Робот

Пән: Автоматтандыру, Техника
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Робот

Алғашқы роботтар адамның қозғалысы мен сырт пішінін қайталады. Олар ойын-сауық мақсаттарында пайдаланылды. Қазіргі кезде тұрмыстағы көптеген қызметтерді атқаратын, қадағалайтын, мүгедектер мен сәбилерге көмекші, көңілін аулайтын, т. б. роботтар жасалынды, интеллектуалдық роботтар да пайда бола бастады. Робот техниканың дамуы барысында адамдарды жұмыстардан жоғары радиациялы, жоғары немесе төмен температура жағдайларындағы және адам қатынауы қиын жерлердегі (су астында, ғарышта) жұмыстардан босататын автоматтық құрылғылар мен механизмдер түрінде жасалып, олар үнемі жетілдіріле түсуде. Мұндай құрылғылар мен механизмдер өнеркәсіптік роботтар деп аталады. Өнеркәсіптік роботтар - өндіріс процесінде адамның қозғалу және басқару сияқты іс-әрекеттерін (өндіріс заттарының орнын ауыстыру т. с. с. ) және технологиялық құралдардың (айла-тетіктердің) қызметтерін орындайтын автоматтық машина. Адамның қатысуынсыз бір немесе бірнеше технологиялық операцияны, өңделетін бұйымды тиеу мен түсіруді қоса алғанда автоматты түрде орындайтын технологиялық өңдеуші машиналардың, өндірістік машиналардың, тасымалдау және көмекші жабдықтардың жиынтығын робот-техникалық кешен деп атайды.

Робот - техникалық кешеннің, әдетте, электрондық есептеу машинасы (ЭЕМ) немесе микроконтроллер негізіндегі бағдарламалық басқару жүйесі болады.

Робот-техникалық кешен “адамсыз технологияны” енгізудің негізі болып табылатын икемді өндіріс жүйелерінің бастапқы буыны болып табылады. Робот-техникалық кешенді пайдалану жұмыс күшінің тапшылығы жағдайында өте маңызды.

Қытай ғалымдары зілзаладан кейінгі құтқару операцияларына қатыса алатын құлтемірлерді ойлап тапты. Арнайы тетіктер орнатылған роботтар үйінді астында қалған адамды іздеп табуға қабілетті. Іздестіру барысында құлтемір өз пішінін өзгертіп, қажет жағдайда тікбұрыш, төртбұрыш немесе сопақ күйге ене алады.

Бұған қоса, ғалымдар елгезек машинаны бейнекамерамен әрі аудиожүйемен жабдықтаған. Роботтарға радиация да тосқауыл емес. Мәселен, зілзала жайпаған Жапония үшін мұндай машиналар - таптырмайтын көмекші.

Роботтар (Роботы; robot) - адамның еңбегін автоматтандыруға арналған электрмеханикалық құрылғы. Робот чех жазушысы Карел Чапектің шығармасынан 1920 жылдары тараған. Робот жасағаннан бері олардың бірнеше буындары ауысты: басқарудың қатты схемасы бар роботтар - іс жүзінде қазіргі заманғы өнеркәсіптік роботтардың бәрі бірінші буынға жататын программаланатын манипуляторлар; сезіммен байланысты құрылғылары бар бейімделген роботтар; мұндай Роботтардын үілері бар, бірақ өнеркәсіпте әлі де пайдаланылмайды. Өзін-өзі ұйымдастыратын немесе интеллектілік роботтар; бұл роботтық техниканың дамуының түпкі мақсаты. Интеллектілік Р-ды дайындаудағы негізгі проблема - машиналық көру проблемасы.

- Робот дегеніміз - жалпы, адамның қызметін атқаратын, компьютер арқылы басқарылатын техника. Мысалы, банкоматқа барсаңыз, ол ақшаны сізге санап береді. Паркте бір аппараттың ішіне отырсаң, ұшақпен кетіп жатқандай көрінуі мүмкін. Осы секілді басқарылатын техника бізде жеткілікті. Тіпті үй тірлігін жеңілдететін кіржуғыш мәшине, шаңсорғыш секілді құралдарыңыз да осындай техникаға жатады. Жалпы, робототехника саласы ең дамыған елдер - Жапония мен АҚШ . Тіпті Америкада келешекте қарулы күштерді толығымен роботқа көшіруді көздейтін бағдарламалар бар. Әсіресе гуманоид роботтар (адамға ұқсас) Жапонияда көп. Күншығыс елінде ақшасын төлесе, гуманоидты техниканың неше түрлісін жасап береді. Ол тойда асаба да бола алады. Жиынды да жүргізеді. Әйтеуір, сұраныс бар. Бізде оған сұраныс жоқ. Біз роботты басқарылатын техниканың мысалы ретінде қарастырамыз. Қазір кейбір элементтері, мәселен, техниканың көру жүйесі - МАИ қолданатын бейнекамералар секілді автоматика түрлері біртіндеп енгізілуде. Медицина саласында да қаншама қызмет автоматты жолмен атқарылады.

Ал мехатроника - жаңадан шыққан сала. «Механикa + электроника» дегенді білдіреді, яғни компьютермен аралас техника. Мехатроника Жапонияда пайда болған. Жалпы, жапондар адамзат болашағын мехатроникамен тығыз байланыстырады.

Негізінде роботты адам өміріне қауіп төндіретін жерлерде қолдануға болар еді. Мәселен, мұнай-газ саласында. Өндіріс орындарында өрт немесе өзге де апаттар болғанда адам беттей алмайтын тұстарға роботтар бара алады. Мексика шығанағындағы ұңғымада апат болғанда, BP («Бритиш Петролеум» компаниясы) роботты техниканы пайдаланды. Роботтар адамдарды құтқарды, апатты тоқтатты. Сондықтан келешекте адамзатты сыртқы әсерден қорғауға немесе қазірдің өзінде жер бетінде апаттардан сақтауда жәрдемі орасан болары сөзсіз. Су астында барлау жұмыстарын жүргізуге де робот - таптырмайтын құрал.

1975 жылы нағыз «робот бумы» басталды. Белянин деген және де бірнеше ғалым Жапонияға арнайы барып, тәжірибесін үйреніп келді.

1980 жылы Орталық Комитеттің пленумында роботтарды енгізуге қатысты қаулы қабылданды. Адамға зақым келетін жерлерде қолданады. Оператор сыртта отырады, қолмен басқарады. Мәселен, радиоактивті затты бір жерден екінші жерге ауыстыру қажет кезде. Міне, осы жағынан дамыған.

Робот - компьютер арқылы басқарылатын сондай техниканың нақты бір мысалы. Компьютер дегеніміз, тікелей айтсақ, әртүрлі микропроцессорлық құрылғылар. Контроллер, микроконтроллер, бағдарланатын логикалық контроллер болады. Оның бәрін қарапайым тілмен компьютерлік техника деп атайды.

- Адам да роботқа ұқсас қой бір қарағанда. Ол да - роботтың түрі. Бірақ темір емес, биоматериалдан жасалған. Әрине, даму деңгейі жоғары, ойлау қабілеті бар. Әу бастан ғалымдар роботтарды адамға ұқсас етіп жасаған. Көз - техникалық көру жүйесі, ауыз - дыбыскүшейткіш құрал, құлақ - микрофон, сезімталдық датчиктері, қол - манипулятор, аяқ - педипулятор дегендей, сондай адамға ұқсас.

Микропроцессорлық техника дегеніміз - интегралдық сұлбалар. Олардың схемаларын программалауға болады.

Адамзат миды жұмыс істетуден қалып барады. Өз бетінше көбейтуді ұмытып, калькулятормен есептейді. Кітап оқудың орнына компьютерге телміреді. Рас, техниканың дамуы кей кезде өмір сүруді жеңілдетеді. таяктың екі ұшы болатыны сияқты, әр нәрсенің пайдасы да, зияны да пайдасы да болады. Қытайда даяшылар ретінде роботтар істейтін ерекше бір мейрамхана ашылды. Жеті робот тағам мен сусындарды алып, әкеліп жүреді.

Олар қозғалыстың бағытын анықтайтын сенсорлармен жабдықталған. Ал қонақтар отырған столдарға магнит карталары орнатылған. Соларға қарап, роботттар қай жерде тоқтауын біледі. Мейрамхана иелері темірден жасалған қызметкерлеріне риза. Әрбір роботтың бағасы 6 мың доллар құраған мен, олар жалақыны талап етпей, демалыссыз күні-түні істей береді. Тек уақытында аккумуляторларын ауыстыру ғана қажет. Бұл мейрамханада адамдар істейтін жалғыз орын-ас дайындайтын бөлме. Алайда даяшы роботты жасаған мамандар болашақта аспазшы роботты да ойлап шығаруды көздеп отыр.

Алдағы уақытта мүгедектердің қамын ойлаумен роботтар айналысатын болады. Токиода мүмкіндігі шектеулі жандарға көмек көрсету саласындағы соңғы жетістіктер көрсетілді. Оның арасында мүгедек арбасына айналатын электронды күтуші-төсек те бар.

Электронды күтушінің басты міндеті - адамдарды қолымен көтеріп жүру. Құрастырушылардың айтуынша, ең қиыны қозғалыстың икемділігіне қол жеткізу болған. Джойстиктің жеңіл қозғалысымен төсек кресло-каталкаға айналады, ал аспап-құралдары панелінде мүгедек арбасы және ванна функциясы да орналастырылған. Жапонияда мүгедектерге тауарлар шығару өндірісі ірі электротехникалық алпауыт компаниялар бесекеге түсетін жеке индустрия болып табылады. Бұл көбірек қолданыста болатын жаңа технологияларды шығаруға септігін тигізеді. Робототехника лабораториясы 1981 жылы академик Ө. А. Жолдасбековтың ұйымдастырылуымен құрылды . «Машиналар жəне робототехника жүйелер механикасы» мамандықтарына оқу сабақтарын өтетін роботтар жəне монипуляторлардың үлгісі бар.

МП-9С өндірістік роботы металлды кесуге, штамптық престеуге, сериялық өндірісте жинау жұмыстарына арналған. Басқару жүйесі циклдік болып келеді.

РБ-211 контурлық басқарылатын өндірістік роботы бояуға, жылуды оқшалауға, шаң тəрiздi жəне т. б жамылғыларды тапанша-бояғышпен тазалауға арналған.

« Универсал-5. 02 » позициялы басқарушы өндірістік роботы кешенді тетіктендіруге, механикалық гальваника жəне дайындау цехтарында технологиялық процесстерді автоматтандыру.

« Циклон-3Б» циклдық басқарушы өндірістік роботы технологиялық процесстерді автоматтандыру, көлемдi штампылау өндірісінде, қысыммен құю, механикалық өңдеу, жүктеулер жəне жүк түсiру, станог арасындағы транспорттау.

« Бирг-10-ЗАЗ» өндірістік роботы механикалық өңдеу жəне сыққыш қондырғыларды қосымша қызмет көрсетуде автоматтандыру жəне механикаландыру үшін қолданылады.

« Ритм-01. 01 » циклдық басқарушы өндірістік роботы үлгі штамптау жəне механикалық өңдеу өндірісінде технологиялық процестерді автоматтандыру үшін қолданылады.

Сингапурдің ASTAR ғылым, технологиялар және зерттеулер агенттігі жаңа жасалымдарын ұсынды, олардың ішінде алғашқы екі Olivia және Lucas әлеуметтік роботы бар. Бұл жаңалықтар Singapore Robocup 2010 дәстүрлі жарыстарында көрсетілді.

Olivia роботы үй қызметкерінің немесе үй хатшысының міндетін атқара алады. Сондай-ақ ол музыкалық аспаптарда ойнай алады, электр приборларын бақылайды және телефон қоңырауларына жауап қайтарады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.