оперативті бакылауға мүмкіндік береді.
Американдық Landsat сериясының жер серіктері жердің табиғи ресурстарын
зерттеуге арналған (бастапқыда ERTS деп аталган - Eearth Resources
Technological Satellite) Осы серия жер серіктерінде алгаш рет жер бетін
зерттеудің сканерлік түсіруі іске асырылды.
Landsat жер серіктері полярлык, күндік-синхронды орбиталарда жұмыс
жасайды, қайталап түсіру жиілігі экваторда 16-18 күн, орбита биіктігі-700
км. Осы серия жер серіктерінде түсіру аппаратурасының бірнеше түрі бар.
Оптикалық-механикалық сканер МSS (Мuіtі зресtrаlsсаnnеr) бірінші
ұшуларда ак пайдаланыла бастады (1972).
Ол бейнелерді интервалдарда спектрдің жасыл, кызыл және жақын
инфракызыл диапазондарында берді. МSS үшінші жер серігінде жылу инфрақызыл
каналымен толықтырылды. Жергілікті жерде МSS мүмкіндігі жақын көрінетін
және инфрақызыл диапазондар үшін 80 м., ал жылу инфрақызыл диапазондар үшін
240 м. Жергілікті жердегі қамту ені 185 км.
Аппаратураның баска түрі - RVВ үш объективті телевизйялық камера,
кадрлы бейнелерді үш каналы береді. Кейіннен (үшінші жер серігінде) ол
монохроматикалық камерамен ауыстырылды (0,5-0,7 мкм. зонасында жұмыс
жасады), ал Landsat -тың төртінші жер серігі үшырылғанда (1982 ж.) бүл
аппаратура алынып тасталды.
Оның орнына сканерлеу жүйесі ТМ - Тетаtіс Марреr орнатылды, ол
спектрдің көрінетін, жақын инфрақызыл, орта инфрақызыл, және жылу
инфрақызыл бөліктерінің жеті спектр диапазонында жұмыс жасады.
Жергілікті жердегі мүмкіндігі көрінетін, жақын және орта инфракызыл
облыстар үшін 30 м, жылу инфрақызыл облыстары үшін 120 м. Екі сканер үшін
де камту ені - 185 км.
1999 жылдан бастап Landsat - 7 жер серігі эрекет етеді. Оның
бортында Епһапсесі Тһетаііс Маррег (ЕТМ+) сканері орнатылған. ЕТМ+
сканеріне мүмкіндігі 15 м. панхроматикалык канал қосылды және жылу
каналының мүмкіндігі 60 м. дейін жақсарды.
SРОТ (Sуstеm Рrоbаtоіrе D’Obsеrvаtіоn dе 1а Теrrа) - жер бетін
бакылайтын жер серіктері жүйесі Францияда шығарылды (Бельгия мен Швециямен
бірлестікте ) ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Жердің жасанды серіктері.
Геостанционарлы жер серіктері. Қазіргі кезде жерді ғаламдық шолумен
қашық орбитаралды ( биіктігі шамамен 36 000 км) жұмыс жасайтын бір неше
геостационар жер серіктері қамтамасыз етеді. Ондай ғарыштық аппараттарғы:
GOES (АҚШ) GOMS (Ресей), INSAT (Үндістан) GMS (Жапония) FY-2 (Қытай)
және METEOSAT (Европалық ғарыштық агенттік) жатады. Олар жер бетінің
үздіксіз бақылап отырады, алынған бейнелер сол кезде-ақ өңделіп, жердегі
метеорологиялық және ғылыми-зерттеу орталықтарына жіберіледі.
Геостационарлык жер серіктері бір-бірін "көреді" және бір-бірімен ақпарат
алмасаалады.
GOES жер серіктері сериясы 1975 ж. бері қолданылып келеді. Тұракты
жұмыс істейтіндері екеу, ал істен шыққандары жаңасымен алмастырылады. GOES
беретін деректер өте дэл және қысқа мерзімді болжам беруге мүмкіндік
береді.
Ресейлік жер ресурсты жер серіктері. Бұрынғы КСРО-да 1971-1980 жж.
аралығында табиғат ресурстарын зерттеу үшін "Метеор-Природа" ("Метеор-18",
"Метеор-25", "Метеор-28", "Метеор-29", Метеор-30", "Космос-1680", "Космос-
1939") бағдарламасы бойынша жұмыс жасаған тәжірибелік аппаратуралары бар
жер серіктері ұшырылды.
"Метеордың" алғашқы серіктері поляр орбиталарында шамамен 1000 км.
биіктікте жұмыс жасады және күндік-синхронды болған жок. Сосын оларды
кундік-синхронды орбиталарға 650 км. Биіктікке көтерілді және жылдамдығын
күніне 15 айналымға жеткізе бастады. Трассаны коррекциялау және оны
берілген ауданға кіргізу мүмкін болады.
34-сурет. Жерді суретке тұсіретін Метеор (а) және Ландсат (б) серіктері
Бул жер серіктерінің түсіру аппаратурасы болып аз және орта
мүмкіндіктегі көп зоналы сканерлеу кұралдары табылады (КСҚ-А
және КСҚ-О). КСҚ-А спектрдің төрт каналында (0,5-0,6; 0,6-0,7; 0,7-0 8; 0,8-
1,1) жұмыс жасайды, сканерлеу элемент көлемі 11,7 км., шолу жолағы шамамен
2000 км. Аппаратура бейнені орта масштабта калыптастырады (1:12000000). КСҚ-
0 спектрдің екі каналында (0,58-0 7; 0,7-1,1) жұмыс жасайды, сканерлеу
элементі 280 м., бейне 1984 ж. дейін 1:2500000 масштабта жазылды, кейінірек
1:5000000. Олар екі 1400 км. жолақты қамтиды.
Аз және орта мүмкіндіктегі сканерлер күніне 32 және 12 сурет береді,
Ресей территориясын 4-5 күн ішінде қамтиды. Қабылдау станцияларының әрекет
ету радиусы шамамен 2500 км.
Ауыл шаруашылығындағы есімдіктердің дамуы мен өнімділігін болжауды
оперативті бакылау үшін жоғары мүмкіндіктегі сканерлеу аппаратурасы жасап
шығарылды. Ол "Метеор-30", сосын "Космос-1680" және "Космос 1939" жер
серіктерінде орнатылды. Мысалы, "Фрагмент" көпзоналы сканерлеу жүйесі
"Метеор-30" жер серігінде жұмыс істеді. Соның көмегімен интегралды (0,4-0,7
мкм.) және төрт зоналы (0,5-0,6; 0,6-0,7; 0,7-0,8; 0,8-1,1 мкм.)
диапазондардың көп зоналы суреттерін алды. Суреттердің мүмкіндігі қамту ені
90 км. тең болганда 85 м. кұрады.
Фрагмент жүйесінен алынған суреттер табиғи және антропогенді
объекттер мен үрдістерін тақырыптык орта масштабта картографиялауы мен
мониторингылауы үшін пайдаланылды. Солардың көмегімен сызықты және шеңберлі
кұрлымдар табылды, жер кыртысыныңтерендік бұзылулары анықталды.
Фрагмент аппаратураларынан басқа Метеор-30-да тағы 2
экспериментальды сканерлеу сыналды. Олардың біреуі - орта
мүмкіндіктегі оптикалык-механикалық коникалық қашау КСҚ-ОК,
оның шолу жолағы 600 км., мүмкіндігі 240 м., спектрдің төрт каналында
лаудың геометриялық және фотометриялык жагдайларының тұрактылығын және
жолақтар бойынша мүмкіндік тұрактылығы қамтамасыз
етіледі.
Экспериментальды кешеннің кұралдарының екінші турі - жоғары
мүмкіндіктегі оптикалык-электронды тегістік қашау КСҚ-Э негізіндегі
сәулеленудің көп элементті сызыкты қабылдағыштар пайдаланылды, осыған
байланысты жоғары мүмкіндіктегі суреттер алынды.
Ресурс-Ф сериясы жер серіктерінің максаты жердің табиғи ресурстарын
зерттеу болып табылады. 1974 ж. Ресурс-Ф жер серігінің бортында үш
каналды көп зоналы фотографиялык камера КАТЭ-200 және екі өте жоғары
мүмкіндіктегі КФА-1000 камерасы орнатылды, олар 270 км. биіктіктегі
спектрозоналы түсірулерді. Жүргізді. 1978 ж. бері Ресурс-ФЗ ЖЖС
бортындағы өте жоғары мүмкіндіктегі КФА-3000 бір каналды панхроматикалық
камерасынан фотофамметриялық түсірулер жүргізіліп келеді. Ал 1987 ж. бастап
МК-4 көпзоналды фотокамерасы бар Ресурс-Ф2 жер серігі пайдаланылды.
1980 жылдардың ортасында Ресурс - 0 ресурсты жер серіктері
пайдаланыла бастады. (0 индексі ақпараттың жедел берілетіндігін
көрсетеді). Осы серияның бірінші жер серігі Ресурс-01№1 1985 ж. бастап
жұмыс істей бастады.
Бүл серияның жер серіктерінің орта мүмкіндіктегі бес каналды коникалық
сканері (жылу каналын қосқан) КСҚОК және үшканалды оптикалык-электонды
сканері КСҚЭ бар. Коникалык сканер суреттердің осы екі түрі Ресейдегі
ресурсты жер серіктері суреттерінің корын қалыптастыруда негіз болды.
Ресурс-01 жер серіктерінің датчиктерінің спектр диапазоны нактылы
максатта қолдакылады:
- 0,5-0,6 мкм. диапазоны өсімдік жағдайын аныктау үшін;
- 0,6-0,7 мкм. диапазоны бойынша өсімдік түрлерінің құрамын анықтайды
(хлорофиллдің жарыкты жұтылуына қарай);
- 0,7-0,8 мкм.,
- 0,8-0,9 мкм. диапазондары жағалаулык сулардағы биомассалар құрамын
және суаттардагы жағалаулык сызық конфигурациясын анықтауда өте тиімді;
- 0,8-1,1 мкм. диапазонда жергілікті жердің бедері жақсы көрінеді;
жылу ИҚ үлескісі (10,-12,6 мкм.) жамылғы бет температурасын аныктау үшін
пайдаланылды. Ресурс-01 жер серіктерінен алынатын деректер экологиялык
жағдайларды оперативті бакылауға мүмкіндік береді.
Американдық Landsat сериясының жер серіктері жердің табиғи ресурстарын
зерттеуге арналған (бастапқыда ERTS деп аталган - Eearth Resources
Technological Satellite) Осы серия жер серіктерінде алгаш рет жер бетін
зерттеудің сканерлік түсіруі іске асырылды.
Landsat жер серіктері полярлык, күндік-синхронды орбиталарда жұмыс
жасайды, қайталап түсіру жиілігі экваторда 16-18 күн, орбита биіктігі-700
км. Осы серия жер серіктерінде түсіру аппаратурасының бірнеше түрі бар.
Оптикалық-механикалық сканер МSS (Мuіtі зресtrаlsсаnnеr) бірінші
ұшуларда ак пайдаланыла бастады (1972).
Ол бейнелерді интервалдарда спектрдің жасыл, кызыл және жақын
инфракызыл диапазондарында берді. МSS үшінші жер серігінде жылу инфрақызыл
каналымен толықтырылды. Жергілікті жерде МSS мүмкіндігі жақын көрінетін
және инфрақызыл диапазондар үшін 80 м., ал жылу инфрақызыл диапазондар үшін
240 м. Жергілікті жердегі қамту ені 185 км.
Аппаратураның баска түрі - RVВ үш объективті телевизйялық камера,
кадрлы бейнелерді үш каналы береді. Кейіннен (үшінші жер серігінде) ол
монохроматикалық камерамен ауыстырылды (0,5-0,7 мкм. зонасында жұмыс
жасады), ал Landsat -тың төртінші жер серігі үшырылғанда (1982 ж.) бүл
аппаратура алынып тасталды.
Оның орнына сканерлеу жүйесі ТМ - Тетаtіс Марреr орнатылды, ол
спектрдің көрінетін, жақын инфрақызыл, орта инфрақызыл, және жылу
инфрақызыл бөліктерінің жеті спектр диапазонында жұмыс жасады.
Жергілікті жердегі мүмкіндігі көрінетін, жақын және орта инфракызыл
облыстар үшін 30 м, жылу инфрақызыл облыстары үшін 120 м. Екі сканер үшін
де камту ені - 185 км.
1999 жылдан бастап Landsat - 7 жер серігі эрекет етеді. Оның
бортында Епһапсесі Тһетаііс Маррег (ЕТМ+) сканері орнатылған. ЕТМ+
сканеріне мүмкіндігі 15 м. панхроматикалык канал қосылды және жылу
каналының мүмкіндігі 60 м. дейін жақсарды.
SРОТ (Sуstеm Рrоbаtоіrе D’Obsеrvаtіоn dе 1а Теrrа) - жер бетін
бакылайтын жер серіктері жүйесі Францияда шығарылды (Бельгия мен Швециямен
бірлестікте ) ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz