Банктің корпоративтік клиенттерімен жүргізетін операцияларын басқарудың ақпараттық жүйесін тұрғызу
Мазмұны
Кіріспе
1. Теориялық бөлім
1.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
1.2. «Нұрбанк»ААҚ және басқарудың қолда бар жүйесін сипаттау
1.3. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.сін құрудің мақсаты мен міндеті
1.4. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.сіне қойылатын талаптар
1.4.1. ЭАЖ құрылымына қойылатын талаптар
1.4.1.1. Есептер кешенінің экономикалық мәні
1.4.2. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.нің ресурстарына қойылатын талаптар
1.4.2.1. Ақпараттық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.2. Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.3. Техникалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.4. Бағдарламалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.5. Математикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.6. Лингвистикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.3. Концептуальды сұлба
2. Негізгі бөлім
2.1. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» ЕК орны
2.2. Есептің қойылымы
2.2.1. «Корпоративті клиенттердің жазбасын түрлі тіліктерде алу» есебінің сипаттамасы
2.2.2. Кірістік ақпарат
2.2.3. Шығыстық ақпарат
2.3. Ақпараттық база
2.3.1. Машинадан тыс ақпараттық база
2.3.1.1. Ақпараттық модель
2.3.1.2. Жіктеу мен кодтауды сипаттау
2.3.2. Машина ішіндегі ақпараттық база
2.5. Есепті математикалық қамтамасыздандыруды сипаттау
2.5. Бағдарламалық қамтамасыздандыру
2.5.1. Есептер кешенін жүзеге асыру үшін қолданылуы мүмкін , қолда бар бағдарламалық құралдарды сипаттау
2.5.2. Бағдарламалық қамтамасыздандырудың құрылымы
2.5.2.1. Жалпы жүйелік бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.2.1. Арнайы бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.3. Қолданушы инструкциясы
2.6. Есептер кешенінің әрекет етуінің ақпараттық технологиясын сипаттау
3. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ деңгейін бағалау және оны қолданудың мүмкін аумақтары
3.1. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.сін құрауға кететін шығындарды бағалау , шығындарды есептеудің әдістемесі
3.2. Ақпараттың өнімді коммерциялық жүзеге асыру бойынша нәтижелер мен рекомендацияларды талдау
3.3. Есептер кешенінің ақпараттық технологиясын жетілдіру бойынша рекомендациялар
Қорытынды
Әдебиеттер
Приложения
Кіріспе
1. Теориялық бөлім
1.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
1.2. «Нұрбанк»ААҚ және басқарудың қолда бар жүйесін сипаттау
1.3. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.сін құрудің мақсаты мен міндеті
1.4. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.сіне қойылатын талаптар
1.4.1. ЭАЖ құрылымына қойылатын талаптар
1.4.1.1. Есептер кешенінің экономикалық мәні
1.4.2. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.нің ресурстарына қойылатын талаптар
1.4.2.1. Ақпараттық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.2. Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.3. Техникалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.4. Бағдарламалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.5. Математикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.6. Лингвистикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.3. Концептуальды сұлба
2. Негізгі бөлім
2.1. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» ЕК орны
2.2. Есептің қойылымы
2.2.1. «Корпоративті клиенттердің жазбасын түрлі тіліктерде алу» есебінің сипаттамасы
2.2.2. Кірістік ақпарат
2.2.3. Шығыстық ақпарат
2.3. Ақпараттық база
2.3.1. Машинадан тыс ақпараттық база
2.3.1.1. Ақпараттық модель
2.3.1.2. Жіктеу мен кодтауды сипаттау
2.3.2. Машина ішіндегі ақпараттық база
2.5. Есепті математикалық қамтамасыздандыруды сипаттау
2.5. Бағдарламалық қамтамасыздандыру
2.5.1. Есептер кешенін жүзеге асыру үшін қолданылуы мүмкін , қолда бар бағдарламалық құралдарды сипаттау
2.5.2. Бағдарламалық қамтамасыздандырудың құрылымы
2.5.2.1. Жалпы жүйелік бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.2.1. Арнайы бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.3. Қолданушы инструкциясы
2.6. Есептер кешенінің әрекет етуінің ақпараттық технологиясын сипаттау
3. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ деңгейін бағалау және оны қолданудың мүмкін аумақтары
3.1. «Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету» АЖ.сін құрауға кететін шығындарды бағалау , шығындарды есептеудің әдістемесі
3.2. Ақпараттың өнімді коммерциялық жүзеге асыру бойынша нәтижелер мен рекомендацияларды талдау
3.3. Есептер кешенінің ақпараттық технологиясын жетілдіру бойынша рекомендациялар
Қорытынды
Әдебиеттер
Приложения
Кіріспе
Қаржылық және банктік ұйымдарды жетілдірудің маңызды бағыттарының бірі қазіргі ақпараттық жүйелерді пайдалану болып табылады. Бұл бағыттағы жаңа перспективалар елдің рыноктық қатынастарға өтуінде қаржылық және банктік жүйелерді радикалды қайта құрауды жүзеге асырумен байланысты ашылды. Банктер үшін ортақ , ақпараттық – есептеуіш желіні қаржылық органдардың ақпараттық жүйелерінің басқа ақпараттық жүйелермен аса тығыз өзара әрекеттесуін ұйымдастырудың мүмкіндігі пайда болды.
Қазақстан Республикасында банктік сфера бұл экономиканың динамикалық түрде дамушы секторларының бірі. Инфляциялық үрдістер мен кризистік құбылыстарды игерумен байланысты , қазақстандық экономиканың бүгінгі проблемаларының арасында банктік жүйедегі ары қарай даму мен жетілдіру үлкен тәжірибелік маңызға ие. Сонымен қатар, соңғысының дамуы банктердің рынокқа кірісін либеризациялау, екінші деңгейдің банктерін жекешелендіру , және тағы сол сияқты бағыттарды қамтиды.
Қазіргі банктік жүйелер – бұл клиенттерге көрсетілетін , көп тәсілді дәстүрлі және дәстүрлі емес қызметтердің сферасы. Қазақстан экономикасының рыноктық қатынастарға өтуімен , екінші деңгейдің банктерімен халыққа көрсетілетін жаңа қызметтердің бірі корпоративтік клиенттерге қызмет көрсету болып табылады.
Клиенттерге қызмет көрсету банкке пайда алып келетін банк үшін операциялар кешендерінің бірі болып табылады. Сондықтан көбірек потенциалды клиенттерді тарту үшін халыққа көрсетілетін қызметтер кешенін банк жетілдіруі қажет.
Дипломдық жұмыс «Нұрбанк» ААҚ-дағы корпоративтік клиенттерге қызмет көрсетудің ақпараттық жүйесін қарастыруға арналған.
Дипломдық жұмыстың мақсаты – клиенттің сұранысы бойынша уақыттың кез келген сәтінде қажетті қаржылық ақпаратты алуды ұйымдастыруға мүмкіндік беретін , корпоративтік қатынастар бөлімінде ақпаратты өңдеуді автоматтандыру үшін корпоративтік клиенттерге қызмет көрсетудің ақпараттық жүйесін құру.
Теориялық бөлімде пәндік облыс бейнеленген , «Нұрбанк» ААҚ-на сипаттама берілген , «Айырбастау пунктінде ақшалық құралдардың қозғалысын есептеу» ақпараттық жүйесін құрудың мақсаты мен міндеті , оның құрылымына талаптар анықталған: ақпараттық , бағдарламалық , техникалық , математикалық , лингвистикалық , ұйымдастырушылық
Қаржылық және банктік ұйымдарды жетілдірудің маңызды бағыттарының бірі қазіргі ақпараттық жүйелерді пайдалану болып табылады. Бұл бағыттағы жаңа перспективалар елдің рыноктық қатынастарға өтуінде қаржылық және банктік жүйелерді радикалды қайта құрауды жүзеге асырумен байланысты ашылды. Банктер үшін ортақ , ақпараттық – есептеуіш желіні қаржылық органдардың ақпараттық жүйелерінің басқа ақпараттық жүйелермен аса тығыз өзара әрекеттесуін ұйымдастырудың мүмкіндігі пайда болды.
Қазақстан Республикасында банктік сфера бұл экономиканың динамикалық түрде дамушы секторларының бірі. Инфляциялық үрдістер мен кризистік құбылыстарды игерумен байланысты , қазақстандық экономиканың бүгінгі проблемаларының арасында банктік жүйедегі ары қарай даму мен жетілдіру үлкен тәжірибелік маңызға ие. Сонымен қатар, соңғысының дамуы банктердің рынокқа кірісін либеризациялау, екінші деңгейдің банктерін жекешелендіру , және тағы сол сияқты бағыттарды қамтиды.
Қазіргі банктік жүйелер – бұл клиенттерге көрсетілетін , көп тәсілді дәстүрлі және дәстүрлі емес қызметтердің сферасы. Қазақстан экономикасының рыноктық қатынастарға өтуімен , екінші деңгейдің банктерімен халыққа көрсетілетін жаңа қызметтердің бірі корпоративтік клиенттерге қызмет көрсету болып табылады.
Клиенттерге қызмет көрсету банкке пайда алып келетін банк үшін операциялар кешендерінің бірі болып табылады. Сондықтан көбірек потенциалды клиенттерді тарту үшін халыққа көрсетілетін қызметтер кешенін банк жетілдіруі қажет.
Дипломдық жұмыс «Нұрбанк» ААҚ-дағы корпоративтік клиенттерге қызмет көрсетудің ақпараттық жүйесін қарастыруға арналған.
Дипломдық жұмыстың мақсаты – клиенттің сұранысы бойынша уақыттың кез келген сәтінде қажетті қаржылық ақпаратты алуды ұйымдастыруға мүмкіндік беретін , корпоративтік қатынастар бөлімінде ақпаратты өңдеуді автоматтандыру үшін корпоративтік клиенттерге қызмет көрсетудің ақпараттық жүйесін құру.
Теориялық бөлімде пәндік облыс бейнеленген , «Нұрбанк» ААҚ-на сипаттама берілген , «Айырбастау пунктінде ақшалық құралдардың қозғалысын есептеу» ақпараттық жүйесін құрудың мақсаты мен міндеті , оның құрылымына талаптар анықталған: ақпараттық , бағдарламалық , техникалық , математикалық , лингвистикалық , ұйымдастырушылық
Әдебиеттер:
1. Назарбаев Н.А. Казахстан - 2030. Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев. Послание Президента страны народу Казахстана. - Казахстанская Правда, 11 октября 1997 года.
2. Конституция Республики Казахстан.- Алматы.-1995.
3. Указ Президента Республики Казахстан № 359 от 14 марта 2000 года "О государственной программе обеспечения информационной безопасности Республики Казахстан на 2000 - 2003 годы"
4. Постановление Правительства Республики Казахстан № 492 от 4 апреля 2000 года "О развитии единого информационного пространства в Республике Казахстан и создание ЗАО "Национальные информационные технологии""
5. Республиканская целевая научно - техническая программа "Информатизация народного хозяйства Республики Казахстан (основные задания и показатели)".-Алматы-1994
6. Программа Информатизации Казахской ССР на 1991-1995 годы и на период до 2005 года (Постановление Кабинета Министров Казахской ССР №474 от 18 августа 1991 года).
7. Бралиева Н.Б. Информатизация общества как особенность современного этапа /Сб. Мировой опыт рынка и становление рыночной системы хозяйствования в Республике Казахстан.-Алматы.-1994
8. Бралиева Н.Б.,Пушкарев Л.А. Основные напрвления развития новых технологий в экономических информационных системах (Развитие открытой рыночной экономики Казахстана).-Алматы: Экономика.-1999
9. Бралиева Н.Б.,Куличихин А.А. Информационные аспекты создания и функционирования автоматизированных информационных систем.
10. Неверова Е.Г. Исследование проблем создания баз данных для информационных систем
11. Пушкарева Л.А. Развитие информационной технологии
12. Тимошенко В.Ф. Информацтонные системы менеджмента
13. Гагарина Н.Л. Разработка информационной системы банка.
14. Стороженко Л.А. Матвеева И.А. Информационно-компьютерные системы учета в Республике Казахстан
15. Байшоланова К.С., Джумабаев Д.А. Компьютеризация биржевых операций
16. Бралиева Н.Б., Шаукенбаев А.С. Управление информационными ресурсами в транснациональной компании
17. Тимофеева Е.П. Некоторые вопросы безопасности информационных систем
18. Тилегенов А.И. Сетевое и программное обеспечение в Казахстане
19. Неверова Е.Г.Технология проектирования баз данных и знаний,А-2000
20. Автоматизированные информационные технологии в банковской деятельности: Учеб.пособие для вузов/ Г.А. Титоренко, В.И. Суворова - М.: Финстатинформ, 1997.- 268 с.
21. Бралиева Н.Б., Тимошенко В.Ф., Гагарина Н.Л.
Информационные системы бизнеса. – Алматы: РИК, 1994. - 120 с.
22. Бралиева Н.Б., Байбулекова Л.А., Тилегенов А.И.
Основы информационного менеджмента: Учебное пособие. – Алматы: Экономика, 1998. – 88 с.
23. Бухгалтерские информационные системы: Учебное пособие/ Тулегенов Э.Т., Бралиева Н.Б., Л.А. Стороженко, И.А. Матвеева. – Алматы: Экономика,1999. – 120 с.
24. Диго С.М. Проектирование баз данных: Учебник. – М.:Финансы и статистика, 1998. – 216 с.
25. Когаловский М.Р. Технология баз данных на персональных ЭВМ. –М.: Финансы и статистика, 1992. – 85 с.
26. Козлова Е.П., Галанина Е.Н. Бухгалтерский учет в коммерческих банках. – М.: Финансы и статистика, 1996. – 306 с.
27. Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. –М.:Инфра – М,1996.- 432 с.
28. .Банковское дело Учебник для ВУЗов, Колесников В. И., Кроливецкая Л. П. и др. Под ред. В. И. Колесникова и Кроливецкой Л. П. – М.: Финансы и статистика, 1995, -469с., стр.6, 18, 131.
29. Системы управления базами данных и знаний: Справочное издание / А.Н.Наумов, А.М.Вендров, В.К.Иванов и др. / Под ред. А.Н.Наумова. - Москва:Финансы и статистика, 1991, -352с.
30. Банковское дело: Учебник / Под ред. Г.С.Сейткасымова. - Алматы: Каржы-Каражат, 1998, - 576с.
31. Годовой отчет ОАО "Нурбанк" за 1998г.
32. Экономическая документация "Информационные системы ОАО "Нурбанк" ".
33. Информация с сайта "ОАО "Нурбанк"" в Internet.
1. Назарбаев Н.А. Казахстан - 2030. Процветание, безопасность и улучшение благосостояния всех казахстанцев. Послание Президента страны народу Казахстана. - Казахстанская Правда, 11 октября 1997 года.
2. Конституция Республики Казахстан.- Алматы.-1995.
3. Указ Президента Республики Казахстан № 359 от 14 марта 2000 года "О государственной программе обеспечения информационной безопасности Республики Казахстан на 2000 - 2003 годы"
4. Постановление Правительства Республики Казахстан № 492 от 4 апреля 2000 года "О развитии единого информационного пространства в Республике Казахстан и создание ЗАО "Национальные информационные технологии""
5. Республиканская целевая научно - техническая программа "Информатизация народного хозяйства Республики Казахстан (основные задания и показатели)".-Алматы-1994
6. Программа Информатизации Казахской ССР на 1991-1995 годы и на период до 2005 года (Постановление Кабинета Министров Казахской ССР №474 от 18 августа 1991 года).
7. Бралиева Н.Б. Информатизация общества как особенность современного этапа /Сб. Мировой опыт рынка и становление рыночной системы хозяйствования в Республике Казахстан.-Алматы.-1994
8. Бралиева Н.Б.,Пушкарев Л.А. Основные напрвления развития новых технологий в экономических информационных системах (Развитие открытой рыночной экономики Казахстана).-Алматы: Экономика.-1999
9. Бралиева Н.Б.,Куличихин А.А. Информационные аспекты создания и функционирования автоматизированных информационных систем.
10. Неверова Е.Г. Исследование проблем создания баз данных для информационных систем
11. Пушкарева Л.А. Развитие информационной технологии
12. Тимошенко В.Ф. Информацтонные системы менеджмента
13. Гагарина Н.Л. Разработка информационной системы банка.
14. Стороженко Л.А. Матвеева И.А. Информационно-компьютерные системы учета в Республике Казахстан
15. Байшоланова К.С., Джумабаев Д.А. Компьютеризация биржевых операций
16. Бралиева Н.Б., Шаукенбаев А.С. Управление информационными ресурсами в транснациональной компании
17. Тимофеева Е.П. Некоторые вопросы безопасности информационных систем
18. Тилегенов А.И. Сетевое и программное обеспечение в Казахстане
19. Неверова Е.Г.Технология проектирования баз данных и знаний,А-2000
20. Автоматизированные информационные технологии в банковской деятельности: Учеб.пособие для вузов/ Г.А. Титоренко, В.И. Суворова - М.: Финстатинформ, 1997.- 268 с.
21. Бралиева Н.Б., Тимошенко В.Ф., Гагарина Н.Л.
Информационные системы бизнеса. – Алматы: РИК, 1994. - 120 с.
22. Бралиева Н.Б., Байбулекова Л.А., Тилегенов А.И.
Основы информационного менеджмента: Учебное пособие. – Алматы: Экономика, 1998. – 88 с.
23. Бухгалтерские информационные системы: Учебное пособие/ Тулегенов Э.Т., Бралиева Н.Б., Л.А. Стороженко, И.А. Матвеева. – Алматы: Экономика,1999. – 120 с.
24. Диго С.М. Проектирование баз данных: Учебник. – М.:Финансы и статистика, 1998. – 216 с.
25. Когаловский М.Р. Технология баз данных на персональных ЭВМ. –М.: Финансы и статистика, 1992. – 85 с.
26. Козлова Е.П., Галанина Е.Н. Бухгалтерский учет в коммерческих банках. – М.: Финансы и статистика, 1996. – 306 с.
27. Фигурнов В.Э. IBM PC для пользователя. –М.:Инфра – М,1996.- 432 с.
28. .Банковское дело Учебник для ВУЗов, Колесников В. И., Кроливецкая Л. П. и др. Под ред. В. И. Колесникова и Кроливецкой Л. П. – М.: Финансы и статистика, 1995, -469с., стр.6, 18, 131.
29. Системы управления базами данных и знаний: Справочное издание / А.Н.Наумов, А.М.Вендров, В.К.Иванов и др. / Под ред. А.Н.Наумова. - Москва:Финансы и статистика, 1991, -352с.
30. Банковское дело: Учебник / Под ред. Г.С.Сейткасымова. - Алматы: Каржы-Каражат, 1998, - 576с.
31. Годовой отчет ОАО "Нурбанк" за 1998г.
32. Экономическая документация "Информационные системы ОАО "Нурбанк" ".
33. Информация с сайта "ОАО "Нурбанк"" в Internet.
Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 92 бет
Таңдаулыға:
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 92 бет
Таңдаулыға:
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС
тақырыбы: Банктің корпоративтік клиенттерімен жүргізетін операцияларын
басқарудың Ақпараттық жүйесін тұрғызу
Мазмұны
Кіріспе
1. Теориялық бөлім
1.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
1.2. НұрбанкААҚ және басқарудың қолда бар жүйесін сипаттау
1.3. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрудің мақсаты мен
міндеті
1.4. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сіне қойылатын талаптар
1.4.1. ЭАЖ құрылымына қойылатын талаптар
1.4.1.1. Есептер кешенінің экономикалық мәні
1.4.2. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің ресурстарына
қойылатын талаптар
1.4.2.1. Ақпараттық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.2. Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.3. Техникалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.4. Бағдарламалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.5. Математикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.6. Лингвистикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.3. Концептуальды сұлба
2. Негізгі бөлім
2.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету ЕК орны
2.2. Есептің қойылымы
2.2.1. Корпоративті клиенттердің жазбасын түрлі тіліктерде алу есебінің
сипаттамасы
2.2.2. Кірістік ақпарат
2.2.3. Шығыстық ақпарат
2.3. Ақпараттық база
2.3.1. Машинадан тыс ақпараттық база
2.3.1.1. Ақпараттық модель
2.3.1.2. Жіктеу мен кодтауды сипаттау
2.3.2. Машина ішіндегі ақпараттық база
2.5. Есепті математикалық қамтамасыздандыруды сипаттау
2.5. Бағдарламалық қамтамасыздандыру
2.5.1. Есептер кешенін жүзеге асыру үшін қолданылуы мүмкін , қолда бар
бағдарламалық құралдарды сипаттау
2.5.2. Бағдарламалық қамтамасыздандырудың құрылымы
2.5.2.1. Жалпы жүйелік бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.2.1. Арнайы бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.3. Қолданушы инструкциясы
2.6. Есептер кешенінің әрекет етуінің ақпараттық технологиясын сипаттау
3. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ деңгейін бағалау және оны
қолданудың мүмкін аумақтары
3.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрауға кететін
шығындарды бағалау , шығындарды есептеудің әдістемесі
3.2. Ақпараттың өнімді коммерциялық жүзеге асыру бойынша нәтижелер мен
рекомендацияларды талдау
3.3. Есептер кешенінің ақпараттық технологиясын жетілдіру бойынша
рекомендациялар
Қорытынды
Әдебиеттер
Приложения
Кіріспе
Қаржылық және банктік ұйымдарды жетілдірудің маңызды бағыттарының
бірі қазіргі ақпараттық жүйелерді пайдалану болып табылады. Бұл бағыттағы
жаңа перспективалар елдің рыноктық қатынастарға өтуінде қаржылық және
банктік жүйелерді радикалды қайта құрауды жүзеге асырумен байланысты
ашылды. Банктер үшін ортақ , ақпараттық – есептеуіш желіні қаржылық
органдардың ақпараттық жүйелерінің басқа ақпараттық жүйелермен аса тығыз
өзара әрекеттесуін ұйымдастырудың мүмкіндігі пайда болды.
Қазақстан Республикасында банктік сфера бұл экономиканың
динамикалық түрде дамушы секторларының бірі. Инфляциялық үрдістер мен
кризистік құбылыстарды игерумен байланысты , қазақстандық экономиканың
бүгінгі проблемаларының арасында банктік жүйедегі ары қарай даму мен
жетілдіру үлкен тәжірибелік маңызға ие. Сонымен қатар, соңғысының дамуы
банктердің рынокқа кірісін либеризациялау, екінші деңгейдің банктерін
жекешелендіру , және тағы сол сияқты бағыттарды қамтиды.
Қазіргі банктік жүйелер – бұл клиенттерге көрсетілетін , көп
тәсілді дәстүрлі және дәстүрлі емес қызметтердің сферасы. Қазақстан
экономикасының рыноктық қатынастарға өтуімен , екінші деңгейдің банктерімен
халыққа көрсетілетін жаңа қызметтердің бірі корпоративтік клиенттерге
қызмет көрсету болып табылады.
Клиенттерге қызмет көрсету банкке пайда алып келетін банк үшін
операциялар кешендерінің бірі болып табылады. Сондықтан көбірек потенциалды
клиенттерді тарту үшін халыққа көрсетілетін қызметтер кешенін банк
жетілдіруі қажет.
Дипломдық жұмыс Нұрбанк ААҚ-дағы корпоративтік клиенттерге
қызмет көрсетудің ақпараттық жүйесін қарастыруға арналған.
Дипломдық жұмыстың мақсаты – клиенттің сұранысы бойынша уақыттың
кез келген сәтінде қажетті қаржылық ақпаратты алуды ұйымдастыруға мүмкіндік
беретін , корпоративтік қатынастар бөлімінде ақпаратты өңдеуді
автоматтандыру үшін корпоративтік клиенттерге қызмет көрсетудің ақпараттық
жүйесін құру.
Теориялық бөлімде пәндік облыс бейнеленген , Нұрбанк ААҚ-на
сипаттама берілген , Айырбастау пунктінде ақшалық құралдардың қозғалысын
есептеу ақпараттық жүйесін құрудың мақсаты мен міндеті , оның құрылымына
талаптар анықталған: ақпараттық , бағдарламалық , техникалық ,
математикалық , лингвистикалық , ұйымдастырушылық қамтамасыз етуге ,
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету ақпараттық сұлбасының
концептуалды сұлбасы құрастырылған.
Негізгі бөлімде банктің ақпараттық жүйесіндегі есептер кешенінің
орны анықталған , есептер кешенінің ұйымдастырушылық-экономикалық мәні
берілген , ақпараттық база бейнеленген , математикалық қамтамасыз ету ,
бағдарламалық қамтамасыз ету , қолданушыға инструкция құрастырылған.
Үшінші бөлімде есептер кешенінің ақпараттық технологиясын ары
қарай жетілдірудің және құрылған ақпараттық өнімнің коммерциялық жүзеге
асырылуы бойынша рекомендациялар берілген , Корпоративтік клиенттерге
қызмет көрсету ақпараттық жүйесін құруға шығындар есептелген.
Дипломдық жұмыс 11 сурет , 18 кесте және 2 қосымшаны қосады.
Дипломдық жұмыста 33 атаудан тұратын , қолданылған әдебиеттер
тізімі келтірілген.
1. Теориялық бөлім
1.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету.
Әрбір ақпараттық жүйе (АЖ) ақпараттық объектілердің жиынтығынан
тұратын , кейбір ақпараттық кеңістікті білдіретін өзінің пәндік облысына
ие.
Осы дипломдық жұмыста клиенттердің (иегерлердің) және олардың
бөлімшелерінің (корпоративті клиенттердің) өзара байланыстары
қарастырылады.
Корпоративтік клиенттердің саясаты 1997 жылы 23 сәуірде Нұрбанк
ААҚ-ның басқару жиынында қолдау тапты.
Клиент ретінде қызмет етуде артықшылығымен және бірлестікті дамыту
жоспарындағы жоғары тартымдылығымен сипатталатын және өзінің бөлімшелерінің
белгілі санына ие , белгілі бірлестік (ұйым , компания , мекеме және тағы
басқалар) шығады. Клиент кез келген уақытта оның бөлімшелерінің қаржылық
күйіне байланысты , оны қызықтырушы ақпарат алу үшін банкке қарай алады.
Корпоративті клиент статусын иемдену үшін компанияларды
таңдаудың критериялары келесілер болып табылады:
А) Міндеттілері:
➢ компаниядағы менеджменттің жоғары деңгейі;
➢ Нұрбанк 1 өзге банктердің ААҚ-дағы оң несиелік тарихтың бар
болуы;
➢ клиентті несиелендіру сенімділігінің жоғарғы деңгейі
(минималды несиелік тәуекелдер).
Б) Қосымшалары:
➢ рыноктағы көшбасшылық жағдай;
➢ компания тәуекелдерін диверсификациялау;
➢ компания шоттары бойынша маңызды айналымдар.
Компанияға корпоративті клиент статусы келесілер сәйкес келгенде
беріледі:
• Барлық міндетті шоттарға;
• Бір және немесе көбірек қосымша шоттарға.
Корпоративті клиенттер өзінің қаржылық жағдайы жөніндегі барлық
ақпаратты банкке береді. Бұл ақпарат мәліметтердің орталық қоймасына кепіл
түседі.
Мәліметтердің орталық қоймасы (DATA WARE HOUSE) – бұл иелер ,
шоттар , қалдықтар және корпоративті клиенттердің операциялары жөнінде
барлық ақпараттан құралатын , орталық база.
Мәліметтердің орталық базасында түрлі сөздіктер және кестелер
сақталады , ал нақтырақ айтсақ: корпоративті клиенттердің сөздігі ,
қалдықтар сөздігі , несиелер сөздігі , депозиттер сөздігі , шоттар сөздігі
, транзакциялар сөздігі.
Ақпаратты беру түрлі жолдармен жүргізіле алады , нақтырақ:
• Электрондық почта бойынша;
• Факс бойынша;
• Сымтетік арқылы және тағы басқалар.
Корпоративті клиент түсінігі салыстырмалы түрде жуырға туындады
, сондықтан АЖ-де корпоративті клиенттерге қызмет көрсету барлығы бірнеше
есептер шешіледі: корпоративті клиенттер портфельдерін жүргізу және
клиентке оның бөлімшелерінің қаржылық жағдайы жөніндегі жазбаны беру , яғни
, корпоративті жазбаны.
Корпоративті клиенттің портфелінде корпоративті клиенттің
депозиттері мен несиелері туралы ақпарат болады.
Корпоративті жазбада корпоративті клиент жөнінде түрлі қаржылық
мәліметтер беріледі , нақты алғанда: кіріс қалдық , дебет , несие ,
төлемнің бағыты , шығыс қалдық және тағы басқалар.
Әрқайсысы бірнеше шоттарға , корпоративті клиенттердің
қажеттіктерін есептеу мүмкіндігі бар , сондай-ақ , әрбір шот жеке
шаруашылық бірлік ретінде пішімделген.
Клиентке банк үшін хаттамаларды жіберуге және қабылдауға ,
қызметтік ақпаратты алуға мүмкіндік бар.
1.2. Нұрбанк ААҚ және басқарудың қолда бар жүйесін сипаттау.
Банк – бұл ақша қаражаттарын тарту үшін және оларды қайтымдылық ,
төлемділік , жылдамдылық шарттарында өз атынан орнату үшін құрылған ұйым.
Банктің негізгі міндеті – ақша қаражаттарын , несиелендірушілерден
алымшыларға , және сатушылардан сатып алушыларға берудегі делдалдық.
Банктердің қызметінің негізгі мақсаты пайданы алу болып табылады (мұнда
рыноктық қатынастар жүйесіндегі олардың коммерциялық қызығушылығы
құралады).
Жаңа агрессивті банктердің аса айқын өкілі Нұрбанк болып табылады.
Нұрбанк ААҚ 1992 жылдың 14 сәуірінде құрылған болатын және банктік
қызметтердің аумағында қызмет етудің түрлі түрлерін жүзеге асыру мақсатымен
, Нұрбанк атауымен ашық акционерлік қоғам ретінде тіркелген болатын.
Банктік қызмет етуді жүзеге асыруға 1992 жылдың 3 тамыз айында Қазақстан
Республикасы Ұлттық банкінің лицензиясын алды.
1995 жылдың 14 ақпанында Нұрбанкі сауда банкі акционерлерінің
жалпы жиналысында, оның қайта ат қоюы туралы шешім қабыл алынып Нұрбанкі
ашық үлгі акционерлік қоғамы болып, оның жарғылық капиталы артуда.
1997 жылы Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісі банкіге,
клиенттерге оның банкілік қызметтердің кең спектр көрсетуіне бас лицензияны
пайдалануына берді және онда халықаралық есеп-қисаптардың жүзеге асыруымен
қоса, азаматтардың ақшалы аудармаларының корреспонденттік шоттар арқылы шет
елдерге өтеді.
Осы уақыттан бастап банкі Қазақстанда өзінің бөлімді ауым құруына кірісті.
2001 жылы Отандық секторда күштері нығайтып және Қазақстан
қаражаттық нарығында маңызды нәтижелерге жетті.
2002 жылдың басында банкінің 9 филиалы және Орталық Қазақстанның
өнеркәсібі дамыған жерлерінде ашылды.
2001 жылы Отандық секторда күштері нығайтып және Қазақстан
қаражаттық нарығында маңызды нәтижелерге жетті.
Қазақстан Республикасының ұлттық банкісінің қолдауы арқасында
Нұрбанкі ААҚ өтімділік дәрежесі үйлесімді және экономикалық нормативті
сақтай отырып, өз тәуекелдерімен нәтижелі басқаруда.
Депозиттік базаның толассыз өсу шегі банкінің қаражаттық
тұрақтылығы туралы куәландырады және Нұрбанкіге деген экономика
субьектілерінің және ел азаматтарының назары көбеюде.
Алматы филиалы 1997 жылдың тамыз айында ашылды. Осы уақыт
аралығында Нұрбанкі ААҚ өзінің маңызды рентабелді буын екенін танытты.
Ақтөбе аймақтық қаражаттық нарығы күннен күнге тартымды болуда.
Осында 13 банк жұмыс істейді, былтырғы жылы екеуі ашылды.1999 жылдың наурыз
айынан бастап НұрбанкіААҚ филиалы жұмыс жасауда.
Евразияның ең орталық орнында орналасқан Қарағанды облысы,
сауданың күре тамыры болған, экономикасы мен мәдениеттерін Қазақстанаралық
және басқа шет елдермен бөліскен. Бүгін бұл Республикадағы ең ірі
өнеркәсіпті аймақ , көмір шығарудың негізі және Қазақстан металлургия
облысы. Жеңіл және тамақ , машина жасау өнеркәсібі дамыған.
Банкіде өткізілетін акциялар көбінесе қайырымдылық қорларына
жіберіледі. Халықтың денсаулық проблемаларына, өсіп келе жатқан жас ұрпақ
тәрбиелеуіне, балалар үйлеріне, интернаттар, ауруханаларға, Бөбек балалар
қорына жіберіледі.
Бірлескен басқару принциптері заңға сүйенген негіздер, алғашқы
басқару бірлестікпен, акционерлік қоғаммен басқару жүзеге асады.
Заң жолымен айтқанда, диспозитивті қабыл алуды реттейтін негіздік ойларды
білдіреді (рұқсат етушілердің) немесе бұйрық жолымен (тиым салғандардың)
нормаларының акционерлік қоғаммен байланысты болуы.
Бірлескен басқару принциптері бірнеше мақсат шешімін болжайды, ол
акционерлік назарлардың сақталуын қамтамасыз ету мақсаты және меншік
үйлесімінің орындалуын (яғни нәтижелі бақылау компаниясының басшылығы және
менеджментке ықпалын жасау мақсатымен пайда максимизациясы және компания
құнындылығын).
Осы банкінің бас офисінде біріңғай ақпараттық база жүйесі
қосылған, онда негізгі бухгалтерлік кітап, қаражаттық есептеу нәтижелерін
алуына, бөлімдердің қызметін тексеруіне арналған қажетті ақпараттардың
барлық жиыны.Айта келгенде, банкінің бас офисі уәкіл етілген қызметтердегі
операциялардың кез келгенінен ақпаратты көре алады. Яғни бас офистің де,
оның филиалының жаппай, алғашқы нақтыланған құжатқа дейін бір сағат
аралығында ақпараттар болады.
НұрбанкіААҚ өзін банкілік қызметтердің нарығында, Универсалды
банкі сияқты кеңейтілген филиалдар және клиенттерге қауымдық қызмет өтуімен
ерекшеленеді. Дәл осылай, 2000-2001 жылдары банк филиалдары Астанада,
Шымкентте, Өскеменде, Ақсайда ашылды.
Банкінің филиалдық кеңеюі, ең алдымен аймақ клиенттерінің өсуімен
және аймақтық өнеркәсіпті құрылымдарында банкілік сервис қажеттілгі ең
жоғары дәрежеде болуында.
Банк ЕБРР , кәсіпкерлікпен кіші бизнесті қолдаудың Орталық-Азиялық
Фондымен , Дамытудың Азиялық Банкімен берілген , кіші және орта бизнесті
қолдау бойынша алымдар агенті ретінде қызмет етеді.
Нұрбанк ААҚ-мен көрсетілетін қызметтердің реті:
• теңге түрінде есептік және ағымдағы шоттарды , жеке заңды
тұлғалар үшін – операционды департамент үшін шетел валютасында
шоттарды ашу;
• есептік және ағымдағы шоттарды теңге түрінде , физикалық тұлғалар
үшін шетел валютасында шоттарды ашу;
• халықтан депозиттерді қабылдау;
• Нұрбанк ААҚ бөлімшелерінде – операционды департаментінде
есептік субшоттарды ашу;
• есептік шоттарда теңге түрінде – 4 % жылдық , валюта түрінде –
2,5 % жылдық , ағымдағы қалдықтар бойынша пайыздарды әр ай
сайынғы есепке қосу;
Есептік операциялар:
- клирингтік жүйелер мен ірі төлемдер жүйесін пайдаланумен теңге
түріндегі төлемдер;
- бірінші топтық батыс және ресейлік банктердің желісі арқылы шетел
валютасы түріндегі төлемдер;
- банктер – корреспонденттер және Нұрбанк ААҚ желісі арқылы
тездетілген облыс аралық есептер;
• Кассалық операциялар мен инкассация:
- шоттардағы қалдықтар шегінде теңге және шетел валюталарымен ақшалай
беру;
- банк кассасына сол күні шотқа тіркеумен ақшалай қаражатты қабылдау;
- тәуліктердің кез келген ыңғайлы уақытында және демалыс күндері
ақшалай қаражаттың инкассациясы;
• Құжатты инкассо – есептер бөлімі:
- төлем немесе акцепт үшін импорттық істер бойынша құжаттарды беру;
- экспорттық істер бойынша инкассалық кепілдемелерді пішімдеу және
құжаттарды қабылдау;
- инкассо тратт;
- құжаттарды индоссирлеу;
• Чектермен операциялар:
- MasterCard , American Express , CITICORP , VISA жолдық чектерін
сатып алу;
- CHASE Manhattan Bank коммерциялық чектерін сату;
- инкассо коммерциялық , жолдық , атаулыларға чектерді қабылдау;
• Аккредитивтермен операциялар – есептер бөлімі:
- аккредитивті ашу;
- аккредитивті визалау , дәлелдеу;
- экспорттық аккредитивтер бойынша негоциация және акцепт тратт;
- трансферабельді аккредитивті аудару;
- аккредитивтермен операцияларды өткізу бойынша консультациялар;
• Конверсионды операцияларды өткізу:
- теңге үшін валютаны сатып алу сату;
- валюта – валюта конверсионды операциялар;
- күнбе-күн конверсионды операцияларды жылдамдатып өткізу;
• Көп бөлімшелі компанияларға қызмет көрсету , Қазақстан
аймақтарында клиент бөлімшелерінің шоттарының күйі туралы
ақпаратты оперативті беру;
• Компьютерлік – модельді байланысты пайдаланумен Банк -
клиент жүйесі бойынша электрондық қызмет көрсету;
- банкке теңге түрінде төлемдік тапсырыстар мен шетел валютасы
түрінде сұраныстарды беру;
- валютаны конвертацияға өтініштерді банкке беру;
- экспорттық істер бойынша инкассалық тапсырыстарды пішімдеу және
құжаттарды қабылдау;
- инкассо тратт;
- құжаттарды индоссирлеу;
• Чектермен операциялар:
- Master Card , American Express , CITICORP , VISA жолдық чектерін
сатып алу;
- CHASE Manhattan Bank коммерциялық чектерін сату;
- Инкассо коммерциялық , жолдық , атаулыларға чектерді қабылдау;
• Аккредитивтермен операциялар – есептер бөлімі;
- аккредитивті ашу;
- аккредитивті визалау , дәлелдеу;
- экспорттық аккредитивтер бойынша акцепт тротт және негоциация;
- аккредитив бойынша төлемдер;
- трансферабельдік аккредитивті аудару;
- аккредитивтермен операцияларды өткізу үшін консультациялар;
• Конверсионды операцияларды өткізу:
- теңгеге валютаны сатып алу сату;
- валюта - валюта конверсионды операциялар;
- күнбе-күн конверсионды операцияларды жылдамдатып өткізу;
• Көп бөлімшелі компанияларға қызмет көрсету , Қазақстан
аймақтарында клиент бөлімшелерінің шоттарының күйі туралы
ақпаратты оперативті беру;
• Компьютерлік-модемді байланысты пайдаланумен Банк-клиент
жүйесі бойынша электрондық қызмет көрсету:
- банкке теңге түрінде төлемдік тапсырыстар мен шетел валютасы
түрінде өтініштерді аударуға беру;
- валютаны конвертацияға өтініштерді банкке беру;
- Басқа банк пен бөлімшелердегі барлық шоттар бойынша жазбаларды
банктен алу;
- Ұлттық Банк; Қазақстандық Фондық Биржадан және Мәскеулік Банкаралық
Валюталық Биржадан курстар банкісінен алу;
- Жеке өтініш бойынша ақпаратты алу;
• Заңды тұлғалардың депозиттерін қабылдау;
• Теңге және қатты валюталарда шектеусіз жоғарғы тиімділікті
жобаларды несиелендіру департаменті және бөлімшелермен
басқармалар;
• Құнды қағаздармен операциялар – қазыналық департамент уақытша
бос ақша қаражаттарын орнатуды келесіде жүзеге асырады:
- МҚМ (мемлекеттік қысқамерзімді МФ қазыналық міндеттер);
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қысқамерзімді ноталары;
- ҰЖО (ұлттық жинағыш МФ облигациялар);
• пластикалық карточкалармен операциялар – банктік карточкалардың
дамуын басқару:
- CIRRUS MAESTRO дебеттік теңгелік карточкаларын беру және қызмет
көрсету;
- MasterCard , American Express , VISA халықаралық несиелік
карточкаларын беру;
Банктің ұйымдастырушылық құрылымы екі негізгі әдіспен анықталады:
банкті басқарудың құрылымымен және оның функционалдық бөлімшелері мен
қызметтерінің құрылымымен.
Басқару органдарының негізгі міндеті – оның негізгі функцияларын
жүзеге асыру мақсатымен банктің коммерциялық қызметінің тиімді , рационалды
және оперативті басқарылуын қамтамасыз ету. Банктің қалай
ұйымдастырылғанынан , ондағы басқарушылар мен бағынушылардың қатынастары
қалай жүретіндігінен оның барлық қызметі тәуелді болады.
Банкпен басқарудың құрылымын анықтау басқару органдарын бөлу ,
олардың міндеттерін бекіту , негізгі банктік операцияларды жүзеге асыруда
өзара байланыс пен жауапкершілікті алдын-ала қарастырады.
Нұрбанк ААҚ-ның жоғарғы органы келесі негізгі сұрақтарды шешу
үшін әр жылда шақырылатын , акционерлердің жалпы жиналысы болып табылады:
• жарғы мен жарғылық капиталды өзгерту;
• банк басқаруын (кеңесін) таңдау;
• жылдық есеп берулерді бекіту;
• банк табыстарын үлестіру;
• банк бөлімшелерін құру және ликвидациялау және тағы басқалар;
Басқарма (кеңес) банк мақсаттарын анықтайды және несиелік-есептік,
инвестициялық , валюталық және қызмет етудің басқа түрлері бойынша оның
саясатын іске асырады , іскерлік әлемде басқа ұйымдармен қызметті
координациялайды және байланыстар орнатады.
Комитеттер құрылады: несиелік , ревизионды , атқарушы ,
сенімділікті қатынастар және тағы басқалар.
Банк құрылымы функционалдық белгісі бойынша құрылатын ,
департаменттерден , басқармалардан және бөлімдерден тұрады. Олардың
жетекшілері осы бөлімшелердің қалыпты жұмысын қамтамасыз етеді.
Департаменттердің директорлары , басқармалардың бастықтары және олардың
орынбасарлары бөлімдер мен қызметтердің қызметін белгілейді , олардың нақты
мақсаттары мен бағдарламаларын анықтайды , кеңес береді, бақылайды және
олардың жұмысын бағалайды.
Ақпараттық технологиялар департаменті (АТД)
Департаменттің негізгі міндеті Нұрбанктің интегралданған банктік
ақпараттық жүйесін қолдау мен енгізуді , өңдеуді ұйымдастыру болып
табылады.
Негізгі міндетпен сәйкес Департамент келесі функцияларды
орындайды:
- оның қызметін ақпараттандыру аумағында Нұрбанктің ортақ саясатын
пішімдейді және жүзеге асырады;
- ақпараттандыру сұрақтарымен айналысушы , Нұрбанк бөлімшелерінің
жұмысының координациясын жүргізеді;
- ақпараттандыру сұрақтарымен айналысушы , Нұрбанк бөлімшелерінің
ұйымдастырушылық құрылымы бойынша ұсыныстарды құрастырады;
- Нұрбанк ақпараттандырудың ұзақмерзімді және жылдық жоспарларын
қалыптастырады;
- ақпараттық технологияларды дамыту бөлігінде , Нұрбанк бойынша
басқарушы бағдарламаларды жүзеге асыру мен құрастыруда қатысады;
- сәйкес бөлімшелермен бірлесіп Нұрбанк АБЖ-нің сенімді және орнықты
қызмет етуін , оның тұрақты болуын және жүргізілуін қамтамасыз
етеді;
- басқарудың ұйымдастырылуын және АБЖ құру бойынша жобаларды
құрастыруды жүзеге асырады;
- жұмыстың бекітілген жоспарымен сәйкес түрде Нұрбанк бөлімшелерінің
өтініштері бойынша бағдарламалық қамтамасыз етуді құрастырады ,
ендіреді және жүргізеді;
- Нұрбанк корпоративті жолын құрудың аппараттық құралдары мен
компьютерлік техникалық , жеткізілетін жалпы жүйелік , желілік және
офистік бағдарламалық қамтамасыз ету үшін техникалық сипаттарды
анықтауға қатысады;
- Нұрбанк ақпараттандырудың қажеттіктеріне шығындар сметасының
жобасын және ұсыныстарын қалыптастырады , сонымен қатар , оның
орындалуына бақылау жүргізеді;
- техникалық құралдар мен бағдарламалық қамтамасыз етудің
амортизациялау мезгілін анықтайтын , нормативтік құқықтық актілерді
құрастыруға қатысады , Нұрбанк байланысынан бағдарламалық
қамтамасыз етудің бағасын шығаруға материалдарды дайындайды және
қарастырады;
- Нұрбанк ақпараттандыру қажеттіктеріне шығындар сметасы бойынша
құралдарды пайдалану туралы бюджетті бақылау және жоспарлау
бөлімшесіне әр квартал сайын есеп береді;
- Ақпараттандыру аумағында Нұрбанктің ортақ саясатын қалыптастыру мен
іске асыру үшін өзара әрекетті және бірлестікті жүргізеді:
- халықаралық қаржылық ұйымдар және консалтингтік фирмалармен;
- компьютерлік жабдықтың , бағдарламалық қамтамасыз етудің
жеткізушілерімен және бағдарламалық қамтамасыз етуді
құрастырушылармен;
- Нұрбанк сәйкес бөлімшелерімен;
- ұсыныстарды қалыптастырады және жұмыс бойынша қызметкерлермен
бөлімшемен бірлесіп , компьютерлік жабдықты, жалпы жүйелік және
офистік бағдарламалық қамтамасыз етудің , сондай-ақ ,
ақпараттандыру проблемаларымен айналысатын , эксплуатация бойынша
Нұрбанк бөлімшелерінің қызметкерлерін қайта дайындау және оқыту
жоспарларын құрастырады және жүзеге асырады.
Нұрбанк ААҚ-ның ұйымдастырушылық құрылымы 1-суретте көрсетілген.
1.3. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрудың мақсаты мен
міндеті.
Кез келген АЖ-ның мақсаты , оның қолданылу аумағынан құрудың
әдістерінен , техникалық базадан , байланысты қолдау аппаратынан тәуелсіз
түрде толық , сенімділікті және өз уақытында ақпаратты беру.
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрудың негізгі
мақсаты клиенттің әрбір бөлімшесі бойынша қаржылық ақпаратты беру мен
іздеудің , өңдеуді , сақтауды , жинауды автоматтандыру болып табылады.
ЭАЖ-ні құрудың негізгі мақсатымен сәйкес АЖ-нің міндеттері мыналар
болып табылады:
- корпоративті қатынастар бөлімінің қызметкерлерінің еңбегінің
оперативті жұмысы мен өнімділігі;
- жеткізілетін мәліметтердің сенімділігі;
- клиент сұраныстарымен сәйкестікте бөлімшелер жөнінде мәліметтерді
алудың оперативтілігі;
- берілетін ақпараттың қорғалуы мен сенімділігі бойынша талаптардың
барлық кешенін орындау.
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің міндеті болып
қаржылық ақпаратты беру не бақылау , қалыптастыру бойынша қызметкерлердің
жұмысын автоматтандыру табылады , нақты алсақ: иеленушілердің сұранысы
бойынша корпоративті клиенттердің операциялары мен қалдықтары , шоттары
жөніндегі ақпараттар.
Жүйенің функционалдық және ақпараттық құрылымы ары қарай дамуы мен
міндеттердің қосымша кешендерін қосу үшін ашық болуы тиіс.
Компьютермен жұмыс істеу кезіндегі жақын интерфейс өнімділік пен
қызметкерлердің жұмыс сапасын көтеруге мүмкіндік береді.
1.4. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сіне қойылатын талаптар.
Ақпараттық жүйе (АЖ) – бұл қолданушыларға олардың сұраныстарына
сәйкес түрде ақпаратты жинау , сақтау , іздеу , өңдеу және жеткізу үшін
арналған. АЖ бағдарламалық құралдар кешенінен шешілетін есептерді өзіне
қосады.
Қолданушы үшін жүйе ыңғайлы және жақсы интерфейске және
санкцияланбаған әрекеттерден қорғауға ие болуы қажет.
Банктік жүйеде ақпарат конфиденциальды және құпия болып табылады ,
сондықтан бүтіндей бүкіл жүйе жүйенің сапалы сипаттамаларын жақсартумен
және қол жеткізуді шектеу жолымен санкцияланбаған қол жеткізу мен әртүрлі
тоқтамдардан қорғалумен қамтамасыз етілуі тиіс.
1.4.1. ЭАЖ құрылымына қойылатын талаптар.
АЖ құрылымы - жүйешіктердің функционалдық міндеті мен олардың
сыртқы ортамен өзара әрекетін анықтайтын , оның жеке жүйешіктері мен
элементтері арасындағы қатынастар мен ішкі кеңістіктік – уақыттық
байланыстардың салыстырмалы орнықты реті.
Есептер тізімі , олардың міндеті , кіріс және шығыс ақпарат ,
сондай-ақ , қолданушы 1 – кесте келтірілген.
1 – кесте
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
АЖ-сіндегі есептер тізімі.
Есептің атауы Міндеті Кірістік Шығыстық ақпаратҚолда-нушы
ақпарат
1 2 3 4 5
1. Корпоративті Корпоративті - Корпоративті Клиент
клиенттердің клиенттің клиенттің
портфелін депозиттері мен портфелінің күйі
жүргізу несиелері туралы туралы мәтіндік
толық ақпаратты файл (есеп беру)
клиенттерге беру
2. Корпоративті Клиентке оның - Корпоративті Клиент
клиенттердің бөлімшелері жазба
жазбасы жөніндегі қажетті
ақпаратты түрлі
тіліктерде беру
ЭАЖ-ні түсінудегі есеп – бұл нақты формаға соңғы немесе аралықтық
нәтижемен сипатталатын, автоматтандырылған функцияның бөлігі.
Экономикалық есептердің келесі ерекшеліктерін белгілеуге болады:
• Жоғарғы алгоритмделуі;
• Иерархиялығы, яғни, есептер кешендеріне, блоктарына,
жүйешіктерге көру;
• Шешімнің жиілігі;
• Шешудің жіберілетін мезгілдерінің бар болуы;
• Шешу алгоритмдерін типтендірудің мүмкіндігі мен жаппайлылығы;
• Жүйенің кірісінде – шығысындағы мәліметтердің құрылымдылылығы
мен үлкен көлемі;
1.4.1.1. Есептер кешенінің экономикалық мәні.
Есептер кешеніне екі есеп көреді: корпоративті клиент портфелін
жүргізу және корпоративті клиенттердің жазбаларын түрлі тіліктерге бөлу.
Корпоративті клиенттер портфелін жүргізудің міндеті клиенттерге
олардың бөлімшелерінің несиелері мен депозиттері жөніндегі қажетті ақпарат
беруге арналған. Шығыстық ақпарат ретінде корпоративті клиенттің
портфелінің күйі туралымәтіндік файл (есеп беру) қызмет етеді. Ақпараттың
қолданушысы болып клиенттің өзі табылады.
Корпоративті клиенттің жазбасын алудың есебі клиенке оның
бөлімшелерінің (шоттардың күйі, қалдықтардың күйі және т. б.) қызметі
жөніндегі толық қаржылық ақпаратты беру үшін қызмет атқарады. Шығыстық
ақпарат болып корпоративті жазба табылады, сондай-ақ, ол клиентке түрлі
тіліктерге берілуі мүмкін. Ақпараттың қолданушысы болып, сондай-ақ, банктің
клиенті табылады.
1.4.2. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
АЖ-нің ресурстарына қойылатын талаптар
Ақпараттық ресурстар деп материалдық ресурстар ретінде жүретін
және қандай да бір форма үшін құндылықты білдіретін, мәліметтердің
жиынтығын атайды. Оларға сыртқы жадыда сақталатын мәліметтердің негізгі
және көмекші масивтері, және кірістік құжаттар жатады.
1.4.2.1.Ақпараттық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Басқару үрдісі ақпаратты пайдаланусыз мүмкін болмағандықтан, АЖ-де
ақпараттық қамтамасыз етуді ұйымдастыру әсіресе маңызды.
Ақпараттық қамтамасыздандыруды (АҚ) болып автоматтандырылған
жүйеде пайдаланылатын, ақпарат массивтерінің және құжаттаманың
үйлестірілген жүйелерінің , экономикалық ақпаратты кодтау және жіктеудің
ортақ жүйесінің жиынтығы табылады.
АҚ-дің негізгі міндеті ақпаратты жинауда , сақтауда , ақпараттық
базаға өзгерістер енгізуде , басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін шығыстық
ақпаратты беруде құралады.
Ақпараттық қамтамасыз ету жүйеде пайдаланылатын , нормативті –
анықтамалық ақпаратты (НАА) , экономикалық ақпараттың жіктеуіштері мен
құжаттарын қосады.
Ал олар өз кезегінде өзіне төмендегілерді қосады:
• ақпараттың сандық және сапалық сипаттамалары;
• ақпараттың құрамы қандай;
• ақпаратты іздеу уақытының азаюы;
• келіп түсуші ақпараттың өз уақыттылығы мен сенімділігі;
• қандай да бір шарттардың өзгеруінің нәтижесінде ақпараттық
қамтамасыз етудің бүкіл жүйесінің даму мүмкіндігі.
Дұрыс шешімді алу үшін АҚ-ді ұйымдастырудың негізіне келіп түсетін
ақпараттың сенімділігі мен дәлдігі , толықтығы , сондай-ақ , басқарушы
ортағы мәліметтердің дер кезінде берілуі кіргізілген.
Ақпаратпен тиімді жұмыс істеу үшін кодтау және жіктеу жүйелері
қолданылуы қажет. Бұл ақпаратты енгізу мен оның ары қарай пайдаланылуының
еңбек-сыйымдылығын кемітуге мүмкіндік береді.
Жүйенің ақпараттық базасы келесі негізгі талаптарды
қанағаттандыруы қажет:
• мәліметтер массивтерін жүйе функцияларын жүзеге асыру
мақсаттарында олардың ары қарай пайдаланылуы үшін сақтау мен
жиналуының мүмкіндігі;
• барлық ақпарат оны пайдалану үшін толық және қажетті көлемде
берілуі тиіс;
• мәліметтерді оның ары қарай сақталуымен құрылымын
модификациялаудың мүмкіндігі.
Ақпараттық қамтамасыз етуді ұйымдастырудың принциптері және
құрылымы , құрамы корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің есептер
орналымымымен сәйкес түрде келесі талаптарды қанағаттандыруы тиіс:
- мәліметтер базасының барлық элементтеріне жататын құрылым
деңгейінен тәуелсіз түрде оңай қол жеткізу;
- мәліметтер базасын ұйымдастырудың алгоритмнің функционалдық
міндетінен тәуелсіздіктері;
- басқару жүйесінің барлық функцияларын жүзеге асыру үшін ақпараттың
жеткіліктіктері;
- басқару жүйесін дамытудың бағыттарын ескеріп , мәліметтер базасын
кеңейтудің мүмкіндіктері;
- ақпаратты сақтаудың кедергілерден қорғалғандығы мен сенімділіктері.
Ақпараттық қамтамасыз етуге қойылатын талаптарда өздерінің
ерекшеліктері бар: біріншіден , машинаға енгізілетін мәліметтер
қалыптастырылған және бір мәнді көрсетілуі тиіс; екіншіден , машинаға
енгізілген мәліметтер олардың ары қарай өңделуі жүретін , бағдарламалық
құралмен дұрыс қабылдануы тиіс; үшіншіден , машиналық массивтер машинаның
шектелген техникалық мүмкіндіктерін ескере отырып , егер мұндайлар бар
болса , ұйымдастырылуы қажет.
1.4.2.2. Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
АЖ-нің қызмет етуі мен құрудың маңызды шарты ұйымдастыру-шылық
қамтамасыз ету болып табылады.
Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыру – ақпараттық жүйенің
қызметкерлерінің қызметін оның қызмет ету объектті басқарудың қолда бар
жүйесін талдау және оның тиімділігін өсірудің бағыттарын қалыптастыру.
АЖ-нің қызмет етуінің технологиясын құрастыру (басқару есептерін
шешудің құрамы , құрылымы және әдістемелері) сияқты сұрақтарды шешуді
қамтиды.
Ұйымдастырушылық қамтамасыз ету ақпараттық жүйенің
қызметкерлерінің қызметін оның қызмет ету шарттарында регламенттейтін ,
құжаттардың бүкіл жиынтығын қосуы тиіс:
- басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы;
- қызметтік инструкциялар;
- операторға инструкциялар;
- функциялар мен олардың орындалу ретін бейнелеу.
Есептер кешенін шешудің ұйымдастырушылық қызметі қолданушылардың
техникалық құралдармен және есептерді шешу үрдісінде өзара әрекеттесуді
қамтамасыз ету үшін жеткілікті болуы қажет.
Есептер кешенінің сәтті қызмет ету үшін ұйымдастырушылық
қамтамасыз ету бойынша келесі шешімдердің жүзеге асырылуын алдын-ала
қарастыруы қажет:
- енгізуге автоматтандыру объектісін дайындау үшін және есептер
кешенін ары қарай эксплуатациялауға жауаптыларды белгілеу;
- есептер кешенінің қызмет етуін жүзеге асыратын , қызметкерлердің
оқытылуын ұйымдастыру;
- сенімді емес ақпаратты , түрлі қателер мен ауытқуларды бергенге ,
сондай-ақ , ақпаратты дер кезінде бермегенге жауапкершілікті
анықтау;
- технологиялық сипаттағы барлық талаптарды орындау;
- тек авторизацияланған қызметкерлердің есептер кешеніне қол
жеткізуін қамтамасыз ету.
Ұйымдастырушылық қамтамасыз ету бойынша жобалау үрдісіндегі
құрастырылатын инструкциялар олардың қызмет етуінің барлық режимдерінде
есептерді қолданушылардың әрекеттерін анықтауы , сондай-ақ , ақпараттық
жүйенің әрекет етуінің қалыпты шарттарын бұзулар немесе авариялық
оқиғалардың пайда болу жағдайындағы әрекеттер жөніндегі нақты
көрсеткіштерді қамтуы қажет.
1.4.2.3. Техникалық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Техникалық қамсыздандыру (ТҚ) деп автоматтандырылған АЖ-нің
жұмысын қамтамасыз етуге арналған , техникалық құралдар кешені (ТҚК)
аталады.
Ақпараттық технологияның (тіркеудің , құрастырудың , берудің ,
өңдеудің , және көрсетудің) негізгі кезеңдерімен сәйкес түрде барлық
техникалық құралдарды келесі функционалдық топтарға бөлуге болады:
а) ақпаратты тіркеу , құрастыру және дайындаудың
құралдары;
ә) ақпаратты берудің құралдары;
б) ақпаратты өңдеудің құралдары;
в) ақпаратты көрсетудің құралдары.
АЖ-ні техникалық қамтамасыз ету келесі талаптарды қанағаттан-дыруы
қажет:
- өнімділік , сенімділік және функционалдық мүмкіндіктер АЖ-нің
берілген есептік және ақпараттық есептерін автоматтандырылып
шешілуін қамтамасыз етуі тиіс;
- жүйе конфигурациясын жүйенің әрекет етуін бұзусыз , оған
ақпараттандырудың (автоматтандырудың) АРМ-дің , ДЭЕМ-дың және тағы
басқаларын жаңа объектілерін қосудың есебінен өзгертуді жіберу;
- жүйенің дамуының деңгейі бойынша оның конфигурациясын кеңейтуге
(өзгертуге) мүмкіндік беретін , құрудың агрегатты принципіне ие
болу;
- диалогты режимде ақпараттың өңделуін қамтамасыз ету;
- есептеуіш техникасының құралдарына техниканың қызмет көрсетуі мен
бағдарламалық қамтамасыз етуді , құрастыруды қарапайымдандыратын ,
мүмкіндігінше бір типті және сериялап шығарылатын , құрылғылар мен
кешендер кіруі қажет.
Техникалық және бағдарламалық құралдардың құрамы мынадай болуы
керек:
- мәліметтерге туынды қол жеткізуді , өңдеу үрдісін максималды
автоматтандыруды , ТҚК-нің жеке элементтерінің ретінен шығудағы
жүйедегі айналатын (сақталатын) ақпараттық сақталуын (қалпына
келтірілуін) қамтамасыз ету;
- керекті жерде өңделетін ақпараттық құпиялылығын қамтамасыз ету.
Есептер кешенінің техникалық қамтамасыз етуі мәліметтерді өңдеудің
технологиялық үрдісін жүзеге асыру үшін жеткілікті болуы тиіс. Ақпараттық
жүйеде айналатын , барлық бөлімшелер жөніндегі ақпараттың үлкен
көлемдерінің салдарынан , пайдаланылатын техникалық құралдар келесі
талаптарды қанағаттандыруы қажет:
- VGA немесе SVGA бейнеадаптері;
- 17 дюймнен кем емес өлшемді диагоналды монитор;
- стандартты клавиатура;
- 40 Гбайттан кем емес көлемді қатты магнитті диск;
- 128 Мбайттық оперативті есте сақтаушы құрылғы;
- лазерлік принтер;
Техникалық құралдар кешенінің максималды тиімділігінің шартына
жүйеліктің әрекет ету үрдісінде техникалық құралдар кешені ақпаратты
түрлендірудің негізгі талаптарына аса толық жауап беруі керек.
1.4.2.4. Бағдарламалық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Бағдарламалық қамтамасыздандыру (БҚ) – АЖ-нің техникалық құралдар
кешенінің әрекет етуін қамтамасыз ететін , есептер мен мақсаттарды жүзеге
асыру үшін бағдарламалардың жиынтығы.
Пакетті эксплуатациялаудың ыңғайлы болуы мақсатында келесі
мүмкіндіктерді алдын-ала қарастыру керек:
- жұмыстың диалогты режимі (мәзір , сұранымдар);
- диалогтың икемділігі;
- айқындылық;
- пайдаланудың қарапайымдылығы;
- оқытудың қарапайымдылығы;
- сенімділік;
- үзуден кейін жұмыстың жалғасуы;
- келуші көмектердің пайда болуы;
- пакеттегі жұмыс кезінде сәйкес ақпаратты бақылау;
- ақпараттың қорғалуын , тек авторизацияланған жұмысшылар-дың ДЭЕМ-ға
қол жеткізуін қамтамасыз ету;
- ақпараттың сақталуы , тоқтамдардан кейін оны қалпына келтіру
мүмкіндігі;
- берілген параметрлер бойынша ақпаратты көрсету.
БҚ-ге қойылатын жалпы талаптар мына түрде қалыптасады:
- жүйеге қосылған , әртүрлі деңгейдің тілдерінің сәйкес келуі;
- түрлі есте сақтаушы құрылғылар мен сыртқы тасымалдаушыларға
(мәліметтер базасының үлкен көлемін ескергенде) кітапханаларды
ұйымдастырудың дамыған құралдарын пайдаланудың мүмкіндіктері;
- арнайы бағыт пен жалпы жүйелік бағдарламалармен мәліметтер
базаларымен басқарудың жүйелерін кеңейтудің мүмкіндігі;
- қажеттіктің мөлшері бойынша қызметкерлердің ЭЕМ-мен тіл табысудың
мүмкіндіктері;
- жүйені ары қарай модернизациялауға және дамытуға мүмкіндік беретін
, мәліметтер базасының икемділігін қамтамасыздандыруы;
- МБ-да ақпаратқа ыңғайлы және жылдам қол жеткізуді жүргізудің
мүмкіндігі;
- Ақпаратты кодтаудың бір мәнділігі.
Бағдарламалық қамтамасыздандыруды құрастыруда икемділік
принциптерін , эксплуатациядағы қолайлы жағдайларды , тираждаудың
қолайлылығы мен ыңғайлы интерфейсті ұйымдастыруды алдын-ала қарастыру
қажет.
Ақпараттық жүйеде айналатын , барлық бөлімшелер жөніндегі
ақпараттың үлкен көлемдерінің салдарынан пайдаланылатын бағдарламалық
құралдар келесі талаптарды қанағаттандыруы тиіс:
□ Операционды жүйе – Microsoft Windows , Server , Workstation.
□ Өңдеудің ортасы – Delphi.
1.4.2.5. Математикалық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Математикалық қамтамасыздандыру – бұл ақпаратты өңдеудің
математикалық әдістерінің , модельдер мен алгоритмдердің жиынтығы.
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің математикалық
қамтамасыздандырылуы нақты есептерді шешудің бағдарламаларын тиімді
құрастырудың мүмкіндігін қамтамасыз етуі , осы есептерді шешу үрдісінде
ДЭЕМ жұмысын басқару және оның жұмысының дұрыстығын бақылау тиіс.
АЖ-нің математикалық қамтамасыздандырылуы мыналарды қосуы тиіс:
- ақпаратты өңдеу мен жинаудың алгоритмдері , типтік және
құрастырылатын әдістемелер (сонымен қатар , ЭЕМ-да мәліметтерді
енгізуді , сенімділікті бақылауды);
- мәліметтерді іздеу мен сұрыптаудың алгоритмдері , шығыстық
құжаттарды қалыптастыру және көрсету (экранға және баспа).
АЖ-нің математикалық қамтамасыздандыруына қойылатын жалпы талаптар
болып мыналар табылады:
- аса тәжірибелі математикалық әдістермен алгоритмдерді пайдалану;
- қолданбалы бағдарламалар пакеттермен берілетін , типтік әдістерді ,
алгоритмдерді , модельдер мен мүмкіндіктерді максималды пайдалану;
- пайдаланылатын математикалық әдістер техникалық және бағдарламалық
құралдардың мүмкіндіктерін ескеруі қажет , орын алатын жадының
көлемі мен шешу уақыты бойынша минималды мәндерге ие болуы тиіс;
- алгоритмдерді көрсетудің кез келген пішімі рұқсат етіледі:
формулалық , кестелік , блок-схема , сөздік бейнелеу және тағы
басқалар.
Математикалық қамтамасыздандырудың алгоритмдері келесі жалпы
талаптарға жауап беруі тиіс:
- салыстырмалы түрде қарапайым блоктарға декомпозицияны жіберу;
- ақпаратты іздеудің кілттерінің нақты мәндері болмауы қажет;
- қолданбалы бағдарламалық құралдардың қолданылатын пакеттеріне
реттелген , стандартты іздеуші және есептеуші процедураларды
максималды пайдалану;
- өзінің бейнеленуінде бағдарламалау тілінің мүмкіндіктерін
максималды пайдалану;
- бағдарламаларды орындау жүрісін бақылауды қамтамасыз ету;
- есептердің функционалдық өзара байланысын қамтамасыз ету.
Математикалық модельдер мен оларды шешудің әдістері берілген
дәлдікпен шешудің бір мәнділігі мен бірлігін қамтамасыз етуі керек (егер
әдейі қарама қарсы айтылмаған болса – қолданушыға таңдау үшін шешудің
бірнеше нұсқаларын).
1.4.2.6. Лингвистикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
Лингвистикалық қамтамасыздандыру – бұл АЖ-нің әрекетінде есептеуіш
техникасының құралдарымен АЖ қызметкерлердің тілдесуінде ақпараттық
бірліктерді құру мен сәйкестендірудің , табиғи тілді қалыптастыру үшін
тілдік құралдардың жиынтығы.
Бағдарламалардың көптеген пакеттері бағдарламалаудың бірдей тіліне
ие. Мұны бағдарламалау тілін таңдауда ескеру қажет. Бағдарлама-ларды құру
мен жүргізудің қарапайымдылығы болжалуы тиіс. Бағдарла-малармен жұмыс
кезінде мәліметтерді орнатуды , ұйымдастыру мен көрсетуді қамтамасыз ететін
, мәліметтер анықтамалары мен сөздіктер жүйесі алдын-ала қарастырылуы
керек.
1.4.3. Концептуалды сұлба.
Ақпараттық жүйелер – күрделі жүйелер және жеке бөліктерге ,
элементтерге бөлуді (декомпозициялауды) талап етеді. Бүкіл жүйе үшін бірден
жасауға мүмкін болмағанды , оның жеке бөліктері үшін жасауға болады.
Жүйенің бөліктері , элементтері неғұрлым дәл және толығырақ бөлінген ,
бөліктердің жағдайлары мен өзара әрекеттесулері анықталған болса , жүйенің
әрекет етуі мен құру үрдісі соғұрлым тиімді болады.
Әдетте декомпозиция белгілі белгілер бойынша жүргізіледі. Құраушы
элементтердің рөлі бойынша барлық АЖ-лер екі бөлікке бөлінеді:
функционалдық және қамтамасыз етуші. Функционалдық бөлікті функционалдық
жүйешіктердің кешені , ал қамтамасыз етуші бөлікті – қамтамасыз етуші
жүйешіктер кешені құрайды.
Жүйешік – бұл белгілі белгі бойынша бөлінген , жүйенің
салыстырмалы түрде жеке бөлігі.
АЖ-нің құрылымы – бұл жүйешіктердің функционалдық міндеті мен
олардың сыртқы ортамен өзара әрекеттесуін анықтайтын , оның жеке
жүйешіктері мен элементтерінің арасындағы қатынастар мен ішкі кеңістікті –
уақыттық байланыстардың салыстырмалы орнықты реті.
АЖ-нің функционалдық бөлігі – басқарудың мазмұнды бөлігін құрайтын
, есептер мен есептер кешендерінің немесе жүйешіктердің жиынтығы.
Функционалдық жүйешік – бұл белгілі функциялармен шектелген , АЖ-
нің бөлігі.
Қамтамасыз етуші бөлік – бұл автоматтандырылған режимде жүйенің
әрекет етуі үшін қажетті болып табылатын , шарттардың жиынтығы.
Қамтамасыз етуші бөлікті құрайды: техникалық қамтамасыздан-дыру
(ТҚ) , математикалық қамтамасыздандыру (МҚ) , бағдарламалық
қамтамасыздандыру (БҚ) , ақпараттық қамтамасыздандыру (АҚ) , лингвистикалық
қамтамасыздандыру (ЛҚ) және ұйымдастырушылық қамтамасыздандыру (ҰҚ).
ИС обслуживания корпоративных
клиентов
Система Характеристики
Тип ЭИС
ЭИС Сеть
Сеть ГВС
Топология сети Шина
Общесистемная Функциональная
технология
Таблица 2
Характеристика информационного обеспечения
Элементы Характеристика
Информационная технология Вся информация хранится в виде БД
Тип БД Реляционная
Системы классификации Иерархическая, фасетная системы
кодирования
Системы кодирования Комбинированная, порядковая и
последовательная
Защита Система паролей при работе с ИС,
возможность восстановления данных
при сбойных ситуациях
Таблица 3
Характеристика программного обеспечения
Тип Характеристика
Общее Операционная система: Microsoft
Windows 95
Специальное Borland Delphi 3.0
Таблица 4
Характеристика КТС
Наименование Физический модуль Характеристики
технического средства
ПЭВМ – Intel Pentium Материнская плата ATX Pentium 2
233 Процессор Intel, 233 MHz
ОЗУ 32 Mb
НГМД 1,44 Mb
НЖМД 1,7 Gb
Монитор SVGA, 1024(768
Клавиатура 101 клавишная
Мышь 2 кнопочная
Контрольно – кассовый ККА Olivetti CRF – 1000 E
аппарат с фискальной
памятью
Принтер Принтер HPLaserJet 1100
Сканер Сканер HPSсanJet 3200С
Факс - модем Факс – модем USRSportster 56k Vi
Радиостанция Радиостанция Motorola
Пейджер Пейджер Motorola
Радиотелефон Радиотелефон Nokia
Телефон Телефон Импульсный
2. Негізгі бөлім.
2.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
ЕК орны.
Ақпараттық жүйе – бұл экономикалық объектпен басқару үшін қажетті
, ақпаратты жинаудың , сақтаудың , жаңартудың , өңдеу мен көрсетудің
жүйесі.
Құраушы элементтердің рөлі бойынша барлық АЖ-лер екі бөлікке
бөлінеді: функционалдыққа және қамтамасыз етушіге.
Функционалдық бөлік объектпен басқару жүйесінің моделі болып
табылады.
Функционалдық жүйе – бұл белгілі функциялармен шектелген , АЖ-нің
бөлігі.
Әрбір функционалдық жүйе өз кезегінде есептер кешені мен есептерге
бөліне алады.
Есептер кешені – бұл белгілі белгі бойынша топтастырылған есептер
жиынтығы.
ЕК корпоративті қатынастар бөлімінде шешіледі және келесі негізгі
функцияларды орындайды:
- клиенттің сәйкес қызметтік тұлғаларына олардың бөлімшелерінің
қаржылық жағдайы туралы ағымдағы ақпаратты түрлі тіліктерде беру;
- ақпаратты сақтаудың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
Корпоративті қатынастар бөлімі мыналармен өзара әрекеттеседі:
- қазыналылықпен;
- ТМА және Балтық елдерінің банктерімен корреспонденттік қатынастарды
басқарумен;
- ақпараттық технологиялар департаментімен;
- банк пен банктік технологиялардың бөлімшелік желісінің
департаментімен;
- операционды департаментпен.
АЖ есептерінің өзара байланыс сұлбасы 3 суретте келтірілген.
2.2. Есептің қойылымы.
2.2.1. Корпоративті клиенттердің жазбасын түрлі тіліктерде алу есебінің
сипаттамасы.
ЕК корпоративті клиенттер бойынша мәліметтерді өндеуге арналған ,
олардың негізінде корпоративті жазбаны алу , және келесі функцияларды
орындайды:
□ Мәліметтер базасын жүргізу;
□ Мәліметтердің жиналуы мен оларды клиентке беру;
□ Банкпен өз клиентіне берілетін , ақпараттың қозғалысын
бақылау.
Есептің мақсаты – клиенттің сұранысы бойынша және кез келген
уақытта оның бөлімшелерінің қаржылық жағдайы жөніндегі сенімді және
оперативті мәліметтерді клиентке беру. Есепті шешудің нәтижесі корпоративті
жазба (әдеттегі немесе таңдамалы) болып табылады.
Берілген есептің шешімі техникалық құралдардың жұмысында
кедергілер мен тоқтамдар жағдайында тоқталуы мүмкін , сонымен қатар , бұл
кезде бағдарламалау жүйесінің ортасы ақпараттың сақталуына келіп беріледі.
Кедергі жағдайындағы есепті шешу мен жауапкершілік толығымен
бағдарламаушыға жүктеледі. Осы есепті шешудің регламенті ақпараттың
технологиялар департаментінің бастығымен анықталады. Есептеуіш
техникасының тоқтамсыз жұмыс жағдайында берілген есепті шешуді оператор
жүргізеді.
2.2.2. Кірістік ақпарат.
Кірістік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
тақырыбы: Банктің корпоративтік клиенттерімен жүргізетін операцияларын
басқарудың Ақпараттық жүйесін тұрғызу
Мазмұны
Кіріспе
1. Теориялық бөлім
1.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
1.2. НұрбанкААҚ және басқарудың қолда бар жүйесін сипаттау
1.3. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрудің мақсаты мен
міндеті
1.4. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сіне қойылатын талаптар
1.4.1. ЭАЖ құрылымына қойылатын талаптар
1.4.1.1. Есептер кешенінің экономикалық мәні
1.4.2. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің ресурстарына
қойылатын талаптар
1.4.2.1. Ақпараттық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.2. Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.3. Техникалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.4. Бағдарламалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.5. Математикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.2.6. Лингвистикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар
1.4.3. Концептуальды сұлба
2. Негізгі бөлім
2.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету ЕК орны
2.2. Есептің қойылымы
2.2.1. Корпоративті клиенттердің жазбасын түрлі тіліктерде алу есебінің
сипаттамасы
2.2.2. Кірістік ақпарат
2.2.3. Шығыстық ақпарат
2.3. Ақпараттық база
2.3.1. Машинадан тыс ақпараттық база
2.3.1.1. Ақпараттық модель
2.3.1.2. Жіктеу мен кодтауды сипаттау
2.3.2. Машина ішіндегі ақпараттық база
2.5. Есепті математикалық қамтамасыздандыруды сипаттау
2.5. Бағдарламалық қамтамасыздандыру
2.5.1. Есептер кешенін жүзеге асыру үшін қолданылуы мүмкін , қолда бар
бағдарламалық құралдарды сипаттау
2.5.2. Бағдарламалық қамтамасыздандырудың құрылымы
2.5.2.1. Жалпы жүйелік бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.2.1. Арнайы бағдарламалық қамтамасыздандырудың сипаттамасы
2.5.3. Қолданушы инструкциясы
2.6. Есептер кешенінің әрекет етуінің ақпараттық технологиясын сипаттау
3. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ деңгейін бағалау және оны
қолданудың мүмкін аумақтары
3.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрауға кететін
шығындарды бағалау , шығындарды есептеудің әдістемесі
3.2. Ақпараттың өнімді коммерциялық жүзеге асыру бойынша нәтижелер мен
рекомендацияларды талдау
3.3. Есептер кешенінің ақпараттық технологиясын жетілдіру бойынша
рекомендациялар
Қорытынды
Әдебиеттер
Приложения
Кіріспе
Қаржылық және банктік ұйымдарды жетілдірудің маңызды бағыттарының
бірі қазіргі ақпараттық жүйелерді пайдалану болып табылады. Бұл бағыттағы
жаңа перспективалар елдің рыноктық қатынастарға өтуінде қаржылық және
банктік жүйелерді радикалды қайта құрауды жүзеге асырумен байланысты
ашылды. Банктер үшін ортақ , ақпараттық – есептеуіш желіні қаржылық
органдардың ақпараттық жүйелерінің басқа ақпараттық жүйелермен аса тығыз
өзара әрекеттесуін ұйымдастырудың мүмкіндігі пайда болды.
Қазақстан Республикасында банктік сфера бұл экономиканың
динамикалық түрде дамушы секторларының бірі. Инфляциялық үрдістер мен
кризистік құбылыстарды игерумен байланысты , қазақстандық экономиканың
бүгінгі проблемаларының арасында банктік жүйедегі ары қарай даму мен
жетілдіру үлкен тәжірибелік маңызға ие. Сонымен қатар, соңғысының дамуы
банктердің рынокқа кірісін либеризациялау, екінші деңгейдің банктерін
жекешелендіру , және тағы сол сияқты бағыттарды қамтиды.
Қазіргі банктік жүйелер – бұл клиенттерге көрсетілетін , көп
тәсілді дәстүрлі және дәстүрлі емес қызметтердің сферасы. Қазақстан
экономикасының рыноктық қатынастарға өтуімен , екінші деңгейдің банктерімен
халыққа көрсетілетін жаңа қызметтердің бірі корпоративтік клиенттерге
қызмет көрсету болып табылады.
Клиенттерге қызмет көрсету банкке пайда алып келетін банк үшін
операциялар кешендерінің бірі болып табылады. Сондықтан көбірек потенциалды
клиенттерді тарту үшін халыққа көрсетілетін қызметтер кешенін банк
жетілдіруі қажет.
Дипломдық жұмыс Нұрбанк ААҚ-дағы корпоративтік клиенттерге
қызмет көрсетудің ақпараттық жүйесін қарастыруға арналған.
Дипломдық жұмыстың мақсаты – клиенттің сұранысы бойынша уақыттың
кез келген сәтінде қажетті қаржылық ақпаратты алуды ұйымдастыруға мүмкіндік
беретін , корпоративтік қатынастар бөлімінде ақпаратты өңдеуді
автоматтандыру үшін корпоративтік клиенттерге қызмет көрсетудің ақпараттық
жүйесін құру.
Теориялық бөлімде пәндік облыс бейнеленген , Нұрбанк ААҚ-на
сипаттама берілген , Айырбастау пунктінде ақшалық құралдардың қозғалысын
есептеу ақпараттық жүйесін құрудың мақсаты мен міндеті , оның құрылымына
талаптар анықталған: ақпараттық , бағдарламалық , техникалық ,
математикалық , лингвистикалық , ұйымдастырушылық қамтамасыз етуге ,
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету ақпараттық сұлбасының
концептуалды сұлбасы құрастырылған.
Негізгі бөлімде банктің ақпараттық жүйесіндегі есептер кешенінің
орны анықталған , есептер кешенінің ұйымдастырушылық-экономикалық мәні
берілген , ақпараттық база бейнеленген , математикалық қамтамасыз ету ,
бағдарламалық қамтамасыз ету , қолданушыға инструкция құрастырылған.
Үшінші бөлімде есептер кешенінің ақпараттық технологиясын ары
қарай жетілдірудің және құрылған ақпараттық өнімнің коммерциялық жүзеге
асырылуы бойынша рекомендациялар берілген , Корпоративтік клиенттерге
қызмет көрсету ақпараттық жүйесін құруға шығындар есептелген.
Дипломдық жұмыс 11 сурет , 18 кесте және 2 қосымшаны қосады.
Дипломдық жұмыста 33 атаудан тұратын , қолданылған әдебиеттер
тізімі келтірілген.
1. Теориялық бөлім
1.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету.
Әрбір ақпараттық жүйе (АЖ) ақпараттық объектілердің жиынтығынан
тұратын , кейбір ақпараттық кеңістікті білдіретін өзінің пәндік облысына
ие.
Осы дипломдық жұмыста клиенттердің (иегерлердің) және олардың
бөлімшелерінің (корпоративті клиенттердің) өзара байланыстары
қарастырылады.
Корпоративтік клиенттердің саясаты 1997 жылы 23 сәуірде Нұрбанк
ААҚ-ның басқару жиынында қолдау тапты.
Клиент ретінде қызмет етуде артықшылығымен және бірлестікті дамыту
жоспарындағы жоғары тартымдылығымен сипатталатын және өзінің бөлімшелерінің
белгілі санына ие , белгілі бірлестік (ұйым , компания , мекеме және тағы
басқалар) шығады. Клиент кез келген уақытта оның бөлімшелерінің қаржылық
күйіне байланысты , оны қызықтырушы ақпарат алу үшін банкке қарай алады.
Корпоративті клиент статусын иемдену үшін компанияларды
таңдаудың критериялары келесілер болып табылады:
А) Міндеттілері:
➢ компаниядағы менеджменттің жоғары деңгейі;
➢ Нұрбанк 1 өзге банктердің ААҚ-дағы оң несиелік тарихтың бар
болуы;
➢ клиентті несиелендіру сенімділігінің жоғарғы деңгейі
(минималды несиелік тәуекелдер).
Б) Қосымшалары:
➢ рыноктағы көшбасшылық жағдай;
➢ компания тәуекелдерін диверсификациялау;
➢ компания шоттары бойынша маңызды айналымдар.
Компанияға корпоративті клиент статусы келесілер сәйкес келгенде
беріледі:
• Барлық міндетті шоттарға;
• Бір және немесе көбірек қосымша шоттарға.
Корпоративті клиенттер өзінің қаржылық жағдайы жөніндегі барлық
ақпаратты банкке береді. Бұл ақпарат мәліметтердің орталық қоймасына кепіл
түседі.
Мәліметтердің орталық қоймасы (DATA WARE HOUSE) – бұл иелер ,
шоттар , қалдықтар және корпоративті клиенттердің операциялары жөнінде
барлық ақпараттан құралатын , орталық база.
Мәліметтердің орталық базасында түрлі сөздіктер және кестелер
сақталады , ал нақтырақ айтсақ: корпоративті клиенттердің сөздігі ,
қалдықтар сөздігі , несиелер сөздігі , депозиттер сөздігі , шоттар сөздігі
, транзакциялар сөздігі.
Ақпаратты беру түрлі жолдармен жүргізіле алады , нақтырақ:
• Электрондық почта бойынша;
• Факс бойынша;
• Сымтетік арқылы және тағы басқалар.
Корпоративті клиент түсінігі салыстырмалы түрде жуырға туындады
, сондықтан АЖ-де корпоративті клиенттерге қызмет көрсету барлығы бірнеше
есептер шешіледі: корпоративті клиенттер портфельдерін жүргізу және
клиентке оның бөлімшелерінің қаржылық жағдайы жөніндегі жазбаны беру , яғни
, корпоративті жазбаны.
Корпоративті клиенттің портфелінде корпоративті клиенттің
депозиттері мен несиелері туралы ақпарат болады.
Корпоративті жазбада корпоративті клиент жөнінде түрлі қаржылық
мәліметтер беріледі , нақты алғанда: кіріс қалдық , дебет , несие ,
төлемнің бағыты , шығыс қалдық және тағы басқалар.
Әрқайсысы бірнеше шоттарға , корпоративті клиенттердің
қажеттіктерін есептеу мүмкіндігі бар , сондай-ақ , әрбір шот жеке
шаруашылық бірлік ретінде пішімделген.
Клиентке банк үшін хаттамаларды жіберуге және қабылдауға ,
қызметтік ақпаратты алуға мүмкіндік бар.
1.2. Нұрбанк ААҚ және басқарудың қолда бар жүйесін сипаттау.
Банк – бұл ақша қаражаттарын тарту үшін және оларды қайтымдылық ,
төлемділік , жылдамдылық шарттарында өз атынан орнату үшін құрылған ұйым.
Банктің негізгі міндеті – ақша қаражаттарын , несиелендірушілерден
алымшыларға , және сатушылардан сатып алушыларға берудегі делдалдық.
Банктердің қызметінің негізгі мақсаты пайданы алу болып табылады (мұнда
рыноктық қатынастар жүйесіндегі олардың коммерциялық қызығушылығы
құралады).
Жаңа агрессивті банктердің аса айқын өкілі Нұрбанк болып табылады.
Нұрбанк ААҚ 1992 жылдың 14 сәуірінде құрылған болатын және банктік
қызметтердің аумағында қызмет етудің түрлі түрлерін жүзеге асыру мақсатымен
, Нұрбанк атауымен ашық акционерлік қоғам ретінде тіркелген болатын.
Банктік қызмет етуді жүзеге асыруға 1992 жылдың 3 тамыз айында Қазақстан
Республикасы Ұлттық банкінің лицензиясын алды.
1995 жылдың 14 ақпанында Нұрбанкі сауда банкі акционерлерінің
жалпы жиналысында, оның қайта ат қоюы туралы шешім қабыл алынып Нұрбанкі
ашық үлгі акционерлік қоғамы болып, оның жарғылық капиталы артуда.
1997 жылы Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісі банкіге,
клиенттерге оның банкілік қызметтердің кең спектр көрсетуіне бас лицензияны
пайдалануына берді және онда халықаралық есеп-қисаптардың жүзеге асыруымен
қоса, азаматтардың ақшалы аудармаларының корреспонденттік шоттар арқылы шет
елдерге өтеді.
Осы уақыттан бастап банкі Қазақстанда өзінің бөлімді ауым құруына кірісті.
2001 жылы Отандық секторда күштері нығайтып және Қазақстан
қаражаттық нарығында маңызды нәтижелерге жетті.
2002 жылдың басында банкінің 9 филиалы және Орталық Қазақстанның
өнеркәсібі дамыған жерлерінде ашылды.
2001 жылы Отандық секторда күштері нығайтып және Қазақстан
қаражаттық нарығында маңызды нәтижелерге жетті.
Қазақстан Республикасының ұлттық банкісінің қолдауы арқасында
Нұрбанкі ААҚ өтімділік дәрежесі үйлесімді және экономикалық нормативті
сақтай отырып, өз тәуекелдерімен нәтижелі басқаруда.
Депозиттік базаның толассыз өсу шегі банкінің қаражаттық
тұрақтылығы туралы куәландырады және Нұрбанкіге деген экономика
субьектілерінің және ел азаматтарының назары көбеюде.
Алматы филиалы 1997 жылдың тамыз айында ашылды. Осы уақыт
аралығында Нұрбанкі ААҚ өзінің маңызды рентабелді буын екенін танытты.
Ақтөбе аймақтық қаражаттық нарығы күннен күнге тартымды болуда.
Осында 13 банк жұмыс істейді, былтырғы жылы екеуі ашылды.1999 жылдың наурыз
айынан бастап НұрбанкіААҚ филиалы жұмыс жасауда.
Евразияның ең орталық орнында орналасқан Қарағанды облысы,
сауданың күре тамыры болған, экономикасы мен мәдениеттерін Қазақстанаралық
және басқа шет елдермен бөліскен. Бүгін бұл Республикадағы ең ірі
өнеркәсіпті аймақ , көмір шығарудың негізі және Қазақстан металлургия
облысы. Жеңіл және тамақ , машина жасау өнеркәсібі дамыған.
Банкіде өткізілетін акциялар көбінесе қайырымдылық қорларына
жіберіледі. Халықтың денсаулық проблемаларына, өсіп келе жатқан жас ұрпақ
тәрбиелеуіне, балалар үйлеріне, интернаттар, ауруханаларға, Бөбек балалар
қорына жіберіледі.
Бірлескен басқару принциптері заңға сүйенген негіздер, алғашқы
басқару бірлестікпен, акционерлік қоғаммен басқару жүзеге асады.
Заң жолымен айтқанда, диспозитивті қабыл алуды реттейтін негіздік ойларды
білдіреді (рұқсат етушілердің) немесе бұйрық жолымен (тиым салғандардың)
нормаларының акционерлік қоғаммен байланысты болуы.
Бірлескен басқару принциптері бірнеше мақсат шешімін болжайды, ол
акционерлік назарлардың сақталуын қамтамасыз ету мақсаты және меншік
үйлесімінің орындалуын (яғни нәтижелі бақылау компаниясының басшылығы және
менеджментке ықпалын жасау мақсатымен пайда максимизациясы және компания
құнындылығын).
Осы банкінің бас офисінде біріңғай ақпараттық база жүйесі
қосылған, онда негізгі бухгалтерлік кітап, қаражаттық есептеу нәтижелерін
алуына, бөлімдердің қызметін тексеруіне арналған қажетті ақпараттардың
барлық жиыны.Айта келгенде, банкінің бас офисі уәкіл етілген қызметтердегі
операциялардың кез келгенінен ақпаратты көре алады. Яғни бас офистің де,
оның филиалының жаппай, алғашқы нақтыланған құжатқа дейін бір сағат
аралығында ақпараттар болады.
НұрбанкіААҚ өзін банкілік қызметтердің нарығында, Универсалды
банкі сияқты кеңейтілген филиалдар және клиенттерге қауымдық қызмет өтуімен
ерекшеленеді. Дәл осылай, 2000-2001 жылдары банк филиалдары Астанада,
Шымкентте, Өскеменде, Ақсайда ашылды.
Банкінің филиалдық кеңеюі, ең алдымен аймақ клиенттерінің өсуімен
және аймақтық өнеркәсіпті құрылымдарында банкілік сервис қажеттілгі ең
жоғары дәрежеде болуында.
Банк ЕБРР , кәсіпкерлікпен кіші бизнесті қолдаудың Орталық-Азиялық
Фондымен , Дамытудың Азиялық Банкімен берілген , кіші және орта бизнесті
қолдау бойынша алымдар агенті ретінде қызмет етеді.
Нұрбанк ААҚ-мен көрсетілетін қызметтердің реті:
• теңге түрінде есептік және ағымдағы шоттарды , жеке заңды
тұлғалар үшін – операционды департамент үшін шетел валютасында
шоттарды ашу;
• есептік және ағымдағы шоттарды теңге түрінде , физикалық тұлғалар
үшін шетел валютасында шоттарды ашу;
• халықтан депозиттерді қабылдау;
• Нұрбанк ААҚ бөлімшелерінде – операционды департаментінде
есептік субшоттарды ашу;
• есептік шоттарда теңге түрінде – 4 % жылдық , валюта түрінде –
2,5 % жылдық , ағымдағы қалдықтар бойынша пайыздарды әр ай
сайынғы есепке қосу;
Есептік операциялар:
- клирингтік жүйелер мен ірі төлемдер жүйесін пайдаланумен теңге
түріндегі төлемдер;
- бірінші топтық батыс және ресейлік банктердің желісі арқылы шетел
валютасы түріндегі төлемдер;
- банктер – корреспонденттер және Нұрбанк ААҚ желісі арқылы
тездетілген облыс аралық есептер;
• Кассалық операциялар мен инкассация:
- шоттардағы қалдықтар шегінде теңге және шетел валюталарымен ақшалай
беру;
- банк кассасына сол күні шотқа тіркеумен ақшалай қаражатты қабылдау;
- тәуліктердің кез келген ыңғайлы уақытында және демалыс күндері
ақшалай қаражаттың инкассациясы;
• Құжатты инкассо – есептер бөлімі:
- төлем немесе акцепт үшін импорттық істер бойынша құжаттарды беру;
- экспорттық істер бойынша инкассалық кепілдемелерді пішімдеу және
құжаттарды қабылдау;
- инкассо тратт;
- құжаттарды индоссирлеу;
• Чектермен операциялар:
- MasterCard , American Express , CITICORP , VISA жолдық чектерін
сатып алу;
- CHASE Manhattan Bank коммерциялық чектерін сату;
- инкассо коммерциялық , жолдық , атаулыларға чектерді қабылдау;
• Аккредитивтермен операциялар – есептер бөлімі:
- аккредитивті ашу;
- аккредитивті визалау , дәлелдеу;
- экспорттық аккредитивтер бойынша негоциация және акцепт тратт;
- трансферабельді аккредитивті аудару;
- аккредитивтермен операцияларды өткізу бойынша консультациялар;
• Конверсионды операцияларды өткізу:
- теңге үшін валютаны сатып алу сату;
- валюта – валюта конверсионды операциялар;
- күнбе-күн конверсионды операцияларды жылдамдатып өткізу;
• Көп бөлімшелі компанияларға қызмет көрсету , Қазақстан
аймақтарында клиент бөлімшелерінің шоттарының күйі туралы
ақпаратты оперативті беру;
• Компьютерлік – модельді байланысты пайдаланумен Банк -
клиент жүйесі бойынша электрондық қызмет көрсету;
- банкке теңге түрінде төлемдік тапсырыстар мен шетел валютасы
түрінде сұраныстарды беру;
- валютаны конвертацияға өтініштерді банкке беру;
- экспорттық істер бойынша инкассалық тапсырыстарды пішімдеу және
құжаттарды қабылдау;
- инкассо тратт;
- құжаттарды индоссирлеу;
• Чектермен операциялар:
- Master Card , American Express , CITICORP , VISA жолдық чектерін
сатып алу;
- CHASE Manhattan Bank коммерциялық чектерін сату;
- Инкассо коммерциялық , жолдық , атаулыларға чектерді қабылдау;
• Аккредитивтермен операциялар – есептер бөлімі;
- аккредитивті ашу;
- аккредитивті визалау , дәлелдеу;
- экспорттық аккредитивтер бойынша акцепт тротт және негоциация;
- аккредитив бойынша төлемдер;
- трансферабельдік аккредитивті аудару;
- аккредитивтермен операцияларды өткізу үшін консультациялар;
• Конверсионды операцияларды өткізу:
- теңгеге валютаны сатып алу сату;
- валюта - валюта конверсионды операциялар;
- күнбе-күн конверсионды операцияларды жылдамдатып өткізу;
• Көп бөлімшелі компанияларға қызмет көрсету , Қазақстан
аймақтарында клиент бөлімшелерінің шоттарының күйі туралы
ақпаратты оперативті беру;
• Компьютерлік-модемді байланысты пайдаланумен Банк-клиент
жүйесі бойынша электрондық қызмет көрсету:
- банкке теңге түрінде төлемдік тапсырыстар мен шетел валютасы
түрінде өтініштерді аударуға беру;
- валютаны конвертацияға өтініштерді банкке беру;
- Басқа банк пен бөлімшелердегі барлық шоттар бойынша жазбаларды
банктен алу;
- Ұлттық Банк; Қазақстандық Фондық Биржадан және Мәскеулік Банкаралық
Валюталық Биржадан курстар банкісінен алу;
- Жеке өтініш бойынша ақпаратты алу;
• Заңды тұлғалардың депозиттерін қабылдау;
• Теңге және қатты валюталарда шектеусіз жоғарғы тиімділікті
жобаларды несиелендіру департаменті және бөлімшелермен
басқармалар;
• Құнды қағаздармен операциялар – қазыналық департамент уақытша
бос ақша қаражаттарын орнатуды келесіде жүзеге асырады:
- МҚМ (мемлекеттік қысқамерзімді МФ қазыналық міндеттер);
- Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қысқамерзімді ноталары;
- ҰЖО (ұлттық жинағыш МФ облигациялар);
• пластикалық карточкалармен операциялар – банктік карточкалардың
дамуын басқару:
- CIRRUS MAESTRO дебеттік теңгелік карточкаларын беру және қызмет
көрсету;
- MasterCard , American Express , VISA халықаралық несиелік
карточкаларын беру;
Банктің ұйымдастырушылық құрылымы екі негізгі әдіспен анықталады:
банкті басқарудың құрылымымен және оның функционалдық бөлімшелері мен
қызметтерінің құрылымымен.
Басқару органдарының негізгі міндеті – оның негізгі функцияларын
жүзеге асыру мақсатымен банктің коммерциялық қызметінің тиімді , рационалды
және оперативті басқарылуын қамтамасыз ету. Банктің қалай
ұйымдастырылғанынан , ондағы басқарушылар мен бағынушылардың қатынастары
қалай жүретіндігінен оның барлық қызметі тәуелді болады.
Банкпен басқарудың құрылымын анықтау басқару органдарын бөлу ,
олардың міндеттерін бекіту , негізгі банктік операцияларды жүзеге асыруда
өзара байланыс пен жауапкершілікті алдын-ала қарастырады.
Нұрбанк ААҚ-ның жоғарғы органы келесі негізгі сұрақтарды шешу
үшін әр жылда шақырылатын , акционерлердің жалпы жиналысы болып табылады:
• жарғы мен жарғылық капиталды өзгерту;
• банк басқаруын (кеңесін) таңдау;
• жылдық есеп берулерді бекіту;
• банк табыстарын үлестіру;
• банк бөлімшелерін құру және ликвидациялау және тағы басқалар;
Басқарма (кеңес) банк мақсаттарын анықтайды және несиелік-есептік,
инвестициялық , валюталық және қызмет етудің басқа түрлері бойынша оның
саясатын іске асырады , іскерлік әлемде басқа ұйымдармен қызметті
координациялайды және байланыстар орнатады.
Комитеттер құрылады: несиелік , ревизионды , атқарушы ,
сенімділікті қатынастар және тағы басқалар.
Банк құрылымы функционалдық белгісі бойынша құрылатын ,
департаменттерден , басқармалардан және бөлімдерден тұрады. Олардың
жетекшілері осы бөлімшелердің қалыпты жұмысын қамтамасыз етеді.
Департаменттердің директорлары , басқармалардың бастықтары және олардың
орынбасарлары бөлімдер мен қызметтердің қызметін белгілейді , олардың нақты
мақсаттары мен бағдарламаларын анықтайды , кеңес береді, бақылайды және
олардың жұмысын бағалайды.
Ақпараттық технологиялар департаменті (АТД)
Департаменттің негізгі міндеті Нұрбанктің интегралданған банктік
ақпараттық жүйесін қолдау мен енгізуді , өңдеуді ұйымдастыру болып
табылады.
Негізгі міндетпен сәйкес Департамент келесі функцияларды
орындайды:
- оның қызметін ақпараттандыру аумағында Нұрбанктің ортақ саясатын
пішімдейді және жүзеге асырады;
- ақпараттандыру сұрақтарымен айналысушы , Нұрбанк бөлімшелерінің
жұмысының координациясын жүргізеді;
- ақпараттандыру сұрақтарымен айналысушы , Нұрбанк бөлімшелерінің
ұйымдастырушылық құрылымы бойынша ұсыныстарды құрастырады;
- Нұрбанк ақпараттандырудың ұзақмерзімді және жылдық жоспарларын
қалыптастырады;
- ақпараттық технологияларды дамыту бөлігінде , Нұрбанк бойынша
басқарушы бағдарламаларды жүзеге асыру мен құрастыруда қатысады;
- сәйкес бөлімшелермен бірлесіп Нұрбанк АБЖ-нің сенімді және орнықты
қызмет етуін , оның тұрақты болуын және жүргізілуін қамтамасыз
етеді;
- басқарудың ұйымдастырылуын және АБЖ құру бойынша жобаларды
құрастыруды жүзеге асырады;
- жұмыстың бекітілген жоспарымен сәйкес түрде Нұрбанк бөлімшелерінің
өтініштері бойынша бағдарламалық қамтамасыз етуді құрастырады ,
ендіреді және жүргізеді;
- Нұрбанк корпоративті жолын құрудың аппараттық құралдары мен
компьютерлік техникалық , жеткізілетін жалпы жүйелік , желілік және
офистік бағдарламалық қамтамасыз ету үшін техникалық сипаттарды
анықтауға қатысады;
- Нұрбанк ақпараттандырудың қажеттіктеріне шығындар сметасының
жобасын және ұсыныстарын қалыптастырады , сонымен қатар , оның
орындалуына бақылау жүргізеді;
- техникалық құралдар мен бағдарламалық қамтамасыз етудің
амортизациялау мезгілін анықтайтын , нормативтік құқықтық актілерді
құрастыруға қатысады , Нұрбанк байланысынан бағдарламалық
қамтамасыз етудің бағасын шығаруға материалдарды дайындайды және
қарастырады;
- Нұрбанк ақпараттандыру қажеттіктеріне шығындар сметасы бойынша
құралдарды пайдалану туралы бюджетті бақылау және жоспарлау
бөлімшесіне әр квартал сайын есеп береді;
- Ақпараттандыру аумағында Нұрбанктің ортақ саясатын қалыптастыру мен
іске асыру үшін өзара әрекетті және бірлестікті жүргізеді:
- халықаралық қаржылық ұйымдар және консалтингтік фирмалармен;
- компьютерлік жабдықтың , бағдарламалық қамтамасыз етудің
жеткізушілерімен және бағдарламалық қамтамасыз етуді
құрастырушылармен;
- Нұрбанк сәйкес бөлімшелерімен;
- ұсыныстарды қалыптастырады және жұмыс бойынша қызметкерлермен
бөлімшемен бірлесіп , компьютерлік жабдықты, жалпы жүйелік және
офистік бағдарламалық қамтамасыз етудің , сондай-ақ ,
ақпараттандыру проблемаларымен айналысатын , эксплуатация бойынша
Нұрбанк бөлімшелерінің қызметкерлерін қайта дайындау және оқыту
жоспарларын құрастырады және жүзеге асырады.
Нұрбанк ААҚ-ның ұйымдастырушылық құрылымы 1-суретте көрсетілген.
1.3. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрудың мақсаты мен
міндеті.
Кез келген АЖ-ның мақсаты , оның қолданылу аумағынан құрудың
әдістерінен , техникалық базадан , байланысты қолдау аппаратынан тәуелсіз
түрде толық , сенімділікті және өз уақытында ақпаратты беру.
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сін құрудың негізгі
мақсаты клиенттің әрбір бөлімшесі бойынша қаржылық ақпаратты беру мен
іздеудің , өңдеуді , сақтауды , жинауды автоматтандыру болып табылады.
ЭАЖ-ні құрудың негізгі мақсатымен сәйкес АЖ-нің міндеттері мыналар
болып табылады:
- корпоративті қатынастар бөлімінің қызметкерлерінің еңбегінің
оперативті жұмысы мен өнімділігі;
- жеткізілетін мәліметтердің сенімділігі;
- клиент сұраныстарымен сәйкестікте бөлімшелер жөнінде мәліметтерді
алудың оперативтілігі;
- берілетін ақпараттың қорғалуы мен сенімділігі бойынша талаптардың
барлық кешенін орындау.
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің міндеті болып
қаржылық ақпаратты беру не бақылау , қалыптастыру бойынша қызметкерлердің
жұмысын автоматтандыру табылады , нақты алсақ: иеленушілердің сұранысы
бойынша корпоративті клиенттердің операциялары мен қалдықтары , шоттары
жөніндегі ақпараттар.
Жүйенің функционалдық және ақпараттық құрылымы ары қарай дамуы мен
міндеттердің қосымша кешендерін қосу үшін ашық болуы тиіс.
Компьютермен жұмыс істеу кезіндегі жақын интерфейс өнімділік пен
қызметкерлердің жұмыс сапасын көтеруге мүмкіндік береді.
1.4. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-сіне қойылатын талаптар.
Ақпараттық жүйе (АЖ) – бұл қолданушыларға олардың сұраныстарына
сәйкес түрде ақпаратты жинау , сақтау , іздеу , өңдеу және жеткізу үшін
арналған. АЖ бағдарламалық құралдар кешенінен шешілетін есептерді өзіне
қосады.
Қолданушы үшін жүйе ыңғайлы және жақсы интерфейске және
санкцияланбаған әрекеттерден қорғауға ие болуы қажет.
Банктік жүйеде ақпарат конфиденциальды және құпия болып табылады ,
сондықтан бүтіндей бүкіл жүйе жүйенің сапалы сипаттамаларын жақсартумен
және қол жеткізуді шектеу жолымен санкцияланбаған қол жеткізу мен әртүрлі
тоқтамдардан қорғалумен қамтамасыз етілуі тиіс.
1.4.1. ЭАЖ құрылымына қойылатын талаптар.
АЖ құрылымы - жүйешіктердің функционалдық міндеті мен олардың
сыртқы ортамен өзара әрекетін анықтайтын , оның жеке жүйешіктері мен
элементтері арасындағы қатынастар мен ішкі кеңістіктік – уақыттық
байланыстардың салыстырмалы орнықты реті.
Есептер тізімі , олардың міндеті , кіріс және шығыс ақпарат ,
сондай-ақ , қолданушы 1 – кесте келтірілген.
1 – кесте
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
АЖ-сіндегі есептер тізімі.
Есептің атауы Міндеті Кірістік Шығыстық ақпаратҚолда-нушы
ақпарат
1 2 3 4 5
1. Корпоративті Корпоративті - Корпоративті Клиент
клиенттердің клиенттің клиенттің
портфелін депозиттері мен портфелінің күйі
жүргізу несиелері туралы туралы мәтіндік
толық ақпаратты файл (есеп беру)
клиенттерге беру
2. Корпоративті Клиентке оның - Корпоративті Клиент
клиенттердің бөлімшелері жазба
жазбасы жөніндегі қажетті
ақпаратты түрлі
тіліктерде беру
ЭАЖ-ні түсінудегі есеп – бұл нақты формаға соңғы немесе аралықтық
нәтижемен сипатталатын, автоматтандырылған функцияның бөлігі.
Экономикалық есептердің келесі ерекшеліктерін белгілеуге болады:
• Жоғарғы алгоритмделуі;
• Иерархиялығы, яғни, есептер кешендеріне, блоктарына,
жүйешіктерге көру;
• Шешімнің жиілігі;
• Шешудің жіберілетін мезгілдерінің бар болуы;
• Шешу алгоритмдерін типтендірудің мүмкіндігі мен жаппайлылығы;
• Жүйенің кірісінде – шығысындағы мәліметтердің құрылымдылылығы
мен үлкен көлемі;
1.4.1.1. Есептер кешенінің экономикалық мәні.
Есептер кешеніне екі есеп көреді: корпоративті клиент портфелін
жүргізу және корпоративті клиенттердің жазбаларын түрлі тіліктерге бөлу.
Корпоративті клиенттер портфелін жүргізудің міндеті клиенттерге
олардың бөлімшелерінің несиелері мен депозиттері жөніндегі қажетті ақпарат
беруге арналған. Шығыстық ақпарат ретінде корпоративті клиенттің
портфелінің күйі туралымәтіндік файл (есеп беру) қызмет етеді. Ақпараттың
қолданушысы болып клиенттің өзі табылады.
Корпоративті клиенттің жазбасын алудың есебі клиенке оның
бөлімшелерінің (шоттардың күйі, қалдықтардың күйі және т. б.) қызметі
жөніндегі толық қаржылық ақпаратты беру үшін қызмет атқарады. Шығыстық
ақпарат болып корпоративті жазба табылады, сондай-ақ, ол клиентке түрлі
тіліктерге берілуі мүмкін. Ақпараттың қолданушысы болып, сондай-ақ, банктің
клиенті табылады.
1.4.2. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
АЖ-нің ресурстарына қойылатын талаптар
Ақпараттық ресурстар деп материалдық ресурстар ретінде жүретін
және қандай да бір форма үшін құндылықты білдіретін, мәліметтердің
жиынтығын атайды. Оларға сыртқы жадыда сақталатын мәліметтердің негізгі
және көмекші масивтері, және кірістік құжаттар жатады.
1.4.2.1.Ақпараттық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Басқару үрдісі ақпаратты пайдаланусыз мүмкін болмағандықтан, АЖ-де
ақпараттық қамтамасыз етуді ұйымдастыру әсіресе маңызды.
Ақпараттық қамтамасыздандыруды (АҚ) болып автоматтандырылған
жүйеде пайдаланылатын, ақпарат массивтерінің және құжаттаманың
үйлестірілген жүйелерінің , экономикалық ақпаратты кодтау және жіктеудің
ортақ жүйесінің жиынтығы табылады.
АҚ-дің негізгі міндеті ақпаратты жинауда , сақтауда , ақпараттық
базаға өзгерістер енгізуде , басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін шығыстық
ақпаратты беруде құралады.
Ақпараттық қамтамасыз ету жүйеде пайдаланылатын , нормативті –
анықтамалық ақпаратты (НАА) , экономикалық ақпараттың жіктеуіштері мен
құжаттарын қосады.
Ал олар өз кезегінде өзіне төмендегілерді қосады:
• ақпараттың сандық және сапалық сипаттамалары;
• ақпараттың құрамы қандай;
• ақпаратты іздеу уақытының азаюы;
• келіп түсуші ақпараттың өз уақыттылығы мен сенімділігі;
• қандай да бір шарттардың өзгеруінің нәтижесінде ақпараттық
қамтамасыз етудің бүкіл жүйесінің даму мүмкіндігі.
Дұрыс шешімді алу үшін АҚ-ді ұйымдастырудың негізіне келіп түсетін
ақпараттың сенімділігі мен дәлдігі , толықтығы , сондай-ақ , басқарушы
ортағы мәліметтердің дер кезінде берілуі кіргізілген.
Ақпаратпен тиімді жұмыс істеу үшін кодтау және жіктеу жүйелері
қолданылуы қажет. Бұл ақпаратты енгізу мен оның ары қарай пайдаланылуының
еңбек-сыйымдылығын кемітуге мүмкіндік береді.
Жүйенің ақпараттық базасы келесі негізгі талаптарды
қанағаттандыруы қажет:
• мәліметтер массивтерін жүйе функцияларын жүзеге асыру
мақсаттарында олардың ары қарай пайдаланылуы үшін сақтау мен
жиналуының мүмкіндігі;
• барлық ақпарат оны пайдалану үшін толық және қажетті көлемде
берілуі тиіс;
• мәліметтерді оның ары қарай сақталуымен құрылымын
модификациялаудың мүмкіндігі.
Ақпараттық қамтамасыз етуді ұйымдастырудың принциптері және
құрылымы , құрамы корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің есептер
орналымымымен сәйкес түрде келесі талаптарды қанағаттандыруы тиіс:
- мәліметтер базасының барлық элементтеріне жататын құрылым
деңгейінен тәуелсіз түрде оңай қол жеткізу;
- мәліметтер базасын ұйымдастырудың алгоритмнің функционалдық
міндетінен тәуелсіздіктері;
- басқару жүйесінің барлық функцияларын жүзеге асыру үшін ақпараттың
жеткіліктіктері;
- басқару жүйесін дамытудың бағыттарын ескеріп , мәліметтер базасын
кеңейтудің мүмкіндіктері;
- ақпаратты сақтаудың кедергілерден қорғалғандығы мен сенімділіктері.
Ақпараттық қамтамасыз етуге қойылатын талаптарда өздерінің
ерекшеліктері бар: біріншіден , машинаға енгізілетін мәліметтер
қалыптастырылған және бір мәнді көрсетілуі тиіс; екіншіден , машинаға
енгізілген мәліметтер олардың ары қарай өңделуі жүретін , бағдарламалық
құралмен дұрыс қабылдануы тиіс; үшіншіден , машиналық массивтер машинаның
шектелген техникалық мүмкіндіктерін ескере отырып , егер мұндайлар бар
болса , ұйымдастырылуы қажет.
1.4.2.2. Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
АЖ-нің қызмет етуі мен құрудың маңызды шарты ұйымдастыру-шылық
қамтамасыз ету болып табылады.
Ұйымдастырушылық қамтамасыздандыру – ақпараттық жүйенің
қызметкерлерінің қызметін оның қызмет ету объектті басқарудың қолда бар
жүйесін талдау және оның тиімділігін өсірудің бағыттарын қалыптастыру.
АЖ-нің қызмет етуінің технологиясын құрастыру (басқару есептерін
шешудің құрамы , құрылымы және әдістемелері) сияқты сұрақтарды шешуді
қамтиды.
Ұйымдастырушылық қамтамасыз ету ақпараттық жүйенің
қызметкерлерінің қызметін оның қызмет ету шарттарында регламенттейтін ,
құжаттардың бүкіл жиынтығын қосуы тиіс:
- басқарудың ұйымдастырушылық құрылымы;
- қызметтік инструкциялар;
- операторға инструкциялар;
- функциялар мен олардың орындалу ретін бейнелеу.
Есептер кешенін шешудің ұйымдастырушылық қызметі қолданушылардың
техникалық құралдармен және есептерді шешу үрдісінде өзара әрекеттесуді
қамтамасыз ету үшін жеткілікті болуы қажет.
Есептер кешенінің сәтті қызмет ету үшін ұйымдастырушылық
қамтамасыз ету бойынша келесі шешімдердің жүзеге асырылуын алдын-ала
қарастыруы қажет:
- енгізуге автоматтандыру объектісін дайындау үшін және есептер
кешенін ары қарай эксплуатациялауға жауаптыларды белгілеу;
- есептер кешенінің қызмет етуін жүзеге асыратын , қызметкерлердің
оқытылуын ұйымдастыру;
- сенімді емес ақпаратты , түрлі қателер мен ауытқуларды бергенге ,
сондай-ақ , ақпаратты дер кезінде бермегенге жауапкершілікті
анықтау;
- технологиялық сипаттағы барлық талаптарды орындау;
- тек авторизацияланған қызметкерлердің есептер кешеніне қол
жеткізуін қамтамасыз ету.
Ұйымдастырушылық қамтамасыз ету бойынша жобалау үрдісіндегі
құрастырылатын инструкциялар олардың қызмет етуінің барлық режимдерінде
есептерді қолданушылардың әрекеттерін анықтауы , сондай-ақ , ақпараттық
жүйенің әрекет етуінің қалыпты шарттарын бұзулар немесе авариялық
оқиғалардың пайда болу жағдайындағы әрекеттер жөніндегі нақты
көрсеткіштерді қамтуы қажет.
1.4.2.3. Техникалық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Техникалық қамсыздандыру (ТҚ) деп автоматтандырылған АЖ-нің
жұмысын қамтамасыз етуге арналған , техникалық құралдар кешені (ТҚК)
аталады.
Ақпараттық технологияның (тіркеудің , құрастырудың , берудің ,
өңдеудің , және көрсетудің) негізгі кезеңдерімен сәйкес түрде барлық
техникалық құралдарды келесі функционалдық топтарға бөлуге болады:
а) ақпаратты тіркеу , құрастыру және дайындаудың
құралдары;
ә) ақпаратты берудің құралдары;
б) ақпаратты өңдеудің құралдары;
в) ақпаратты көрсетудің құралдары.
АЖ-ні техникалық қамтамасыз ету келесі талаптарды қанағаттан-дыруы
қажет:
- өнімділік , сенімділік және функционалдық мүмкіндіктер АЖ-нің
берілген есептік және ақпараттық есептерін автоматтандырылып
шешілуін қамтамасыз етуі тиіс;
- жүйе конфигурациясын жүйенің әрекет етуін бұзусыз , оған
ақпараттандырудың (автоматтандырудың) АРМ-дің , ДЭЕМ-дың және тағы
басқаларын жаңа объектілерін қосудың есебінен өзгертуді жіберу;
- жүйенің дамуының деңгейі бойынша оның конфигурациясын кеңейтуге
(өзгертуге) мүмкіндік беретін , құрудың агрегатты принципіне ие
болу;
- диалогты режимде ақпараттың өңделуін қамтамасыз ету;
- есептеуіш техникасының құралдарына техниканың қызмет көрсетуі мен
бағдарламалық қамтамасыз етуді , құрастыруды қарапайымдандыратын ,
мүмкіндігінше бір типті және сериялап шығарылатын , құрылғылар мен
кешендер кіруі қажет.
Техникалық және бағдарламалық құралдардың құрамы мынадай болуы
керек:
- мәліметтерге туынды қол жеткізуді , өңдеу үрдісін максималды
автоматтандыруды , ТҚК-нің жеке элементтерінің ретінен шығудағы
жүйедегі айналатын (сақталатын) ақпараттық сақталуын (қалпына
келтірілуін) қамтамасыз ету;
- керекті жерде өңделетін ақпараттық құпиялылығын қамтамасыз ету.
Есептер кешенінің техникалық қамтамасыз етуі мәліметтерді өңдеудің
технологиялық үрдісін жүзеге асыру үшін жеткілікті болуы тиіс. Ақпараттық
жүйеде айналатын , барлық бөлімшелер жөніндегі ақпараттың үлкен
көлемдерінің салдарынан , пайдаланылатын техникалық құралдар келесі
талаптарды қанағаттандыруы қажет:
- VGA немесе SVGA бейнеадаптері;
- 17 дюймнен кем емес өлшемді диагоналды монитор;
- стандартты клавиатура;
- 40 Гбайттан кем емес көлемді қатты магнитті диск;
- 128 Мбайттық оперативті есте сақтаушы құрылғы;
- лазерлік принтер;
Техникалық құралдар кешенінің максималды тиімділігінің шартына
жүйеліктің әрекет ету үрдісінде техникалық құралдар кешені ақпаратты
түрлендірудің негізгі талаптарына аса толық жауап беруі керек.
1.4.2.4. Бағдарламалық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Бағдарламалық қамтамасыздандыру (БҚ) – АЖ-нің техникалық құралдар
кешенінің әрекет етуін қамтамасыз ететін , есептер мен мақсаттарды жүзеге
асыру үшін бағдарламалардың жиынтығы.
Пакетті эксплуатациялаудың ыңғайлы болуы мақсатында келесі
мүмкіндіктерді алдын-ала қарастыру керек:
- жұмыстың диалогты режимі (мәзір , сұранымдар);
- диалогтың икемділігі;
- айқындылық;
- пайдаланудың қарапайымдылығы;
- оқытудың қарапайымдылығы;
- сенімділік;
- үзуден кейін жұмыстың жалғасуы;
- келуші көмектердің пайда болуы;
- пакеттегі жұмыс кезінде сәйкес ақпаратты бақылау;
- ақпараттың қорғалуын , тек авторизацияланған жұмысшылар-дың ДЭЕМ-ға
қол жеткізуін қамтамасыз ету;
- ақпараттың сақталуы , тоқтамдардан кейін оны қалпына келтіру
мүмкіндігі;
- берілген параметрлер бойынша ақпаратты көрсету.
БҚ-ге қойылатын жалпы талаптар мына түрде қалыптасады:
- жүйеге қосылған , әртүрлі деңгейдің тілдерінің сәйкес келуі;
- түрлі есте сақтаушы құрылғылар мен сыртқы тасымалдаушыларға
(мәліметтер базасының үлкен көлемін ескергенде) кітапханаларды
ұйымдастырудың дамыған құралдарын пайдаланудың мүмкіндіктері;
- арнайы бағыт пен жалпы жүйелік бағдарламалармен мәліметтер
базаларымен басқарудың жүйелерін кеңейтудің мүмкіндігі;
- қажеттіктің мөлшері бойынша қызметкерлердің ЭЕМ-мен тіл табысудың
мүмкіндіктері;
- жүйені ары қарай модернизациялауға және дамытуға мүмкіндік беретін
, мәліметтер базасының икемділігін қамтамасыздандыруы;
- МБ-да ақпаратқа ыңғайлы және жылдам қол жеткізуді жүргізудің
мүмкіндігі;
- Ақпаратты кодтаудың бір мәнділігі.
Бағдарламалық қамтамасыздандыруды құрастыруда икемділік
принциптерін , эксплуатациядағы қолайлы жағдайларды , тираждаудың
қолайлылығы мен ыңғайлы интерфейсті ұйымдастыруды алдын-ала қарастыру
қажет.
Ақпараттық жүйеде айналатын , барлық бөлімшелер жөніндегі
ақпараттың үлкен көлемдерінің салдарынан пайдаланылатын бағдарламалық
құралдар келесі талаптарды қанағаттандыруы тиіс:
□ Операционды жүйе – Microsoft Windows , Server , Workstation.
□ Өңдеудің ортасы – Delphi.
1.4.2.5. Математикалық қамтамасыздандыруға
қойылатын талаптар.
Математикалық қамтамасыздандыру – бұл ақпаратты өңдеудің
математикалық әдістерінің , модельдер мен алгоритмдердің жиынтығы.
Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету АЖ-нің математикалық
қамтамасыздандырылуы нақты есептерді шешудің бағдарламаларын тиімді
құрастырудың мүмкіндігін қамтамасыз етуі , осы есептерді шешу үрдісінде
ДЭЕМ жұмысын басқару және оның жұмысының дұрыстығын бақылау тиіс.
АЖ-нің математикалық қамтамасыздандырылуы мыналарды қосуы тиіс:
- ақпаратты өңдеу мен жинаудың алгоритмдері , типтік және
құрастырылатын әдістемелер (сонымен қатар , ЭЕМ-да мәліметтерді
енгізуді , сенімділікті бақылауды);
- мәліметтерді іздеу мен сұрыптаудың алгоритмдері , шығыстық
құжаттарды қалыптастыру және көрсету (экранға және баспа).
АЖ-нің математикалық қамтамасыздандыруына қойылатын жалпы талаптар
болып мыналар табылады:
- аса тәжірибелі математикалық әдістермен алгоритмдерді пайдалану;
- қолданбалы бағдарламалар пакеттермен берілетін , типтік әдістерді ,
алгоритмдерді , модельдер мен мүмкіндіктерді максималды пайдалану;
- пайдаланылатын математикалық әдістер техникалық және бағдарламалық
құралдардың мүмкіндіктерін ескеруі қажет , орын алатын жадының
көлемі мен шешу уақыты бойынша минималды мәндерге ие болуы тиіс;
- алгоритмдерді көрсетудің кез келген пішімі рұқсат етіледі:
формулалық , кестелік , блок-схема , сөздік бейнелеу және тағы
басқалар.
Математикалық қамтамасыздандырудың алгоритмдері келесі жалпы
талаптарға жауап беруі тиіс:
- салыстырмалы түрде қарапайым блоктарға декомпозицияны жіберу;
- ақпаратты іздеудің кілттерінің нақты мәндері болмауы қажет;
- қолданбалы бағдарламалық құралдардың қолданылатын пакеттеріне
реттелген , стандартты іздеуші және есептеуші процедураларды
максималды пайдалану;
- өзінің бейнеленуінде бағдарламалау тілінің мүмкіндіктерін
максималды пайдалану;
- бағдарламаларды орындау жүрісін бақылауды қамтамасыз ету;
- есептердің функционалдық өзара байланысын қамтамасыз ету.
Математикалық модельдер мен оларды шешудің әдістері берілген
дәлдікпен шешудің бір мәнділігі мен бірлігін қамтамасыз етуі керек (егер
әдейі қарама қарсы айтылмаған болса – қолданушыға таңдау үшін шешудің
бірнеше нұсқаларын).
1.4.2.6. Лингвистикалық қамтамасыздандыруға қойылатын талаптар.
Лингвистикалық қамтамасыздандыру – бұл АЖ-нің әрекетінде есептеуіш
техникасының құралдарымен АЖ қызметкерлердің тілдесуінде ақпараттық
бірліктерді құру мен сәйкестендірудің , табиғи тілді қалыптастыру үшін
тілдік құралдардың жиынтығы.
Бағдарламалардың көптеген пакеттері бағдарламалаудың бірдей тіліне
ие. Мұны бағдарламалау тілін таңдауда ескеру қажет. Бағдарлама-ларды құру
мен жүргізудің қарапайымдылығы болжалуы тиіс. Бағдарла-малармен жұмыс
кезінде мәліметтерді орнатуды , ұйымдастыру мен көрсетуді қамтамасыз ететін
, мәліметтер анықтамалары мен сөздіктер жүйесі алдын-ала қарастырылуы
керек.
1.4.3. Концептуалды сұлба.
Ақпараттық жүйелер – күрделі жүйелер және жеке бөліктерге ,
элементтерге бөлуді (декомпозициялауды) талап етеді. Бүкіл жүйе үшін бірден
жасауға мүмкін болмағанды , оның жеке бөліктері үшін жасауға болады.
Жүйенің бөліктері , элементтері неғұрлым дәл және толығырақ бөлінген ,
бөліктердің жағдайлары мен өзара әрекеттесулері анықталған болса , жүйенің
әрекет етуі мен құру үрдісі соғұрлым тиімді болады.
Әдетте декомпозиция белгілі белгілер бойынша жүргізіледі. Құраушы
элементтердің рөлі бойынша барлық АЖ-лер екі бөлікке бөлінеді:
функционалдық және қамтамасыз етуші. Функционалдық бөлікті функционалдық
жүйешіктердің кешені , ал қамтамасыз етуші бөлікті – қамтамасыз етуші
жүйешіктер кешені құрайды.
Жүйешік – бұл белгілі белгі бойынша бөлінген , жүйенің
салыстырмалы түрде жеке бөлігі.
АЖ-нің құрылымы – бұл жүйешіктердің функционалдық міндеті мен
олардың сыртқы ортамен өзара әрекеттесуін анықтайтын , оның жеке
жүйешіктері мен элементтерінің арасындағы қатынастар мен ішкі кеңістікті –
уақыттық байланыстардың салыстырмалы орнықты реті.
АЖ-нің функционалдық бөлігі – басқарудың мазмұнды бөлігін құрайтын
, есептер мен есептер кешендерінің немесе жүйешіктердің жиынтығы.
Функционалдық жүйешік – бұл белгілі функциялармен шектелген , АЖ-
нің бөлігі.
Қамтамасыз етуші бөлік – бұл автоматтандырылған режимде жүйенің
әрекет етуі үшін қажетті болып табылатын , шарттардың жиынтығы.
Қамтамасыз етуші бөлікті құрайды: техникалық қамтамасыздан-дыру
(ТҚ) , математикалық қамтамасыздандыру (МҚ) , бағдарламалық
қамтамасыздандыру (БҚ) , ақпараттық қамтамасыздандыру (АҚ) , лингвистикалық
қамтамасыздандыру (ЛҚ) және ұйымдастырушылық қамтамасыздандыру (ҰҚ).
ИС обслуживания корпоративных
клиентов
Система Характеристики
Тип ЭИС
ЭИС Сеть
Сеть ГВС
Топология сети Шина
Общесистемная Функциональная
технология
Таблица 2
Характеристика информационного обеспечения
Элементы Характеристика
Информационная технология Вся информация хранится в виде БД
Тип БД Реляционная
Системы классификации Иерархическая, фасетная системы
кодирования
Системы кодирования Комбинированная, порядковая и
последовательная
Защита Система паролей при работе с ИС,
возможность восстановления данных
при сбойных ситуациях
Таблица 3
Характеристика программного обеспечения
Тип Характеристика
Общее Операционная система: Microsoft
Windows 95
Специальное Borland Delphi 3.0
Таблица 4
Характеристика КТС
Наименование Физический модуль Характеристики
технического средства
ПЭВМ – Intel Pentium Материнская плата ATX Pentium 2
233 Процессор Intel, 233 MHz
ОЗУ 32 Mb
НГМД 1,44 Mb
НЖМД 1,7 Gb
Монитор SVGA, 1024(768
Клавиатура 101 клавишная
Мышь 2 кнопочная
Контрольно – кассовый ККА Olivetti CRF – 1000 E
аппарат с фискальной
памятью
Принтер Принтер HPLaserJet 1100
Сканер Сканер HPSсanJet 3200С
Факс - модем Факс – модем USRSportster 56k Vi
Радиостанция Радиостанция Motorola
Пейджер Пейджер Motorola
Радиотелефон Радиотелефон Nokia
Телефон Телефон Импульсный
2. Негізгі бөлім.
2.1. Корпоративті клиенттерге қызмет көрсету
ЕК орны.
Ақпараттық жүйе – бұл экономикалық объектпен басқару үшін қажетті
, ақпаратты жинаудың , сақтаудың , жаңартудың , өңдеу мен көрсетудің
жүйесі.
Құраушы элементтердің рөлі бойынша барлық АЖ-лер екі бөлікке
бөлінеді: функционалдыққа және қамтамасыз етушіге.
Функционалдық бөлік объектпен басқару жүйесінің моделі болып
табылады.
Функционалдық жүйе – бұл белгілі функциялармен шектелген , АЖ-нің
бөлігі.
Әрбір функционалдық жүйе өз кезегінде есептер кешені мен есептерге
бөліне алады.
Есептер кешені – бұл белгілі белгі бойынша топтастырылған есептер
жиынтығы.
ЕК корпоративті қатынастар бөлімінде шешіледі және келесі негізгі
функцияларды орындайды:
- клиенттің сәйкес қызметтік тұлғаларына олардың бөлімшелерінің
қаржылық жағдайы туралы ағымдағы ақпаратты түрлі тіліктерде беру;
- ақпаратты сақтаудың қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
Корпоративті қатынастар бөлімі мыналармен өзара әрекеттеседі:
- қазыналылықпен;
- ТМА және Балтық елдерінің банктерімен корреспонденттік қатынастарды
басқарумен;
- ақпараттық технологиялар департаментімен;
- банк пен банктік технологиялардың бөлімшелік желісінің
департаментімен;
- операционды департаментпен.
АЖ есептерінің өзара байланыс сұлбасы 3 суретте келтірілген.
2.2. Есептің қойылымы.
2.2.1. Корпоративті клиенттердің жазбасын түрлі тіліктерде алу есебінің
сипаттамасы.
ЕК корпоративті клиенттер бойынша мәліметтерді өндеуге арналған ,
олардың негізінде корпоративті жазбаны алу , және келесі функцияларды
орындайды:
□ Мәліметтер базасын жүргізу;
□ Мәліметтердің жиналуы мен оларды клиентке беру;
□ Банкпен өз клиентіне берілетін , ақпараттың қозғалысын
бақылау.
Есептің мақсаты – клиенттің сұранысы бойынша және кез келген
уақытта оның бөлімшелерінің қаржылық жағдайы жөніндегі сенімді және
оперативті мәліметтерді клиентке беру. Есепті шешудің нәтижесі корпоративті
жазба (әдеттегі немесе таңдамалы) болып табылады.
Берілген есептің шешімі техникалық құралдардың жұмысында
кедергілер мен тоқтамдар жағдайында тоқталуы мүмкін , сонымен қатар , бұл
кезде бағдарламалау жүйесінің ортасы ақпараттың сақталуына келіп беріледі.
Кедергі жағдайындағы есепті шешу мен жауапкершілік толығымен
бағдарламаушыға жүктеледі. Осы есепті шешудің регламенті ақпараттың
технологиялар департаментінің бастығымен анықталады. Есептеуіш
техникасының тоқтамсыз жұмыс жағдайында берілген есепті шешуді оператор
жүргізеді.
2.2.2. Кірістік ақпарат.
Кірістік ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz