Педагогикалық және әдістемелік жұмыстар жайында

Кіріспе

Мектеп жұмыстарының ішінде ең басты мәселелердібірі-педогогикалық ұғымға ғылыми тұрғыдан сауатты басшылық жасау қажет.Мектеп жұмысын меңгеріп,зор жауапкершілікпен жүзеге асыратын тұлға директор және оның оқу- тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарлары.Олар өздерінің міндеттерін педагогикалық ұжыммен ынтымақтасып, демократиялық принцип негізінде іске асырылды.
Мектеп басшылары бақылаудың барысында мұғалім мен оқушылардың және басқа да қызметкерлердің жұмысы туралы ақпарат алады. Ақпарат әділ болуға тиіс.Мектептің ішкі жұмыстарын бақылау нәтижелері , оның іс әрекетін жақсартуға игі жерін тигізуі қажет.Мектеп ісін бпқылау үшін оған бірсыпыра педагогикалық талаптар қойылады.Олар:бақылауды ұдайы және жүйелі түрде жүргізіп отыруы: бақылаудың әр түрлі формаларын пайдалану: бақылаудың әділеттілігі және жариялылығы:бақылаудың тиімділігі және нәтижелілігі.
Мектепшілік бақылау мазмұнына кіретін мәселелер:
а) оқу жоспары мен оқу бағдарламалары;олардың орындалуы;
ә) сабақ берудің және оқудың жағдайы ( сабақ берудің теориялық және әдістемелік деңгейі, оқушылар білімнің, іскерлігінің және дағдысының сапасы т.б.)
б) жаңашыл мұғалімдердің педагогикалық тәжірибелерін оқып үйрену, тарату және оқу -тәрбие процесіне енгізу;
в) тәрбие жұмыстарын бүгінгі өмір талаптарына сәйкес басқару (сыныптар бойынша тәрбие жұмыстары, ұзартылған күн топтары, сыныптан және мектептен тыс тәрбие жұиыстары);
г) әдістемелік жұмыстар ( педагогикалық және әдістемелік пен бірлестіктер, шығармашылық топтар т.б.);
д) ата-аналар және жұртшылықпен жүргізетін жұмыстар;
е) мектеп құжаттары;
ж) педагогикалық кеңесте қабылданған шешімдердің орындалуын тексеру.
Оқу-тәрбие процесін бақылаудың бірнеше түрлері бар: жаппай, мысалы, барлық сыныптарды жүргізілетін жазба бақылау жұмыстар:бірнеше күн оқушылардың сабаққа қатынасуын, яғни сабаққа келушілер санын анықтау т.б.; тақырыптық оқу немесе тәрбие жұмыстарының кейбір жақтарын арнайы тақырып бойынша тексеру; дербес-кейбір мұғалімнің, тәрбиешінің, мектеп қызметкерлерінің іс-әрекетін бақылау; ұжымдық-сынып ұымының оқушылардың ұзартылған күн тобының, кейбір үйірмелердің іс-әрекеттерімен танысып бақылау.Бақылау жүйесін және оған қойылатын талаптарды орындау үшін мектеп диреторы өзінің орынбасарларымен бірлесіп, бақылаудың турлерін, орындау мерзімін және мақсаты міндеттерін мектептің жалпы жоспарында көрсетеді, жоспар педагогикалық кеңесте бекітіледі.
Бақылау тиімді болу үшін нәтижелі тексеру керек. Мысалы, егер мектеп директорының мамандығы математика пәні болса, ол математика , физика, сызу пәндері мұғалімдерінің сабақтарына кіріп, нәтижелі көмек көрсетуі сөзсіз.Міне, осы сияқты мектеп директоры орынбасарларының бірі –тіл жән:1.Жұмысты істей білу әдебиет маманы, екіншісі-химия және биология пәнінің маманы болса, олар осы пәндерді беретін мұғалімдердің сабақтарына қатысып, ойдағыдай талдау жасап, әдістемелік көмек беретіндігіне ешқандай күмән келтіруге болмайды. Бақылаудың ширақ және сапалы өткізу үшін мектеп басшылығы кесте жасайды, міндеттерін өзар бөлісіп тікелей іске кіріседі. Бақылау және тексеру-бұлар сабақтас, бір-бірімен байланысты ұғымдар . Мысалы, пән мұғалімінің оқу жұмысы жөнінде іс-әрекетін бақылау және тексеру қажет. Бұл жұмыс алдын-ала жасалған жоспар бойынша іске асырылады. Тексерушілер мұғалімнің сабақтарына қатысады, сыныпта жазба бақылау жұиыстарын өткізеді, оқушылардың дәптерлерін тексереді және жазба жұмыстарымен танысады ( шығарма, мазмұндама жеке тақырыптар бойынша баяндама, реферат т.б.)

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

1.Мектеп жұмыстарының ішінде ең басты мәселелердібірі-педогогикалық
ұғымға ғылыми тұрғыдан сауатты басшылық жасау қажет.Мектеп жұмысын
меңгеріп,зор жауапкершілікпен жүзеге асыратын тұлға директор және оның оқу-
тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасарлары.Олар өздерінің міндеттерін
педагогикалық ұжыммен ынтымақтасып, демократиялық принцип негізінде іске
асырылды.
Мектеп басшылары бақылаудың барысында мұғалім мен оқушылардың және
басқа да қызметкерлердің жұмысы туралы ақпарат алады. Ақпарат әділ болуға
тиіс.Мектептің ішкі жұмыстарын бақылау нәтижелері , оның іс әрекетін
жақсартуға игі жерін тигізуі қажет.Мектеп ісін бпқылау үшін оған бірсыпыра
педагогикалық талаптар қойылады.Олар:бақылауды ұдайы және жүйелі түрде
жүргізіп отыруы: бақылаудың әр түрлі формаларын пайдалану: бақылаудың
әділеттілігі және жариялылығы:бақылаудың тиімділігі және нәтижелілігі.
Мектепшілік бақылау мазмұнына кіретін мәселелер:
а) оқу жоспары мен оқу бағдарламалары;олардың орындалуы;
ә) сабақ берудің және оқудың жағдайы ( сабақ берудің теориялық және
әдістемелік деңгейі, оқушылар білімнің, іскерлігінің және дағдысының сапасы
т.б.)
б) жаңашыл мұғалімдердің педагогикалық тәжірибелерін оқып үйрену,
тарату және оқу -тәрбие процесіне енгізу;
в) тәрбие жұмыстарын бүгінгі өмір талаптарына сәйкес басқару (сыныптар
бойынша тәрбие жұмыстары, ұзартылған күн топтары, сыныптан және мектептен
тыс тәрбие жұиыстары);
г) әдістемелік жұмыстар ( педагогикалық және әдістемелік пен
бірлестіктер, шығармашылық топтар т.б.);
д) ата-аналар және жұртшылықпен жүргізетін жұмыстар;
е) мектеп құжаттары;
ж) педагогикалық кеңесте қабылданған шешімдердің орындалуын тексеру.
Оқу-тәрбие процесін бақылаудың бірнеше түрлері бар: жаппай, мысалы,
барлық сыныптарды жүргізілетін жазба бақылау жұмыстар:бірнеше күн
оқушылардың сабаққа қатынасуын, яғни сабаққа келушілер санын анықтау т.б.;
тақырыптық оқу немесе тәрбие жұмыстарының кейбір жақтарын арнайы тақырып
бойынша тексеру; дербес-кейбір мұғалімнің, тәрбиешінің, мектеп
қызметкерлерінің іс-әрекетін бақылау; ұжымдық-сынып ұымының оқушылардың
ұзартылған күн тобының, кейбір үйірмелердің іс-әрекеттерімен танысып
бақылау.Бақылау жүйесін және оған қойылатын талаптарды орындау үшін мектеп
диреторы өзінің орынбасарларымен бірлесіп, бақылаудың турлерін, орындау
мерзімін және мақсаты міндеттерін мектептің жалпы жоспарында көрсетеді,
жоспар педагогикалық кеңесте бекітіледі.
Бақылау тиімді болу үшін нәтижелі тексеру керек. Мысалы, егер
мектеп директорының мамандығы математика пәні болса, ол математика ,
физика, сызу пәндері мұғалімдерінің сабақтарына кіріп, нәтижелі көмек
көрсетуі сөзсіз.Міне, осы сияқты мектеп директоры орынбасарларының бірі
–тіл жән:1.Жұмысты істей білу әдебиет маманы, екіншісі-химия және биология
пәнінің маманы болса, олар осы пәндерді беретін мұғалімдердің сабақтарына
қатысып, ойдағыдай талдау жасап, әдістемелік көмек беретіндігіне ешқандай
күмән келтіруге болмайды. Бақылаудың ширақ және сапалы өткізу үшін мектеп
басшылығы кесте жасайды, міндеттерін өзар бөлісіп тікелей іске кіріседі.
Бақылау және тексеру-бұлар сабақтас, бір-бірімен байланысты ұғымдар .
Мысалы, пән мұғалімінің оқу жұмысы жөнінде іс-әрекетін бақылау және тексеру
қажет. Бұл жұмыс алдын-ала жасалған жоспар бойынша іске асырылады.
Тексерушілер мұғалімнің сабақтарына қатысады, сыныпта жазба бақылау
жұиыстарын өткізеді, оқушылардың дәптерлерін тексереді және жазба
жұмыстарымен танысады ( шығарма, мазмұндама жеке тақырыптар бойынша
баяндама, реферат т.б.)
Оқу жұмысын тексерудің барысында сабақтың тиімділігі мен сапасына
ерекше көңіл аударылады. Сабақта талдау шамамен мына үлгі бойынша жазылады.
Оқу пәні
Сынып
Мұғалім
Сабақ тақырыбы
Сабақ мақсаты
Талдау процесінде мына мәселелер еске ллынады:
1. Сабақтың типі және құрылымы, олардың сабақ тақырыбы мен мақсатында,
оқытудың әдістері мен тәсілдеріне байланыстылығы.
2. Сабақтың мазмұндығы- оқу материалының сапасы, ғылымилығы,
көкейкестілігі , сабақтың тәрбиелік, даму және білім беру функциялары
т.б.
3. Оқыту әдістерінің сабақтың мақсаты мен мазмұнына сәйкестігі сабақта
көрнекі және техникалық құралдардың пайдалануы , білімді, іскерлікті
және дағдыны тексеру және бағалау әдістері.
4. Сабақта оқушылардың іс-әректін ұйымдастыру: сабақ уақытын дұрыс
пайдалану;оқушылардың танымдық іс-әрекетіне ( дербес, топтық және
жаппай жұмыстарына ) басшылық жасау.
5. Мұғалімге мінездеме беру. Ол үшін мына мәселелерді еске алу қажет:
теориялық дайындығы, әдістемелік шеберлігі, педагогикалық такт
(әдептілік, әділеттілік, кішіпеілділік, ілтипаттық т.б.), сөздің айқын
айтылуы.
6. Сабақтың нәтижесін анықтау үшін оқушылардың білім беру деңгейіне,
қызығушылығына және белсенділігіне назар аудару керек.

Сабаққа қатысу аяқталғаннан кейін талдау басталады. Ең алдымен сабақты
мұғалімнің өзі талдайды, сонан соң зерттеуші пікір айтып қорытынды жасайды,
ұсыныстар береді.
Тексеру нәтижесі жариялылық жағдайында болуы қажет. Сондықтан да
педагогикалық әдістеме кеңестегі насихаттарында педагогикалық семинарында
мектепішілік бақылау нәтижелері барлық мұғалімдерге мәлім болуы керек.
Мектепшілік бақылауда сабақтарға қатысудың түрлері және мақсаттары әртүрлі
болады.
Сабаққа оқу жылының басында қатысу. Оқу бағдарламасы бойынша кезектегі
тарауды өткенде мұғалімнің барлық сабақтарына басынан аяғына дейін қатысу,
мұғалімнің педагогикалық еңбегінің әртүрлі сабақтарымен танысуға, оқуылар
білімінің көлемінің, беріктігін, тереңдігін жаңа оқу жылының басында
педагогикалық ұжым құрамында белгілі өзгерістер болады. Мұғалімдер
үйелменіне жас педагогтар қосылады. Олардың сабақтарына бірінші күннен
бастап қатысып бағыт берген жөн. Сабақтың ғылыми, әдістемелік деңгейін
үнемі тексеріп отыру сабақ беру процесіндегі қателіктерді болдырмаудың
кепілі.
Тақырыптық қатысу. Оқу бағдарламасы бойына кезектегі тарауда өткенде
мұғалімнің сабақтағы басынан аяғына дейін қатысу. Мұғалімнің педагогикалық
еңбегінің әртүрлі жақтарының танысуға, оқушылар білімінің көлемін,
беріктігін, тереңдігін анықтауға, сабақ жүйесін ұйымдастыруға (кітаппен
немесе мұғалімнің тапсырмасы бойынша оқушылардың өз бетімен орындайтын
жұмыстары, оқытудың топтық және де дербестік формасы, үй оқу жұмысын
ұйымдастыру және т.б.) мүмкіндік береді. Сабақ процесінде оқыту әдістері,
көрнекі және техникалық оқу құралдарын пайдалану тәсілдері зерттеледі.
Сонымен сабаққа тақырыптық қатысудың барысында мұғалім жұмысының стилі және
жүйесімен тллық танысуға болады. Бүкіл жұмыс күнінің барысында бір сыныпта
өтетін сабақтарға қатысу. Бұл жерде негізгі мақсат: біріншіден, әртүрлі
мұғалімдердің сабақ беру әдістері мен жүйесін бақылап салыстыру. Екіншіден
үйге берілетін оқу тапсырмалаларының көлемін және мазмұныны анықтау,
Үшініден мұғалімдердің сабақтарынгда оқушылардың танымдық белдсенділігін,
тәртібін зерттеу.
Мектеп директорының, оқу ісін меңгерушілігін әдістемелік кеңестің және
әдістемелік пән бірлестіктері жетекшілерінің мұғалімдерінің сабақтарына
бірігіп қатысуы. Сабаққа бірігіп қатысу мектеп өмірінде сирек кездеседі.
Осының нәтижесінде мектеп басшылары сабақты талдау кезінде мұғалімдерге
әртүрлі әдістемелік нұсқаулар береді. Демек бірыңғакй педагогикалық
талаптардывң жоқтығынан мұғалімдер арасында, кейде, алаауыздылық немесе
келіспеушілік туады.
Осыған орай, сабаққа қатысудың барысында мектеп директоры, оның
орынбасарлары, әдістемелік кеңес және әдістемелік пән бірлестіктері
жетекшілері бірыңғай әдістемелік және педагогикалық көзқарастардың бірлігін
сақтап, ғылыми негізде үйлесімді ұсыныстар беріп отыруы қажет.

2. Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың жалпы идеясы педагогикалық еңбектің
ерекшелігіне сәйкес өзгереді, жаңартылады. Педагогикалық еңбек- бұл еңбек
түрлерінің бірі, мұндай еңбекте мұғалім мен оқушылар бірлесіп әрекет
жасайды. Сондықтан материалдық өндіріс орындарында қолданылатын еңбекті
ғылыми ұйымдастыруда педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастырудың
айрымашылығы – бұл бірлесіп істейтін жұқмыстары нәтижелі болу үшін жағдай
жасау, екіншісі – олқушы.
Педагогикалық еңбекті ғылыми ұйымдастыру – бұл қазіргі ғылым мен озат
практика жетістіктерінің нәтижесіне негізделген. Еңбекті ұйымдастыруды
жетілдіру процесі.
Еңбекті ғылыми ұйымдастыру туралы көптеген мақалалар және еңбектер жарық
көрді. “НОТ и педагогика” , жур. “Уральский учитель”, 1926, N 1; “НОТ в
школе”, жур. “Народное образование”, 1967, N 1, “Бюджет времени педагогов”,
М., 1926,: “О некоторых вопросах НОТ в школе”, Белград, 1970; “НОТ
учителя”, М., 1982 т.б.
Мектептерде педагогикалық еңбекті ұйымдастыру мәселелерін ерекше көңіл
бөліп, көлемді үлес қосқан ғалымдардың бірі – Н.К.Крупская. Өзінің,
“Трудовая школа и НОТ”, “Памятка по НОТ до школы юных пионеров”, “надо
беречь свое в чужое время” т.б. еңбектерінде әрбір мұғалім еңбекті ғылыми
ұйымдастырудың принциптерін ұқыпты зерттеуі және олардың өз жұмысында шебер
қолдана білуі қажет еді. Міне сонда ғана мұғалім оқушыларды ұтымды
іскерлікке үйрете біледі, - деп қорытындылайды. Н.К.Крупская мұғалім
уақытын қалай сақтай білуі керек деген іскерлігін қалай жетілдіру керек
деген сұрақтарға жауап бере келіп, өте құнды пікірлер айтты:
1. Жұмысты істей білу-бұл өзіне нақты мақсат қойып, оны жете түсіну,
қойған мақсатты орындауда өте тиімді құралдардаы таңдап ала білу.
2. Өз уақытыңды бөле біл, яғни жұмысты өнімді етіп істеуге, өзіңнің жұмыс
қабілеттілігіңді көтеруге уйрету.
3. Жұмысты істей білу- бұл өз күшіңді және басқалардың күшін, барлық
жымыс жағдайын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.