Педагогикалық қарым-қатынас субъектілері

1 Педагогикалық қарым.қатынас субъектілері
2 Тұлғааралық қарым.қатынастың аналитикалық моделі
3 Кәсіби педагогикалық қарым.қатынастың сипаттары

1. Айтмамбетова Б. Жаңашыл педагогтар идеялары мен тәжірибелері.-А., 1991.
2. Әбенбаев С. Мектептегі тәрбие жұмысының әдістемесі. - А.. 1999
3. Зимняя И.А. Педагогикалық психология. Оқулық.Алматы-2005.-123б
4. М. Жұмабаев. Педагогика. Алматы. «Ана тілі», 1992 - 65б.
5. Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика: Университеттер студенттеріне арналған оқу құралы. – Алматы, 2004-420б.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

Білім беруді модернизациялаудың стратегиялық мақсаты әрбір адамның
ғұмыр бойы білім алуына немесе білімін толықтыруына нақты мүмкіндіктер
туғызатын жаңа білім беру жүйесін құру. Қазақстан Республикасының Білім
туралы Заңында бекітілген қосымша білім беру ұғымы (шетелдік аналогтары:
extra, additive, complementari) педагог пен оқушының арасында серіктестік
қарым-қатынастың дамуына мүмкіндік беретін білім берудің ерекше түрін
білдіреді. Либералдық, прогрессивтік, бихевиористік, радикалды, когнитивті,
гуманистік философиялық мектептер мен бағыттар ықпалымен дамыған
ересектерге қосымша білім беру үдерісі ХХ ғасырдың екінші жартысынан бастап
әлеуметтік, экономикалық функцияларды ғана емес, тұлғаны дамыту функциясын
орындайтын білім беру қызметін көрсету саласына айналып келеді.
Педагогикалық қарым-қатынас субъектілері - адамдардың жоғарыда
қарастырылған жас, тұлғалық ерекшеліктерімен, өмірлік тәжірибесімен,
ұстанымдарымен сәйкес ерекше сипатқа ие педагогикалық қарым-қатынасты
ұйымдастыру міндеті оқытушының кәсіби, әлеуметтік, психологиялық
мәдениетінің жоғары болуын ғана емес, тұлғалық кемелденуін де талап етеді.
Педагогикалық, психологиялық зерттеулерде (В.А.Кан-Калик, Г.А. Ковалев
т.б.) педагогикалық қарым-қатынас тұлғаның қалыптасуы онсыз жүзеге аспайтын
тұтас категория ретінде қарастырылады.
Педагогикалық iс-әрекет, бiр қатар iс-әрекеттер iшiндегi күрделi
ұйымдасқан жүйе болып есептеледi. Бiрiншi – оқыту барысындағы мұғалiмнiң iс
- әрекетi. Сабақ берушi педагог жалпы қызметтер мен мағыналардың iшiнен
өзiне қатысты қызметтердi ғана атқаруы тиiс. Келесi iс-әрекеттер бiрiншi iс
- әрекеттерге рефлекстiк қосымша ретiнде келедi, яғни оған қызмет жасайды.
Екiншi - оқытудың тиiмдi амалдары мен құралдарын және оқытудың
процедураларын теңдестiргендегi оқыту тәжiрбиесiнiң жалпылама iс-әрекетi –
оқытудың амалдары мен әдiстерiн құрастыратын методист iс - әрекетi осындай.
Үшiншi iс -әрекеттiң методикалығы, бiрақ ол оқу құралдары мен оқу
сабақтарын құрастыруға бағытталған. Төртiншi iс - әрекет оқыту сабақтарын
бiр тұтас жүйеге сабақтастырудан тұрады – оқу
бағдарламаларын құрастыру бағдарламалау iс - әрекетi. Мұндай
бағдарламалауды жүзеге асыру үшiн, оқытудың мақсатын бiлу қажет, бiрақта
оқытудың бағдарламаларын құру барысында мақсаттың кейбiр жалпы бөлiктерiне
бағытталады. Мұндай мақсаттар ертерек саясаткерлермен мәдени
қызметкерлермен қалыптасқан, бiрақ педагогтармен емес. Қазiргi заманның
әлеуметтiк мәдени жағдайы және және мiндерi мен оқыту мақсатын жобалау және
бинелеу мен педагог – методолог, педагог айналысуы қажет деген талаптар
қояды. Бұл өте қажет, өйткенi, бiрiншiден қазiргi өндiрiстiк iс тәжiрбиелiк
қызымет жиi белгiлi бiр мақсатты, мiндеттердi қояды, оларды тек арнайы
дайындалған адамдар шеше алуы мүмкiн. Екiншiден, қазiргi әдiснамалық ойлау
оқыту процестерiн тиiмдi жобалауы мүмкiн, бiрақ ол тапсырыс берушiден нақты
және анықталған мақсаттар талап етедi. Үшiншiден қазiргi технологиялық
қоғам тез және қарқынды дамуда және оқыту жүйесiне де сондай талаптар
қояды, яғни қоғамға қажеттi адмның қасиеттерiн жүйелi және тез бейнелеудi,
қадағалауды және оқу бағдарламаларын шұғыл жобалауды талап етедi. Кең
мағынада мұндай теологиялық ойлаудың нәтижесi адам жобасы болып табылады,
ал тар мағынада- маман жобасы, яғни болашақ адамның бойында болуға қажеттi
интелектуалды қызметтер, бiлiм, қабiлеттер жиынтығын бейнелеуi қажет. Оқыту
оқушы мен оқытушы арасындағы белсендi керi байланыс процесi оның
нәтижесiнде оқушы да оның өзiндiк белсендiлiгiнiң негiзiнде белгiлi бiр
бiлiмдер және бiлiктер қалыптасады.
Адамның iс- әрекетке қабiлеттiлiгiн қалыптастыру үшiн оқытудың
функциясы белгiлi және заттық құралдарға максималды бейiмделуден тұрады.
Оқытудың ең қарапайым түрi оқушымен, оқытушының қарым- қатынасынан тұрады,
мұғалiм, оқушы iс-әрекетiн дұрыс немесе дұрыс емес етiп бағалайды. Бұл
жағдайда оқыту процесiн бөлшектенетiнi көрiнедi.
Оқыту жүйесiнiң дамуы iс- әрекеттiң күрделi түрлерiнiң бөлiнуiнен
тұрады. Бiрақ та мұндай даму iс- әрекеттiң қиын талдауын және оның
элементтерiн бөлумен түсiндiрiледi. Тапсырма, iс- әрекеттiң кәсiби қиын
түрiн, жәй элементтердi бөлуден тұрады. Сөйтiп педагогикалық рефлекстiң
бiрiншi принципi элементарлық iс-әрекеттi және оларды транцляциялау. Бiрақ
та бұл әрқашан да жеткiлiксiз, жәй элементтердiң iс- әрекетiн аяғына дейiн
бөлiп қою мүмкiн емес, өйткенi iс- әрекетте қиын байланыстар мен қарым-
қатынастар бар. Сндықтан да негiзгi элементтер мен қиын iс- әрекеттi
құрауға мүмкiндiк беретiн және белгi құралдары мен жобаларынан тұратын
екiншi принциптерi көрсетiледi. Бұл белгi құралдары iс- әрекеттi жобалау
және бейнелеу құралдары болып табылады. Басқа жағынан, оқу процесiнiң iс
жүргiзу технологиясы оқу жүйесiнiң қызметiн, оқу жағдайының бiр iздiлiгi
ретiнде көрiнедi. Бұл жағдайлар келесi образбен теңестiрiледi. Бұрынғы
жағдайлар келесiлерге амалдарды көрсетедi. Сондықтан бiлiм жүйесi
технологиялық процестiң үзiлмелi құралы ретiнде құрылады және соңында
бiлiмдi, қоғамға қажеттi әлеуметтiк- мәдени қабiлеттердi тұтас меңгерген
адам болып шығады. Сондықтан, бiлiм жүйесiн методологиялық тiлi, жүйе
ретiнде бейнеленуi мүмкiн. Бұл жүйе оқытудың қиын iс-әрекет жағдайы мен
оқытудың жәй қызметiнен – қиын қызыметiне өту iс-әрекетiнiң берiлген
шарттары мен тапсырмалары арқылы қанағаттануы.
Педагогикалық белсендiлiктi былай қарастыруға болады; 1) басқару
қызметi ретiнде (оқу iс-әрекетiн басқару құралы ретiнде) 2) ұйымдық сана
мен оқушының санасын түсiну ретiнде педагогтың жұмысындағы маңызды жағдай
оқушының жағдайын түсiну және қарым – қатынас болып табылады. Түсiну
оқушының iшкi көзқарасын жүйелiк қалыптасуға, басқа адамның iшкi
жандүниесiн түсiнуге мүмкiндiк бередi. Басқа жағынан педагог өзiн түсiнуге
және өзiнiң көзқарасы бойынша оқушыға маңызды бiр нәрсенi жеткiзу бiрақ та
түсiну тiкелей берiлмейдi, оны тек қана өзiнiң жеке тәжiрибесiн ұғыну
арқылы беруге болады. Сөйтiп педагогикалық акт, коммуникативтi
диагностикалық акт болып табылады.
Тұлғааралық қарым-қатынастың аналитикалық моделі негізінде біз
ересектер арасындағы педагогикалық қарым-қатынастың перцептивтік,
коммуникативтік, интерактивтік компоненттерден және олардың әрқайсысын
айғақтайтын өлшемдер мен көрсеткіштерден түзілетін құрылымдық-мазмұндық
моделін жасадық. Перцептивтік компонент педагогикалық
қарым-қатынас субъектілерінің өзара түсінісуінің негіздемесі ретінде бір-
бірінің психологиялық бейнесін қалыптастыра отырып, бірін-бірі тану,
қабылдау үдерісі болып табылады. Коммуникативтік компонент вербалды,
вербалды емес қарым-қатынас құралдарын қолдана білуді білдіреді.
Коммуникативтік техникаларды ұтымды қолдана білу арқылы ақпарат жүрісі
ғана орындалып қалмайды, педагогикалық қарым-қатынас субъектілері арасында
өзара сенім туындайды. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.