Ойын технологиялары
1 Тұлғаның әрекеті ретінде ойын құрылымы
2 Педагогикалық ойындардың ойыннан негізгі айырмашылығы
2 Педагогикалық ойындардың ойыннан негізгі айырмашылығы
Адам әрекетінің еңбек, оқу сияқты негізгі түрлерінің бірі – бұл ойын. Ойын – бұл жағдаят жағдайында қоғамдық тәжірибені игеру және қайта туғызуға бағытталған әрекет түрі. Ойын барысында тұлғаның мінез құлқын өзі басқаруы жетіліп, қалыптасады. Отандық педагогика және психология ғылымдары саласында ойындық әрекет бағдарламасын К.Ушинский, П.Блонский, С.Рубинштейн, Д.Эльконин, шетелде З.Фрейд, Ж.Пиаже және т.б.жасады. Олардың еңбектерінде тұлғаның даму сатыларында, негізгі психикалық қызметтері дамуындағы, тұлғаның өзін-өзі басқаруы мен өзін-өзі билеуіндегі, әлеуметтену үрдісінде – адамның қоғамдық тәжірибені пайдалану және игерудегі ойынның рөлі зерттеліп, негізделген.
Тұлғаның әрекеті ретінде ойын құрылымына келесі:
• Мақсаткерлік;
• Жоспарлау;
• Мақсатты іске асыру;
• Тұлға өзін субъект ретінде толық көрсететін нәтижелерді талдау сияқты кезеңдер жатады.
Ойын әрекетінің түрткісі оның еріктілігімен, таңдау мүмкіндігі, жарыс элементтері болуымен қамтамасыз етіледі.
Үрдіс ретінде ойын құрылымына:
• Ойнаушының өзіне таңдаған рөлдері;
• Сол рөлдерді іске асыру құралы ретіндегі ойын элементтері;
• Нәрселердің ойындық қолданылуы, яғни шынайы нәрселердің шартты түрде не ойын түріне ауыстырылуы;
• Ойнаушылар арасындағы шынайы қарым-қатынастар;
• Сюжет (мазмұн) – ойын барысында шартты түрде алынатын шындық саласы.
С.А.Шмакова бойынша көптеген ойындарға тән ортақ белгілер деп төмендегілерді айтуға болады:
Тұлғаның әрекеті ретінде ойын құрылымына келесі:
• Мақсаткерлік;
• Жоспарлау;
• Мақсатты іске асыру;
• Тұлға өзін субъект ретінде толық көрсететін нәтижелерді талдау сияқты кезеңдер жатады.
Ойын әрекетінің түрткісі оның еріктілігімен, таңдау мүмкіндігі, жарыс элементтері болуымен қамтамасыз етіледі.
Үрдіс ретінде ойын құрылымына:
• Ойнаушының өзіне таңдаған рөлдері;
• Сол рөлдерді іске асыру құралы ретіндегі ойын элементтері;
• Нәрселердің ойындық қолданылуы, яғни шынайы нәрселердің шартты түрде не ойын түріне ауыстырылуы;
• Ойнаушылар арасындағы шынайы қарым-қатынастар;
• Сюжет (мазмұн) – ойын барысында шартты түрде алынатын шындық саласы.
С.А.Шмакова бойынша көптеген ойындарға тән ортақ белгілер деп төмендегілерді айтуға болады:
Ойын технологиялары.
Адам әрекетінің еңбек, оқу сияқты негізгі түрлерінің бірі – бұл ойын.
Ойын – бұл жағдаят жағдайында қоғамдық тәжірибені игеру және қайта туғызуға
бағытталған әрекет түрі. Ойын барысында тұлғаның мінез құлқын өзі басқаруы
жетіліп, қалыптасады. Отандық педагогика және психология ғылымдары
саласында ойындық әрекет бағдарламасын К.Ушинский, П.Блонский,
С.Рубинштейн, Д.Эльконин, шетелде З.Фрейд, Ж.Пиаже және т.б.жасады. Олардың
еңбектерінде тұлғаның даму сатыларында, негізгі психикалық қызметтері
дамуындағы, тұлғаның өзін-өзі басқаруы мен өзін-өзі билеуіндегі,
әлеуметтену үрдісінде – адамның қоғамдық тәжірибені пайдалану және
игерудегі ойынның рөлі зерттеліп, негізделген.
Тұлғаның әрекеті ретінде ойын құрылымына келесі:
• Мақсаткерлік;
• Жоспарлау;
• Мақсатты іске асыру;
• Тұлға өзін субъект ретінде толық көрсететін нәтижелерді талдау сияқты
кезеңдер жатады.
Ойын әрекетінің түрткісі оның еріктілігімен, таңдау мүмкіндігі, жарыс
элементтері болуымен қамтамасыз етіледі.
Үрдіс ретінде ойын құрылымына:
• Ойнаушының өзіне таңдаған рөлдері;
• Сол рөлдерді іске асыру құралы ретіндегі ойын элементтері;
• Нәрселердің ойындық қолданылуы, яғни шынайы нәрселердің шартты түрде
не ойын түріне ауыстырылуы;
• Ойнаушылар арасындағы шынайы қарым-қатынастар;
• Сюжет (мазмұн) – ойын барысында шартты түрде алынатын шындық саласы.
С.А.Шмакова бойынша көптеген ойындарға тән ортақ белгілер деп
төмендегілерді айтуға болады:
• Тек қана нәтижесінен ғана емес, әрекет үрдісінің өзінен де ләззат алу
үшін баланың тілегімен ғана қабылданатын, еркін дамытушы әрекет
(әрекеттік (процедуралық) ләззат);
• Елеулі мөлшерде суырып салмалық, шығармашылық, осы әрекеттің белсенді
сипаты (шығармашылық аясы).
• әрекеттің эмоцияналды көтеріңкілігі, бәсекелестік, жарыс
(эмоционалдық қуат).
• Ойын мазмұнын, оның дамуын логикалық және мерзімдік, уақыт тұрғысынан
бейнелейтін тікелей және жаңа ережелердің болуы.
Ойындық әрекет бағдарламасын зерттеген ғалымдар пікірінше ойын
педагогикалық мәдениет феномені ретінде төмендегідей қызметтерді атқарады:
• Әлеуметтендіру қызметі.
Өйткені, ойын – баланы күшті қоғамдық қатынастар жүйесіне енгізу және
оған мәдениет байлығын игерту құралы.
• Ұлтаралық қатынас құралы қызметі.
Себебі, ойын – балаға жалпы адамзаттық құндылықтарды, түрлі ұлт
өкілдерінің мәдениетін игеруге мүмкіндік туғызады. Өйткені ойын - әрі
ұлттық әрі интернационалдық, сонымен бірге жалпы азаматтықта.
• Ойында бала адамзат тәжірибесі аясында өзін-өзі көрсету қызметін
көрсетеді. Өйткені, ойын бір жағынан баланың практикада өмірлік нақты
қиындықтарды жою жобасын тексеруге және құруға мүмкіндік берсе, екінші
жағынан тәжірибесінің олқы тұстарын айқындауға мүмкіндік береді.
• Ойынның қатысымдық қызметін – балаға шынайы күрделі адамдық қатысым
аясына енуге мүмкіндік беретін дерегі айқын көрсетеді.
• Ойынның диагностикалық қызметі педагогқа баланың әр қырынан:
интеллектуалдық, шығармашылық, эмоционалдық және т.б. көрінуін
диагностикалауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар ойын – баланың өз
күшін нақты сезінетін, өзін-өзі бағалау, еркін әрекеттегі
мүмкіндіктерін танитын өзін-өзі көрсету аймағы болып табылады.
• Ойынның емдік қызметі – баланың қарым-қатынаста, оқуда, мінез-құлқында
туындайтын әр түрлі қиындықтарды жеңу құралы ретінде қолданылуымен
түсініледі. Ойынның мұндай қызметін Д.Б.Эльконин аса жоғары бағалайды.
• Ойынның түзеу қызметі деп – баланың тұлғалық құрылымының көрсеткішіне
жағымды өзгерістер, толықтырулар енгізу түсініледі. Ойын әрекетінде
бұл үрдіс басқа кездегіден гөрі неғұрлым жұмсақ өтеді.
• Ойынның дамытушылық қызметі, оның ең маңызды қызметтерінің бірі.
Сонымен бірге, ойын – баланың қызығушылықтан дамуға ұласатын,
қызығушылығының ұйымдастырылған мәдени стратегиялық-кеңістігі.
Педагогикалық ойындардың ойыннан негізгі айырмашылығы – дәл айқын
қойылған оқыту мақсатына және оған сәйкес педагогикалық нәтижемен
негізделуінде және оқу-танымдық бағыттылығымен сипатталатын мәнді
белгілерге ие болуында.
Педагогикалық ойындар:
Мақсатына қарай;
Ұйымдастырылу құрылымына қарай;
Олардың жас ерекшелік мүмкіндіктеріне сай пайдалануына қарай;
Мазмұнының өзіндік ерекшелігіне қарай жеткілікті дәрежеде алуан түрлі
... жалғасы
Адам әрекетінің еңбек, оқу сияқты негізгі түрлерінің бірі – бұл ойын.
Ойын – бұл жағдаят жағдайында қоғамдық тәжірибені игеру және қайта туғызуға
бағытталған әрекет түрі. Ойын барысында тұлғаның мінез құлқын өзі басқаруы
жетіліп, қалыптасады. Отандық педагогика және психология ғылымдары
саласында ойындық әрекет бағдарламасын К.Ушинский, П.Блонский,
С.Рубинштейн, Д.Эльконин, шетелде З.Фрейд, Ж.Пиаже және т.б.жасады. Олардың
еңбектерінде тұлғаның даму сатыларында, негізгі психикалық қызметтері
дамуындағы, тұлғаның өзін-өзі басқаруы мен өзін-өзі билеуіндегі,
әлеуметтену үрдісінде – адамның қоғамдық тәжірибені пайдалану және
игерудегі ойынның рөлі зерттеліп, негізделген.
Тұлғаның әрекеті ретінде ойын құрылымына келесі:
• Мақсаткерлік;
• Жоспарлау;
• Мақсатты іске асыру;
• Тұлға өзін субъект ретінде толық көрсететін нәтижелерді талдау сияқты
кезеңдер жатады.
Ойын әрекетінің түрткісі оның еріктілігімен, таңдау мүмкіндігі, жарыс
элементтері болуымен қамтамасыз етіледі.
Үрдіс ретінде ойын құрылымына:
• Ойнаушының өзіне таңдаған рөлдері;
• Сол рөлдерді іске асыру құралы ретіндегі ойын элементтері;
• Нәрселердің ойындық қолданылуы, яғни шынайы нәрселердің шартты түрде
не ойын түріне ауыстырылуы;
• Ойнаушылар арасындағы шынайы қарым-қатынастар;
• Сюжет (мазмұн) – ойын барысында шартты түрде алынатын шындық саласы.
С.А.Шмакова бойынша көптеген ойындарға тән ортақ белгілер деп
төмендегілерді айтуға болады:
• Тек қана нәтижесінен ғана емес, әрекет үрдісінің өзінен де ләззат алу
үшін баланың тілегімен ғана қабылданатын, еркін дамытушы әрекет
(әрекеттік (процедуралық) ләззат);
• Елеулі мөлшерде суырып салмалық, шығармашылық, осы әрекеттің белсенді
сипаты (шығармашылық аясы).
• әрекеттің эмоцияналды көтеріңкілігі, бәсекелестік, жарыс
(эмоционалдық қуат).
• Ойын мазмұнын, оның дамуын логикалық және мерзімдік, уақыт тұрғысынан
бейнелейтін тікелей және жаңа ережелердің болуы.
Ойындық әрекет бағдарламасын зерттеген ғалымдар пікірінше ойын
педагогикалық мәдениет феномені ретінде төмендегідей қызметтерді атқарады:
• Әлеуметтендіру қызметі.
Өйткені, ойын – баланы күшті қоғамдық қатынастар жүйесіне енгізу және
оған мәдениет байлығын игерту құралы.
• Ұлтаралық қатынас құралы қызметі.
Себебі, ойын – балаға жалпы адамзаттық құндылықтарды, түрлі ұлт
өкілдерінің мәдениетін игеруге мүмкіндік туғызады. Өйткені ойын - әрі
ұлттық әрі интернационалдық, сонымен бірге жалпы азаматтықта.
• Ойында бала адамзат тәжірибесі аясында өзін-өзі көрсету қызметін
көрсетеді. Өйткені, ойын бір жағынан баланың практикада өмірлік нақты
қиындықтарды жою жобасын тексеруге және құруға мүмкіндік берсе, екінші
жағынан тәжірибесінің олқы тұстарын айқындауға мүмкіндік береді.
• Ойынның қатысымдық қызметін – балаға шынайы күрделі адамдық қатысым
аясына енуге мүмкіндік беретін дерегі айқын көрсетеді.
• Ойынның диагностикалық қызметі педагогқа баланың әр қырынан:
интеллектуалдық, шығармашылық, эмоционалдық және т.б. көрінуін
диагностикалауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар ойын – баланың өз
күшін нақты сезінетін, өзін-өзі бағалау, еркін әрекеттегі
мүмкіндіктерін танитын өзін-өзі көрсету аймағы болып табылады.
• Ойынның емдік қызметі – баланың қарым-қатынаста, оқуда, мінез-құлқында
туындайтын әр түрлі қиындықтарды жеңу құралы ретінде қолданылуымен
түсініледі. Ойынның мұндай қызметін Д.Б.Эльконин аса жоғары бағалайды.
• Ойынның түзеу қызметі деп – баланың тұлғалық құрылымының көрсеткішіне
жағымды өзгерістер, толықтырулар енгізу түсініледі. Ойын әрекетінде
бұл үрдіс басқа кездегіден гөрі неғұрлым жұмсақ өтеді.
• Ойынның дамытушылық қызметі, оның ең маңызды қызметтерінің бірі.
Сонымен бірге, ойын – баланың қызығушылықтан дамуға ұласатын,
қызығушылығының ұйымдастырылған мәдени стратегиялық-кеңістігі.
Педагогикалық ойындардың ойыннан негізгі айырмашылығы – дәл айқын
қойылған оқыту мақсатына және оған сәйкес педагогикалық нәтижемен
негізделуінде және оқу-танымдық бағыттылығымен сипатталатын мәнді
белгілерге ие болуында.
Педагогикалық ойындар:
Мақсатына қарай;
Ұйымдастырылу құрылымына қарай;
Олардың жас ерекшелік мүмкіндіктеріне сай пайдалануына қарай;
Мазмұнының өзіндік ерекшелігіне қарай жеткілікті дәрежеде алуан түрлі
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz