Массивпен жұмыс істеу

1) Массив дегеніміз не? Мысалдар
2) Массивтермен жұмыс, сандық массивтың ең кіші, ең үлкен және орта мәнін табу. Мысалдар.
3) Матрица дегеніміз не? Мысалдар.
4) Матрицамен жұмыс
5) Қортынды
6) Қолданылған әдебиеттер

Бір типті шамалардың бір ғана ат беріліп, реттелген тізбегі массив деп аталады. Массивпен жұмыс істеу үшін оның әр элементінің мәні белгілі болуы тиыс. Массив Структуралық типке жатады. Структуралық типтегі (түрдегі) айнымалылардың стондартты типтегі айнымалылардан айырмашылығы мынау: олар бірнеше элементтерден құралады, ал стондартты типтер бір ғана элементтен құралады. Массивтың симболдық типтер бар. Мысалы; сандық кесте, вектор координаттары, матрица (төртбұрышты сандық кесте), әрқайсысы бір элемент түрінде алынған симболдар тізбектерінің жиынтығы (текстер) массивтер қатарына жатады ( симболдық массив элементіне енетін симболдар саны 255-тен аспауы тиіс). Массивтің атауы да сандық айнымалының атауы сияқты белгіленеді.

1 О.Камардинов 1) "Информатика" "Ғылым"- ғылыми баспа орталығы.
2) "Есептеуіш техника және прогроммалау" Алматы 1997ж

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 14 бет
Таңдаулыға:

Жоспар

1) Массив дегеніміз не? Мысалдар
2) Массивтермен жұмыс, сандық массивтың ең кіші, ең үлкен және орта мәнін
табу. Мысалдар.
3) Матрица дегеніміз не? Мысалдар.
4) Матрицамен жұмыс
5) Қортынды
6) Қолданылған әдебиеттер

Массивтерді өңдеу, Матрицаны түрлендіру.

Бір типті шамалардың бір ғана ат беріліп, реттелген тізбегі массив
деп аталады. Массивпен жұмыс істеу үшін оның әр элементінің мәні белгілі
болуы тиыс. Массив Структуралық типке жатады. Структуралық типтегі
(түрдегі) айнымалылардың стондартты типтегі айнымалылардан айырмашылығы
мынау: олар бірнеше элементтерден құралады, ал стондартты типтер бір ғана
элементтен құралады. Массивтың симболдық типтер бар. Мысалы; сандық кесте,
вектор координаттары, матрица (төртбұрышты сандық кесте), әрқайсысы бір
элемент түрінде алынған симболдар тізбектерінің жиынтығы (текстер)
массивтер қатарына жатады ( симболдық массив элементіне енетін симболдар
саны 255-тен аспауы тиіс). Массивтің атауы да сандық айнымалының атауы
сияқты белгіленеді.

1 – кесте

A[1] A[2] ... ... ... ... A[n]
2.5 -4.7 ... ... ... ... . 7.84

1-кестеде сызықтық (бір өлшемді) нақты сандар массиві келтірілген. Мұндағы
а- массив аты, а[к] – массив элементтері (к= 1,2,3,,,, n), кестенің төменгі
жағында массив элементтерінің мәндері берілген: а [1]=2,5; а[2]= -4,7m.с.с.
Массивте әр элемент нөмірін (к) элементтің индексі деп, элементтің өзін
индекстелген айнымалы деп атайды.
Паскольдағы массив- күрделі типке жатады. Ол бір ғана типтен тұратын
саны алдын ала анықталған элементтер жиыны. Массивті бір қалыпты анықталған
(регулярлық) типте деп те атайды. Массив элементтерін және оның атауын
белгілеу алгаритм тақырыбындағы белгілермен бірдей. Массивті екі түрлі
сипаттау мүмкін. Біріншісінде бағдарламаға енгізілетін типтер бөлімінде
массив тип атауы арқылы сипатталады.
Сипаттау үлгісі:
Typeтип атауы= array[t-T1] of T2;
Var Массив атауы : тип атауы;
Мұндағы Array [T1] of T2- массивті анықтау.
Т2- массив элементтерінің типі (оны негіздік тип деп атайды);
Т1-элемент индексінің типі (ол integer, read, типтерінен басқа кез
келген жай тип болуы мүмкін);
Тип атауы- типті (массивті) анықтайтын кез келген белгілеме айнымалы;
Массив атауы- типі тип атауынан тұратын айнымалы;
TYRE (тип), ARRAY(массив), OF- қызметші сөздер. Бір өлшемді
(сызықтық) массивтерді сипаттау. Мысалы:

Type m1=array [1 ... ... .,10] of real
m2=array [1 ... ... .,20] of integer
m2=array [0 ... ... ,25] of char;
var a,b: m1; c: m2; r: m3;

Мұндағы 1,10, 1 ... ... 20, 0 ... ... 25- шектеулі (аралық) типтер; а,в,с,г-
типтер TYRE бөлімінде анықталған массивтердің атаулары (а,в-
айнымалылардың типі- m1; m1- real типті 10 элементтен тұратын массив;
индекстер- 1 ... 10 шектеулі типінде жататын бүтін сандар тағы сол сияқты).
Бағдарламаға TYRE бөлімін енгізбей, массивті Var бөлімінде де
сипаттау мүмкін. Мысалы: а,в массивтерін мынадай түрде сипаттауға болады:
Var а,в: array [1 ... .,10] of real:
Бірақ күрделі типтерді TYRE бөлімінде анықтау бағдарламаны оқуды көп
жеңілдетеді және ол бағдарламалаудың жақсы тәсілі.
1-мысал: а[1], а[2], ... ., а[10]-мм арқылы есептеген, жергілікті
жерде соңғы 10 жылда жауған жауын- шашын мөлшерілері болсын. Оның бір
жылдық орта мөлшері мен әр жылдағы ауынқуын есептеу керек.
Program – f;
Uses crt;
Type ms=array [1 ... .10] of real;
Var a: ms; k: integer; s, d: real;
Begin clzscz;
S:=0;
Writeln (‘Әр жылдық ж-ш мөлшерін’);
Writeln (‘ендірген соң ENTER пернесінбасыңыз’);
Writeln;
For k:=1 to 10 do Begin
Writeln(k, ‘-жылдың ж-ш мөлшерін=?’);
Readln(a[k]);
S:=S+a[k];
End;
S:=S\10
Writeln(‘орта мән’, s:6:2);
Writeln;
For k:=1 to 10 do Begin
D:=S-a[k];
Writeln(k,’жылдық ауытқу=’ d:6:2);
End.
Ескерту:
1) Массивті жадыға ендіру мен оны экранға шығаруды бөлек циклдер
арқылы орындаған дұрыс;
2)Массивті анықтауда Т1 үшін 1 ... n шектеулі типін алып, n-нің мәнін
бағдарламаның CONST бөліміне енгізген қоюда мүмкін. Мысалы: Const
n=10;
Type m1=array (1 ... .n) of integer;
(n-нің орына үлкен сан алу да мүмкін).
3) Бағдарламада к- айнымалысы цикл параметрі және индекс ретінде
пайдаланылғандықтан, оны
Var k: integer;
немесе Var к:1 ... .10;
арқылы сипаттауға болады. Бағдарламада сипаттаудың бірінші түрі
алынды.
2-мысал.
А0 хn+ a1 xn-1+ ... ..+an-1 x+an
Көпмүшелігінің мәнін есептеу керек. Көпмүшелікті Горнер схемасы бойынша
мынадай түрге
( ... .((a0 x+ a1) x+ a2) x+ ... ..+an-1) x+an
Түрлендіріп алып, еселіктерін (кщэффиценттерін) бір өлшемді (сызықтық)
массив элементтері ретінде қарастыруға болады. Үшін циклі бойынша мұның
мәнін есептеу алгоритмі:
Алг Горнер (бүтін n, нақ х, нақ кесте а[0:n] нақ у) басы бүтін n
Ендіру n,x,a[0]
ЦC k үшін 1 бастап n дейін
Ендіру а[к]
У:=ух+а [к]
ЦС шығару у
Соңы.
Бағдарламасы
Program- Gorner;
Uses cut;
( Көп нүктенің орнына көпмүшеліктің )
(дәреже көрсекішін енгізіңіз).
Const n=,,,,,,;
Type ms=array [0 ... n] of real;
Var a:ms; k: integer; x,y: real;
Begin clzcz;
Write(‘x-тің мәнін ендіріңіз=?’);
Readln(x); y:=0;
For k:=0 to n do begin
Readln(a[k]);
Y:=y’ x+a[k];
End;
Write(‘y(‘,x:4:2,’)=’,y);
End.

Массивтермен жұмыс, Сандық массивтің ең кіші, ең үлкен және орта мәнін
табу.
Бір атау арқылы байланыстырылған бір типті айнымалыылардың (не
олардың мәндерінің) жиындығы массив деп аталады. Сызықтық массив және
матрицамен жұмыс істеу негіздері Паскольдағы сияқты.
1-мысал: 0,99аралығындағы бүтін типті кездей соқ n соннан тұратын сызықтық
массив құрып, оның минимумын, мексимумын және орта мәнін табу керек.
(n=500)
1) Жаңа проект ашу;
2) Формада Labell, Buttan 1 комноненттерін орнатып, олардың Caption
қасиеттеріне мәндер меншіктеу (біріншісінде бос ету, екіншісінде ОК мәнін
меншіктеу);
3) ОК түймесінің Onllicк оқиғасын өңдейтін процедура құру;
Proceduze Tform 1 Button ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.