Тәрбие жұмысын талдау түрлері мен деңгейлері

Жоспар
Кіріспе

Жоспары:
Тәрбие жұмысын талдау түрлері мен деңгейлері
Тәрбие жұмысының талдау жолдары.
Тәрбие жұмысы жүйесіндегі қажетті буын.

Тәрбие процесі үздіксіз жалғасты тәрбие ісінен тұрады. Тәрбие ісі ұжымдық және шығармашылық сипатта болғандықтан және ұжымдық тәрбие істері немесе ұжымдық шығармашылық істер деп аталады.
Тәрбие ісі өз құрамында адамгершілік, эстетикалық, саяси, ақыл-ой әсерлерін топтастырады. Іс-әрекеттік тұрғыдан тәрбие ісі тәрбие бағытын көрсетсе, комплексті қолдаудан тәрбие сипаты миен мазмұнын анықтайды.
Тәрбие ісі жүйесіне сәйкес, негізінен сабақтас құралады. Кез келген тәрбие ісі кезеңдері:
1. Мақсат анықтау.
2. Жоспарлау.
3. Дайындық және ұйымдастыру.
4. Жұмыстың міндетті түрде іске асуы.
5. Нәтижелерді талдау.
Тәрбие ісінің мақсаты мен жоспарлауының негізгі көздері:
1. Қоғамдық жағдайларға негізделген әлеуметтік ситуациялар;
2. Белгілі бір кезеңге арналған оқу-тәрбие мекемесі жұмыстарының бағыты;
3. Тұлғада қалыптасуы қажет сапаларға анықтама.
Жоспарлау кезеңі мақсаттық кезеңнен кейін келеді. Ол мақсаттық теориялық жағынан бөлінгенімен, практикалық жағынан үздіксіз процестің құрамды бірлігі. бұл кезеңде педагог алдында тұрған маңызды міндет-тәрбиеленушілермен бірге барлық бөлшектердегі жұмыс бағытын белгілеу, оқушылардың жеке міндеттерін айқындау, орындалған істің қалай өткенімен бірге, енді істелінетін істің қалай жасалатынын көрсету.
Тәрбие ісін жоспарлауда оқушылар да ат салысып, жұмыс жоспарын ұйымдастыру мектебінен өтеді. Сол үшін жұмыс жоспарының тәжірибелік мәнін жете түсіндірудің маңызы зор.
Тәрбие ісін ұйымдастыруда мұғалімдер басшылыққа алатын 6 теориялық кезеңі ұсынылады.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспары:
Тәрбие жұмысын талдау түрлері мен деңгейлері
Тәрбие жұмысының талдау жолдары.
Тәрбие жұмысы жүйесіндегі қажетті буын.

Тәрбие жұмысын талдау түрлері мен деңгейлері.
Тәрбие процесі үздіксіз жалғасты тәрбие ісінен тұрады. Тәрбие ісі
ұжымдық және шығармашылық сипатта болғандықтан және ұжымдық тәрбие істері
немесе ұжымдық шығармашылық істер деп аталады.
Тәрбие ісі өз құрамында адамгершілік, эстетикалық, саяси, ақыл-ой
әсерлерін топтастырады. Іс-әрекеттік тұрғыдан тәрбие ісі тәрбие бағытын
көрсетсе, комплексті қолдаудан тәрбие сипаты миен мазмұнын анықтайды.
Тәрбие ісі жүйесіне сәйкес, негізінен сабақтас құралады. Кез келген
тәрбие ісі кезеңдері:
1. Мақсат анықтау.
2. Жоспарлау.
3. Дайындық және ұйымдастыру.
4. Жұмыстың міндетті түрде іске асуы.
5. Нәтижелерді талдау.
Тәрбие ісінің мақсаты мен жоспарлауының негізгі көздері:
1. Қоғамдық жағдайларға негізделген әлеуметтік ситуациялар;
2. Белгілі бір кезеңге арналған оқу-тәрбие мекемесі жұмыстарының
бағыты;
3. Тұлғада қалыптасуы қажет сапаларға анықтама.
Жоспарлау кезеңі мақсаттық кезеңнен кейін келеді. Ол мақсаттық
теориялық жағынан бөлінгенімен, практикалық жағынан үздіксіз процестің
құрамды бірлігі. бұл кезеңде педагог алдында тұрған маңызды міндет-
тәрбиеленушілермен бірге барлық бөлшектердегі жұмыс бағытын белгілеу,
оқушылардың жеке міндеттерін айқындау, орындалған істің қалай өткенімен
бірге, енді істелінетін істің қалай жасалатынын көрсету.
Тәрбие ісін жоспарлауда оқушылар да ат салысып, жұмыс жоспарын
ұйымдастыру мектебінен өтеді. Сол үшін жұмыс жоспарының тәжірибелік мәнін
жете түсіндірудің маңызы зор.
Тәрбие ісін ұйымдастыруда мұғалімдер басшылыққа алатын 6 теориялық
кезеңі ұсынылады.
1. Мақсатты айқын түсіну.
2. Әрбір оқушының міндетін дәл анықтау.
3. Мақсат пен нәтижеге қол жеткізу үшін барлық қажеттілікті дайындау.
4. Нәтиже өзгерісіне орай орындалатын қосымшаларды белгілеу.
5. Тәрбие ісіне жауапкердің есеп беру сәтін белгілеу.
6. Орындаушыларға түсініктеме-нұсқау беру.
Тәрбие ісін ұйымдастыруға қатысу тұлғаның төмендегідей маңызды
қасиеттерін тәрбиелейді:
а) мақсатқа жетуде шаршап-шалдықтау;
б) жауапкершілік;
в) бастаған ісін аяғына дейін жеткізу;
г) тәртіптілік;
д) орындаушылық.
Тәрбие ісінің барлық процестерін орындау кезінде ескерілетін жайттар:
1) тәрбиеші бастаған ісін оның аяғына дейін назардан тыс қалдырмауы
міндетті;
2) тәрбие ісі кезінде тәрбиеші дұрыс бағыт-бағдар ұстануы қажет;
3) байқалған қателіктер дер кезінде түзелуі шарт.
Істің қорытындылау кезеңі ұжымдық талқылау мен жеке педагогикалық
сарапқа бағытталады. Қойылатын мақсат-жетістік пен кемшіліктердің
себептерін анықтау.

Тәрбие жұмысының талдау жолдары.

Бала жеке адам тек іс-әрекет үстінде ғана қалыптасады. Бұл үшін
баланың өмірі үнемі іс-әрекет арқылы ұйымдастырылуы қажет. Ол іс-әрекет
үнемі нақтылы мақсатты шешуге бағытталып, қажет болған жағдайда арнайы
ситуациялық іс-әрекеттер де ұйымдастырылуы қажет. Енді тәрбие жұмыстарының
түрлерін талдау әдістемесін жеке-жеке қарастырамыз.
1. Тәрбие жұмысының бірінші тобы-оқушылардың санасына, сезіміне, ерік-
жігеріне жан-жақты ықпал жасауды қамтиды. Бала жеке адам болып қалыптасу
процесінде тек қана сыртқы әсер арқылы ғана емес, ішкі жан дүниесінің жеке
сананың әрекетінің ықпалы арқылы да дамып жетіледі.
Жеке адамның қоғамдық санасын қалыптастыру әдістеріне: түсіндіру,
әңгімелер, лекциялар, пікірталас үлгі өнеге жатады.
Жалпы азаматтық мораль талаптарына сай қасиеттерді қалыптастыру
мақсатында тәрбиеленушінің сана-сезіміне, еркіне, мінез-құлқына ықпал жасау
жолдары мен тәсілдерінің жиынтығы сендіру әдісі деп аталады.
Сендіру дегеніміз-оқушылардың ақыл-ойы мен сезімін жандандыру,
адамгершілік жайлы түсініктер мен ұйымдарын қалыптастыру және жағымсыз
құлықтарын жою мақсатында олардың санасына, сезімі мен ерік қайратына жан-
жақты әсер етуді айтамыз.
Сенім-тек моральдық түсінік, ұғым ғана емес, ол адамның мінез-құлық,
іс-әрекетінің тұрақты жетекшісі.
Сонымен жеке адамның санасын қалыптастыратын әдістердің маңызы:
- қоғамдық, моральдық, еңбек, эстетикалық т.б. күрделі ұғымдарды,
түсініктерді, анықтамаларды, ереже нормаларымен нақтылай түседі;
- әрбір іс, қимыл, әрекеттердің, тәжірибелердің оң дәрежеде, жағымды,
көтеріңкі эмоциялық күйде болуына жағдай туғызады;
- нақтылы міндеттердің анық мақсаты мен маңызы қоғамдық адамгершілік
негізі арқылы айқындайды.
Бұл топтағы әдістерді қолдануда мынадай педагогикалық-психологиялық
талаптар ескеріледі.
1. Сөз өте күшті сенім қаруы екенін түсіну оқушыға шын мәнінде белгілі
ережені түсіндіру, жаңа мәліметтер беру немесе санасына әлдеқайда ерекше
ықпал жасау қажет болған уақытта өндіру әдісін қолдану;
2. Жеке бастың психологиялық табиғатын жақсы білу, сезімнің атқаратын
ролін айқындау;
3. Оқушының өмірлік тәжірибесіндегі алғашқы жинақталған ұғымдар,
түсініктер қорына, мінез-құлық қажеттеріне арқа сүйену, оның оң не теріс
екенін айқындау, орын алған ситуацияларды баяндау, оған қорытынды жасау.
4. Мұғалімнің, ата-ананың әңгімесіне, пікіріне баланың үнемі
белсенділікпен, қызығушылықпен қатысуын ұйымдастыру.
5. Әр баланың көңіл-күйін, ынтасын арттыратындай өз ісінің-мінезінің
кемшілігіне қысылатындай, өзін-өзі тәрбиелеуге жігерлендіретіндей жағдай
жасау.
6. Сендіру әдісінің барлық салаларын бірлікте, жүйелі түрде, үздіксіз
қолданғанда және балалардың сана-сезімі, тәжірибесі, білімі, көзқарасы мен
сенімі жас өзгешеліктеріне қарай біртіндеп жоғарылаған сайын әр әдістің
мазмұнын күрделендіріп, түрлендіріп, дамытып отырғанда ғана тәрбие ісі
нәтижесі болады.
7. Үнемі бір әдісті қолдану оқушыларға әсер етпейді.
Ең көп тағана әдістің бірі-түсіндіру. Оқушыға адамгершілік,
эстетикалық, саяси, еңбек тәрбиесі ұғымдары туралы түсінік беріледі.
Түсіндіру формалары алуан түрлі: әңгіме, көрсету, оқушылар
шығармалары.
Әңгімелесу барысында оқушылардың көңіл-күйлері көтеріңкі болуына
жағдай туғызу; тәрбиешілердің оларға сеніммен қарай білуі, олардың
жауаптарына зейін қоя білу, дұрыс ойлы жауаптарына айрықша көңіл бөліп,
мадақтап, қолдап отыру, кемшіліктерін өте ептілікпен түзетіп, дұрыстығын
айту, реті келген кезеңде орынды әзіл, күлкі, сықақ сөздерді де пайдалана
білу, т.б.
Тәрбие процесінде үлгі-өнеге тәрбиенің ықпалды әдістерінің бірі
болатын себебі үлгінің тәрбиелік күші балалардың өзін қоршаған ортадағы
үлкендерге, жолдастары мен ең жақсы достарына ұқсауға еліктейді. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.