Сүт өнімдерінің өндірісі

2010 жылы елімізде сүт өнімдері жалпы қуаттылығы 2 млн. тоннадан асатын 200-дей кәсіпорындарда өндірілген. Олардың қуаттылығының пайдаланылу мөлшері 71% болды. Ақшалай көріністегі сүт өнеркәсібінің өндірісі жалпы өндірілетін тамақ өнімдері көлемінің 17%-ын құрайды.
Жыл көлемінде ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері сүт зауыттарына қайта өңдеу үшін 1,4 млн. тоннадан артық сүт өткізген, бұл алынған сүттің үштен бір бөлігін құрайды, демек 2010 жылғы сүттің қайта өңделген көлемі оның өндірілген көлемінің 30,4%-ын құрап, 2009 жылғы деңгейден 3,3% артқан. 2010 жылғы ақшалай көріністегі сүт өнімдері өндірісінің көлемі 113,9 млрд. теңгені құрап, 2009 жылмен салыстырғанда 23%-ға артқан, бұл саланың нақты көлемі индексінің өсу серпінін көрсетеді.
Осы ретте, сүт өнімдерінің кейбір түрлері бойынша өндіріс көлемінің төмендеуі байқалады. Атап айтсақ, қойылтылған сүт пен кілегейдің өндірісі 3,2%, сары май - 14% және құрғақ сүт - 17,6% төмендеген. Заттай көрініс бойынша басқа тауар түрлерінің өндіріс көлемдерінің өсімі байқалады.
Республика халқы ұлттық тұтыну нормасы бойынша толықтай сүт және сүт өнімдерімен (сүтке айналдырғанда) қамтамасыз етілген. Осы ретте 2010 жылы шамамен бір адамға нақты 340 кг/жыл сүт және сүт өнімі тұтынылғанын атап өткен жөн.
Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Кедендік бақылау комитетінің мәліметі бойынша 2010 жылы сүт өнімдері импортының көлемі 355 млн. АҚШ долларын немесе республикаға импортталған тамақ өнімдері көлемінің 15%-ын құраған. Негізгі импорттаушы Кедендік Одақ елдері, сондай-ақ, Украина мен Қырғызстан болып табылады.
Сонымен қатар, барлық сүт өнімдерінің түрлері таяу шет елдерге Ресей, Тәжікстан және Өзбекстанға экспортталғаны байқалады. Мысалы, 2010 жылды 2009 жылмен салыстырғанда ашытылған сүт өнімдерінің (йогурт, биоайран және т.б.) экспорты едәуір артқан.
2010 жылы қол жеткізілген оң нәтижелерге қарамастан, сүт саласы және басқа аралас салаларда да бірқатар мәселелер бар:
- сүтті малдың басым бөлігі жеке қосалқы шаруашылықтарда шоғырлануына байланысты келіп түсетін шикізаттың (сүттің) жеткіліксіз және сапасының төмен болуы;