Студенттердің педагогикалық практикасын жетілдіру

Жоспар
Кіріспе

КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
ҚОРЫТЫНДЫ

Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында «Білім берудің қазіргі негізгі мақсаты білім алып, білік пен дағдыға қол жеткізу ғана емес, солардың негізінде дербес әлеуметтік және кәсіби біліктілікке – ақпаратты өзі іздеп табу, талдау және ұтымды пайдалану, жылдам өзгеріп жатқан бүгінгі дүниеге лайықты өмір сүру және жұмыс істеу болып табылады» - делінген. Елбасы қол қойған мемлекетік білім бағдарламасында жоғары білім мен ғылымды ұштастыра жүргізу жан-жақты айқындалған. Осы міндеттерді жүзеге асыруда, біріншіден педагогтың кәсіби білімін арттыру, екіншіден, жоғары оқу орындары студенттеріне қойылатын талаптарды күшейту басты назарда болуы тиіс. Сондықтан педагогикалық білімі бар маманның кәсіптік-педагогикалық шеберліктерін шыңдаудың педагогикалық шарттарын, заңдылықтарын және ерекшеліктерін зерттеу айырықша мәнге ие.
Педагогикалық практика кәсіптік оқыту педагогының кәсiби даярлығы жүйесiнде мынадай маңызды қызметтер атқарады: оқытушылық; дамытушылық; тәрбиелiк; диагностикалық.
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңына сәйкес жастардың бойында адамгершілік қасиеттердің: ұлттық мақтаныш, патриоттық сезім, адамдарға гумандық қарым-қатынас, ұлттық үрдістегі өзіндік мәдениетін сыйлауды, адамгершілік мінез-құлықтың қалыптасуын талап етеді. Бұл болашақ жоғарғы оқу орындары педагогтарының жеке тұлғасын тәрбиелеуші ретінде қалыптастырудың жаңа тәсілінің дәріптелуін, кәсіптік-педагогикалық білім берудің заман талабына сай жаңа мақсаттарын жүзеге асыруға ерекше көңіл бөлінуін, тұлғаның қоғам дамуының белгілі бір деңгейге жетуін талап етеді.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Студенттердің педагогикалық практикасын жетілдіру

КІРІСПЕ

Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту
тұжырымдамасында Білім берудің қазіргі негізгі мақсаты білім алып, білік
пен дағдыға қол жеткізу ғана емес, солардың негізінде дербес әлеуметтік
және кәсіби біліктілікке – ақпаратты өзі іздеп табу, талдау және ұтымды
пайдалану, жылдам өзгеріп жатқан бүгінгі дүниеге лайықты өмір сүру және
жұмыс істеу болып табылады - делінген. Елбасы қол қойған мемлекетік білім
бағдарламасында жоғары білім мен ғылымды ұштастыра жүргізу жан-жақты
айқындалған. Осы міндеттерді жүзеге асыруда, біріншіден педагогтың кәсіби
білімін арттыру, екіншіден, жоғары оқу орындары студенттеріне қойылатын
талаптарды күшейту басты назарда болуы тиіс. Сондықтан педагогикалық білімі
бар маманның кәсіптік-педагогикалық шеберліктерін шыңдаудың педагогикалық
шарттарын, заңдылықтарын және ерекшеліктерін зерттеу айырықша мәнге ие.
Педагогикалық практика кәсіптік оқыту педагогының кәсiби даярлығы жүйесiнде
мынадай маңызды қызметтер атқарады: оқытушылық; дамытушылық; тәрбиелiк;
диагностикалық.
Қазақстан Республикасының Білім туралы Заңына сәйкес жастардың бойында
адамгершілік қасиеттердің: ұлттық мақтаныш, патриоттық сезім, адамдарға
гумандық қарым-қатынас, ұлттық үрдістегі өзіндік мәдениетін сыйлауды,
адамгершілік мінез-құлықтың қалыптасуын талап етеді. Бұл болашақ жоғарғы
оқу орындары педагогтарының жеке тұлғасын тәрбиелеуші ретінде
қалыптастырудың жаңа тәсілінің дәріптелуін, кәсіптік-педагогикалық білім
берудің заман талабына сай жаңа мақсаттарын жүзеге асыруға ерекше көңіл
бөлінуін, тұлғаның қоғам дамуының белгілі бір деңгейге жетуін талап етеді.
Осы мәселелердің іске асуы жоғары оқу орындарында кәсіптік мектептерде
педагогикалық практиканы өткізудің дұрыс жолға қойылуына тәуелді. Әзірге,
жалпы тәрбие мәселесі, оның ішінде педагогикалық практика білім беру
процесімен, оның мазмұнымен, жаңа бағдарламалармен, оқулықтармен, оқыту
технологияларымен шектеліп отыр. Тәрбие мәселесінің кәсіптік жоғары оқу
орындарында көлеңкеде қалып қойғаны жөнінде айта кеткен жөн. Қазіргі
қалыптасқан жағдай екі әртүрлі, бірақ өзара байланысқан оқыту мен тәрбиелеу
процесін бір білім беру терминіне біріктіреді. Соның нәтижесінде жалпы
тәрбие процесі, оның ішінде педагогикалық практика барысындағы тәрбие
мәселесі назардан тыс қалып қойды. Егер білім берудің құраушылары үнемі
жаңаланып отыратын білім беру жүйесімен байланысты мазмұнды танымдық
контекске бағытталған болса, онда тәрбие құраушылары жеке тұлғаның құндылық
құрамына, оның адамгершілік, рухани мәдениетіне бағытталған жоғарғы оқу
орны тәрбие жұмысын ұйымдастырудың қазіргі жағдайын қанағаттанарлық деп
есептеуге болмайды, ол жоғарғы оқу орны студенттеріне, оған дейін мектеп
қабырғасындағы тәрбиенің жеткіліксіздігімен тікелей байланысты.
Мәселен, отандық ғалымдарымыздың соңғы зерттеулеріне байланысты
әдебиеттердi талдау, педагогтарды даярлайтын университет түлектерінің
педагогикалық іс-әрекетін зерделеу, осы мамандықтарды даярлайтын
факультеттер мен кафедралардың жұмыс тәжірибелерімен танысу, педагог
кадрларын даярлау тәжірибеге ғана негізделгенін, жеткiлiктi ғылыми
негiзінің жоқтығын, нақтырақ айтқанда, педагогтардың педагогикалық практика
барысында тәрбие жұмыстарына даярлау мүмкіндіктерінің анықталмағанын;
бірыңғай жүйенің жасалмағанын, педагогикалық практиканың тиімділігін
арттыратын әдіс-тәсілдердің, шарттардың, амал-жолдарының айқындалмағанын;
ғылыми-әдістемелік нұсқаулардың; кәсіптік мектеп оқушыларын кәсiби-
өндiрiстiк еңбекке баулудың негiзгi құралы ретiндегi оқытудың жаңа
ақпараттық технологияларын кеңiнен қолданудың психологиялық-педагогикалық
және дидактикалық негiздерiн жасауға бағытталған теориялық зерттеулердiң
толыққанды жасалмағанын көрсетті. Демек, болашақ педагогтардың
педагогикалық практика арқылы тәрбие жұмысына даярлау қажеттігі мен оны
даярлау үшін қажетті теориялық-әдіснамалық негіздеудің мазмұны мен мәнінің
жеткіліксіздігі арасында қарама-қайшылық бары анық байқалады. Сондай-ақ
қазіргі уақытқа дейін болашақ педагогтардың тәрбие мәселесін шешудің мәні
неде екендігі, педагогикалық практиканың ролі, болашақ педагогтардың тәрбие
жұмыстарына даярлаудың тұтас жүйесін қалай құру керек екендігі түсініксіз
болып отыр.
Студенттердің педагогикалық практикасын жетілдірудің теориялық негіздерін
жасақтау мына қажеттіліктерді талап етеді: а) тұлғаның кәсiби
қалыптастыруындағы практиканың ролiн анықтайтын қазiргi философиялық
зерттеулердi талдау; ә) педагогикалық практика жөнiндегi жетекшi
психологиялық-педагогикалық зерттеулердi зерделеу және жүйелеу арқылы; б)
педагогикалық практиканы кешенді тапсырмалар негізінде құрылымдау жолымен;
в) тұтастай педагогикалық процесті қамтамасыз ететін педагогикалық
мәселелердің жүйесін шешуге бағытталған, қисынды байланысқан іс-
әрекеттердің жиынтығы ретіндегі кешенді тапсырмалар моделін жасау арқылы.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ

Жоо педагогы өз iс-әрекетiнiң мәнiн терең түсiнбей, қоғамдық-саяси, арнаулы
ғылыми, психологиялық-педагогикалық бiлiмдер жүйесiн игермей, сондай-ақ
теориялық бiлiмдерiн, практикалық мәселелердi шешу кезiнде шығармашылықпен
қолдану iскерлiгiнсiз өз мақсатын жүзеге асыра алмайды. Педагогикалық
практика болашақ мамандарды педагогикалық iс-әрекеттiң алғашқы және аса
құнды тәжiрибесiмен қаруландырады, студенттердiң педагогикалық iс-әрекетке
кәсiптiк жұмысқа дейiн-ақ даярлығының көрсеткiшi қызметiн атқарады. Мұның
бәрi студенттердiң педагогикалық практикасын жетiлдiру проблемасының
теориялық және практикалық мәндiлiгiн қамтамасыз етедi.
Педагогикалық практиканы табысты өткiзу үшiн студенттердiң кәсiби
бiлiмдердi, iскерлiктер мен дағдыларды саналы игеруге шығармашылықпен және
үлкен жауапкершiлiкпен қарау қажеттiгiне көздерiн жеткiзiп, педагогикалық
практиканы өз бетiмен орындайтын педагогикалық iс-әрекет ретiнде қарастыру
керек.
Теориялық талдау материалистiк iлiмдегi адам iс-әрекетiнiң өзгертушiлiк
сипаты жөнiндегi, практиканың ролi жөнiндегi, оның басым мәнi және
теориямен байланысы жөнiндегi iлiмдерге сүйенедi; практика таным
шынайылығының, практикалық iс-әрекетке жетекшiлiк жасау қызметiн атқаратын
теория ақиқаттығының шешушi және жалғыз критерийi болып табылады деген
принциптiк әдiснамалық қағидаларына негiзделедi.
Практиканың ролi жөнiндегi идея қазiргi философияда одан әрi жалғасын тауып
отыр. Бiз практиканы заттық iс-әрекет ретiнде қарастыратын көзқарасты
(Н.К.Вахтомин, В.А.Восонович, П.В.Копнин) жақтаймыз. Көрнектi
психологтардың (Б.Г.Ананьев, Л.С.Выготский, В.Ф.Ломов, А.Н.Леонтьев,
С.Л.Рубинштейн және т.б.) еңбектерiнде практика адамзат iс-әрекетiнiң
маңызды және шешушi компонентi ретiнде қарастырылады.
Зерттеудiң мақсатын және мiндеттерiн басшылыққа ала отырып, бiз жұмыс
барысында Н.К.Крупская, А.В.Луначарский, П.П.Блонский, С.Т.Шацкий,
А.С.Макаренко ұсынған және негiздеген студенттердiң теориялық және
практикалық даярлығының бiрлiк принципi; педагогикалық практиканың болашақ
кәсіптік оқыту педагогын даярлау жүйесiндегi орны; педагогикалық
практиканың құрылымы; педагогикалық шеберлiктi игеру бойынша жаттығулар
жүйесi; студенттердi оқытудың маңызды құралы ретiндегi педагогикалық
практика мәселелерiн талдадық.
Педагогикалық практика проблемасының қазiргi педагогикадағы жай-күйiн
талдау зерттеулердiң басым көпшiлiгiнiң болашақ педагогтардың кәсiптiк
даярлығын жетiлдiруге арналғандығын көрсетедi.
Ал болашақ педагог даярлығы жүйесiндегi педагогикалық тапсырмалар
проблемасы әлдеқайда аз дәрежеде зерттелген. Бұл мәселе жасөспiрiмдермен
жүргiзiлетiн жұмыс бойынша берiлетiн педагогикалық тапсырмалар түрiнде
әртүрлi аспектiлерде қарастырылған: студенттердiң танымдық белсендiлiгiн
және шығармашылық қабiлеттерiн дамытудағы тапсырмалардың ролi;
студенттердiң педагогикалық iс-әрекетiне зерттеушiлiк көзқарасын
қалыптастыруға арналған тапсырмалардан тұратын ғылыми-педагогикалық нұсқау.
Нақты тапсырмалар студенттердiң өзiндiк танымдық iс-әрекетiнiң мәндi
дәлелдерiн қалыптастыру үшiн, тапсырманы орындау процесiн өз бетiмен бiлiм
алу iс-әрекетiмен жақындастыру үшiн жағдайлар туғызады. Нақты тапсырма
студенттердiң өзiн-өзi әлеуметтiк, кәсiптiк және адамгершiлiк тұрғыдан
танып-бiлуiне ықпал ететiн өзiндiк танымдық iс-әрекетiнiң әлеуметтiк-мәндiк
себеп-салдарын қалыптастыру үшiн жағдай жасайды дей келе, іс-әрекет
мақсатымен және оны жүзеге асыру шартымен сәйкес келетін педагогикалық
жағдайлар - педагогикалық тапсырма болып табылады - деп анықтама беруге
болады.
Тапсырма дегенiмiз мақсат қоюдан бастап нәтиже алғанға дейiнгi
педагогикалық үрдісті жүзеге асыратын логикалық байланысты әрекеттердiң
жиынтығы деп анықтама беретін болсақ, тапсырмалар құрастыруда мынадай
талаптарды қанағаттандыруын қарастыру қажет: тапсырманың педагогикалық
үрдістің барлық маңызды белгілерін қамтуы; кез-келген педагогикалық
мақсатты жүзеге асыруда жалпы мәнге ие болуы; педагогикалық үрдісте кез-
келген жағдайда бақылау жасау мүмкіндігінің болуы.
Сонымен қатар педагогика ғылымында жинақталған теорияны оқып-үйрену,
университет студенттерінің педагогикалық практикасын ұйымдастырудың
бастапқы деңгейін зерттеу, бізге студенттердің педагогикалық практикасының
тиімділігін қамтамасыз ететін келесі шарттарды анықтауға мүмкіндік берді:
- практика барысындағы сабақтастық және студенттердің курстан курсқа
өткендегі іс-әрекетінің көлемі мен мүмкіндігінің артуы;
- студенттердің практика барысындағы нақты рөлі мен функцияларын анықтау;
- студенттердің практиканың алғашқы күндерінен-ақ оқу-тәрбие жұмысына
белсенділігін арттыру шараларын ұйымдастыру;
- практика бағдарламасына студент-практиканттардың оқушылармен өз бетінше
тәрбие жұмысына жетекшілік етуге арналған тапсырмалар жиынтығын қосуы;
- студенттердің кәсіби өзін-өзі тәрбиелеуін ұйымдастыру деңгейіне
байланысты дифференциалдық келіс;
- практика бағдарламасына педагогикалық практика тиімділігін арттыру
шарттарын енгізу. Студенттердің педагогикалық практикасының тиімділігін
арттыру тек шарттарды анықтауды ғана емес, сондай-ақ осы үрдіске
педагогикалық жетекшіліктің ғылыми негізделген жолдарын да талап етеді.
Мұнда қолданылатын кешенді жұмыстарды қарастырайық. Кешен (латынша complex,
байланыс, үйлесiм) - нәрселермен құбылыстардың бiртұтас жиынтығы, жекелеген
психологиялық және педагогикалық процестердi бiртұтас етiп, бiрiктiру.
Кешенді ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.