Республика дәуіріндегі римнің мәдениеті ( б.з.д .lvl ғасырлар )

Кіріспе

Б.з.д. IV-III ғасырларда этурс қалаларымен қоса, бүкіл Апенин түбегін өзіне бағындарды , ал III-I ғасырлардағы қантқгіс соғыстарда римдіктер өздерінің басты бісекелесі Карфагенді күйретіп, одан соң іле - шала Грекия мен Шығыс Жерорта теңізі өңіріндегі біраз мемлекеттерді жаулап алды. Бұл жайында аса көрнекі грек тарихшысы Полибий былай деп жазды :"Римдіктер белгілі дұниенің бәрін дерлік өзіне бағындырып алды, сөйтіп, өз құдіретін ата – бабаларының үш ұйықтаса түсіне кірмеген , ал кейінгі ұрпақтары басып оза алмайтын шырқау биікке көтерді". Б.з.д. I ғасырда Рим ежелгі дүниенің аса ірі құл иеленуші мемлекетіне айналды. Дүниежүзілік өркениетке гректердің де, римдіктердің де қосқан үлесі ұшан теңіз, бұл ұлы халықтар біріне бірі толықтырып отырды. Міне содықтан да болар, қазіргі Еуропа мәдениетінің ірге тасын қалау – бұл ұлы халықтардың ортақ мақсаты, ортақ ісі болды.Әрине, гректер өнердің қай саласында болса да көш ілгері болды,римбіктерге қарағанда ғылымға да көп үлес қосты диалектика саласына да шеберліктерін көрсете білді. Тіпті Рим өнерінің тұтастай алғанда грек өнерінен туындағанын тарихи тұрғыда дәлелдеуге де болатын шығар. Алайда, Римнің ғасырлар бойы жинақтаған мідени мұрасы Еуропаның мідени іргетасын қалауда айырықша орын алатынын естен шығармағанын жөн. Б.з.д. 146 ж. Коринф қаласының қалауымен антика тарихының гректік дәуірі аяқталады . Ионий теңізінің жағасында орналасқан бұл қала грек мәдениетінің басты орталығы болатын, бірақ гүлденген бұл мәдени ошақты Рим консулы Муммийдің жоқ қып жібереді, ал өртенген сарайлар мен храмдардағы асыл қазыналар Римге жеткізіледі.
Жалпы б.з.д. ІІІ ғасырдың аяғынан бастап Римнің әскер басылары жаулап алынған грек қалаларынан өнер шығармаларын кемемен тасып әкетіп жатты Бұл жағдай римдіктердің көркемдік талғамын дамытуға жол ашты. Римнің қоғамдық ғимараттары, храмдары мен алаңдары Мирон, Фидий , Скопас, Поликлет, Лисипп, Пракситель сынды ұлы шеберлердің мүсіндерімен толы . Үздік өнер туындыларының үлгілірін жасауға Рим ақсұйктері қыруар қаржы жұмсады, сөйтіп грек мұсіншілерінің ең атақты ескерткіштерінің көшірмелерінің көптеп дайындала бастады.

Пән: Мәдениеттану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Республика дәуіріндегі Римнің мәдениеті
( б.з.д .lVl ғасырлар )

Б.з.д. IV-III ғасырларда этурс қалаларымен қоса, бүкіл Апенин түбегін
өзіне бағындарды , ал III-I ғасырлардағы қантқгіс соғыстарда
римдіктер өздерінің басты бісекелесі Карфагенді күйретіп, одан соң іле -
шала Грекия мен Шығыс Жерорта теңізі өңіріндегі біраз мемлекеттерді жаулап
алды. Бұл жайында аса көрнекі грек тарихшысы Полибий былай деп жазды
:"Римдіктер белгілі дұниенің бәрін дерлік өзіне бағындырып алды, сөйтіп, өз
құдіретін ата – бабаларының үш ұйықтаса түсіне кірмеген , ал кейінгі
ұрпақтары басып оза алмайтын шырқау биікке көтерді". Б.з.д. I ғасырда Рим
ежелгі дүниенің аса ірі құл иеленуші мемлекетіне айналды. Дүниежүзілік
өркениетке гректердің де, римдіктердің де қосқан үлесі ұшан теңіз, бұл ұлы
халықтар біріне бірі толықтырып отырды. Міне содықтан да болар, қазіргі
Еуропа мәдениетінің ірге тасын қалау – бұл ұлы халықтардың ортақ мақсаты,
ортақ ісі болды.Әрине, гректер өнердің қай саласында болса да көш ілгері
болды,римбіктерге қарағанда ғылымға да көп үлес қосты диалектика саласына
да шеберліктерін көрсете білді. Тіпті Рим өнерінің тұтастай алғанда грек
өнерінен туындағанын тарихи тұрғыда дәлелдеуге де болатын шығар. Алайда,
Римнің ғасырлар бойы жинақтаған мідени мұрасы Еуропаның мідени іргетасын
қалауда айырықша орын алатынын естен шығармағанын жөн. Б.з.д. 146 ж.
Коринф қаласының қалауымен антика тарихының гректік дәуірі аяқталады .
Ионий теңізінің жағасында орналасқан бұл қала грек мәдениетінің басты
орталығы болатын, бірақ гүлденген бұл мәдени ошақты Рим консулы Муммийдің
жоқ қып жібереді, ал өртенген сарайлар мен храмдардағы асыл қазыналар
Римге жеткізіледі.
Жалпы б.з.д. ІІІ ғасырдың аяғынан бастап Римнің әскер басылары жаулап
алынған грек қалаларынан өнер шығармаларын кемемен тасып әкетіп жатты Бұл
жағдай римдіктердің көркемдік талғамын дамытуға жол ашты. Римнің қоғамдық
ғимараттары, храмдары мен алаңдары Мирон, Фидий , Скопас, Поликлет, Лисипп,
Пракситель сынды ұлы шеберлердің мүсіндерімен толы . Үздік өнер
туындыларының үлгілірін жасауға Рим ақсұйктері қыруар қаржы жұмсады,
сөйтіп грек мұсіншілерінің ең атақты ескерткіштерінің көшірмелерінің көптеп
дайындала бастады.
Римдіктердің табиғи шығармашылық даналықтары сәулет өнеті
ескерткіштерінде мейлінше байқалады. Рим сәулетшілері ғимараттарының
өзіндік ерекшелігі, олардың мемлекет қажеттілігін ескертіп салыну болатын.
Сондай таңғажайып ескерткіштерінің бірі Римдік оңтүмтік Италия қалаларымен
жалғастыратын ең атақты, ең ежелгі жол –Аппий жолы болып саналды . Мұның
құрылысын б.з.д. 312ж. Аппий Клавдий қолға алған болатын. Бұл жолы талай
тарихи уақиғалардың куәгері , өйткені осы жылдың бойында б.з.д. 71 ж.
Спортак көтерілісіне қатысқан құлдар асып өлтірілген.
Б.з.д. ІІІ-ІІ ғ. Аралығында Рим құрлысшылары сәулет өнерінде берік те
су өткізбейтін бетонды алғаш рет пайдаланды. Бұл жаңалықың арқасында ірі
ғимараттар мен күмбезді шатырлар салуға мұмкіндік туду.
Республика дәуіріндегі Рим өнерінің дамуына б.з.д. І ғ. өмір сүрген әрі
инжинер , әрі сәулетші Витрубийдің Сәулет өнері туралы он кітап деп
аталатын трактатының ықпалы орасан зор болды. Бұл ғылыми еңбек сол
замандағы құрлыс тәжиребесінің нағыз энцеклопедиясы болатын. ОЛ ғимараттар
салудағы басты талаптарға : ғимараттың пайдалылығын , оның беріктегі мен
әсемдігіне ғылыми тұрғыдан ерекше мән берген. Витрубидің бұл еңбегі Рим
заманында кең тарап, ал қайта өрлеу дәуірінде шынайы даңққа бөлінді.Римдік
портретте –Римнің тарихы жатыр, шарықтау кезеңі мен қайғылы ажалы жатыр.
Өйткені , Рим императорларының арасында ізгілігімен , даналығымен аты
шыққан аса ірі мемлекет қайраткерлерімен қатар, атаққұмарлар , ойына
келгенін істейтіе қаышкер-деспоттары да болды. Осы орайда портреттің
дамуына б.з.д. І ғ. Римдік чиновниктерге өз сүсіндерін қоғамдық орыдарға
қоюға берілген құқық едәуір ықпал жасады. Алғашқы рим ақыны Ливий
Андрониктің ұлты грек болған, ол кейіннен ұлы Гомердің Одиссеясын ғана
емес, атап айтқанда, Софокл мен Еврипидтің шығармаларын және тағы да басқа
грек трагедиялары мен комедияларынлатын тіліне аударды. Алғаш шын римдік
жазушы б.з.д. ІІІ ғ. Аяғы мен ІІ ғ. басында өмір сүрген Плав болды.Оның
Тұтқындар, Үш батыр және т.б. комедияларында Рим империясында тіршілік
тынысы барынша қамтылды. Одан кейінірек ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.