Тəрбие құрал-жабдықтары мен формалары жайында
Кіріспе
Негізгі бөлім
Тəрбие құрал.жабдықтары мен формалары
1. Тəрбие құрал.жабдықтары жəне формалары түсінігі
2. Тəрбиенің негізгі формаларына сипаттама
3. Тəрбие формалары мен құрал.жабдықтарын таңдау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Негізгі бөлім
Тəрбие құрал.жабдықтары мен формалары
1. Тəрбие құрал.жабдықтары жəне формалары түсінігі
2. Тəрбиенің негізгі формаларына сипаттама
3. Тəрбие формалары мен құрал.жабдықтарын таңдау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Тәрбие - қоғамның негізгі қызметтерінің бірі, жеке адамды мақсатты, жүйелі қалыптастыру процесі, аға ұрпақтың тәжірибесін кейінгі буынға меңгертіп, олардың сана-сезімін, жағымды мінез-құлқын дамытушы. Ересек буын қоғамды тарихи өмірде жинаңталған тәжірибені, білімді жас буынға тәрбие процесі арқылы береді.
Тәрбие материалдық игіліктерді өндіруге қабілетті, іскер адамдарды дайындауға бағытталуы қажет. Басты өндіруші күш - жеке тұлға. Адам жүйелі түрде күрделі қатынастарға араласып, қоғамдағы қалыптасқан идеяны, саяси және моральдық көзқарастарды, сенімдерді қоғамдағы адамдардық өмір сүру тәртібін меңгереді.
Педагогика баланы оқыту, тәрбиелеу тәжірибелерін қорытып, тәрбие және даму үшін қажетті жағдайларды анықтайды.
Тәрбие процесінде бала өзінің дамуына қажетті жағдайларды пайдалануға тиіс. Табиғи және әлеуметтік орта оның көзқарасын дамытады.
Мақсат дегеніміз - бір нерсеге ұмтылу, іске асыру. Бұл тұрғыдан алғанда тәрбие мақсаты — жастарды өмірге әзірлеу мақсатымен жүргізілетін тәрбие жұмыстарының нәтижесін ерте болжау.
Тәрбиенің мақсаты мен жүйесі мемлекеттің саясаты мен экономикасына тәуелді. Тәрбие мен қоғам бір мезгілде пайда болды. Тәрбие қоғамдық құбылыс, онсыз қоғам өмірі ілгері дамымайды. Алғашңы қауымдық құрылыста ересектер балаларды еңбекке дағдыландыру үшін қауымның әдет-ғұрпын, салтын үйретті.
Таптық қоғамда тәрбие мақсатын анықтау қоғамның ең негізгі мақсатына айналды. Құл иеленуші қоғамдық құрылыста құлдар, өндіріс құралдары (жер, еңбек құралдары) - құл иеленушілерінің жеке меншігі болды. Тәрбиенің мақсаты құл иеленушінің мүддесіне бағындырылып, балаларды басқыншылық соғыс өнеріне тәрбиеледі.
Әрбір мемлекетте балаларға білім беру мен тәрбиені ұйымдастырудық нақтылы мәселелері мен әдістері қарастырылады. Мұғалім қандай адамды қалыптастыратынын дәл білуі керек. К.Д.Ушинский өз қызметінің айқын мақсатын көрмейтін тәрбиешіні құрылыс материалдарын бір жерге үйіп тастап, одан не алғысы келетінін білмейтін архитектормен салыстырады. Тәрбиеші жас ұрпаққа берілетін білім, іскерлік, дағдыны, тәрбиелейтін сезімді біліп, жоспарлы, мақсатты тәрбие жұмысын жүргізеді.
Я.А. Коменский "Тәрбие мақсаты және міндеттері, маңызы, жүзеге асыру жолдары адамның қоғамда алатын орнымен анықталу керек", "Келесі ғасырдық қандай болатындығы сол ғасыр үшін тәрбиеленген азаматтарға байланысты.
Тәрбие материалдық игіліктерді өндіруге қабілетті, іскер адамдарды дайындауға бағытталуы қажет. Басты өндіруші күш - жеке тұлға. Адам жүйелі түрде күрделі қатынастарға араласып, қоғамдағы қалыптасқан идеяны, саяси және моральдық көзқарастарды, сенімдерді қоғамдағы адамдардық өмір сүру тәртібін меңгереді.
Педагогика баланы оқыту, тәрбиелеу тәжірибелерін қорытып, тәрбие және даму үшін қажетті жағдайларды анықтайды.
Тәрбие процесінде бала өзінің дамуына қажетті жағдайларды пайдалануға тиіс. Табиғи және әлеуметтік орта оның көзқарасын дамытады.
Мақсат дегеніміз - бір нерсеге ұмтылу, іске асыру. Бұл тұрғыдан алғанда тәрбие мақсаты — жастарды өмірге әзірлеу мақсатымен жүргізілетін тәрбие жұмыстарының нәтижесін ерте болжау.
Тәрбиенің мақсаты мен жүйесі мемлекеттің саясаты мен экономикасына тәуелді. Тәрбие мен қоғам бір мезгілде пайда болды. Тәрбие қоғамдық құбылыс, онсыз қоғам өмірі ілгері дамымайды. Алғашңы қауымдық құрылыста ересектер балаларды еңбекке дағдыландыру үшін қауымның әдет-ғұрпын, салтын үйретті.
Таптық қоғамда тәрбие мақсатын анықтау қоғамның ең негізгі мақсатына айналды. Құл иеленуші қоғамдық құрылыста құлдар, өндіріс құралдары (жер, еңбек құралдары) - құл иеленушілерінің жеке меншігі болды. Тәрбиенің мақсаты құл иеленушінің мүддесіне бағындырылып, балаларды басқыншылық соғыс өнеріне тәрбиеледі.
Әрбір мемлекетте балаларға білім беру мен тәрбиені ұйымдастырудық нақтылы мәселелері мен әдістері қарастырылады. Мұғалім қандай адамды қалыптастыратынын дәл білуі керек. К.Д.Ушинский өз қызметінің айқын мақсатын көрмейтін тәрбиешіні құрылыс материалдарын бір жерге үйіп тастап, одан не алғысы келетінін білмейтін архитектормен салыстырады. Тәрбиеші жас ұрпаққа берілетін білім, іскерлік, дағдыны, тәрбиелейтін сезімді біліп, жоспарлы, мақсатты тәрбие жұмысын жүргізеді.
Я.А. Коменский "Тәрбие мақсаты және міндеттері, маңызы, жүзеге асыру жолдары адамның қоғамда алатын орнымен анықталу керек", "Келесі ғасырдық қандай болатындығы сол ғасыр үшін тәрбиеленген азаматтарға байланысты.
1. Ж.Қоянбаев,Р.Қоянбаев. Педагогика.-Алматы, 1998, 2000.
2. Е.Сағындықұлы. Педагогика. - Алматы,1999.
3. С.Қалиев, Ш.Майғаранова, Г.Нысанбаева, А.Бейсенбаева. Оқушылардың
тұлғалық қасиеттерін дамытудық педагогикалық негіздері. - Алматы, 2001.
4. Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тәрбие
тұжырымдамасы. – А,1995.
5. Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы. -Алматы, 1994.
2. Е.Сағындықұлы. Педагогика. - Алматы,1999.
3. С.Қалиев, Ш.Майғаранова, Г.Нысанбаева, А.Бейсенбаева. Оқушылардың
тұлғалық қасиеттерін дамытудық педагогикалық негіздері. - Алматы, 2001.
4. Мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың тәрбие
тұжырымдамасы. – А,1995.
5. Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы. -Алматы, 1994.
Жоспар
Кіріспе
Негізгі бөлім
Тəрбие құрал-жабдықтары мен формалары
1. Тəрбие құрал-жабдықтары жəне формалары түсінігі
2. Тəрбиенің негізгі формаларына сипаттама
3. Тəрбие формалары мен құрал-жабдықтарын таңдау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Тәрбие - қоғамның негізгі қызметтерінің бірі, жеке адамды мақсатты,
жүйелі қалыптастыру процесі, аға ұрпақтың тәжірибесін кейінгі буынға
меңгертіп, олардың сана-сезімін, жағымды мінез-құлқын дамытушы. Ересек буын
қоғамды тарихи өмірде жинаңталған тәжірибені, білімді жас буынға тәрбие
процесі арқылы береді.
Тәрбие материалдық игіліктерді өндіруге қабілетті, іскер адамдарды
дайындауға бағытталуы қажет. Басты өндіруші күш - жеке тұлға. Адам жүйелі
түрде күрделі қатынастарға араласып, қоғамдағы қалыптасқан идеяны, саяси
және моральдық көзқарастарды, сенімдерді қоғамдағы адамдардық өмір сүру
тәртібін меңгереді.
Педагогика баланы оқыту, тәрбиелеу тәжірибелерін қорытып, тәрбие және
даму үшін қажетті жағдайларды анықтайды.
Тәрбие процесінде бала өзінің дамуына қажетті жағдайларды пайдалануға
тиіс. Табиғи және әлеуметтік орта оның көзқарасын дамытады.
Мақсат дегеніміз - бір нерсеге ұмтылу, іске асыру. Бұл тұрғыдан
алғанда тәрбие мақсаты — жастарды өмірге әзірлеу мақсатымен жүргізілетін
тәрбие жұмыстарының нәтижесін ерте болжау.
Тәрбиенің мақсаты мен жүйесі мемлекеттің саясаты мен экономикасына
тәуелді. Тәрбие мен қоғам бір мезгілде пайда болды. Тәрбие қоғамдық
құбылыс, онсыз қоғам өмірі ілгері дамымайды. Алғашңы қауымдық құрылыста
ересектер балаларды еңбекке дағдыландыру үшін қауымның әдет-ғұрпын, салтын
үйретті.
Таптық қоғамда тәрбие мақсатын анықтау қоғамның ең негізгі мақсатына
айналды. Құл иеленуші қоғамдық құрылыста құлдар, өндіріс құралдары (жер,
еңбек құралдары) - құл иеленушілерінің жеке меншігі болды. Тәрбиенің
мақсаты құл иеленушінің мүддесіне бағындырылып, балаларды басқыншылық соғыс
өнеріне тәрбиеледі.
Әрбір мемлекетте балаларға білім беру мен тәрбиені ұйымдастырудық
нақтылы мәселелері мен әдістері қарастырылады. Мұғалім қандай адамды
қалыптастыратынын дәл білуі керек. К.Д.Ушинский өз қызметінің айқын
мақсатын көрмейтін тәрбиешіні құрылыс материалдарын бір жерге үйіп тастап,
одан не алғысы келетінін білмейтін архитектормен салыстырады. Тәрбиеші жас
ұрпаққа берілетін білім, іскерлік, дағдыны, тәрбиелейтін сезімді біліп,
жоспарлы, мақсатты тәрбие жұмысын жүргізеді.
Я.А. Коменский "Тәрбие мақсаты және міндеттері, маңызы, жүзеге асыру
жолдары адамның қоғамда алатын орнымен анықталу керек", "Келесі ғасырдық
қандай болатындығы сол ғасыр үшін тәрбиеленген азаматтарға байланысты.
1.Тəрбие құрал-жабдықтары жəне формалары түсінігі
Тəрбие құрал-жабдықтары – бұл əлеуметтік тəжірибенің педагогикалық
тəуелсіз көздері. Ниеттеген мақсатына жету жолындағы, субъектке тəрбиелік
ықпал жасаушы əрқандай заттың бəрі тəрбие құрал-жабдығы есептеледі.
Қоршаған болмыстың қалаған нысаны: зат, мүлік, дыбыс, аң, жануарлар,
өсімдіктер, шығармашылық туындылары, құбылыстар, оқиғалар, өмірлік сəт
көріністері жəне т.б. – тəрбиелік ықпалға ие. Тəрбие құрал-жабдықтары
тəрбиеленушіге өздігінен əсер етеді, сонымен бірге оларды тəрбиеші мақсатты
бағытта пайдалануы да мүмкін.
Тəрбие құрал-жабдықтары қандай да тəрбие мақсатын іске асыру үшін
іріктеледі. Мұндай да таңдау тəрбие əдісіне орайлас орындалады. Құралдар
өмір құбылыстарын көз алдына келтіреді, тəрбиеленушілердің белсенділігін
көтереді, материалды- техникалық тұрғыдан қамсыздандырады, психологиялық
көңіл-күй шуағын береді, іс-əрекет сайманы ретінде қолданылады, қандай да
қызметтің астарлы рəмізін айқындай түседі, т.с.с.
Құрал-жабдықтар белгілі гигиеналық, эстетикалық, экономикалық,
инабаттылық, құқықтық талаптарға сай болуы шарт.
Педагог даралығына негізделген əдістер мен құрал-жабдықтар бірлігі
тəрбиелік іс-əрекеттер формасына арқау болады.
Форма терминінің мəні:
1) тəрбие процесінің сырттай көрінісі;
2) тəрбиелік жұмыстардың сырттай көрінуін қамтамасыз ететін
ұйымдастыру тəсілдері мен тəрбиелік шаралардың бірлікті жиынтығы;
3) тəрбиеленушілердің ұжымдық жəне жеке-дара іс-əрекеттерін жоспарлы
ұйымдастыру жүйесі. Сонымен, форма – бұл тəрбиелік істер процесіндегі
тəрбиеленушінің тəрбиешімен ықпалды қатынас түзу көрінісі.
Тəрбиелік жұмыстар өз кезегінде төмендегі аталған тəрбиелік
қызметтерді орындайды:
- ұйымдастырушылық: ұйымдастыру ісі тəрбиелік жұмысқа қатысушылардың
өзара ықпалды əрекеттерінің қисынын (логикасын) бейнелейді;
- реттеушілік: қандай да форманың өзі оны пайдалану процесінде əлеуметтік
қатынастар нормаларын қалыптастырушы тəрбиешілер мен тəрбиеленушілер
арасындағы өзара байланыстарды реттеп, түзетіп баруға мүмкіндік береді;
- ақпараттық: тəрбиеленушілердің игерген білімдерін ғана біржақты
хабарлауына мүмкіндік ашып қоймастан, олардың өзіндік тəжірибелеріне арқа
сүйеп, бұрыннан меңгерген ақпараттарын іске қосуына жол ашады.
2. Тəрбиенің негізгі формаларына сипаттама
Тəрбие жұмыстары формаларын түрліше топтастыру мүмкіндіктері бар. Бір
форманың басқаларынан ерекшеленуі төмендегі шарттарға тəуелді:
- уақыт ұзақтығы: қысқа мерзімді (бірнеше сағат, минут); ұзаққа созылған
(бірнеше күн, апта);
- тəрбиеленушілер қызметтерінің түрі: оқу, еңбек, спорт, көркем өнер;
- педагогтың ықпал жасау тəсілі: тікелей, жанама;
- нəтиже: ақпарат алмасу, жалпы тұжырымға келу, қоғамдық мəнді өнім;
- қатысушылар саны: жеке-дара (тəрбиеші –тəрбиеленуші), топтық (тəрбиеші
–оқушылар тобы), жаппай көпшілік (тəрбиеші –бірнеше топ) формалары.
Қатысушылар санымен ажыралған тəрбиелік жұмыстардың кейбір
формаларының ерекшеліктерін қарастырып көрейік.
Жеке-даралықты тəрбие формалары: əңгімелесу, сыр бөлісу, кеңес беру,
пікір алмасу, нақты жұмыс бойынша жеке жəрдем, проблема шешімін бірлікті
іздестіру. Тəрбиеші міндеттірі: оқушы мүмкіндіктерімен танысу, оның
талантын ашу, бала мінезіндегі барша құндылықты бітістер мен дамуына
кедергі қасиеттерді байқау.
Ұжымдық шығармашыл жұмыстар формалары: дəстүрлі тапсырмаларды
кезегімен ауыстырып бару, сюжетті-ролдік ойындар, ұжымдық жоспарлау,
бірлікті талдау.
Топтық тəрбие формалары: іс-шаралар кеңесі, шығармашылық топтар,
өзіндік басқару кешендері, шағын үйірмелер. Тəрбиеші міндеттері: əр
оқушының өзін танытуға жəрдемдесу, топ мүшелерінің бəріне бірдей мəнді
нəтижеге жету жағдайларын жасау.
Ұжымдық тəрбие формалары: конкурстар, сахналық қойылымдар, əн-күй
кештері, үгіт бригадалары, саяхат-шерулер, спорт жарыстары.
Тəрбиелік іс-əрекет формаларының əрбіріндегі тəрбиешінің ролі мен орны
əрқилы. Олар тəрбиеленушілердің жас ерекшеліктеріне, тəрбие мақсаттарына
байланысты.
Тəрбие жұмысының формасы ұжымдық шығармашылық түрінде болуы мүмкін.
Мұндай ұжымдық шығармашылық қызметтер барысында тəрбиеленушілер
ересектермен бірлікте жəне олардың басшылығында жаңа тəжірибелер жасайды,
бұрын игерген білім, ептіліктерін қолданады, жаңа ғылыми ақпараттар
топтайды.
Ұжымдық шығармашылық жұмыстар əдістемесі негізін қызметтестік, ұжым
мүшелерінің бірлікті істері, көппен бірге жоспарлау, жұмысты өткізу жəне
бағалау, өмірлік маңызды міндеттер шешімін табудың ұтымды жолдарын
іздестіру құрайды.
Ұжымдық шығармашыл жұмыстарды дайындау жəне өткізу бірнеше кезеңнен
тұрады.
Бірінші кезең – уақытша ынталы топ құрылады. Ол алдағы жұмыстарды
жоспарлайды.
Екінші кезең – басқарушы топ алдағы жұмыстардың бағыттарын белгілейді,
қатысушылар өз ұсыныстарын береді, ұсыныстар талданады, ниетке алынған
істердің жалпы бағдарламасы пайда болады.
Үшінші кезең – ойға алынған істердің орындалуына қажет дайындық
жұмыстарының , құрал-жабдықтардың, материалдардың тізімі жасалады.
Төртінші кезең – тапсырмалар бөлістіріледі, тəрбиеленушілердің
баршасын түгелдей қамтыған жеке-дара, топтық, ұжымдық іс-шаралар жүктеме
ретінде тапсырылады.
Бесінші кезең – тəрбиеленушілердің бəрі өз борышына алған шығармашыл
жұмыстарды дайындауға кіріседі.
Алтыншы кезең – дайындалған тəрбиелік шығармашыл іс өткізіледі.
Жетінші кезең – тəрбиелік іс-шара өткізілгеннен соң ынталы топ жəне
ұжым мүшелерінің қатысуымен көзделген бағдарламаның орындалуына ұжымдық
талдау беріледі, сапасы бағаланады.
Аталған жеті кезеңнің əрқайсысының орындайтын өзіне тəн міндет,
қызметі бар. Атап айтсақ, бірінші кезеңде - өзіндік басқару кешенін түзу
тəжірибесі қалыптастырылады, тəрбиеленушілер өз тұлғалық қасиет-сапаларын
бағалауға ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Кіріспе
Негізгі бөлім
Тəрбие құрал-жабдықтары мен формалары
1. Тəрбие құрал-жабдықтары жəне формалары түсінігі
2. Тəрбиенің негізгі формаларына сипаттама
3. Тəрбие формалары мен құрал-жабдықтарын таңдау
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Тәрбие - қоғамның негізгі қызметтерінің бірі, жеке адамды мақсатты,
жүйелі қалыптастыру процесі, аға ұрпақтың тәжірибесін кейінгі буынға
меңгертіп, олардың сана-сезімін, жағымды мінез-құлқын дамытушы. Ересек буын
қоғамды тарихи өмірде жинаңталған тәжірибені, білімді жас буынға тәрбие
процесі арқылы береді.
Тәрбие материалдық игіліктерді өндіруге қабілетті, іскер адамдарды
дайындауға бағытталуы қажет. Басты өндіруші күш - жеке тұлға. Адам жүйелі
түрде күрделі қатынастарға араласып, қоғамдағы қалыптасқан идеяны, саяси
және моральдық көзқарастарды, сенімдерді қоғамдағы адамдардық өмір сүру
тәртібін меңгереді.
Педагогика баланы оқыту, тәрбиелеу тәжірибелерін қорытып, тәрбие және
даму үшін қажетті жағдайларды анықтайды.
Тәрбие процесінде бала өзінің дамуына қажетті жағдайларды пайдалануға
тиіс. Табиғи және әлеуметтік орта оның көзқарасын дамытады.
Мақсат дегеніміз - бір нерсеге ұмтылу, іске асыру. Бұл тұрғыдан
алғанда тәрбие мақсаты — жастарды өмірге әзірлеу мақсатымен жүргізілетін
тәрбие жұмыстарының нәтижесін ерте болжау.
Тәрбиенің мақсаты мен жүйесі мемлекеттің саясаты мен экономикасына
тәуелді. Тәрбие мен қоғам бір мезгілде пайда болды. Тәрбие қоғамдық
құбылыс, онсыз қоғам өмірі ілгері дамымайды. Алғашңы қауымдық құрылыста
ересектер балаларды еңбекке дағдыландыру үшін қауымның әдет-ғұрпын, салтын
үйретті.
Таптық қоғамда тәрбие мақсатын анықтау қоғамның ең негізгі мақсатына
айналды. Құл иеленуші қоғамдық құрылыста құлдар, өндіріс құралдары (жер,
еңбек құралдары) - құл иеленушілерінің жеке меншігі болды. Тәрбиенің
мақсаты құл иеленушінің мүддесіне бағындырылып, балаларды басқыншылық соғыс
өнеріне тәрбиеледі.
Әрбір мемлекетте балаларға білім беру мен тәрбиені ұйымдастырудық
нақтылы мәселелері мен әдістері қарастырылады. Мұғалім қандай адамды
қалыптастыратынын дәл білуі керек. К.Д.Ушинский өз қызметінің айқын
мақсатын көрмейтін тәрбиешіні құрылыс материалдарын бір жерге үйіп тастап,
одан не алғысы келетінін білмейтін архитектормен салыстырады. Тәрбиеші жас
ұрпаққа берілетін білім, іскерлік, дағдыны, тәрбиелейтін сезімді біліп,
жоспарлы, мақсатты тәрбие жұмысын жүргізеді.
Я.А. Коменский "Тәрбие мақсаты және міндеттері, маңызы, жүзеге асыру
жолдары адамның қоғамда алатын орнымен анықталу керек", "Келесі ғасырдық
қандай болатындығы сол ғасыр үшін тәрбиеленген азаматтарға байланысты.
1.Тəрбие құрал-жабдықтары жəне формалары түсінігі
Тəрбие құрал-жабдықтары – бұл əлеуметтік тəжірибенің педагогикалық
тəуелсіз көздері. Ниеттеген мақсатына жету жолындағы, субъектке тəрбиелік
ықпал жасаушы əрқандай заттың бəрі тəрбие құрал-жабдығы есептеледі.
Қоршаған болмыстың қалаған нысаны: зат, мүлік, дыбыс, аң, жануарлар,
өсімдіктер, шығармашылық туындылары, құбылыстар, оқиғалар, өмірлік сəт
көріністері жəне т.б. – тəрбиелік ықпалға ие. Тəрбие құрал-жабдықтары
тəрбиеленушіге өздігінен əсер етеді, сонымен бірге оларды тəрбиеші мақсатты
бағытта пайдалануы да мүмкін.
Тəрбие құрал-жабдықтары қандай да тəрбие мақсатын іске асыру үшін
іріктеледі. Мұндай да таңдау тəрбие əдісіне орайлас орындалады. Құралдар
өмір құбылыстарын көз алдына келтіреді, тəрбиеленушілердің белсенділігін
көтереді, материалды- техникалық тұрғыдан қамсыздандырады, психологиялық
көңіл-күй шуағын береді, іс-əрекет сайманы ретінде қолданылады, қандай да
қызметтің астарлы рəмізін айқындай түседі, т.с.с.
Құрал-жабдықтар белгілі гигиеналық, эстетикалық, экономикалық,
инабаттылық, құқықтық талаптарға сай болуы шарт.
Педагог даралығына негізделген əдістер мен құрал-жабдықтар бірлігі
тəрбиелік іс-əрекеттер формасына арқау болады.
Форма терминінің мəні:
1) тəрбие процесінің сырттай көрінісі;
2) тəрбиелік жұмыстардың сырттай көрінуін қамтамасыз ететін
ұйымдастыру тəсілдері мен тəрбиелік шаралардың бірлікті жиынтығы;
3) тəрбиеленушілердің ұжымдық жəне жеке-дара іс-əрекеттерін жоспарлы
ұйымдастыру жүйесі. Сонымен, форма – бұл тəрбиелік істер процесіндегі
тəрбиеленушінің тəрбиешімен ықпалды қатынас түзу көрінісі.
Тəрбиелік жұмыстар өз кезегінде төмендегі аталған тəрбиелік
қызметтерді орындайды:
- ұйымдастырушылық: ұйымдастыру ісі тəрбиелік жұмысқа қатысушылардың
өзара ықпалды əрекеттерінің қисынын (логикасын) бейнелейді;
- реттеушілік: қандай да форманың өзі оны пайдалану процесінде əлеуметтік
қатынастар нормаларын қалыптастырушы тəрбиешілер мен тəрбиеленушілер
арасындағы өзара байланыстарды реттеп, түзетіп баруға мүмкіндік береді;
- ақпараттық: тəрбиеленушілердің игерген білімдерін ғана біржақты
хабарлауына мүмкіндік ашып қоймастан, олардың өзіндік тəжірибелеріне арқа
сүйеп, бұрыннан меңгерген ақпараттарын іске қосуына жол ашады.
2. Тəрбиенің негізгі формаларына сипаттама
Тəрбие жұмыстары формаларын түрліше топтастыру мүмкіндіктері бар. Бір
форманың басқаларынан ерекшеленуі төмендегі шарттарға тəуелді:
- уақыт ұзақтығы: қысқа мерзімді (бірнеше сағат, минут); ұзаққа созылған
(бірнеше күн, апта);
- тəрбиеленушілер қызметтерінің түрі: оқу, еңбек, спорт, көркем өнер;
- педагогтың ықпал жасау тəсілі: тікелей, жанама;
- нəтиже: ақпарат алмасу, жалпы тұжырымға келу, қоғамдық мəнді өнім;
- қатысушылар саны: жеке-дара (тəрбиеші –тəрбиеленуші), топтық (тəрбиеші
–оқушылар тобы), жаппай көпшілік (тəрбиеші –бірнеше топ) формалары.
Қатысушылар санымен ажыралған тəрбиелік жұмыстардың кейбір
формаларының ерекшеліктерін қарастырып көрейік.
Жеке-даралықты тəрбие формалары: əңгімелесу, сыр бөлісу, кеңес беру,
пікір алмасу, нақты жұмыс бойынша жеке жəрдем, проблема шешімін бірлікті
іздестіру. Тəрбиеші міндеттірі: оқушы мүмкіндіктерімен танысу, оның
талантын ашу, бала мінезіндегі барша құндылықты бітістер мен дамуына
кедергі қасиеттерді байқау.
Ұжымдық шығармашыл жұмыстар формалары: дəстүрлі тапсырмаларды
кезегімен ауыстырып бару, сюжетті-ролдік ойындар, ұжымдық жоспарлау,
бірлікті талдау.
Топтық тəрбие формалары: іс-шаралар кеңесі, шығармашылық топтар,
өзіндік басқару кешендері, шағын үйірмелер. Тəрбиеші міндеттері: əр
оқушының өзін танытуға жəрдемдесу, топ мүшелерінің бəріне бірдей мəнді
нəтижеге жету жағдайларын жасау.
Ұжымдық тəрбие формалары: конкурстар, сахналық қойылымдар, əн-күй
кештері, үгіт бригадалары, саяхат-шерулер, спорт жарыстары.
Тəрбиелік іс-əрекет формаларының əрбіріндегі тəрбиешінің ролі мен орны
əрқилы. Олар тəрбиеленушілердің жас ерекшеліктеріне, тəрбие мақсаттарына
байланысты.
Тəрбие жұмысының формасы ұжымдық шығармашылық түрінде болуы мүмкін.
Мұндай ұжымдық шығармашылық қызметтер барысында тəрбиеленушілер
ересектермен бірлікте жəне олардың басшылығында жаңа тəжірибелер жасайды,
бұрын игерген білім, ептіліктерін қолданады, жаңа ғылыми ақпараттар
топтайды.
Ұжымдық шығармашылық жұмыстар əдістемесі негізін қызметтестік, ұжым
мүшелерінің бірлікті істері, көппен бірге жоспарлау, жұмысты өткізу жəне
бағалау, өмірлік маңызды міндеттер шешімін табудың ұтымды жолдарын
іздестіру құрайды.
Ұжымдық шығармашыл жұмыстарды дайындау жəне өткізу бірнеше кезеңнен
тұрады.
Бірінші кезең – уақытша ынталы топ құрылады. Ол алдағы жұмыстарды
жоспарлайды.
Екінші кезең – басқарушы топ алдағы жұмыстардың бағыттарын белгілейді,
қатысушылар өз ұсыныстарын береді, ұсыныстар талданады, ниетке алынған
істердің жалпы бағдарламасы пайда болады.
Үшінші кезең – ойға алынған істердің орындалуына қажет дайындық
жұмыстарының , құрал-жабдықтардың, материалдардың тізімі жасалады.
Төртінші кезең – тапсырмалар бөлістіріледі, тəрбиеленушілердің
баршасын түгелдей қамтыған жеке-дара, топтық, ұжымдық іс-шаралар жүктеме
ретінде тапсырылады.
Бесінші кезең – тəрбиеленушілердің бəрі өз борышына алған шығармашыл
жұмыстарды дайындауға кіріседі.
Алтыншы кезең – дайындалған тəрбиелік шығармашыл іс өткізіледі.
Жетінші кезең – тəрбиелік іс-шара өткізілгеннен соң ынталы топ жəне
ұжым мүшелерінің қатысуымен көзделген бағдарламаның орындалуына ұжымдық
талдау беріледі, сапасы бағаланады.
Аталған жеті кезеңнің əрқайсысының орындайтын өзіне тəн міндет,
қызметі бар. Атап айтсақ, бірінші кезеңде - өзіндік басқару кешенін түзу
тəжірибесі қалыптастырылады, тəрбиеленушілер өз тұлғалық қасиет-сапаларын
бағалауға ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz