Саяси ғылымның пайда болуы және қалыптасуы

Жоспар
Кіріспе

Жоспар.

І. Кіріспе.
ІІ. Негізгі бөлім.
1. Саяси ғылымның пайда болуы және қалыптасуы.
2. Саясаттану пәні, ұғымдары, әдіс.тәсіддері мен қызметтері
3. Саясаттанудың негізгі парадигмалары
4. Саясаттанудың басқа қоғамдық ғылымдармен байланысы және оны оқып.білудің маңызы
ІІІ. Қорытынды.

Саясаттану сөзі гректің "саясат" және "ілім" деген сөздерінен шыккан, саясат туралы ғылым деген мағынаны білдіреді.
Басқа қоғамдық ғылымдардың ішінде саясаттанудың орны ерекше. Себебі, адамзаттарихында саясат негізгі рөл атқарды. Оның дұрыс-бұрыстығы, сайып келгенде, адамдардың, халықтардың тағдырымен тығыз байланысты. Мысалы, мемлекет агрессиялық, яғни баскыншылық соғыс саясатын жүргізсе, оның салдары бірнеше жылдарға созылатын қайғы-қасіретке соқгыратыны даусыз. Керісінше, мемлекет ғылыми дәлелденген тиімді бейбіт саясат жүргізсе, еліне қолайлы, халқына жайлы болары да белгілі.
Адамзат саясаттың сиқырлы сырын, құбылмалы құбылысын өте ерте заманнан түсініпбілгісі келді. Ежелгі Шығыс, антикалық дәуірдің ойшылдары мемлекеттің, саяси биліктің мән-мағынасы неде және кімге қызмет етеді, қоғамдық құрылыстың қандай түрлері бар жөне олардың ең жақсысы, халыққа ең қолайлысы қайсысы деген сияқты сауалдарға жауап іздеген. Бірақ ол кездегі пайымдаулар негізінен діни-мифологиялық сарында болатын. Себебі, ертедегі адамдар жер бетіндегі өмірге құдайдың құдіретінен туған жалпы әлемдік космостықтәртіптің ажырамас белігі ретінде қарады. Мысалы, Мысырда (Египетте), Вавилонда (қазіргі Ирак), Үндістаңда, сол кездегі мифтерге сүйенсек, басқарушының билік көзі құдайда және ол жер бетіндегі істерді реттеп, тындырып отырады. Көне Кытай мифі бойынша билік құдайдың құдіретімен жүргізіледі де, ал іске асырушы онымен байланысты император болып есептелген. Ежелгі гректер ең алғашқы билікті жүргізуші құдайлардың әздері деп пайымдаған.
Кейінірек адамзаттьщ іс-тәжірибесінің, ақыл-ойының, мәдениетінің дамуына байланысты саясаттың ұғымдары, түсініктері, тұжырымдамалары пайда бола бастады. Қоғамдык-әлеуметтік және саяси кұрылымы мен қатынастарының одан әрі күрделіленуі, материалдық өндірістің, халық санының өсуі оның өміріне мемлекеттің тікелей араласуына әкеліп соқтырды. Мұндай жағдайда ұлы ойшыддар саясатты ғылыми тұрғыдан түсініп, оны орынды пайдаланудың, мемлекетті тиімді басқарудың жолдарын іздестіре бастады. Бұдан келіп саяси теориялар туды.
Біздін з. б. бірінші мыңжылдықтың ортасыңда саясатты діни-мифологиялық танудың орнына философиялық-этикалық түсіну түрі келеді. Мұнда аса зор еңбек еткендер — Конфуций, Платон, Аристотель сияқты ғүлама ғалымдар. Бұл ойшылдар саясатгы теориялықтұрғыдан зерттеп, оны этикамен тығыз байланыста қарады. Олар саясатты адамдардың мақсат-мүддесіне сай келуге, адамгершілікке негізделуге тиіс деп ұқты.
Әдетте, саясаттанудың негізін қалаушы деп данышпан ғалым Аристотельді атайды. Өйткені ол оз заманыңда лицей ашып, сонда саяси ғылымды жеке пән ретінде оқытып, өзі жүргізді. "Саясат" деген еңбек жазып, онда ежелгі грек мемлекеттерінің (онда әрбір қала мемлекет болып есептелетін) саяси жүйесін зерттеді. Дегенмен, ұлы ғалым саясаттанудың пәнін қазіргі біздің түсінігіміздей басын ашып бере алмады. Ол саясаттың негізі адамның езімшіл, хайуандық табиғатында жатыр деп ұқты. Жеке адам көзсіз қүмарлыққа берілгіш келеді. Сондықтан оның соқыр сезімін тежеп, жалпыға ортақ игілікке, әділеттілікке жетуді жеңілдету, адамның адамгершілік қасиетін арттыру үшін саясат жүргізу керек деп түсінді. Сонымен катар ол саясаттану мәселелерін этика, фәлсафа (философия) мәселелерімен бірге қарады.

Пән: Саясаттану
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

Саяси ғылымның пайда болуы және қалыптасуы.
Саясаттану сөзі гректің "саясат" және "ілім" деген сөздерінен шыккан,
саясат туралы ғылым деген мағынаны білдіреді.
Басқа қоғамдық ғылымдардың ішінде саясаттанудың орны ерекше. Себебі,
адамзаттарихында саясат негізгі рөл атқарды. Оның дұрыс-бұрыстығы, сайып
келгенде, адамдардың, халықтардың тағдырымен тығыз байланысты. Мысалы,
мемлекет агрессиялық, яғни баскыншылық соғыс саясатын жүргізсе, оның
салдары бірнеше жылдарға созылатын қайғы-қасіретке соқгыратыны даусыз.
Керісінше, мемлекет ғылыми дәлелденген тиімді бейбіт саясат жүргізсе, еліне
қолайлы, халқына жайлы болары да белгілі.
Адамзат саясаттың сиқырлы сырын, құбылмалы құбылысын өте ерте заманнан
түсініпбілгісі келді. Ежелгі Шығыс, антикалық дәуірдің ойшылдары
мемлекеттің, саяси биліктің мән-мағынасы неде және кімге қызмет етеді,
қоғамдық құрылыстың қандай түрлері бар жөне олардың ең жақсысы, халыққа ең
қолайлысы қайсысы деген сияқты сауалдарға жауап іздеген. Бірақ ол кездегі
пайымдаулар негізінен діни-мифологиялық сарында болатын. Себебі, ертедегі
адамдар жер бетіндегі өмірге құдайдың құдіретінен туған жалпы әлемдік
космостықтәртіптің ажырамас белігі ретінде қарады. Мысалы, Мысырда
(Египетте), Вавилонда (қазіргі Ирак), Үндістаңда, сол кездегі мифтерге
сүйенсек, басқарушының билік көзі құдайда және ол жер бетіндегі істерді
реттеп, тындырып отырады. Көне Кытай мифі бойынша билік құдайдың
құдіретімен жүргізіледі де, ал іске асырушы онымен байланысты император
болып есептелген. Ежелгі гректер ең алғашқы билікті жүргізуші құдайлардың
әздері деп пайымдаған.
Кейінірек адамзаттьщ іс-тәжірибесінің, ақыл-ойының, мәдениетінің
дамуына байланысты саясаттың ұғымдары, түсініктері, тұжырымдамалары пайда
бола бастады. Қоғамдык-әлеуметтік және саяси кұрылымы мен қатынастарының
одан әрі күрделіленуі, материалдық өндірістің, халық санының өсуі оның
өміріне мемлекеттің тікелей араласуына әкеліп соқтырды. Мұндай жағдайда ұлы
ойшыддар саясатты ғылыми тұрғыдан түсініп, оны орынды пайдаланудың,
мемлекетті тиімді басқарудың жолдарын іздестіре бастады. Бұдан келіп саяси
теориялар туды.
Біздін з. б. бірінші мыңжылдықтың ортасыңда саясатты діни-мифологиялық
танудың орнына философиялық-этикалық түсіну түрі келеді. Мұнда аса зор
еңбек еткендер — Конфуций, Платон, Аристотель сияқты ғүлама ғалымдар. Бұл
ойшылдар саясатгы теориялықтұрғыдан зерттеп, оны этикамен тығыз байланыста
қарады. Олар саясатты адамдардың мақсат-мүддесіне сай келуге,
адамгершілікке негізделуге тиіс деп ұқты.
Әдетте, саясаттанудың негізін қалаушы деп данышпан ғалым Аристотельді
атайды. Өйткені ол оз заманыңда лицей ашып, сонда саяси ғылымды жеке пән
ретінде оқытып, өзі жүргізді. "Саясат" деген еңбек жазып, онда ежелгі грек
мемлекеттерінің (онда әрбір қала мемлекет болып есептелетін) саяси жүйесін
зерттеді. Дегенмен, ұлы ғалым саясаттанудың пәнін қазіргі біздің
түсінігіміздей басын ашып бере алмады. Ол саясаттың негізі адамның езімшіл,
хайуандық табиғатында жатыр деп ұқты. Жеке адам көзсіз қүмарлыққа берілгіш
келеді. Сондықтан оның соқыр сезімін тежеп, жалпыға ортақ игілікке,
әділеттілікке жетуді жеңілдету, адамның адамгершілік қасиетін арттыру үшін
саясат жүргізу керек деп түсінді. Сонымен катар ол саясаттану мәселелерін
этика, фәлсафа (философия) мәселелерімен бірге қарады.
Орта ғасырда саясаттың діни-этикалық түрі қалыптасады. Оның негізін
салушы Фома Аквшсшйсаяси билікті құдай орнатады, бірақ мемлекет басшылары
құдайдың калауына қарсы шықса, халықтың оларды құлатуына болады деген
байлам айтты.
Саясатты қазіргідей түсінуге мол үлес қоскан Италияның XVI ғасырда
өмір сүрген ойшылы Никколо Макиавелли болды. Ол саясатты теологиялық
(кұдайшылдық) түсіндіруден арылтып, саяси ойды қоғамдағы табиғи өмірден
туған мәселелерді шешуге бейімдеді. Саяси зерттеулердің өзегі етіп
мемлекеттік билікті қойды және оны қалай колға түсірудің, пайдаланудың неше
түрлі әдіс-тәсілдерін көрсетті. Соның арқасында саясаттануды біздің
қазіргідей түсінуімізге жол ашылды.
Феодализмнің ыдырап, капиталистік қатынастардың қалыптасуы қоғамды
демократияландырып, жалпыға бірдей сайлау кұқығын кіргізуге, көпшілік саяси
партиялар мен қазыналардың кеңінен канат жаюына, ақпарат құралдарының
өрістеуіне мүмкіндікберді. Халықаралық, мемлекетаралық қатынастардың ауқымы
кеңейді, саясаттың қызметтері мен міңдеттері күрделілене түсті. Сондықтан
саяси құбылыстар мен процестерді арнайы зерттеуге, саясаттану теорияларын
жасауға тура келді. Бұл ретте Дж. Локк, Ш. Л. Монтескье, Ж. Ж. Руссо, Т.
Джефферсон, Т. Пейн, И. Кант, Гегель сынды көрнекті ғалымдар көп еңбек
сіңірді.
Саясаттану XIX ғасырдың екінші жартысында өз алдыңа жеке пән ретінде
қалыптасты. Оған бұл кезде бихевиористік, тәжірибелік (эмпирикалық)
әдістердің кеңінен пайдаланыла бастауы зор ықпалын тигізді. 1857 жылы АҚШ-
тың Колумбия колледжінде (кейін Колумбия университетіне айналды) профессор
Фрэнсис Либер "Тарих және саяси ғылым" деген кафедра ашты. Соның негізінде
онда 1880 жылы саяси ғылымның жоғары мектебі құрылды. АҚШ-тағы сияқты 1872
жылы Францияда мемлекеттік аппаратқа арнайы қызметкерлер дайындайтын саяси
ғылымдар мектебі жұмыс істей бастады. 1889 жылы Американың Саяси және
әлеуметтік ғылымдар академиясы, 1903 жылы Америкалық саяси ғылымдар
ассоциациясы құрылды.
XX ғасырдың басында саясаттану бөлек академиялық пән ретінде толық
бөлініп шықты. Бұл ғылымның халықаралық мәртебе алып, толыққанды
қалыптасуына ЮНЕСКО-ның басшылығымен 1949 жылы құрылған саяси ғылымдардың
халықаралық ассоциациясы зор рөл атқарды. Ол саяси зерттеудің белсенділігін
арттыру жолында қазір де жемісті еңбек етуде.
Бүгінгі таңда АҚШ-тың, Шығыс елдерінің барлық жоғары оқу орындарында
саясаттану жеке пән ретінде барлық факультеттерде міндетті түрде оқытылады,
әлемнің ең ірі университеттері оған мамандардайындайды. Мысалы, АҚШ-та
саясаттанудың маман-дандырылған 26 саласы бойынша білім береді. Шетелдерде,
әсіресе, бұл ғылымның қолданбалы түрі кең өріс алған. Оны бітірген маман
саясатшылар маңызды саяси шешімдердің жоба-ларын сараптауға, партиялар
немесе баска бірлестіктердің сайлау аддыңдағы бағдарламаларын талдауға,
үкіметтік дағдарыстар мен халықаралық қатынастардағы шиеленіс жағдайларының
себебін ашуға кеңінен пайдаланады.
Бұрынғы Кеңес елінде бұл ғылымды партияға, халыққа қарсы,
буржуазиялықғылым деп айдар тағып, оқытпаған болатын. Себебі, Кеңес
өкіметі, шын мәнінде, саяси сауатты адамдарды даярлауға мүдделі болмады.
Оңдай жағдайда тоталитарлық жүйе 70 жылдан артык дәуренін құра алмаған да
болар еді.
Бірак бұдан ол кезде саяси ғылымға еш көңіл бөлінбеген екен деген ой
тумауға тиіс. Саясат мәселелері қаралып, зерттеліп жат-ты. Алайда, олар
ғылыми коммунизм, тарихи материализм, Коммунистік партия тарихы сияқты
коммунистік идеологияға негізделген пөндердің шеңберінен шықпайтын және ең
алдымен кандай әлеуметтік-саяси процестер социализм мен коммунизмге өкелуі
мүмкін, соның жолдарын іздейтін.
Саясаттануға деген көзқарас 80 жылдардың екінші жартысында бұрынғы
Кеңес Одағындағы түбегейлі реформаларға, қоғам-ның демократиялануына,
тоталитарлық жүйенің күйреуіне байланысты өзгерді. 1989 жылдан Жоғары
аттестациялау комиссиясында саясаттанудан эксперттік кенес жұмыс істей
бастады. 1990 жылы КСРО-ның ғылым және техника бойынша мемлекеттік комитеті
"Саяси ғылымдар" деген атпен саяси ғылым кызметкер-лерініц тізімін ресми
түрде бекітті. 1989-1990 оқу жылдарында Бал-тық бойы елдерінде, 1990 жыддан
бастап ТМД-ның басқа еддерінде саясаттану оқытыла бастады. Казір
Казакстанның барлықжоға-ры оқу орындарында бұл ғылым жеке пән ретінде
өтілуде. Әл-Фараби атындағы Казак мемлекеттік Үлттық университеті және Абай
атындағы Алматы мемлекеттік университеті жөне т.б. жоғары оқу орындарында
бұл салада арнаулы мамандар даярлайды.

Саясаттану пәні, ұғымдары, әдіс-тәсіддері мен қызметтері
Саясаттанудың пәні жөнінде алыс, жақын шетелдік болсын, біздің елдің
ғалымдарының арасында болсын бірыңғай, жалпы жұрт танып мойындаған
аныктама, тоқтам жоқ. Оның ауқымы мен мазмұны, қарастыратын мәселелер
шеңбері, жеке ғылыми пән ретінде ерекшелөндіретін белгісі, өлшемі не болуы
керек де-ген сауалдар төңірегінде бірталай көзқарастар бар. Кейбір ғалым-
дар оған қоғамда билікті жүргізетін немесе оған әсер ететін мем-лекет,
партиялар және басқа саяси институттар туралы ғылым ретінде қарайды.
Әлбетте, саясаттанудың бұл мәселелермен ай-налысатынында дау жоқ. Дегенмен,
оның өрісін тек солармен шектеуге әсте болмайды. Себебі, ол солармен қатар
жалпы саяси теориялар мен нақтылы саяси іс-әрекеттерді, саяси процестер мен
жүйелерді, халықаралық қатынастарды да зерттейді, аларалық салыстырмалар да
жүргізеді. Сондықтан мұндай көзқарас саясаттануға тар мағынасында қараған
болып шығады.
(Ғалымдардың екінші тобы саясаттануды ғылымға катаң негізделген,
әсіресе тәжірибелік (эмпирикалық) әдіс-тәсілге сүйенген, нәтижесін тексеріп
білуге болатын ілім ретінде түсінеді. Оны жақтаушыларды бихевиористер дейді
(олар туралы кейінірек сөз болады). Олар бұл ғылымды математика,
кибернетика жене т. с. с. нақтылы ғылымдарға телиді. Мұндайда теориялық
қыры (мысалы, қоғам мен мемлекеттің мән-мағынасын, саяси идеяларды,
саясаттың негізінде жатқан зандылықтар мен қайшылықтарды зерттеу, қоғамды
сын көзбен сараптау және т. б.) тыс калады. Бұл бағытты жактаушылар, түптеп
келгенде, саясаттануды теориялық және практикалық жаққа бөліп, екіншісін
басшылыққа алып отыр. Бұлай білімнің екі түрін бір-біріне карсы коюшылықпен
келісуге болмайды. Себебі, теория мен практиканы бөліп қарау адамзат
тарихында талай рет тығырыкқа тірелткен.
(Әрине, аталған тәсіл сайлаудың дауыс беру нәтижесін, оған жұмсалған
қаражатты, қай партияның жақтаушылары коп не аз болғанын және т. с. с. сан
жағынан нактылы есептеп шығуға мүмкіндік береді. Бірак "еркіндік",
"теңдік", "өділеттік", "егемендік", "демократия" және т. б. сиякты маңызды
категорияларды сандык мөлшерде есептеп шығаруға келмейді.
Саясаттануды зерттейтін ғалымдардың көпшілігі (үшінші топ) бұл ғылымды
саясат туралы жалпы, оның барлық көріністерін камтып, тәртіпке келтіретін,
жинақтап біріктіретін ғылым деп санайды. Бұл пікірді Біріккен Ұлттар
Ұйымының Білім беру, ғылым жөне мәдениет мәселелері жөніндегі ұйымы
(ЮНЕСКО) басшылығымен 1948 жылы Парижде өткен саясаттанушылардың
Халықаралық коллоквиумы да мақұлдады. Оған қатынасқан дүние жүзінін белгілі
ғалымдары саясаттану пәні мына бәлімдерден тұрғанын жөн деп тапты: 1) саяси
теориялар (олардың пайда болуы, дамуы және қазіргі кездегі қызметі); 2)
саяси институттар (конституциялар, аймақтық жәңе жергілікті баскару;
көпшілік әкімшілігі, саяси институттарды салыстырып зерттеу); 3) партиялар
мен қоғамдык ұйымдар; 4) қоғамдык пікір; 5) халықаралық саясат (халықаралық
ұйымдар мен халықаралық күқық).
(Саясаттану пәні қоғамның саяси саласын, оның даму зандылықтарын,
казіргі саяси өмірді ұйымдастыруды, басқаруды, оның құрылысы мен жұмыс
істеуін зерттейді. Ол адамзаттың демократиялық қоғамдағы кұкығы, еркіндіп
мен міндеттері, жеке адамның саяси-кұкықтык жағдайы, оның саяси өмірге
қатынасу тәсілдері, саяси өзгерістердіңтүрлері, саяси мәдениетті
калыптастырудың мазмұны мен жолдары, қазіргі замандағы сан түрлі саяси
идеялық көзқарастар, жаңаша саяси ойлаудың мәні, казіргі дүниежүзілік
дамудың қозғаушы күштері туралы түсінік береді. Ол бұрынғы және қазіргі
саяси жүйелерді, адамның санасындағы, кезқарасындағы, максат-мүддесіндегі
және мінез-құлық, іс-әрекетіндегі саяси өзгерістерді қарастырады. Ол, бір
жағынан, жиналған деректерді қорытады, екінші жағынан, құбылыстардың өзара
ұқсастығы бойынша болашаққа болжам жасайды.
Саясаттану дегеніміз саясат туралы, саясаттың адам және қоғам
арасындағы қарым-қатынастары туралы жинақталған ғылым. Ол саяси биліктің
қалыптасуы мен даму заңдылықтарын, оныңжұмыс істеуі мен пайдалануын,
түрлері мен әдіс-тәсілдерін зерттейді.
Саясаттану саяси құбылыстар мен өзгерістердің мән-мағына-сын түсініп-
білу үшін бірталай әдістерді пайдаланады. Әдіс деп зерттеу жүргізуді
ұйымдастыру тәсілін айтады. Оларға салыстырмалы, жүйелеу, социологиялық,
тарихи, бихевиористік, нормативтік және т. б. әдістер жатады.
Салыстырмалы әдіс әр түрлі елдердегі саяси құбылыстарды салыстырып,
олардың жалпы жақтарын және жеке ерекшеліктерін ажыратуга мүмкіндік береді.
Ол елдегі саяси тұрақтылық пен саяси жағдайды бағалауға, соның негізінде
нақтылы саяси шешімдер қабылдауға көмектеседі. Бұл әдістің әсіресе қазіргі
Қазақстан Республикасында алатын орны зор. Себебі, жүргізіліп жаткан саяси
реформалардың табысты болуы кебіне басқа елдердің озықтәжірибесін тиімді
пайдалануға байланысты болмақ.
Жүйелеу әдісі саяси құбылыстарды басқа күрделі кұрылымның бір бәлігі
ретінде қарап, оны құрайтын элементтердің әлеуметтік өмірдегі орнын,
қызметін айналадағы ортамен, баска кұбылыстармен байланысты зерттейді.
-Социологиялық әдіс саясатты қоғам өмірінің экономикалық, әлеуметтік
кұрылым, мәдениетжәнет. б. жағдайына байланысты анықтайды.
-Тарихи тәсіл саяси құбылыстарды мерзімі жағынан дәйекті, заманына
қарай, бұрынғы, қазіргі және болашақтың байланысын айқындай отырып
қарастырады. Ол әр түрлі саяси оқиғалар ды, процестерді, деректерді олардың
болған уақыт мезгілін еске ала танып-білуді талап етеді.
-Бихевиористік әдіс жеке адамдар мен топтардың іс-әрекетін, белгілі
бір саяси жағдайларда адамдардың әздерін ездері қалай ұстауын талдауға
негізделеді. Бұл әдісті жақтаушылар саяси қызметтің барлық түрлерін
адамдардың іс-әрекеттерін талдау аркылы түсініп-білуге болады дейді.
Нормативтік әдіс (XIX ғасырға дейін жиі пайдаланылған) қоғамдық
игілікті ең мол қамтамасыз ететін немесе адамға әуел бастан тән ажыратылмас
табиғи құкықты іске асыруға барлық мүмкіндікті жасайтын саяси құрылыстың
түрін іздейді.
Ал бұрынғы Кеңес Одағы көзінде ең дұрыс және мызғымас тәсіл болып
есептелген диалектикалық-материалистік әдіс болатын. Ол табиғатгағы,
қоғамдағы және санадағы құбылыстар мен процестерді бірімен-бірі тығыз
байланыста және үздіксіз даму жағдайында болады деп санайды. Бұл әдісті
ешкім жоқка шығармайды. Бірақ коммунистік көзқарас сияқты бір ғана бұл
әдістің шеңберінде қалуға және болмайды.
Жоғарыда аттары аталған әдістермен қатар басқа да әдіс-тәсілдер бар.
Бұлардың бәрі де саяси процестер мен олардың дамуы жонінде шынайы
мағлұматтар алуға тырысады. Сондықтан қазіргі демократиялық мемлекеттерде
саясатқа байланысты жағдайларды зерттегенде сан түрлі әдістемелерді
пайдаланады.
Ғылымның басқа салаларындағы сияқты саясаттанудың да өзіндік ұғымдары
(категориялары) бар. Оған саяси құбылыстар мен процестердің мәнін
білдіретін ғылыми терминдер, сөз тіркестері жатады. Мысалы: "саясат",
"саяси билік", "саяси жүйе", "саяси тәртіп", "саяси партия", "саяси
мәдениет", "саяси әлеуметтену", "саяси өмір", "саяси қатынастар", "қоғамды
құйымдар", "мемлекет", "демократия", "егемендік", "құқықтык мемлекет",
"азаматтық қоғам", "ішкі саясат", "сыртқы саясат" және т. б. Қоғамды бұдан
басқа да ғылымдар зерттейтін болғандықтан, жоғарыда көрсетілген ұғымдарды
баска қоғамтану пәндері де (тарих, әлеуметғану, фәлсафа, құкықтану)
пайдалануы мүмкін. Бірақ олар бұл категорияларды өз пәніне сәйкес
колданады.
Қай ғылым болмасын белгілі бір қызметтерді (функцияларды) атқарады.
Саясаттануда да ондай міндеттер бар. Оған ең алдымен танымдық
(гносеологиялық) қызметтер жатады. Олай дейтініміз саяси білім қоғамдағы
оқиғаларды танып-білуге, олардың саяси мәнін түсінуге және болашакты
болжауға мүмкіндік береді.
Ғасырлар бойы Ресей империясы, одан кейін кеңестік тоталитарлықтәртіп
саясатпен билік сырын бугіп келді. Қазірдің өзінде де халкымыздың саясат
пен саяси жетекшілердің іс-әрекеттері женінде хабарлары аз. Көбіміз саяси
кайраткерлердің сөздерінің, ұрандарының, бағдарламаларының сырында не
жатқанын байқамаймыз. Оларды білмей ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.