Керамзит технологиясы (құрғақ тәсіл)

Ауалық тұтқыр заттар

Ауалық құрылыс әгі деп 8%-ға дейін саз және құм қоспасы бар карбонатты тау жынысын бақу температурасына жеткізбей күйдіріп алатын өнімді айтады.

Бұл тау жынысын көмір қышқыл газы /СО ₂

Мазмұны

Мазмұны . . . 3

Аннотация . . . 4

Нормативті құжаттарға сілтеме . . . 5

1 Кіріспе . . . 6-12

2. Пайдаланылатын шикізаттың мінездемесі . . . 12-17

3. Өндіру технологиясының схемасы . . . 17-21

4. Өндірісте пайдалынатын құрал-жабдықтар . . . 21-23

5. Толтырғышқа стандарт бойынша қойылатын талаптар . . . 23

6. Өнімнің сапасын бақылау . . . 24

Толтырғыштар өндірісіндегі техника қауіпсіздігі мен қоршаған ортаны

қорғау . . . 25-26

Қорынтыды . . . 27

Әдебиеттер . . . 28

клинкерде жоғарғы негізді кальцийдің силикаты, алюминатты алюмоферриті пайда болады. Цемент клинкерінің шлифын микроскоп астында зерттегенде, оның негізінен кристалл жүйелі кальций силикаттарынан тұратыны байқалған. Кальцийлі силикат кристалдарының арасында

шыныға ұқсас зат секілді алюминатты және алюмоферритті фазалар мен аморфты кристалдар орныққан . Портлантцементтің қасиеттері клинкерлік минерлды құрамымен байланысқан . Портландцементті клинкердің басты минералдарына мыналар жатады :

- үшкальцийлі силикат 3CaO • SiO2 немесе C3S- 45-60%;

- екікальцийлі силикат 2CaO • SiO2 немесе C2S-15-37 %

- үшкальцийлі алюминат 3CaO • Al2O3 немесе C3A- 7- 15 %

- төрткальцийлі алюмоферрит 4CaO • Al2O•немесе C4Aғ-

-10-18%

Бос кальций тотығын сөндіру үшін цементті клинкерді

ұнтақтағанға дейін қоймада біраз ұстайды .

Минералогиялық құрамы жағынан портлантцементті клинкер-

керді, үшкальцийлі силикатты 55% аз емес және С3S қатынасы 4 - тен артық құрамында белит пен целитті құрастырушы минералдар жоғары төрт кальцийлі алюмоферриттің мөлшері 18% көп белитті деп бөлшектенеді .

Үшкальцийлі алюминаттың мөлшеріне орай цементтер аз,

орташа және көп алюминатты деп жіктеледі .

Казіргі кезде шығарылатыны мыналар:

Құрамына 20% дейін гидравликалық қоспалары бар портлантцемент

-30- 70 % түйіршіктелген домналы және форфорлы шлак қо-

сылған шлакты порланцемент

Домна шлағы негізінен шыны құрылымды кальцийдің силикатынан тұрады .

Балқыған домна шлагын сумен араластырып тез суытқан кезде ол шыны күйде қатып, майда түйірлерге айналады. Мұндай шлакты кейде түйірленген немесе грануланған шлак деп атайды.

Шлакты портландцемент технологиясы.

Шлактың сапасы оның химиялық құрамына түйірлену немесе суыту режіміне байланысты бұл қосылысты белсенді минералды компанент деп атаймыз.

Шлакта кальций мен алюминий тотықтары көбейген сайын және суыту жылдамдығы артқан сайын, оның шлакты портландцементке қажетті сапасы жақсара береді.

Сондықтанда шлакты портландцемент пуццоланды цементтен айырмашылығы аязға төзімділігі.

Шлакты портландцемент кәдімгі белгілі портландцементті судағы бетондарға, сульфаттар мен басқада зардапты зиян келтіретін өндірісте қолданылады.

Шлакты портландцементтің 300, 400, 500 қазіргі кездегі өндірілетін маркалары.

Портландцементпен салыстырғанда шлакты портландцементтің ұстасу мен қатаю процесінің баяулығымен сипатталады. Ұстасудың басталуы 45 минуттан ерте емес аяқталуы 12 сағаттан кем еместігі стандартпен реттеледі. Шлакты портландцементтің ұнтақталу майдалығы портландцементтікдей болады.

Портландцемент өндірісінің технологиясы. Портландцементті клинкерді өндіруде шикізат ретінде әктасты тау жынысын, балшықты, сондай-ақ балшық пен әктастың (мергельдің) табиғи араласын пайдаланады. Әктастар, балшықтар, мергельдер - шөгінді тау жыныстары, олардың химиялық құрамы мен физикалық қасиеттері әр түрлі болады.

Соңғы кездерде портландцемент өндірісінде балшықтың қолдануын шектеу мақсатымен, қышқыл мен негізгі домналы және фосфор шлактарын, олармен қатар глинозем өндірісінің нефелинді қалдықтарын қолдана бастады.

Балшық тез ылғалданатын және суда жұмсап кететін алюмосиликаттар мен кварцтардың өте ұсақ бөлшектерінен пайда болған.

Кальцийдің карбонаты табиғатта әктас, бор, әктасты туф,

ұлутасты және мәрмәр түрінде кездеседі. Мәрмәрдан басқа карбонатты тау жыныстарының барлығы портландцемент өндірісінде негізгі шикізат ретінде қолданылады.

Қолдану технологиясы.

Шылакты портландцемент жасанды тастарды зауыттық жағдайда дайындауда, бетон мен темірбетон бұйымдарын өндіруде, сылау мен төсеуге керекті ерітінділерді қолдануда жиі пайдаланады.

Бұл цементтің маркалары портландцементке қарағанда бір марка төмен болады. Бірақ уақыт өткен сайын қатая келіп беріктігі портландцементтен асып түседі.

Портландцемент түрлері.

Портландцементтің түрлері. Тез қатаятын портландцемент белсенділігі мен меншікті қырын өсіру жолымен алғашқы 1 - 3 тәулік бойына жеткілікті жоғарғы беріктік алады. Тез қатаятын цементтің қысқандығы беріктігі бір тәуліктен кейін 20 МПа жетеді, ал 3 тәуліктен кейін 30 МПа. Мұндай тұтқырларды темірбетон бұйымдарының қатаюын жылдамдату, технологиялық циклдардың ұзақтығын қысқарту, мекеменің қуаттылығын арттыру үшін қолданады.

Тез қатаятын цементті өндіру үшін құрамындағы үшкальцийлі силикат 50 - 60%, үшкальцийлі алюминат пен төрткальцийлі алюмоферрит 8 - 14%, осыдан басқа ұнтақтау кезінде 8% гипс тасын қосады. Екісулы гипс тасының мөлшері, үшкальцийлі алюминатты қосып байланыстыратын өте бір тиімді қатынастағы мөлшерде болғаны дұрыс.

Тұтқыр беріктігінің тез өсуі біріншіден, клинкердің минерологиялық құрамына, екіншіден, тұтқырдың меншікті қырына байланысты. Тұтқырдағы меншікті қырдың өсуінен цементтің қатаю процесі жылдамдайды. Тез қатаятын цементтегі меншікті қырдың көрсеткіші 350 - 450 м²/кг жетеді, ал кәдімгі портландцементті осы көрсеткіш 250 - 300 м²/кг.

Тез қатаятын цементті алу үшін, И. В. Смирнов пен Б. В. Осин портландцементті хлорлы кальциймен (1, 2 - 2, 0%), сөнбеген әкпен (10 - 15%) бірге меншікті қыры 450 - 500 м²/кг дейінгі ұнтақтыққа дейін бірге ұнтақтау ұсынған.

Цемент бөлшектерінің өлшемдері кішірейген сайын, олардың гидратация мен гидролиздеу процестері жылдамдайды: үш тәуліктен кейін бөлшек өлшемдері 10 мкм цементтің беріктігі, бөлшек өлшемі 60 мкм цементтің беріктігімен салыстырғанда 7 рет жоғары болады.

Ақ және түсті цементтер. Ақ цементті таза әктас, кварцты құм мен каолин негізінде өндіреді. Ақ цементтің клинкерін күйдіру, тек күлсіз таза отынды пайдалану арқылы іске асырылады. Темірдің бояғыш тотықтарын толығынан кетіру мақсатымен, клинкерді арнайы ағартқыш аппараттарда өңдейді. Ақ цементтің клинкерін оттексіз ортада салқындатады. Цементтің ақтық дәрежесі фотометрдің жәрдемімен анықталады. Мұндай жағдайда эталон ретінде барий сульфатын қолданады.

Түсті цементтерді ақ цемент клинкерін пигменттермен бірге ұнтақтау арқылы өндіреді. Пигмент ретінде охраны, темірлі сурикті, марганец тотығын, ультрамаринды пайдаланады. Ақ және түсті цементті құрылыстағы әрлеу жұмыстарында және сәулеттік бөлшектерді дайындауда көп қолданады.

Түсті цементтерді зауыт жағдайында, керамикалық плита орнына ірі панельді әрлеуге қолдану сапаны жақсартуға, уақыт пен шикізаттарды үнемдеуге мүмкіндік береді. Мұндай цементтерді ішкі қабырғалар мен қасбеттерді әрлеуге, мәрмәрге ұқсас бұйымдарды өндіруде, сәулеттік ескерткіштерді тұрғызуда пайдаланады. Түсті цементтің 300, 400 және 500 маркалары шығарылады.

Пуццоланды портландцемент. Пуццоланды портландцементті клинкерді, 20 - 40% белсенді қоспаны және 5% табиғи гипсты бірге ұнтақтау арқылы өндіреді. Пуццоланды қоспа цементтің ұстасу мен қатаюын баяулатады. Кәдімгі цементпен салыстырғанда, пуццоланды қоспасы бар цемент агрессивті ортада шыдамдырақ. Цементтің бұл түрін негізінен су техникалық құрылыстарда, бұйымды көтеріңкі ылғалдығы бар жайдайда қолданылады, тұрақты сулы ортада, жер асты құрылыстарында пайдаланады. Пуццоланды портландцементтен алынған бетон мен бетон бұйымдарының кемістігі - аязға шыдамдылығы төмен.

Күкіртке шыдамды шлакты портландцемент. Күкіртке шыдамды шлакты портландцементті 30 - 70% домналы шлакты, гипсті және нормаланған құрамдағы портландцементті клинкерді араластырып, бірге ұнтақтау арқылы алады. Пайдалану кезінде, құрамында күкіртті тұздар мен карбонатты қосындылары бар, сулардың әсеріне кездесетін ғимараттар мен салынымдарды тұрғызуда қолданады. Күкіртке шыдамды шлакты портландцементтің қатаюын жылдамдату және олардың беріктігін өсіру үшін гипс, хлорлы кальций ж. б. жылдамдатқыштарды қолданады, бұйымдарды жылумен өңдейді. Цементтің осы аталған түрін бетон мен темірбетон бұйымдарын дайындау мен су техникалық құрылыстарында қолданып жұр.